“de mechelsen iemer”
“de mechelsen iemer”
“de mechelsen iemer”
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
12 mei 2008 nr 2<br />
MELAAN<br />
het digitale tijdschrift van DE CULTUURRAAD VAN MECHELEN<br />
verantw. uitg. Fr. De Wachter<br />
Lente<br />
De eerste echte lentedagen doen het Mechelse stadsbeeld opkleuren. Het is voor de<br />
Cultuurraad een gelegenheid om iets feestelijk te organiseren: “De Prijs Voor de Culturele<br />
Verdienste”, ondertussen gesymboliseerd als ‘De Mechelse Iemer’. Het wordt een<br />
plechtige feestviering in zaal ‘Leliëndaal’ te Hombeek op dinsdag 27 mei om 20.00 u.<br />
Heel wat meer hierover vindt u verder in dit nummer.(bladzijde 34)<br />
Na de uitgebreide bespreking van de beleidsplannen zijn er adviezen<br />
naar het stadsbestuur gezonden. Een ‘Advies over het behoud<br />
en de (her)waardering van typisch Mechelse monumenten.’<br />
en een ‘Advies over het Saturnproject - Bruul Mechelen.’<br />
Het bestuur van de cultuurraad bezocht de ‘ouden dok’. Heel<br />
wat mechelaars hebben verhalen, anekdotes, foto’s over hun<br />
vroegere zwemprestaties. Graag zouden we daar een verzameling<br />
willen van publiceren in het septembernummer. Een ontwerpadvies<br />
staat op bladzijde 4.<br />
Carnaval bracht het eerste kleurige evenement van het jaar in<br />
Mechelen.<br />
Onze stad is zeker geen grote carnavalsstad met ingeburgerde tradities maar toch trachten<br />
een aantal Mechelse carnavalsverenigingen dit gebeuren, dat sinds vorig jaar cultureel<br />
erfgoed is, in ere te houden en te laten voortleven in Mechelen. Vandaar de<br />
aandacht van de Cultuurraad voor het Mechels Carnaval.<br />
Binnenkort start Anno Expo. Een uitgebreide reportage over deze Expo 58-nostalgie<br />
op bladzijde 37.<br />
Wat zijn de toekomstplannen voor 2015 (bladzijde 24)en al meer concrete informatie<br />
over ‘Stadsvisioenen’ op bladzijde 17.<br />
Als de leden van de cultuurraad deze nieuwsbrief doorsturen naar hun ledenbestand<br />
bereiken we nog meer volk dat geïnteresseerd is in het Mechelse culturele leven.<br />
Luk De Caluwé<br />
De volgende e-Melaan zouden we laten verschijnen in de week van<br />
15 september. Teksten binnen liefst voor 8 september.<br />
Er volgt dan nog een de week na Allerheiligen.<br />
de prijs van de Mechelse Cultuurraad<br />
<strong>“de</strong> <strong>mechelsen</strong> <strong>iemer”</strong><br />
Dinsdag 27 mei 2008 20 u<br />
in Cultuurcentrum Leliëndaal<br />
Hombeek<br />
tentoonstelling<br />
schilderijen van<br />
Miriam<br />
Van Damme<br />
PROGRAMMA<br />
•een kort ‘optreden vande genomineerden;<br />
•het Mechels Salonorkest,<br />
•de winnaar van De Gruyter<br />
SANDER VAN DEN BROECK<br />
•Pita<br />
•Bharata Natyam<br />
de bekendmaking van de laureaat
2<br />
Het Cultuurbeleidsplan ADVIEZEN<br />
Advies over het behoud en<br />
de (her)waardering van typisch Mechelse monumenten.<br />
De door de algemene ledenvergadering gemandateerde werkgroep van de Stedelijke<br />
Cultuurraad, bestaande uit diverse erfgoedverenigingen, besprak op 24 maart 2008 de situatie<br />
van kleinere, maar waardevolle elementen in het stadsbeeld.<br />
In het recente verleden verdwenen reeds tal van dergelijke monumenten uit het stadsbeeld,<br />
zoals de Zeeridder in de Befferstraat, de Mariafiguur aan de gevel van Stella Maris, de lage<br />
smeedijzeren omheining aan de Sint-Romboutskathedraal, sgraffiti in de Katelijnestraat,<br />
enz.<br />
Het zijn precies dergelijke kleinere elementen in het stadsbeeld die de identiteit en eigenheid<br />
van een stad dragen. Meestal mist men ze pas als ze verdwenen zijn. Dan wordt een stad<br />
naamloos en stereotiep en wordt het ook moeilijker zich te profileren in het toeristisch en<br />
erfgoedkundig landschap.<br />
De Stedelijke Cultuurraad wenst hierover het volgende advies uit te brengen:<br />
1. De Cultuurraad uit zijn bezorgdheid over het stelselmatig verdwijnen van waardevolle<br />
elementen in het stadsbeeld.<br />
2. Wat nog overgebleven is, moet bewaard worden en geïntegreerd blijven in het stadsbeeld.<br />
Wat uit het zicht verdwenen, maar bewaard is, moet gewogen teruggeplaatst worden.<br />
In casu en zonder exhaustief te willen zijn, gaat het om nissen met (heiligen)beelden,<br />
uithangborden, puien, glas-in-lood lichtreclames, gevelplaten, voetschrapers, beelden en<br />
beeldengroepen in het straatbeeld, bijzondere sierelementen, enz.<br />
3. Om dit doel te bereiken, maakt de Stad in de eerste plaats een inventaris van waardevolle<br />
elementen, zowel openbaar als privaat domein, zowel zichtbaar in het straatbeeld als bewaard<br />
in publiek of privaat bezit.<br />
Samenwerking met erfgoedverenigingen, wijk- en dorpsraden is hierbij aangewezen.<br />
4. De Stad voert een sensibiliseringscampagne naar private eigenaars en bezitters van<br />
waardevolle elementen om<br />
• hen te wijzen op de waarde en schoonheid hiervan en op de nood aan onderhoud<br />
om ze ook voor de toekomst te bewaren.<br />
• kenbaar te maken welke waardevolle stukken men bezit en op die manier mee te<br />
werken aan het inventariseren ervan.<br />
• hiermee ook naar buiten te komen, bvb. ter gelegenheid van de Erfgoeddag,<br />
Monumentendag, Kunstvestdagen, Kunst in het Begijnhof, enz.<br />
5. Voor wat het publiek domein betreft, wordt het peterschap over beelden en beeldengroepen<br />
zo veel mogelijk uitgebreid.<br />
De Cultuurraad is ten volle bereid zijn medewerking te verlenen aan de initiatieven die ter
zake door de Stad genomen worden.<br />
Opgemaakt te Mechelen op 24 maart 2008.<br />
Voor de stedelijke Cultuurraad:<br />
Frans De Wachter<br />
voorzitter<br />
Advies over het Saturnproject - Bruul Mechelen.<br />
De door de algemene ledenvergadering gemandateerde werkgroep van de stedelijke<br />
Cultuurraad, bestaande uit diverse erfgoedverenigingen, besprak op 24 maart 2008 de<br />
plannen tot herinrichting van de Bruul van pand 95 t/m 111.<br />
Op basis van het gevoerde bouwhistorische onderzoek stelt de Cultuurraad vast dat zich, op<br />
