weeshuis der hervormden te schiedam - Gemeente Schiedam

G E M E E N T E A R C H I E F S C H I E D A M
INVENTARIS VAN HET ARCHIEF VAN HET
WEESHUIS DER HERVORMDEN TE SCHIEDAM
EN VAN DE
STICHTING DE LINDENHOF
1360-1980
Door:
Dr. K. Heeringa
en
J.M.M. Jansen (aanvulling)
1914 / 1996
TOEGANGSNUMMER 9

INHOUDSOPGAVE
TOEGANGSNUMMER 9
Inventaris van het archief van het Weeshuis der Hervormden en van de Stichting de
Lindenhof, 1360-1980 ................................................................................................................... 3
INLEIDING ................................................................................................................................... 3
1. De heilige-geestmeesteren van Schiedam ............................................................................. 3
2. Het Weeshuis der stad Schiedam .......................................................................................... 4
3. De omzetting van het Weeshuis der stad in het Weeshuis der hervormden ......................... 7
4. Het Weeshuis der Hervormden ........................................................................................... 14
INVENTARIS .............................................................................................................................. 16
A. Archief van de heilige-geestmeesteren van Schiedam, 1360-1601 .................................... 16
B. Archieven van administratiën, welke van de heilige-geestmeesteren op de regenten van het
Weeshuis zijn overgegaan .................................................................................................. 18
I. Beheer krachtens beschikking van Elisabeth Jacobs dochter .................................. 18
II. Archieven van administratiën, welke van de heilige-geestmeesteren op de regenten
van het Weeshuis zijn overgegaan ........................................................................... 19
C. Archief van de regenten van het Weeshuis ......................................................................... 24
I. Algemene zaken ...................................................................................................... 24
II. Financieele zaken .................................................................................................... 26
1. Eigendomsbewijzen van landerijen en huizen .............................................. 26
2. Stukken betreffende rechten, aan de vaste eigendommen verbonden. .......... 29
3. Eigendomsbewijzen van kapitalen en renten ................................................ 31
4. Stukken betreffende nalatenschappen, toegevallen aan verpleegden in het
Weeshuis ....................................................................................................... 32
5. Beheer van de eigendommen ........................................................................ 40
III. Inwendig bestuur van het Weeshuis ........................................................................ 49
IV. Ondersteuning van halve wezen .............................................................................. 53
D. Varia ................................................................................................................................... 53
REGESTEN ................................................................................................................................. 55
BIJLAGE ..................................................................................................................................... 77
Overzicht van het grondbezit van het Weeshuis tot 1879 ............................................................ 77
Polder Nieuw-Mathenesse (Schiedam). .............................................................................. 77
Polder Oud-Mathenesse (Schiedam)................................................................................... 78
Polder Nieuw-Mathenesse (Delfshaven) en Boschpolder. ................................................. 79
Hogenban en Spangensche polder. ..................................................................................... 79
Blijdorp (Overschie). .......................................................................................................... 80
Schieveen (Overschie). ....................................................................................................... 80
Zestienhoven en Nieuwpolder (Overschie). ....................................................................... 80
Kethel met Nieuwland, ‟s Graveland en Kortland. ............................................................. 80
Babberspolder. .................................................................................................................... 82
Noord-Kethel en Zouteveen. ............................................................................................... 82
Vlaardingerambacht. ........................................................................................................... 83
Poortugaal. .......................................................................................................................... 84
Rhoon. ................................................................................................................................. 84
Delfgauw. ............................................................................................................................ 84
Schiedam ............................................................................................................................. 84
Maasland (nalatenschap van Willem Jan Aerts zoon). ....................................................... 84

TOEGANGSNUMMER 9
Aanwinsten en verliezen van landerijen sedert 1879, volgens de rekeningen (tot 1911). .. 85
INDEX ......................................................................................................................................... 86
Persoonsnamenindex .................................................................................................................... 86
Aanvulling op het archief van het Weeshuis der Hervormden en van de Stichting de
Lindenhof, 1902 -1980 .............................................................................................................. 100
INVENTARIS ............................................................................................................................ 100
A. Stukken van algemene aard .............................................................................................. 100
B. Stukken betreffende bijzondere onderwerpen .................................................................. 101
I. Bestuur ................................................................................................................... 101
II. Financiën ............................................................................................................... 102
1. Verantwoording ........................................................................................... 102
1.1 begrotingen ....................................................................................... 102
1.2 rekeningen ......................................................................................... 102
2. Administratie ............................................................................................... 102
3. Overig .......................................................................................................... 103
III. Eigendoms- en vermogensbeheer .......................................................................... 103
1. Van het weeshuis ......................................................................................... 103
1.1 algemeen ........................................................................................... 103
1.2 onroerend goed .................................................................................. 103
a. verwerving ......................................................................... 103
b. beheer en onderhoud .......................................................... 104
c. verhuur en verpachting ...................................................... 105
d. verkoop .............................................................................. 106
1.3 hypotheken, leningen en aandelen .................................................... 106
2. Van het legaat Elisabeth Jacobsdochter ...................................................... 107
3. Van het legaat Willem Jan Aertsz. .............................................................. 107
IV. Personeel ................................................................................................................ 107
V. Zorg ....................................................................................................................... 108
1. Wezen .......................................................................................................... 108
1.1 intern beheer ...................................................................................... 108
1.2 registratie........................................................................................... 109
1.3 verzorging ......................................................................................... 109
1.4 opvoeding en vorming ...................................................................... 110
1.5 voogdij .............................................................................................. 110
2. Halfwezen ................................................................................................... 111
2.1 steunverlening ................................................................................... 111
2.2 Tehuis voor Halfwezen ..................................................................... 111
3. Andere hulpbehoevenden ............................................................................ 113
VI. Festiviteiten en herdenkingen ................................................................................ 113
VII. Verzamelde stukken .............................................................................................. 113

TOEGANGSNUMMER 9
INVENTARIS VAN HET ARCHIEF VAN HET WEESHUIS DER HERVORMDEN EN VAN
DE STICHTING DE LINDENHOF, 1360-1980
INLEIDING
1. De heilige-geestmeesteren van Schiedam
Omtrent de heilige-geestmeesteren, die vóór de Hervorming te Schiedam werkzaam waren, valt
met zekerheid te zeggen, dat zij, vier in getal, op Goede Vrijdag van ieder jaar door het college
der Wet (baljuw, burgemeesteren en schepenen) werden gekozen of herkozen 1 .
Uit de stukken, die er van hun archief nog over zijn, blijkt voorts, dat zij het beheer hadden over
belangrijke inkomsten, welke in de loop der tijden waren geschonken om daaruit aalmoezen te
geven en zielmissen te laten lezen. Minder zeker is, in hoeverre de regeering van Schiedam
toezicht op hun werk hield. Een enkel stuk (inv.nr. 22. Reg.nr. 8) pleit er voor, dat zij voor het
opnemen van gelden toestemming dezer regeering nodig hadden; ook hebben zij, volgens het
giftboek - in het archief van de „Gerechten van Schiedam; - op 3 maart 1572 met consent en
advies van burgemeesteren een losrente verkocht, maar volgens hetzelfde register verrichtten zij
op 6 december 1573 een dergelijke daad zonder die toestemming. Dat zij aan het stedelijk
bestuur rekening en verantwoording hebben moeten afleggen, is nergens gebleken. Wel heeft dit
bestuur in 1487 voorgeschreven, dat zij de landerijen, die zij bezaten tusschen de stad en
Delfshaven, Overschie, Kethel en Vlaardingschenpolder (Vlaardingerambacht) alleen aan
inwoners van Schiedam mochten verhuren 2 , en men kan gissen, dat er meer dergelijke
bepalingen zijn gemaakt. In het algemeen is het echter waarschijnlijk, dat het stadsbestuur, door
de heilige-geestmeesteren uit de kring van de regeerende personen te kiezen, zich voldoende
verzekerd mocht houden, dat het beheer in de gewenschten geest werd uitgeoefend, terwijl in
bijzonderheden veel vrijheid gelaten werd. Ook stond telken jare de gelegenheid open om
personen, wier beleid men afkeurde, niet te herkiezen.
Met de hervorming en het verbod van Roomsche kerkelijke gebruiken, vervielen de zielmissen,
waarvoor de middeleeuwsche gevers hun legaten ten deele hadden willen doen aanwenden.
Omtrent het andere doel van de schenkingen, het geven van aalmoezen, waren tegelijkertijd de
inzichten sterk gewijzigd. Men beschouwde dit niet meer onvoorwaardelijk als een goed en
nuttig werk. Voor Schiedam blijkt dat uit het verbod van bedelarij, opgenomen in de
ordonnantie voor de magistraatsarmenkamer van 1597 3 . Wanneer men opmerkt, dat in hetzelfde
jaar een nieuw reglement voor de weeskamer is vastgesteld en een nieuwe ordonnantie voor het
oudemannenhuis, en dat 21 maart 1598 in de vroedschap is gehandeld over de stichting van een
weeshuis 4 , kan men niet nalten tusschen een en ander verband te zoeken. Ook zoude de omtrent
denzelfden tijd in andere Hollandsche steden getroffen regelingen licht kunnen geven in zake de
destijds heerschende denkbeelden, maar de bronnen zijn te schaarsch om de geschiedenis van de
oprichting van het Weeshuis met volkomen zekerheid te kunnen neerschrijven. Er zijn geen
statuten van het gesticht gevonden, en waarschijnlijk zijn zij nooit gemaakt; immers zij zouden
dan in de stedelijke keurboeken - waarin bijvoorbeeld de ordonnantie voor het oudemannenhuis
wordt aangetroffen - geregistreerd zijn, en er zou in de archieven van de stad of van het
1. Zie de electieboeken in het archief van het „Stadsbestuur tot 1795, inv. nrs. 284 vlg.
2. Rechtsbronnen der stad Schiedam, uitgegeven door Dr. K. Heeringa (Werken der
Vereeniging tot uitgave der bronnen van het Oude Vaderlandsche Recht), blz. 77.
3. Het oud-archief der gemeente Schiedam door Dr. K. Heeringa, blz. 17-18.
4. De plaats in het register der resolutiën van de vroedschap luidt: “Is mede goetgevonden, dat
de heylige geestmeesteren sullen inspectie nemende doen affrayen een plaetse in ‟t convent
van Overdam, ende letten, hoe men bequamelijexst aldaer een weeshuys zoude mogen
timmeren, ende sullen daernae hunlyeder versouck bij requeste mogen overleveren”.
3

Weeshuis toch wel een enkele maal melding van zijn gemaakt.
2. Het Weeshuis der stad Schiedam
TOEGANGSNUMMER 9
Bijzonderheden omtrent de oprichting van het Weeshuis vindt men in de onder de inv.nr. 55 van
deze inventaris beschreven stukken. De stad, die krachtens het besluit van de Staten van
Holland van 23 mei 1577 de beschikking had over de tengevolge van de opheffing van de
kloosters ledig geworden erven, bestemde een daarvan om er een weeshuis op te bouwen, hetzij
het convent van Overdam of Sint Ursula (benoorden de tegenwoordige Kethelstraat) of dat van
Leliëndaal aan de Langen Achterweg 5 . De keuze viel op het laatste. Het geld voor de opbouw is
ten deele gevonden door een loterij, waartoe de Staten op 21 december 1602 octrooi verleend
hadden, en tot deelneming waaraan het publiek door de rederijkerskamer “De Roode Roosen”is
opgewekt 6 . Een en ander geeft ons gene voldoende voorstelling van de omvang van de loterij
noch van haar uitslag. De stadsrekeningen over deze tijd zijn niet volledig bewaard, zoodat wij
in het onzekere blijven of uit de stedelijke kas subsidie gegeven is, terwijl mede uit de
bescheiden in het hierachter beschreven archief niet valt op te maken in hoeverre het inkomen
van de heilige-geestmeesteren er voor is aangesproken 7 .
Uit een steen, welke in het gebouw, dat 1779-1782 vervangen is, was aangebracht, kon men
vernemen, dat de eerste steen er van op 6 juni 1605 gelegd was 8 , terwijl elders het gebouw op
28 december 1605 “nieuw getimmerd”heet.
Het bovengemelde octrooi leert duidelijk, dat de bedoeling geweest is in het gesticht arme
wezen op te nemen, die vroeger door de heilige-geestmeesteren in eenvoudige huisgezinnen
werden uitbesteed. De inkomsten waarover hun college beschikte, konden nu naar de bedoeling
van de gevers worden aangewend voor de verpleging dier arme wezen in het Weeshuis,
waarover het beheer aan heilige-geestmeesteren gegeven werd. Dit onderdeel van hun werk
werd weldra zozeer de hoofdzaak, dat zij in de electieboeken onder de naam van weesvaders of
regenten van het Weeshuis werden vermeld 9 . Echter bleven twee administratiën, nader
beschreven in afdeling B van deze inventaris, de herinnering bewaren aan de tijd, toen er nog
geen weeshuis te Schiedam was.
Omtrent de verhouding tot het stadsbestuur mag aangenomen worden, daar de regenten van het
Weeshuis in de plaats van de heilige-geestmeesteren waren gekomen, dat het bestuur hun
evenzeer voorschriften mocht geven als dezen 10 , en dat de jaarlijksche verkiezing of herkiezing
van de regenten van het gesticht uit die van de stad de zekersten waarborg bleef opleveren voor
5. Beschrijving van Schiedam, door Dr. K. Heeringa, blz. 28,12. Rechtsbronnen, idem blz.
XX.
6. De Redenrijckers stichtighe tsamenkomste op ‟t ontsluyt der vraghe wat ‟t noodischst is
om d‟arme t‟onderhouwen (Schiedam 1603), blz.4.
7. Zie de bijlage, hetgeen aangetekend is bij het laatste perseel in Kethel e.a.
8. Der Weezen Vader Verheerlijkt, door Ds. Guarnerus Soetens (Schiedam 1783) blz. 33,95.
Bij dit schrijven vindt men het octrooi en andere stukken uit het weeshuis-archief
afgedrukt.
9. 1611 heeten zij daar “heilige-geestmeesteren, nu weesvaders”, 1612 – 1656 “weesvaders”,
van 1657 af “regenten van het Weeshuis”. Regel was, dat van de vier regenten alle jaren
een aftrad. Vermoedelijk waren hun vrouwen regentessen. Op 1667 noemt het electieboek:
“Corenlis Aryensfen Cruyck met de weduwe van den heer borgemeester Bleijswijck”. In de
achttiende eeuw kwam de gewoonte op om ook de namen der regentessen in ‟t electieboek
op te tekenen.
10. In ‟t register van eigendommen (inv.nr. 211) vindt men op fol. 113 aan den kant een
resolutie van de burgemeesteren van Schiedam als opperregenten van de godshuizen.
4

TOEGANGSNUMMER 9
een beheer in de gewenschten geest, zoodat knellende bepalingen onnoodig waren. De naam
“Weeshuis der stad (van, in, binnen de stad) Schiedam” wees de nauwe betrekking van het
gesticht tot de stad voldoende aan. Nog verdient opmerking, dat de registers van de bezittingen
van het Weeshuis (Inv.nrs. 211, 212) geen melding maken van het huis zelf noch van de bodem,
waarop het stond; zooals gezegd is, was deze oorspronkelijk stedelijk eigendom 11 .
Hoezeer de stad zich bevoegd achtte om aan het Weeshuis verplichtingen op te leggen, blijkt uit
het volgende. In 1639 maakte de toestand van de stedelijke geldmiddelen besnoeiing van de
uitgaven en vermeerdering van de inkomsten dringend noodig. De middelen, tot welke men zijn
toevlucht nam, zijn te lezen in het register van de resolutiën van de vroedschap op 30 november
1639. O.a. vond men goed, “dat ‟t Weeshuys uuyt haer innecommen de stadt soude subsidiëren
bij leninghe in haer t‟achterheyt ende tot beter vermoghen‟s jaers met de somme van ƒ 4000 ”.
Dit besluit zou met 1 januari 1640 ingaan. Het inkomen van het Weeshuis moet onvoldoende
zijn geweest om deze zwaren last te dragen, en dus is het kapitaal aangesproken. Het register
van de eigendommen (inv.nr. 211) leert ons, dat van 1640 af vele landerijen zijn verkocht, en
“de penningen op de stad beleid ”. De bovenaangehaalde resolutie gewaagt niet van de rente,
die de stad van het geleende kapitaal zou moeten geven, en de door de thesauriers afgegeven
ontvangstbewijzen (inv.nr. 136) doen het evenmin. Wanneer echter de stad obligaties afgegeven
heeft, zullen deze in het meergemelde register van eigendommen geboekt moeten zijn, en
inderdaad vinden we hier op fol. 197 en volgende zulke beleggingen tegen de penning twintig
uit 1640 en volgende jaren, maar de voorgaande bladzijden vermelden dergelijke uit vroegere
jaren, terwijl enige tijd later voor de registratie van de effecten een memoriaal moet zijn
aangelegd, dat niet meer in het archief van het Weeshuis berust. Het verloop van de
geschiedenis dezer gedwongen lening is uit een en ander niet geheel na te gaan en ook met
behulp van de uitvoerige uiteenzetting in het register van de resolutiën van de vroedschap op 10
maart 1664 12 , en van de stedelijke rekeningen is niet uit te vinden, hoe groot het nadeel is
geweest, dat het Weeshuis heeft geleden. De regenten hebben becijferingen gemaakt, die
gediend hebben om de onbillijkheid van de handeling te betoogen, waarmee in 1664 is
opgehouden (inv.nr. 136, en inv.nr. 211 op fol. 275).
Van verdere strekking dan de beschreven leening was een maatregel, die ongeveer in
denzelfdentijd in werking wordt gebracht. “Op de voorslach” - aldus het register van de
resolutiën van de vroedschap op 28 december 1640 - “van dat de kinderen, bij de diaconie ende
armecamer werdende onderhouden, ende omee die in beter discipline opgetroecken te werden,
in het weeshuys soude werden gealimenteerd ende opgebracht, wert goetgevonden daervan een
besoignie te maken met burgemeesteren ende gecommitteerde vroedschappen, mitsgaders de
vaders van de weeshuyse op de modo ende independentie (sic) van dyen”. De zaak kreeg 12
januari 1643 haar beslag. Ouder- of moederlooze of verlaten kinderen, die tot nog toe gestaan
hadden tot last van de diaconie- en huisarmen, zouden in het Weeshuis worden onderhouden; op
de leeftijd van 5 of 6 jaren zouden zij krachtens ordonnantie van burgemeesteren in het huis
worden opgenomen en daarin dezelfde behandeling genieten als andere weeskinderen tot de
leeftijd van 16 jaren; voor elk kind zou het huis ƒ 1 per week ontvangen, tot last van de
huisarmen en diaconie, en daarboven wat de kinderen zouden mogen verdienen; na het bereiken
van de leeftijd van 16 jaren zouden de kinderen tot last van het Weeshuis blijven. Tot re3cht
verstand van deze regeling dient men een juist inzicht te hebben in de administratie van de
11. In de verpondingskohieren staan de regenten van het Weeshuis als belastingschuldigen
voor perceelen aan de oostzijde van den Langen Achterweg.
12. De oudere rentebrieven zijn toen verwisseld voor vier, respectievelijk jaarlijks groot ƒ
1129.13.4, ƒ 1458.12.8, ƒ 880.14.12 en ƒ 723.5.8.- In de oudste bewaarde rekening vindt
men deze bedragen niet, zoodat vóór 1695 een aflossing of conversie moet plaats gehad
hebben. Ook de registers van eigendommen zijn in dit opzicht onvolledig.
5

TOEGANGSNUMMER 9
genoemde armenkamer, en dit is niet te verkrijgen. Volgens Ds. Soetens 13 week de regeling van
het armwezen te Schiedam niet onbelangrijk af van die in andere plaatsen van Nederland, en is
zij mede niet altoos dezelfde geweest. Het archief van de magistraats-armenkamer is onvolledig
bewaard, en hetzelfde is wellicht het geval met dat van de diaconie. Eindelijk bevat het archief
van het Weeshuis wel een aantal gegevens over de betrekkingen met de armenkamers, maar niet
alle voorschriften, welke in vroegeren of lateren tijd zijn verstrekt (Inv.nrs. 57,59). Hetgeen
hierover dit onderwerp in het midden is gebracht wordt, maakt dus gene aanspraak op
volledigheid.
Blijkens de resolutiën van de vroedschap van 22 november 1689 is op dien dag de oprichting
van een huis ter sprake gekomen, dat dienen zou voor de armen, die buiten het Weeshuis door
de magistraats-armenkamer werden onderhouden; de voortgezette besprekingen leidden 6 maart
1690 tot een vroedschapsbesluit en dit weder tot een op 24 maart d.a.v. in burgermeesterskamer
getroffen akkoord tusschen de regenten van het Weeshuis en die van de respectieve
armenkamers. Het Weeshuis zou de kinderen, die door de armenkamers besteed werden,
innemen voor 30 stuivers per week, d.i. ƒ 78 per jaar, en ze daarvoor onderhouden; de winst van
de kinderen zou voor het Weeshuis zijn, dat hun bij hun uitgaan een uitzet geven zou evenals
aan andere kinderen; de overeenkomst zou 1 mei 1690 in werking treden.
De rekeningen over 1695 en volgende jaren (Inv.nrs. 257 en volgende) wekken het vermoeden,
dat er nog veel meer overeengekomen is. De magistraats-armenkamer en de diaconie blijken
voor de jaren 1695/6-1709/10 jaarlijks precies evenveel betaald te hebben. Hoe dit bedrag
vastgesteld is, moet men echter gissen, want de deeling van het opgegeven aantal bestedelingen
op de betaalde som geeft een geheel ongelijk quotiënt. Van 1710 af heeft de armenkamer meer,
dikwijls aanzienlijk meer betaald dan de diaconie, welke bovendien vrij geregeld een jaar met
de betaling ten achteren was 14 .
In 1705, 1708 en nog duidelijker op 31 mei 1723 heeft de vroedschap, naar aanleiding van
gerezen geschillen uitgemaakt, dat alle wezen, uit een wettig huwelijk te Schiedam geboren,
wier vader of moeder burger of burgers geweest was, door het Weeshuis zouden moeten worden
onderhouden, evenals zij, wier vader en moeder beiden burgers waren geweest (inv.nr. 59).
Uit een en ander volgt, dat in de achttiende eeuw in het Weeshuis alle arme burgerwezen tot een
onbeperkt aantal moesten worden opgenomen, en bovendien de bestedelingen van de
armenkamers, van wie een van de ouders of soms beide ouders nog in leven waren 15 . In
bijzonderheden is de regeling nu en dan gewijzigd. Wij kunnen de conventie van 6 maart 1780,
door de vroedschap 17 april d.a.v. goedgekeurd, waarvan 8 mei 1780 door de stadssecretaris een
authentiek afschrift ten behoeve van het Weeshuis afgegeven is (inv.nr. 59). Het Weeshuis
moest allen opnemen, die de armenkamers wilden plaatsen, behalve gekken en lijders aan
vallende ziekte, voor ƒ 1.16 st. per week, d.i. ƒ 93.12 st. per jaar, met de kinderenwinst;
ouderlooze kinderen boven de 14 jaren vielen geheel ten laste van het Weeshuis; zij die beide of
een hunner ouders nog hadden, van de armenkamers; deze mochten hun bestedelingen, wanneer
zij 4 jaren in het huis geweest waren, ten allen tijde terugnemen, maar in zulke gevallen kregen
de kinderen geen uitzet. Uit de rekeningen over 1790/1-1793/4 blijkt nog, dat de magistraatsarmenkamer
behalve voor hare bestedelingen nog voor de helft het verpleeggeld betaalde van
een aantal kinderen, voor wie de diaconie voor de andere helft opkwam.
13. Idem blz. 80,81.
14. Het Weeshuis heeft daarom nu en dan het laarlijksche legaat, door Willem Jan Aerts zoon
aan de diaconie toegekend, niet uitbetaald. Zie hierachter afdeeling B, II,
15. Op 26 juli 1785 bijvoorbeeld handelen de resolutiën der regenten over een weesmeid, die
beide hare ouders nog had.
6

TOEGANGSNUMMER 9
Dat het Weeshuis bij zulk een onbeperkten toevloed van arme wezen er niet aan denken kon
andere ouderlooze kinderen op te nemen, is duidelijk. Wanneer zulks een enkele maal gevraagd
werd, sloegen de regenten het af (Resolutiën op 14 maart 1785). Uit het voorgaande blijkt het
karakter van het gesticht als stadsweeshuis. Rekening en verantwoording deden de regenten wel
is waar niet aan het stedelijk bestuur - de aftredende regenten deden zulks aan de aankomende,
wat bij continuatie weinig betekende - maar toch bemoeide dit zich met het financieel beheer.
Op 9 december 1725 besloot de Vroedschap, dat de regenten van de godshuizen geen effecten
mochten aankoopen of verkoopen dan met voorgaande kennis van burgemeesteren, en tevens
werden de regenten verplicht om jaarlijks aan deze een staat van hun ontvangsten en uitgaven in
te leveren, alsmede om de vijf jaren een lijst van alle hun effecten. 15 Juli 1781 gaf de
vroedschap de regenten verlof om een stukje land te verkoopen aan D. Pechot.
Opmerkelijk is, dat op 22 oktober 1778 het college der Wet toestemming verleende tot de
verkoop van zeker stuk land, genaamd het convent van Leliëndaal “het gemelde Weeshuis
toekomende”, gelegen achter de huizen van de Langen Achterweg, tegen en ten noorden van de
tuin van het Weeshuis, aan burgemeesteren en regeerders ten behoeve van de stad Schiedam.
Dit stuk land komt niet voor in het register van de eigendommen van het Weeshuis. Het zal
behoord hebben tot het oorspronkelijke kloostererf, waarop het Weeshuis gesticht is, en de
vraag rijst dus, of de stad hier niet, uit onbekendheid met de geschiedenis, haar eigen grond
gekocht heeft.
Mag de stad hierin haar recht niet gehandhaafd hebben, het karakter van het Weeshuis in de
achttiende eeuw mag daarom niet betwijfeld worden. De resolutiën van de regenten betwijfelen
het niet; wanneer er suppoosten noodig waren, vroegen zij bij deze advertentie ten behoeve van
het burgerweeshuis van de stad Schiedam; aldus het register kunnen resolutiën op 14 december
1789, 18 oktober 1792, 1 juli 1799. De laatste datum is in zooverre opmerkelijk, omdat toen het
proces begonnen was, dat in de volgende paragraaph zal worden beschreven.
3. De omzetting van het Weeshuis der stad in het Weeshuis der hervormden
De omstandigheid, dat het Weeshuis in de achttiende eeuw een burgerweeshuis was en heette,
en dat het nu het Weeshuis der Hervormden is, doet twee vragen stellen: hoe heeft de stad haar
macht of invloed op het Weeshuis verloren, en hoe is het Weeshuis een Weeshuis der
Hervormden geworden ? Het antwoord op deze beide vragen kan grotendeels gelijktijdig
gegeven worden, omdat er een verband tusschen de twee zaken bestaat, maar toch kunnen ze
gescheiden gedacht worden, en zou het Weeshuis in losser verhouding tot het stadsbestuur zijn
komen te staan, ook al was het geen Weeshuis der Hervormden geworden.
De vermindering van de macht van het stedelijk bestuur ten opzichte van het Weeshuis is een
noodzakelijk gevolg geweest van de omwenteling van 1795, waardoor onze gansche
staatsinrichting meer gecentraliseerd is. Het toezicht, dat van oudsher door de plaatselijke
overheid op de stichtingen uitgeoefend werd, is aan de regeering van het land gekomen, welke
(door tusschenkomt van het gemeentebestuur wel is waar in de meeste gevallen) omtrent de
toestand er van gedurig inlichtingen heeft ingewonnen, en door wetten en algemenemaatregelen
van bestuur de ontwikkeling er van ten deele heeft bepaald. In deze inleding wordt van de
voorschriften van algemeenen aard geen bijzondere vermelding gemaakt, omdat zulks minder
noodig scheen, met uitzondering van een ingrijpen van de regeering in de dagen van koning
Willem I, dat ten gevolge heeft gehad, dat het gemeentebestuur niet hetzelfde belang meer bij
het Weeshuis had als in de achttiende eeuw.
De verandering van het Weeshuis in een Weeshuis der Hervormden is ook een gevolg te
7

TOEGANGSNUMMER 9
noemen van de omwenteling van 1795, maar geen noodzakelijk gevolg. Met de afschaffing van
het voorrecht van de Hervormde kerk als Staatskerk moest de opneming van niet-Hervormden
in de regeeringscolleges, en ook in die lichamen, welke door de burgelijke overheid
samengesteld werden, gepaard gaan. De normale gang van zaken zou dus geweest zijn, dat
onder de regenten van het Weeshuis ook niet-Hervormden zitting hadden genomen. Zoo schijnt
de ontwikkeling in verschillende plaatsen van Nederland ook te zijn geweest. In Schiedam
echter zijn wel sedert 1798 Roomsch Katholieken onder de regenten van het Sint-
Jacobsgasthuis en van het Hofje van Belois geweest, maar nooit onder die van het Weeshuis.
Dat er in het voorjaar van 1798, toen de municipaliteit van Schiedam, welke de keuze had te
doen, voor de meerderheid uit Roomsch Katholieken bestond 16 over gedacht is hun ook deel in
‟t bestuur over dit Weeshuis te geven, mag men misschien opmaken uit de aantekening in het
register van de resolutiën van de regenten (inv.nr. 63) op Goeden Vrijdag, 6 april 1798: “Alle de
regenten en regentessen gecontinueert geworden zijnde, hebben elkander daarmeede
gecomplimenteert.
Het is inderdaad een gelukwensch waard geweest. Doordat de Roomsche Katholieken toen van
de gelegenheid geen gebruik gemaakt hebben om anderen dan Hervormden in het college van
regenten van het Weeshuis te benoemen, is er een precedent geschapen. De rechten van de leden
van kleinere kerkgenootschappen zijn geheel verwaarloosd, - waarover deze zich trouwens niet
luide beklaagd hebben - en voor het oude burgerweeshuis is omstreeks 1800 de naam
“Gereformeerd Weeshuis” un gebruik genomen ook in de officieele stukken 17 , alsof het gesticht
alleen van en voor de Gereformeerden was.
De verklaring van de opmerkelijke onthouding van de Roomsch Katholieken ligt ongetwijfeld
hierin, dat zij niet zoo heel lang te voren zich veel moede gegeven hadden om een eigen
weeshuis op te richten, en dat zij liever dan deel te krijgen in het burgerweeshuis, voor hun
eigen weeshuis subsidie van de stad wilden hebben. Ook zijn de regenten van dit Roomsch
Katholieke weeshuis weldra door het stadsbestuur benoemd, evenals die van het
“Gereformeerde”. Weliswaar vindt men hun namen eerst van 1809 af in het electieboek, maar
volgens mondelinge inlichting van Roomsch Katholieke zijde geschiedde de verkiezing door het
stadsbestuur reeds in het laatst van de achttiende eeuw. Waar deze wijze van verkiezing voor de
regenten van het Roomsch Katholieke weeshuis in 1854, voor die van het Gereformeerde in
1855 een einde nam, zal men nog te meer verband tusschen de geschiedenis van de beide
weeshuizen zoeken.
Het oud-archief van het Roomsch Katholieke weeshuis schijnt slechts voor een gering gedeelte
te zijn bewaard. Wat omtrent de opkomst van dit huis uit het oud-archief der gemeente is
gebleken, wordt hier meegedeeld, omdat het Burgerweeshuis er zulke ernstige gevolgen van
heeft ondervonden.
Op 18 april 1774 kwamen de burgemeesteren van de stad Schiedam, daartoe gemachtigd bij
besluit van de Vroedschap van 12 april te voren, met de armmeesteren van de Roomsch-
Katholieke gemeente binnen deze stad overeen 18 , dat (art. 1) de eersten aan de laatsten tot
ondersteuning van de tot hun gemeente behoorende armen, die tot nog toe door de
16. Voor de gebeurtenissen in Schiedam in dien tijd raadplege men: Uit de geschiedenis van
Schiedam, door Dr. K. Heeringa (Bijdragen voor Vaderlandsche Geschiedenis en
Oudheidkunde, 1911, blz. 195 vlg.).
17. Archiefstukken uit deze tijd zijn betrekkelijk schaarsch. Het oudste stuk, waarin de naam
aangetroffen is, is van 1800 (inv.nr. 59). Toen is een stuk in handen gesteld van de regenten
van het “Gereformeerde weeshuis dezer stad”.
18. Het archief van het „Stadsbestuur tot 1795‟, inv.nr. 77.
8

TOEGANGSNUMMER 9
magistraatsarmenkamer werden gealimenteerd, jaarlijks zooveel brooden zouden verschaffen
als uit 4½ last rogge konden gebakken worden, alsmede 500 tonnen turf, zonder dat de
genoemde armmeesters daarvoor iets zouden behoeven te betalen (art.2) deze het geheele
onderhoud van alle armen van hun gemeente, zoowel van hun, die tot nog toe door de
magistraatsarmenkamer werden geholpen als van hen, die zij sedert 1770 hadden ondersteund,
voor hun last en rekening namen, zonder daarvoor iets meer te vorderen dan in art. 1 vermeld
was; dat (art.3) de armmeesteren vóór het einde van het jaar aan burgemeesteren rekening en
verantwoording van hun administratie zouden doen; dat (art. 4) wanneer daarbij mocht blijken,
dat de armmeesteren hun armen konden onderhouden, zonder de in art. 1 vermelde
ondersteuning, deze zoude ophouden; dat (art. 5) in het tegengestelde geval het subsidie zou
worden verminderd naar mate het getal van de bij het sluiten van de conventie bedeelde
huisgezinnen daalde. Met deze overeenkomst hangt het octrooi samen, dat 30 juli 1774 door de
Staten van Holland aan de armbezorgers van de Roomsch-Katholieke gemeente Schiedam is
verleend 19 om giften, erfstellingen en makingen, ten voordeele hunner armen besproken, te
mogen aanvaarden, met dispensatie van het plakkaat van 4 mei 1655, zulks overeenkomstig het
door de armbezorgers - krachtens de Statenresolutie van 24 februari 1729 met toestemming van
burgemeesteren en regeerders van de stad Schiedam - ingediend verzoek, echter met dien
verstande, dat zij van alle erflatingen of makingen, welke mochten komen te geschieden,
zouden kennis geven aan de burgemeesteren en regeerders, opdat deze zouden kunnen
beoordelen, of zij inderdaad tot het voornoemde oogmerk waren gedaan. Mede is hiermede in
verband te brengen de bepaling in de op de 12 mei 1779 door de burgemeesteren en regeerders
van de stad Schiedam met de kerkeraad der Nederduitsch Gereformeerde gemeente aangegane
conventie 20 “tot soutien der zoo benodigde middelen ten redresse der vervallene staat van het
armenwezen” - tot bevestiging van een op 26 juni 1777 getroffen voorloopige overeenkomst -
dat uit het destijds opgerichte “liefdefonds”zoowel ouderen en kinderen, die tot de
magistraatsarmenkamer alleen, als aan de diaconie alleen behoorden, zouden worden geholpen
“geen persoonen daarvan uitgezondert, geexcipieert die tot de Roomse Catholicque gemeente
mogten behooren, welke hiervan ten allen tijden buitengesloten zullen moeten blijven”. Uit een
en ander volgt, dat Roomsch-Katholieke armen, en dus ook arme wezen dier gezindte, op
andere wijze werden geholpen dan andere armen, dat de magistraats-armenkamer geen
Roomsch-Katholieke kinderen in het Burgerweeshuis had onder te brengen, maar dat deze door
de Roomsch-Katholieke armbezorgers wellicht eerst in particuliere gezinnen, later in een
weeshuis, dat in 1796 21 en misschien al vroeger bestond, werden besteed. Voor dit weeshuis
hebben de Roomsch-Katholieken, naar het schijnt in de eerste tijden van de
omwentelingsperiode, subsidie van de stad weten te verwerven. In een schrijven, d.d. 26 juli
1797, waarin de regenten van “het weeshuis der stad Schiedam” de vraag beantwoordden, door
de burgers Froon en Bakker, gecommitteerden van de municipaliteit, gedaan om opgaven te
ontvangen en van de oorsprong en tegenwoordigen staat van alle goederen en inkomsten van het
Weeshuis, van kopieën authentiek van de fundatie- of erectiebrieven, en van de gezindte, welke
geadmitteerd werd 22 , zeggen zij in de laatste alinea: “Terwijl wij n.l. laatstelijk berichten, dat
gelijk in het Roomsche Weeshuis binnen deeze stad, zoo door subsidiën uit stadskas als uit de
giften dier gemeente bestaande, geen andere dan weeskinderen van die gezindte onderhouden
worden, ook alzoo in ons godshis, na de reformatie gesticht, en door bijzondere persoonen
19. Idem inv.nrs. 78, 79.
20. Idem inv.nr. 80.
21. Het wordt genoemd in de resolutie der municipaliteit tot separatie van de magistraats- en
diaconiearmenkamers, d.d. 25 augustus 1796.
22. Reeds in 1795 waren inlichtingen gevraagd met het oog op den gewenschten vrijdom voor
belasting. Decreet der Provisioneele Representanten, d.d. 24 augustus 1795. Resolutiën der
regenten, d.d. 20 augustus 1795, 18 januari, 8 februari 1796. Van het in den tekst bedoelde
schrijven ligt de minuut in het onder inv.nr. 59 beschreven pak.
9

TOEGANGSNUMMER 9
gebenificeerd, geen andere dan Gereformeerde weeskinderen onderhouden worden”. Zoo wordt
dus begrijpelijk, dat de Roomsch-Katholieken in 1798 geen zitting in het bestuur van het
voormalige burgerweeshuis genomen hebben. Wat de kleinere groepen van ingezetenen betreft,
hun grondwettige rechten zijn niet erkend.
De plaatselijke regeering koos de regenten van beide weeshuizen, tot 1811 jaarlijks, terwijl in
lateren tijd de aanstelling voor het leven gold. Volgens art.63 van het in 1815 ontworpen
regeeringsreglement hadden burgemeesteren, in overeenstemming met de bestaande wetten,
reglementen of andere bepalingen, het oppertoezicht over gods- en weeshuizen en alle andere
stichtingen, ten nutte van de ingezetenen van de stad ingericht. Het reglement voor het bestuur
van de stad, dat in 1824 in werking gebracht is, zegt in art.68: “De leden tot he bestuur over de
publieke godshuizen en gestichten van liefdadigheid, alsmede die over het algemeen
stadsarmenbestuur worden door de Raad benoemd, voor zoo verre daaromtrent bij de
fundatiebrieven niet anders mogt zijn bepaald. Deze benoeming zal alsdan geschieden uit een
voordragt, door de besturen dier gestichten op te maken, vermeerderd met een gelijk getal, door
Burgemeesteren en Wethouders daarbij te voegen”. Zoo er nadere voorschriften gemaakt zijn,
dan worden deze toch niet in het archief van het Weeshuis aangetroffen, met uitzondering van
een besluit van Burgemeesteren, d.d. 11 april 1816, dat een lid van het stedelijk bestuur, als hij
regent is, ook voorzitter behoorde te wezen, en een ander, d.d. 24 maart 1817, dat bij voorkeur
de helft van de regenten uit leden van de Raad of ministers zou worden gekozen.
Het toezicht op het geldelijk beheer is geregeld door de resolutie van de kamer van finantie van
de stad Schiedam, d.d. 23 februari 1807. Sedert moesten de regenten van beide weeshuizen, van
het gasthuis, blauw- en pesthuis, proveniershuis, oudemannenhuis en hofje van Belois alle jaren
rekening doen aan de kamer. Dat door die van het Gereformeerde weeshuis dienovereenkomstig
is gehandeld, zelfs nog over het jaar 1823, bewijzen de onder inv.nrs. 282-284 van deze
inventaris vermelde rekeningen. Echter openbaarden zij van tijd tot tijd de neiging om het
stadsbestuur te doen beseffen, dat dit wel toezicht had uit te oefenen, doch zich verder niet in de
zaken van het gesticht had te mengen; zoo verklaarden zij in de zomer van 1810, dat het
Weeshuis in 1602 opgericht was om er ouderlooze kinderen van de Hervormden godsdienst in
op te voeden, op 23 december 1811, dat zij geen stedelijke subsidie wenschten om hinderlijke
voorschriften te ontloopen, en op 10 april 1813 hetzelfde, alsmede dat het Weeshuis behoorde
aan de Gereformeerde gemeente, en dat zij in geval van nood tot deze hun toevlucht zouden
moeten nemen.
Het toezicht, dat het gemeentebestuur krachtens de wet of in opdracht van de landsregeering
uitoefende 23 , gaf inderdaad aan de gemeente geen bijzonder recht ten opzichte van de stichting,
maar de regenten vergisten zich hunnerzijds, wanneer zij meenden, dat al de bemoeiïngen van
het gemeentebestuur met het Weeshuis uit kracht van algemenevoorschriften plaats hadden. Het
recht van de magistraat-armenkamer - nu het burgerlijk armbestuur - om arme kinderen, ook die
hun ouders of een van hun ouders nog bezaten, in het Weeshuis te doen opnemen, was een
Schiedamsche eigenaardigheid, en het belang van de gemeente bracht zeker mee, dat dit recht
gehandhaafd bleef. In de aanvang van deze paragraaf is reeds gedoeld op het ingrijpen van de
landsregeering, waardoor dit recht voor de gemeente verloren ging.
In de tweede paragraaf is een en ander medegedeeld omtrent de verhouding van het Weeshuis
tot armenkamers vóór 1795. De gebeurtenissen van dit en volgende jaren brachten groote
financieele nadelen mee, zoodat de armenkamers steeds meer moeite hadden om het geld voor
hun bestedelingen in het Weeshuis te vinden. De resolutiën van de regenten bevatten daarover
23. Krachtens art.18 van het reglement op het bestuur der gemeenten van de eerste klasse,
vervat in het Koninklijk decreet van 23 oktober 1807, no. 23, en latere bepalingen.
10

