duurzame stedenbouw in woord en beeld - Stad Mortsel

Kijk, zo kan het ook!
© Eva Heuts
In december 1993 lanceerde de
stad Freiburg de ontwikkeling van
de nieuwe wijk Vauban omwille
van de nood aan stadsuitbreiding.
Het belangrijkste doel was
toen helaas om deze wijk
te ontwikkelen volgens de
tuinwijkgedachte. In aansluiting
hierop, kocht en saneerde de stad
de gronden van de intussen door
het Franse leger verlaten kazerne
Vauban.
Er groeide een beweging vanuit
het alternatief milieu. Studenten,
alleenstaanden en werklozen eisten
het behoud van de gebouwen en
het oude bomenbestand op het
ex-militaire domein, en waren
voorvechters voor betaalbare
huisvesting. Met verenigde kracht
door het Forum Vauban (°1994)
leverden zij een doortastende
‘strijd’ rond de basisfilosofie van
plan en wijk. Het Forum Vauban is
sinds 1995 door de Stad erkend als
partner in de ontwikkeling en heeft
gedurende vier jaar als LIFE-project
een subsidie ontvangen voor het
intense planproces. Een tijdje later
lanceerde de stad een wedstrijd
waar 60 architectenbureaus aan
deelnamen. De laureaat Kohlhoff
& Kohlhoff, realiseerde het
masterplan.
Deze nieuwe wijk, 38 ha groot, is
ontwikkeld voor 5000 inwoners en
600 jobs. In 2000 verhuisden de
eerste bewoners. In 2006 was de
wijk compleet.
Het hoofddoel van het project is
een wijk ontwikkelen die op een
coöperatieve en participatieve
manier voldoet aan ecologische,
sociale, economische en culturele
eisen zoals:
• Evenwicht tussen werken en
wonen
• Evenwicht tussen sociale
groepen
• Het opsplitsen in kleine percelen
en voorkeur voor private
bouwers en coöperatieve
projecten
• Integratie van toekomstige
eigenaars
• Bewaren van de 60 jaar oude
bomen en biotopen van de beek
• Voorrang verlenen aan
voetgangers, fietsers en
openbaar vervoer
• Voorrecht voor autovrij wonen
• WKK en stadsverwarming
‘Vauban’ en ‘Am Schlierberg’
Ecologische woonwijken in Freiburg-im-Breisgau, Duitsland
• Alle gebouwen voldoen minstens
aan de laag-energiestandaard
(65 KWh/m²/jaar)
• Voorkeur voor eigenaars die de
passiefhuisstandaard bereiken
(15 KWh/m²/jaar) in speciaal
ontworpen zones
• Gebruik van ecologische
bouwmaterialen en zonneenergie
• Nuttig gebruik van hemelwater
en infiltratie van overtollig
hemelwater in de bodem
• Wijkcentrum met
basisvoorzieningen: handel,
basisschool en crèches
• Groene publieke ruimtes, samen
met de bewoners ontworpen
• Wijkcentrum voor culturele
evenementen…
• Diversiteit in gebouwvormen
• Familie- en kindvriendelijk
Planningsstructuur
Veel actoren hebben bijgedragen
aan de ontwikkeling van de
wijk. Naast de fasering van de
ontwikkeling in deelgebieden (wat
bijsturing toelaat, afgestemd op de
marktvraag) is vooral de aanpak van
de projectregie zeer opmerkelijk, en
heeft die organisatie zich bewezen
als zeer efficiënt:
De burgemeester heeft de leiding
67