de plaats waar het Saturnproject zich moet realiseren, achter de eerder banale gevels van de<br />
panden 95 t/m 103 een waardevol bouwhistorisch erfgoed bevindt.<br />
De Cultuurraad wenst zijn bezorgdheid te uiten over het mogelijk teloorgaan hiervan en<br />
over het feit dat het straatbeeld van de voornaamste winkelstraat van de stad te niet zal<br />
gedaan worden voor karakterloos monovolume, met het risico dat zich op termijn een nieuw<br />
leegstandprobleem à la Euroshopping zal voordoen,<br />
De Cultuurraad adviseert het stadsbestuur dan ook maximaal de kans te benutten die<br />
zich aanbiedt om deze site op te waarderen, door de waardevolle historische panden en<br />
bouwelementen te integreren en te etaleren in het vernieuwingsproject.<br />
Op die manier wordt de rijkdom van de site naar buiten gebracht in plaats van voorgoed te<br />
verdwijnen.<br />
Tevens wordt de eigenheid en identiteit van het stadsbeeld bewaard in plaats van af te<br />
glijden naar een naamloze en stereotiepe stad, zonder duidelijk profiel in het toeristisch en<br />
erfgoedkundig landschap.<br />
Opgemaakt te Mechelen op 24 maart 2008.<br />
Voor de stedelijke Cultuurraad:<br />
Frans De Wachter<br />
voorzitter<br />
3
4<br />
De nieuwe bestemming<br />
van de Oude Zwemdok te Mechelen<br />
De stedelijke Cultuurraad bezocht de Oude Zwemdok.<br />
Als dit merkwaardig gebouw niet opnieuw wordt<br />
ingericht als zwembad zagen we het bijzonder geschikt<br />
als ‘Huis van de Verenigingen en Amateurkunsten’.<br />
Het grote gebouw met vele lokalen biedt, mits de<br />
nodige aanpassingen, vele en diverse mogelijkheden<br />
voor het Mechelse verenigingsleven, dat een<br />
voortdurend tekort heeft aan lokalen voor activiteiten<br />
en vergaderingen.<br />
Als mogelijkheden werden naar voren geschoven:<br />
1. de inrichting van de kuip en centrale ruimte als zaal<br />
voor gelegenheidstentoonstellingen,<br />
ook voor amateurkunstenaars: de ruimte is aanwezig<br />
en exclusief, de lichtinval is ideaal en de ruimte kan perfect van de rest van het gebouw<br />
afgesloten worden.<br />
2. de inrichting van de ruimtes op de verschillende verdiepingen rond de centrale ruimte als<br />
repetitie-, activiteiten- en vergaderruimtes, in gemeenschappelijk gebruik voor de Mechelse<br />
verenigingen.<br />
3. de inrichting van de machinekamer als podiumzaal, waar verenigingen zowel kunnen<br />
repeteren als voorstellingen verzorgen.<br />
4. de inrichting van kleinere ruimtes rond de centrale ruimte als ateliers voor postconservatorium-<br />
en academiestudenten en voor amateurkunstenaars.<br />
5. de inrichting van een exclusief cultuurcafetaria, met mogelijkheid tot allerlei kunstgerichte<br />
activiteiten zoals beperkte tentoonstellingen en optredens met muziek, poëzie, litteratuur,<br />
toneel, poppenspel, enz.<br />
6. ‘Den Ouwen Dok’ kan een prima benaming zijn voor dit Huis van de Verenigingen en<br />
Amateurkunsten’.<br />
Beschouw deze opsomming als een aanzet om ideeën aan te brengen.Het is de bedoeling<br />
hierover onze leden hun mening te vragen. Tegen 31 mei verwachten we dus een uw e-mails<br />
op: cultuurraad.mechelen@gmail.com.
6<br />
CARNAVAL<br />
IN MECHELEN.<br />
Nu de carnavalsperiode achter de rug is kunnen we even tijd<br />
maken om in te gaan op het voorstel van de voorzitter van de<br />
Mechelse cultuurraad om een artikel te schrijven<br />
over het carnavalsgebeuren in Mechelen. Onze stad<br />
is zeker geen grote carnavalsstad met ingeburgerde<br />
tradities maar toch trachten een aantal Mechelse<br />
carnavalsverenigingen dit gebeuren, dat sinds vorig<br />
jaar cultureel erfgoed is, in ere te houden en te<br />
laten voortleven in Mechelen. Vooreerst willen we<br />
even terug gaan in de tijd en een stukje Mechelse<br />
carnavalsgeschiedenis toelichten. Vervolgens wil<br />
ik, als voorzitter van de carnavalsvereniging “Gilde<br />
De Knullen”, meer uitleg geven over mijn eigen<br />
vereniging.<br />
Terug in de tijd.<br />
Reeds in de middeleeuwen spreekt men van feesten die betrekking hebben met carnaval in<br />
Mechelen. Hiervoor verwijs ik u graag naar de uitgave “Waar is de tijd” waar Marcel Kocken<br />
het in deel 20 heeft over carnavals- en halfvastenvieringen.<br />
Dichter in de tijd kunnen we voortgaande op een affiche uit 1951 van het “Verbond<br />
der Mechelsche Geburenkringen” (ondertussen Koninklijk Verbond der Mechelse<br />
Geburenkringen) met de aankondiging van een gekostumeerd bal stellen dat ook in de jaren<br />
’50 carnaval gevierd werd in Mechelen.<br />
In 1963 werd door datzelfde verbond de eerste Mechelse Prins Carnaval verkozen. Dit blijven<br />
zij doen tot 1968. In de schoot van het verbond de eerste Mechelse carnavalsgilde wordt<br />
opgericht. In de tussenperiode richt het verbond ook Prinsenbals, Prinsenoptochten (kunnen<br />
beschouwd worden als de voorganger van de Mechelse carnavalsstoet) en verkiezingen van<br />
Prins der Prinsen in.<br />
Sinds de oprichting in 1968 neemt de”Gilde der Maanblussers” de verkiezing van de prins(es)<br />
van de stad Mechelen op zich.<br />
In 1972 wordt op initiatief van het “Verbond der Mechelse Geburenkringen” en in<br />
samenwerking met de “Gilde der Maanblussers” terug een carnavalsstoet ingericht in<br />
Mechelen. Hieruit ontstaat het “Mechels Karnaval Komitee” (M.K.K.) dat heden nog<br />
steeds instaat voor de organisatie van de jaarlijkse carnavalsstoet en waarin van verschillende<br />
carnavalsverenigingen afvaardigingen vertegenwoordigd zijn.<br />
De tweede Mechelse carnavalsgilde ziet het levenslicht in 1974 m.n. “Gilde De Knullen”. Ook<br />
zij verkiezen jaarlijks een prins(es) in hun eigen rangen. In 1976 namen zij het initiatief om<br />
een kindercarnavalsfeest in te richten in Mechelen en kregen zij van het Mechels stadsbestuur<br />
de toelating om jaarlijks de “Jeugdprins en Jeugdprinses van de stad Mechelen” te verkiezen.<br />
Dit jaar werd dus voor de 33ste maal met de kinderen carnaval gevierd.