TOEGANGSNUMMER 9
tal van verspreide mededeelingen, welke het niet noodig geacht is hier te herhalen. Wanneer de
municipaliteit inlichtingen omtrent de staat van het Weeshuis vroeg, was er een aanleiding om
op de achterstalligheid van de armenkamers te wijzen. 8 Maart 1797 is er in de consistoriekamer
met de armenkamers vergaderd om een oplossing in de moeilijkheid te vinden. Later moest het
Weeshuis wel met meer kracht op betaling aandringen, bij de diaconie (zie de resolutiën op 12
augustus 1799, 12 mei 1800) bij de stadsarmenkamer (zie de resolutiën op 9 januari en 10
februari 1800), bij de municipaliteit (zie de resolutiën op 27 oktober 1800, 2 maart, 2 april
1801); ook is een advocaat geraadpleegd (zie de resolutiën op 8 december 1800). In de
weeshuisrekening over 1801/2 vindt men onder “allerhande ontvang”de verrekening met de stad
wegens het verschuldigde door de armenkamer over de jaren 1797/8-1800/1. Vele jaren later is
het achterstallige over een volgend tijdvak door de stad afgedaan met de kwijtschelding van
voor de bouw van het nieuwe weeshuis geleende sommen (inv.nr. 137). Het ligt in de aard der
zaak, dat de gemeente, waar zij met moeite hare verplichtingen kan nakomen, voor de
handhaving van hare rechten betreffende de opneming van armen niet met nadruk kon
opkomen, te meer waar de oorsprong dier rechten zoo weinig bekend was en moeilijk uit te
vorschen is.
De voor Schiedam volgens Ds. Soetens zoo eigenaardige regeling van het armwezen onderging
nog een wijziging door het Koninklijk decreet van 8 augustus 1808. Vroeger bedeelde de
diaconie uit het subsidie, dat zij van de stad ontving, ook andere dan lidmaten van de
Hervormde kerk, nu behoefde zij dit niet meer, en kon het trouwens ook niet meer, sedert het
subsidie uitbleef (zie de resolutiën van regenten op 30 augustus 1810).
Een enquête, in 1808 door de auditeur Van Doorn ingesteld, bewees, dat er toen 123 kinderen in
het huis waren, 38 voor rekening van de stadsarmenkamer, 21 voor die van de Nederduitsch-
Hervormde diaconie-armenkamer, en 64 voor rekening van het huis. De kosten werden
gemiddeld op ƒ 140.10 st. per kind geschat, terwijl de armenkamers volgens akkoord 36 stuivers
per week betaalden, dus niet meer dan ƒ 93,60 in het jaar. Het is dus te begrijpen, dat de
regenten van het Weeshuis moeite gedaan hebben om van de armenkamer een hoogere toelage
te verkrijgen (zie hun resolutiën op 21 mei 1810). Ook begon het nu voor te komen, dat zij met
particuliere personen omtrent de opneming van kinderen overeenkwamen (zie hun resolutiën op
12, 23 maart 1810). Vermoedelijk zou in deze richting de oplossing van de moeilijkheden
gevonden zijn, toen de landsregeering ingreep.
30 Maart 1816 lazen de regenten een schrijven van de burgemeester, d.d. 21 maart te voren,
waarbij gevoegd was een vragenlijst, welke zij hadden te beantwoorden op verzoek van de
onlangs door Z.M. benoemde “Commissie betrekkelijk het armwezen”. 13 April 1818
verscheen een nieuwe vragenlijst, ditmaal uitgegaan van de Gedeputeerde van de Staten van
Zuidholland. 20 Juli 1818 is ten behoeve van hetzelfde college een tabellarische staat ingevuld.
9 augustus 1819 is op een vraag naar reglementen van godshuizen en armbesturen een antwoord
gegeven, dat in het resolutieboek opgetekend is, en waarin het doel, dat met de oprichting van
het gesticht beoogd is, juist schijnt te zijn geformuleerd.
Na deze inlichtingen 24 kwamen de maatregelen. Blijkens de resolutiën van 24 september 1819
was de vorigen dag in burgemeesterskamer aan de regenten van de beide weeshuizen en de
magistraats-armenkamer medegedeeld, dat er gelegenheid bestond om arme kinderen te plaatsen
in de koloniën der Maatschappij van Weldadigheid. Van de werkzaamheid deze Maatschappij,
waarover men hier geen uitvoerige beschouwingen zal verwachten, stelden vele zich de
heilzaamste gevolgen voor. Volgens Van Hogendorp in zijn Bijdragen tot de huishouding van
24. Er zijn later meer verstrekt. Zie de resolutiën op 11 november 1822, 11 juli en 8 september
1823. Van dit jaar af is jaarlijks een tabel ingevuld.
11

TOEGANGSNUMMER 9
Staat 25 heeft een zekere stad een geheel godshuis geledigd en de kinderen aan de maatschappij
opgedragen, vervolgens het gebouw verkocht en daarmede ook de onderhoudskosten er van
uitgewonnen, en zich door deze bezuiniging in staat gesteld om een van de stedelijke
belastingen af te schaffen. De schrijver zegt niet, welke stad hij bedoelt, maar er schijnt toch
slechts sprake te kunnen zijn geweest van een godshuis, dat door die stad geheel uit eigen
middelen was opgericht en onderhouden. Of een gemeente de eigen fondsen van een stichting
ook ten bate van het algemeen zou kunnen aanwenden, is toch twijfelachtig.
De regenten, die moeten begrepen hebben, wat er in de lucht hing, legden nu meer de nadruk op
hun eigen fondsen, bijvoorbeeld in een onder de resolutiën van 9 juli 1821 geïnsereerden brief,
nog sterker toen de regeering de opzending van de verpleegden in de weeshuizen naar de
koloniën van de Maatschappij van Weldadigheid met meer kracht ging bevorderen door het
Koninklijk besluit van 24 maart 1824, No. 23, door de administrateur voor het armwezen en de
gevangenissen 3 april gezonden aan Gedeputeerde Staten, door deze 9 april gelezen en bij
gedrukt exemplaar ter kennis gebracht van de gemeentebesturen, vervolgens door de
burgemeester van Schiedam in afschrift aan de regenten medegedeeld (zie hun resolutiën op 27
april 1824 en de bijlage, ook op 12 februari 1825 en de bijlage). Omtrent de wezen wilden deze
geen antwoord geven, wel omtrent de bestedelingen. 14 Februari 1825 vernamen zij van
Burgemeester en Wethouders, dat voortaan voor de bestedelingen uit de stadskas niet meer dan
ƒ 30 per jaar mocht gegeven worden, en de magistraats-armenkamer verklaarde hun hetzelfde
op grond van de Koninklijke besluiten van 24 maart 1824 en 15 januari 1825 (zie hun resolutiën
op 21 maart 1825). Bovendien deelden Burgemeester en Wethouders hun mede, dat voor
bestedelingen boven de leeftijd van 18 jaren niets meer zou worden betaald. Regenten zetten
hun standpunt uiteen in een ander de resolutiën van 25 maart 1825 geïnsereerden brief, ook in
een onderhoud op het stadhuis op 27 d.a.v.
De regeering ging na enige tijd nog verder. Het Koniklijk besluit van 17 augustus 1827, No.
125, op 15 oktober 1827 ter kennis van de regenten gebracht, met de daaruit voortvloeiende
missives van Burgemeester en Wethouders, d.d. 23 november, en van de magistraatsarmenkamer,
d.d. 27 november 1827, stelden vast, dat de stad geen bestedelingen meer mocht
plaatsen, zelfs niet voor ƒ 30. Uit de resolutiën van de regenten van 10 december d.a.v. blijkt,
dat de nabestaanden van de bestedelingen in de laatsten tijd ƒ 63,60 hadden moeten opbrengen
om de toelage van de stad op het oude bedrag te brengen, en dat de kinderen voortaan nog in het
huis zouden mogen blijven als de familie jaarlijks ƒ 78 gaf. Met 31 december 1827 is een
historische band tusschen de stad en het Weeshuis verbroken 26
In de besprekingen over de behandelde zaak moet de vraag zich aan de regenten opgedrongen
hebben, wat de herkomst dier eigen fondsen was, waarop zij hun zelfstandigheid grondden. In
de vermelde missive van 25 maart 1825, en een schrijven van 12 juni 1837 (zie onder de
resolutiën van dien dag) hdebben zij bdeweerd, dat deze fondsen geheel door de leden van de
Hervormde gemeente bijeengebracht zijn. Vermoedelijk hebben zij dit geloofd, maar het is
onjuist. In maart 1815 hadden de regenten in hun verzoek aan de regeering om hun landerijen
wederom onder de hand te mogen verpachten, opgemerkt, dat na de tiërceering van de
staatsschuld hun inkomsten voornamelijk uit deze lande voortkwamen, en van verre weg de
meeste dezer bezittingen staat vast, dat zij reeds aan de heilige-geestmeesters hebben behoord
(zie afdeeling A van de inventaris, en de bijlage). De gevolgen van de verandering zijn voor het
25. Tweede verbeterde uitgave onder toezicht van Mr. J.R. Thorbecke, III, blz. 182.
26. Omtrent de stemming der regenten ten opzichte van de kolonie der Maatschappij van
Weldadigheid getuigen de kanttekening van den regent Schoorn op een ministerieele
dispositie, 25 februari 1832 van B. en W. ontvangen, vooral de resolutiën van 12 augustus,
ook die van 12 juni 1837.
12

TOEGANGSNUMMER 9
Weeshuis zeer goed geweest. Het aantal suppoosten kon worden verminderd, en eerlang liet de
staat der kas aankoop van fondsen toe (zie de resolutiën op 17 december 1832, 23 januari, 21
augustus 1837, 19 maart 1838). Door de opneming van kinderen, die krachtens overeenkomst
met hun verwanten zouden worden verpleegd 27 , nam het aantal der bewoners van het huis weer
toe(zie de resolutiën op 29 april 1839), maar het karakter van uitsluitend armweeshuis legde het
langzamerhand af. 27 Oktober 1841 konden regenten het laatste gedeelte van de voor de bouw
van het nieuwe weeshuis van de stad geleende geld afbetalen (inv.nr. 137), en in 1847 kochten
zij landerijen (inv.nr. 91). 10 Maart 1851 besloten zij, dat zij hypotheken zouden zien te krijgen,
en op 21 juli 1851 slaagden zij er in de eerste te verwerven. Op den duur werd het Weeshuis rijk
- omdat het niet meer tot een onbeperkt getal de arme kinderen van de gemeente voor een gering
bedrag behoefde te onderhouden 28 .
De toenemende welstand kan niet nagelaten hebben het zelfstandigheidsgevoel van de regenten
te verhoogen. Een bewijs daarvoor is hun strijd voor de vrijheid om de fondsen van het huis
naar eigen verkiezing te beleggen (zie de resolutiën van 15 juni 1846 en vervolgens in hetzelfde
en het volgende jaar, alsmede de bijlage). Het aangevoerde moge volstaan om te doen begrijpen,
hoe de regenten omstreeks het midden van de negentiende eeuw overtuigd waren, dat het
Weeshuis een zelfstandige stichting was, ook - zij het dan op onvoldoende grond - dat het een
stichting was van en voor de Hervormden (Gereformeerden).
De wet van 28 juni 1854, Stbl. No. 100, legde nu de vraag voor, onder welke letter van art. 2 het
Weeshuis behoorde. De vraag is in Schiedam een weinig anders gesteld - wat niet zonder belang
is - men vroeg n.l. onder welke letter de weeshuizen behoorden, ofschoon de geschiedenis van
het Roomsch-Katholieke zeer van die van het “Gereformeerde” verschilde. In 1854 is in de raad
van de gemeente Schiedam uitvoerig over de quaestie gesproken, wat hier niet uit de gedrukte
Handelingen behoeft te worden overgenomen. Het raadslid J.B. Nolet betoogde, dat beide
weeshuizen behoorden onder letter b (zie aldaar blz. 253 en 318), terwijl mr. K.A. Poortman
volhield, dat zij behoorden onder letter d, maar dat in elk geval volgens art. 147 van de
gemeentewet de raad met de benoeming van de regenten moest doorgaan, tot dat hierin anders
zou zijn voorzien. Voor het Roomsch-Katholieke weeshuis is dit geschied door een
algemeneregeling, uitgaande van de kerkelijke autoriteit.
De gedachtengang van de regenten, in ‟t bijzonder van mr. K.A. Poortman, die in dezen een
hoofdrol blijkt vervuld te hebben, schijnt deze te zijn geweest, dat evenals het Roomsche
weeshuis, een stichting van de Roomsch-Katholieke gemeente, onder het beheer dier gemeente
terugkeerde, ook met het Gereformeerde weeshuis moest geschieden. De vergelijking ging
echter niet op, want dit weeshuis was niet door de Hervormde gemeente gesticht. De zaak is
grootendeels mondeling behandeld, maar het geringe aantal schriftelijke bescheiden, dat
bewaard gebleven is, stelt het hoofdpunt wel in het licht. De belangrijkste plaatsen daaruit
worden hier herhaald; de onderstrepingen vindt men echter niet in de origineele stukken. De
resolutiën van 16 april 1855 en vervolgens zijn zeer oppervlakkig en leeren niets. Op 18 april
27. De overeenkomsten staan ten deele in het resolutieboek opgetekend: zie op 21 augustus, 30
oktober, 16 december 1837, december 1838. Onder de bijlage treft men op 20 maart en 5
april 1844 twee exemplaren van dergelijke overeenkomsten aan, die niet geheel gelijk zijn.
Volgens het eerste moeten de kinderen Hervormd gedoopt, op door den langstlevenden der
ouders in de Hervormde leer opgevoed geweest zijn.
28. Uit de resolutiën van 2 maart en 16 augustus 1847 blijkt, dat er nog wel eens een
bestedeling van de stad in het gesticht was, en uit een van 10 september 1849, dat de
magistraats-armenkamer 50 cents per week gaf voor een meisje voor welke de andere helft
door een broer betaald werd (zie ook op 17 oktober 1853 en in ‟t algemeen op 23 april
1855). De algemeneverplichting bestond echter niet meer.
13

TOEGANGSNUMMER 9
d.a.v. is door de regenten aan de Breeden Kerkeraad een schrijven (minuut in inv.nr. 73) gericht,
waarin zijn beweren: “De beantwoording daarvan (de vraag onder welke letter het Weeshuis
valt) naar de tegenwoordige gesteldheid van de zaak kan niet twijfelachtig zijn. Ofschoon de
burgelijke overheid op de regeling van de instelling geen invloed uitoefent, maar dit gezegd kan
worden te geschieden van wege de kerkelijke gemeente der hervormden, omdat alleen en
aansluitend leden van die gezindte met de regeling belast zijn, zoo wordt evenwel in het bestuur
van het gesticht door de genoemde overheid althans in zoo verre voorzien, dat de Regenten en
Regentessen door haar benoemd en ontslagen worden. Ons gesticht is mitsdien, dat de wet
noemt een instelling van gemengden aard en hieruit volgt verder, dat in het bijzonder ook de
bepalingen van de derde Afdeeling van het eerste Hoofdstuk der Wet door ons zouden
nageleefd moeten wordern. Uit haren aard behoort echter, naar onze bescheiden meening, de
door ons beheerde instelling tot de kerkelijke. Het verschil tusschen deze hoedanigheid en die,
welke zij volgens de wet bezit, heeft ons aanleiding gegeven tot de overweging van het al dan
niet pligtmatige om haar geheel tot de kring van de kerkelijke instellingen te trachten terug te
brengen…..”.
Enige tijd later schreef de AlgemeneKerkeraad aan de regenten (18 juli), dat hij van “de
Commissie, die onlangs de eer had met UHEd. te confereeren over de wijze, waarop de
inrigting onder Uw beheer op zuiver kerkelijk gebied zou kunnen gebragt worden”, met
belangstelling het voorstel, door regenten gedaan, vernomen had. De zaak is vor het einde van ‟t
jaar afgedaan. Van de gedrukte statuten zijn drie exemplaren ondertekend door de
AlgemeneKerkeraad, de kerkmeesteren en de regenten van het Weeshuis, die elk een exemplaar
kregen voor hun archief 29 .
De Handelingen van de raad van Schiedam van 9 januari 1856 bevatten het volgende: “VII. Is
ontvangen een missive van regenten van het hervormde weeshuis, ten geleide van de Statuten
dier inrigting, waaruit blijkt, dat dit gesticht thans behoort tot de instellingen van de
weldadigheid, bedoeld bij litt.b van art. 2 der wet van 28 juni 1854 (Stbl.no. 100). Aangenomen
vor kennisgeving en gedeponeerd in het archief”. Geruime tijd later, bij de voorbereiding van de
voor het verleenen van onderstand aan halve wezen noodig geworden herziening van de
Statuten heeft mr. Poortman zijn voorstelling van hetgeen in 1855 gebeurd is, laten notuleeren
(resolutieboek op 30 juni 1879). De historische grondslag van zijn opvatting is onjuist; het
Weeshuis is aan de Hervormden gebracht, niet teruggebracht.
4. Het Weeshuis der Hervormden
Waar omtrent de totstandkoming van de statuten zoo weinig gegevens bewaard zijn, moeten
deze voor zich zelve spreken. Onbekend is, waarom een andere officieele naam gekozen is dan
het gesticht op het Grootboek der Nationale Schuld draagt, en onzeker, waarom verzuims is uit
te maken, hoe de Statuten zouden kunnen worden gewijzigd.
De verpleging van halve wezen, welke meermalen een punt van bespreking had uitgemaakt (zie
de resolutiën op 20 mei en 25 juni 1878), is mogelijk gemaakt door de herziening van de
statuten in 1879 30 (zie de resolutiën van 21 april, 12, 19 mei, 9, 16, 30 juni en 18 augustus
alsmede de gedrukte statuten zelve). In het resolutieboek vindt men op 15 december 1879 de
“Algemeene regelen voor het verleenen van onderstand ten bate van halve wezen door het
Weeshuis der Hervormden aan het Diaconiehuis te Schiedam” en de “Algemeene regelen voor
het verleenen van onderstand ten behoeve van halve wezen, die niet in het Diaconiehuis zijn
opgenomen”. Omtrent latere wijzigingen vergelijke men de rersolutiën op 11 september 1887 en
29. Het aan ‟t Weeshuis behoorende exemplaar is niet gevonden.
30. De rekeningen over 1856 en volgende jaren heeten te zijn opgemaakt ter voldoening aan
art. 26 der Statuten in dato 13, 27 november 1855 (en 16 mei, 6 juni en 16 juli 1879).
14

9 januari 1888.
TOEGANGSNUMMER 9
Dat de Statuten de mogelijkheid van meningsverschillen tusschen de Regenten en de kerkelijke
collegiën niet uitsluiten, bewijzen een dossier uit de jaren 1884-1885 in inv.nr. 77 en de
resolutiën van regenten uit denzelfden tijd. Het is niet noodig geacht die geschillen in deze
inleiding toe te lichten.
15

INVENTARIS
A. Archief van de heilige-geestmeesteren van Schiedam, 1360-1601
TOEGANGSNUMMER 9
N.B.: Alle stukken , ouder dan 1602, welke in het archief van het Weeshuis zijn aangetroffen,
zijn, voor zoover het tegendeel niet duidelijk gebleken is, gerekend te behooren tot het
archief van de heilige-geestmeesteren. De inhoud van vele stukken is van dien aard, dat
zij zonder twijfel deel van dit archief hebben uitgemaakt, terwijl het van andere niet
onwaarschijnlijk is. De stukken betreffende landbezit zijn vooropgesteld, daarna die
betreffende renten, vervolgens de overschietende bescheiden.
1. Eigendomsbewijs van 10 hond land in Nieuw-Mathenesse, 1410.
1 charter (Reg.nr. 5)
2. Eigendomsbewijs van 5 morgen land in het ambacht van Henric Dirix zoon van der
Lecke, 1433.
1 charter (Reg.nr. 6)
3. Eigendomsbewijs van twee derde gedeelten van de opbrengst van 8 morgen land,
gelegen buitendijks (bij Vlaardingen), 1433.
1 charter (Reg.nr. 9)
4. Eigendomsbewijs van 2 morgen land in Kethelambacht, 1442.
1 charter (Reg.nr. 15)
5. Eigendomsbewijs van 4½ morgen land in Vlaardingerambacht, 1456.
1 charter (Reg.nr. 20)
6. Eigendomsbewijs van de helft van 4 morgen land in Vlaardingerambacht, 1464.
1 charter (Reg.nr. 24)
7. Eigendomsbewijs van land in Kortland, 1471.
1 charter (Reg.nr. 27)
8. Eigendomsbewijs van twee stukken land in Kethelambacht, 1472.
1 charter (Reg.nr. 28)
9. Eigendomsbewijs van 10 hond land in Kethelambacht, 1485. Met oudere brieven,
d.d. 1438, 1467, 1471.
4 charters (Reg.nrs. 14, 25, 26, 29)
10. Eigendomsbewijs van 1½ morgen land in (Nieuw-)Mathenesse en van de helft van
4½ morgen land in Oud-Mathenesse, 1502.
1 charter (Reg.nr. 33)
11. Eigendomsbewijs van 7½ morgen land in Vlaardingerambacht, 1511. Met oudere
brieven, d.d. 1493, 1494.
3 charters (Reg.nrs. 30, 31, 34)
12. Eigendomsbewijs van 1½ morgen land in Kethelambacht, 1524.
1 charter (Reg.nr. 40)
16

TOEGANGSNUMMER 9
13. Eigendomsbewijs van 2 gemeten 86 roeden en van 3 gemeten 6 roeden land in
Rhoon, 1543.
1 charter (Reg.nr. 46)
14. Eigendomsbewijzen van de helft van 3 morgen 330 roeden land in de polder
Nieuwland en Kethelambacht, 1591, 1593.
2 charters (Reg.nrs. 64, 67)
15. Stukken, rakende de eigendom van land in Nieuw-Mathenesse, 1543, 1576, 1584.
3 charters (Reg.rs. 47, 58, 60)
16. Stukken, rakende de eigendom van land in Kethelambacht, 1438, 1453, 1459,
1461.
5 charters (Reg.nrs. 12, 19, 21, 22, 23)
17. Stukken, rakende de eigendom van land in Vlaardingerambacht, 1399, 1400, 1408,
1422, 1445, 1500, 1521.
7 charters (Reg.nrs. 2, 3, 4, 7, 18, 32, 38)
18. Stuk, rakende de eigendom van land in Maasland, 1443.
1 charter (Reg.nr. 16)
19. Eigendomsbewijzen van jaarlijksche renten, 1443, 1535.
3 charters (Reg.nrs. 17, 44, 45)
20. Stukken betreffende de eigendom van renten, 1360, 1436, 1437, 1438, 1593, 1596,
1598, 1601.
9 charters (Reg.nrs. 1, 10, 11, 13, 66, 72, 74, 75, 77)
21. Stukken betreffende de eigendom van kustingen, 1595, 1596.
2 charters (Reg.nrs. 69, 73)
22. Akte, waarbij de regeering van Schiedam aam de heilige-geestmeesteren vergunt
een som op te nemen tegen de verplichting o.a. van de uitkeering eener jaarlijksche
rente, 1429.
1 charter (Reg.nr. 8)
23. Stukken, rakende de boedel van schipper Jacob Jans zoon, burgemeester van
Schiedam, 1531, 1535, 1547.
1 charter (Reg.nr. 41) en 3 stukken (Reg.nrs. 42, 43, 51)
N.B.: Schipper Jacob Jans zoon heeft de heilige-geestmeesteren enige renten
nagelaten. Zie het oudste register van de bezittingen van het Weeshuis
(inv.nr. 211) fol. 138 verso en 139.
24. Waarbrieven van huizen in Schiedam, 1513, 1519, 1524, 1564, 1567.
5 charters (Reg.nrs. 35, 36, 39, 55, 56)
25. Stukken betreffende een proces over de nalatenschap van Gerrit Jans zoon, 1545,
1546.
1 charter (Reg.nr. 48) en 1 stuk (Reg.nr. 50)
17

TOEGANGSNUMMER 9
B. Archieven van administratiën, welke van de heilige-geestmeesteren op de regenten van
het Weeshuis zijn overgegaan
I. Beheer krachtens beschikking van Elisabeth Jacobs dochter
N.B.: Ofschoon de op dit beheer betrekking hebbende stukken nauwelijks de naam van
archiefstukken verdienen, en de regenten hun bemoeiïngen in dezen niet van hun nadere
werkzaamheden gescheiden hebben gehouden, behoort deze administratie toch
afzonderlijk te worden beschouwd.
Het testament van Elisabeth Jacobs dochter, waaruit de rechten en verplichtingen van
regenten voortvloeien, is 20 juli 1562 gemaakt ten huize van Gerrit Cortberg, procureur
bij het Hof van Holland in Den Haag. Van de door de notaris Dirk Jans zoon van der
Burg opgestelde akte liggen in inv.nr. 26 drie tamelijk slordige afschriften. Een codicil, op
11 september 1566 voor schepenen van Schiedam gemaakt, is opgetekend in het giftboek,
beginnende 1565, in het oud-rechterlijk archief der gemeente; hiernaar is een kopie
aanwezig.Landerijen en renten, door Elisabeth Jacobs dochter aan de heiligegeestmeesteren
Vermaakt, treft men in het oudste register van de bezittingen van het
Weeshuis (inv.nr. 211) aan als gekomen van Elisabeth “Simon Wouters dr.”. Deze
vergissing is aldus te verklaren, dat Elisabeth Jacobs dochter eerst gehuwd is geweest met
Simon Wouters zoon, naast wien zij begraven heeft willen worden; en heeft waarschijnlijk
een register bestaan, waarin gelezen werd Elisabeth Simon Wouters (versta: “wijf”), en
hieraan heeft het evengenoemde register sommige posten ontleend. De erflaatster is
hertrouwd met Jacob Pieters zoon Veenlandt, die op de dag, waarop zij heer testament
maakte reeds overleden was. Elisabeth Jacobsdochter heeft “tot onderhoudenisse van de
rechten armen binnen Schiedam”aan de heiligen geest te Schiedam vermaakt: 16 morgen
land in Overschie, genaamd het Hoornland;6 ½ morgen land in Kethel, genaamd de
Poote; 3 ½ morgen land met de helft van een boomgaardje in Oud-Mathenesse; 4 morgen
land bij de Vijf Sluizen in de Babberspolder; 3 morgen land met het Buitenland op de hoek
van de dijk bij Vlaardingen; 3 morgen land met 3 morgen buitendijks in
(Vlaardingerambacht). Nog heeft zij bepaald, dat van 8 ½ morgen land onder Overschie
de kinderen van Sebastiaan Ànthoniszoon, een van de executeurs van het testament, het
vruchtgebruik zouden hebben, en dat deze partij daarna ook zoude komen aan de heiligen
geest te Schiedam.
Dit laatste heeft in 1637 plaats gehad blijkens het oudste register van de bezittingen van
het Weeshuis (inv.nr. 211), fol 211 vlg. Het bovengenoemde land in Oud-Mathenesse is in
het gemelde register van bezittingen niet te te vinden; wel al de andere perceelen, van
welke die in de Babberspolder en Vlaardingerambacht in 1640 verkocht zijn, terwijl de
overige nog heden onder de eigendommen van het Weeshuis voorkomen. Tegenover de
schenking staan door Elisabeth Jacobs dochter aan de heilige-geestmeesteren opgelegde
verplichtingen; n.l. 1
18
e tot het uitkeeren van jaarlijksche renten aan verschillende, in het
testament vermelde personen, en na hun overlijden - naar ‟t schijnt; de betreffende
zinsnede is in het afschrift verre van duidelijk - aan familieleden van de erflaatster binnen
en buiten de stad; en 2 e tot het onderhouden, of in geval van brand of verval, het
herstellen of vervangen van drie huisjes, aan welker bewoners zij volgens het testament 12
gulden, volgens het codicil nog 6 gulden meer per jaar hebben uit te keeren (volgens het
resolutieboek - inv.nr. 65 - op 23 maart 1826 verkeerden de regenten destijds in de
meening, dat zij bevoegd waren de toelage in te houden). Het testament noemt een huisje
in de Nieuwstraat en twee in de Boterstraat. Het eerste is in 1728 vernieuwd (zie het
resolutieboek - inv.nr. 60 - op juni 1728); de twee andere heeten doorgans gelegen te zijn
in de Heerenstraat of Pannekoekstraat, wat voor iemand, die plaatselijk kennis bezt, geen
noodzakelijken strijd met het testament oplevert. In 1853 is besloten, in plaats van twee,
drie huisjes in deze straat te bouwen, ten einde uit de opbrengst van het derde de rente

TOEGANGSNUMMER 9
van het voor de vernieuwing aan te wenden kapitaal te vinden (zie het resolutieboek,
inv.nr. 60 - op 23 mei 1853 en verschillende latere dagen van hetzelfde en het volgende
jaar). Sedert vermelden de staten van de bezittingen van het Weeshuis een huis en erve in
de Nieuwstraat en drie in de Heerenstraat, terwijl men in de rekeningen onder de uitgaven
aantreft: aan de bewoonsters van de drie huisjes in de Heerenstraat en Nieuwstraat drie
maal 18 gulden. Op het genot van een van de huisjes met de daaraan verbonden
jaarlijksche rente mogen volgens het testament de afstammelingen van de erflaatster in de
eerste plats aanspraak maken, en bij gebreke van deze andere schamele personen.
Vandaar dat onder het schamele publiek van Schiedam de herinnering aan Elisabeth
Jacobsdochter is blijven leven. Door de omstandigheden, dat Servaas Fabri volgens zijn
testament van 1564 in het door hem gestichte “Oudemannenhuis”in de eerste plaats
familieleden, van daarna andere schamele personen heeft willen doen opnemen, s wellcht
te verklaren, dat terecht of ten onrechte de afstamming van Elisabeth Jacobs dochter aan
die van de familie Fabri is vastgemaakt in allerlei genealogische aantekeningen van
twijfelachtige waarde, en dat aan de bewoning van een van de drie huisjes een zekere
bewijskracht is toegekend.
26. Afschriften van het in 1562 gemaakte testament van Elisabeth Jacobs dochter.
Afschrift van een codicil, in 1566 tot het testament gemaakt. Aantekeningen
betreffende de afstammelingen uit de familie van Elisabeth Jacobs dochter,
alsmede die uit de familie Fabri, en betreffende het Oudemannenhuis te Schiedam,
17 e -19 e eeuw.
1 omslag
II. Archieven van administratiën, welke van de heilige-geestmeesteren op de regenten van
het Weeshuis zijn overgegaan
N.B.: Op 14 juni 1589maakte Willem Janszoon, die zich tekende W(illem) Jan Aertssen, en in
het genoemde jaar burgemeester van Schiedam was, een testament, waaraan hij op 23
september 1605 een codicil toevoegde. Van beide stukken bezit het archief van het
Weeshuis het oorspronkelijke, en meer dan een afschrift.
Het testament wijst aan Geertgen Allaerts dochter, huisvrouw van de testateur, sterfhuis
en inboedel toe met 1000 gulden; an het St. Jacobs gasthuis te Schiedam 25 gulden tot
afkoop van het recht van het beste kleed 31 ). Van het inkomen uit de rest zullen de heiligegeestarmen
van Schiedam één vierde, de bloedverwantenb van Willem Jan Aerts zoon - te
weten zijn twee zusters en hare afstammelingen - drie vierde deelen ontvangen, gelijkelijk
onder de rechthebbenden te verdeelen. Indien deze familie in rechte lijn uitsterft, komen
ook deze inkomsten aan de heilige-geestarmen. Uit het vierde gedeelte, dat zij beuren,
hebben de heilige-geestmeesteren jaarlijks aan de diakenen van de Gereformeerde kerk te
Schiedam 8 Karolusgulden uit te keeren. Eindelijk schrijft de testateur voor, dat de
heilige-geestmeesteren binnen de twee jaren na zijn overlijden de boedel zullen zuiveren
van alle schuldenen lasten, alle kustingen, aandeelen in schepen en dergelijke van de had
doen en het kapitaal beleggen in renten en vaste goederen. Het codicil kent aan de
weduwe bovendien al het ongemunte zilverwerk toe, dat in het sterfhuis zal gevonden
worden, geeft aan het St-Jacobsgasthuis, in plaats van op 25 gulden in eens, recht op 12
gulden jaarlijks - dit med in verband met de omstandigheid, dat het gasthuis tot curator
benoemd is na zijn overlijden van de goederen zijner zuster Maertgen Jans dochter, door
haar aan de andere zuster Engel Jans dochter en hare erfgenamen vermaakt. Nog is bij
het codicil het door de diakonie te ontvangen bedrag verhoogd op 24 gulden ‟s jaars en is
aan het Oudemannenhuis een jaarlijksche som van 12 gulden toegekend.Willem Jan Aerts
31. Zie de Fremery, Supplement op het Oorkondeboek van Holland en Zeeland, nr, 244.
19

TOEGANGSNUMMER 9
zoon heeft nagelaten in gereed of of aanstonds te innen geld ƒ 7342 - 14 st.12d, waarvan
de weduwe ƒ 1000 tot zich heeft mogen nemen, zoodat voor de gemeenen boedel ƒ 6341 -
14st - 12d. overschoot. De weduwe is verder tot haar dood in „t bezit gebleven van het
sterfhuis met de inboedel en het ongemunte zilver; het nagelaten land - 26 morgens en 3
hond in de Lier onder Maasland - is voorlopig door de erfgenamen en de weduwe in
gemeen bezit gehouden. De verdere bezittingen zijn verkaveld. Van de inventaris, d.d. 14
december 1605, en de kavelcedel berusten in het archief van het Weeshuis twee
afschriften, respectievelijk op 22 en 23 april 1606 door de notaris W. Nieupoort
bekrachtigd, terwijl zij mede zijn ingeschreven in een “register van de boel”enz. naar de
door denzelfden notaris geauthentiseerde afschriften van testament en codicil. Dit rgister
bevat de verdere administratie van deze boedel tot 1680 incluis. De inkomsten, van 1673
af daaruit getrokken, vindt men mede in het oude register van de bezittingen van het
Weeshuis (inv.nr. 211), fol. 221 verso en volgende. Uit de kasrekening, in het register van
de boedel, fol. 39 verso en volgende, kan men zien, hoe de heilige-geestmeesteren
gehandeld hebben om de boedel te zuiveren, te beginnen met hetaankoopen van renten op
de stad Schiedam voor de hen toegevallen helft van de gereede penningen en het bedrag
van een afgelosten rentebrief De rekening is zeer duidelijk, met een uitzondering, n.l. ten
opzichte van het land onder Maasland. Dit is, gelijk boven gezegd, vooreerst in gemeen
bezit gebleven van de heilige-geestmeesteren en de weduwe van Eillem Jan Aerts zoon.
Intussen blijkt uit fol. 45 en later, dat de volle pachtsom aan de erstgenoemde is betaald.
Ook berusten in het archief twee stukken van 1607 (inv.nr. 38), die waarschijnlijk maken,
dat zij ook het eigendomsrecht van de helft, die aan de weduwe behoord had, hebben
verkregen. Het oud-rechterlijk archief van Maasland uit deze tijd is verloren gegaan,
zoodat het niet te bewijzen is. Maar op fol. 35 verso van meergemeld register staat, dat
het land in ‟t geheel aan ‟t Weeshuis “verkocht”is; men zou dus verwachten, dat in de
rekening een bedrag voorkwam, dat op deze handeling betrekking had, maar dit is niet het
geval. De zaak wordt niet opgehelderd door hetgeen wij op fol.98 verso en 99 aantreffen:
op de daargeboekten staat van de landen bij de heeren weesvaders van de stad gekocht en
partijen van renten, bij dezelve weesvaders in betaling gegeven op de 1
20
ste augustus 1611
komt voor “de helft van 25 ½ morgen land, waarvan het Weeshuis als geïnstitueerden
erfgenaam van Willem Jan Aerts zoon de andere helft toebehoort”. Het stedelijk archief
geeft geen licht ter beantwoording van de vraag, hoe het mogelijk heeft kunnen zijn, dat
een partij land, waarvan in 1607 de eigendom door de erfgenamen van Geertgen Allaerts
dochte aan de heilige-geestmeesteren zou worden overgedragen, in 1611 nog eens door
de stad heeft kunnen worden verkocht. Vast staat, dat er in dien tijd vele landerijen, van
de opgeheven kloosters afkomstig, door de stad aan de godshuizen - behalve het Weeshuis
ook het St.-Jacobsgasthuis en het Oudemannenhuis - zijn verkocht; voor de hand ligt, dat
over deze transactie lang van gedachten gewisseld is, en mogelijk is, dat de stad in 1607
de kooppenningen voor het bewuste land aan de bedoelde erfgenamen voorgeschoten
heeft, en dat destijds reeds het voornemen bestaan heeft tot de handeling van 1611.
Opmerking verdient, dat in de origineele akte van 1 augustus 1611 (inv.nr. 87, Reg.nr.
88), die met de door de regenten voor he Weeshuis verworven landen ook de voor de
boedel van Willem Jan Aerts zoon aangekochte vermeldt, die in Maasland (Lier)
ontbreken.
Het beheer van de nalatenschap van Willem Jan Aerts zoon werd oorspronkelijk van dat
van de Weeshuisgoederen gescheiden gehouden. Later was men daarin minder stipt.
Boven is opgemerkt, dat de inkomsten uit deze boedel van 1673 af zijn geboekt in het
register van de bezittingen van het Weeshuis. Ook in de weeshuisrekeningen van de
achttiende eeuw vindt men deze inkomsten. Niet duidelijk is, waarom in die over 1712/13
en volgende jaren in het hoofdstuk van de extra honderdsten penning nu eens wel, dan
weer niet wordt afgetrokken voor de erfgenamen van Willem Jan Aerts zoon, ook niet, hoe
men tot het onder deze te verdelen bedrag gekomen is: in 1695/6 ƒ 656. 8st., ook het

