opmaak Tiecelij° - Reynaertgenootschap

■ Philippe Proost
De ‘Reinaertwijk’ in Gent
289
In 2004 werd mij door een handelaar in tweedehandsboeken die mijn verzamelrage
voor alles wat met het Reynaertverhaal te maken heeft kent, een blauwe, metalen,
straatnaamplaat aangeboden waarop, lichtjes verkleurd en bevuild, onder het
wapenschildje van de stad Gent de naam ‘Koning Nobelplein’ te lezen was.
Tot dan was de naam van dit plein mij, hoewel geboren Gentenaar, totaal onbekend;
ik bezit echter een reeks oude uitgaven van het Gentse stadsplan en het was
dus eenvoudig om het plein terug te vinden. Tot mijn grootste verbazing vond ik niet
alleen een ‘plein’, maar waarachtig een volledige ‘Reinaertwijk’.
Eind negentiende eeuw bleek er in Gent een sterke behoefte te bestaan aan
goedkope woningen voor ‘Werklieden’ en er werden dan ook verscheidene verenigingen
opgericht om dergelijke woongelegenheden te bouwen. Een daarvan was
de Gentsche Maatschappij voor Goedkope Woningen die in 1904 het licht zag.
In 1921 kreeg deze maatschappij een lening toegekend van de ‘Nationale
(Lening) Maatschappij’ voor het verder ontwikkelen van arbeiderswoningen en ze
besloot daarmee een uitgestrekte lap grond van vier hectaren aan te kopen, gelegen
langs de Brugsesteenweg, goed voor een driehonderdtal woningen met ieder
vijf bewoonbare kamers. Het complex werd ontworpen door Oscar van de Voorde
en kreeg de naam: ‘Werkliedenkolonie’. Uiteindelijk werden het 294 meergezinswoningen
verdeeld over 49 gebouwen, die alle te huur werden aangeboden voor een
‘schappelijke’ prijs, haalbaar voor ‘Werklieden’.
Dergelijke wooncomplexen werden in Gent op verscheidene plaatsen opgetrokken,
o.a. langs de Zwijnaardesteenweg en de Voskenslaan (Tuinwijk). De verantwoordelijke
diensten van het stadsbestuur vonden het logisch dat al de straten in
deze woonwijken een naam zouden krijgen behorend tot eenzelfde familie, ten
einde ‘het sorteren van de te bestellen briefwisseling te vereenvoudigen’. Zo zijn er
in Gent wijken met allemaal bloemennamen of vogelnamen, maar in de
‘Werkliedenkolonie’ werd voor namen uit het dierenepos Reynaert de Vos gekozen.
De volgende straatnamen komen voor: Koning Nobelplein, Malpertusplein,
Grimbertstraat, Coppestraat, Isegrimstraat, Kanteklaarstraat, Firapeelstraat en
Hermelindeplein.
Er is geen spoor te vinden van een ‘Reinaertstraat’, maar dit is logisch aangezien
nog geen kilometer ervandaan, aan de andere zijde van de Gentse binnenring, dicht
bij het Casinoplein, al een Reinaertstraat bestond; in deze straat vindt men trouwens
op nummer 28, het ‘Parochiaal Centrum Reinaert Centrum’ waar thans tal van
culturele evenementen plaatsvinden; op nummer 125 van deze straat treft men het
Buurtstation Gent West aan, waar de toneelgroep Vieze Gasten onderdak gevonden
heeft; dit theatergezelschap pakte van 15 tot 24 oktober 1999 uit met een eigen
versie van Reynaert de Vos.
Nu blijft de vraag: hoe kwam die boekhandelaar in godsnaam aan dat straatnaambord?
Na enig speurwerk kwam ik te weten dat de volledige Reinaertwijk zou
afgebroken worden omdat dit woningcomplex plaats moest maken voor nieuwe,
moderne gebouwen en ik vernam ook dat de afbraak al begonnen was. Vandaar…
Tiecelijn, 20, 2007