DE KELVINDRUPPELAAR - HiSPARC

De lekstroom kwam waarschijnlijk doordat de opstelling ergens niet goed genoeg was
geïsoleerd. Ik heb toen het bedrijf ODV Rubber en Kunststoffen gebeld om te vragen of ze
geschikte isolatiematerialen hadden. Ze handelden immers in vele soorten rubber en
kunststoffen, die naar mijn idee goed isoleren. De medewerker die ik aan de lijn had hield
echter voet bij stuk en zei dat hij me niet kon helpen, omdat zijn materialen niet goed
zouden isoleren.
Toen ben ik naar bouwmarkten gegaan om te kijken of ze daar iets hadden. Vreemd genoeg
hadden ze daar niets anders dan isolatietape. Toen heb ik het maar bij de tape gehouden,
die ik uiteindelijk niet eens heb gebruikt. Vervolgens ben ik naar mijn werk (Ranzijn) gegaan
om te kijken of er nog piepschuim lag dat toch weggegooid zou worden. Gelukkig kon ik nog
een paar stukken vinden. Piepschuim (geëxpandeerd polystyreen) isoleert goed; het heeft
een soortelijke weerstand van >10 14 Ωm. Daarna ben ik naar school gegaan en heb ik de
stukken piepschuim onder de kunststof statieven, onder de opvangbakken en voor de
zekerheid ook onder de ijzeren statieven gezet. Ik zette toen een beginlading op de
opstelling en deze keer bleef de lading behouden! Er lekte helemaal niets meer weg.
Nadat ik de opstelling weer had schoongemaakt, begon ik opnieuw met druppelen. Omdat ik
bij het druppelen geen resultaat kreeg, bracht ik een beginlading van 1 kV aan met een
gewreven PVC buis – kennelijk had ik geen geduld, want de dagen daarop deed hij het wel
zonder beginlading. De elektroscoop begon langzaam te stijgen. Uiteindelijk kreeg ik vijf
mooie, blauwe vonken te zien! Opvallend
was dat de ene vonk al na vier minuten
kwam en de andere pas na twaalf minuten.
Als er een vonk te zien was, betekende dit
dus dat de opstelling zichzelf ontlaadde door
een elektronenstroom van de negatieve naar
de positieve kant. Er bleef na de ontlading
echter altijd een beetje lading aanwezig, wat
op de elektroscoop te zien was. Daardoor
begon de Kelvindruppelaar na een vonk
meteen weer met het opbouwen van een
lading. Er moest niet meer worden
gedruppeld totdat een geladen deeltje het
proces toevallig zou beginnen. Toen de
opvangbakken vol waren, stopte ik ermee. Ik
kon tijdens het druppelen trouwens gewoon
water bijvullen: er veranderde toen niets aan
de lading. Nu kon ik eindelijk aan mijn
onderzoeken beginnen! In afbeelding 9 is
Afb. 9. Mijn Kelvindruppelaar (vooraanzicht)
mijn Kelvindruppelaar met elektroscoop te zien.
19 | De Kelvindruppelaar