In de jaren na de oprichting van de Gilde De Knullen zagen er nog verschillende andere<br />
carnavalsgilden het daglicht. De carnavalsgilden “Hanswyck de Bercht”, “De Batteleers”, “De<br />
Neuskapel”, “De Mickey’s”en “De Kriekenplukkers”, zijn ondertussen allen ter ziele gegaan.<br />
Een achttal jaren terug werd de carnavalsvereniging “Gilde De Snouky’s” opgericht en een<br />
drietal jaren terug werd na het ter ziele gaan van de “Gilde De Batteleers” door<br />
enkele personen uit deze vereniging een nieuwe vereniging opgericht met de naam<br />
“De Batteleirs”. Dit zijn kleinere verenigingen die geen specifieke taken op zich<br />
nemen. Sinds eind vorig jaar werd ook de “Mechelse Prinsenkamer” opgericht,<br />
die de oud-prins/es(s)en van de stad Mechelen verenigt.<br />
In 2008 zijn dus volgende verenigingen actief in Mechelen:<br />
Gilde De Maanblussers (1968) – verkiezen de prins(es) van de stad Mechelen<br />
Gilde De Knullen (1974) – verkiezen het jeugdprinsenpaar van de stad Mechelen<br />
en organiseren het jaarlijkse kindercarnaval<br />
Mechels Karnaval Komitee (1972) – organiseren jaarlijks de carnavalsstoet<br />
Gilde De Snouky’s<br />
Gilde De Batteleirs<br />
Mechelse Prinsenkamer<br />
Een tendens die vele verenigingen in alle lagen treft en dus ook bij de carnavalsverenigingen<br />
merkbaar is, is het gebrek aan nieuwe en jonge inbreng. Het is de inzet van een nieuwe en<br />
jongere generatie carnavallisten die er voor kunnen instaan dat ook deze culturele tradities<br />
worden voortgezet in de toekomst. Het zou spijtig zijn dat na het verdwijnen van de<br />
Mechelse Bloemen- en Groentcorso binnen enkele jaren ook de Mechelse carnavalsstoet van<br />
de feestkalender zou verdwijnen.<br />
7
8<br />
Gilde De Knullen<br />
In 1974 werd de Gilde De Knullen opgericht<br />
als tweede Mechelse carnavalsvereniging.<br />
Niemand van de stichters die in 1974 overgingen<br />
tot de oprichting van de carnavalsvereniging<br />
zal er toen bij stil gestaan hebben dat hun pas<br />
opgerichte vereniging na 34 jaar nog actief zou<br />
zijn.<br />
Vanwaar is de naam “De<br />
Knullen” eigenlijk afkomstig?<br />
De naamkeuze houdt eigenlijk een stukje<br />
folklore en oude traditie in ere. De<br />
carnavalsvereniging werd opgericht in de schoot<br />
van de geburenkring “Lange Heergracht”. Eén<br />
van de vroegere voorzitters, een café-uitbater,<br />
had de bijnaam <strong>“de</strong> knul”. Jaarlijks met de wijkkermis trok hij met zijn klanten, gekleed<br />
met bolhoed, de cafés van de wijk af om alzo de kermis te openen. Het was dan ook geen<br />
moeilijke keuze om de “De Knullen” aan te nemen als verenigingsnaam.<br />
Als eerste activiteit was er op 26 oktober 1974 een Prinsenbal waar de gilde boven de doopvont<br />
werd gehouden. Dit onder het peterschap<br />
van de Gilde der Maanblussers en onder het<br />
toeziende oog van de toen regerende Prins van<br />
Mechelen Roger I.<br />
Een volgend nieuw initiatief was tijdens het<br />
tweede carnavalsseizoen de inrichting van een<br />
kindercarnavalsfeest. Nergens in onze stad<br />
bestond er een activiteit voor de kinderen om<br />
carnaval te vieren. Daar ging onze vereniging<br />
dus voor zorgen zodat met carnavalszondag<br />
het eerste kindercarnavalsbal doorgang vond.<br />
Daar de “Gilde der Maanblussers” de eer had<br />
om de “Prins van Mechelen” te verkiezen werd<br />
door onze vereniging aan het stadsbestuur<br />
de vraag gericht om het “Jeugdprinsenpaar”<br />
van de stad Mechelen te mogen verkiezen.<br />
De toestemming kwam er, samen met de<br />
medewerking van het Mechels stadsbestuur.<br />
Heden staat deze activiteit nog steeds op<br />
onze kalender.<br />
Ook het derde carnavalsseizoen bracht<br />
weerom wat nieuws. Er werd van start<br />
gegaan om jaarlijks een bezoek te brengen<br />
aan een instelling voor zieken en bejaarden,<br />
in samenwerking met de andere Mechelse<br />
carnavalsverenigingen. Dit initiatief is na<br />
vele jaren bij gebrek aan nieuwe impulsen<br />
stopgezet.<br />
Sinds de oprichting wordt er ook
deelgenomen aan carnavalsstoeten. Aan de organisatie van de Mechelse carnavalsstoet wordt<br />
er actief deelgenomen door de afgevaardigden van de gilden die zetelen in het Mechels<br />
Karnaval Komitee (M.K.K.)<br />
Het initiatief om deel te nemen aan de Mechelse Bloemen- en Groentecorso werd genomen<br />
in 1992. Hiermee werd bewezen dat we nog wat anders in petto hadden dan enkel carnaval<br />
te vieren. Spijtig genoeg ging deze corso voor de laatste maal uit in 1999.<br />
Zo heeft de gilde in de loop der jaren wel en wee gekend. Er waren hoogtepunten maar ook<br />
moeilijke jaren.<br />
Vorig jaar vierden we het 33ste bestaansjaar wat in de carnavalsmiddens als een jubileum aanzien<br />
wordt daar 11 (het narren- of gekkengetal) het carnavalsgetal bij uitstek is. We hoopten er<br />
dan ook een nieuw hoogtepunt van te kunnen maken. Zo werd het 11-jarig bestaan gevierd<br />
met een wervelende showavond met De Strangers, Will Sompel en Luc Caals, Liz Larsen en<br />
e S’pinos Gag Band. Het 22-jarig bestaan werd dan weer opgeluisterd door Wim Ravell en<br />
Sha-Na. En ook het 3x11-jarig jubileum in 2007 is zeker niet onopgemerkt voorbijgegaan.<br />
Om het negatieve imago dat carnaval dikwijls heeft te doorbreken werd ons 33ste gildebal<br />
omgevormd tot een galabal dat plaats had in Mechelens meest historische feestlokatie de<br />
Salons Van Dijck. De avond werd opgeluisterd met<br />
een live-optreden van de Mechelse charmezanger John<br />
Reels en er waren diverse optredens. Het werd een<br />
succes over gans de lijn. We lieten ook van ons horen<br />
tijdens het Mechels carnavalweekend. De etalage van<br />
Optiek Busschots op de IJzerenleen stond gans in het<br />
teken van onze vereniging, op diverse plaatsen langs<br />
het parcours hingen onze vlaggen en we lieten de<br />
hofkapel “De Vattebieren” uit Tilburg overkomen om<br />
onze groep te begeleiden in de stoet.<br />
Zo vierden we dit jaar weer feest t.g.v. het 33ste<br />
kindercarnaval. Met een tekenwedstrijd onder de<br />
Mechelse scholen waarbij we een 340-tal tekeningen<br />
terug kregen en een feestnamiddag waarbij we een 250<br />
kinderen mochten begroeten was ook dit jubileum<br />
een succesvolle opsteker.<br />
9
10<br />
DE JAZZZOLDER VZW<br />
In een notendop…<br />
De vzw Jazzzolder in Mechelen is een privé-club die twee keer per maand een concert<br />
organiseert. Gemiddeld vinden zo’n 50 tot 70 jazzliefhebbers de weg naar de club,<br />
oorspronkelijk gehuisvest op de sfeervolle zolder van de voormalige Refugie van<br />
de abdij van Grimbergen. Eind 2006 verkaste de club naar de huidige locatie, een<br />
tot concertzaal verbouwde kapel aan de Wollemarkt. Het publiek bestaat uit leden,<br />
aangevuld met occasionele bezoekers die een daglidgeld betalen.<br />
De concertagenda die afwisseling aan kwaliteit paart, wordt bekend gemaakt via de<br />
website (waar de grotere websites tal van foto’s van muzikanten komen zoeken voor<br />
hun eigen site, zie bv: www.jazzinbelgium.com/musician/jokke.schreurs), elektronische<br />
nieuwsbrieven (waarvoor dagelijks nieuwe inschrijvingen binnenkomen) en telkens<br />
opnieuw ontworpen flyers en affiches (die ondertussen gegeerde collectoritems<br />
geworden zijn).<br />
