opmaak Tiecelij° - Reynaertgenootschap

Over de Vos, die Reynaert genoemd wordt, die Tibeert de muizendoder ontmoet
(De Vulpo, qui dicitur Reynardus, obviante Teberto murelego)
Tegen de advocaten
276
De Vos, die ook Reynardus genoemd wordt, ontmoette eens Tibeert, dat is de muizendoder,
en zei: ‘Vertel me eens hoeveel kunstgrepen en listen ken je?’ Die antwoordde
dat hij slechts één list kende. Vroeg de Vos: ‘En welke is dat?’ De muizendoder
antwoordde: ‘Als de honden mij achtervolgen, weet ik in een boom te
klimmen en zo te ontsnappen.’ Toen vroeg de Kat aan de Vos: ‘En welke listen ken
jij?’ Die antwoordde daarop: ‘Maar ik ken er wel 18, en dan heb ik er nog een zak
vol van. Daarom, kom met mij mee en ik zal je mijn kunstgrepen leren kennen. Je
zult leren hoe je de beet van de honden altijd kunt ontwijken.’ Maar toen zij weggingen,
zag je de jagers en daar vlak achter de honden komen. De Kat zei: ‘Ik hoor
de honden en ik word bevangen door angst.’ Toen zei de Vos: ‘Vrees niet.’ Omdat
de honden dichterbij kwamen zei de Kat: ‘Voor alle zekerheid zal ik jou niet volgen.
Ik wil mijn eigen list gebruiken.’ Door in de boom te klimmen ontkwam hij. Omdat de
Kat ontsnapt was, gingen de honden achter de Vos aan en kregen hem te pakken.
De Kat, veilig hoog in de boom zittend, aanschouwde wat er gebeurde en riep:
‘Reynaert, Reynaert, doe je zak open, want nu is het tijd. Al jouw listen zullen je
zeker niet meer helpen.’
Moraal. Onder de kat moeten de eenvoudige mensen begrepen worden, die slechts
één list kennen, die zij door de aanschouwing van de Heer met vast vertrouwen
inroepen. Door het geloof gaan zij langs de boom van het Kruis van Christus
omhoog en blijven zo uit de greep van de honden, die gelijk te stellen zijn met het
vijanden van het menselijk geslacht. In de Vos worden de advocaten begrepen, die
bedriegerijen bedenken. Daarmee worden de 18 listen bedoeld en bovendien nog
de volle zak. Zo zullen de duivelse jagers komen en met hun honden de mensen
achtervolgen, beroven en verscheuren. De rechtvaardige zal daarom tegen hen
zeggen: ‘Opent uw zak en laat mij uw listen zien, enz.’
Commentaar
In Reynaerts historie, maar daar ontsnapt de vos, zij het nipt, aan de dood.
Over de Wolf en de Vos
[En toegevoegd zal worden over de vrek, die de mensen bedriegt en over hen
die overvloedig lekkernijen gebruiken]
(De Lupo et Vulpe
[Et applicatur avaris quos [quisque] decipit et eis qui nimis [se] tradunt deliciis])
De Wolf komt de Vos tegen en vraagt: ‘Waar kom jij vandaan?’ De Vos zegt: ‘Van
een van die visvijvers, waar ik geweldige vissen ving en mij volgegeten heb.’ De
Wolf werd begerig en vroeg: ‘Hoe heb je die gevangen?’ De Vos zei: ‘Ik liet mijn
staart in het water zakken en liet hem daar een lange tijd in hangen. De vissen, die
Tiecelijn, 20, 2007