TOEGANGSNUMMER 9
volgende jaar, dan ƒ 68 17.10, ƒ 662.17.10 en van 1722/3 af ƒ 450.4, waarvoor sedert
1755/6 ook ƒ 450.2 of ƒ 450 aangetroffen wordt. Opheldering werd door de erfgenamen
niet gevraagd, totdat zij uit papieren in de boedel van de weduwe Bijland in 1806 het
vermoeden putten, dat het beheer niet richtig was (Resolutieboek op 6 oktober 1806). Het
durde ot 1815, voordat een meer bevredigende regeling kon worden getroffen (zie inv.nrs.
47 en vlg.). De administratie wordt nu volkomen afgescheiden gehouden (zie het
resolutieboek inv.nr. 65 op 16 maart 1844 en 15 februari 1847).
27. Testament van burgemeester Willem Jan Aerts zoon, 1589. Met afschriften.
5 stukken (Reg.nr. 62)
28. Codicil tot het testament van Willem Jan Aerts zoon, oud-burgemeester, 1605. Met
afschriften.
3 stukken (Reg.nr. 80)
29. Authentiek afschrift van het testament van burgemeester Willem Jan Aerts zoon
van 1589, door de notaris W. Nieupoort, 1606.
1 charter (Reg.nr. 81)
30. Authentiek afschrift van het codicil tot het testament van Willem Jan Aerts zoon,
oud-burgemeester, van 1605, door de notaris W. Nieuwpoort, 1606.
1 charter (Reg.nr. 82)
31-32. Authentieke afschriften van de in 1605 gemaakten inventaris en de kavelcedel van
de boedel van Willem Jan Aerts zoon, oud-burgemeester, en Geertgen Allerts
dochter, door de notaris W. Nieuwpoort, 1606.
2 delen
33. Register van de boedel en goederen, in 1605 door Willem Jan Aerts zoon, oud-
Burgemeester, nagelaten aan de heilige-geestmeesteren van Schiedam, 1606.
Tevens register van de administratie van de boedel tot 1680.
1 deel
N.B.: Dit deel bevat vóórin afschriften van testament en codicil, als authentiek
bekrachtigd door de notaris W. Nieuwpoort, vervolgens de inventaris van de
boedel (fol. 1-20), met de oorspronkelijke ondertekening van de betrokken
personen; de kavelcedel (fol. 21-38), rekening van ontvangsten en uitgaven,
1606-1615 (fol 39 verso-44), opgave van de bezittingen en de daaruit
getrokken inkomsten tot 1662, n.l. uit landerijen (fol. 45, 100-116), renten
(fol. 47-95), obligatiën (fol. 96-97), staat van liquidatie met de stad
Schiedam, in 1611 geschied (fol. 98 verso-99), verslagen van
landverkoopingen in 1633 en 1636 (fol. 117-118) en van een conversie van
renten op de stad (fol. 119). Na een aantal onbeschreven bladzijden komen
de lasten van de boedel, de legaten, eindelijk de jaarlijksche berekening van
de inkomsten en de aan de familie van de erflater gedane betaling, over
1606-1680. Die over 1629 is met de voorgaande door enige verwanten
akkoord bevonden; evenzoo die over 1632-1635.
34. Stuk, dat gediend heeft in een proces te Dordrecht, door Willem Jans zoon, oudburgemeester
van Schiedam, met Claes en Jan Janszn., zonen van Engeltje Jans,
zijn zuster, gevoerd tegen Sebastiaen Frans zoon Schooenmaecker, z.d (na 1594).
1 stuk
21

TOEGANGSNUMMER 9
35. Eigendomsbewijzen van renten, afkomstig uit de boedel van Willem Jan Aerts
zoon, 1546, 1553, 1600.
3 charters (Reg.nrs. 49, 52, 76)
36. Schuldbrief, sprekende op de gemeenen boedel van Willem Jan Aerts, 1590.
1 charter (Reg.nr. 63)
37. Schuldbrieven, sprekende op het land in de Lier onder Maasland, behoorende tot de
boedel van Willem Jan Aerts zoon, 1575, 1592. Afgelost 1606. Met een ouderen
brief van 1576.
3 charters (Reg.nrs. 57, 59, 65)
38. Akten, waarbij Lucas Stevens zoon van Malsem wordt gemachtigd tot de
overdracht aan de heilige-geestmeesteren te Schiedam van de helft van ongeveer
26 morgen land in de Lier onder Maasland, waarvan de wederhelft hun reeds
toekomt, 1607.
2 stukken (Reg.nrs. 83, 84)
39. Schuldbrieven, sprekende op het land in de Lier onder Maasland, behoorende tot de
boedel van Willem Jan Aerts zoon, 1595. Afgelost 1608.
2 charters (Reg.nrs. 70, 71)
40. Bijlagen tot de rekeningen over de jaren 1613-1663 (zie inv.nr. 33).
1 omslag
N.B.: Hierbij bevinden zich een schuldbrief ten laste van Claes Goeverts zoon te
Schiedam, d.d. 1621, en enkele kwitanties betreffende posten, welke door de
rekening niet worden opgehelderd.
41. Stukken betreffende de eigendom van huizen en renten te Schiedam, welke
toebehoord hebben aan de nazaten van de zusters van Willem Jan Aerts, 1587,
1617, 1655, 1671, 1672, 1680.
6 charters (Reg.nrs. 61, 90, 97, 98, 99, 103)
42. Stukken betreffende een proces, door Claes Jans zoon Muys en Pieter Gerrits zoon
Vinck c.s. gevoerd tegen de heilige-geestmeesteren te Schiedam, 1628-1634.
1 omslag
N.B.: De erfgenamen van Willem Jan Aerts zoon hebben geëischt en verkregen,
dat aan hen jaarlijks rekening zou worden gedaan van de ontvangsten uit de
nalatenschap. Zij beweerden, dat de heilige-geestmeesteren hen benadeeld
hadden door in 1611 renten te verruilen tegen land (zie het register inv.nr.
33 op fol. 98, 99). Dientengevolge zijn de destijds gekochte landen (zie idem
fol. 100-113) in 1633 en 1636 verkocht (idem fol. 117-118) en de daardoor
gewonnen penningen op de stad belegd.
43. Stukken betreffende een geschil tusschen Claes Jans zoon Muys c.s. en de regenten
van het St.-Jacobsgasthuis. Met de uitspraak van burgemeesteren en regeerders van
Schiedam, 1631-1633.
1 omslag
N.B.: In de omslag bevinden zich authentieke afschriften, d.d. 1631, van de
testamenten, door Maritgen Jans dochter, zuster aan Willem Jan Aerts zoon,
gemaakt in 1584 en 1591.
22

TOEGANGSNUMMER 9
44. Stukken, afkomstig van de familie Van der Mij, 1671-1738.
1 omslag
N.B.: Hierbij zijn gevoegd 4 stukken uit de jaren 1642-1650, die dezelfde herkomst
kunnen hebben. In de omslag bevinden zich afschriften van stukken
betreffende de nalatenschap van Willem Jan Aerts zoon.
45. Stukken betreffende een proces, voor het Hof van Holland gevoerd door Gerrit
Vinck en Wouter van der Mij, curators ad lites van Dirk Osman te Schiedam tegen
regenten van het Weeshuis aldaar, 1676-1680.
3 charters (Reg.nrs. 100, 101, 102) en 1 omslag
N.B.: Dirk Osman stamde af van een van de zusters van Willem Jan Aerts zoon.
Omdat hij in het Weeshuis verpleegd werd, meenden de regenten zijn
aandeel in de jaarlijksche uitkeering aan de bloedverwanten van de
genoemden erflater te mogen inhouden. Zij hebben het proces verloren. Bij
de stukken bevinden zich twee stamboomen, een huurcontract van het land
onder Maasland, d.d. 1669, en afschriften van de rekeningen van de
nalatenschap van Willem Jan Aerts zoon over 1676-1680.
46. Bijlagen tot de ontbrekende rekeningen van de nalatenschap van Willem Jan Aerts
zoon over 1783, 1806-1815.
1 omslag
47. Stukken betreffende de geschillen met de erfgenamen van Willem Jan Aerts zoon,
welke geleid hebben tot de overeenkomst van 28 september 1815, 1806-1816.
1 omslag
N.B.: In de omslag bevinden zich gegevens over de jaren 1695-1723. De stukken
zijn niet volledig bewaard; zie de inleiding tot deze afdeeling en het
volgende nummer.
48. Stukken, afkomstig van J. van Vliet, G.G. Brons en R. Muys, mede erfgenamen
van het vruchtgebruik van de nalatenschap van Willem Jan Aerts zoon, 1807-1831.
1 omslag
N.B.: De twee eerstgenoemden hebben in de geschillen vóór 1815 de taak van
Vinck vertegenwoordigd. Door de beide staken Vinck en Muys waren de
heeren N.H. van Charante en D. Ellinkhuysen gemachtigd, die namens de
usufructuaire erfgenamen op 28 september 1815 een overeenkomst met de
regenten hebben aangegaan - waarvan een exemplaar in de omslag ligt -
door welke de geschillen zijn bijgelegd. In het vervolg zouden de regenten
jaarlijks rekening hebben te doen aan een of twee door de erfgenamen uit
hun midden te benoemen personen. De genoemde J. van Vliet heeft de
rekeningen tot 1839 ingesloten mede getekend, en de aan verschillende
familieleden toekomende sommen afgedragen tegen ontvangstbewijzen,
waarvan vele in de omslag worden aangetroffen. Daarin bevinden zich
overigens tal van afschriften van oudere stukken. Zie het resolutieboek
(inv.nr. 65) op 6 oktober 1824.
49. Akten van verhuring van landerijen in de gemeente Maasland. Met bijlagen, 1748,
1810-1894.
1 pak
N.B.: Zie het register, vermeld onder inv.nr. 213, op nrs. 31-36. In dat, vermeld
onder inv.nr. 214, komen de hierbedoelde landerijen niet voor.
23

TOEGANGSNUMMER 9
50. Register van ontvangsten en uitgaven betreffende de goederen en effecten, welke
beheerd worden krachtens de overeenkomst van 28 september 1815, 1815-1856.
1 deel
51. Rekeningen en verantwoordingen, door regenten van het Weeshuis afgelegd
omtrent hun beheer van de nalatenschap van Willem Jan Aerts zoon, krachtens de
overeenkomst van 28 september 1815, 1815-1911.
1 pak
N.B.: De rekeningen loopen niet over kalenderjaren, maar over termijnen,
waarvan de data van begin en einde sterk afwisselen. De rekeningen zijn tot
1839 incluis opgenomen door Johs van Vliet en andere erfgenamen - zie de
de N.B. bij inv.nr. 49 - dan door de notarissen C.H. van der Looy en J. van
der Hoop Jacz. te Rotterdam, of de laatsten alleen, als gemachtigden (zie
inv.nr. 53), alsmede door enige erfgenamen, van 1864-1893 door de notaris
Jan van der Hoop Jacobsz., die met notaris Adriaan Reepmaker daartoe was
gemachtigd. Daarna hebben de erfgenamen ieder voor zich getekend.
52. Bijlagen tot de bovenvermelde rekeningen, 1815-1897, 1909.
1 pak
53. Stukken betreffende de nalatenschap van Willem Jan Aerts zoon, 1824-1895.
1 pak
N.B.: In dit pak bevinden zich de procuratie van de erfgenamen op de notarissen
C.H. van der Looy en J. van der Hoop Jacz. en A. Reepmaker, d.d. 26
oktober 1864, alsmede een bundel betreffende het vermoedelijk overlijden
van de mede-erfgenaam Jan van Geervliet.
54. Geslachtsbomen van de afstammelingen van de zusters van Willem Jan Aerts zoon,
z.d.
1 omslag
C. Archief van de regenten van het Weeshuis
I. Algemene zaken
55. Octrooi van de Staten van Holland tot het houden van een loterij voor de oprichting
van een weeshuis te Schiedam, 1602. Met uittreksels uit de resolutiën van
regeeringscollegiën te Schiedam, 1602-1611, betreffende de oprichting en eerste
lotgevallen van het Weeshuis, en een stuk betreffende de vergadering van de
rederijkers te Schiedam, 1603.
1 charter (Reg.nr. 78) en 1 omslag
N.B.: In de omslag bevinden zich mede 2 afschriften van het octrooi van 1602.
56. Stukken betreffende het recht van de regenten van het Weeshuis op de erfenissen
ab intestato van hun verpleegden, en van voormalige verpleegden, welke
kinderloos mochten komen te overlijden, 1612-1796.
1 omslag
57. Uittreksels uit de resolutiën van de vroedschappen en van de burgemeesters van
Schiedam, 1640-1725, betreffende de verhouding tusschen het Weeshuis en de
armenkamers (18 e eeuw).
1 omslag
24

TOEGANGSNUMMER 9
58. Bijlagen tot ontbrekende resolutiën van regenten van het Weeshuis, 1658-1673.
1 omslag
59. Bijlagen tot de ten deele ontbrekende resolutiën van regenten van het Weeshuis,
1705-1801. Met afschriften van resolutiën van vroedschappen en van
burgemeesters, d.d. 1640-1708 (zie inv.nr. 57).
1 pak
N.B.: Achterin dit pak bevindt zich een inhoudsopgave. Zie over het ontstaan van
deze verzameling het resolutieboek (inv.nr. 63) op 24 december 1795, blz.
41; over de herkomst van enige hier berustende afschriften aldaar op 7
december 1795, blz. 35, en op 8 februari 1796, blz. 48-49. In het pak zijn
stukken gelegd, welke in de binhoudsopgave niet voorkomen, terwijl
omgekeerd enige ontbreken, die daarin vermeld staan. Jongere bijlagen
vindt men in inv.nrs. 72-78.
60-71. Registers van resolutiën (notulen) van regenten (en regentessen) van het Weeshuis,
1723-1901.
12 delen
N.B.: Minuut-resolutiën uit de jaren 1860-1877 bevinden zich in inv.nrs. 73, 74,
uit de jaren 1892 1896, 1897,1899 en later in inv.nr. 78.
60. 1723-1786.
N.B.: In dit deel ligt een los blad, bevattende een inhoudsopgave.
61. 1788-1791.
N.B.: Voorin staan reglementen voor de binnenvader, de schoolmeester, de
kleermaker, de naaimoeder en de keukemoeder.
62. 1791-1794, 1812-1814.
63. 1795-1798.
64. 1799-1811.
65. 1814-1849.
66. 1849-1860.
67. 1865.
68. 1877-1881.
69. 1881-1884.
70. 1884-1888.
71. 1888-1901.
72-78c. Bijlagen tot de bovenvermelde en latere resolutiën van regenten en regentessen van
het Weeshuis (1913).
8 pakken
N.B.: Deze reeks vervolgt inv.nr. 59.
72. 1802-1813.
N.B.: Achterin bevindt zich een omslag met lijsten van wees- en
schoolkinderen,1803-1809.
73. 1814-1855.
N.B.: Voorin bevindt zich een omslag met ongedagtekende stukken.
74. 1856-1874.
75. 1875-1883.
76. 1883.
N.B.: Dit pak bevat uitsluitend stukken betreffende de aansteliing van een
vader en moeder.
77. 1884-1890.
25

TOEGANGSNUMMER 9
N.B.: Hierin bevindt zich een dossier betreffende de verhouding van het
Weeshuis tot de Hervormde kerk, 1884-1885.
78a-c 1891-1907 (1913).
78a. 1891-1899.
N.B.: Hierin bevindt zich een omslag met ongedagtekende stukken.
78b. 1900-1903.
78c. 1904-1907.
79-80. Registers van verzonden brieven, 1857-1895.
2 delen
79. 1857-1880.
80. 1880-1895.
81-84. Processtukken, 1693-1892.
4 omslagen
81. Stukken betreffende een proces, door regenten van het Weeshuis gevoerd
tegen Dirck en Aryen Wiggertsen Buys over gemeen liggend land onder
Overschie, 1693-1705.
82. Stukken betreffende een proces, door regenten van het Weeshuis gevoerd
tegen Johannes Jacobus Houtman, nalatigen huurder, 1870. Met een
deurwaardersexploit tegen dezelfden, 1873.
83. Stukken betreffende een proces, door regenten van het Weeshuis gevoerd
tegen Leendert Persoon, zich borg gesteld hebbende voor zijn zoon, huurder,
1880-1882.
N.B.: De akte van verhuring, die tot het dossier heeft behoord, is wederom
bij dergelijke akten gelegd (inv.nr. 49).
84. Stukken betreffende een proces, door regenten van het Weeshuis gevoerd
tegen Frank van der Velden over de eigendom van een perceel land in den
land in de Nieuwlandschen polder, 1891-1892.
N.B.: De akten van verhuring, die tot dit dossier hebben behoord, zijn
wederom bij dergelijke akten gelegd (inv.nr. 246).
85. Bestekken van werken en voorwaarden van aanbesteding van leverantiën, 1780-
1912.
1 pak
N.B.: Achterin het pak bevindt zich een omslag met ongedagtekende bestekken en
tekeningen.
86. Inschrijvingsbiljetten en prijsopgaven van aannemers en leveranciers, 1814, 1851-
1899.
1 pak
II. Financieele zaken
1. Eigendomsbewijzen van landerijen en huizen
N.B.: Zie hiervóór afdeeling A.
87. Eigendomsbewijzen van perceelen land in verschillende polders in de omtrekvan
Schiedam, 1611.
1 charter (Reg.nr. 88) en 1 stuk
N.B.: Het stuk is een authentiek afschrift van de charter.
26

TOEGANGSNUMMER 9
88. Eigendomsbewijs van een huis in de Kreupelstraat te Schiedam, 1630. Met een
ouderen brief van 1624.
2 charters (Reg.nrs. 92, 93)
89. Eigendomsbewijs van 1 morgen 3 hond land in Nieuw-Mathenesse met de
buitendijkschen aanwas, 1687.
1 charter (Reg.nr. 104)
90. Eigendomsbewijs van de helft van 5 morgen land in Oud-Mathenesse, 1688. Met
ouderen brieven van 1519, 1555.
4 charters (Reg.nrs. 37, 53, 54, 105) en 1 stuk
91. Eigendomsbewijs van een bouwmanswoning en enige perceelen land in de
gemeente Kethel aan de Harreweg en onder Zouteveen, 1847. Met bijlagen.
1 omslag
92. Eigendomsbewijs van enige perceelen tuingrond aan de Overschieschenweg en van
een perceel land aan de Schiedamschen dijk binnendijks, 1857. Met bijlagen.
1 omslag
93. Eigendomsbewijs van een bouwmanswoning aan de Zuidbuurtschenweg in de
gemeente Maasland met enige perceelen wei- en hooiland, ten deele in de
gemeente Vlaardingerambacht, 1889. Met bijlagen.
1 omslag
94. Eigendomsbewijs van een perceel land (berm) aan de Overschieschenweg, 1890.
Met bijlagen.
1 omslag
95. Eigendomsbewijs van een woonhuis en erf aan de Oudendijk in de gemeente
Schiedam, 1892. Met bijlagen.
1 omslag
96. Eigendomsbewijs van een perceel weg aan de Oudendijk in de gemeente
Schiedam, 1893. Met een bijlage.
1 omslag
97. Eigendomsbewijs van een perceel gedempte sloot in de gemeente Schiedam, 1894.
Met een bijlage.
1 omslag
98. Eigendomsbewijs van enige perceelen weiland, hakhout, laan en kade aan en nabij
de Poldervaart in de gemeente Kethel, 1895.
1 stuk
99. Eigendomsbewijs van een bouwmanswoning met toebehoren nabij de Poldervaart
in de gemeente Kethel, 1897.
1 stuk
100. Eigendomsbewijs van twee perceelen rietland, biezen en slikken in de Boschpolder
in de gemeente Delfshaven (Rotterdam, 1899. Met een bijlage.
27

1 omslag
TOEGANGSNUMMER 9
101. Eigendomsbewijs van enige woningen aan de Langen Achterweg in de gemeente
Schiedam, 1903. Met bijlagen.
1 charter (Reg.nr. 111) en 1 omslag
102. Eigendomsbewijs van twee perceelen wei- of hooiland en water in de
Nieuwlanschen polder in de gemeente Kethel, 1907.
1 stuk
103. Eigendomsbewijs van een bouwmanswoning met toebehoren en verschillende
perceelen hooiland, hakhout en bosch aan de Zuidbuurtschenweg in de gemeente
Maasland, 1907. Met bijlagen.
5 charters (Reg.nrs. 94, 95, 109, 110, 112) en 1 omslag
104. Eigendomsbewijs van een hofstede in de Schengepolder in de gemeente
Wolphaartsdijk, 1907. Met bijlagen.
1 omslag
105. Eigendomsbewijs van een bouwmanswoning met toebehoren aan de Kandelaar in
de Noordkethelpolder in de gemeente Kethel, 1907. Met bijlagen.
1 omslag
106. Eigendomsbewijs van een bouwmanswoning met toebehoren in de gemeente
Schiedam, en van een perceel tuingrond en mestvaalt in de gemeente Kethel, 1907.
Met bijlagen.
1 omslag
107. Eigendomsbewijs van twee perceelen weiland in de Ouden Kraaijertpolder in de
gemeente ‟s-Heer-Arendskerke, 1907. Met bijlage.
1 omslag
108. Eigendomsbewijs van een stal met twee bovenwoningen enz. aan de Grofbaan in
de gemeente Schiedam, 1907.
1 stuk
109. Eigendomsbewijs van een huis aan de Grofbaan in de gemeente Schiedam, 1907.
Met bijlage.
1 omslag
110. Eigendomsbewijs van een bouwmanswoning met toebehoren en verschillende
perceelen weiland in de Westabtspolder in de gemeente Kethel, 1908. Met bijlagen.
1 omslag
111. Eigendomsbewijs van een perceel weiland-dijk in de Spangenschenpolder in de
gemeente Overschie, 1908. Met bijlage.
1 omslag
112. Eigendomsbewijzen van 3/16 gedeelten in drie perceelen erf en een perceel uitpad
aan de Grofbaan in de gemeente Schiedam, 1908. Met bijlagen.
1 omslag
28

TOEGANGSNUMMER 9
113. Eigendomsbewijs van vijf woningen met erven en open grond aan de Baan in de
gemeente Schiedam, 1909. Met bijlagen.
1 omslag
114. Eigendomsbewijs van een huis aan de Grofbaan in de gemeente Schiedam, met een
onverdeeld 1/16 aandeel in drie perceelen erf en een perceel uitpad aan de
Grofbaan in de gemeente Schiedam, 1909. Met bijlagen.
1 omslag
115. Eigendomsbewijs van twee perceelen bouwland in de Schengepolder in de
gemeente ‟s-Heer-Arendskerke, 1910. Met bijlagen.
1 omslag
116. Eigendomsbewijs van twee perceelen weiland in de Oud-Mathenesse polder in de
germeente Schiedam, 1910. Met bijlagen.
1 omslag
117. Eigendomsbewijs van acht woonhuizen met erven aan de Grofbaan en aan de Baan
in de gemeente Schiedam, 1911. Met bijlagen.
1 omslag
118. Eigendomsbewijs van verschillende partijen weiland en watering in de
Nieuwlandsche, ‟s-Gravelandsche, Westabts- en Oostabtspolder in de gemeente
Schiedam en Kethel, 1913. Met bijlagen.
1 omslag
119. Eigendomsbewijs van de Leenheerenpolder in de gemeente Goudswaard, 1913.
Met bijlagen.
1 omslag
2. Stukken betreffende rechten, aan de vaste eigendommen verbonden.
N.B.: Zie in inv.nr. 59 een akkoord betreffende een sloot achter het Weeshuis, d.d. 1725, en een
ander betreffende de aanplanting van iepen- of kastanjeboomen op een stuk land bij de
Damlaan, 1784.
120. Akte van het gerecht van Maasland betreffende een uitpad van een perceel landvan
7 ½ morgen toebehorende aan het Weeshuis der stad Schiedam, 1657. Met een
bijlage.
2 stukken
121. Schepenakte van Overschie en Hogenban, waarbij Ary Krepijn het onderhoud op
zich neemt van een weg, toebehorende aan het Weeshuis, 1729.
1 charter (Reg.nr. 108)
122. Akte van overeenkomst tusschen regenten van het Weeshuis en Andries Snijders te
Schiedam over een scheidsmuur, 1824.
1 stuk
N.B.: Zie het resolutieboek (inv.nr. 65) op 15 maart 1824.
123. Akte van de architect van de stad Schiedam, waarin hij verklaart, dat hij van de
regenten tot wederopzegging toestemming gekregen heeft tot het vastspijkeren van
29

TOEGANGSNUMMER 9
houten klossen voor een draadleiding tegen de noordelijke zijmuur van het
Weeshuis, 1839.
1 stuk
N.B.: Zie het resolutieboek (inv.mr. 65) op 29 april 1839.
124. Akte van verkoop van land door de regenten van de Hollandsche
Spoorwegmaatschappij, waarbij deze enige verplichtingen op zich neemt, 1846.
1 stuk
125. Authentiek uittreksel uit de handelingen van de raad van de gemeente Schiedam,
houdende een besluit op een adres van regenten, waarbij vernietiging van zeker
recht van uitpad in de Heerenstraat, of verlegging van dit uitpad gevraagd was,
1854.
1 stuk
126. Akte, waarbij dijkgraaf en hoogheemraden van Delfland aan regenten van het
Weeshuis toestemming verleenen tot het planten van een heg langs de werf van een
hun toebehorende bouwmanswoning aan de Harreweg in de gemeente Kethel,
1854.
1 stuk
127. Akte, waarbij J.G. Bulter, eigenaar van een woonhuis aan de oostzijde van de
Langen Achterweg, erkent, dat zekere waterloop is gemaakt met toestemming van
regenten, en zich verbindt deze waterloop op de eerste aanzegging op te ruimen,
1872.
1 stuk
128. Authentiek afschrift eener akte, waarbij Francois Wilhelm van der Elst, houtkooper
en houtzaagmolenaar te Schiedam, zich verbindt tot nakoming van de
voorwaarden, waarop hem door dijkgraaf en hoogheemraden van Schieland
toestemming is gegeven tot afgraving van zekere perceelen land in
Oostfrankenland, 1872.
1 stuk
N.B.: Uit het stuk blijkt, dat onder andere aan de regenten van het Weeshuis een
authentiek afschrift dezer akte zou worden gegeven.
129. Kwitantie welke de regenten van het Weeshuis moet strekken tot bewijs van
deelhebberschap van 1/3 in een afrijweg van Schielands Hoogen Zeedijk naar
zekere landerijen in Oud-Mathenesse, 1877. Met een bijlage.
2 stukken
N.B.: Zie het resolutieboek (inv.nr. 65) op 9 juli, 17 september 1821, 12 juli, 11
september 1824, en de bijlage.
130. Stukken betreffende de verkoop van land door de regenten aan de personen, belast
met het onderhandelen en het sluiten van voorloopige overeenkomsten met de
eigenaren en verdere belanghebbenden wegens de aankoop van eigendommen,
benoodigd voor de aanleg van de Staatsspoorweg van Rotterdam naar Maassluis,
1887.
1 omslag
131. Akte van overeenkomst tusschen de regenten van het Weeshuis en Willem
Bosselaar over de uitloop van een woning aan de Langen Achterweg, 1897.
30

1 stuk
TOEGANGSNUMMER 9
132. Stukken betreffende de verbeterde kadastrale te naamstelling van een perceel in de
Heerenstraat te Schiedam, toebehorende aan het Weeshuis, 1899.
2 stukken in 1 omslag
133. Authentiek afschrift van de akte van verkoop, onder zekere voorwaarden van drie
perceelen weiland in de Spaanschen polder in de gemeente Overschie door de
regenten aan de gemeente Rotterdam, 1902. Met een kaart.
2 stukken
134. Bewijzen van aandeel en uitkoop in brandwaarborgmaatschappijen, 1873-1908.
10 stukken
N.B.: Zie over de verzekering van eigendommen van het Weeshuis tegen
brandschade het resolutieboek (inv.nrs. 65, 66) op 6 februari 1833, 21
september 1840, 21 maart 1842, 17 oktober 1853.
3. Eigendomsbewijzen van kapitalen en renten
135. Eigendomsbewijzen van kleine renten, 1603, 1608, 1705, 1799.
2 charters (Reg.nrs. 79, 85) en 2 stukken in 1 omslag
N.B.: De kleine renten, op huizen en erven in de stad gevestigd, zijn in zeer ouden
tijd verkregen; van verreweg de meeste dezer “smalrenten” is de herkomst
daarom moeilijk aan te toonen. Op de voorheen van de zoutkeet genoten
rente hebben enige stukken van het jaar 1793 in inv.nr. 59 betrekking, op
andere de resolutiën van 10 april 1797, 10 juni 1799, die van 2 april 1801
(te vergelijke met een van 2 maart 1801 en een van 16 april 1821). In de
jaarlijksche rekeningen werd van ouds het totaal bedrag dezer kleine renten
onder de ontvangsten geboekt; dat het bedrag van jaar tot jaar sterk wisselt,
hangt samen met de ongeregelde betaling (30 november 1709 betaalde
iemand in eens smalrenten over 10 jaar). Vele van deze renten zijn van tijd
tot tijd afgelost; zie het register inv.nr. 210, fol. 147 verso en volgende, en in
de rekeningen op 12 april, 13 oktober 1696, 20 maart 1698, 10 april 1700,
20 maart 1702, 29 maart 1703, 5 februari 1707 enz., enz.. Zie voorts het
register inv.nr. 253, waarin ook van verscheidene rentes de aflossing is
vermeld.
136. Aantekening van de door het Weeshuis aan de stad Schiedam krachtens de
aangehechte resolutie van de vroedschap van 30 november 1639 betaalde gelden.
Met de eveneens aangehechte ontvangstbewijzen, door de stedelijke thesauriers
afgegeven, 1641-1663. Met 2 bijliggende staten.
1 lias en 2 stukken in 1 omslag
137. Stukken betreffende de aflossing en betaling van de renten van de door de regenten
van het Weeshuis van de stad Schiedam geleende gelden, 1780-1841.
1 omslag
N.B.: De leening is aangegaan ten behoeve van de stichting van een nieuw
Weeshuis. Opgenomen zijn:
- 5 februari 1780 ƒ 5000 à 2½ %. Afgelost ƒ 2500 10 maart 1794; ƒ
2500 23 januari 1802.
- 9 september 1780 ƒ 5000 à 2½ %. Afgelost ƒ 2000 23 januari 1802; ƒ
1000 4 oktober 1815; ƒ 2000 27 oktober 1841.
31

TOEGANGSNUMMER 9
- 14 november 1780 ƒ 5000 à 2½ %. Afgelost ƒ 5000 4 oktober 1815.
- 5 januari 1781 ƒ 5000 à 2 ½ %. Afgelost ƒ 5000 4 oktober 1815.
- 7 december 1781 ƒ 5000 à 2½ %. Afgelost ƒ 5000 30 december 1783.
- 30 december 1782 ƒ 2000 à 2 %. Agelost ƒ 2000 30 december 1783.
Blijkens een in de omslag aanwezigen, op 31 december 1811
opgemaakten staat, en de weeshuisrekening over 1815 is de aflossing
van ƒ 11000 in 1815 met de betaling van enkele aan de stad
verschuldigde posten - waarvan de kwitantiën in de omslag liggen -
gerekend te zijn geschied door de kwijtschelding van enige door de
stad, voornamelijk voor alimentatie, verschuldigde sommen.
138. Authentiek uittreksel uit het testament van Elisabeth Voogd, weduwe Simonides
Loopuyt, d.d. 1791, waarbij ƒ 1000 aan het Weeshuis is gelegateerd, 1809.
1 stuk
139. Authentiek uittreksel uit het testament van Anna Petronella Rijnbende, d.d. 1871,
waarbij ƒ 200 aan het Weeshuis is gelegateerd, 1875.
1 stuk
140. Stukken betreffende de nalatenschap van Pieter Christiaan Froon, die het Weeshuis
der Hervormden te Schiedam tot gedeeltelijken erfgenaam had aangewezen, 1884.
1 omslag
141. Stukken betreffende het door Margarethus Rijnbended aan het Weeshuis besproken
legaat van ƒ 2000, 1884-1885.
1 omslag
142. Stukken betreffende het door Maximiliaan Heyligers aan het Weeshuis besproken
legaat van ƒ 1000, 1884-1887.
1 omslag
143. Bewijzen van in- en afschrijving op het Grootboek der Nationale Schuld, 1815-
1900.
1 omslag
N.B.: Zie de weeshuisrekening over 1811 voor de eerste inschrijving, het
resolutieboek (inv.nr. 65) op 10 april 1815 over de conversie van de fondsen
en latere resolutiën (18 december 1815, 15 mei 1820, 17 juni 1822, 26 mei
1823, 17 mei 1824 en 16 mei 1825) over de uitloting van uitgestelde
schuldcertificaten.
4. Stukken betreffende nalatenschappen, toegevallen aan verpleegden in het Weeshuis
N.B.: Volgens het octrooi van 1612, dat een oud gebruik bevestigde, hadden de regenten van het
Weeshuis recht op de nalatenschappen ab intestato, die aan de verpleegden in het huis
toevielen, en volgens een octrooi van 1696 mede op de nalatenschappen van voormalige
verpleegden, die kinderloos kwamen te overlijden vóór de 25 jarigen leeftijd, tenzij zij
uitkoop hadden gedaan (inv.nr. 56). De ontvangsten wegens uitkoop staan in de
rekeningen met die wegens legaten en erfenissen in één hoofdstuk, althans in de oudste
bewaarde rekeningen; in die van 1797/8 staan ze onder “allerhande ontvang”. In de 19
32
de
eeuw hielden de ontvangsten uit dezen hoofde op, waarschijnlijk wegens de twijfel aan de
geldigheid van de oude octrooien. In 1817 heeft de regeering opgave van deze gevraagd,
en in hetzelfde jaar is voorgeschreven, dat voor het aanvaarden van erfenissen verlof aan

TOEGANGSNUMMER 9
de koning noodig is (zie de resolutiën d.d. 29 juli, 18 augustus, 15 september 1817). Zie
voorts de resolutiën op 25 januari 1826 (Kon.besluit van 27 oktober 1825 Betreffende het
aanvaarden van legaten), 21 mei 1827, 17 november 1828 (dispositie van Gedeputeerde
Staten van Zuidholland van 10 oktober 1828 ten aanzien van de voogdij over
ondersteunde wezen), 21 juni 1830, 17 augustus 1835, 25 maart 1836, 19 januari 1852;
en hieronder het aangetekende bij inv.nrs. 152 en 153. Sedert 1838 wordt deze materie
geregeld door art. 421 B.W. Het Weeshuis erft nog volgens het octrooi van 1612 (zie de
resolutiën op 19 augustus 1850, 15 december 1851, 12, 19 januari, 16 februari 1852, 21
februari 1853 en onder de bijlagen een advies, d.d. 8 januari 1852, door Aart Veder aan
mr. K.A. Poortman gegeven). Erfenissen, bij testament aan wezen toegevallen, worden
door regenten beheerd, en bij hun meerderjarigheid uitgekeerd onder aftrek van de
vruchten, daarvan inmiddels verkregen ten behoeve van het Weeshuis, ter gedeeltelijke
vergoeding van de verplegingskosten. In de rekeningen over 1856 en volgende jaren treft
men onder de ontvangsten aan renten van kapitalen in de spaarbank van in het gesticht
verpleegde kinderen, van 1861 af niet meer gespecificeerd. De kinderen, vermeld in
inv.nr. 163 en volgende hebben spaarbankboekjes op hun naam gehad, die na de
afbetaling ten deele in het archief van het Weeshuis zijn blijven berusten (inv.nr. 209).
144. Stukken betreffende de aan de kinderen Peeckstock toegevallen nalatenschappen,
1666-1707.
1 pak
N.B.: De genoemde kinderen van Jacob Peeckstock en Cornelia Cornelis‟dochter
van der Camp, genaamd Jan, Cornelis, Gerrit en Annetje, van wie de laatste
in augustus 1705 overleed, hebben tweemaal geërfd, nl. eens van hun
oudoom Jan Lucasse, overleden te Delft 3 maart 1692, en daarna van Jan
Matthenesz. Van der Camp, aldaar overleden 30 november 1696. De stukken
bestaan niet uit ééne rekening van de eerste, drie rekeningen van de tweede
erfenis, en verscheidene bijlagen. Zie de Weeshuisrekening over de jaren
1696/7, 1698/9, 1702/3, 1707/8, 1710/11. Volgens de rekening over 1705/6
gaf de alimentatie van de genoemde kinderen aanleiding tot een geschil
tusschen de regenten en de armenkamers, dat in augustus 1705 door
gemachtigden aan de vroedschap bijgelegd is.
145. Stukken betreffende de aan het kind Opmeer en aan de, volgens overeenkomst met
de regenten van het Weeshuis, in het Sint Jacobsgasthuis verpleegde Jacobmina
Cool toegevallen nalatenschap, 1707-1719.
1 omslag
N.B.: Zie de Weeshuisrekening over het jaar 1728/9, en het resolutieboek (inv.nr.
60) op 17 februari en 1 maart 1727.
146. Stukken betreffende de aan de kinderen Langerak toegevallen nalatenschappen,
1789-1791.
1 omslag
N.B.: Van de kinderen Pieternelletje, Henderijntje en Susanna Cornelia Langerak
stond de oudste onder voogdij van de weesmeesteren van Schiedam, terwijl
de beide andere werden gealimenteerd in het Weeshuis, dat 2/3 van de
nalatenschappen ontving. De kinderen erfden van hun vader Robbert
Langerak, overleden 1787, en van hun grootmoeder Annetje Robbregts van
der Sprong, overleden 1791. Zie de weeshuisrekeningen over de jaren
1789/90 en 1791/2.
147. Stukken betreffende de aan Anna Sophia Went toegevallen nalatenschap, 1753-
33

TOEGANGSNUMMER 9
1800.
1 pak
N.B.: Anna Sophia Wout was voor een gedeelte testamentaire erfgenaam van
Georgius Velthuyzen, 15 mei 1784 overleden te Gorinchem. Zij mocht over
haar aandeel niet beschikken voordat zij 25 jaren oud of gehuwd was. Zie
het resolutieboek (inv.nrs. 62,64) op het einde van 1794 en op 12 mei 1800,
en de weeshuisrekeningen over 1794/5, 1799/1800.
148. Stuk betreffende de aan de kinderen Schot toegevallen nalatenschap, 1805.
1 stuk
N.B.: Van de zes kinderen en erfgenamen van Jacobus Schot Cornelisz., overleden
te Schiedam 31 december 1804, waren drie in het Weeshuis opgenomen. Zie
de weeshuisrekening over 1805/6.
149. Stukken betreffende de aan Neeltje Zoethout toegevallen nalatenschap, 1807.
1 omslag
N.B.: Neeltje Zoethout was voor 1/3 erfgenaam van haar vader Teunis Zoethout,
overleden te Schiedam 17 oktober 1806. Zie de weeshuisrekening over
1807/8.
150. Stukken betreffende de aan de kinderen Van Vooren toegevallen nalatenschap,
1812.
1 omslag
N.B.: De kinderen erfden van hun ouders. Zie de weeshuisrekening over 1812.
151. Stuk betreffende de aan het kind Geelhoed toegevallen nalatenschap, 1812.
1 stuk
N.B.: Het kind was de enige erfgenaam van zijn vader. Zie de weeshuisrekening
0ver 1812. Het stuk is een authentiek afschrift van het proces-verbaal van de
familieraad, waarbij het kind aan het Weeshuis is toevertrouwd. De naam
van de vader luidt hier anders dan in de rekening.
152. Stukken betreffende de aan de kinderen Van Dobk toegevallen nalatenschap, 1817.
2 stukken
N.B: Zie de weeshuisrekening over 1817.
153. Stukken betreffende de aan Cornelia Reinhout toegevallen nalatenschap, 1829-
1841.
1 omslag
N.B.: De nalatenschao, afkomstig van Cornelia‟s moeder Hendrijntje
Schouten,weduwe Pieter Reinhout, werd door de regent C.G. Schoorn
beheerd volgens de voorschriften, vervat in de wet van 15 pluviose XIII en
de dispositie van Gedeputeerde Staten van Zuidholland, d.d. 10 oktober
1828. Zie het resolutieboek (inv.nr. 65) op 17 november 1828 en 21 juni
1830. De onderhoudskosten van de wees zijn gesteld op ƒ 2,10 per week.
Wellicht is niet juist gehandeld. Zie het resolutieboek (inv.nr. 66) op 12, 19
januari 1852, en een stuk, d.d. 8 januari 1852, onder de bijlagen.
154. Stukken betreffende de aan de kinderen Van der Most toegevallen nalatenschap,
1835-1838.
1 omslag
N.B.: De kinderen Willem, Adrianus en Ary van der Most erfden van hun
34