Heel wat gevestigde namen van de Belgische jazzscène hebben reeds op het sfeervolle<br />
podium gestaan. Toch ligt de nadruk vooral op jonge, talentvolle muzikanten die in de<br />
Jazzzolder de ideale plek vinden om te debuteren en/of te experimenteren.<br />
Behalve het organiseren van concerten heeft de vzw Jazzzolder zich nog een ander<br />
doel gesteld: het sensibiliseren van het publiek voor jazzmuziek, in het bijzonder jazz<br />
van eigen bodem. Bereikte de club aanvankelijk in hoofdzaak 30- tot 50-plussers, dan
vinden tegenwoordig steeds meer jongeren de weg naar de Jazzzolder. Lage lidgelden<br />
zijn slechts één middel om dit objectief te bereiken. Voorts streeft de club naar<br />
samenwerking met het Mechelse muziek- en verenigingsleven. Zo was de Jazzzolder<br />
in 2004 en 2005 actief betrokken bij de eerste twee edities van “Jazz at Home”,<br />
georganiseerd door de Jonge Kamer Mechelen, een unieke muziekhappening die in<br />
heel Mechelen weerklank heeft gevonden. De derde editie in 2007 werd door de<br />
Jazzzolder zelf georganiseerd, in samenwerking met de Jonge Kamer Mechelen, de<br />
Stad Mechelen en het Cultuurcentrum.<br />
Hoe het begon<br />
De huisbewaarders van het parochiecentrum van O.-L.-Vrouw o/d Dijle in de Refugie<br />
van Grimbergen, een eeuwenoud gebouw in het historische hart van Mechelen<br />
kregen, toen ze er in 1997 hun intrek namen, de beschikking over een grandioze<br />
zolder, een luxe die ze wat graag met anderen wilden delen. Maar hoe? Na het nodige<br />
gepieker kwam het antwoord, namelijk een gezellige plek om vrienden uit te nodigen<br />
en samen te luisteren naar jazzplaten en -CD’s, voor de gelegenheid gedraaid door een<br />
echte “jazz-dj” met gigantische jazz-knowhow. Werden de eerste avonden voor een<br />
beperkt publiek van vrienden en ingewijden georganiseerd, dan nam de achterban<br />
snel uitbreiding. Mettertijd nam de melomanie een nieuwe gedaante aan en werd er<br />
ook actief gemusiceerd. Vooral jonge muzikanten kwamen bij de zolder aankloppen<br />
om te mogen optreden.<br />
Het nieuwe podium, zoveel was duidelijk, beantwoordde aan een dwingende behoefte.<br />
Mechelen, ooit de stek van legendarische jazzclubs zoals o.a. de Begijnenzolder en de<br />
New Standard, was voor liefhebbers van dit muziekgenre een braakland geworden.<br />
Het was dus onder een gunstig gesternte dat in 1998 de vzw Jazzzolder het licht zag.<br />
Intussen had de zolder een ware transformatie ondergaan, waarin afgedankte banken,<br />
een geïmproviseerde toog en een goed uitgekiende belichting de toon zetten. Bezoekers<br />
en muzikanten zijn het roerend eens: de met een uitstekende akoestiek gezegende<br />
zolder is een van de gezelligste jazzclubs van het land “en zelfs ver daarbuiten” (dixit<br />
o.a. Jef Neve).<br />
Er werd niet alleen aan het interieur getimmerd. Occasionele concerten maakten<br />
plaats voor een volwassen programmering die tot heden het handelsmerk van de<br />
club is. Jazzliefhebbers uit Mechelen en ruime omstreken kunnen er onderhand hun<br />
klok op gelijkzetten: iedere tweede en vierde vrijdag van de maand is het verzamelen<br />
geblazen op ‘de zolder’ om er verrassende optredens bij te wonen en gelijkgestemde<br />
zielen te ontmoeten.<br />
De jazzzolder vandaag<br />
De vzw heeft de verhuizing naar de nieuwe lokatie goed verteerd. Het bruine kroeggehalte<br />
mag dan wat gedaald zijn, dat gemis wordt ruimschoots gecompenseerd door<br />
de kwaliteiten van de kapel aan de Wollemarkt, waar de Jazzzolder onderdak heeft<br />
gevonden bij de in videokunst gespecialiseerde vzw Contour. Het ruime podium en<br />
de theatertribune paren maximaal speelcomfort voor de muzikanten aan optimaal<br />
luistergenot voor de bezoekers.<br />
De vzw Jazzzolder verkeert dus in blakende gezondheid. Het ledenaantal is in de loop<br />
der jaren gegroeid tot ongeveer 90 leden. De groeiende achterban blijkt ook uit de<br />
grote belangstelling voor de website en de elektronische nieuwsbrief, de voornaamste<br />
11
12<br />
communicatiemiddelen van de Jazzzolder. De nieuwsbrief bijvoorbeeld wordt<br />
naar meer dan 1300 e-mailadressen verstuurd.<br />
Samen met occasionele bezoekers kunnen de leden genieten van een<br />
kwalitatief sterk en vooral gevarieerd programma dat alle geledingen van<br />
de jazzmuziek overspant. Van traditionele bebop over fusion en free jazz tot<br />
improvisatiemuziek, alle genres komen aan bod.<br />
Bij de muzikanten heeft de jazzzolder zich een stevige reputatie verworven,<br />
en dit niet alleen vanwege het sfeervolle kader en het aandachtige publiek.<br />
De vzw maakt er een punt van alle artiesten op gelijke voet te behandelen,<br />
ongeacht naam en faam.<br />
De waardering blijkt ook uit de gastenlijst van de Jazzzolder; meer dan<br />
driehonderd verschillende muzikanten hebben al op het podium gestaan,<br />
velen zelfs meermaals. In de lijst zitten gevestigde namen uit de Belgische<br />
jazz, zoals Frank Vaganée, Ben Sluis, Chris Joris, Tom Mahieu, Anja Kowalski,<br />
José Bedeur, Jokke Schreurs, Gilbert Isbin.... Van de buitenlandse gasten<br />
onthouden we o.a. de Australische Kristen Cornwell, Luxemburger Pascal<br />
Schumacher en de Britse trompetlegende Harry Beckett. Ook in de rubriek<br />
improvisatiemuziek noteren we gevestigde namen, zoals André Goudbeek,<br />
Tatsuya Nakatani, Assif Tsahar, Joe Fonda, Bart Maris, Peter Jacquemyn....<br />
Toch wil de Jazzzolder in de allereerste plaats een podium bieden aan jonge<br />
muzikanten van eigen bodem. Vaak gaat het om studenten of afgestudeerden<br />
van bekende muziekscholen, zoals het Brussels Conservatorium, het Leuvense<br />
Lemmens Instituut, de Antwerpse Jazzstudio, conservatoria uit Wallonië,<br />
Nederland, Frankrijk, Duitsland, Scandinavië, Zuid- en zelfs Oost-Europa..<br />
Heel wat van deze jongeren hebben zich intussen ontpopt tot grote beloften<br />
met uitzicht op een internationale doorbraak. Jef Neve, Robin Verheyen,<br />
Bruno Vansina, Joachim Badenhorst, Ewout Pierreux, Tutu Puoane, Jean-Paul<br />
Estiévenart, het zijn maar enkele rijzende sterren die op het podium van de<br />
Mechelse Jazzzolder hebben gestaan. Zonder misplaatste pretentie durven<br />
we beweren dat het ook aan clubs zoals de Jazzzolder te danken is dat deze<br />
talenten zich kunnen ontwikkelen.<br />
De portefeuille van de Jazzzolder…<br />
Koken kost geld, dat geldt evenzeer voor het runnen van een jazzclub. Dank zij<br />
de onbaatzuchtige inzet van vrijwilligers en een zuinig beleid is de vzw Jazzzolder<br />
volledig zelfbedruipend. De uitgaven worden gedekt door eigen inkomsten,<br />
de verkoop van lidkaarten en de opbrengst van de bar. Voorts kan de club<br />
ook rekenen op de milde steun van enkele trouwe sponsors. ema-avonden<br />
en evenementen zoals “vrouwen in de jazz”, “beachparty”, “kersthappening”<br />
en “Jazz-Culinair” zorgen voor bijkomende middelen. Ondanks de krappe<br />
begroting werd begin 2008 besloten tot de aanschaf van een digitale Yamahavleugelpiano,<br />
een belangrijke investering waar zowel muzikanten als publiek<br />
wel bij varen.<br />
Tot dusver (maart 2008) moest de vzw het zonder één euro subsidie stellen.<br />
Daar komt weldra verandering in. De Provincie Antwerpen heeft beslist de<br />
club vanaf eind 2008 een werkingssubsidie van een nog onbekende omvang<br />
toe te kennen.
