opmaak Tiecelij° - Reynaertgenootschap

■ Joke van den Brandt
Ex libris ‘Antoon Vermeylen 75’
Op 27 juli 2006 werd Antoon Vermeylen 75. Bij die gelegenheid maakte zijn vriend
Frank-Ivo van Damme een ex libris waarin alle kwaliteiten van deze uitzonderlijke
Reynaertbroeder belicht worden. Wie kent Antoon beter dan Frank-Ivo? Reeds op
vijftienjarige leeftijd leerden ze elkaar kennen door het jongerentijdschrift Pijpkruid,
dat Frank-Ivo uitgaf samen met zijn broer René en enkele jonge kunstenaars.
Ondanks hun zeer verschillend karakter werden ze vrienden voor het leven. Antoon
is een Vlaming in hart en nieren, het leeuwenschild prijkt bovenaan op het ex libris.
Ook Uilenspiegel kon hier niet ontbreken. Antoon wijdde vele vrije prenten aan dit
Vlaamse icoon. Centraal staat Reynaert, die samen met de uil en vele kleine diertjes,
insecten, vlinders en vissen, veelvuldig figureren op ex libris, prent en glasraam.
Naast het zeer gelijkend portret verrijst de Lievevrouwentoren als symbool
van Toons geliefde stad Antwerpen. In zijn rechterhand houdt Antoon een glasraam,
want ook in dit eeuwenoude ambacht is hij een ware Meester. Hierop bracht Frank-
Ivo het portret aan van Toons Hongaarse vrouw Hermina Horvàth. In zijn linkerhand
houdt hij een blad met solsleutel en de naam Belà Bartok, geëerd Hongaars componist,
waarmee Antoon zich sterk verbonden voelt door zijn jarenlange vriendschap
met de grote Bartok-kenner Denijs Dille. De solsleutel staat voor de musicus
Antoon Vermeylen. Dat Toon Vermeylen ook muziekstudies deed aan het
Conservatorium te Antwerpen is maar weinigen bekend. Hij volgde er muziekgeschiedenis
bij Dr. Jan L. Broeckx, muziektheorie bij Renaat Veremans en piano bij
de befaamde componist Em. Durlet. Zijn muziekkennis is fenomenaal. Onderaan
links op het ex libris Toons gestileerde grafisch teken. Op zijn hoofd zit een vogeltje
met kloppend hartje. Dit is een verwijzing naar een ex libris dat hij voor Hermina graveerde.
Een rij herkenbare ex librissen van zijn hand sluit de prent onderaan, terwijl
rechts een salamander kruipt. Hij heeft er twee in een terrarium, die ook steeds de
reis naar Hongarije meemaken.
Vijftien jaar geleden waren we samen op een ex-libristreffen in Duitsland, waar
Antoon verliefd werd op Hermina. Sindsdien is Hongarije zijn tweede vaderland.
Tijdens lange periodes van afwezigheid schreven de vrienden Antoon en Frank-Ivo
elkaar lange brieven. Toons brieven zijn gesteld in een sprankelende taal waarin de
humor niet ontbreekt! Want ook met de pen is hij zeer bedreven: hij schreef sonnetten,
rondelen, limericks en gelegenheidsverzen.
Omdat Antoon zeer bescheiden en nederig is, komt hij, bij zij die hem niet goed
kennen, over als een schuchtere, teruggetrokken persoonlijkheid. Bij vrienden echter,
waar hij zich thuis voelt, ontpopt hij zich tot een geanimeerd verteller, die door
zijn zelfrelativering en goed gedoseerde humor een heel gezelschap kan amuseren.
Als graficus knoopt hij aan bij de oude tradities, de folklore en de volkse verhalen,
zowel wat de vorm als wat de inhoud betreft. Zijn houtgravures zijn met zorgzame
vaardigheid gecomponeerd en getuigen van een groot vakmanschap. Vooral zijn ex
librissen worden gegeerd en gewaardeerd door verzamelaars van over de hele
wereld.
Ekeren, 7 augustus 2007
379
Tiecelijn, 20, 2007