TOEGANGSNUMMER 9
grootmoeder. De nalatenschap is door de regent Schoorn beheerd volgens
de voorschriften aangeduid in de N.B. bij inv.nr. 153. Zie het resolutieboek
(inv.nr. 65) op 17 augustus 1835. In de omslag bevindt zich een akte van
voogdstelling, door regenten aan Schoorn verleend, d.d. 1 september 1835.
Zie ook het resolutieboek (inv.nr. 66) op 21 februari 1853.
155. Stukken betreffende de aan de kinderen Van Deursen toegevallen nalatenschap,
1838-1839.
1 omslag
N.B.: De kinderen Korina en Frans van Deursen erfden van hun moeder Elizabeth
Rodi, weduwe Corstiaan van Deursen. Zie het resolutieboek (inv.nr. 65) op
29 december 1838.
156. Stukken betreffende de aan Lieving Roetman toegevallen nalatenschap, 1838-1839.
1 omslag
N.B.: De genoemde wees erfde van zijn grootmoeder Jacoba Visser, weduwe
Lieving Roetman en van zijn grootmoeder Jacoba Visser, weduwe Lieving
Roetman. De regent L. Knappert nam de voogdij waar krachtens art. 421
B.W. In de omslag bevinden zich legitimatiepapieren van de overleden
grootvader, 1795-1824.
157. Stukken betreffende de aan Anna Maria, Elisabeth Cornelia en Wiillemina
Antonetta Dijkman toegevallen nalatenschap, 1839-1848.
1 omslag
N.B.: Deze wezen erfden van hun broeder Abraham. De weeshuisrekening over
1840 vermeld alleen A.M. Dijkman, ook de in de omslag aanwezige
kwitantie van 1846. De andere zusters komen voor in de weeshuisrekeningen
over 1841 en 1843.
158. Stukken betreffende de aan Maria Barbara, Johanna, Magdalena Regina en Hendrik
Leenmans toegevallen nalatenschap, 1840.
1 omslag
N.B.: De wezen erfden, met een in Ommerschans vertoevenden broeder, van hun
ouders Adrianus Leenmans en Magdalena Weber. In de rekeningen over
1841 en 1842 is alleen Barbara Maria Leenmans gesteld.
159. Stukken betreffende de aan Clasina en Willem Walraven toegevallen nalatenschap,
1842.
1 omslag
N.B.: Deze wezen erfden van Catharina Poort, weduwe J. Walraven,
waarschijnlijk hun grootmoeder. Zie de weeshuisrekening over 1842.
160. Stukken betreffende de aan Johanna Thardt toegevallen nalatenschap, 1843.
1 omslag
N.B.: Deze wees erfde met anderen van Nicolaas Molendijk krachtens
testamentaire beschikking. Het Weeshuis genoot de rente van de
nalatenschap. Zie de weeshuisrekening over 1843 en het resolutieboek
(inv.nr. 66) op 19 januari 1852.
161. Stukken betreffende de aan Cornelia Mak toegevallen nalatenschap, 1845-1850.
1 omslag
N.B.: De nalatenschap was afkomstig van haar vader Lieving Mak.
35

TOEGANGSNUMMER 9
162. Stukken betreffende de aan de kinderen Van der Sluys toegevallen nalatenschap,
1847-1848
1 omslag
N.B.: Nicolaas, Adriana en Boudewina van der Sluys erfden met hun zuster en
broeder, Martijntje en Adrianus, en met andere bloedverwanten, van hun
grootmoeder. Omtrent deze nalatenschap is in de weeshuisrekening niets
gevonden.
163. Stukken betreffende de aan Maria Rijke toegevallen nalatenschap, 1850-1851.
1 omslag
N.B.: Deze wees erfde krachtens het testament van haar tante Maartje Rijke. Zie
het resolutieboek (inv.nr. 66) op 19 augustus 1850.
164. Stukken betreffende de aan de kinderen Breure toegevallen nalatenschap, 1854.
1 omslag
N.B.: Jan, Henderijntje, Willemina Cornelia, Gerritje en Geertje Breure, volgens
resolutie d.d. 11 december 1854 in het Weeshuis opgenomen, erfden van hun
moeder. In de weeshuisrekeningen is hieromtrent niets gevonden.
165. Stukken betreffende de aan de kinderen Boxman toegevallen nalatenschap, 1855.
1 omslag
166. Stukken betreffende de aan de kinderen Rovers toegevallen nalatenschappen, 1855-
1860.
1 omslag
N.B.: Deze wezen, Pieter Cornelis, Jacob en Sarah, erfden eerst van hun ouders en
later van hun grootmoeder.
167. Stukken betreffende de aan de kinderen Hoenderdos toegevallen nalatenschap,
1857-1858.
1 omslag
168. Stukken betreffende de aan Bernardus Johannes Niemand toegevallen
nalatenschap, 1858-1865.
1 omslag
169. Stukken betreffende de aan de kinderen Buchel toegevallen nalatenschap, 1858.
1 omslag
170. Stukken betreffende de aan Cornelia Bijl toegevallen nalatenschap, 1858.
1 omslag
171. Stukken betreffende de aan de kinderen Smith toegevallen nalatenschap, 1858-
1865.
1 omslag
N.B.: Deze kinderen hadden een kapitaal op het Grootboek.
172. Stukken betreffende de aan de kinderen Van Leeuwen toegevallen nalatenschap,
1858-1866.
1 omslag
N.B.: Deze kinderen hadden een kapitaal op het Grootboek.
36

TOEGANGSNUMMER 9
173. Stukken betreffende de aan Anna Maria van Meurs toegevallen nalatenschap,
1860-1861.
1 omslag
174. Stukken betreffende de aan de kinderen Van Noortwijk toegevallen nalatenschap,
1860-1870.
1 omslag
175. Stukken betreffende de aan de kinderen Verboom toegevallen nalatenschap, 1860-
1873.
1 omslag
176. Stukken betreffende de aan Daniël Reinhart Jung toegevallen nalatenschap, 1861-
1885.
1 pak
N.B.: Deze wees van zijn vader G.K. Jung. Blijkens de weeshuisrekeningen over
1860 en vervolgens had hij geld op de spaarbank en op het Grootboek,
alsmede een huis. Een en ader is lang door regenten beheerd. De resolutiën
spreken van tijd tot tijd van hem; zoo vermelden zij op 18 november 1878,
dat hij in Australië gehuwd is. De stukken van 1861-1870 zijn tot een lias
aaneengeregen. In het pak bevinden zich de rekeningen van het beheer over
de bezittingen van D.R.. Jung, door de regent C. Knappert aan zijn
mederegenten gedaan en door deze goedgekeurd, over 1884 en 1885.
177. Stukken betreffende de aan de kinderen Greep toegevallen nalatenschap, 1862-
1863.
1 omslag
178. Stukken betreffende de aan de kinderen Plooy toegevallen nalatenschap, 1864-
1866.
1 omslag
179. Stukken betreffende de aan de kinderen Sellemans toegevallen nalatenschap, 1866.
1 omslag
180. Stukken betreffende de aan Clasina Goudswaard toegevallen nalatenschap, 1866-
1873.
1 omslag
181. Stukken betreffende de aan Grietje Kruiniger toegevallen nalatenschap, 1868-1872.
1 omslag
182. Stukken betreffende de aan Johanna Jacoba Wijzenbroek toegevallen nalatenschap,
1869-1870.
1 omslag
183. Stukken betreffende de aan de kinderen Stooker toegevallen nalatenschap, 1870-
1878.
1 omslag
184. Stukken betreffende de aan de kinderen Timmermans toegevallen nalatenschap,
37

1870.
1 omslag
TOEGANGSNUMMER 9
185. Stuk betreffende aan de kinderen Schoonrok toegevallen nalatenschap, 1871.
1 stuk
186. Stukken betreffende de aan de erven van J. van Wege toegevallen nalatenschap,
1871.
1 pak
N.B.: In dit pak bevinden zich vele oudere kwitanties en ook boekjes. Zie voor
stukken erven J. van Wege ook inv.nr. 186a.
186a. Drukwerk en ketting „Galvano Elektrieken Halsband, te gebruike voor zenuwziekten‟
uit de nalatenschap van J. van Wege, 19 e eeuw.
187. Stukken betreffende de aan de kinderen Van der Bent toegevallen nalatenschap,
1872.
1 omslag
188. Stukken betreffende de aan Sophia Noordijk toegevallen nalatenschap, 1875-1881.
1 omslag
189. Stukken betreffende de aan Gabriëlle Elizabeth Kreuger toegevallen nalatenschap,
1875.
1 omslag
190. Stukken betreffende de aan de kinderen Van der Pauwert toegevallen nalatenschap,
1876-1887.
1 pak
191. Stukken betreffende de aan de kinderen Van der Kraan toegevallen nalatenschap,
1876.
1 omslag
192. Stukken betreffende de aan de kinderen Van der Vlugt toegevallen nalatenschap,
1876-1879.
1 omslag
193. Stuk betreffende de aan E. (Clasina ?) Bergkotte toegevallen nalatenschap, 1878.
1 stuk
194. Rekening, door regenten als voogden over de kinderen Van der Touw, aan de
familieleden afgelegd, 1879. Met bijlage.
1 omslag
195. Stukken betreffende de aan de kinderen Bunneke toegevallen nalatenschap, 1879.
1 omslag
196. Stukken betreffende de aan de kinderen Grashuis toegevallen nalatenschap, 1879.
1 omslag
197. Stukken betreffende de aan de kinderen Van Dijk toegevallen nalatenschap, 1879.
38

1 omslag
TOEGANGSNUMMER 9
198. Stuk betreffende de aan Cornelia Bijlo toegevallen nalatenschap, 1879.
1 stuk
199. Stukken betreffende de aan de kinderen Beumer toegevallen nalatenschap, 1880.
1 omslag
200. Stukken betreffende de aan de kinderen Reine toegevallen nalatenschap, 1880-
1882.
1 omslag
201. Stukken betreffende de aan Cornelis Hoppe (halve wees ?) toegevallen
nalatenschap, 1881.
1 omslag
202. Stukken betreffende de aan de kinderen Van der Voorden toegevallen
nalatenschap, 1881.
1omslag
203. Stukken betreffende de aan de kinderen Schooyer toegevallen nalatenschap, 1881.
1 omslag
204. Stukken betreffende de aan het kind Den Held toegevallen nalatenschap, 1881.
1 omslag
205. Stukken betreffende de aan de kinderen Van der Spek toegevallen nalatenschap,
1881.
1 omslag
206. Stukken betreffende de aan Cornelis Philippus Tettelaar toegevallen nalatenschap,
1889.
1 stuk
207. Stuk betreffende de aan Johannes Theodorus Wilhelmus Maartens toegevallen
nalatenschap, 1889.
1 stuk
208. Stuk betreffende de aan de kinderen De Kok toegevallen nalatenschap, 1892-1893.
1 stuk
209. Stukken betreffende nalaten van onbekende wezen.
1 omslag
N.B.: In deze stukken worden genoemd de weduwe Hagers, Multem, de weduwe A.
van Dalen, de laatste met het jaartal (18)63.
210. Spaarbankboekjes op naam van verschillende wezen, waarvan de bedragen zijn
afgegeven in 1863-1879.
1 pak
39

5. Beheer van de eigendommen
TOEGANGSNUMMER 9
211. Register van eigendommen van het Weeshuis, aangelegd ca. 1608, en van
ontvangen pachten en renten over de jaren 1610-1694.
1 deel
N.B.: Dat het register in 1608 is aangelegd, staat voor op de band, maar het
jaartal is blijkbaar van een latere hand, terwijl de oorspronkelijke lezing
niet meer is te herkennen. Wellicht stond er eerst 1609, omdat de
ontvangsten van 1610 af geboekt zijn. Eerst staan de vaste eigendommen,
dan (fol. 134) de restitutie van verponding, de oortjes van de verpachting
van de accijnzen; vervolgens de renten, onderscheiden in renten op de stad
Schiedam, op personen binnen en buiten Schiedam. Aan deze
oorspronkelijke hoofdstukken zijn later andere toegevoegd, waarvoor de
waarschijnlijk met dit doel opengelaten bladzijden konden gebezigd worden,
die mede gebrukt zijn om de aantekeningen te vervolgen, waarvoor op de
daarvoor bestemde bladzijde geen plaats meer was (fol.43 nog Nieuw-
Mathenesse; fol. 100 - 101 het vervolg van fol. 64 verso; fol. 192 - 204 van
fol. 146; fol. 206 - 207 van fol. 164, fol. 210 - 211 van fol. 191). Fol. 208 -
209, 211 verso - 221 bevatten obligatiën en rentebrieven, overgenomen uit
het “memoriaalboek”, met de uit dezen oofde genoten inkomsten over 1672-
1694. Fol. 221 verso - 226 vermelden de goederen, vermaakt door Willem
Jan Aarts zoon (zie inv.nr. 33), met hetgeen daarvan sedert 1673 ontvangen
is. Op fol. 227 is een abuis begaan, dat op fol. 220 hersteld is. Eindelijk treft
men op fol. 230 en volgende nieuwe beleggingen, op fol. 240 en volgende
kustingen, en daartusschen, alsmede op fol. 259 en volgende allerlei
akkoorden, zoowel betreffende het onderhoud van wezen als anders, en
geheel aan het slot op fol. 275 een notitie van aan de stad verstrekte
penningen (zie inv.nr. 136). Op fol. 2 en 43 verso wordt verwezen naar een
ouder register, op fol. 6, 50, 147 verso naar een register van Lijsbeth Syman
Wouters (zie de inleiding van de afdeeling B.I hiervóór blz. 37). Bij de
rentebrieven staan niet gelijk bij de landerijen de inkomsten tot 1694, maar
tot 1645; sedert dit jaar zijn deze ingeschreven in een “memoriaal”, dat niet
meer aanwezig is. Voor nadere bijzonderheden omtrent de in dit register
vermelde landerijen wordt verwezen naar de bijlage.
212. Register van eigendommen, aangelegd in 1693, en van ontvangen pachten over de
jaren 1694-1778, en de renten over de jaren 1694-1763.
1 deel
N.B.: Dit deel vervolgt het voorgaande (inv.nr. 211). Op de landerijen volgen hier
obligatiën en rentebrieven. Op fol. 144 staat een contract tot alimentatie,met
Vlaardngen gesloten, op fol. 146 de smalrenten, op fol.152 de baanhuren in
het Zusterhuis. Op fol. 148 wordt verwezen naar een register van
ontvangsten en uitgaven van 1696, op fol. 150 naar een memoriaalbok van
1696. Zie de bijlage.
213. Register van rentebrieven, 1733-1793. Met opgave van ontvangen renten tot 1763.
1 deel
N.B.: In dit deel zijn rentebrieven geboekt, waarvoor geen plaats meer was in het
voorgaande (inv.nr. 212).
214. Register van landerijen, tevens manuaal, waarnaar de pachten van de landerijen
zijn ingevorderd, met de namen van de gebruikers, de pachtsommen en de tijden
40

TOEGANGSNUMMER 9
van expiratie van de pachten, 1775-1837.
1 deel
N.B.: Zie de bijlage. In het resolutieboek (inv.nr. 64) op 21 april 106 heet dit
register “landpachtboek”.
215. Register als voren, 1837-1879.
1 deel
N.B.: Zie de bijlage.
216-239. Huurcontracten van landerijen met bijlagen, 1814-1897.
23 omslagen en 1 stuk
N.B.: Zie de bijlage. De getallen, die tusschen haakjes geplaatst zijn, zijn de
volgnummers van de landerijen in het onder inv.nr. 215 vermelde register.
Soms vormen meer dan één stuk land één perceel, of bestaat één stuk land
uit meer perceelen. De bijlagen zijn voornamelijk akten van borgstelling. De
Fransche wetgeving schreef openbare verhuring van de landerijen door een
notaris voor. De regenten gaven de voorkeur aan verhuring onder de hand:
zie het resolutieboek (inv.nr. 65) op 6 maart, 20 november 1815, en de
bijlagen(inv.nr. 73).
216. Huurcontracten van 2 perceelen land in Nieuw-Mathenesse (1,5), 1831-
1844. Met bijlagen. Zie inv.nr. 220.
217. Huurcontracten van een perceel land in Nieuw-Mathenesse (2), 1830-1851.
Met bijlagen.
218. Huurcontracten van een perceel land in Nieuw-Mathenesse (3), 1814-1849.
Met bijlagen.
219. Huurcontracten van een perceel land in Nieuw-Mathenesse (4), 1814-1847.
Met bijlagen.
220. Huurcontracten van een perceel land in Nieuw-Mathenesse (5), 1817-1832.
Met bijlagen. Zie inv.nr. 216.
221. Huurcontracten van een perceel land in Nieuw-Mathenesse (6), 1816-1844.
Met bijlagen.
222. Huurcontracten van een perceel land in Nieuw-Mathenesse (8), 1832-1850.
Met bijlagen.
223. Huurcontracten van een perceel land in Oud-Mathenesse (9), 1820-1853.
Met bijlagen.
224. Huurcontracten van een perceel land in Oud-Mathenesse (10), 1814-1845.
Met bijlagen.
225. Huurcontracten van een perceel land in Oud-Mathenesse (11), 1818-1847,
1879-1885, 1894. Met bijlagen.
226. Huurcontracten van een perceel land in Overschie (blijdorp) (12), 1820-
1849. Met bijlagen.
227. Huurcontracten van 3 (2) perceelen land in Overschie (Spangensche polder)
(13-15), 1827-1866. Met bijlagen.
228. Huurcontracten van een perceel in Overschie of Hogenban (Spangensche
polder) (16), 1831-1858. Met bijlagen.
229. Huurcontracten van een perceel land in Beukelsdijk (Boschpolder en Nieuw-
Mathenessepolder in Delfshaven) (17), 1830-1847. Met bijlagen.
230. Huurcontracten van 2 perceelen land in Overschie (Spangensche polder),
1866. Met bijlagen.
N.B.: Dit land is in 1858/9 door ruiling verkregen. Zie inv.nr. 92.
231. Huurcontracten van 16 stukken tuingrond met bijbehooren, 1858-1897. Met
bijlagen.
41

TOEGANGSNUMMER 9
N.B.: Deze stukken zijn in 1858/9 door ruiling verkregen. Zie inv.nr. 92.
232. Onderhandsche akte van overeenkomst tot verhuring van een stukje grond
aan de Delftshavensche Schie, 1876.
1 stuk
233. Huurcontracten van 2 perceelen land in Kethel (18, 19), 1829-1842. Met
bijlagen.
234. Huurcontracten van 3 perceelen land in Kethel (Nieuwland) (20-22), 1830-
1851. Met bijlagen.
235. Huurcontracten van 2 perceelen land in Kethel (Westpoldertiend) (23, 24),
1833-1851. Met bijlagen.
236. Huurcontracten van een perceel land in Kethel (Nieuwland) (25), 1832-1849.
Met bijlagen.
237. Huurcontracten van een perceel land in Vlaardingerambacht (27), 1832-
1849. Met bijlagen.
238. Huurcontracten van een perceel land in Vlaardingerambacht (28), 1820-
1849. Met bijlagen.
239. Huurcontracten van verschillende perceelen land in Noord-Kethel en
Zouteveen, 1847. Met bijlagen.
N.B.: Deze landerijen zijn in 1847 gekocht. Zie inv.nr. 90.
240. Processen-verbaal van openbare verhuring van landerijen in de Spangenschen
polder, de Nieuw-Mathenesse polder en de Boschpolder, 1852-1894. Met bijlagen.
1 pak
241. Huurcontracten van landerijen in de Spangensche polder en de Nieuw-Mathenesse
polder, 1901.
1 omslag
N.B.: De hierbedoelde landerijen waren in de voorafgaande jaren in het openbaar
verhuurd (zie inv.nr. 240).
242. Processen-verbaal van openbare verhuring van landerijen in Noord-Kethel en
Zouteveen, Vlaardingerambacht, Nieuw-Mathenesse, Oud-Mathenesse en Blijdorp,
1853-1874, 1889-1897. Met bijlagen.
1 pak
243. Huurcontracten van landerijen in Noord-Kethel en Zouteveen, 1889-1897. Met
bijlagen.
1 omslag
N.B.: De hier bedoelde landerijen waren in de voorafgaande jaren in het
openbaar verhuurd (zie inv.nr. 242).
244. Huurcontracten van landerijen in Blijdorp, 1889-1897. Met bijlagen.
1 omslag
N.B.: De hierbedoelde landerijen waren in de voorafgaande jaren in het openbaar
verhuurd (zie inv.nr. 242).
245. Huurcontracten van landerijen in Vlaardingerambacht, 1897-1901.
3 stukken en 1 omslag
N.B.: De hierbedoelde landerijen waren in de voorafgaande jaren in het openbaar
verhuurd (zie inv.nr. 242).
246. Processen-verbaal van openbare verhuring van landerijen in de Spangenschen
42

TOEGANGSNUMMER 9
polder, de Nieuw-Mathenesse polder, de Nieuwlandschen polder en de gemeente
Kethel, 1856-1898. Met bijlagen.
1 pak
247. Huurcontract van landerijen in de Spangenschen polder, 1898. Met bijlagen.
1 omslag
N.B.: De hierbedoelde landerijen waren in de voorafgaande jaren in het openbaar
verhuurd (zie inv.nr. 246).
248. Huurcontract van landerijen in de Nieuwlandschen polder (Schiedam), 1898. Met
een bijlage.
1 omslag
N.B.: De hierbedoelde landerijen waren in de voorafgaande jaren in het openbaar
verhuurd (zie inv.nr. 246).
249. Huurcontracten van landerijen in de gemeenten Maasland en Vlaardingerambacht,
1889-1897. Met bijlagen.
1 omslag
250. Huurcontract van landerijen in de gemeenten Schiedam en Kethel, 1898. Met
bijlagen.
1 omslag
251. Huurcontract van 2 stukjes open grond aan de zuidzijde van het Weeshuis te
Schiedam, 1853. Met bijlagen.
1 omslag
N.B.: Zie het register inv.nr. 214, fol. 46, en het resolutieboek (inv.nr. 66) op 21
maart, 20 juni, 18 juli, 17 oktober, 21 november en 12 december 1853.
252. Huurcontract van een woonhuis met toebehoren aan het Broersveld in de gemeente
Schiedam, 1892.
1 stuk
253. Register van smalrenten, met aantekeningen van de ontvangsten over de jaren,
1724-1773.
1 deel
N.B.: Zie inv.nr. 135.
254. Register van rentebrieven, z.d.
1 deel
N.B.: Dit deel vermeldt de effecten met verwijzing naar de bladen van het register
inv.nr. 212; evenwel is de volgorde anders dan daar, en is de verwijzing niet
consequent volgehouden. In het deel ligt een lijst, die van ca. 1750 moet zijn;
de losrente op naam van Jan Poth, kantoor J. Hage fol. 7476, heeft 1752
voor het eerst rente gedragen; eveneens die op naam van W. van Houwe, zie
fol. 63, 64.
255. Register van losrenten en obligatiën, 19 de eeuw.
1 deel
N.B.: Op fol. 15 leest men, dat de te voren genoemde losrenten, obligatiën en
schuldbrieven ingevolge Publicatie in het Grootboek der Publieke Schuld
ingeschreven zijn ten name van het Gereformeerde Weeshuis binnen
43

Schiedam in 1809. Het register is bijgehouden tot 1852.
256. Kassiernota‟s, 1844-1898.
1 omslag
TOEGANGSNUMMER 9
257-281. Rekeningen, 1695-1911.
21 delen en 4 pakken
N.B.: De oudste bewaarde registers van rekeningen zijn in duplo aanwezig. Het is
niet zeker, wat de bedoeling hiervan geweest is. Het ene exemplaar, dat in de
inventaris voorop geplaatst is, is hier en daar wat uitvoeriger dan het
tweede, dat wellicht voor een afschrift te houden is; toch zijn ook hierin de
rekeningen meestal door regenten ondertekend. In inv.nr. 262 is in de
rekening over 1728/9 en elders het hoofdstuk van de 100 ste penning niet
ingevuld; toch is zij ondertekend. In inv.nrs. 264, 265 zijn niet alle
rekeningen ondertekend. In de rekeningen over 1869 en volgende jaren ligt
een nota van de bezittingen van het Weeshuis op de laatsten dag des jaars;
in die over 1894 en latere jaren is zij achter de rekening geschreven. De
rekening over 1902 is in duplo aanwezig.
257. 1695/6-1711/2.
258. 1695/6-1711/2.
N.B.: Dit deel is gemerkt B.
259. 1712/3-1727/8.
260. 1712/3-1727/8.
261. 1728/9-1738/9.
262. 1728/9-1738/9.
263. 1739/40-1749/50.
264. 1739/40-1749/50.
265. 1750/1-1760/1.
266. 1752/3-1760/1.
267. 1761/2-1770/1.
268. 1761/2-1770/1.
269. 1771/2-1781/2.
270. 1771/2-1781/2.
271. 1782/3-1791/2.
272. 1782/3-1791/2.
273. 1792/3-1801/2.
274. 1802/3-1811.
275. 1812-1826.
276. 1827-1844.
277. 1845-1855.
278. 1855-1870.
1 pak
279. 1871-1880.
1 pak
280. 1881-1893.
1 pak
281. 1894-1911.
1 pak
282. Rekeningen, 1806/7-1810.
1 pak
N.B.: In dit pak bevinden zich in duplo de rekeningen, door “regenten van het
44

TOEGANGSNUMMER 9
Weeshuis der stad Schiedam”aan de maire dezer stad overgelegd, over
1806/7, 1807/8, 1808/9, 1809/10 en 1810. Het ene stel is op 31 december
1812 door de maire gezien en goedgekeurd; alleen ontbreekt zijn
ondertekening onder de derde van deze rekeningen.
283. Rekeningen, 1811 en 1812.
1 omslag
N.B.: Deze rekeningen zijn door de maire, respectievelijk op 31 december 1812 en
16 augustus 1813 gezien en goedgekeurd.
284. Rekening 1823.
1 deel
N.B.: Deze rekening is gedaan conform het bepaalde bij de voormalige kamer van
finantie van de stad Schiedam in 1807.
285. Minuut- of kopierekeningen, 1851-1871, 1885-1893.
1 pak
N.B.: De rekeningen over 1858 en 1859 zijn in duplo aanwezig.
286-345. Bijlagen tot de rekeningen over 1714/5-1787/8.
60 omslagen
N.B.: De bijlagen zijn doorgaans verenigd tot verschillende liassen.
286. 1714/5-1724/5.
287. 1727/8.
288. 1728/9.
289. 1729/30.
290. 1730/1.
291. 1731/2.
292. 1732/3.
293. 1733/4.
294. 1734/5.
295. 1735/6.
296. 1736/7.
297. 1737/8.
298. 1738/9.
299. 1739/40.
300. 1740/1.
301. 1741/2.
302. 1742/3.
303. 1743/4.
304. 1744/5.
305. 1745/6.
306. 1746/7.
307. 1747/8.
308. 1748/9.
309. 1749/50.
310. 1750/1.
311. 1751/2.
312. 1752/3.
313. 1753/4.
314. 1754/5.
315. 1755/6.
45

316. 1756/7.
317. 1757/8.
318. 1758/9.
319. 1759/60.
320. 1760/1.
321. 1761/2.
322. 1762/3.
323. 1763/4.
324. 1764/5.
325. 1765/6.
326. 1766/7.
327. 1767/8.
328. 1768/9.
329. 1769/70.
330. 1770/1.
331. 1771/2.
332. 1772/3.
333. 1773/4.
334. 1774/5.
335. 1775/6.
336. 1776/7.
337. 1777/8.
338. 1778/9.
339. 1779/80.
340. 1780/1.
341. 1781/2.
342. 1782/3.
343. 1783/4.
344. 1784/5.
345. 1787/8.
TOEGANGSNUMMER 9
346. Bijlagen tot de rekeningen over 1719-1746.
1 lias
N.B.: Deze lias bestaat uit kwitanties van aan de weesjongens verstrekte
gereedschappen. In de rekeningen vindt men als ontvangsten onder het
hoofd Kinderenwinst, wat de jongens hebben verdiend “na aftrek van
verzuimden tijd en gereedschappen”.
347. Bijlagen tot de rekeningen over 1803-1811.
1 omslag
N.B.: Deze omslag bevat bijna uitsluitend kwitanties van betaalde polderlasten.
348-434. Bijlagen tot de rekeningen over 1824-1835, 1837-1911.
87 omslagen
N.B.: De bijlagen zijn doorgaans verenigd tot verschillende liassen.
348. 1824.
349. 1825.
350. 1826.
351. 1827.
352. 1828.
353. 1829.
354. 1830.
46

355. 1831.
356. 1832.
357. 1833.
358. 1834.
359. 1835.
360. 1837.
361. 1838.
362. 1839.
363. 1840.
364. 1841.
365. 1842.
366. 1843.
367. 1844.
368. 1845.
369. 1846.
370. 1847.
371. 1848.
372. 1849.
373. 1850.
374. 1851.
375. 1852.
376. 1853.
377. 1854.
378. 1855.
379. 1856.
380. 1857.
381. 1858.
382. 1859.
383. 1860.
384. 1861.
385. 1862.
386. 1863.
387. 1864.
388. 1865.
389. 1866.
390. 1867.
391. 1868.
392. 1869.
393. 1870.
394. 1871.
395. 1872.
396. 1873.
397. 1874.
398. 1875.
399. 1876.
400. 1877.
401. 1878.
402. 1879.
403. 1880.
404. 1881.
405. 1882.
406. 1883.
TOEGANGSNUMMER 9
47

407. 1884.
408. 1885.
409. 1886.
410. 1887.
411. 1888.
412. 1889.
413. 1890.
414. 1891.
415. 1892.
416. 1893.
417. 1894.
418. 1895.
419. 1896.
420. 1897.
421. 1898.
422. 1899.
423. 1900.
424. 1901.
425. 1902.
426. 1903.
427. 1904.
428. 1905.
429. 1906.
430. 1907.
431. 1908.
432. 1909.
433. 1910.
434. 1911.
TOEGANGSNUMMER 9
435. Bijlagen tot de rekeningen over 1859-1871.
2 liassen in 1 omslag
N.B.: Deze liassen bestaan uit kwitanties van betaalde polderlasten.
436. Lijsten van ingekomen rekeningen, 1860-1866, 1871-1873, 1885-1909.
3 liassen en een aantal losse stukken in 1 pak
437. Aantekeningen van financiële aard, waarschijnlijk afkomstig uit leggers van
regenten, welke gediend hebben bij het opmaken van de rekeningen, 17 de -19 de
eeuw.
1 pak
N.B.: Achterin het pak bevinden zich 2 omslagen betreffende uitgaven, welke niet
in de rekeningen voorkomen, en uitgaven, welke door de regentessen zijn
gedaan, beide van huishoudelijken aard.
438. Begrotingen van inkomsten, goedgekeurd door de Commissie voor het Weeshuis
over de jaren 1856-1893, 1895-1900, 1902-1912.
1 omslag
N.B.: De begrotingen voor de jaren 1903 en 1904 zijn in duplo aanwezig.
439. Boekje, waarin de ontvangsten voorlopig zijn aangetekend, 1793-1807.
1 deel
N.B.: Enige bladen achterin dit boekje zijn in 1783 gebruikt geweest als
48

440-453. Kasboeken, 1806-1907.
14 delen
440. 1806-1817.
441. 1818-1826.
442. 1827-1834.
443. 1835-1842.
444. 1842-1848.
445. 1849-1857.
446. 1858-1864.
447. 1864-1870.
448. 1870-1876.
449. 1876-1882.
450. 1882-1888.
451. 1888-1894.
452. 1894-1901.
453. 1901-1907.
memoriaal van dagelijkse provisiën.
TOEGANGSNUMMER 9
454-459. Verkorte kasboeken, 1832-1875, 1880-1908.
6 delen
454. 1832-1867.
455. 1867-1870.
456. 1870-1875.
457. 1880-1885.
N.B.: Ìn dit deel zijn vele papiertjes met aantekeningen gehecht en gelegd.
458. 1885-1895.
459. 1896-1908.
N.B.: In dit deel liggen twee losse stukken.
III. Inwendig bestuur van het Weeshuis
460-464. Reglementen voor de binnenregenten, 1781-1886.
1 pak en 4 delen
N.B.: Zie inv.nr. 61.
460. 1781-1886.
1 pak
461. 1795-1805.
N.B.: Zie het resolutieboek (inv.nr. 63) op 12, 20 oktober, 12 november
1795.
462. 1795-1807.
463. 1815-1833.
N.B.: Zie het resolutieboek (inv.nr. 65) op 7 april 1815.
464. 1815-1833.
465-469. Stamboeken van weeskinderen (1733, 1761), 1766-1907.
5 delen
N.B.: Zie inv.nr. 568.
465. (1733, 1761) 1766-1792.
466. 1771-1786.
467. 1771-1815.
468. 1816-1895.
49

469. 1816-1907.
TOEGANGSNUMMER 9
470. Lijst van weeskinderen, 1870-1887. Met beschrijving van huiselijke gebruiken.
1 deel
471. Doop- en burgerlijke stadsakten, vaccinebewijzen en stukken voor de militaire
dienst van weeskinderen, 1709-1892.
1 pak
472. Register voor vaccinatie, 1819-1849.
deel
N.B.: Zie voor de invoering van de vaccinatie het resolutieboek (inv.nr. 64) op 24
november 1806. Op 17 mei 1819 is besloten van de vaccinatie aantekening
te houden in het stamboek.
473-479. Register van uitgaven voor mond- en huisbehoeften, 1791-1803, 1823-1854.
7 delen
473. 1791-1803.
474. 1823-1834.
475. 1835-1838.
476. 1838-1844.
477. 1844-1851.
478. 1851-1853.
479. 1853-1854.
480-481. Leverantieboeken, 1804-1852, 1891.
2 delen
480. 1804-1852.
481. 1891.
482-484. Impostboekjes, 1831-1854.
3 delen
N.B.: Zie inv.nr. 525.
482. 1831-1840.
483. 1841-1846.
484. 1846-1854.
485-490. Kasboeken, 1850-1880, 1885-1897.
6 delen
485. 1850-1854.
486. 1855-1868.
487. 1869-1872.
488. 1872-1875.
489. 1875-1880.
490. 1885-1897.
491-493. Registers van kinderkleding, 1853-1887.
3 delen
491. 1853-1865.
492. 1866-1876.
493. 1877-1887.
50

494. Registers van meisjeskleding, 1857-1862.
1 deel
495-501. Registers van ontvangen en uitgegeven manufacturen, 1803-1894.
7 delen
495. 1803-1812.
496. 1813-1852.
497. 1853-1860.
498. 1861-1872.
499. 1873-1877.
500. 1878-1883.
501. 1884-1894.
502. Kladboekje voor de naaimoeder, 1842-1853.
1 deel
503. Register van naai- en breiwerk, 1858-1862.
1 deel
TOEGANGSNUMMER 9
504-505. Registers van ingekomen naai- en breiwerk van buitenshuis, 1848-1856, 1884-
1887.
2 delen
N.B.: Zie het resolutieboek op 11 juli 1739 en 31 maart 1746.
504. 1848-1856.
505. 1884-1887.
506. Register van gereedschap voor de werkjongens, 1807-1854.
1 deel
N.B.: Zie inv.nr. 346 en het resolutieboek (inv.nr. 65) op 15 augustus 1842. In dit
register is mede aantekening gehouden van uitgegeven vragenboekjes. De
vele papiertjes met losse aantekeningen, welke zich in dit deel bevonden zijn
overgebracht naar inv.nr. 581.
507-514. “Kinderwinstboeken”, Registers van werklonen van de jongens (bestedelingen),
1732-1788, 1829-1881, 1895-1898, 1910-1911.
8 delen
507. 1732-1788.
508. 1829-1859.
509. 1860-1881.
510. 1895.
511. 1896.
512. 1896-1897.
513. 1897-1898.
514. 1910-1911.
515. Aantekenboekjes van verdiensten van enkele jongens, 1896-1898.
1 omslag
516. Uitzetboekje, 1795-1849.
1 deel
51

517-524. Receptenboeken, 1841-1858, 1869-1884, 1892-1897.
8 delen
517. 1841-1856.
518. 1856-1858.
519. 1869-1875.
520. 1875-1878.
521. 1878-1879.
522. 1880-1881.
523. 1881-1884.
524. 1892-1897.
TOEGANGSNUMMER 9
525-527. Registers van betaalde werklonen en ingeslagen voorraden, 1856-1874.
3 delen
525. 1856-1857.
N.B.: Tevens impostboekje over 1854-1855 (zie inv.nr. 480).
526. 1858-1869.
527. 1868-1874.
528-550. Registers van maandelijkse ontvangsten en uitgaven (kasboeken van de
binnenvader), 1809-1821, 1823-1905, 1909-1913.
23 delen
528. 1809-1815.
529. 1815-1821.
530. 1823-1838.
531. 1838-1853.
532. 1853-1855.
533. 1855-1856.
534. 1856-1860.
535. 1860-1862.
536. 1862-1866.
537. 1866-1869.
538. 1869-1872.
539. 1872-1875.
540. 1875-1877.
541. 1878-1881.
542. 1882-1885.
543. 1885-1889.
544. 1889-1892.
545. 1892-1895.
546. 1896-1899.
547. 1900-1902.
548. 1903-1905.
549. 1909-1911.
550. 1912-1913.
551-554. Registers van ingekomen rekeningen, 1833-1855, 1881-1891.
4 delen
551. 1833-1842.
552. 1842-1852.
553. 1852-1855.
554. 1881-1891.
52

555. Verslagen van de binnenregent, 1848-1906 (onvolledig).
1 pak
556. Spijslijsten, 1852-1913 (onvolledig). Met een kledinglijst, 1894.
1 pak
557. Schoolrapporten, 1859-1892.
1 omslag
IV. Ondersteuning van halve wezen
558-559. Registers van bedoelde halve wezen, 1880-1893.
2 delen
558. 1880.
559. 1881-1893.
TOEGANGSNUMMER 9
560. Aanvragen om bedeeling, 1880-1894.
1 omslag
N.B.: Zeer vele van de briefjes in deze omslag zijn niet gedagtekend.
561-564. Burgelijke stads- en andere papieren, welke bij de beslissing over de verleening
van onderstand aan halve wezen dienst hebben gedaan, 1880…..
4 pakken
N.B.: De stukken in inv.nr. 561 dragen volgnummers, welke overeenkomen met die
in de oudste lijsten van verleende onderstand (inv.nr. 558). De jongere
stukken zijn alphabetisch geschikt (inv.nr. 562), wanneer ze aan de
buitenkant herkenbaar zijn, of naar de nummering (inv.nr. 563), wanneer
deze aangebracht is; de rest is aan het slot geplaatst (inv.nr. 564).
565-572. Weeklijsten van verleende onderstand aan halve wezen, 1880-1912.
8 pakken
65. 1880-1883.
66. 1884-1886.
67. 1887-1889.
68. 1890-1892.
69. 1893-1895.
70. 1896-1899.
71. 1900-1905.
72. 1906-1912.
573. Verslagen van huisbezoeken aan huisgezinnen met bedeelde halve wezen, 1883-
1908.
1 pak
574. Correspondentie met de regenten van het Diaconiehuis, 1879-1902. Met jaarlijsten
van de door het Weeshuis ondersteunde halve wezen in het Diaconiehuis over
1879-1905, en de burgelijke standsakten betreffende deze halve wezen.
1 pak
D. Varia
575. Eigendomsbewijzen, waarvan het verband met het Weeshuisarchief niet is
53