Besluit...<br />
De Jazzzolder heeft dank zij de hulp van een groep enthousiaste vrijwilligers, de<br />
enorme aanvraag voor optredens van muzikanten uit binnen- en buitenland, het<br />
promoten van andere concerten van gelijkgestemde organisaties, de grote respons<br />
van een dankbaar publiek en de zeer lovende reacties van de muzikanten die er reeds<br />
speelden en heel graag terugkomen, een reputatie opgebouwd. Zonder veel publiciteit<br />
maar vooral door mond-aan-mond-reclame, heeft de club een vaste plaats verworven<br />
in het muzikale landschap van Vlaanderen.<br />
Hierdoor is de Jazzzolder eveneens een organisatie geworden die meehelpt aan de<br />
promotie van een muziekgenre dat nog veel te weinig waardering geniet.<br />
De sociale functie van de Jazzzolder als ontmoetingsplaats is onmiskenbaar. Tevens<br />
draagt de vzw bij tot de culturele uitstraling van Mechelen, zeker op het gebied van<br />
jazzmuziek. Met uw steun kan de Jazzzolder deze boeiende missie nog vele jaren<br />
verder zetten.<br />
contact:<br />
Lejo Vanhaelen<br />
voorzitter<br />
De Langhestraat 32<br />
2800 Mechelen<br />
00-32-497/02.93.61<br />
info@jazzzolder.be<br />
www.jazzzolder.be
14<br />
Culture & Technology,<br />
twee troeven die Mechelen te<br />
bieden heeft.<br />
Is er een verschil tussen een iPhone en een middeleeuws wandtapijt? Nader stilstaan<br />
bij die twee zaken laat ons toch realiseren dat er in wezen geen verschil is. Het<br />
wandtapijt had technologische hoogstanden nodig om dit te maken ten tijde van<br />
de Middeleeuwen. Vandaag maakt dit sierlijk wandtapijt deel uit van ons cultureel<br />
erfgoed en zijn opnieuw technische oplossingen nodig om het in al zijn glorie te<br />
herstellen.<br />
Maar kunnen we ons vandaag de wereld voorstellen zonder GSM, zonder iPhone of<br />
zonder musea? Zo zie je maar, cultuur en technologie zijn zo in elkaar versmolten dat<br />
zij beide in één adem kunnen genoemd worden.<br />
Culture & Technology, twee troeven die Mechelen te bieden heeft.<br />
Culture & Technology, twee ogenschijnlijke extremen die versmolten worden tot één<br />
samenhangend geheel.<br />
Culture & Technology, twee uitersten die allebei hun waarde en hun gelijke kennen<br />
in Mechelen en die wij willen uitdragen naar buiten.<br />
Met dit thema “Culture & Technology” heeft JCI Mechelen zijn kandidatuur<br />
ingediend om de Nationale Conventie van JCI Belgium in 2010 naar Mechelen te<br />
halen. Gedurende drie dagen zullen een 800-tal jonge ondernemende mensen te gast<br />
zijn in onze stad om trainingen te volgen en te feesten.<br />
JCI Mechelen is de lokale afdeling van de internationale vormingsbeweging JCI (Junior<br />
Chamber International). Met jonge, ondernemende mensen aan het roer zorgen wij<br />
ervoor dat onze projecten een weerslag hebben op de gemeenschap. Meer info over<br />
JCI Mechelen kan gevonden worden op www.jcimechelen.be of www.ncn2010.be
Kent U het Mechels<br />
Seniorenorkest ?<br />
Een leuk orkest bestaande uit een dertigtal - niet meer zo jonge - gedreven<br />
(amateur)muzikanten die iedere donderdagnamiddag de pannen van het dak repeteren<br />
om regelmatig een optreden te kunnen geven aan onze senior medemens!<br />
Wij bezorgen een aangename “life” muzikale namiddag aan o.a. rusthuisbewoners,<br />
seniorenclubs, jubileumvierders enzomeer. Ook optredens in culturele centra en het<br />
opluisteren van buurtfeesten zijn ons niet vreemd.<br />
Onder de kundige leiding van Lode De Kimpe brengt het orkest met zanger en zangeres<br />
populaire muziek van vroeger en nu. Zowel vlaamse meestampers, instrumentale<br />
muziek en prachtige operetteliederen staan op het programma.<br />
Met het seniorenorkest is ambiance verzekerd ! Velen kunnen het getuigen !<br />
15
16<br />
Interesse in een optreden?<br />
Het MSO maakt deel uit van de Stedelijke AdviesRaad voor Senioren van de stad Mechelen en<br />
ontvangt derhalve een beperkte subsidie. In hoofde hiervan mogen wij geen gage vragen voor een<br />
optreden, enkel een vergoeding voor deelname in onze werkingskosten. Meer info hierover kunt<br />
u bekomen bij onze secretaris, Georges Rogiers, tel. 015/33 61 65 of gsm 0497/62 75 42.<br />
E-mail: info@mechelsseniorenorkest.be<br />
~<br />
Bent u zelf muzikant en zou u ons graag vervoegen.<br />
Bespeelt u de triangel, bombardon, viool, of wat dan ook.<br />
Iedereen die zijn instrument beheerst (amateur of virtuoos) is welkom.<br />
Zonodig worden partituren aan individuele capaciteiten aangepast.<br />
Voornaamste vereisten blijven echter:<br />
• senior zijn en overdag vrij zijn.<br />
• blijk geven van een gezonde en positieve ingesteldheid<br />
• uw instrument beheersen en voldoende muziek kunnen lezen<br />
Wij repeteren iedere donderdagnamiddag van 14.00 tot 16.30 uur in het St Jacobscentrum,<br />
Stuyvenbergbaan 141 te Mechelen.<br />
Meer inlichtingen kunt u bekomen bij:<br />
Josette Verheyden, Voorzitter<br />
Schutterstraat 19/102<br />
2800 Mechelen<br />
0479/84 50 89<br />
Bezoek ook onze site:http//www.mechelsseniorenorkest.be<br />
Chris Craey<br />
redactrice MSO
!"#$%&'()$%*$+,-"./0122!34566777& &8-%*-9%%:777&&;*
18<br />
GA JE BOEKJE TE BUITEN<br />
IN DE MECHELSE<br />
BIBLIOTHEEK<br />
De Stedelijke Openbare Bibliotheek van Mechelen is een bib om trots op te zijn. Wie er eenmaal<br />
heeft geproefd van het riant lees-, luister en kijkaanbod, krijgt er nooit meer genoeg van!<br />
In de bib, waar het aangenaam vertoeven is, wacht je een warm onthaal, een dynamische,<br />
deskundige dienstverlening. Leesplezier gegarandeerd.<br />
Vind je niet onmiddellijk wat je zoekt? Of weet je niet hoe er aan te beginnen? De<br />
bibliotheekmedewerkers helpen je graag verder.<br />
In de bib kun je ook databanken raadplegen, kopiëren, surfen, e-mailen.<br />
Je kunt bijna alles gratis of tegen een kleine vergoeding ontlenen, en dit voor een periode van<br />
3 weken. Je hebt er enkel een geldige lidkaart voor nodig.<br />
Met volle teugen bezield neemt de Mechelse bib haar maatschappelijke taak waar. Zorgzaam<br />
draagt ze het generatie-oude dierbare hart van haar bewaar- en doorgeeffunctie op de juiste<br />
plaats, terwijl ze zich dagdagelijks inbedt in de tijd van vandaag.<br />
Actief werkt ze aan het verkleinen van de informatiekloof.<br />
Samen met andere actoren heeft ze oog voor kwetsbare groepen die neigen verstoken te blijven<br />
van (digitale) informatie en cultuurbeleving.<br />
De bibliotheek verspreidt cultuur en maakt informatie toegankelijk.<br />
Ze is een ideale plek voor levenslang leren.<br />
Daarnaast is ze een leefkamer waarin ideeën, opvattingen en culturen elkaar ontmoeten, wars<br />
van politieke, levensbeschouwelijke of commerciële beïnvloeding en belangen.<br />
Te allen tijde stelt ze de gerechtvaardigde verwachtingen van haar gebruikers centraal.<br />
De Stedelijke Openbare Bibliotheek van Mechelen boogt op haar indrukwekkend brede collectie:<br />
naast literatuur, die de meest diverse smaken bevredigt, en boeken over de meest uiteenlopende<br />
onderwerpen vind je er ook muziek, films, strips en tijdschriften.<br />
Ze verschaft de meest aangewezen hulpmiddelen en bronnen voor een breed gamma<br />
interessegebieden, voor allerlei doeleinden en op verschillende niveaus.<br />
De bib is er voor iedereen tussen 0 en 99 jaar, een uitgelezen plek om aardig je boekje te buiten<br />
te gaan!<br />
Via www.mechelen.be/bibliotheek surf je rechtstreeks de bibliotheek binnen.<br />
Naast praktische informatie over sluitingsdagen, openingstijden en contactgegevens vind je er<br />
ook een waaier van onlinediensten: van de catalogus tot en met de attenderingsservice.
