Profielen 34 - Profielen - Hogeschool Rotterdam

Gebouwen Hogeschool Rotterdam
RIJKSMONUMENT MUSEUMPARK
14
Lopend door de school waar je al zo lang je dagen slijt, voel je je
waarschijnlijk aardig thuis. Maar hoe goed ken je dit ‘thuis’?
Het gebouw is meer dan alleen die school, en daarom neemt
Profielen je mee voor een kennismaking met de gebouwen van
de HR. In deze eerste aflevering: Museumpark.
historie
Unilever NV gaf in het jaar van
haar oprichting, 1930, architect
Herman Mertens de opdracht een
hoofdkantoor te ontwerpen in het
voormalige Land van Hoboken.
Mertens, een zakelijk-expressionistisch
architect, ontwierp het
gebouw binnen de visie van stadsarchitect
Witteveen. Deze wilde
van Rotterdam een stad met allure
maken en was na de oorlog ook
vormgever van de wederopbouw.
Hij zag een monumentaal, grootstedelijk
rustpunt buiten het
centrum voor zich (Dijkzigt) met
brede autowegen in het groen,
intieme parkjes en mooie vergezichten.
Op de plek waar ooit
slechts parken en weiden waren,
staan nu het Sophia Kinderziekenhuis
en het Erasmus Medisch
Centrum (EMC). Alleen het oude
Unilevergebouw, met zijn binnenplaats
en het perkje voor de
hoofdingang, is nog steeds
prominent aanwezig en geeft met
zijn ligging en besloten karakter
een idee van het rustige en groene
ideaal van Witteveen.
Vanaf eind jaren ’50 is het gebouw
uitgebreid met de elf verdiepingen
tellende hoogbouw naar ontwerp
van architect A.J.B. van der Graaf.
Inmiddels staat hiervan zelfs een
miniatuurversie in Madurodam.
De hoogbouw was in eerste instantie
vrij sober, met weinig kleur
en strakke lijnen. Toen in ’92 het
gebouw volledig in handen van de
HR kwam, zijn zowel de hoog- als
laagbouw onder handen genomen
door EGM, één van de grootste ar-
foto: RJ
chitectenbureaus van Nederland.
Zij brachten moderne materialen
en kleur in de gebouwen en
wisten zo ook meer samenhang
tussen de twee delen te creëren.
Tegenwoordig is de locatie
Museumpark een goed uitgeruste
plek voor studie en ontwikkeling.
De laagbouw staat op de lijst van
rijksmonumenten.
Oh ja joh?!
Tweede Wereldoorlog
Tijdens de Tweede Wereldoorlog
heeft ergens in de toren van de
laagbouw een groep onderduikers
zich verscholen. Vanuit het hoogste
punt van de toren konden zij
het hoofdkwartier van de SS in de
gaten houden. Het is onbekend of
zij de oorlog hebben overleefd.
Ook is een deel van het gebouw na
het bombardement van Rotterdam
gebruikt als noodhospitaal.
foto: Nai, collectie H.F. Mertens senior 19368
Oranje Boven
De Oranjes hadden ooit hun eigen
suite op de elfde verdieping van
de hoogbouw. Toentertijd was het
voor de status van multinationals
als Unilever van groot belang om
goede contacten te onderhouden
met hooggeplaatste personen.
Leden van het koninklijk huis konden
zich hier op hun gemak terugtrekken
en genieten van het uitzicht.
Tegenwoordig laat Prins
Willem-Alexander zich kort rondleiden
en is eventjes op koninklijke
wijze chillen er niet meer bij.
adres
Museumpark 40
bouwjaar
tussen 1930 en 1931
architect
HF Mertens sr.
eigenaren
Unilever NV 1931 – 1989
Gemeente Rotterdam
1989 – 1992
Hogeschool Rotterdam
1992 – heden
‘Dichtgepleurd’ glas-in-lood
De authentieke entree van de
laagbouw is een fraai staaltje van
zakelijk realisme. Het straalt aan
alle kanten de luxe uit van de tijd
dat de hoogste directie van
Unilever er nog dagelijks vergaderde.
Of toch niet? Bij de overdracht
heeft Unilever alle kostbare
glas-in-loodramen van de buitenkant
met glas ‘verstevigd’ (‘dichtgepleurd’
volgens sommigen),
waardoor het nu een hels karwei
is om de, inmiddels aan roest en
barsten onderhevige ramen, te
restaureren. De honderden kleine
kunstwerkjes moeten nu stuk
voor stuk genummerd, hersteld en
teruggeplaatst worden om geen
ruzie met de Rijksmonumentendienst
te krijgen.
RJ