TOEGANGSNUMMER 9
gebleken, 1595-1825.
5 charters (Reg. nrs. 68, 86, 87, 89, 106) en 1 omslag
N.B.: De stukken in de omslag betreffen een huis in het Begijnhof (eigendom van
een weeskind ?).
576. Schuldbekentenissen, waarvan het verband met het Weeshuisarchief niet is
gebleken, 1617, 1718.
2 stukken (Reg.nrs. 91, 107)
577. Ontvangstbewijs, waarvan het verband met het Weeshuis-archief niet is gebleken,
1655.
1 stuk (Reg.nr. 96)
578-579. Bladwijzers op onbekende registers.
2 delen
580. Schrijfwerk van weeskinderen.
1 pak
581. Brieven, geschriften en drukwerken, afkomstig van de binnenregent H.C.
Horstman, 1843-1874.
1 pak
N.B.: De brieven zijn niet alle aan Horstman gericht, doch schijnen wel in zijn
handen gesteld te zijn. De geschreven aantekenboekjes kan hij van zijn
voorganger overgenomen hebben. In het pak bevinden zich nog enige
burgelijke stands- en andere papieren (betreffende weeskinderen ?). Mede
zijn in dit pak gelegd tal van briefjes met losse aantekeningen, welke zich
bevonden tusschen de bladen van verschillende registers van
huishoudelijken aard.
582. Stamboek van de weeskinderen, 1771-1815.
1 deel
N.B.: Zie inv.nr. 463. Voorin dit deel staat aangetekend, dat dit boek aan de
binnenvader behoort.
54

REGESTEN
TOEGANGSNUMMER 9
N.B.: In deze lijst zijn buiten de eigenlijke charters stukken opgenomen, welke in aanmerking
kwamen om op dezelfde wijze als de charters te worden bewaard.
1. 1360 September 17 ( op Lente Lambrechts dach).
Schepenen en Schiedam oorkonden, dat Phillips Heynricks zoon een erfelijke rente
van 51 schellingen en 6 penningen Hollandsch op het huis en erf van Michiel Jans
zoon bezit, te betalen op Voorschoter markt en Valkenburger markt.
Oorspr. (inv.nr. 20). Met 1 onduidelijk schepenzegel (van Symoen Loef Paridaen
Scouten zoon of Laurijs Clays‟zoon) in groene was. 1 verloren.
2. 1399 Juli 26.
Aelbrecht, paltsgraaf op den Rijn, hertog in Beieren, graaf van Henegouwen,
Holland en Zeeland, heer van Friesland, maakt bekend, dat hij aan Jan die Wit,
deken van Sint Marie te Utrecht, den eigendom geschonken heeft van 5 morgen
land in Vlaardingerambacht in ‟t Nieuweland, die Jan die Wit en zijn voorvaderen
vroeger in leen hebben gehad.
Oorspr. (inv.nr. 17). Het zegel van hertog Albrecht is verloren.
3. 1400 Januari 28 (des Woonsdaghes na Sinte Pouwels dach conversio).
Jan die Wit, deken van Sint Mariete Utrecht, maakt bekend, dat Phillips Willems
Backers zoon, zijn neef, uit zijn naam aan Maritgen Phillips Jans zoons weduwe
ongeveer 4½ morgen land in Vlaardingerambacht verkocht heeft.
Oorspr. (inv.nr. 17). Het zegel van Jan die Wit is verloren.
4. 1408 December 13 (op Sinte Lucyendach).
Willem Direxs (?) zoon maakt bekent, dat hij aan…..Willem…..kens ongeveer 1½
morgen land in Vlaardingerambacht verkocht heeft.
Oorspr. (inv.nr. 17). Het zegel van Dirc Joseph Dirx zoons zoon is verlore.
5. 1410 Juni 20.
Voppo filius Theoderici, notaris in curia Trajectensi, instrumenteert, dat Lizebettis,
dochter van Ghiselbert Hamer, in zijne tegenwoordigheid en die van Hugo, rechter
(schout) in Schiedam, Johannes Nycholaus en Petrus Wilhelmi als getuigen, ten
huize van den eerstgenoemde dezer drie haar testament heeft gemaakt en o.a. aan
den heiligen geest te Schiedam 10 hond land in Nieuw-Mathenesse voor de
Laansloot heeft vermaakt om uit de opbrengst zekere geregelde uitkeeringen te
doen.
Oorspr. (inv.nr. 1). Met de signatuur van den notaris Voppo. Het zegel van heer
Andries Pop, cureit van Schiedam, is verloren.
6. 1421 Mei 10 (opten heylighen Pinxteravont).
Schout, burgemeesters, schepenen en raad van Schiedam oorkonden, dat Clays
Rignaerts zoon, dien men heet Clays van Veenen, en Clays Rignaerts zoon als
heilige-geestmeesters hun bekend gemaakt hebben, dat Willem Hughen zoon om
Gods wel en om zijner ziele zaligheid en om de zaligheid der ziel van van Katrine,
zijne overledene vrouw, ten behoeve van den heiligen geest van Schiedam bij een
door hunzelf bezegelden brief 5 morgen land geschonken heeft, gelegen in het
ambacht van Henric Dirix van der Lecke in de Veertig morgen, met bepaling van
enige giften en aalmoezen, tijdens zijn leven en na zijn overlijden uit te deelen.
Oorspr. (inv.nr. 2). Het zegel van Schiedam in groene was, dat aan dit charter heeft
55

TOEGANGSNUMMER 9
gehangen, is in geschonden staat bewaard (het was met een speld aan den brief
gehecht, en is er bij de herstelling opnieuw aan gehangen.
7. 1422 Oktober 17 (des Saterdages op Sinte Lucas evangelisten avond).
Hughe Heynrica zoon maakt bekend, dat hij aan Margriete Dirix dochter een
morgen land in Vlaardingerambacht verkocht heeft, in 16 ond, die hijzelf met
andere landen “belegen” heeft.
Oorspr. (inv.nr. 17). Het zegel van Huge Clays‟zoon, dien men heet “meester
Huge”, (schout ?) van Schiedam is verloren.
8. 1429 Juni 29 (op Sinte Pieters ende Sinte Pouwels dach twien apostolen).
Schout, burgemeesters, schepenen en raden van Schiedam oorkonden, dat de
heilige-geestmeesteren met hunne toestemming een som opgenomen hebben,
waartegen zij zich verplicht hebben tot de betaling van een erfelijke rente van 10
pond Hollandsch aan Jan Zoeten (zoon), het laten lezen van zielmissen en het
gevden van aalmoezen.
Oorspr. (inv.nr. 22) Slecht leebaar. Met het klein zegel van de stad Schiedam in
groene was.
9. 1943 (zonder maand en dag).
Claes Pieters zoon en Heyl, zijn vrouw, schenken een stuk land van 8 morgen,
liggende in de Negen morgen, met den dijk en het buitendijksche land, dat 24 pond
‟s jaars geeft, en voorts schenkt Gherit Heynen zoon 5 pond ‟s jaars van een stuk
land, van welke renten de heylige-geestmeesters te Schiedam twee derden, en die te
Vlaardingen een derde zullen ontvangen, om daarvoor op bepaalde tijden
uitdeelingen te doen.
Oorspr. (inv.nr. 3). Het zegel van Claes Pieters zoon is verloren. Op de rugzijde
leest men: “Van Claes Pietersz., land te Vlaerdinc”.
10. 1436 Januari 25 (op Sinte Pouwels dach).
Schout en schepenen in Vlaardingen oorkonden, dat Diric Jacobs zoon heeft
bekend aan Huge Claes‟zoon Prent zekere renten verkocht te hebben.
Oorspr. (inv.nr. 20). Slecht leesbaar. Met 2 zegels van schout Backer en schepen
Willem Arents zoon,in groene was.
11. 1437 Mei 18 (opten heyligen Pinxteravond).
Heyn Aems zoon maakt bekend, dat hij aan Philips Clays‟zoon en Willem Heynen
zoon, zijn neven, een jaarlijksche rente verkocht heeft van 5 gouden Philippus
Borgoensche schilden, gevestigd op de helft van een zate land van 9½ morgen,
liggende op de Zouteveen, genaamd Pieter van Stryens zate, welke erfrente hij
binnen het jaar lossen mag met 40 van de genoemde schilden.
Oorspr. (inv.nr.20). Met 1 zegel (van Herman Jans zoon, schout, of Willem
Heynen, schepen van Schiedam) in groene was. Één verloren. Door deze brief is
een andere van 5 juli 1438 (nr. 13) gestoken.
12. 1438 April 2.
Gherijd Claes‟zoon, poorter in Schiedam, maakt bekend, dat hij aan Aernd Jans
zoon ongeveer 4½ morgen land in Kethelambacht verkocht heeft.
Oorspr. (inv.nr. 16). Met het geschonden zegel van Gherijd Claes‟zoon in groene
was.
56

TOEGANGSNUMMER 9
13. 1438 Juli 5.
Philips Clay‟s zoon en Willem Heynen zoon, poorters en schepenen in Schiedam,
maken bekend, dat zij aan Aelwijn Jans zoon, hun neef, een rente van 5 gouden
Philippus Borgoensche schilden verkocht hebben, hun aangekomen van Heyn
Aerns zoon.
Oorspr. (inv.nr. 20). Met de zegels van Willem Heynen zoon en Willem Willems
zoon, burgemeester in Schiedam, in groene was. Deze brief is gestoken door een
anderen van 18 mei 1837 (nr. 11).
14. 1438 November 22 (Sinte Kathrinen avont).
Pieter Heynvic Bollandts zoon en Jan Dirc Jans zoon maken bekend, dat zij aan
Ysebrant Dirx zoon 10 hond land in het ambacht van den Kethel verkocht hebben,
gemeen liggende met den heiligen geest van Schiedam en met Gerrit Claes‟zoon.
Oorspr. (inv.nr. 9). De zegels van Aernt Gerrits zoon, schepen te Delft, en Jan van
der Hoeve Kerstants zoon zijn verloren. Door deze brief zijn twee andere, van 5
juli 1467 (nr. 25) en 29 maart 1471 (nr. 26) gestoken.
15. 1442 Maart 5.
Schepenen in het ambacht van den Kethel oorkonden, dat Gerijd Hugen zoon,
poorter in Schiedam, om Gods wil aan den heyligen geesr binnen Schiedam 2
morgen land in het genoemde ambacht geschonken heeft.
Oorspr. (inv.nr. 4). Het zegel van Jacop Dirx zoon, priester, is verloren.
16. 1443 Januari 13 (up Sinte Ponchaens avont).
Ysebrant Dirxs zoon maakt bekend, dat hij aan Jan Muys‟zoon 4 morgen en 2 hond
land verkocht heeft in het ambacht van Maasland, gemeen lggende met Claes
Zybrants zoon.
Oorspr. (inv.nr. 18). Met het zegel van Ysebrant Dirxs zoon in groene was.
17. 1443 November 12.
Schepenen in Schiedam oorkonden, dat Zay, Dirc Zayen Goes, wijns zoon van de
Lede, zijne testament gemaakt heeft en o.a. aan de heilige geestmeesteren te
Schiedam 10 gouden Philips Borgoensche schilden toegekend heeft om aanstonds
na zijn dood onder de armen te verdeelen, en voorts voor zichzelf, voor zijne eerste
vrouw Lüsbet Jan heer Dirx‟zoons dochter van Mattenesse, en zijn tegenwoordige
vrouw, jonkvrouw Alijd, heer Jans dochter van Rosendaal, nog een jaarlijksche
erfrente van 4 pond Hollandsch, onder enige nadere bepalingen.
Oorspr. (inv.nr. 19). Met 2 schepenzegels (van Isbrand Yven zoon (?) en Pieter
Vrancken zoon) in groene was. 1 verloren.
18. 1445 Oktober 18 (op Sente Lucas dach evangelist).
Joseph Dirx‟zoon maakt bekend, dat hij aan Baert (Jan) Scuten zoons dochter 4
morgen land in het ambacht van Vlaardingen verkocht heeft.
Oorspr. (inv.nr. 17). Met het zegel van Ghert Clays‟zoon in groene was. 1 zegel
verloren.
19. 1453 Oktober 3 (des Woensdaghes na Sinte Baven dach).
Gherüt Hoeytgen en Matüs Jacobs zoon maken bekend, dat zij aan Aernt Jans zoon
een morgen land in het ambacht van den Kethel verkocht hebben, gemeen liggende
met het oude gasthuis van Delft en met de zusters van Sint Clara binnen Delft.
Oorspr. (inv.nr. 16). De zegels van Jan Pouwels zoon en Adriaen Jacobs zoon zijn
verloren.
57

TOEGANGSNUMMER 9
20. 1456 Oktober 22.
Philips, hertog van Bourgondië enz. oorkondt, dat hij met toestemming van den
bisschop van Utrecht aan de heilige-geestmeesteren van Schiedam ten behoeve van
den heiligen geest aldaar 4½ morgen land verkocht heeft, gelegen in het ambacht
van Vlaardingen.
Oorspr. (inv.nr. 5). Met het zegel van hertog Philips in rode was. Op de rugzijde
staat aangetekend: “van die landen in dese brieff ghesereven es off vercoft bij
onsse voorouders, alsoe het blijct bij een register, darop ghesereven es dusent
vierhondert LXX ende in jare XCI daeranvolgende……vier hondt landts”.
21. 1459 Juni 1.
Adriaen Jacob Mees‟zoon erkent aan Phillips Huge zoon een derde deel van 3½
morgen land verkocht te hebben, gemeen liggende met Aechte Jacob Engebrechts
zoons wijf te Rotterdam, in Kethelambacht buitendijks, in ‟t Korteland.
Oorspr. (inv.nr. 16). Met 1 geschonden zegel (van Adriaen Jacob Mees‟zoon of
Jacob Jacobs zoon) in groene was. 1 zegel verloren.
22. 1459 Oktober 6.
Dirc Huge Dircx zoons zoon maakt bekend, dat hij aan Ghijsbert Heinrüx‟zoon
11½ hond land heeft verkocht, liggende in Kethelambacht in een kamp van 5
morgen, gemeen met de zusteren van Sint Barbara te Delft, met Adriaen Wouters
zoon en met Ghüsbrecht Heynriix zoon.
Oorspr. (inv.nr. 16). Met 1 onduidelijk zegel in groene was. 1 zegel verloren.
23. 1461 Juni 16.
Ministra en convent der zusteren van Sint Barbara binnen Delft maken bekend, dat
zij door Jan Splinters zoon, haar rentmeester, aan Ghijsbrecht Heinricks zoon
ongeveer 8½ hond land verkocht hebben in Kethelambacht, gemeen liggende met
Ghijsbrecht Heinricks zoon.
Oorspr. (inv.nr. 16). Het zegel van het convent is verloren. Bij deze brief bevindt
zich een modern afschrift.
24. 1464 Augustus 18.
Baerte Jan Scoute zoons dochter maakt bekend, dat zij aan de heilige-geestmeesters
te Schiedam de helft van ongeveer 4 morgen land verkocht heeft in
Vlaardingerambacht, gemeen liggende met Mathijs die Backer en Dirc Heinrix
zoon van der Hoeff.
Oorspr. (inv.nr. 6). Met de regels van Pieter Venijn Jans zoon en Symon Wouter
Witte zoon in groene was.
25. 1467 Juli 5.
Dirck Ysbrandts zoon maakt bekend, dat hij aan Aem Heynricx zoon, zijn neef, 10
hond land verkocht heeft, gelegen in het ambacht van den Kethel, hem
aangekomen van Ysbrant Dircx zoon, zijn vader, “na inhout den register der stede
van Delff “.
Oorspr. (inv.nr. 9). Met de zegels van Symon Damaes‟zoon van Overvest en
meester Jan van Velde in groene was. Deze brief is met een andere van 29 maart
1471 (nr. 26) gestoken door een van 24 november 1438 (nr. 14).
26. 1471 Maart 29 (1470 na loop tshofs van Hollant).
Aem Heynricx zoon maakt bekend, dat hij aan het convent van Sinte Ursula te
58

TOEGANGSNUMMER 9
Schiedam 10 hond land verkocht heeft.
Oorspr. (inv.nr. 9). Slecht leesbaar. De beide zegels, o.a. van iemand uit
Koningsveld, verloren. Deze brief is met een anderen van 5 juli 1467 (nr. 25)
gestoken door een van 28 november 1438 (nr. 14).
27. 1471 Oktober 22.
Lijsbeth Symon Loefs (dochter), Arijs Jan Witte zoons wijf, erkent door de
heiligen-geestmeesteren te Schiedam voldaan te zijn ten opzichte van den uitkoop
van het land, dat haar man hun ten behoeve van den heiligen geest verkocht had,
welk land haar aangekomen was door den dood van Katrijn Pieters Backers, haar
grootmoeder, en van Jacop Pieters zoon, haar oom, en dat gelegen is buiten de
Vlaardingerpoort buitendijks in het Korteland.
Oorspr. (inv.nr. 7). Het zegel van Jacob Ermbout, neef van Katrijn is verloren.
28. 1472 Februari 13.
Schepenen in Schiedam oorkonden, dat Russent Claes‟dochter, Adriaen Jacop
Muus‟zoons vrouw, haar testament gemaakt heeft en aan de heilige-geestmeesters
in Schiedam twee stukken land in Kethelambacht toegewezen heeft, doende 22
pond Hollandsch in het jaar, om daaruit geregeld uitkeeringen te doen.
Oorspr. (inv.nr. 8). Met 2 schepenzegels (van Jan Pouwels zoon en Phillips Huge
zoon) in groene was. 1 verloren.
29. 1485 April 5.
Ministra en gemeen convent van Sint Ursula binnen Schiedam maken bekend, dat
zij den heiligen geest binnen Schiedam 10 hond land verkocht hebben, gemeen
liggende met den heiligen geest naast de Damlaan.
Oorspr. (inv.nr. 9). Het zegel van het convent is verloren.
30. 1493 Februari 18.
Cornelijs Jans zoon maakt bekend, dat hij aan Allairt Jans zoon 7 morgen land
verkocht Heeft in het ambacht van Vlaardingen, gemeen liggende met den heer van
Naaldwijk en met Danel Dircs zoon.
Oorspr. (inv.nr. 11). Met het zegel van Korstant Dammaes‟zoon in groene was. Dat
van Dirck Claes‟zoon is verloren. Door deze brief zijn twee andere, van 24
november 1494 (nr. 31) en 9 juni 1511 (nr. 34) gestoken.
31. 1494 November 24.
Cornelijs Jans zoon maakt bekend, dat hij aan Allairt Jans zoon ½ morgen land in
het ambacht van Vlaardingen verkocht heeft, gemeen liggende met den heer van
Naaldwijk en met Danel Dirkcxs zoon.
Oorspr. (inv.nr. 11). Het zegel van Korstant Dammaes‟zoon is verloren. Deze brief
is met een anderen van 9 juni 1511 (nr. 34) gestoken door een van 18 februari 1493
(nr. 30).
32. 1500 Juli 3.
Schout en schepenen in Vlaardingerambacht, in het ambacht van heer Jan van
Montfoort van Naaldwijk, van Purmerende en van Capelle, certificeeren, dat Mees
Willems zoon en heer Otsyer geschil hebben gehad over een half morgen land,
gemeen liggende met den heiligen geest van Schiedam in den Grooten Schildkamp,
en dat zij heer Otsyer gelijk gegeven hebben.
Oorspr. op papier (inv.nr. 17). Met het geschonden opgedrukte ambachtszegel. Op
de rugzijde staat aangetekend: “Dit is van dat recht van Mees Willemsz. te
59

TOEGANGSNUMMER 9
Vlaardinc van die hallef marghenlants, die tot de proven hoert an die Nafterwechin
Susterhuys”.
33. 1502 Januari 10 (na ‟t seriven shoefs van Utrecht).
Schepenen van Schiedam oorkonden, dat Katrijn Jan Jacobs zoons wijf haar
testament gemaakt heeft en o.a. aan de heilige-geestmeesteren te Schiedam 1½
morgen land in Mathenesse, de helft van 4½ morgen land in Oud-Mathenesse, en
een rente van ½ pond ‟s jaars op een tuin, bij de zieken liggende, onder zekre
voorwaarden heeft toegewezen.
Oorspr. (inv.nr. 10). De 2 schepenzegels zijn verloren. Op de rugzijde staat
aangetekend: “Katrijn Willem Puer (?) ”.
34. Allairt Jans zoon maakt bekend, dat hij aan de heilige-geestmeesteren binnen
Schiedam 7 morgen land verkocht heeft en nog ½ morgen land, gelijk de principale
brieven - van 1493 februari 18 en 1494 november 24 (nrs. 30, 31) - inhouden,
waardoor dit transfix gestoken is.
Oorspr. (inv.nr. 11). De zegels van Jan Clais‟zoon en Jan Cornelis‟zoon, schepenen
van Schiedam zijn verloren. Aan deze brief is een stuk papier gehecht, waarop deze
aantekening: “Nota, Mijn heren helijgeestmeesters, volgende mijn weten ende
calculeren bevint ick de bruyckwaer van Gielis Willemsz., in als groot ses morghen
vier hont vijftich roeden. Uwen dienaer ende vrundt Jan Jansz. Potter”.
35. 1513 November 26.
Schepenen in Schiedam oorkonden, dat Dirck Gerüts zoon aangenomen heeft het
huis en erf in de Boterstraat, dat Dirck Wouters zoon van hem gekocht heeft, naar
het recht van de stad jaar en dag te waren met 4 pond Hollandsch ‟s jaars.
Oorspr. (inv.nr. 24). Met 2 geschonden schepenzegels (van Dirck Aerts zoon en
Adriaen Willems zoon) in groene was.
36. 1519 Mei 15.
Schepenen in Schiedam oorkonden, dat Jan Cornelys‟zoon van der Borge op zich
genomen heeft het huis, dat hij aan Dirck Wouters zoon verkocht heeft, staande
over de Schie, jaar en dag naar het recht van de stad te waren met 10 schellingen
Hollandsch.
Oorspr. (inv.nr. 24). De schepenzegels zijn verloren.
37. (15) 19 December 30.
Baljuw, schepenen en mannen van Schieland, te recht zittende in de vierschaar van
Schieland, maken bekend, dat zij vonnis gewezen hebben in het voor hen hangende
geschil tusschen Henric Florys‟zoon, eischer en aanlegger, aan de eene, en Windel
Mairtijns en Marijke Mairtijns dochteren, oude maagden, en Cornelis Pieters zoon
als gekozen voogd, verweerder, aan de andere zijde, over den eigendom van 5
morgen land in Oud-Mathenesse, gemeen liggende met den heiligen geest van
Schiedam, en Cornelis Pieter Elyas‟zoon van Rotterdam, en dat zij de aanspraken
van Henric Florys‟zoon ongegrond oordeelen.
Oorspr. (inv.nr. 90). Het zegel van den baljuw is verloren. Aan deze brief zijn twee
andere gehecht van 15 februari en 12 december 1555 (nrs. 53, 54).
38. 1521 Maart 15.
Robbrecht, graaf van der Mark en van Arenberg, enz. erfmaarschalk van Holland,
oorkondt, dat zekere Dierck Rutgers zoon lange jaren 9½ morgen land van zijn
voorvaderen, heeren van der Wetering, in leen hadden gehouden, liggende in het
60

TOEGANGSNUMMER 9
ambacht van Vlaardingen, dat Dierck Rutgers zoon dit leen heeft gesplitst en doen
zetten op twee van zijn zoons, n.l. de helft op zijn oudsten zoon Rutger en de helft
op Heyn Guedt, dat de laatsgenoemde helft sedert nooit verzocht is geweest en dus
aan den leenheer, dat de heilige-geestmeesters van Schiedam hem hebben te
kennen gegeven, dat hunne voorzaten nooit geweten hadden, dat dit land leengoed
was, en dat zij dit evenmin ooit gehoord hadden, en verzocht hadden het verzuim
kwijt te schelden en hun het land in eigendom te geven, en dat hij hierin heeft
toegestemd in tegenwoordigheid van zijn leenmannen Gerijt Potter van der Loo en
Fop Willems zoon, voorts van mr, Cornelis Mors, advocaat, en Adriaen van Dam,
procurator postulant in het Hof van Holland.
Oorspr. (inv.nr. 17). Met het leenzegel van graaf Robbrecht van der Mark in roode
was.
39. 1524 Juni 18.
Schepenen in Schiedam verkonden, dat Augustijn Gerijts zoon aangenomen heeft
het huis en erf, dat hij aan Martijn Jacobs zoon verkocht heeft, gelegen in de
Kreupelstraat, jaar en dag naar het recht van de stad te waren met 15 schellingen
Hollandsch.
Oorspr. (inv.nr. 24). Met 2 geschonden schepenzegels (van Adriaen Willems zoon
en Jan Cornelys‟zoon in groene was.
40. 1524 Oktober 12.
Willem Symons zoon maakt bekend, dat hij aan de heilige-geestmeesters binnen
Schiedam 1½ morgen land in Kethelambacht bij de Kethelbrug verkocht heeft,
liggende in een kamp van 4 morgen gemeen met de erfgenamen van Ysbrant
Wiggers zoon.
Oorspr. (inv.nr. 12). Met het zegel van Claes Dircks zoon, secretaris van Schiedam,
in groene was.
41. 1531 Juli 28.
Kaerle, Roomsch keizer enz., staat aan Jacop zoon, burgemeester van Schiedam,
onder zekere beperking toe bij testament over zijn goederen te beschikken.
Oorspr. (inv.nr. 23). Met de geschonden zegel des keizers in roode was.
42. 1535.
Schepenen van Schiedam oorkonden, dat schipper Jacob Jans zoon, hun
medebroeder in den gerechte, zijn testament gemaakt heeft, en daarbij o.a. aan de
heilige-geestmeesteren een rente van 3 pond grooten Vlaamsch ‟s jaars heeft
toegekend, losbaar den penning zestien, waarvoor zij een prove in de parochiekerk
van Schiedam moeten stichten op het altaar van de snijders, ier waarde van 2 pond
10 schellingen grooten Vlaamsche ‟s jaars, alsmede een rente, losbaar den penning
zestien, van 4 pond grooten Vlaamsch op het Frankeland, naar uitwijzen der
rentebrief, d.d. 15 december 1522, waarvoor zij vaste uitdeelingen aan de armen
hebben te doen, en nog een rente van 3 pond grooten Vlaamsch, losbaar den
penning zestien, liggende in Poortegaal, naar uitwijzen der rentebrief, sprekende op
heer Jan van Levendalle‟s zoon, d.d. 21 mei (15)21, om ook daaruit de armen te
bedeelen.
Afschrift op papier naar een afschrift, gemaakt door Jan Aerts zoon (inv.nr. 23).
Gemerkt nr. 4. Hierbij een modern afschrift.
43. 1535 Juni 4.
Schout en burgemeesteren der stad Schiedam en de heilige-geestmeesteren binnen
61

TOEGANGSNUMMER 9
Schiedam erkennen van wege den heiligen geest tot profijt van de armen aan
schipper Jacob Jans zoon of den houder van dezen brief een jaarlijksche losrente
van 3 pond grooten Vlaamsch verkocht te hebben, losbaar tot hun believen den
penning zestien, niet anders dan met de geheele som tegelijk met de verloopen
rente, onder verband van 4½ morgen land in Kethelambacht bij de Kethelbrug,
terwijl de heilige-geestmeesteren na den dood van Jacob Jans zoon een prove
zullen stichten op het altaar van de snijders in de parochiekerk van Sint Jan,
jaarlijks waard zijnde 2 pond 10 schellingen grooten Vlaamsch.
Afschrift op papier (inv.nr. 23). Het oorspronkelijk stuk is voorzien geweest van
het zegel van heilige-geestmeesteren. Zie het register van de bezittingen van het
Weeshuis (inv.nr. 211) op fol. 139.
44. 1535 Juni 4.
Schout en schepenen in het ambacht van den Kethel oorkonden, dat Pyeter
Vrancke zoon, wonende in het dorp van den Kethel, heeft erkend aan den heiligen
geest te Schiedam of den houder van dezen brief een losrente van 6 Karolusgulden
‟s jaars verkocht te hebben, losbaar met 16 pond grooten Vlaamsch, staande op 2
morgen eigen land, terwijl Mijttijs Symons zoon borg gebleven is.
Oorspr. (inv.nr. 19). Met het geschonden ambachtszegel in groene was.
45. 1535 September 17.
Cornelius Barent, notaris, instrumenteert, dat Wygerus filius Heynrici Braet,
priester te Schiedam, in zijne tegenwoordigheid en die van Anthonius filius
Wilhelmi en Adrianus filius Johannis, schepenen in Schiedam, heeft beschikt, dat
op het altaar van den heiligen geest in de parochiekerk van Schiedam vier
zielmissen in de week zullen gelezen worden, en dat hij den heiligengeestmeesteren
als collators van deze missen een jaarlijksche losrente van 3 pond
grooten Vlaamsch, staande op de stad Schiedam heeft vermaakt, en nog 6 pond
min 3 stuivers, verzekerd op de goederen en het huis van wijlen Claes Augustijns
zoon Coster.
Oorspr. (inv.nr. 19). Met de signatuur van den notaris Cornelius Barent. Zie het
register van de bezittingen van het Weeshuis (inv.nr. 211) fol. 137 en 137 verso (?).
46. 1543 Mei 26.
Pieter, heer van Rhoon en van Pendrecht, oorkondt, dat de heilige-geestmeesteren
van Schiedam op 19 maart 1536 - “na scrivens shofs”, - met Korstiaen Pieters zoon
Karre, Melis Adriaens zoon als voogd van Pieter Biscops weeskinderen, Adriaen
Dircx zoon voor zichzelf en als gemachtigde van Willem Verbies te Dordrecht, en
Ariaen Floris Meeus‟zoons weduwe, met haar gekozen voogd en met Jacob Voppe
zoon als voogd van de weeskinderen van Floris Meeus‟zoon in der minne ongeveer
32 gemeten land in de heerlijkheid Rhoon verkaveld hebben, en dat aan den
heiligen geest van Schiedam 2 gemeten 86 roeden en nog 3 gemeten 6 roeden zijn
toegewezen.
Oorspr. (inv.nr. 13). Met het zegel van Pieter, heer van Rhoon en van Pendrecht, in
Roode was.
47. 1543 November 30.
Schout en heemraden van Nieuw-Mathenesse oorkonden, dat Willem Ysbrants
zoon, poorter te Haarlem, aan Anthonis Willems zoon, poorter te Schiedam, de
helft van 3 morgen land in het ambacht verkocht heeft, gemeen liggende met
Aelbrecht Heynricks zoon, alsmede de helft van 1½ morgen land in het ambacht in
een kamp van 4½ morgen land, genaamd de Suikerkamp, gemeen met Aelbrecht
62

TOEGANGSNUMMER 9
Heinricks zoon en kinderen van Haarlem, belast met 8 stuivers en 11 penningen
Hollandsch ‟s jaars per morgen zonder meer.
Oorspr. (inv.nr. 15). Met het zegel van schout Gerrijt van Zoelen in roode was.
48. 1545 Januari 26 (1544 “na den loop shoofs van Hollant”).
De heer van Praet enz, stadhouder-generaal, en de raden des keizers over Holland,
Zeeland EN Friesland, gelasten den eersten gezworen exploitier van de kamer van
de raad in Holland om den goederen, die aan Louff Willems zoon, vleeschhouwer
te Delft, en consorten toegekend zijn bij akkoord met den procureur-generaal en
den rentmeester van de espargne, met wien zij in proces liggen over de
achtergelaten goederen van Gerrit Jans zoon, alias Gerrits zoon of “mijnn
zoontgen”- volgens welk akkoord de partijen een vierde deel van den boedel half
en half lichten zouden, stellende borg voor de teruggave - onder zich t nemen en
houden totdat Louff Willems zoon de borgen Harman Heywicks zoon, poorter te
Schedam, en Jan Aerts zoon, zal hebben voldaan of redenen van zijne weigering
zal hebben gegeven.
Oorspr. (inv.nr. 25). Met het geschonden zegel van justitie in roode was.
49. 1546 Februari 26.
Schepenen van den Briel oorkonden, dat Adriaen Aelbrechts zoon heef erkend aan
Allert Ariaens zoon of den houder van dezen brief een jaarlijksche erfrente van 15
stuivers verkocht te hebben, verzekerd op zijn huis en erf in het Noordeinde, onder
voorwaarde, dat de bezitter van het huis en erf de rente te allen tijde zal mogen
lossen volgens de laatst gepubliceerde ordonnantie aan Zijne Keizerlijke Majesteit.
Oorspr. (inv.nr. 35). Met 1 geschonden schepenzegel (van Jan Ariaens zoon
Tynneghieter) in groene was. 1 verloren. Zie het register van de goederen,
nagelaten door Willem Jan Aerts zoon (inv.nr. 33) fol. 22 verso, nr. 22; over de
betaling van de rente aldaar fol. 64; zij is voldaan tot 1645, ook wederom in 1663,
maar heet dan in enige jaren niet te zijn betaald; vervolgens wordt ze als
onvindbaar een Memoriepost en verdwijnt dan uit de rekening.
50. 1546 Mei 27.
Het Hof van Holland, recht doende in de zaak tusschen den procureur-generaal van
het Hof, die het proces aangenomen heeft voor den baljuw van Schieland,
impretant in reformatie aan de ene zijde, en Louff Willems zoon, vleeschhouwer te
Delft, Cornelis Adriaens zoon voor zichzelf en voor zijn broeder Lenaert Adriaens
zoon, en Henrick Jacobs zoon voor zichzelf en als man en voogd voor Lijsbeth
Cornelis‟dochter, vervangende Adriana Cornelis‟dochter, hare zuster, als
erfgenaam van wijlen Gerrit Jans zoon haar neef, alias Gerit zoon, gedaagden aan
de andere zijde, verklaart den impretant door het vonnis in kwestie niet bezwaard.
Oorspr. (inv.nr. 25). Ongezegeld.
51. 1547 April 14.
Aelbrecht Heynricks zoon erkent aan den boedel van wijlen den burgemeester
schipper Jacob Jans zoon 16 pond grooten Vlaamsch schuldig te zijn, jaarlijks te
renten den penning zestien, onder verband van 7½ hond land in Nieuw-Mathenesse
polder.
Authentiek afschrift op papier (inv.nr. 23), door Jan Aerts zoon genomen naar het
“weddeboeck”van Schiedam.
52. 1553 Oktober 8.
Kaerle, bij de gratie Gods enz., erkent met advies van zijne zuster, de koningin-
63

TOEGANGSNUMMER 9
weduwe van Hongarije enz., alsmede van den Secreten raad en den Raad van
Financiën, aan Matheus Meyens zoon, Sander van der Weteringe Liberts zoon,
Willem Koenen, Adriaen Jans zoon in de Spiegel, Adriaen Jans zoon van Duynen
en Allardt Lucas‟zoon een erfelijke rente van 37 pond 10 schellingen van 40
grooten Vlaamsch het pond schuldig te zijn, losbaar den penning zestien, onder
speciaal verband van den tol te Gorinchem en al de domeinen van Arkel.
Afschrift op papier (inv.nr. 35), genomen en authentiek verklaard door Pierre
Buyeles (?) met een afschrift van een kwitantie, d.d. 3 september 1554. Op de
rugzijde heeft Willem Jan Aerts zoon aangetekend, dat dit stuk een afschrift is van
het te Gorinchem berustende origineel, waarvan “ic hebbet seste paert” in de plaats
van Allart Lucas‟zoon, 6 pond 5 schellingen grooten ‟s jaars op de domeinen van
Zuidholland. Het stuk is gemerkt nr.5. Hierbij een modern afschrift. Zie het register
van de nagelaten goederen van Willem Jan Aerts zoon (inv.nr. 33) op fol. 22, en op
fol. 53 de rente tot 1645. In 1661 is de rente voor een andere geruild.
53. 1555 Februari 15.
Pieter Airt zoon van Rotterdam, Cornelis Doe zoon, Cornelis Mairt zoon,
vervangende samen Cornelis Willems zoon en Maryken Cornelis‟dochter met nog
andere erfgenamen te Rotterdam, en voorts Pouwels Adriaens zoon, Jan Dominicus
Veen, Quirijn Gerrits zoon en Willem Gerrits zoon van Schiedam, vervangende
voorts hunne zusters en broeders, als erfgenamen van Weyntgen, Marijtgen en
Mairtijnken Maertijns dochteren, dragen aan Anthonis Muys Willems zoon,
burgemeester te Schiedam, de helft van 5 morgen land over in Oud-Mathenesse,
gemeen liggende met den ehilgen geest van Schiedam.
Afschrift (inv.nr. 90) uit het giftboek van Oud-Mathenesse, voor authentiek
verklaard door, en voorzien met de signatuur van den notaris A. Wilius. Deze brief
is, met den volgenden gehecht aan een anderen van 30 december 1519 (nr. 37).
54. 1555 December 12.
Schepenen van Rotterdam oorkonden, dat Pieter Aerts zoon en Cornelis Willems
zoon, poorters dezer stad, elk voor zijn aandeel hunne goederen hebben verbonden
voor het geval, dat op de landen, die Antheunes Willems zoon van Schiedam van
hen gekocht heeft, meer lasten bevonden mochten worden te rusten dan waarmee
zij verkocht zijn.
Oorspr. (inv.nr. 90). Met 2 geschonden schepenzegels (van Heyndrick Dirix zoon
Neck en Willem Cornelis‟zoon van Muylwijck) in groene was. Deze brief is, met
den voorgaanden, gehecht aan een anderen van 30 december 1519 (nr. 37).
55. 1564 Mei 6.
Schepenen in Schiedam oorkonden, dat Anna Ariëns dochter met haar gekozen
voogd, in dezen Anthonis Jans zoon, aangenomen heeft het erf, dat zij aan Jan Jans
zoon Hoock verkocht heeft, liggende op de Verbrande Erven achter de Teerstoof,
jaar en dag naar het recht van de stad te waren.
Oorspr. (inv.nr. 24). Met 1 geschonden schepenzegel (aan Willem Frans zoon) in
groene was; 1 nagenoeg verloren.
56. 1567 Mei 6.
Schepenen in Schiedam oorkonden, dat Theüs Cornelis‟zoon aangenomen heeft,
staande op de Verbrande Erven, jaar en dag naar het recht van de stad te waren.
Oorspr. (inv.nr. 24). Met 1 schepenzegel (van meester Allardt Jacobs zoon van der
Wielen) in groene was; 1 verloren.
64