Contactgegevens<br />
Stedelijke Openbare Bibliotheek<br />
Moensstraat 19, 2800 Mechelen<br />
Tel 015 40 44 70 – 015 40 44 71<br />
E-mail: bibliotheek@mechelen.be<br />
Bibliothecaris: Rita Van de Wiele<br />
Jeugdbibliotheek<br />
E-mail: jeugd.bibliotheek@mechelen.be<br />
Hoofd jeugdbib: Simone Janssens<br />
Dorpshuis Muizen<br />
J.F. Van Geelstraat 1, 2812 Mechelen<br />
Tel: 015 41 25 48<br />
E-mail: dorpshuis.hombeek@mechelen.be<br />
Dorpshuis Hombeek<br />
Leibeekstraat 1, 2811 Hombeek<br />
Tel 015 41 72 81<br />
E-mail: dorpshuis.hombeek@mechelen.be<br />
Dorpshuis Walem<br />
Koning Albertstraat 54, 2800 Mechelen<br />
Tel 015 20 25 99<br />
E-mail: dorpshuis.walem@mechelen.be<br />
Dorpshuis Heffen<br />
Heffen-dorp 6, 2801 Mechelen<br />
Tel 015 27 28 09<br />
E-mail: dorpshuis.heffen@mechelen.be<br />
Dorpshuis Leest<br />
Ten Moortele 1, 2811 Mechelen (Leest)<br />
Tel 015 27 26 65<br />
E-mail: dorpshuis.leest@mechelen.be<br />
19
Histories van Marcel<br />
1. DE AMBACHTEN EN HUN FEESTEN IN<br />
HET 19de-EEUWSE MECHELEN.<br />
Uittreksels uit :<br />
A.K.L. THIJS, Religieuze rituelen in het emancipatieproces van Vlaamse en Brabantse gezellen<br />
[zestiende tot negentiende eeuw], verschenen in:<br />
C. LIS & H. SOLY, Werken volgens de regels. Ambachten in Brabant en Vlaanderen, 1500<br />
– 1800. Brussel, VUB Press, 1994; 8°, 327 blz.<br />
“In dit licht dient men de pogingen te zien die het stadsbestuur van Mechelen in het midden van<br />
de negentiende eeuw aanwendde om er de dekens van verschillende associations [te verstaan als:<br />
mutualités] des métiers toe te brengen de statuten te herzien. Het was gebleken dat de bussen<br />
[te verstaan als: voorzieningskassen] van onder meer de schoenmakersgezellen, de smidsknechten,<br />
de metsersgezellen en de metsersdienders het kapitaal dat op het einde van het werkjaar nog in<br />
de kassa zat, verbrasten tijdens het patroonfeest dat twee tot drie dagen duurde en waaraan al<br />
de leden [vergezeld van hun echtgenote] schransend, drinkend en dansend deelnamen. Dat het<br />
stadsbestuur er niet in slaagde de dekens van de noodzaak van hervormingen te overtuigen, bewees<br />
dat de in deze bussen georganiseerde arbeiders over een sterk weerstandsvermogen beschikten en<br />
niet zinnens waren hun oude gewoonten af te leggen.” [blz. 260]<br />
“Men mag stellen dat, zeker tijdens de negentiende eeuw, de heiligenverering – op z’n zachtst<br />
gezegd - niet altijd “au sérieux” genomen werd in het artisanale milieu. Te Mechelen bestond<br />
zowel bij de schoenmakers (die de H. Crispinus en de H. Crispinianus vereerden) als bij de<br />
schrijnwerkers – timmerlieden (H. Hubertus) en de smeden (H. Eligius of Sint-Elooi) de<br />
gewoonte dat de leerjongens daags voor het feest, voor een drinkgeld de bazen en knechten,<br />
straat in, straat uit, gingen uitnodigen om deel te nemen aan de kerkelijke dienst en het daarbij<br />
aansluitende feestmaal ter ere van de patroonheilgen(n). De jongens liepen daarbij verkleed in<br />
papieren bisschopsklederen (mijter incluis) en waren gewapend met typerende gereedschappen<br />
van het vak. Het rituele uitnodigen van de deelgenoten geschiedde via het reciteren van een<br />
vrij lang vers. Er bestonden verscheidene versies die niet steeds getuigden van ontzag voor de<br />
patroonheilige. Zo kwam in één van de varianten bij de smidsgasten onder meer volgende zin<br />
voor :<br />
….. Sinte – Loei is gearriveerd<br />
Met zijn kloeten gepaleerd ….. (blz. 266)<br />
De kapel van Sint-Elooi of ‘Smederskapel’ aan de<br />
Veemarkt, 1560<br />
Veemarkt 7, 9, 11<br />
Deze kapel van het smedenambacht werd gebouwd in<br />
het begin van de 15de eeuw. In 1572 werd de kapel<br />
geplunderd door de Spanjaarden om vervolgens in<br />
1580 door de geuzen in brand gestoken te worden. 20<br />
Zulk losbandig vertoon – in stand gehouden tot ongeveer 1880 – heeft<br />
ongetwijfeld mee de afkeer van de burgerij ten overstaan van de oude<br />
mutualités des métiers gevoed.<br />
Onder de verschillende mutualiteiten die Mechelen in het midden<br />
van de negentiende eeuw telde, was er slechts één welke geapprecieerd<br />
werd door de stedelijke overheid en van deze instantie dan ook<br />
subsidies ontving : de Société de prévoyance en faveur des ouvriers de<br />
Malines. Gepatroneerd door een aantal personnes honorables, bracht<br />
deze mutualiteit arbeiders van alle mogelijke beroepen samen …..”<br />
(blz. 267)
2. OVER DE ARMENZORG EN DE<br />
VOORLOPERS VAN DE HUIDIGE<br />
MUTUALITEITEN<br />
In: ‘Handen in elkaar’. 100 jaar ziekenfonds De Voorzorg in het Arrondissement Mechelen<br />
(Mechelen, De Voorzorg, 1988; 8°, 216 blz., geïll.) schrijft Marcel Kocken over de voorzieningen<br />
voor en de verzorgingen van zieke, oude en/of arme werklieden in vroegere eeuwen:<br />
“AMBACHTSBROEDERSCHAPPEN<br />
Voorlopers van onze huidige ziekenfondsen vinden we in onze<br />
streken reeds tijdens de middeleeuwen. Wanneer in de 13de<br />
– 14de eeuw de ambachten zich ontwikkelden, ontstonden tevens,<br />
vooral bij de grote en belangrijke beroepsgroepen, de zogenaamde<br />
ambachtsbroederschappen. Dit waren eerder religieus – caritatieve<br />
instellingen die zich bekommerden om zowel het geestelijk als het<br />
lichamelijke en materiële welzijn van hun leden, en met dit doel<br />
niet alleen altaren oprichtten en godsdienstige oefeningen hielden,<br />
maar eveneens overgingen tot het<br />
oprichten van instellingen, gestichten,<br />
godshuizen [denk hierbij aan met<br />
Mechelse dialectwoord goedshuis] en<br />
dergelijke meer, waar aan zieke, oude<br />
en arme ambachtbroeders of hun weduwen onderdak en bijstand<br />
kon worden verleend.<br />
De financiële middelen om dergelijke instellingen te stichten en<br />
in stand te houden, kwamen uit de bijdragen en giften van de<br />
aangeslotenen. Soms kwam een dergelijke broederschap ook via<br />
een testamentaire beschikking of legaat, in het bezit van zowel<br />
geld als roerende en onroerende bezittingen. Gods- en gasthuizen<br />
die van zulke ambachten en/of broederschappen afhankelijk<br />
waren, vond men eertijds ook in Mechelen. Vermelden we: het<br />
St.-Barbaragodshuis (aan de Bruul) voor arme vrouwen/weduwen<br />
uit het huidevettersambacht en het Maria – Magdalenagodshuis<br />
voor bejaarde ambachtsbroeders van de huidevetters. Voorts<br />
Zicht op het Sint-Jacobsgasthuis in 1790, met op<br />
de achtergrond rechts de Brusselse poort<br />
waren er nog meerdere gods- of gasthuizen die door privé<br />
liefdadigheid opgericht en onderhouden waren, zoals onder meer<br />
het passantengodshuis (aan de Keizerstraat) bestemd voor reizende<br />
pelgrims, het St.-Jacobsgasthuis (aan de Hoogstraat) dat pelgrims op weg naar St.-Jacob van<br />
Compostella onderdak bood, het St.-Pieter-en-Paulgodshuis (aan de Gerechtstraat) was bestemd<br />
voor arme bejaarden, het St.-Jozefsgesticht (aan de huidige G. de Stassartstraat bood onderdak<br />
