Klik hier voor de inhoudstafel - Hoger

Inhoudstafel
Voorwoord 3
Inhoud 5
Hoofdstuk 1 Sociale stratificatie en sociale mobiliteit 9
1 Sociale ongelijkheid en sociale stratificatie 9
1.1 Inleiding 9
1.2 Begrippen 10
1.3 Sociale ongelijkheid en sociale stratificatie als product van menselijke
interactie
11
2 De verschillende vormen van sociale stratificatie 13
2.1 Het kastestelsel 13
2.2 De standensamenleving 16
2.3 Het klassensysteem 17
3 Sociologische verklaringen voor het ontstaan van sociale stratificatie 18
3.1 De marxistische theorie 18
3.2 De theorie van Max Weber 21
3.3 De functionalistische theorie 23
4 Sociale klassen in de hedendaagse westerse samenleving 27
4.1 De neomarxistische klassentheorie van Erik Olin Wright 27
4.2 De klassentheorie van W.G. Runciman 30
4.3 De onderklasse 32
5 Sociale mobiliteit 35
5.1 Wat is sociale mobiliteit? 35
5.2 Onderzoek naar de mate van beroepsmobiliteit 36
5.3 Oorzaken van sociale mobiliteit 38
5.4 Gevolgen van sociale mobiliteit 39
6 Sociale ongelijkheid 40
6.1 Inkomen en vermogen 40
6.2 Het gebruik van collectieve voorzieningen 42
6.3 Sociale ongelijkheid en verschillen in gezondheid 45
6.4 Sociale ongelijkheid en het recht 46
Hoofdstuk 2 Sociale verandering 49
1 Inleiding 49
1.1 Wat is sociale verandering? 49
1.2 De sociologie als wetenschap van de sociale verandering 51
INHOUD
5

6
2 Bouwstenen van de sociale verandering sinds de achttiende eeuw 52
2.1 De rationalisatie 52
2.2 De opkomst van de natuurwetenschappen 53
2.3 De industriële revolutie 55
2.4 De verstedelijking 59
2.5 De secularisatie 61
3 Sociologische theorieën over sociale verandering 64
3.1 Auguste Comte: de wet der drie fasen 65
3.2 Karl Marx: klassenstrijd en sociale verandering 67
3.3 Ferdinand Tönnies: van ‘Gemeinschaft’ naar ‘Gesellschaft’ 71
3.4 Emile Durkheim: arbeidsverdeling als kern van sociale verandering 71
3.5 De theorie van de sociale hervormingsbeweging 73
3.6 De technologische theorie en de culturele diffusietheorie 76
Hoofdstuk 3 Macht en gezag 77
1 Inleiding 77
2 Begripsomschrijvingen 78
2.1 Macht 78
2.2 Gezag 79
3 De soorten macht en hun machtsbronnen 80
3.1 Economische macht 80
3.2 Sociale macht 81
3.3 Politieke macht 82
3.4 Culturele macht 83
3.5 Deskundigheidsmacht 84
3.6 Andere bronnen van macht 85
4 De soorten gezag 89
4.1 Charismatisch gezag 89
4.2 Traditioneel gezag 90
4.3 Rationeel-legaal gezag 91
5 Gehoorzaamheid aan het gezag: het experiment van Milgram 92
6 Strategieën om macht op te bouwen en uit te oefenen 95
6.1 Strategieën om macht op te bouwen 96
6.2 Strategieën om macht uit te oefenen en te behouden 99
7 Robert Michels over het ontstaan van machtsconcentraties 102
7.1 Democratie en organisatie 102
7.2 De ‘ijzeren wet van de oligarchie’ 103
7.3 Doelverschuiving 104
7.4 Besluit 104

Hoofdstuk 4 Deviant gedrag 107
1 Wat is deviant gedrag? 107
1.1 Inleiding 107
1.2 Definitie 108
1.3 Deviant gedrag is relatief 109
1.4 Deviantie en criminaliteit 111
1.5 De zichtbaarheid van deviant gedrag 112
2 Sociale gevolgen van deviant gedrag 114
2.1 Disfunctionele gevolgen 114
2.2 Functionele gevolgen 115
3 Oorzaken van afwijkend gedrag 117
3.1 Biologische en psychologische theorieën 117
3.2 Sociologische theorieën 120
4 De sociale reacties op deviantie en misdaad 136
4.1 Sociale controle 136
4.2 Bestraffing kan aanzetten tot nog meer deviantie 140
Bibliografie 149
INHOUD
7