TOEGANGSNUMMER 9
57. 1575 November 22.
Gezworen in het ambacht van de Lier oorkonden, dat hun buurman Jan Vries‟zoon,
wonende in de Hooff, heeft erkend aan Johan van Eyndoven of den houder van
dezen brief een jaarlijksche rente van 14 Karolusgelden van 40 grooten Vlaamsch
het stuk verkocht te hebben, losbaar den penning zestien, staande op ongeveer een
morgen land, gelegen in het genoemde ambacht.
Oorspr. (inv.nr. 37). Het zegel van den baljuw en schout Lenaert Philips‟zoon is
verloren. Op de rugzijde staat, dat de hoofdsom met het verloop van renten 15 april
1606 voldaan is door de weesvaders van de stad Schiedam, waarvan kwitantie is
gepasseerd door de ondergetekende Snouck. Deze rente zou, volgens het register
van den boedel van Willem Jan Aerts zoon (inv.nr. 33) fol. 19, in ‟t gemeen uit de
landpacht betaald worden door de weduwe en het Weeshuis. Zij is daarom ook
voor de helft door de weesvaders afgelost. Zie fol. 40.
58. 1576 Januari 19.
Burgemeesteren en schepenen van Schiedam oorkonden, dat Arendt Doe zoon,
raad der genoemde stad, van de commissarissen tot den verkoop van koninklijke
domeinen en geestelijke goederen 6 morgen land in Nieuw-Mathenesse met zijn
buitendijksche aanwas gekocht heeft, eertijds toebehoord hebbende aan de
Karthuizers buiten Geertruidenberg, en dat hij tot zijn last heeft genomen de helft
van een daarop rustende jaarlijksche rente van 6 pond grooten Vlaamsch ten
behoeve van de armen van de Fratressen te Delft.
Oorspr. (inv.nr. 15). Met het geschonden zegel van de stad Schiedam in groene
was, en dat van de Staten van Holland in roode was. Op de rugzijde staat
aangetekend, dat deze brief 5 november 1576 is geregistreerd in de kamer van
rekeningen in Holland.
59. 1576 Februari 28.
Schepenen in het ambacht van Maasland oorkonden, dat Jan Vries‟zoon, wonende
in de Hooff in de jurisdictie van de Lier, van Adriaen Lenerts zoon in Geervliet of
den houder van dezen brief een jaarlijksche rente van 9 Karolusgulden van 40
grooten Vlaamsch het stuk verkocht heeft, losbaar den penning zestien, onder
speciaal verband van een morgen land in den Ouden Campschen polder in het
ambacht van Maasland.
Oorspr. (inv.nr. 37). Het ambachtszegel is verloren. Door deze brief is een andere
van 19 juni 1592 (nr. 65). Hierbij een modern afschrift.
60. 1584 Juni 29.
Schout en geburen van Nieuw-Mathenesse oorkonden, dat Baerent Pyeters zoon,
eertijds burgemeester van Schiedam, aan Jacop Anthonis‟zoon Muys 4½ hond
eigen land verkocht heeft, liggende in een kamp van 5 morgen in Nieuw-
Mathenesse gemeen met Jacop Anthonis‟zoon Muys, de heilige-geestarmen te
Schiedam en Jan Verwer te Haarlem, belast met 10 stuivers ‟s jaars op elken
morgen, eertijds toekomende den Kruisbroeders te Geertruidenberg.
Oorspr. (inv.nr. 15). Met het zegel van schout Aryen Ploene‟s zoon in groene was.
61. 1587 Oktober 3
Schepenen van Schiedam oorkonden, dat Frans Crijnen, als gemachtigde van
Rembrant Louris‟zoon voor de enehelft en Katrijn Cornelis‟dochter, weduwe van
Louris Rembrants zoon, met haar voogd, in dezen Frans Crijnen voornoemd, voor
de andere helft, aangenomen hebben zeker huis en erf aan de Goystraat onder
zekere voorwaarden voor Gerrit Jans zoon Vinck te waren.
65

TOEGANGSNUMMER 9
Oorspr. (inv.nr. 41). Met 2 schepenzegels (het geschonden van Cornelis
Anthonis‟zoon en het gave van Maerten Thielmans zoon Coninck) in groene was.
62. 1589 Juni 14.
Willem Jans zoon, burgemeester van Schiedam, maakt zijn testament.
Oorspr. op papier (inv.nr. 27). Met de ondertekeningen van den erflater en van den
secretaris van Schiedam Erasmo de Zoete. Op de rugzijde staat een schepenakte
van Schiedam, inhoudende dat zij op verzoek van Willem Jan Aerts zoon zijn
verklaring, dat deze brief zijn uitersten wil bevat, met den secretaris hebben
ondertekend op 15 juni 1589. Het zegel is verdwenen, alleen is de zegelstaart
bewaard en is de plek te herkennen, waar het zegel aangebracht is geweest. Nog
staat op de rugzijde een door de secretaris G. Muys getekende verklaring, dat het
testament op 17 oktober 1605 is geopend en gelezen ten overstaan van Gerrit Jans
zoon en Claes Jans zoon, gebroeders, mitsgaders heilige-geestmeesteren, en in
tegenwoordigheid van schepenen. Het stuk is gemerkt nr.3. Hierbij is een modern
afschrift, een uittreksel van een hand van ca. 1600, gemerkt nr. 2, en 2 moderne
afschriften hiervan.
63. 1590 September 8.
Schepenen in Schiedam oorkonden, dat Willem Jans zoon, burgemeester der stad,
heeft erkend aan Maritgen Jans dochter met haar voogd, in dezen Gerard Muys, of
recht in dezen verkrijgenden 416 gulden 13 stuivers en 5 duiten schuldig te zijn
wegens den koop van een derde deel in zeker huis en erf, staande op den Dam, te
betalen in termijnen van 24 gulden per jaar op alle meidagen van 1591 af tot de
aflossing toe.
Oorspr. (inv.nr. 36). De zegels zijn verloren. Op de rugzijde staan de
bijzonderheden van de afbetaling aangetekend. In 1605 en 1606 betalen Geertgen
Allerts dochter (weduwe van Willem Jans zoon) en de heilige-geestmeesteren elk
de helft; 23 juli 1607 geeft de weduwe en 28 juli 1607 de weesmeesters (sic !) 8
gulden in volle betaling. Zie het register van nagelaten goederen van Willem Jan
Aerts zoon (inv.nr. 33) fol. 19 verso, fol 36 op naam van Symon Veris, en fol. 42
de aflossing met cassatie van deze brief. Hierbij een onnauwkeurig modern
afschrift.
64. 1591 November 16.
De ridderschap, edelen en steden van Holland en Westfriesland, representeerende
de Staten en Hooge Overheid van den lande, oorkonden, dat zij tot oprichting en
dotatie van zeker college aan studenten binnen Leiden, aan de heiligegeestmeesters
van Schiedam de helft van 3 morgen 330 roeden land verkocht
hebben, waarvan de wederhelft aan de heilige-geestarmen binnen Schiedam
toekomt, genaamd de Waalkamp, liggende in den Nieuwlandschen polder,
gekomen van de abdij van Egmond, en nu aan het land van Holland vervallen.
Oorspr. (inv.nr.14). Met het geschonden zegel van de Staten in roode was. Door
deze brief is een andere, van 3 maart 1593 (nr. 67) gestoken.
65. 1592 Juni 19.
Schepenen in het ambacht van Maasland oorkonden, dat Cornelis Engels zoon
Duyckendael te Geervliet, als eenig erfgenaam van Adriaen Lenerts zoon, aan Jan
Jans zoon Bom, burger te Delft, zijne erven of den houder van dezen heeft
overgedragen zekeren constitutiebrief van 9 Karolus gulden ‟s jaars, staande op Jan
Vryes‟zoon in de Lier en zijn eigen land, door welken brief deze is gestoken.
Oorspr. (inv.nr. 37). Het ambachtszegel is verloren. Deze brief is gestoken door
66

TOEGANGSNUMMER 9
een anderen, van 28 februari 1576 (nr. 59). De hierbedoelde rente heeft tot de
nalatenschap van Willem Jan Aerts zoon behoord, en zou door de weduwe en de
weesvaders in ‟t gemeen uit de jaarlijksche landpacht betaald worden; zie het
register van de nagelaten goederen van Willem Jan Aerts zoon (inv.nr. 33), fol. 19;
de aflossing heeft op 23 november 1606 plaats gehad; voor de helft door
weesvaders; zie idem fol. 41. Hierbij een modern afschrift.
66. 1593 Januari 10.
Schepenen in het ambacht van Maasland oorkonden, dat Jan Coenens zoon, hun
buurman, wonende aan de Maaslander sluis, heeft erkend aan Cornelis Pieters
zoon, wonende in den Briel op Maarland, of den houder van dezen brief, 14 pond
grooten Vlaamsch schuldig te zijn als rest van een kwestie over een waterscheepje,
losbaar tot zijn believen, waarvan hij jaarlijks 1 pond Vlaamsch rente betalen zal,
onder speciaal verband van zijn huis en erf bij genoemde sluis.
Oorspr. (inv.nr. 20). Met het ambachtszegel in groene was. Op de rugzijde staat
aangetekend, dat Marigen Jans (dochter), huisvrouw van Robberecht Jacobs (zoon)
op Maassluis 19 januari 1619 de hoofdsom heeft betaald met het verloop tot het
jaar 1613 incluis, en beloofd heeft het restant van 30 gulden over 5 jaren renten
vóór Pinksteren te zullen afdoen. Blijkens het register van de bezittingen van het
Weeshuis (inv.nr. 211), fol. 181, heeft de aflossing in 1619 plaats gehad.
67. 1593 Maart 3.
Schout en schepenen in het ambacht van den Kethel oorkonden, dat Laurens
Huygens zoon Gael, gecommitteerde raad van de Staten van Holland en
Westfriesland, namens deze Staten aan de heilige-geest-armenmeesters te
Schiedam de helft van 3 morgen 330 roeden land opgedragen heeft, waarvan de
wederhelft aan de genoemde heilige-geestarmen toekomt.
Oorspr. (inv.nr. 14). Met het ambachtszegel in groene was. Deze brief is gestoken
door een anderen, van 16 november 1591 (nr. 64).
68. 1595 Maart 11.
Schepenen in Schiedam oorkonden, dat Pieternella Gerrits dochter, weduwe van
Jacob Heyndricxszoon, kapitein, met haar gekozen voogd, in dezen Frans Crijnen,
aangenomen heeft het huis, dat zij aan Jaen Joppes zoon verkocht heeft, staande op
de Nieuwstraat, met de helft van den eigendom en het gebruik van een gang en
poort, jaren en dagen te waren volgens het recht van de stad, op welk huis jaarlijks
staan 18 stuivers en 12 penningen, te ontvangen door den heiligen geest dezer stad,
met enige bepalingen betreffende de erfscheiding.
Oorspr. (inv.nr. 575). Met 1 schepenzegel (van Mathijs Willems zoon Muylwijck
?) in groene was; 1 verloren. Door deze brief is een andere, van 5 april 1614 (nr.
89) gestoken.
69. 1595 Mei 13.
Schepenen in Schiedam oorkonden, dat Claes Aryens zoon Steenplaetser heeft
erkend aan Cornelis Jans zoon Brouwer of den gerechtenhouder van dezen de som
van 136 gulden schuldig te zijn wegens koop van zeker huis en erf, staande
beneden de heul bij de Kethelpoort, te betalen met 72 gulden gereed, welke de
voornoemde Cornelis Jans zoon bekende alreeds ontvangen te hebben, en voorts op
1 mei 1600 en volgende meidagen telkens 24 gulden tot de volle betaling toe,
onder verband van het voornoemde huis en erf.
Oorspr. (inv.nr. 21). Met 1 geschonden schepenzegel (van Jan Jacobs zoon de
Recht) in groene was; 1 verloren.
67

TOEGANGSNUMMER 9
70. 1595 Juni 12.
Schepenen in het ambacht van Maasland oorkonden, dat Jan Vryes‟zoon, wonende
in de Lier, heeft erkend in ‟t openbaar binnen Delft van de meesters van de
goederen van de armen van den heilgen geestder parochie van de Lier, ten
overstaan van baljuw, schout, gezworenen en zetters aldaar en van de
gecommitteerden der Staten van Holland en Westfriesland, 1 morgen eigen land
gekocht te hebben in den OudenCampschen polder, van ouds gemeen met het Sint
Anna zusterhuis binnen Delft, nu met Jan Vryes, zoon voorschreven, en meer
andere eigenaars, waarop een rente van 14 gulden tot 40 grooten Vlaamsch het stuk
is blijven staan ten voordeele van de armmesters, losbaar den penning achttien.
Oorspr. (inv.nr. 39). Het ambachtszegel is verloren. Op de rugzijde staat
aangetekend, dat de rente 8 februari 1608 is afgelost. Dit wordt bevestigd door het
register van de nagelaten goederen van Willem Jan Aerts zoon (inv.nr. 33), fol. 42
en 44 verso. De rente stond op de 10 morgen.
71. 1595 Juni 12.
Schepenen in het ambacht van Maasland oorkonden, dat Jan Vryes‟zoon, wonende
in de Lier, heeft erkend in ‟t openbaar te Delft van kerkmeesters van het ambacht
van de Lier ten overstaan van baljuw, schout, gezworens en zetters aldaar, in
tegenwoordigheid van de gecommitteerden der Staten van Holland en
Westfriesland, 1½ morgen eigen land gekocht te hebben in den Ouden Campschen
polder in het ambach van Maasland, waarop een rente van 18 gulden van 40
grooten Vlaamsch het stuk staat, welke hij tot zijn last genomen heeft alle jaren aan
de kerkmeesters van het voorschreven ambacht te betalen, en welke rente ten allen
tijde losbaar zal zijn den penning achttien, onder speciaal verband van het gekochte
land.
Oorspr. (inv.nr. 39). Het ambachtszegel is verloren. De bedoelde rente stond tot
laste van de nalatenschap van Willem Jan Aerts zoon; zie het register daarvan
(inv.nr. 33), fol. 19. Zij zou door de weduwe en de weesvaders in ‟t geen uit de
landpacht betaald worden, en is 8 februari 1608 afgelost; zie idem fol. 42, 44.
Hierbij een modern afschrift.
72. 1596 Februari 3.
Schepenen in Schiedam oorkonden, dat Gerrit Jans zoon, bootsgezel, erkend heeft
aan Jan Willems zoon van Haarlem of den gerechten houder van dezen brief en
jaarlijksche rente van 5 gulden 3 stuivers 2 penningen schuldig te zijn, losbaar den
penning zestien, waarvoor hij zeker erf in het Broersveld heeft verbonden, terwijl
Jan Cornelis‟zoon Jonge Neel zich borg gesteld heeft voor rente en hoofdsom.
Oorspr. (inv.nr. 20). Met 1 schepenzegel (van Job Jobs zoon Fabri) in groene was;
1 verloren. Zie het register van de bezittingen van het Weeshuis (inv.nr. 211), fol.
154 verso.
73. 1596 December 19.
Schepenen in Schiedam oorkonden, dat Huych Maertens zoon, bootsgezel, heeft
erkend aan Jacob Vas‟zoon Santman of den gerechten houder van dezen brief 50
Karolusgulden van 40 grooten Vlaamsch ‟t stuk schuldig te zijn, ter zake van
geleende penningen, losbaar in vier gelijke jaarlijksche termijnen met de rente den
penningen veertien, en daarvoor zijn huis en erf over de Schie heeft verbonden.
Oorspr. (inv.nr. 21). Met 2 schepenzegels (van Job Jobs zoon Fabri en Jacob
Rochus‟zoon Backer) in groene was.
68

TOEGANGSNUMMER 9
74. 1598 Januari 16.
Schepenen in Schiedam oorkonden, dat Jan Dirxs zoon Lijndrayer, burger dezer
stad, heeft erkend aan Rochus Gerrits zoon Schuyffhouck of den gerechten houder
van dezen brief een jaarlijksche rente van 6 gulden tot 40 grooten Vlaamsche ‟t
stuk schuldig te zijn, losbaar den penning veertien, waarvoor hij zijn huis en erf in
het Groote Groenendal heeft verbonden.
Oorspr. (inv.nr. 20). Met 2 schepenzegels (van Jacob Rochus‟zoon Backer en Jan
Willems zoon van Haerlem) in groene was.
75. 1598 December 15.
Schepenen in Delft oorkonden, dat Gerit Harmans zoon Lantarenma(ke)r (?) heeft
erkend aan Schalek Jacobs zoon, ijzerkramer, een jaarlijksche losrente van 9
gulden 7½ stuiver schuldig te zijn, waarvoor hij zijn huis en erf aan de zuidzijde
van het Marktveld in de genoemde stad heeft verbonden.
Oorspr. (inv.nr. 20). Met 2 schepenzegels (van Eillem Jacobs zoon van Voorburch
en Vranck Reyers zoon van der Burch) in groene was.
76. 1600 Mei 31.
Schepenen van Schiedam oorkonden, dat Jacob Claes‟zoon, scheepstimmerman,
wonende aan den Achterweg, heeft erkend aan Willem Jan Aerts zoon, oudburgemeester
der stad, of den houder van dezen brief een jaarlijksche rente van 10
gulden tot 40 grooten het stuk en 10 stuivers schuldig te zijn, losbaar den penning
veertien, staande op zijn huis en erf aan den Achterweg.
Oorspr. (inv.nr. 35). Met 2 schepenzegels (van Jacob Rochus‟zoon en Jan Dircx
zoon van Coolen) in groene was. De bedoelde rente wordt vermeld in het register
van de nagelaten goederen van Willem Jan Aerts zoon (inv.nr. 33) op fol. 23 onder
nr. 24. In 1615 is over deze rente een akkoord aangegaan; zie aldaar fol. 65.
77. 1601 Juni 7.
Schepenen van Schiedam oorkonden, dat Jacob Claes‟zoon, scheepstimmerman,
heeft erkend aan Pieter Pieters zoon van Dijck of den gerechten houder van dezen
brief een jaarlijksche rente van 6 gulden 5 stuivers schuldig te zijn, losbaar den
penning zestien met minstens 20 gulden te gelijk, staande op zijn huis en erf aan
den Achterweg.
Oorspr. (inv.nr. 20). Met 2 schepenzegels (van Bruyn Ariëns zoon en Heynrick
Lenaerts zoon) in groene was. Zie het register van de bezittingen van het Weeshuis
(inv.nr. 211), fol. 155 verso.
78. 1602 December 21.
De ridderschap, edelen en steden van Holland en Westfriesland, representeerende
de Staten van den lande, geven op het door burgemeesteren en regeerders van
Schiedam in den naam van de heilige-geestmeesteren dezer stad gedane verzoek
octrooi tot het houden van een loterij, waarvan de opbrengst tot geen ander einde
mag strekken dan tot stichting van een weeshuis.
Oorspr. op papier (inv.nr. 55). Met het opgedrukt zegel van de Staten in roode was.
Hierbij een modern afschrift.
79. 1603 Mei 31.
Schepenen van Schiedam oorkonden, dat Ghijsbrecht Jans zoon als principaal, en
zijn borg Jan Flooris‟zoon, scheepstimmerman, alias Jan Snol, beide te Schiedam,
hebben erkend aan Willem Jan Aerts zoon, oud-burgemeester der stad, of den
houder van dezen brief 575 Karolusgulden schuldig te zijn, spruitende uit den koop
69

TOEGANGSNUMMER 9
van zeker huis en erf op den Achterweg, te betalen met 60 gulden gereed en verder
met 30 gulden alle jaren op Lichtmis tot de volle aflossing, onder speciaal verband
van het vermelde huis en erf.
Oorspr. (inv.nr. 135). Met 2 schepenzegels (van Jacob Rochus‟zoon en Simon
Cornelis‟zoon Bouman - het laatste geschonden in groene was, beide in doosjes.
De bedoelde kusting behoorde tot de nalatenschap van Willem Jan Aerts zoon, en
is blijkens het register van den boedel (inv.nr. 33), fol. 36, voorlopig ongekaveld
gebleven. Op fol. 93 verso van dit register heet zij aan het Weeshuis verkocht te
zijn; zie ook fol. 43 verso. Zij moest dus voorkomen in het register van de
bezittingen van het Weeshuis (inv.nr. 211): aldaar fol. 258 verso ? Hierbij een
modern afschrift.
80. 1605 September 23.
Willem Jan Aerts zoon bevestigt zijn testament, op 15 juni 1589 door schepenen en
den secretaris Erasmo de Zoete ondertekend, en voegt er een codicil aan toe.
Oorspr. op papier (inv.nr. 28). Met de ondertekeningen van den erflater en van den
secretaris van Schiedam, Gerard Muys. Op de rugzijde is een akte gesteld,
inhoudende, dat schepenen van Schiedam op verzoek van Willem Jan Aerts zoon
zijn verklaring, dat deze brief zijn uitersten wil bevat, hebben ondertekend en met
het signet van de stad voorzien, mede op 23 september 1605. Hierbij twee moderne
afschriften.
81. 1606 November 13.
W. Nieupoort, openbaar notaris te Schiedam, verklaart voor authentiek het afschrift
van het testament van Willem Jan Aerts zoon, d.d. 14 juni 1589, met de daarop
gestelde aantekeningen, waaronder zijn verklaring is geschreven.
Oorspr. (inv.nr. 29). Ongezegeld.
82. 1606 November 13.
W. Niepoort, openbaar notaris te Schiedam, verklaart voor authentiek het afschrift
van het codicil van Willem Jan Aerts zoon, d.d. 23 september 1605, en van de
daarachter gestelde schepenakte van denzelfden datum, onder welke zijn verklaring
is geschreven
Oorspr. (inv.nr. 30). Ongezegeld.
83. 1607 September 25.
Schout, burgemeesters, schepenen en raden der stad Schiedam, maken bekend, dat
Isbrant van Malsem Daniëls zoon te Amsterdam voor zichzelf en Lucas van
Malsem Daniëls zoon te Rotterdam voor zichzelf, mitsgaders Cornelis van
Hogendorp als man en voogd van Hillegont van Malsem Daniëls dochter, zuster
van de voorschreven Isbrant en Lucas Mals zonen (sic), kinderen van wijlen Daniël
van Malsem Allerts zoon en dus samen erfgenamen in vijf zesde deelen van den
nagelaten boedel van Geertgen Allerts dochter, in haar leven laatst weduwe van
Willerm Jan Aerts zoon, oud-burgemeester van Schiedam, Lucas van Malsem
Stevens zoon, hun neef, gemachtigd hebben om uit hun naam opdracht te doen aan
de heilige-geestmeesteren van Schiedam van de helft van omtrent 26 morgen land
in de Lier onder de jurisdictie van Maasland, waarvan de wederhelft aan de heiligegeestmeesteren
door de institutie van den voorschreven Willem Jan Aerts zoon
toekomt.
Oorspr. op papier (inv.nr. 38). Met het opgedrukt zegel ten zaken van de stad
Schiedam in groene was.
70

TOEGANGSNUMMER 9
84. 1607 Oktober 22.
Schout, burgemeesteren, schepenen en raden der stad Schiedam oorkonden, dat
Joost Stevens zoon van Malsem zijn broeder Lucas Stevens zoon heeft gemachtigd
om aan de heilige-geestmeesteren te Schiedam opdracht te doen van een derde deel
in de helft van vijf zesde deelen van de helft van omtrent 26 morgen land in de Lier
onder de jurisdictie van Maasland, waarvan de rest aan zijn mede-erfgenamen en
aan de heilige-geestmeesteren der institutie van Willem Jan Aerts zoon zaliger,
oud-burgemeester van Schiedam, toekomt.
Oorspr. (inv.nr. 38). Met het opgedrukt zegel ten zaken van de stad Schiedam in
groene was.
85. 1608 November 14.
Schepenen in Schiedam oorkonden, dat Alewijn Cornelis‟zoon, houtkooper, en
Ariën Jacobs zoon, zeilmaker te Zwartewaal, erkend hebben aan het Weeshuis te
Schiedam of actie daarvan hebbenden een jaarlijksche rente van 6 gulden schuldig
te zijn, losbaar den penning zestien, staande op zeker huis en erf in het Kleine
Groenendal.
Oorspr. (inv.nr. 135). Met 2 schepenzegels (van Symon Melchiors zoon Veris en
Maerten Willems zoon Sluys) in groene was. Zie het register van de bezittingen
van het Weeshuis (inv.nr. 211) fol. 160 verso.
86. 1609 Juni 14.
Schepenen in Schiedam oorkonden, dat Cors Isbrants zoon Santman heeft erkend
aan Lubbert Tonis‟zoon Lantman een huis en erf, staande in het Land van beloften
in Schiedam verkocht te hebben, onder verband van een jaarlijksche losrente van 6
Karolusgulden, te ontvangen door de weduwe van Heynrick Jans zoon Taender, en
onder enige nadere voorwaarden.
Oorspr. (inv.nr. 575). Met 2 schepenzegels (van Pieter Jans zoon Lis en Symon
Melchiors zoon Veris) in groene was. Door deze brief is een andere, van 25 juni
1611 (nr. 87), gestoken.
87. 1611 Juni 25.
Schepenen in Schiedam oorkonden, dat Lubbert Anthonis‟zoon, wonende bij de
Vijf Sluizen, weduwnaar van Machtelt Jans dochter, voor de enehelft van Frans
Cornelis‟zoon, timmerman, als voogd van de kindskinderen der genoemde
Machtelt Jans dochter voor de andere helft, aan Lenert Claes‟zoon een huis en erf
hebben verkocht in het Land van beloften, belast met een losrente van 6
Karolusgulden ‟s jaars.
Oorspr. (inv.nr. 575). Met 2 schepenzegels (van Jacob Rochus‟zoon en Dirck
Aryens zoon Cuyper) in groene was. Deze brief is gestoken door een anderen, van
14 juni 1609 (nr. 86).
88. 1611 Augustus 1.
Burgemeesteren en vroedschappen van Schiedam oorkonden, dat zij aan de vaders
van het Weeshuis daar ter stede ten behoeve van dit huis zekere perceelen land
verkocht hebben, n.l. in den Westabtspolder 5 morgen, 12 morgen, 1 morgen en 2
hond; in den Oostabtspolder 1 morgen, 3 morgen 30 roeden, 3 morgen 30 roeden;
in den Noordkethelpolder 11 morgen, 3 morgen 1½ hond, 5 morgen en 2½ morgen
met zijn uiterdijk, in den Hargpolder 4½ hond; in den Nieuwlandschen polder 1
morgen 5 hond; in Oud-Mathenesse 4½ hond; in Nieuw-Mathenesse 3 morgen, 3½
morgen.
Oorspr. (inv.nr. 87). Met het groot zegel van de stad Schiedam in groene was. Van
71

TOEGANGSNUMMER 9
deze oorkonde berust in het archief van het Weeshuis een authentiek afschrift,
terwijl het is ingeschreven in het register van de resolutiën van de vroedschap van
Schiedam (inventaris van het oud-archief der gemeente, inv.nr 2) fol. 219-221. De
in den tekst vermelde perceelen land vindt men in de nagenoemde registers terug:
Westabtspolder 5 morgen: inv.nr. 211, fol 52. 12 morgen: Aldaar, fol. 60, 62. 1
morgen 2 hond: Aldaar, fol. 69. Oostabtspolder 1 morgen: Aldaar, fol. 71. 3
morgen 30 roeden: inv.nr. 33, fol. 100. 3 morgen 30 roeden: Aldaar, fol. 101.
Noordkethelpolder 11 morgen: Aldaar, fol. 105, 107, 109. 3 morgen 1½ hond;
Aldaar, fol. 109. 5 morgen: Aldaar, fol. 111. 2½ morgen met uiterdijk: Aldaar, fol.
113.Hargpolder 4½ hond: Aldaar, fol. 103.Nieuwlandsche polder 1 morgen 5 hond:
inv.nr. 211, fol. 54. Oud-Mathenesse 4½ hond: Aldaar, fol. 32. Nieuw-Mathenesse
3 morgen: Aldaar, fol. 14. 3½ morgen: Aldaar, fol. 12.
89. 1614 April 5.
Schepenen in Schiedam oorkonden, dat Jaen Joppen, stuurman aldaar, heeft erkend
aan Jan Jans zoon Uth (?), kleermaker, zeker huis en erf verkocht te hebben,
gelegen in de Nieuwstraat, zooals dit beschreven is in de waarbrief van 11 maart
1595 (nr. 68), waardoor deze gestoken is.
Oorspr. (inv.nr. 575). Met 2 schepenzegels (van Pieter Jans zoon Lis - dat
geschonden is - en Cornelis Jacobs zoon van Vlaerdingen) in goene was.
90. 1617 Mei 6.
Schout, schepenen en gerecht der stad Schiedam oorkonden, dat zij ten verzoeke
van Adriaen Cornelis‟zoon Molswijck, notaris en curator over den boedel van
Gerrit Jans zoon Vinck zaliger en Geertgen Dierten dochter, zijn nagelaten
weduwe, zeker huis en erf in de Hoogstraat onder nader vermelde voorwaarden te
koop geboden hebben, en dat Pieter Gerrits zoon Vinck kooper is gebleven.
Oorspr. (inv.nr. 41). Met het geschonden zegel ten zaken van de stad Schiedam in
groene was.
91. 1617 Oktober 26.
Daemken Gerrits dochter, moeder van meester Barent Cornelis‟zoon, chirurgijn,
neemt aan voor haar zoon aan Jan Frans‟zoon de bruycker of den houder van dezen
brief 100 Karolusgulden te betalen, die haar zoon van genoemden Jan Frans‟zoon
ontvangen heeft, welke som op rente zal blijven tegen den penning zestien tot de
aflossing, welke na haar overlijden moet plaats hebben voordat de erfgenamen
mogen erven met de som van 4 pond Vlaamsch benevens de alsdan onbetaald
gebleven renten.
Oorspr. Op papier (inv.nr. 576). Met het merk van Daemken Gerrits dochter en de
ondertekening van den notaris A. Molswijck.
92. 1624 September 28.
Schepenen in Schiedam oorkonden, dat Arent Dirxzoon en Jacob Hendricx zoon
Bolleman, meesteren van den Weeshuize der stad, mede vervangende hunne
medemeesteren in officio, aan Arent Mees‟zoon, metselaar, zeker huis en erf op
den hoek van de Kreupelstraat verkocht hebben, aan het Weeshuis gekomen en
vereerd door Arent Dircxszoon Niessen, zoon van Dirck Niesen, die het huis als
beschadigde borg voor Jan Goossens zoon Lijndrajer aangeslagen had.
Oorspr. (inv.nr. 88). Met 2 schepenzegels (van Cornelis Jacobs zoon van Vlaerding
en Symon Melchiors zoon Veris) in groene was. Door deze brief is een andere, van
9 november 1630 (nr. 93) gestoken.
72

TOEGANGSNUMMER 9
93. 1630 November 9.
Schepenen der stad Schiedam oorkonden, dat Barber Jans dochter, weduwe en
boedelhoudster van wijlen Arent Mees‟zoon, metselaar, aan de vaders van het
Weeshuis in de stad een huis en erf verkocht heeft op den hoek van de
Kreupelstraat, beschreven in den waarbrief van 28 september 1624.
Oorspr. (inv.nr. 88). Met 2 schepenzegels (van Cristiaen Pijnaecker en Jacob
Bastiaens zoon Veen) in groene was. Deze brief is gestoken door een anderen van
28 september 1624 (nr. 92). Zie het register van de bezittingen van het Weeshuis
(inv.nr. 211), fol. 265 verso.
94. 1634 April 27.
Schepenen in Vlaardingerambacht oorkonden, dat Cornelis Michiels zoon Steur,
wonende Binnen Delft, patroon van vier beneficiën of vicariën, gefondeerd door de
excuteurs van het testament van wijlen mr. Matthijs Jans zoon, in zijn leven
pastoor in de kerk te Voorhout, en Jan Cornelis‟zoon Steur, zijn zoon, na octrooi
bekomen te hebben van de Staten van Holland en Westfriesland, de landen,
geschonken tot onderhoud der voorschreven vicarieën, in ‟t openbaar als allodiale
goederen hebben verkocht, n.l. 2 morgen land in de Zuidbuurt met den aanwas, aan
Cornelis Ariaens zoon Jongeknecht, koopman te Enhuizen.
Oorspr. (inv.nr. 103). Het ambachtszegel is verloren. Door deze brief is een andere,
van 7 juli 1635 (nr. 95) gestoken.
95. 1635 Juli 7.
Schout en schepenen van Vlaardingerambacht maken bekend, dat zij op het
aandringen van Cornelis Michiels zoon Steur, kuiper te Delft, uit kracht van hun
vonnis van 9 augustus 1634 ten laste van Cornelis Ariaens zoon Jongknecht,
koopman te Enkhuizen, in ‟t openbaar 2 morgen land zullen doen verkoopen
binnen hun ambacht in de Zuidbuurt, onder voorwaarde o.a. dat de kooper de
opdrachtbrief van 27 april 1634 zal worden geleverd.
Oorspr. (inv.nr. 103). Het zegel van den ambachtsheer is verloren. Deze brief is
gestoken door een anderen, van 27 april 1634 (nr. 94).
96. 1655 Februari 27.
Regenten van het Sint-Jacobsgasthuis binnen Schiedam erkennen te hebben
ontvangen 3 gulden 15 stuivers voor een jaar rente, staande op het huis van Lendert
Arents zoon, verschenen 27 februari 1655.
Oorspr. op papier (inv.nr. 577).
97. 1655 September 10.
Schepenen van Schiedam oorkonden, dat Cornelis Wouters zoon, timmerman,
wonende binnen de stad, aan Catalyna Michiels (dochter), weduwe van Cornelis
Aert zoon Kyviet, of haar actie verkrijgenden, een jaarlijksche losrente van 10
gulden heeft verkocht, onder speciaal verband van zeker huis en erf aan het
Marktveld.
Oorspr. (inv.nr. 41). De 2 schepenzegels zijn verloren. Op de rugzijde staat een
verklaring van Aeltje Kievidts, dat zij voldaan is. De brief is gecancelleerd.
98. 1671 Mei 9.
Schepenen van Schiedam oorkonden, dat Willem Bisschop, schepen, voor zich zelf
en voor ds. Lucas Meysterus, samen executeurs van het testament van Pleuntjen
Aryens dochter Panser, aan Neeltje Jane, weduwe van Cornelis Wouters zoon van
der Mij, zeker huis en erf op de Markt beneden Kruisstraat heeft verkocht, belast
73

TOEGANGSNUMMER 9
met een opstal van 15 stuivers ‟s jaars, toekomende aan de kerk van Schiedam, en
nog 15 stuivers, te ontvangen door de bagijnen in den Haag.
Oorspr. (inv.nr. 41). Met 2 schepenzegels (van Joris Keyser en dr. Adam van der
Heym - het laatste geschonden) in groene was. Op de rugzijde staat een verklaring
van B. van der Dussen, dat de in het witte vermelde rente van 15 stuivers - welke
van de twee blijkt niet - op 5 oktober 1656 is afgelost, blijkens de op 30 maart 1672
ter secretarie overgelegde kwitantie.
99. 1672 November 5.
Schepenen van Schiedam oorkonden, dat Wouter Cornelis‟zoon van der Mij aan
zijn moeder Neeltje Jans dochter, weduwe van Cornelis Wouters zoon van der Mij,
een losrente van 12 gulden ‟s jaars heeft verkocht, onder verband van zeker huis en
erf op de Markt te Schiedam.
Oorspr. (inv.nr. 41). De schepenzegels zijn verloren. Op de rugzijde staat
aangetekend, dat de brief 10 juni 1680 is afgelost. De brief is gecancelleerd.
100. 1676 April 21.
Wilhem Henrick, bij de gratie Gods prins van Oranje enz., mitsgaders de president
en raden over Holland, Zeeland en Friesland, gelasten den eersten deurwaarder
zich te vervoegen bij de regenten van het Weeshuis te Schiedam, en hun van wege
de hooge overheid te bevelen aan Gerrit Vinck en Wouter van der Mij, in hun
hoedanigheid van curators ad lites van Dirck Oschman, het aan dezen toekomende
aandeel in het vruchtgebruik der nalatenschap van Willem Jans zoon uit te reiken,
en in geval van weigering hen te dagvaarden om voor het Hof te verschijnen.
Oorspr. (inv.nr. 45). Met het zegel van justitie in roode was. Aan den brief is
gehecht een verslag van den deurwaarder van het door hem op 25 april 1676
verrichte.
101. 1677 Juli 26.
Het Hof van Holland doet uitspraak in de zaak, hangende tusschen Gerrit Vinck en
Wouter van der Mij, curators ad lites van Dirck Osscheman te Schiedam, en
regenten van het Weeshuis aldaar.
Oorspr. (inv.nr. 45). Met een kleine rest van het zegel van justitie in roode was.
Aan deze brief is een andere van 10 Augustis 1677 (nr. 102) gehecht.
102. 1677 Augustus 10.
Wilhem Henrick, bij de gratie Gods prins van Oranje enz., mitsgaders president en
raden over Holland, Zeeland en Friesland gelasten den eersten gezworen
exploictier om het vonnis, op 26 juli 1677 door hen uitgesproken, ten uitvoer te
leggen.
Oorspr. (inv.nr. 45). Het zegel van justitie is verloren. Deze brief is gehecht aan
een anderen van 26 juli 1677 (nr. 101).
103. 1680 Mei 18.
Schepenen van Schiedam oorkonden, dat Adriaen en Aryen Cornelis van der Mij,
zoo voor zichzelve als vervangende Pieter, Maertge en Soetge Cornelis van der
Mij, kinderen en erfgenamenvan Cornelis Wouters zoon van der Mij en Neeltge
Jane, en nog de voornoemde Aryen Cornelis‟zoon als voogd over het nagelaten
weeskind van Wouter Cornelis‟zoon die een zoon en mede-erfgenaam is geweest
van den voorschreven Cornelis Wouters zoon en Neeltge Jaenen, aan Lijsbeth
Willems (dochter) weduwe van den voorschreven Wouter Cornelis‟zoon van der
Mij zeker huis en erf in de Boterstraat beneden de Kruisstraat hebben verkocht.
74

TOEGANGSNUMMER 9
Oorspr. (inv.nr. 41). Met 2 geschonden schepenzegels (van Dirck Wijckerholt en
Gerard Visch) in groene was.
104. 1687 December 3.
Dijkgraaf (schout) en heemraden aan Nieuw-Mathenesse oorkonden, dat Gerard
Meerman, raad der stad Leiden, in huwelijk hebbende Catharina Weynina van Rijn,
aan de regenten van het Weeshuis der stad Schiedam ten behoeve van dit Weeshuis
1 morgen 3 hond land met den buitendijkschen aanwas heeft verkocht gemeen
liggende in een kamp van 3 morgen, waarvan de wederhelft aan het voorschreven
Weeshuis toebehoort.
Oorspr. (inv.nr. 89). Met het zegel van den dijkgraaf en schout (mr. Abraham van
Cleeff) in roode was.
105. 1688 Juni 21.
Schout en schepenen der heerlijkheid Oud-Mathenesse oorkonden, dat Johan
Hanneman, rentmeester in ‟s-Gavenhage, last hebbende van Assuerus Henrick van
Spangen, heer van Terlist, momboir over de nagelaten onmondige kinderen van
heer Willem van Nobelaer, zich sterk makende voor vrouwe Wilhelmina Snoeckert
van den Binchorst, weduwe van heer Willem van Nobelaer, moeder en
mombersche over de gemelde onmondigen aan sr. Anthoni van Vollenhove, in
naam der gezamenlijke regenten van het Weeshuis der stad Schiedam ten behoeve
van dit Weeshuis de helft van 5 morgen weiland, gelegen in de genoemde
heerlijkheid, heeft verkocht.
Oorspr. (inv.nr. 90). Met het ambachtszegel in roode was.
106. 1710 September 2.
Schepenen binnen Gouda oorkonden, dat Weyntie van Cent, weduwe van Nicolaes
Oversteegh, en Herman de vries, als voogd over de nagelaten minderjarige
kinderen van Nicolaes Oversteegh, in hunne hoedanigheid van Daniël Stuyt een
damschuit met zijn toebehooren verkocht hebben.
Oorspr. (inv.nr. 575). Met 2 schepenzegels (van mr. Franco de Vrije en dr. Justus
van den Bogaart) in groene was.
107. 1718 Juni 2.
Schepenen van Schiedam oorkonden, dat Levina Pieters (dochter), weduwe, en Jan
Keyser, wonende aldaar, hebben erkend aan Jan van den Heuvell, mede wonende
aldaar, of diens actie verkrijgenden, 600 gulden schuldig te zijn ter zake van
geleende penningen, waarvoor zij 4½ ten honderd rente ‟s jaars zullen betalen tot
aan de volle aflossing, onder verband van zeker huis en erf in de Nieuwstraat.
Oorspr. (inv.nr. 576). Ongezegeld. Op de rugzijde is aantekening gehouden van
betaalde renten in 1719-1726, en van het royement van den brief op 3 maart 1728.
De brief is gecancelleerd.
108. 1729 Augustus 12.
Schout en schepenen van Overschie en Hogenban oorkonden, dat Ary Krepijn,
wonende aldaar, aangenomen heeft een weg te onderhouden, die langs zijn erf en
varkenskot loopt, welke weg het eigendom blijft van het Weeshuis te Schiedam.
Oorspr. (inv.nr. 121). Met het geschonden zegel van den schout (Juliaan van
Groenewegen) in groene was.
109. 1733 Oktober 31.
Schout en schepenen van Maasland oorkonden, dat Cornelis Leenderts zoon van
75