aan de Mechelse wezen en in het godshuis van Oliveten (aan de Kattenberg) verbleven oude<br />
mannen.<br />
Marcel KOCKEN<br />
(Wordt vervolgd)<br />
Overblijfsel Sint-Pieter en -Paulkerk,<br />
Gerechtstraat 10<br />
21
22<br />
INTERNATIONALE<br />
ROBERT STOLZCLUB BELGIË vzw.<br />
Onze vereniging werd opgericht in october 1969 ten Huize van de vroegere ”Drukkerij Standaert”<br />
in de Befferstraat 17 te Mechelen, door de toen 18 jarige zoon Marc. Hij was een “bewonderaar” van<br />
de mooie Weense muziek en in het bizonder van deze van Robert STOLZ. De laatse grootmeestercomponist/dirigent<br />
van zijn tijd. Het was op vraag van de grootmeester zelf<br />
dat er in België een vereniging werd opgericht . Robert Stolz overleed in 1975.<br />
Dit was ook het jaar van overlijden van onze stichter door een smartelijk<br />
ongeval. Vader Emiel Standaert nam de taak over van zijn overleden zoon.<br />
Het hoofddoel van de vereniging was en is nog steeds van de licht-klassieke<br />
muziek, de Weense muziek in het algemeen te promoten in al zijn vormen.<br />
Dus niet alleen deze van Robert Stolz, maar van gans de familie STRAUSS,<br />
Emmerich KALMAN, Franz LEHAR en zovele anderen.<br />
De vereniging bloeide open tot één grote familie die allen konden<br />
genieten van deze mooie melodieën. Het was niet altijd “koek en ei”.<br />
Ook moeilijker momenten kwamen voor. Vanaf het eerste jaar werden<br />
er concerten georganiseerd: Kortrijk, Antwerpen; Oostende zelfs het<br />
casino van Knokke kwam aan de beurt. Einde jaren zeventig kwam er een<br />
vaste stek in die organisatie en werd Antwerpen het vast adres. Destijds<br />
hebben wij enkele jaren kunnen genieten van de steun van de vroegere<br />
BRT-Radio1 en daarna Radio 2. Tot in 1980-81. De grootste namen van<br />
orkesten-dirigenten en solisten in die wereld, werden naar ons gehaald.<br />
Vanaf 1980 hebben wij ons jaarlijks concert geplaatst onder de noemer:<br />
GRÜSSE AUS WIEN. Naam waarop we later een “patent” genomen hebben. Bij gebrek van<br />
een “zaal” viel er in Mechelen niet veel te beleven. Tot in 1999, dan werden wij ontvangen door<br />
de schepen van Cultuur: Frank Nobels. Het “cultuurniveau” in Mechelen moest naar omhoog.<br />
Die vroeg ons van OOK in Mechelen toch wat te doen. In 2000 was de stadsschouwburg volledig<br />
gerestaureerd. Sindsdien concerteren wij ook te Mechelen met onze “WIENER PARADE”.<br />
Het succes was groot. Maar financieel was het vechten om <strong>“de</strong> klassieke eindjes aan<br />
mekaar te knopen”. Met veel cijfer- en rekenwerk kan men soms wonderen doen.<br />
Het is zelfs zo dat wij dit jaar, zelfs 2 concerten gaan aanbieden aan de trouwe Mechelaars.Zaterdag<br />
15 nov om 16 uur en zondag 16 nov. om 15.00 u. Wees er snel bij, want de plaatsen zijn beperkt.<br />
Voor 2009 zijn onze plannen groots. In Antwerpen-DE SINGEL- geven wij dan ons 30ste concert<br />
GRÜSSE AUS WIEN met een ongëevenaarde bezetting. Niet alleen de solisten maar ook het orkest.<br />
Dat is ook het jaar waarin onze vereniging 40 jaar bestaat. Voor Mechelen zal het ons 10de jaar<br />
worden van de WIENER PARADE. Maar ook voor Mechelen hebben wij heel wat in petto! Buiten<br />
ons dubbel-concert zullen wij nog een derde maal concerteren. Wij zullen solisten naar Mechelen<br />
brengen van zulk een TOP-NIVEAU dat we mogen spreken van : voor de 1ste maal in Mechelen.<br />
Over onze 2 concerten van Mechelen in de maand november verneemt u later meer.<br />
Dit is uiteraard het geval voor onze evenementen van 2009. Ziedaar zeer ruim samengevat, wat<br />
er zo allemaal schuil gaat binnen onze vereniging. Zoals in de aanloop reeds gezegd: indien<br />
er verenigingen zijn in Mechelen die een “website” hebben, willen wij die met een link<br />
verbinden aan onze website. Op voorwaarde evenwel dat dit dan ook in de andere richting<br />
gebeurt.Laten wij mekaar steunen en niet saboteren. Het resultaat zal voor iedereen beter zijn.<br />
Bedankt aan iedereen.<br />
Het bestuur van de IRSCB vzw<br />
René Van Eyken-secretaris+PR<br />
é-mail: irsc@skynet.be<br />
website: www.irsc.be
Het citymarketingproject<br />
Helmond/Mechelen<br />
Beide centrumzustersteden werken hard aan hun imago. Helmond is uitgeroepen tot de meest<br />
ondernemersvriendelijke stad van Nederland. Ook Mechelen scoort landelijk en Europees met<br />
de vernieuwde Melaan en is gelauwerd als de mooiste bloemenstad (2007) van Europa. Tweemaal<br />
goud. Het zijn dus niet alleen de supporters van KV Mechelen die zorgen voor een positieve pers.<br />
Ook Mechelen heeft terug ambitie en met de stad ook de bewoners.<br />
Een positief imago is van groot belang voor de stad en al wie er leeft. Ook cultuurdragers en<br />
horecazaken winnen bij een positieve mentaliteit. De samenleving evolueert immers. Mensen<br />
leven langer en anders, hebben andere noden en behoeften; er komen nieuwe producten en<br />
diensten op de markt, er ontstaan nieuwe inzichten. Belangrijk is een gedragen toekomstvisie te<br />
hebben op de stad.<br />
Citymarketing is hierbij een handig hulpmiddel en zoekt antwoorden op vragen als ‘Wie en wat<br />
wil de stad zijn?’ en ‘Hoe kan de stad deze visie waarmaken voor haar bewoners, bezoekers en<br />
bedrijven?’. Citymarketing raakt iedereen en heeft aandacht voor alle aspecten van de stad; van<br />
toerisme tot onderwijs, van het stadscentrum tot de buurt of de wijk. Door vandaag al te denken<br />
aan de kansen van morgen kunnen die ook optimaal benut worden. Citymarketing verheldert de<br />
geesten en biedt een referentiekader aan om ‘goede’ beslissingen te nemen.<br />
Het Citymarketingproject Helmond/Mechelen is een Europees project dat ook mee door Europa<br />
wordt gefinancierd. Alle bevindingen en leerpunten zullen dan ook gebundeld worden in een<br />
praktisch handboek “Citymarketing voor Centrumsteden”.<br />
Wil je méér weten over het project. Hou dan de website van de stad www.mechelen.be goed in de<br />
gaten. Onder het zoekwoord “citymarketing” kom je alles te weten.<br />
Mon Schepers<br />
23
Bijdrage voor de Cultuurraad Mechelen.<br />
Frank HERMAN<br />
Nomination Coordinator |<br />
Mechelen 2015 - Candidate ‘European<br />
Capital of Culture’ | Nominatiecoördinator |<br />
Coordinateur de désignation|<br />
Nominierungskoordinator |<br />
Zoutwerf 5, B-2800 Mechelen<br />
Mobile +32 / (0) 496 / 54 74 34 T +32<br />
/(0)15 / 50 20 06 | | F +32/ (0)15 / 50 20 08<br />
E frank.herman@mechelen.be |<br />
www.mechelen.be<br />
24<br />
MECHELEN 2015,<br />
de vernieuwingsdrang van<br />
een historische stad<br />
Mechelen, een magische heropstanding<br />
Mechelen staat sinds enkele jaren opnieuw op de kaart. Al te lang is Mechelen een van<br />
de best bewaarde geheimen van dit land gebleven: een rijke, historische (voormalige<br />
hoofd)stad waar het goed is om te leven, te werken en zich te ontspannen; een plaats met<br />
een onvermoed rijk aanbod aan cultuur in de brede zin van het woord.<br />
