opmaak Tiecelij° - Reynaertgenootschap

opmaak Tiecelij° - Reynaertgenootschap opmaak Tiecelij° - Reynaertgenootschap

reynaertgenootschap.be
from reynaertgenootschap.be More from this publisher
01.09.2013 Views

■ Marcel Ryssen 368 Een ‘werk van geduldige liefde’. De berijmde bewerking van Reynaert I van Hubert Melis (1926) In 1926 verscheen bij de Antwerpse uitgeverij De Sikkel Reinaart de Vos. Een aanpassing op heden ten dage van de aloude handschriften naar de critische uitgave van Prof. Dr. J.W. Muller door Hubert Melis (In den oorspronkelijken verstrant). Hubert Melis draagt het boek op: ‘Aan mijn Vrouw dit werk van geduldige Liefde’. Hetzelfde werk werd ook te Utrecht uitgegeven (Uitg. Comp. ‘De Branding’) ‘zowel’ in een ‘genaaide papieren, als in een linnen gebonden variant’. Blijkbaar was deze nochtans zoveelste bewerking van het vossenverhaal (in Vlaanderen waren o.a. de uitgaven van Jan Frans Willems, Julius de Geyter, Prudens van Duyse en Stijn Streuvels op de markt) een groot succes. De oplage was in minder dan twee maanden uitverkocht, wat de uitgever meteen deed besluiten om een tweede, ditmaal geïllustreerde uitgave met houtsneden van de Antwerpse kunstenaar Henri van Straten op de markt te brengen. 1 Die tweede uitgave kwam er in 1927. Opnieuw bij de De Sikkel uitgegeven, maar een variant vermeldt bovendien: ‘ook verkrijgbaar bij C.A. Mees te Santpoort’. De nieuwe ondertitel luidt: ‘Vertolking op heden ten dage van het oorspronkelijke dierenepos in middelnederlandschen versvorm’. De 100 bladzijden van de eerste uitgave zijn er 110 geworden, waarbij het verhaal in negen episodes met afzonderlijke titels is opgesplitst. De tekst is ‘licht ingekort’ en ‘gecastigeerd’ (zo ontbreken nu de 40 inleidende verzen van ‘Willem die Madocke maecte’, is de ‘paster’ een koster geworden en luidt de beiaard ‘in des pasters schuur’ bijzonder bescheiden, ja hij is zelfs niet meer te horen). 2 De uitgever motiveert de ingreep: ‘met het oog op een ruimere verspreiding’ werden ‘enkele minder geschikte versregels uit den tekst gelicht, zonder echter aan de gang van het gedicht te schaden’ (publicitair pamflet, afb. p. 369). Het blijft gissen wat de echte oorzaak van deze castigatie kan zijn. Druk die werd uitgeoefend door de toenmalige kerkelijke overheid? Het katholieke Lectuur-Repertorium, lang de niet tegen te spreken scherprechter in het beoordelen van de zedelijke waarde van een boek, 3 bedacht deze Reynaertbewerking met een II, dit wilde zeggen voor de gelovigen en zeker voor de jeugd nagenoeg ontoelaatbare lectuur, ja zelfs gevaarlijke en verderfelijke lectuur. Het Lectuur-Repertorium beschouwde het niet lezen van het boek ook niet als een groot verlies: volgens de beoordelaar valt de bewerking van Melis meestal op door ‘oppervlakkigheid’ (p. 941). De uitgave uit 1927 bevat achttien houtsneden van Henri van Straten, ‘met de hand gekleurd’. 4 Het speciale, bibliofiele karakter van de uitgave wordt onderstreept door de mededeling dat het boek is ‘genummerd en gesigneerd’ en door de beperkte oplage van 480 exemplaren. De kuise lezer zag bij de Tibeertpassage een houtsnede van onverdachte zeden. Deze tweede uitgave kende een meer bescheiden en goedkopere herdruk die op de markt kwam als ‘volksuitgave’. De illustraties zijn niet ingekleurd. Van deze editie werden drie varianten uitgegeven: een in karton met een rood ovalen uitgeversvignet (een zittend vosje in het bos), nog een in karton met het rechthoekige uitge- Tiecelijn, 20, 2007

Tiecelijn, 20, 2007

Tiecelijn, 20, 2007

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!