TOEGANGSNUMMER 9
Bergen en Annetje Pieters (dochter) van der Oegst, echteleden, zijnde de vrouw
eertijds weduwe en erfgenaam van Pleun Roele van der Marel, onder overlegging
van de vereischte stukken, o.a. van vier kwitanties, waarbij haar kinderen verklaren
van vaders en moeders goed voldaan te zijn, aan Pieter van Schoonhoven, oudschepen
en raad der stad Rotterdam, 3 morgen 3 hond 13 roeden land in de
Zuidbuurt van Maasland, in den polder van Aalkeet binnen, hebben overdragen.
Oorspr. (inv.nr. 103). Het ambachtszegel is verloren. Aan deze brief zijn twee
andere, van 12 februari 1744 (nr. 110) en 28 december 1781 (nr. 112) gehecht.
110. 1744 Februari 12.
Schepenen van Maasland oorkonden, dat Michiel de Voogt, schout en secretaris
van Vlaardingen en Vlaardingerambacht, last hebbende van mr. Pieter van
Schoonhoven, raad en regent burgemeester van Rotterdam, op 7 september 1743
publiek aan Gilles van der Werf heeft verkocht 3 morgen 3 hond 13 roeden weiland
in den polder van Aalkeet binnen onder het ambacht van Maasland.
Oorspr. (inv.nr. 103). Het ambachtszegel is verloren. Deze brief is met een
anderen, van 28 december 1781 (nr. 112), gehecht aan een derden, van 31 oktober
1733 (nr. 109).
111. 1768 Mei 1.
Schepenen van Schiedam oorkonden, dat Pieter van der Mark te Hellevoetsluis,
Jaapje Bezemer, huisvrouw van Jan Barends zoon Prins, te voren weduwe van
Frans van der Mark, Abraham Heiman, in huwelijk hebbende Marijtje van der
mark, voor zichzelf en als voogd over de minderjarige kinderen van Frans van der
Mark, en Neeltje van der Mark voor zichzelve en als last hebbende van Leendert
van Doorne, in huwelijk hebbende Trijntje van der Mark, en van Trijntje van der
Mark zelve, te zamen eenige nagelaten kinderen, kindskinderen en erfgenamen ab
intestato van Cornelis Frans zoon van der Mark, aan Willem van Catwijk zeker
huis en erf aan de oostzijde van den Langen Achterweg hebben verkocht.
Oorspr. (inv.nr. 101). Ongezegeld.
112. 1781 December 28.
Schout en schepenen van Maassland oorkonden, dat Cornelis Zwaanenburgh,
koopman en reeder van Maassluis, last hebbende van mr. Charles du Montgesur,
curator over den persoon en de goedren van Henricus van den Berch de
Lemminghe, en tot de verkooping geauthoriseerd door den Souvereinen Raad van
Brabant, alsmede last hebbende van Thomas Eduardus Tobias, in huwelijk
hebbende Angelina Theresia Josepha van den Bergh de lemminghe, te brussel
publiek aan Alewijn van der Werff, boekhouder en reeder te Vlaardingen, heeft
verkocht een huismanswoning, als huis, schuur, bargen en geboomte, met 54
morgen 5 hond wei- en hooiland, gelegen in de Zuidbuurt onder Maasland.
Oorspr. (Inv.n. 103). Het opgedrukte ambachtszegel is verloren. Deze brief is
gehecht aan twee andere, van 31 oktober 1733 (nr. 107) en 12 februari 1744 (nr.
108)
76

BIJLAGE
Overzicht van het grondbezit van het Weeshuis tot 1879
TOEGANGSNUMMER 9
N.B.: Voor de eigendomsbewijzen, waaruit de jaren van aankomst van de landen getrokken zijn,
wordt verwezen naar de inventaris en regestenlijst. De kadasternummer, in dit overzicht
vermeld - die in lateren tijd gewijzigd zijn - zijn ontleend aan de huurcontracten en
processen-verbaal van landverhuringen. De grootte van de perceelen is alleen opgegeven
in oude maat; latere groottebepalingen vindt men in het register, beschreven onder inv.nr.
215, en in de huurcontracten.
Polder Nieuw-Mathenesse (Schiedam).
Perceelen
5 morgen 2 hond
3½ morgen
2 morgen 3 hond
(2½ morgen)
1 morgen 4 hond
(10 hond)
1 morgen 3 hond
1 morgen 3 hond
(3 morgen)
3 morgen 3 hond
Vermeld in
Inv.nrs.
211 fol. 2;
212 fol. 4;
214 fol. 3;
215 fol.1.36,68
(nr.1)
211 fol. 4;
212 fol. 7;
214 fol. 5;
215 fol. 3, 54b
(nr. 2)
211 fol. 6;
212 fol. 10;
214 fol. 7;
215 fol. 4, 41
(nr. 3)
211 fol. 8;
212 fol. 13;
214 fol. 9;
215 fol. 5,34,64
(nr. 4)
211 fol. 10;
212 fol. 16;
214 fol. 11;
215 fol. 6, 35, 66
(nr. 5)
211 fol. 12;
212 fol. 19;
214 fol. 13;
Sectienummers
G 316-319
322, 323
347, 348
367-369
381, 382
308
305-307
Huurcontracten in
Inv.nrs.
216, 240
217, 246
218, 242
219, 240
220, 240
221, 240
Aanmerkingen
1410 verworven.
1502 verworven
1687 verworven
1611 verworven
77

Perceelen
3 morgen
3 morgen
Aandeel in de
Buitenlanden in
verhouding van 21
morgen, sedert
1625 van 24,
sedert 1687 van 25
morgen en 3 (4)
hond.
Vermeld in
Inv.nrs.
215 fol. 7, 35, 67
(nr. 6)
211 fol. 14;
212 fol. 22;
214 fol. 15;
215 fol. 8, 35, 66
(nr. 7)
211 fol. 16;
212 fol. 25;
214 fol. 17;
215 fol. 9, 48, 58
(nr. 8)
211 fol. 1;
212 fol. 1;
214 fol. 1;
215 fol. 1;
Polder Oud-Mathenesse (Schiedam)
Perceelen
11 morgen 5 hond
4 morgen
10 morgen 4 hond
50 roeden
3 morgen
Vermeld in
Inv.nrs.
211 fol. 20.
211 fol. 26;
212 fol. 28;
214 fol. 19;
215 fol. 10, 42
(nr. 9)
211 fol. 28-32;
212 fol. 31;
214 fol. 21;
215 fol. 11, 43
(nr. 10)
214 fol. 23;
215 fol. 12, 65
(nr. 11)
Sectienummers
309
337-339
Sectienummers
69,70
(na de onteigening
in 1845): 65, 629-
632.
162-164
(164, 1694, 1695)
TOEGANGSNUMMER 9
Huurcontracten in
Inv.nrs.
240
221, 246
Huurcontracten in
Inv.nrs.
223,242
224, 242.
225.
Aanmerkingen
1611 verworven
1625 verworven
Aanmerkingen
1642 verkocht.
4½ hond 1611
verworven; de
helft van 5 morgen
1688 verworven.
78

Polder Nieuw-Mathenesse (Delfshaven) en Boschpolder.
Perceelen
(Vijftig morgen
tusschendijks-
Blommersdijk,
Beukelsdijk en
Cool) 8 morgen,
sedert 1633
begroot op 9
morgen, één
perceel binnen-
dijks, een buiten-
dijks
Vermeld in
Inv.nrs.
211 fol. 40, 43;
212 fol. 37;
214 fol. 25;
215 fol. 18, 32, 33
(nr. 17)
Hogenban en Spangensche polder.
Perceelen
5 morgen
15 morgen (14
morgen 19 roeden)
16 stukken
tuingrond c.a.
8 morgen 3 hond
(5½ + 3 morgen)
(1½ +4+3 morgen)
Vermeld in
Inv.nrs.
211 fol. 42.
211 fol. 44;
212 fol. 40;
214 fol. 27;
215 fol. 17,47, 54a
(nr. 16)
215 fol. 21, 22, 37,
63, 65
211 fol. 111-114;
212 fol. 79, 82, 85;
214 fol. 55, 57, 59;
215 fol. 14, 15, 16,
26 (onderaan), 31,
62 (nrs. 13-15)
Sectienummers
B. 215,
218-220.
236-241.
Sectienummers
25, 26, 27, 27 bis,
28-32, 286, 287.
D. 1-19,
234-238.
156-164.
TOEGANGSNUMMER 9
Huurcontracten in
Inv.nrs.
229, 240
Huurcontracten in
Inv.nrs.
228,246
231.
227, 240.
Aanmerkingen
Aanmerkingen
1421 verworven;
1640 verkocht.
1710 4 hond 10
roeden verkocht:
1857 de nummers
25, 28-32, 286,
287 verruild.
Rechtskwestie:
resolutieboek op
14 maart 1824 en
bijlagen.
1857 door ruiling
verworven.
“Bij de Hooge
brug”. Gekomen
van Lijsbeth
Symon Wouters
onder voorwaarde
van vruchtgebruik
voor de kinderen
van Sebastiaan
Anthonis‟zoon.
1637 aan ‟t Weeshuis.
79

Blijdorp (Overschie).
Perceelen
17 morgen 1
(hond) roede
Schieveen (Overschie).
Perceelen
1 morgen 4 hond
50 roeden
(later 3½ morgen)
Vermeld in
Inv.nrs.
211 fol. 109;
212 fol. 76;
214 fol. 53, 74;
215 fol. 13, 44, 45,
62 (nr. 12).
Vermeld in
Inv.nrs.
211 fol. 107;
212 fol. 73.
Zestienhoven en Nieuwpolder (Overschie).
Perceelen
De helft van 21
morgen
Vermeld in
Inv.nrs.
Sectienummers
TOEGANGSNUMMER 9
Huurcontracten in
Inv.nrs.
Aanmerkingen
C 495-502. 226, 242. “Hoornland”.
Gekomen van
Lijsbeth Symon
Wouters.
Sectienummers
Sectienummers
Huurcontracten in
Inv.nrs.
Huurcontracten in
Inv.nrs.
Aanmerkingen
1612 vermeerderd
door een
schenking. 1751
verkocht.
Aanmerkingen
211 fol. 113 1612 verworven.
1618 verkaveld.
1640 verkocht.
Kethel met Nieuwland, ‟s Graveland en Kortland.
Perceelen
7 morgen, n.l. 4
morgen 1 ½ hond
in Nieuwland, 7
hond daartegen
aan, en 1 morgen 3
hond 50 roeden in
Kortland.
3 morgen in
Nieuwland (later
2½ morgen in de
Westabts-polder)
Vermeld in
Inv.nrs.
211 fol. 46.
211 fol. 48;
212 fol. 43;
214 fol. 29;
215 fol. 19, 24, 49
Sectienummers
D 250, 251.
Huurcontracten in
Inv.nrs.
233, 246.
Aanmerkingen
1634 verkocht.
“Waalkamp” 1593
de tweede helft
verworven. 1621
½ morgen
80

Perceelen
6 morgen 3 hond
in de Westabtspolder
1 morgen, n.l. ½
morgen van de
Waalkamp en de
rest van de uiterdijk
naast het land
bezuiden de
Damlaan
5 morgen in den
Westabtspolder 1
morgen 5 hond in
Nieuwland
1 morgen in de
Hargpolder.
5 morgen bij de
Kethelbrug in de
Westabtspolder.
8 morgen in den
Westabtspolder.
4 morgen in den
Westabtspolder.
11 morgen in
Nieuwland aan
wederzijde van de
Damlaan (5
morgen).
Vermeld in
Inv.nrs.
(nr. 18)
211 fol. 50;
212 fol. 49;
214 fol. 39;
215 fol. 20, 50, 59
(nr. 19)
211 fol. 49;
212 fol. 46;
214 fol. 31;
215 fol. 21, 24 (nr.
20).
211 fol. 52, 54;
212 fol. 52;
214 fol. 33, 35;
215 fol. 22, 23, 52,
56, 57 (nrs. 21,
22).
211 fol. 56.
211 fol. 58
211 fol. 60-62;
212 fol. 55, 58;
214 fol. 41, 43;
215 fol. 24, 25, 51,
53, 60, 61 (nrs. 23,
24)
211 fol. 62.
211 fol. 63, 100,
101
212 fol. 61, 64;
214 fol. 45, 47.
215 fol. 26, 49, 55
(nr. 25).
Sectienummers
B 624, 625.
D 252, 253
B 626-628,
D 261-263.
B 656-666.
D 336-338.
TOEGANGSNUMMER 9
Huurcontracten in
Inv.nrs.
233, 246.
Zie de twee
volgende
perceelen
234, 246.
235, 246
236, 246.
Aanmerkingen
“verheeld” aan den
uiterdijk.
“Potenkade”.
Gekomen van
Lijsbeth Symon
Wouters.
1611 verworven.
1611 verworven.
1642 verkocht.
1640 verkocht.
1611 verworven.
1611 verworven en
wederom verkocht.
1781 en 1783 6
morgen verkocht.
81

Perceelen
1 morgen 4 hond
in Kortland.
4 morgen 3 hond
in de Westabtspolder
bij de
Kethelbrug.
1 morgen 2 hond
in de Westabts-
polder.
1 morgen in de
Oostabtspolder.
Een vijfde van 8
hond in ‟s-
Graveland en nog
een gelijke vijfde
part.
Babberspolder.
Perceelen
4 morgen
Vermeld in
Inv.nrs.
211 fol. 65.
211 fol. 67.
211 fol. 69.
211 fol. 71.
211 fol. 73
Vermeld in
Inv.nrs.
Noord-Kethel en Zouteveen.
Perceelen
4 morgen 3 hond
Bouwmanswoning
enz.
Sectienummers
Sectienummers
TOEGANGSNUMMER 9
Huurcontracten in
Inv.nrs.
Huurcontracten in
Inv.nrs.
Aanmerkingen
1485 verworven.
1634 verkocht.
1640 verkocht.
1611 verworven
1622 verkocht
1611 verworven
1619 verkocht
Het eerste vijfde in
de loterij gelegd
door Pieter
Pieterszoon van
der Burch.
1677 verkocht
Aanmerkingen
211 fol. 105. Gekomen van
Lijsbeth Symon
Wouters. 1640
verkocht
Vermeld in
Inv.nrs.
211 fol. 103.
215 fol. 30, 38
Sectienummers
A 3-6, 96-104,
E 24-26, 36-40,
42, 43, 50.
Huurcontracten in
Inv.nrs.
239, 242
Aanmerkingen
1660 verkocht.
1847 gekocht.
82

Vlaardingerambacht.
Perceelen
6 morgen 1 hond
(8 morgen).
8 morgen 3 hond
4 morgen 3 hond
in het Nieuwland.
4 morgen in de
Broekpolder.
13 morgen 1 hond
30 roeden.
2 morgen 1 hond
7 morgen 3 hond
2 morgen 5 hond
39 roeden
16 morgen 2 hond
3 morgen
3 morgen met het
buitenland
Vermeld in
Inv.nrs.
211 fol. 77, 89.
211 fol. 79.
211 fol. 81.
211 fol. 83.
211 fol. 85.
211 fol. 87.
211 fol. 91;
212 fol. 67;
214 fol. 49;
215 fol. 28, 40
(nr. 27).
211 fol. 93.
211 fol. 95;
212 fol. 70;
214 fol. 51;
215 fol. 29, 39
(nr. 28).
211 fol. 97.
211 fol. 99
Sectienummers
B 245-248.
B 155-169, 301,
302
TOEGANGSNUMMER 9
Huurcontracten in
Inv.nrs.
237, 242.
238, 242.
Aanmerkingen
1623 vergroot met
11 hond.
1657 verkocht.
1640 verkocht.
1643 verkocht.
1640 verkocht.
1640 verkocht.
1640 verkocht.
1638 verkocht.
“Clinckertswoning”.
Gekomen van
Lijsbeth Symon
Wouters. 1640
verkocht.
Gekomen van
Lijsbeth Symons
Wouters.1640
Verkocht.
83

Poortugaal.
Perceelen
Vermeld in
Inv.nrs.
Sectienummers
TOEGANGSNUMMER 9
Huurcontracten in
Inv.nrs.
Aanmerkingen
7 gemeten. 211 fol. 115 1640 verkocht.
Rhoon.
Perceelen
1 morgen 1 hond
77 roeden
1 morgen 2 hond
25 roeden
Delfgauw.
Perceelen
Vermeld in
Inv.nrs.
Sectienummers
Huurcontracten in
Inv.nrs.
Aanmerkingen
211 fol. 117, 119. 1536 verkaveld.
1640 verkocht.
Vermeld in
Inv.nrs.
1 morgen 1 hond 211 fol. 121
Schiedam
Perceelen
Een boomgaard of
tuin in de Vuijck
Vermeld in
Inv.nrs.
Sectienummers
Sectienummers
Huurcontracten in
Inv.nrs.
Huurcontracten in
Inv.nrs.
Aanmerkingen
Aanmerkingen
211 fol. 123. 1648 verkocht
Maasland (nalatenschap van Willem Jan Aerts zoon).
Perceelen
25 morgen 3 hond
Vermeld in
Inv.nrs.
211 fol. 225;
212 fol. 88,91;
214 fol. 61-68.
Sectienummers
Huurcontracten in
Inv.nrs.
Aanmerkingen
49. 1606/7 verworven
(inv.nrs. 27 vlg.).
84

TOEGANGSNUMMER 9
Aanwinsten en verliezen van landerijen sedert 1879, volgens de rekeningen (tot 1911).
Aanwinsten.
32 H. 35 A. 250 A. in Maasland
grond in de polder Spangen
grond voor overpad in Schiedam
13 H. 2 A. 5 c A. in de
Hargpolder
Verliezen.
2 H. 19 A. 33 A. in Nieuwland
8 A in Oud-Mathenesse.
442 c A. in Nieuw-Mathenesse
3 H. 7 A. in de Boschpolder
Aanmerkingen.
1887 (inv.nr. 130).
1889 (inv.nr. 93).
1890 (inv.nr. 94).
1893 (inv.nr. 96).
1895 (inv.nr. 98)
1899 verwisseld voor aandeelen
in de N.V. Boschpolder (vlg.
inv.nr. 100).
85

INDEX
Persoonsnamenindex
TOEGANGSNUMMER 9
N.B.: In deze index zijn de persoonsnamen uit de inventaris (I) en de regestenlijst (R)
opgenomen, met dit onderscheid, dat die uit de regestenlijst zoowel op de voornamen als
familienamen zijn vermeld, die uit de inventaris alleen op de familienamen, wanneer deze
bestonden. Ook zijn de weeskinderen en hun gelijknamige familieleden in afdeeling C, II,
d. voorkomende, niet alle afzonderlijk vermeld, maar is volstaan met één familienaam.
Namen, beginnende met een als K uitgesproken C, vindt men op de letter K; die
beginnende met Y op J. Door onderstreping van de nummers is aangewezen waar en van
welke personen zegels aanwezig zijn; onduidelijke zegels zijn daarbij buiten beschouwing
gelaten.
A
Aechte, vrouw van Jacob Engebrechts, R. 21.
Aeltje Kievidts, R. 97.
Abraham van Cleeff, Mr., dijkgraaf van Nieuw-Mathenesse, R. 104.
Aem Heynricx zoon R. 25, 26.
Adam van der Heym, Dr., schepen van Schiedam, R. 98.
Adriaen: zie ook Ariaen.
Adriaen Dircx zoon, R. 46.
Adriaen Jacob Muus‟zoon, R. 21, 28.
Adriaen Jans zoon van Duynen, R. 52.
Adriaen Jans zoon in de Spiegel, R. 52.
Adrianus filius Johannis, schepen van Schiedam, R. 45.
Adriaen Cornelis‟zoon van der Mij, R. 103.
Adriaen Cornelis‟zoonMolswijck, notaris, R. 90, 91.
Adriaen Lenerts zoon, R. 65.
Adriaen Willems zoon, schepen van Schiedam, R. 35, 39.
Adriana Cornelis‟dochter, R. 50.
Aelbrecht, hertog in Beieren, graaf van Henegouwen enz., R. 2.
Aelbrecht Heynricks zoon, R. 47, 51.
Alewijn Cornelis‟zoon, houtkooper, R. 85.
Alewijn van der Werff, boekhouder en reeder te Vlaardingen, R. 112.
Alijd heer Jans dochter van Rosendaal, R. 17.
Allert Ariaens zoon, R. 49.
Allardt Jacobs zoon van der Wielen, schepen van Schiedam, R. 56.
Allairt Jans zoon, R. 30, 31, 34.
Allardt Lucas‟zoon, R. 52.
Andries Pop, cureit van Schiedam, R. 5.
Angelina Theresia Josepha van den Bergh de Lemminghe, R. 112.
Anna Ariëns dochter, R. 55.
Annetje Pieters dochter van der Oegst, vrouw van Cornelis Leenderts zoon van Bergen, R. 109.
Anthonis Willems zoon, poorter van Schiedam, R. 47.
Anthonis filius Wilhelmi, schepen van Schiedam, R. 45.
Anthoni van Vollenhove, regent van het Weeshuis, R. 105.
Anthonis Muys Willems zoon, burgemeester van Schiedam, R. 53, 54.
Arent Dircx zoon, regent van het Weeshuis, R. 92.
Arent Dircx zoon Niessen, R. 92.
Arent Doe zoon, raad van Schiedam, R. 58.
86

Aernt Geruts zoon, schepen van Delft, R. 14.
Arent Jans zoon, R. 19.
Arent Mees‟zoon, metselaar, R. 92, 93.
Ary Krepijn I. 121; R. 108.
Ariaen Aelbrechts zoon, R. 49.
Ariaen Floris Meeuws‟zoons weduwe, R. 46.
Ariaen Jacobs zoon, R. 19.
Aryen Cornelis‟zoon van der Mij, R. 103.
Aryen Ploenen zoon, schout van Nieuw-Mathenesse, R. 60.
Arijs Jan Witte zoon, R. 27.
Assuerus Henrick van Spangen, heer van Terlist, R. 105.
Augustijn Gerijts zoon, R. 39.
B
TOEGANGSNUMMER 9
Baert Jan Schouten zoon, R. 18, 24.
Barber Jans dochter, weduwe van Arent Mees‟zoon, R. 93.
Backer, schout van Vlaardingen, R. 10.
Backer (Jacob Rochus‟zoon), schepen van Schiedam, R. 73, 74.
Backer (Mathijs die), R. 24.
Barent Cornelis‟zoon, chirurgijn, R. 91.
Baerent Pyeters zoon, burgemeester van Schiedam, R. 60.
Barent Cornelis, notaris, R. 45.
Bent (kinderen Van der), I. 187.
Berghe de Lemminghe (Angelina Theresia Josepha van den), R. 112.
Berch de Lemminghe (Henricus van de), R. 112.
Bergen (Cornelis Leenderts van), R. 101.
Bergkotte (Clasina ?), I. 193.
Beumer (kinderen), I. 199.
Bezemer (Jaapje), weduwe van Frans van der Mark, vrouw van Jan Barends zoon Prins, R. 111.
Bijl (Cornelia), I. 170.
Bijland (weduwe), I.B. II noot.
Bijlo (Cornelia), I. 198.
Biscop (Pieter), R. 46.
Bisschop (Willem), schepen van Schiedam, R. 98.
Bogaert (Justus van den), schepen van Gouda, R. 106.
Bolleman (Jacob Hendricx zoon), regent van het Weeshuis, R. 92.
Bom (Jan Jans zoon), burger van Delft, R. 65.
Borge (Jan Cornelys‟zoon), R. 36.
Bosselaar (Willem), I. 131.
Bourgondië (Philips, hertog van), R. 20.
Boxman (kinderen), I. 165.
Braet (Wygerus filiusw Heynrici), R. 45.
Breure (kinderen), I. 164.
Brouwer (Cornelis Jans zoon), R. 69.
Bruycker (Jan Frans zoon de ), R. 91.
Bruyn (Ariens zoon), schepen van Schiedam, R. 77.
Buchel (kinderen), I. 169.
Buys (Dirck en Aryen Wiggertsen), I. 81.
Bulter (J.G.), I. 127.
Bunneke (kinderen), I. 195.
Burg (Dirk Jans zoon van der), notaris, I.B. I noot.
87

Burch (Vranck Reyers zoon van der), schepen van Delft, R. 75.
C
Cent (Weyntie van), weduwe van Nicolaes Oversteegh, R. 106.
Charante (N.N.), I. 48.
Charles du Montgesur, R. 112.
D
Daemken Gerrits dochter, R. 91.
Dalen (weduwe A van), I. 209.
Danel Dircs zoon, R. 30, 31.
Daniël van Malsem Allerts zoon, R. 83.
Daniël Stuyt, R. 106.
Deursen (familie Van), I. 155.
Dijk (kinderen Van), I. 197.
Dijck (Pieter Pieters zoon van), R. 77.
Dijkman (kinderen), I. 157.
Dirck Aerts zoon, schepen van Schiedam, R. 35.
Dirck Aryents zoon Cuyper, schepen van Schiedam, R. 87.
Dirck Gerüts van, R. 35.
Dirc Heinrix zoon van der Hoeff, R. 24.
Dirc Huge Dircx zoons van, R. 22.
Diric Jacobs zoon, R. 10.
Dirck Claes‟zoon, R. 30.
Dierck Rutgers zoon, R. 38.
Dirck Wouters zoon, R. 35, 36.
Dirck Oschman, I. 45; R. 100, 101.
Dirck Wijckerhelt, schepen van Schiedam, R. 103.
Donk (kinderen Van), I. 152.
Doorne (Leendert Van), R. 111.
Duyckendael (Cornelis Engels zoon), R. 65.
Duynen (Adriaen Jans zoon van), R. 52.
E
TOEGANGSNUMMER 9
Elisabeth Jacobs dochter, weduwe van Simon Wouters zoon, dan van Jacob Pieters zoon
Veenlandt, I. B. I noot, 26, 211.
Lüsbet Jan heer Dirx zoons dochter van Mattenesse, R. 17.
Lizebettis, dochter Ghiselbert Hamer, R. 5.
Lijsbeth Cornelis‟dochter, R. 50.
Lijsbeth Symon Loefs dochter, vrouw van Arys Jan Witte zoon, R. 27.
Lijsbeth Willems dochter, weduwe van Wouter Cornelis‟zoon van der Mij, R. 103.
Ellinkhuysen (D), I. 48.
Elst (Francois Wilhelm van der), houtkooper te Schiedam, I. 128.
Engel Jans dochter, I. B. II noot.
Erasmo de Zoete, secretaris van Schiedam, R. 62, 80.
F
Fabri (familie), I. 26.
88

Fabr (Job Jobs zoon), schepen van Schiedam, R. 73.
Fabri (Servaas) I. B. I noot.
Phillips Heynricks zoon, R. 1.
Phillips Huge zoon, schepen van Schiedam, R. 21, 28.
Philips Clays‟zoon, schepen van Schiedam, R. 11, 13.
Phillips Willems Backers zoon, R. 3.
Philips, hertog van Bourgondië, R. 20.
Floris Meeuws‟zoon, R. 46.
Fop Willems zoon, R. 38.
Franco de Vrije, Mr., schepen van Gouda, R. 106.
Frans Cornelis‟zoon, timmerman, R. 87.
Frans Crijnen, R. 61, 68.
Frans van der Mark, R. 111.
Froon (Pieter Christiaan), I. 140.
G
TOEGANGSNUMMER 9
Gael (Laurens Huygens zoon), gecommitteerde raad van de Staten van Holland, R. 65.
Geertgen Allaerts dochter, weduwe van Willem Jan Aerts zoon, I.B. II noot; R. 63, 83.
Geertgen Dierten dochter, R. 90.
Geelhoed (kind), I. 151.
Gerard Meerman, raad van Leiden, R. 104.
Gerard Visch, schepen van Schiedam, R. 103.
Gerrit Harmans zoon Lantarenmaker, R. 75.
Gherit Heynen zoon, R. 9.
Gerijd Hugen zoon, poorter van Schiedam, R. 15.
Gerrit Jans zoon, R. 62.
Gerrit Jans zoon, bootsgezel, R. 72.
Gerrit Jans zoon, alias Gerrits zoon, R. 48, 50.
Gerrit Jans zoon Vinck, R. 61, 90.
Gherijd Claes‟zoon, poorter van Schiedam, R. 12, 14, 18.
Gherüt Hoeytgen, R. 19.
Gerijt Potter van der Loo, R. 38.
Gerrijt van Zoelen, schout van Nieuw-Mathenesse, R. 47.
Gielis Willem zoon, R. 34.
Gillis van der Werf, R. 110.
Ghijsbert Heynricx zoon, R. 22, 23.
Ghijsbrecht Jans zoon, R. 79.
Goudszwaard (Clasina), I. 180.
Grashuis (kinderen), I. 196.
Greep (kinderen) I. 177.
Groenewegen (Juliaen van), schout van Overschie, R. 108.
H
Haerlem (kinderen Van), R. 47.
Haerlem (Jan Willems zoon van), schepen van Schiedam, R. 72, 74.
Hagers (weduwe), I. 209.
Hamer (Lizebettis Ghiselberts dochter), R. 5.
Hanneman (Johan), rentmeester, R. 105.
Harman Heynricks zoon, poorter van Schiedam, R. 48.
‟t Hart: zie Thardt.
89

TOEGANGSNUMMER 9
Heyl, vrouw van Claes Pieters zoon, R. 9.
Heyligers (Maximiliaan), I. 142.
Heym (Dr. Adam van der), schepen van Schiedam, R. 98.
Heyn Aems zoon, R. 11.
Heyn Guedt, R. 38.
Held (kinderen Den), I. 204.
Henric Dirix zoon van der Lecke, ambachtsheer, J. 2; R. 6.
Heyndrick Dirix zoon Neck, schepen van Rotterdam, R. 54.
Henric Flory‟s zoon, R. 37.
Henrick Jacobs zoon, R. 50.
Heynrick Jans zoon Taender, R. 86.
Heynrick Lenaerts zoon, schepen van Schiedam, R. 77.
Henricus van der Berch de Lemminghe, R. 112.
Herman Jans zoon, schout van Schiedam, R. 11.
Herman de Vries, R. 106.
Heuvell (Jan van den), R. 107.
Hillegont van Malsem Daniëls dochter, vrouw van Cornelis van Hogendorp, R. 83.
Hoeff (Dirc Heinrix zoon van der), R. 24.
Hoeytgen (Gherüt), R. 19.
Hoenderdos (kinderen), I. 167.
Hoeven (Jan van der) Kerstands zoon, R. 14.
Hogendorp (Cornelis van), R. 83.
Hoock: zie Houck.
Hoop (J. van der) Jac.z., notaris te Rotterdam, I. 51, 53.
Hoppe (Cornelia), I. 201.
Horstman (H.C.), binnenregent, I. 581.
Houck (Jan Jans zoon), R. 55, 56.
Houtman (Johannes Jacobus), I. 82.
Hugo, schout van Schiedam, R. 5.
Hughe Heinricx zoon, R. 7.
Huge Clays zoon, geheeten meester Huge, R. 7.
Huge Claes zoon Prent, R. 10.
Huych Maertens zoon, bootsgezel, R. 73.
I
Ysebrant Dirx zoon, R. 14, 16, 25.
Isbrand Yven zoon, schepen van Schiedam, R. 17.
Ysbrant Wiggers zoon, R. 40.
Isbrant van Malsem Daniëls zoon, R. 83.
J
Jaapje Bezemer, weduwe van Frans van der Mark, vrouw van Jan Barends zoon Prins, R. 111.
Jaen Joppen zoon, stuurman, R. 68, 89.
Jacob Anthonis‟zoon Muys, R. 60.
Jacob Bastiaens zoon Veen, schepen van Schiedam, R. 93.
Jacop Dirx zoon, priester, R. 15.
Jacob Heyndricxs zoon, R. 68.
Jacob Hendricxs zoon Bolleman, regent van het Weeshuis, R. 92.
Jacob Jacobs zoon, R. 21.
Jacob Jans zoon, schipper, burgemeester van Schiedam, I. 23; R. 41, 42, 43, 51.
90

Jacob Claes‟zoon, scheepstimmerman, R. 76, 77.
Jacop Pieters zoon, R. 27.
Jacob Rochus‟zoon Backer, schepen van Schiedam, R. 73, 74, 76, 79, 87.
Jacob Vas‟zoon Santman, R. 73.
Jacob Voppe zoon, R. 46.
Jacob Ermbout, R. 27.
Jan Ariaens zoon Tunneghieter, schepen van Schiedam, R. 49.
Jan Aerts zoon, R. 42, 48.
Jan Barends zoon Prins, R. 111.
Jan Dircxs zoon van Coolen, schepen van Schiedam, R. 76.
Jan Dirxs zoon Lijndrayer, burger van Schiedam, R. 74.
Jan Dirc Jans zoon, R. 14.
Jan Floris‟zoon, alias Jan Snol, R. 79.
Jan Frans zoon de Bruyker, R. 97.
Jan Goossens zoon Lijndrajer, R. 92.
Jan Jacobs zoon de Recht, schepen van Schiedam, R. 69.
Jan Jans zoon Bom, burger van Delft, R. 65.
Jan Jans zoon Houck, R. 55, 56.
Jan Jans zoon Uth, kleermaker, R. 89.
Jan Clais‟zoon, schepen van Schiedam, R. 34.
Jan Coenen zoon, R. 66.
Jan Cornelis‟zoon, schepen van Schiedam, R. 34. 39.
Jan Cornelys‟zoon van der Borge, R. 36.
Jan Cornelis‟zoon Jonge Neel, R. 72.
Jan Cornelis‟zoon Steur, R. 94.
Jan Muys‟zoon, R. 16.
Jan Pouwels zoon, schepen van Schiedam, R. 19, 28.
Jan Splinters zoon, R. 23.
Jan Vries‟zoon, R. 57, 59, 65, 70, 71.
Jan Willems zoon van Haarlem, schepen van Schiedam, R. 72, 74.
Jan Zoeten (zoon), R. 8.
Jan Dominicus Veen, R. 53.
Johannes Nycholaus, R. 5.
Johan Hanneman, R. 105.
Jan van den Heuvell, R. 107.
Jan van der Hoeven Kerstants zoon, R. 14.
Jan Keyser, R. 107.
Jan van Levendalle, heer, R. 42.
Jan van Montfoort, heer, R. 32.
Jan van Velde, meester, R. 25.
Jan Verwer, R. 60.
Jan die Wit, deken van Sint Marie te Utrecht, R. 2, 3.
Job Jobs zoon Fabri, schepen van Schiedam, R. 73.
Jonge Neel (Jan Cornelis‟zoon), R. 72.
Jongknecht (Cornelis Ariaens zoon), koopman te Enkhuizen, R. 94, 95.
Joost Stevens zoon van Malsem, R. 84.
Joris Keyser, schepen van Schiedam, R. 98.
Joseph Dirx zoon, R. 18.
Juliaen van groenewegen, schout van Overschie, R. 108.
Jung (familie), I. 176.
Justus van den Bogaart, schepen van Gouda, R. 106.
TOEGANGSNUMMER 9
91

K
Camp (Jan Mattheus‟zoon), I. 144.
Camp (Cornelia Cornelis‟dochter), I. 144.
Karel (V), keizer, R. 41, 52.
Karre (Korstiaen Pieters zoon), R. 46.
Katrine, vrouw van Willem Hughen zoon, R. 6.
Katryn, vrouw van Jan Jacobs zoon, R. 33.
Katrijn Cornelis‟dochter, weduwe van Louris Rembrants zoon, R. 61.
Catelyne Michiels dochter, weduwe van Cornelis Aert zoon Kyviet, R. 97.
Katrijn Pieters Backers, R. 27.
Catharina Weynina van Rijn, vrouw van Gerard Meerman, R. 104.
Katrijn Willem Puer, R. 33.
Catwijk (Willem van), R. 111.
Keyser (Jan), R,. 107.
Keyser (Joris), schepen van Schiedam, R. 98.
Kyviet (Cornelis Aert zoon), R. 97.
Claes Aryens zoon Steenplaetser, R. 69.
Claes Augustijns zoon Coster, R. 45.
Claes Dircks zoon, secretaris van Schiedam, R. 40.
Clays Gherijds zoon van Veenen, heilige-geestmeester, R. 6.
Claes Goeverts zoon, I. 40.
Claes Jans zoon, R. 62.
Claes Pieters zoon, R. 9.
Claes Riquaerts zoon, heilige-geestmeester, R. 6.
Claes Zijbrants zoon, R. 16.
Cleeff (Mr. Abraham van), dijkgraaf van Nieuw-Mathenesse, R. 104.
Knappert (L.), regent van het Weeshuis, I. 156.
Kok (kinderen De), I. 208.
Coninck (Maerten Thielmans zoon), schepen van Schiedam, R. 61.
Cool (Jacomina), I. 145.
Coolen (Jan Dirxs zoon), schepen van Schiedam, R. 76.
Cornelis Adriaens zoon, R. 50.
Cornelis Ariaens zoon Jongknecht, koopman te Enkhuizen, R. 94, 95.
Cornelis Anthonis‟zoon, schepen van Schiedam, R. 61.
Cornelis Aert zoon Kyviet, R. 97.
Cornelis Doe zoon, R. 53.
Cornelis Engels zoon Duyckendael, R. 65.
Cornelis Frans zoon van der Mark, R. 111.
Cornelis Jacobs zoon van Vlaardingen, schepen van Schiedam, R. 89, 92.
Cornelys Jans zoon, R. 30, 31.
Cornelis Jans zoon Brouwer, R. 69.
Cornelis Leenderts zoon van Bergen, R. 109.
Cornelis Mairt zoon, R. 53.
Cornelis Michiels zoon Steur, kuiper te Delft, R. 94, 95.
Cornelis Pieters zoon, R. 37, 66.
Cornelis Pieter Elyas‟ zoon, R. 37.
Cornelis Willems zoon, R. 53, 54.
Cornelis Wouters zoon, R. 97.
Cornelis van Hogendorp, R. 83.
Cornelis Mors, advocaat, R. 38.
Cornelis Zwaanenburgh, koopman te Maassluis, R. 112.
TOEGANGSNUMMER 9
92

Cornelis (Barent), notaris, R. 45.
Cors Isbrants van Santman, R. 86.
Corsberg (Gerrit van), procureur bij het Hof van Holland, I. B. II noot.
Korstant Dammaes‟zoon, R. 30, 31.
Korstiaen Pieters zoon Karre, R. 46.
Coster (Claes Augustijns zoon), R. 45.
Kraan (kinderen Van der), I. 191.
Krepijn (Ary), I. 121; R. 108.
Kreuger (Gabriëlle Elizabeth), I. 189.
Cristiaen Pijnaecker, schepen van Schiedam, R. 93.
Kruiniger (Grietje), I. 181.
Cuyper (Dirck Aryens zoon), schepen van Schiedam, R. 87.
L
TOEGANGSNUMMER 9
Langerak (familie), I. 146.
Lantarenmaker (Gerrits Harmans zoon), R. 75.
Lantman (lubbert Tonis‟zoon), R. 86.
Laurens: zie ook Louris.
Laurens Huygens zoon Gael, gecommitteerde raad der Staten van Holland, R. 67.
Laurijs Claes‟zoon, schepen van Schiedam, R. 1.
Lede (Zay, Dire Zayen Goeswijns zoon van der), R. 17.
Leenmans (familie), I. 158.
Leeuwen (kinderen Van), I. 172.
Lenaert Adriaens zoon, R. 50.
Lendert Arents zoon, R. 96.
Lenert Claes‟zoon, R. 87.
Leanaert Philips zoon, baljuw en schout van de Lier, R. 57.
Leendert van Doorne, R. 111.
Levendalle (heer Jan van), R. 42.
Levina Pieters dochter, weduwe van Jan Keyser, R. 107.
Lijndrayer (Jan Dirxs zoon), burger van Schiedam, R. 74.
Lijndrajer (Jan Goossens zoon), R. 92.
Lijsbeth, Lizebettis: zie Elisabeth.
Lis (Pieter Jans zoon), schepen van Schiedam, R. 86, 89.
Loo (Gerijt Potter van der), R. 38.
Loopuyt (Simonides), I. 138.
Looy (H.C. van der), notaris te Rotterdam, I. 51, 53.
Louff Willems zoon, vleeschhouwer te Delft, R. 48, 50.
Louris Rembrants zoon, R. 61.
Lubbert Anthonis‟zoon Lantman, R. 86, 87.
Lucas van Malsem, Daniëls zoon, R. 83.
Lucas Stevens zoon van Malsem, R. 83, 84.
Lucas Meysterus, Ds., R. 98.
Lucasse (Jan), I. 144.
M
Maerten, Maertynken: zie Marten, Martynken.
Maertens (Johannes Theodorus Wilhelmus), I. 207.
Maertgen Jans dochter, I. B. II noot, 43.
Maertge Cornelis‟dochter van der Mij, R. 103.
93

TOEGANGSNUMMER 9
Machtelt Jans dochter, vrouw van Lubbert Anthonis‟zoon, R. 87.
Mak (familie), I. 161.
Malsem (Daniël Allerts zoon van) R. 83.
Malsem (Hillegont Daniëls dochter van) vrouw van Cornelis van Hogendorp, R. 83.
Malsem (Isbrant Daniëls zoon van), R. 83.
Malsem (Joost Stevens zoon van), R. 84.
Malsem (Lucas Daniëls zoon van), R. 83.
Malsem (Lucas Stevens zoon van), I. 38; R. 83, 84.
Marel (Pleun Roele van der), R. 109.
Magriete Dirix dochter, R. 7.
Mark (graaf Robbrecht van der), R. 38.
Mark (Frans van der), R. 111.
Mark (Cornelis Frans zoon van der), R. 111.
Mark (Marijtje van der), R. 111.
Mark (Neeltje van der), R. 111.
Mark (Pieter van der), R. 111.
Mark (Trijntje van der), R. 111.
Maritgen Jans dochter, vrouw van Robbrecht Jacobs zoon, R. 63.
Maryken Cornelis‟dochter, R. 53.
Maryke Mairtyns dochter, R. 37, 53.
Maritgen, Phillips Jans zoons weduwe, R. 3.
Marytje van der Mark, R. 111.
Martijn Jacobs zoon, R. 39.
Maerten Willems zoon Struys, schepen van Schiedam, R. 85.
Maerten Thielams zoon Coninck, schepen van Schiedam, R. 61.
Mairtynken Martyns dochter, R. 53.
Theus Cornelis‟zoon, R. 56.
Mathijs: zie ook Myttijs.
Matüs Jacobs zoon, R. 19.
Matthijs Jans zoon, mr., pastoor te Voorhout, R. 94.
Mattheus Meyens zoon, R. 52.
Mathijs Willems zoon Muylwijck, schepen van Schiedam, R. 68.
Mathijs die Backer, R. 24.
Mattenesse (Lüsbet Jan heer Dirx zoons dochter van), R. 17.
Meerman (Gerard), raad van Leiden, R. 104.
Mees Willems zoon, R. 32.
Meysterus (Ds. Lucas), R. 98.
Melis Adriaens zoon, R. 46.
Meurs (Anna Marie van), I. 173.
Michiel Jans zoon, R. 1.
Michiel de Voogt, schout en secretaris van Vlaardingen en Vlaardingerambacht, R. 110.
Mij (familie Van der), I. 44.
Mij (Adriaen Cornelis‟zoon van der), R. 103.
Mij (Aryen Cornelis‟zoon van der), R. 103.
Mij (Cornelis Wouters zoon van der), R. 98, 99.
Mij (Maertge Cornelis‟dochter van der), R. 103.
Mij (Pieter Cornelis‟zoon van der), R. 103.
Mij (Soetge Cornelis‟dochter van der), R. 103.
Mij (Wouter Cornelis‟zoon van der), I. 45; R. 99, 100, 101.
Mij (Wouter Cornelis‟zoon van der), R. 103.
Mijttijs Symons zoon, R. 44.
Molendijk (Nicolaas), I. 160.
94

Molswijck (Adriaen Cornelis‟zoon), notaris, R. 90, 91.
Montfoort (heer Jan van), R. 32.
Montfoort (vrouw Willem van), R. 32.
Montgesur (Charles du), R. 112.
Mors (Cornelis), advocaat, R. 38.
Most (kinderen Van der), I. 154.
Muylwijck (Mathijs Willems zoon van), schepen van Schiedam, R. 68.
Muylwijck (Willem Cornelis‟zoon van), schepen van Rotterdam, R. 54.
Muys (Anthonis Willems zoon), burgemeester van Schiedam, R. 53.
Muys (Gerard), secretaris van Schiedam, R. 62, 63, 80.
Muys (Jacop Anthonis‟zoon), R. 60.
Muys (Claes Jans zoon), I. 42, 43.
Muys R, I. 48.
Multen, I. 209.
N
TOEGANGSNUMMER 9
Naaldwijk (heer van), R. 30, 31.
Naaldwijk (vrouw Willem van Montfoort van), R. 32.
Neeltje Jans dochter, weduwe van Cornelis Wouters zoon van der Mij, R. 98, 99, 103.
Neeltje van der Mark, R. 111.
Neck (Heyndrick Dirix zoon), schepen van Rotterdam, R. 54.
Niemand (Bernardus Johannes), I. 168.
Nieupoort (W.), notaris, I. B. II noot, 30, 31, 32, 33; R. 81, 82.
Niessen (Arent Dircxs zoon), R. 92.
Niesen (Dirc), R. 92.
Niclaes Oversteeghy, R. 106.
Nobelaer (Willem van), R. 105.
Noordijk (Sophia), I. 188.
Noortwijk (kinderen Van), I. 174.
O
Oegst (Annetje Pieters dochter van der), vrouw van Cornelis Leenderts zoon van Bergen, R.
109.
Opmeer (kind), I. 145.
Oranje (Wilhem Henrick, prins van), R. 100, 102.
Oschman (Dirck), R. 100, 101; I. 45.
Otsyer (heer), R. 32.
Oversteegh (Niclaes), R. 106.
Overvest (Symon Damaes‟zoon van), R. 25.
P
Panser (Pleuntjen Aryens dochter), R. 98.
Pauwert (kinderen Van der), I. 190.
Peekstock (familie), I. 144.
Persoon (Leendert), I. 83.
Petrus Wilhelmi, R. 5.
Pierre Buyeles, R. 52.
Pieter Airt zoon, R. 53, 54.
Pieter Gerrits zoon Vinck, R. 90.
95

Pieter Heynric Bollandts zoon, R. 14.
Pieter Jans zoon Lis, schepen van Schiedam, R. 86, 89.
Pieter Cornelis‟zoon van der Mij, R. 103.
Pieter Pieters zoon van Dijck, R. 77.
Pyeter Vrancke zoon, schepen van Schiedam, R. 44.
Pieter Biscop, R. 46.
Pieter van der Mark, R. 111.
Pieter, heer van Rhoon enz., R. 46.
Pieter van Schoonhoven, raad van Rotterdam, R. 109, 110.
Pieter Venijn Jans zoon, R. 24.
Pieternelle Gerrits dochter, weduwe van Jacob Heyndricxs zoon, R. 68.
Pijnaecker (Cristiaen), schepen van Schiedam, R. 93.
Plen Roele van der Marel, R. 109.
Pleuntjen Aryens dochter Panser, R. 98.
Plooy (kinderen, I. 178.
Poort (Catharina), weduwe van J. Walraven, I. 159.
Poortman (Mr. K.A.), regent van het Weeshuis, I. C. IId . noot.
Pop (Andries), cureit van Schiedam, R. 5.
Potter (Jan Jans zoon), landmeter, I., R. 34.
Potter van der Loo (Gerijt), R. 38.
Pouwels Adriaens zoon, R. 53.
Praet (heer van), stadhouder van Holland, R. 48.
Prent (Huge Claes‟zoon), R. 10.
Prins (Jan Barends zoon), R. 111.
Q
Quirijn Gerrits van, R. 53.
R
Recht (Jan Jacobs zoon de), schepen van Schiedam, R. 69.
Reepmaker (Adriaan), notaris, I. 51.
Reine (kinderen), I. 200.
Reinhout (familie), I. 153.
Rembrant Louris‟zoon, R. 61.
Rhoon (Pieter, heer van), R. 46.
Rijke (familie), I. 163.
Rijn (Catharina Weynina van), vrouw van Gerard Meerman, R. 104.
Rijnbende (Anna Petronella), I. 139.
Rijnbende (Margarethus), I. 141.
Robbrecht Jacobs zoon, R. 66.
Robbrecht, graaf van der Mark, R. 38.
Rochus Gerrits zoon Schuyffhouck, R. 74.
Rodi (Elisabeth), weduwe van Corstiaen van Deursen, I. 155.
Roetma (familie), I. 156.
Rosendaal (Alijd, heer Jans dochter van), R. 17.
Rovers (kinderen), I. 166.
Russent Claes‟dochter, vrouw van Adriaen Jacop Muus‟zoon, R. 28.
Rutger (Dierck Rutgers zoons zoon), R. 38.
S
TOEGANGSNUMMER 9
96

Sander van der Weteringe Liberts zoon, R. 52.
Santman (Jacob Vas‟zoon), R. 73.
Santman (Cor Isbrants zoon), R. 86.
Schalck Jacobs zoon, ijzerkramer, R. 75.
Schoenmaecker (Sebastiaen Frans zoon), I. 34.
Schooyer (kinderen), I. 203.
Schoonhoven (Pieter van), raad van Rotterdam, R. 109, 110.
Schoonrok (kinderen), I. 185.
Schoorn (C.G.), regent van het Weeshuis, I. 153, 154.
Schot (familie), I. 148.
Schouten (Hendrijntje), weduwe van Pieter Reinhout, I. 153.
Schuyffhouck (Rochus Gerrits zoon), R. 74.
Sellemans (kinderen), I. 179.
Symon Dasmaes‟zoon van overvest, R. 25.
Symoen Loef Paridaen Scouten zoon, schepen van Schiedam, R. 1.
Symon Melchiors zoon Veris, schepen van Schiedam, R. 63, 85, 86, 92.
Simon Wouters zoon, I. B. I noot.
Symon Wouter Witte zoon, R. 24.
Sluys (Maerten Willems zoon), schepen van Schiedam, R. 85.
Sluys (kinderen Van der), I. 162.
Smith (kinderen), I. 171.
Snyders (Andries), I. q122.
Snouck, R. 57.
Snoeckert van den Binckhorst (Willemina), R. 105.
Soetge Cornelis‟dochter van der Mij, R. 103.
Spangen (Assuerus Henrick van), heer van Terlist, R. 105.
Spek (kinderen Van der), I. 205.
Spiegel (Adriaen Jans zoon in de), R. 52.
Sprong (Annetje Robbregts van der), I. 146.
Steenplaetser (Claes Aryens zoon), R. 69.
Steur (Cornelis Michiels zoon), kuiper te Delft, R. 94, 95.
Steur (Jan Cornelis‟zoon), R. 94.
Stooker (kinderen), I. 183.
Stuyt (Daniël), R. 106.
T
Taender (Heynrick Jans zoon), R. 86.
Tettelaar (Cornelis Philippus), I. 206.
Thardt (Johanna), I. 160.
Theüs: zie Mattheus.
Thomas Eduardus Tobias, R. 112.
Timermans (kinderen), I. 184.
Tynneghieter (Jan Ariaens zoon), schepen van Schiedam, R. 49.
Tobias (Thomas Eduardus), R. 112.
Touw (kinderen Van der), I. 194.
Trijntje van der Mark, R. 111.
U
Uth (Jan Jans zoon), kleermaker, R. 89.
TOEGANGSNUMMER 9
97

V
TOEGANGSNUMMER 9
Veder (Aart), I. C. II. Noot.
Veen (Jacob Bastiaens zoon) schepen van Schiedam, R. 93.
Veen (Jan Dominicus). R. 53.
Veenen (Clays van), R. 6.
Veenlandt (Jacob Pieters zoon), I. B. I noot.
Velde (meester Jan van), R. 25.
Velden (Frank van der), I. 84.
Velthuyzen (Georgius), I. 147.
Venijn (Pieter Jans zoon), R. 24.
Verbies (Willem), R. 46.
Verboom (kinderen), I. 175.
Veris (Symon Melchiors zoon), schepen van Schiedam, R. 63, 85, 86, 92.
Verwer (Jan), R. 60.
Vinck (familie), I. 48.
Vinck (Gerrit), I. 45; R. 100, 101.
Vinck (Gerrit Jans zoon), R. 61, 90.
Vinck (Pieter gerrits zoon), I. 42; R. 90.
Visch (Gerard), schepen van Schiedam, R. 103.
Visser (Jacoba), weduwe van Lieving Roetman, I. 156.
Vlaardingen (Cornelis acobs zoon van), schepen van Schiedam, R. 89, 92.
Vliet (J. van), I. 48.
Vlugt (kinderen Van der), I. 192.
Vollenhoven (Anthoni van), regent van het Weeshuis, R. 105.
Voogd (Elisabeth), weduwe van Simonides Loopuyt, I. 138.
Voogt (Michiel de), schout en secretaris van Vlaardingen en Vlaardingerambacht, R. 110.
Voorburch (Willem Jacobs zoon van), schepen van Delft, R. 75.
Voorden (kinderen Van der), I. 202.
Vooren (kinderen Van), I. 150.
Voppo filius Theoderici, notaris aan het Hof van Utrecht, R. 5.
Vranck Reyers zoon van der Burch, schepen van Delft, R. 75.
Vries (Herman de), R. 106.
Vrye (Mr. Franco de), schepen van Gouda, R. 106.
W
Walraven (familie), I. 159.
Weber (Magdalena), vrouw an Adrianus Leenmans, I. 158.
Weye (J. van), I. 186.
Weyntgen: zie Windel.
Weyntie van Cent, weduwe van Niclaes Oversteegh, R. 106.
Went (Anna Sophia), I. 147.
Werff (Alewijn van der), reeder te Vlaardingen, R. 112.
Werf (Gillis van der), R. 110.
Weteringe (Sander van der) Liberts zoon, R. 52.
Wielen (Allardt Jacobs zoon van der), schepen van Schiedam, R. 56.
Wygerus filius Heynrici Braet, R. 45.
Wijckerhelt (Dirck), schepen van Schiedam, R. 103.
Wijzenbroek (Johanna Jacoba), I. 182.
Wilius (A.), notaris, R. 53.
98

TOEGANGSNUMMER 9
Willem….kens, R. 4.
Willem Dircxs, R. 4.
Willem Frans zoon, schepen van Schiedam, R. 55.
Willem Gerrits zoon, R. 53.
Wilem Heynen zoon, schepen van Schiedam, R. 11. 13.
Willem Hughen zoon, R. 6.
Willem Ysbrants zoon, R. 47.
Willem Jacobs zoon van Voorburch, schepen van Delft, R. 75.
Willem Jans zoon of Willem Jan Aerts zoon, burgemeester van Schiedam, I. B. II noot, 27 -37,
39, 41-48, 51, 53, 54, 211; R. 49, 52, 57, 62, 63, 65, 70, 71, 76, 79-84, 100.
Willem Koenen, R. 52.
Willem Cornelis‟zoon van Muylwijck, schepen van Rotterdam, R. 54.
Willem Symns zoon, R. 40.
Willem Willems zoon, burgemeester van Schiedam, R. 13.
Willem Bisschop, schepen van Schiedam, R. 98.
Willem van Catwijk, R. 111.
Willem van Nobelaer, R. 105.
Wilhem Henrick, prins van Oranje, R. 100, 102.
Willem Verbies, R. 46.
Willemina Snoeckert van den Binckhorst, R. 105.
Windel Mairtyns dochter, R. 37, 53.
Wit (Jan die), deken van Sint Marie te Utrecht, R. 2. 3.
Wouter Cornelis‟zoon van der Mij, R. 99, 100, 101.
Wouter Cornelis‟zoon van der Mij, R. 103
Z
Zay Ditc Zayen Goeswijns zoon van der Lede, R. 17.
Zoelen (Gerrijt van), schout van Nieuw-Mathenesse, R. 47.
Zoete (Erasmo de), secretaris van Schiedam, R. 62, 80.
Zoethout (familie), I. 149.
Zwaanenburgh (Cornelis), koopman te Maassluis, R. 112.
99

G E M E E N T E A R C H I E F S C H I E D A M
INVENTARIS VAN HET ARCHIEF VAN HET
WEESHUIS DER HERVORMDEN
EN VAN DE
STICHTING DE LINDENHOF
1901-1980
DOOR
J.M.M. JANSEN
SCHIEDAM 1996
TOEGANGSNUMMER 9

TOEGANGSNUMMER 9
AANVULLING OP HET ARCHIEF VAN HET WEESHUIS DER HERVORMDEN EN VAN
DE STICHTING DE LINDENHOF, 1902 -1980
N.B.: Stukken jonger dan vijftig jaar zijn niet openbaar.
INVENTARIS
A. Stukken van algemene aard
584-594. Notulen van de colleges van regenten en van regenten en regentessen, 1901-1972.
9 delen en 1 pak
584. 8 oktober 1901-22 januari 1918.
585. 5 februari 1918-12 april 1930.
586. 12 mei 1930-10 mei 1937.
587. 31 mei 1937-30 maart 1942.
588. 13 april 1942-20 januari 1947.
589. 1947 februari 3-1952 maart 10
590. 7 april 1952-4 juni 1956.
591. 2 juli 1956-3 december 1962.
592. 7 januari 1963-26 september 1968.
593. 6 november 1968-15 december 1971.
594. mei 1967-juni 1972.
1 pak
N.B.: Getypte exemplaren.
595-596. Notulen van het college van regenten van het Weeshuis der Hervormden en van het
bestuur van de Stichting De Lindenhof, met bijlagen; fotokopieën, 1973-1980.
2 omslagen
N.B.: Exemplaren van regent-bestuurslid P.J.T. Endenburg.
595. 1973-1977.
596. 1977-1980.
597-618. Bijlagen van de notulen, 1908-1972.
22 pakken
597. 1908-1916.
598. 1917-1923.
599. 1924-1927.
600. 1928-1929.
601. 1930-1931.
602. 1932-1933.
603. 1934-1935.
604. 1936-1937.
605. 1938-1939.
606. juni-oktober 1941.
607. november 1941-april 1942.
608. mei-december 1942.
609. 1943.
610. 1944.
611. 1945.
612. 1946.
613. 1947-1949.
614. 1949-1951.
615. 1954.
100

616. 1963-1970.
617. 1964-1967.
618. 1968-1972.
619-621. Brievenboeken, 1896-1940.
3 delen
619. 11 februari 1896-21 december 1928.
620. 8 januari 1929-21 september 1937.
621. 5 oktober 1937-24 december 1940.
TOEGANGSNUMMER 9
622. Staten houdende opgaven in verband met de armenstatistiek over 1884-1942.
1 pak
623. Stukken ontvangen en opgemaakt door regent Van Bergen Walraven, 1940-1942
en z.d.
1 omslag
624. Minuten van uitgaande brieven van regent-secretaris C. Bubberman, 1943-1944.
1 omslag
625. Ingekomen en minuten van uitgaande stukken bij regent-secretaris G.M. Hovingh,
1948-1955.
1 pak
626. Ingekomen stukken bij regentes J. Pels Rijcken-Linthorst Homan, 1967-1970.
1 omslag
627. Statuten en reglementen van het weeshuis, 1848-1954.
1 omslag
628. Jaarverslag van het weeshuis over 1943.
1 stuk
629. Wegwijzer voor de Lindenhof, z.d. [ca. 1970].
1 omslag
630. Alfabetische index, mogelijk op een brievenboek, z.d.
1 deel
B. Stukken betreffende bijzondere onderwerpen
I. Bestuur
86a. Naamlijst van de Heilige Geestmeesteren respectievelijk van regenten en -vanaf
1740- van regentessen van het weeshuis van 1482-1941, opgemaakt 1855,
bijgehouden tot 1941.
1 deel
631. Naamlijst van de Heilige Geestmeesteren respectievelijk van regenten en -vanaf
1740- van regentessen van het weeshuis van 1482-1855, opgemaakt ca. 1925.
1 deel
101

II. Financiën
1. Verantwoording
1.1 begrotingen
632. Begrotingen van inkomsten voor de jaren 1887-1941.
1 omslag
633. Begrotingen voor 1941-1949, 1972.
1 omslag
1.2 rekeningen
TOEGANGSNUMMER 9
634-635. Rekeningen, afgehoord door de commissie voor het weeshuis, over 1912-1943.
2 pakken
634. 1912-1925.
635. 1926-1943.
636. Rekeningen van ontvangsten en uitgaven, 1923-1936, 1939.
1 omslag
637-642. Jaarrekeningen (accountantsrapporten) van het Weeshuis respectievelijk en van de
Lindenhof over 1941-1981.
6 pakken
637. 1941-1950.
638. 1941-1955.
639. 1956-1960.
640. 1961-1965.
641. 1966-1970.
642. 1971-1981.
2. Administratie
643. Journaal, 1908-1913.
1 deel
644-648. Kasboeken, 1908-1969.
5 delen
644. 1908-1913.
645. 1945-1950.
646. 1962-1963.
647. 1964-1965.
648. 1969.
649-652. Tabellarische kasboeken, 1914-1940.
4 delen
649. 1914-1921.
650. 1922-1927.
651. 1928-30 november 1934.
652. 30 november 1934-1940.
102

653. Rekening-courantboek bij Loopuyts Bank, 1921-1930.
1 deeltje
654. Manuaal betreffende de exploitatie van de tehuizen, 1944.
1 deel
TOEGANGSNUMMER 9
655. Manuaal betreffende de exploitatie van de tuinderij, de wasserij en de
schoenmakerij, 1944-1948.
1 deel
3. Overig
656. Rapport betreffende de inrichting van de financiële administratie, 1941.
1 stuk
657. Stukken betreffende de deelname aan de Kring Behandelingshuizen (betreffende de
exploitatie van deze tehuizen), 1966-1971.
1 pak
III. Eigendoms- en vermogensbeheer
1. Van het weeshuis
1.1 algemeen
658. Legger van onroerende goederen, obligaties, hypotheken en erfpachten, aangelegd
1860.
1 deel
659. Stukken betreffende het geschil met het R.K. Parochiaal Armbestuur inzake de
status volgens de armenwet van het Weeshuis der Hervormden, 1921-1926.
1 omslag
660. Stukken betreffende de aangifte voor de belasting van de dode hand, 1934-1939.
1 omslag
1.2 onroerend goed
a. verwerving
661-664. Eigendomsbewijzen, 17..-19...Met retroacta.
4 pakken
661. Eigendommen in Schiedam I.
662. Eigendommen in Schiedam II.
663. Eigendommen in Kethel c.a.
664. Eigendommen in overige gemeenten.
665. Uittreksels uit de kadastrale plans en leggers betreffende het onroerend goed van
het weeshuis, 18..-19...
1 pak
826. Kaarten, situatietekeningen en uittreksels uit de kadastrale plans betreffende het
103

TOEGANGSNUMMER 9
onroerend goed van het weeshuis, 1844-1946 en z.d. en enige ontwerpen van
diverse architecten van onroerende goederen in bezit van het weeshuis, 1911, 1932,
1963 en z.d.
1 portefeuille
N.B.: Zie ook inv.nr. 825.
825. Kaarten, situatietekeningen en uittreksels uit de kadastrale plans betreffende het
onroerend goed van het weeshuis, 1903-1926 en z.d. en enige ontwerpen van onder
andere P. Sanders J. Bokhorst en F. de Groot van onroerende goederen in bezit van
het weeshuis, 1935-1936 en z.d.
1 portefeuille
N.B.: Zie ook inv.nr. 826.
666. Voorwaarden voor de openbare verkoop van onroerende goederen aangekocht door
het weeshuis, 1907-1948.
1 pak
667. Uittreksel van de akte van overdracht van de baten en lasten van het Diaconiehuis
aan het weeshuis strekkende tot bewijs van eigendom, met bijlagen, 1925.
1 omslag
668. Stukken betreffende de aankoop en het beheer van onroerend goed, 1924-1941,
1968.
1 omslag
b. beheer en onderhoud
669. Kaartboek van bouw- en weiland in de Leenherenpolder, opgemaakt door J. van
der Weel, 1766; kopie, opgemaakt door J. Meesters, 1842.
1 deel
670. Verzekeringspolissen voor onroerend goed, 1878-1938.
1 pak
671. Bestek voor de bouw van een varkensschuur en koeiestal bij de boerderij verhuurd
aan C. Beekenkamp aan de Harreweg te Kethel, z.d. [ca. 1880].
1 stuk
672. Polderkeuren en -reglementen, 1896-1938.
1 pak
673. Legger van onroerende goederen, aangelegd ca. 1900, bijgehouden tot ca. 1925.
1 deel
674. Stukken betreffende het beheer van de goederen in de Leenherenpolder te
Goudswaard, 1913-1942.
1 pak
675. Akte van vergunning voor de bouw van een kinderspeelzaal naar een ontwerp van
P. Sanders, met bijlagen, 1916.
1 omslag
N.B.: Zie ook inv.nr. 803.
104

676. Stukken betreffende polderzaken, 1913-1940.
1 omslag
TOEGANGSNUMMER 9
824. Ontwerpen en tekeningen van P. Sanders van enige onroerende goederen in bezit
van het weeshuis, gelegen in Schiedam, Kethel, Goudswaard en Overschie, 1917,
1922-1923, 1925-1927,1930 en z.d. en een schetsplan van Lockhorst en
Overeynder voor een directeurswoning, 1941. Met schetstekeningen van de
regentenkamer, 1908.
1 portefeuille
N.B.: De schetstekeningen van de regentenkamer zijn digitaal beschikbaar (nrs.
824a-824c). Zie ook inv.nrs. 825-826 voor tekeningen.
677. Stukken betreffende de berekening van polderlasten, 1921-1935.
1 omslag
677a. Tekeningen betreffende de uitbreiding van het gebouw van het voormalige
Diaconiehuis der Hervormden, 1926.
2 stukken
N.B.: Niet uitgevoerd.
678. Akte van vergunning ingevolge de Hinderwet voor de bouw van een wasinrichting,
met bijlagen, 1929.
1 omslag
679. Stukken betreffende het onderhoud van de centrale verwarmingsinstallaties, 1941-
1948.
1 omslag
680. Stukken betreffende het onderhoud van beide tehuizen, 1948-1950.
1 omslag
681-682. Stukken betreffende het onderhoud van de woningen in bezit van het weeshuis,
1948-1949, 1970-1973.
2 omslagen
681. 1948-1949.
682. 1970-1973.
683. Journaal betreffende de exploitatie van het huizenbezit van het weeshuis, ca. 1946ca.
1960.
1 band
684. Bestek en voorwaarden voor de verbouwing van de boerderij Van de Erve te
Goudswaard, 1969.
1 stuk
c. verhuur en verpachting
685. Legger van verhuurde landerijen, met opgaven van de jaarlijkse huuropbrengst,
aangelegd 1874, bijgehouden tot 1889.
1 deel
105

686-689. Akten van verpachting van onroerend goed, 18..-19...
4 pakken
N.B.: Schimmel
686. 18..-19..
687. 19..-19..
688. 19..-19..
689. 19..-19..
690. Lijsten van de opbrengst van landpachten, 1881-1894, 1934-1941.
1 omslag
TOEGANGSNUMMER 9
691-702. Registers van in te vorderen en ingevorderde huishuur, 1891-1967.
12 delen
691. 1891-1898.
692. 1898-1902.
693. 1902-1905.
694. 1905-1909.
695. 1909-1912.
696. 1935-1939.
697. 1955-1961.
698. 1962-1968.
699. 1962.
700. 1963.
701. 1964-1965.
702. 1966-1967.
703. Staten van verantwoorde huur, 1940.
1 omslag
704. Stukken betreffende de rechtszaak tegen J. Kool respectievelijk de weduwe Kool
tot ontbinding van de pachtovereenkomst tussen het weeshuis en beiden, 1940-
1948.
1 omslag
705. Stukken betreffende de pachtopbrengsten, 1964.
1 omslag
d. verkoop
706. Akten van verlening van het recht van koop aan S.A. Stolk, G. Elfferich en M.M.
van Velzen van percelen bouwterrein aan de Rotterdamse Rijweg te Overschie,
1926.
1 omslag
707. Stukken betreffende grondverkoop in verband met de aanleg van de rijksweg nr.
20, 1935-1939.
1 omslag
1.3. hypotheken, leningen en aandelen
708. Akten van hypothecaire schuldbekentenissen ten behoeve van het weeshuis, 1873-
1975. Afgelost.
106

1 pak
TOEGANGSNUMMER 9
709-714. Leggers van verstrekte hypotheken, met aantekening van de jaarlijkse
respectievelijk maandelijkse aflossing, hypotheekboek, 1875-ca. 1958.
5 delen en 1 pak
709. 1875-ca. 1890.
710. 1886-1900.
711. 1900-1907.
712. 1908-1925.
713. 1926-ca. 1939.
714. ca. 1939-ca. 1958.
N.B.: Losbladig.
715. Staten van verstrekte hypotheken, 1887-1894; met een staat van renten uit de
bezittingen van de wezen, 1887.
1 omslag
716. Legger van aandelen in de Woningmaatschappij Samenwerking, 1922.
1 deel
717-718. Ingekomen en minuten van uitgaande brieven betreffende verstrekte hypotheken;
met bijlagen, 1931-1954.
2 omslagen
717. 1931-1939.
718. 1939-1954.
719. Stukken betreffende de verstrekking van studieleningen, 1938-1942.
1 omslag
2. Van het legaat Elisabeth Jacobsdochter
720. Stukken betreffende de aanspraak van mw. Jongbloed-Noordijk op vrije bewoning
van een huis aan de Nieuwstraat op grond van vermeende afstamming van
Elisabeth Jacobsdochter, 1957; met retroacta, 19 e -20 e eeuw.
1 omslag
3. Van het legaat Willem Jan Aertsz.
721. Stukken betreffende het beheer en de afkoop van het legaat Willem Jan Aertsz.,
1815-1938.
1 pak
722-723. Kasboeken betreffende het beheer van het legaat Willem Jan Aertsz., 1857-1942.
2 delen
722. 1857-1920.
723. 1921-1942.
IV. Personeel
724. Instructies voor de binnenvader, 1833, voor de schoolonderwijzer, 1823, voor de
naaimoeder, 1825 en voor de keukenmoeder, 1815. Afschriften, ca. 1835.
1 deel
107

TOEGANGSNUMMER 9
725. Stukken betreffende de deelname aan de Algemeene Bedrijfsvereeniging voor
Ziekengeldverzekering, 1930-1938.
1 omslag
726. Ingekomen sollicitatiebrieven naar de functies van binnenregent en -regentes,
1933.
1 omslag
727. Stukken betreffende de sollicitaties naar de functies van directeur, boekhouder,
kinderjuffrouw en conciërge, 1937-1941.
1 pak
728-729. Ingekomen en minuten van uitgaande brieven betreffende de aanstelling van
personeel, ca. 1940-ca. 1955.
2 pakken
728. ca. 1940-ca. 1949.
729. ca. 1949-ca. 1955.
730. Pensioenreglement voor het personeel van het weeshuis, 1941.
1 stuk
731. Verzamelstaten van uitbetaalde lonen, opgemaakt ten behoeve van de
loonbelasting, 1941-1942.
1 omslag
732. Stukken betreffende de benoeming van de heer Wijnands als directeur, 1970.
1 omslag
733. Verslagen van groeps- en hoofdleidersbijeenkomsten inzake de interne
beroepsvorming, 1970.
1 omslag
V. Zorg
1. Wezen
1.1 intern beheer
734-743. Kasboeken van de binnenregent, 1906-1941.
10 delen
734. 1906-juni 1909.
735. oktober 1913-januari 1916.
736. december 1918-janurari 1921.
737. februari 1921-augustus 1923.
738. april 1926-maart 1928.
739. april 1928-februari 1930.
740. maart 1930-1931.
741. 1932-januari 1934.
742. februari 1934-februari 1936.
743. april 1940-1 juli 1941.
108

744. Dagboek van de binnenvader, 1913 maart 18-1941 juni 9.
1 deel
TOEGANGSNUMMER 9
745. Registertje houdende Wekelijkse aantekeningen van de binnenregent, 1933-1941.
1 deeltje
746. Stukken betreffende de enquête naar het beheer van weeshuizen in verband met een
voorgenomen reorganisatie, 1940.
1 omslag
747. Verslagen, Bulletin van de vergaderingen van de grote staf respectievelijk van de
Aktuele Beleidscommissie, 1965-1972.
1 pak
1.2 registratie
748. Uittreksel uit het stamboek houdende opgaven van opname en vertrek van wezen,
1898-1939.
1 deel
749. Stamboek van het weeshuis, aangelegd ca. 1900, bijgehouden tot 1957.
1 deel
750. Register van verpleegden, aangelegd ca. 1920, bijgehouden tot ca. 1930.
1 deel
751. Register van personen die nachtverblijf hebben gehouden in het weeshuis, 1951-
1955.
1 deel
1.3 verzorging
752-753. Kasboeken van op last van de regentessen aangeschafte huishoudelijke goederen,
1853-1921.
2 delen
752. 1853-1879.
753. 1880-1921.
754-755. Registers van aan wezen verstrekte kleding, 1885-1941.
2 delen
754. 1885-1923.
755. 1923-1941.
756. Kasboek van het college van regentessen, 1886-1893.
1 deel
757-759. Registers van in voorraad zijnde en uitgegeven textielwaren, 1895-1948.
3 delen
757. 1895-1913.
758. 1914-1927.
759. 1928-1948.
109

TOEGANGSNUMMER 9
760-761. Staten van per week respectievelijk per maand ingebrachte en afgegeven aantallen
textielwaren, 1898-1952.
2 delen
760. 1898-1941.
761. 1941-1952.
762-764. Staten van verstrekte maaltijden in het weeshuis en het Tehuis voor Halfwezen,
Spijslijsten, 1915-1938.
3 pakken
762. 1915-1925.
763. 1926-1938.
764. 1938-1941.
765-770. Leveranciersboekjes, 1921-1941.
6 deeltjes
765. Klompen, 1921-1933.
766. Manufacturen (W.H. Hissink), 1932-1940.
767. Kruidenier (A.J. Bijloo), 1933-1941.
768. Slagerij (P. van der Geer), 1936-1940.
769. Drogisterij (De Papaver), 1937-1941.
770. Rijwielen, 1938-1940.
1.4 opvoeding en vorming
771-772. Kasboekjes van door weesjongens ontvangen loon, 1920-1923, 1940-1941.
2 deeltjes
771. 1920-1923.
772. 1940-1941.
773. Kasboekje van door weesmeisjes ontvangen loon als dienstbode, 1940-1941 juni.
1 deeltje
774. Kopij voor en exemplaren van de Huiskrant, 1947-1949.
1 omslag
775. Rapport Individuele psychotherapie in een inrichting voor kinderbescherming;
Lindenhof 1956-1961. Gestencild.
1 omslag
776. Stukken betreffende de reorganisatie van en het methodiekonderzoek naar het
behandelingsplan, 1969-1971.
1 pak
1.5 voogdij
777-779. Stukken betreffende het beheer van aan kinderen toevallende nalatenschappen,
1793-1906.
3 pakken
777. 1793-ca. 1850.
778. 1898-19..
779. 19..-19..
N.B.: Schimmel.
110

TOEGANGSNUMMER 9
780. Stukken betreffende de declaraties voor de verpleging van onder voogdij staande
en onder toezicht gestelde kinderen, 1950-1951.
1 omslag
2. Halfwezen
2.1 steunverlening
781. Alfabetisch register van aan halfwezen verstrekte zomer- en winterbedeling, ca.
1895-ca. 1900.
1 deel
N.B.: Vochtschade.
782-783. Alfabetische registers van bedeelde halfwezen, z.d.
2 delen
782. aangelegd ca. 1915, bijgehouden tot ca. 1930.
783. aangelegd 1932, bijgehouden tot circa 1939.
784-785. Verslagen van huisbezoeken aan weduwen die voor hun kinderen ondersteuning
van het weeshuis ontvangen (halfwezen), 1915-1922, 1940-1941.
1 pak en 1 omslag
784. 1915-1922.
785. 1940-1941.
786-787. Lijsten van verleende onderstand aan halfwezen, 1929-1940.
2 pakken
786. 1929-1933.
787. 1934-1940.
2.2 Tehuis voor Halfwezen
788-790. Stamboeken van het Tehuis voor Halfwezen, 1870-ca. 1940.
3 delen
788. aangelegd ca. 1870, bijgehouden tot ca. 1910.
789. aangelegd 1915, bijgehouden tot ca. 1935.
790. aangelegd ca. 1930, bijgehouden tot ca. 1940.
791-793. Alfabetische indices op de stamboeken van halfwezen, z.d.
3 delen
791. z.d. [ca. 1900] (klapper op inv.nr. 788).
792. z.d. (Is dit Weeshuis of Tehuis voor Halfwezen???).
793. ca. 1930-ca. 1940.
794. Stukken betreffende de opname van halfwezen, ca. 1920-ca. 1940.
1 omslag
795-798. Dagboeken van het Tehuis voor Halfwezen, 1922-1941.
4 delen
795. 27 januari 1922-25 december 1929.
796. 1930-februari 1936.
797. 4 februari 1936-8 januari 1940.
111

798. 8 januari 1940-12 juni 1941.
TOEGANGSNUMMER 9
799-800. Vragenboekjes van de binnenregent van het Diaconiehuis respectievelijk van het
Tehuis voor Halfwezen, houdende ter vergadering van regenten te behandelen
verzoeken, 1925-1940.
2 deeltjes
799. 1925-1934.
800. 1934-1940.
801-802. Agenda's, registertjes van ter vergadering van regenten door de binnenregent van
het Diaconiehuis respectievelijk het Tehuis voor Halfwezen aan de orde gestelde
zaken, 1925-1941.
2 deeltjes
801. 1925-1933.
802. 1933-1941.
802a. Ingekomen stukken bij de regenten van het tehuis voor halfwezen, 1927-1933.
1 omslag
803. Akte van vergunning voor de bouw van een gesticht voor half-wezen naar een
ontwerp van P. Sanders, met bijlagen, 1927 en bijbehorende tekeningen, 1914-
1935.
1 omslag
804. Handtekeningenlijst van genodigden bij de opening van het Tehuis voor
Halfwezen, 1929.
1 stuk
805-810. Kasboeken van het Tehuis voor Halfwezen, 1929-1941.
6 delen
805. juni 1929-maart 1935.
806. april 1935-1936.
807. 1937-1938 oktober
808. november 1938-augustus 1940.
809. september 1940-1 juli 1941.
810. november 1937-juni 1941.
811-814. Kasboekjes van ontvangen lonen door jongens in het Tehuis voor Halfwezen,
1933-1941.
4 deeltjes
811. juli 1933-september 1936.
812. september 1936-april 1938.
813. mei 1938-oktober 1939.
814. november 1939-januari 1941.
815. Leveranciersboekje van kruidenier Bijloo, 1933-1941.
1 deeltje
816. Staten van uitbetaalde lonen aan personeel van het Tehuis voor Halfwezen, met
inliggende kwitanties, 1934-1936.
1 omslag
112

817. Staten van verstrekte zakgelden, 1934-1936.
1 katern
3. Andere hulpbehoevenden
TOEGANGSNUMMER 9
818. Dagboek vermeldende de dagelijksche gebeurtenissen in het tehuis voor
vluchtelingen ingericht door regenten en regentessen van het Weeshuis der
Hervormden, 1914-1919.
1 deel
819. Register van Belgische vluchtelingen ondergebracht in het huis van wijlen Dr.
Vaillant door Regenten van het Weeshuis der Hervormden, 1914-1919.
1 deel
VI. Festiviteiten en herdenkingen
820. Album houdende de namen van ouders die hebben bijgedragen aan het
jubileumgeschenk ter gelegenheid van het 350-jarig bestaan van het weeshuis,
1955.
1 deel
821. Receptiealbum ter gelegenheid van het 350-jarig bestaan van het weeshuis, 1955.
1 deel
822. Stukken betreffende de viering van het 350-jarig bestaan, 1955.
1 omslag
VII. Verzamelde stukken
823. Kranteknipsels, drukwerk en foto's e.a., ca. 1900-ca. 1930.
113