De ingezette stadsvernieuwing, waarvoor de Grote Markt en het Erfgoed- en Congrescentrum<br />
Lamot symbool staan, gaat onverdroten verder, met respect voor het zeer rijke bouwkundigerfgoed.<br />
Van vuilste stad van Vlaanderen eind 20ste Eeuw is Mechelen aangenaam en inspirerend geworden.<br />
En cultureel werd Mechelen plots steeds meer uitdagend, innoverend. Wat vast staat: het spitante<br />
kantje in het cultuurgebeuren wordt opgemerkt door de Mechelaar maar ook daar buiten, van<br />
Oostende tot Hasselt. “Mechelen, mmm, daar broeit wat”. In Vlaanderen en Brussel, kijkt men<br />
alert vanuit de ooghoeken naar wat er in Mechelen te gebeuren staat. Je weet maar nooit. Dit is<br />
ooit anders geweest. Binnenskamers was de Mechelaar wel trots op zijn stad, maar naar buiten toe<br />
was daar (te) weinig van te merken. Het gevoel van geprangd te zijn tussen de grootsteden Brussel<br />
en Antwerpen, was voldoende om zich nederig op te stellen als het hinterland van beide steden<br />
en om het grote geweld aan initiatieven aan zich voorbij te laten gaan. Nochtans is Mechelen<br />
toeristisch-cultureel een ‘Vlaamse Kunststad’ in de diepe betekenis van het begrip.<br />
Het Keizer Kareljaar (2000) en Stad in Vrouwenhanden (2005) heeft iets in het bewustzijn van de<br />
Mechelaar wakker gemaakt. Deze twee stadsevenementen brachten het besef dat men wel degelijk<br />
een kunststad was. De titel van Vlaamse Kunststad was mooi meegenomen… maar men moest<br />
die titel ook verdienen en waar maken. De aandacht van buitenaf versterkte het vertrouwen in
de eigen kracht. Inderdaad, succes werkte als een oogopener. MMMechelen vzw werd opgericht<br />
om driejaarlijkse stadsfestivals (2009, 2012, 2015) te organiseren, met het doel om de culturele<br />
uitstraling aan Mechelen te geven die de stad verdient. Stadsvisioenen in 2009 is het eerste<br />
aankomende festival binnen deze ambitieuze culturele stadsvisie. Het kader is gevormd door<br />
driejaarlijkse stadsfestivals, de ontplooiing van een allesomvattende citymarketing/citymaking,<br />
een systematische beleidsaandacht voor Europese dossiers en ook door de kandidatuur voor<br />
Culturele Hoofdstad van Europa 2015. Door ver vooruit te kijken, kunnen de twee ingeplande<br />
stadsfestivals 2009 en 2012 belangrijke ijkpunten worden in het verwerven van de expertise om<br />
een Europees cultureel jaarprogramma in 2015 te ontwikkelen. Het engagement en betrokkenheid<br />
van de Mechelse culturele spelers spelen hier een cruciale rol.<br />
Culturele Hoofdstad van Europa: de regels van het spel<br />
Eén stad uit België en één stad uit Tsjechië zal in 2015 de titel Culturele Hoofdstad van<br />
Europa dragen. Dat werd al beslist door de Europese Commissie. Het wordt een nationale<br />
competitie. De beslissing, op basis van een uitgewerkt dossier, over welke stad in België die<br />
titel zal mogen dragen, valt vroeger, eind 2009/ begin 2010. Op dit moment hebben Mons<br />
en Mechelen zich al in de arena gegooid. Heel recentelijk is er een initiatief in Luik om zich<br />
tevens kandidaat te stellen.<br />
De organisatie van de selectie ligt in handen van de Federale Overheid, die, gezien het<br />
culturele karakter van het programma, beroep zal moeten doen op de Gemeenschappen van<br />
dit land. De titel van Culturele Hoofdstad van Europa 2015 wordt door een internationale<br />
jury (7 Europese en 6 nationale experts) uitgereikt. De selectie gebeurt in twee fasen: in<br />
2009 (waarschijnlijk herfst 2009) zal uit de kandidaatsteden een lijst van geselecteerden<br />
worden opgesteld. De pregeselecteerde steden krijgen dan maximum 9 maanden om<br />
de aanbevelingen van de jury nog verder uit te werken. In 2010 zal diezelfde jury het<br />
uiteindelijk verdikt vellen.<br />
Mechelen, een waardige kandidaat<br />
Laat er geen twijfel over bestaan. Mechelen heeft de kwaliteiten om een Culturele Hoofdstad<br />
van Europa te zijn. De densiteit aan uniek bouwkundig erfgoed – met bijna 400 monumenten<br />
op een oppervlakte van 2,8 km2 in het historische centrum van Mechelen – is het hoogst in<br />
België. De rijke historische diepgang (als voormalige Bourgondische hoofdstad van de Lage<br />
Landen) geeft de cruciale rol van Mechelen aan in de ontwikkeling van de Lage Landen. Beide<br />
kwaliteiten worden keer op keer als eerste naar voor geschoven. Terecht. Even belangrijk is de<br />
onwaarschijnlijk geschikte ligging en toegankelijkheid van de stad: m.a.w. de centrale plaats in<br />
België op de Europese N-Z as. Mechelen is uitermate vlot bereikbaar via de weg, het openbaar<br />
vervoer (trein en bus) en het luchtverkeer. Vanuit Zaventem is men sneller in Mechelen dan in<br />
Brussel: slechts 3 stoplichten verwijderd van de Grote Markt van Mechelen! Ook de potentie<br />
aan publieksbereik is enorm, een niet te onderschatten gegeven voor een culturele hoofdstad. De<br />
bewoners uit de onmiddellijke omgeving vormen immers het leeuwenaandeel van de bezoekers.<br />
Binnen een straal van 30 km kan Mechelen in haar onmiddellijke omgeving ca. twee miljoen<br />
potentiële bezoekers aantrekken. Een vergelijking met de drie voormalige Culturele Hoofdsteden<br />
van Europa die ons land mocht hebben, Antwerpen 1993, Brussel 2000 en Brugge 2002, spreekt<br />
boekdelen. Mechelen neemt voor dit aspect de 2e plaats van België in, na Brussel. Antwerpen<br />
heeft een hinterland van ca. 1 miljoen regionale bezoekers, Brugge amper een half miljoen. Dit<br />
regionale bereik is wellicht een van de meest ondergewaardeerde en onderbenutte kwaliteiten<br />
van Mechelen. De stad ligt in het midden van de Vlaamse Ruit (gevormd door Gent, Antwerpen,<br />
Leuven en Brussel). De potentie om de mensen naar Mechelen te trekken voor cultuur, toeristische<br />
uitstapjes, koopjes, etc. is enorm, ook internationaal. Met een uitgekiende positionering tegenover<br />
Brussel en Antwerpen kan Mechelen een must worden voor iedere internationale bezoeker die<br />
ons land voor meer dan drie dagen bezoekt. Mechelen heeft alles om in de ogen van die toerist<br />
als een soort vroegrenaissance ‘Versaille van Brussel’ te zijn, een niet te missen stopplaats. En dan<br />
25
26<br />
is er de niet-aflatende dynamische inzet voor innoverende cultuur<br />
in Mechelen. Waar voordien de culturele centrumfunctie van de<br />
stad als ruimschoots voldoende werd geacht, wenst Mechelen<br />
in recente jaren ook op landelijk niveau nadrukkelijk cultureel<br />
relevant te zijn. Het theateraanbod is groot, er wordt geïnvesteerd<br />
in de musea, in Lamot en de ontsluiting van de monumenten.<br />
Er is een ongeziene en gevarieerde muziekscène (jazz, rock,<br />
klassiek, etc.). Voor de hedendaagse kunsten staan De Garage, de<br />
videobiënnale Contour en het aangebodene in galerij Transit op<br />
internationaal niveau. Uitzonderlijk aan Mechelen is het grote<br />
aantal -maar kleinere- toonplaatsen en –fora, en het uitermate<br />
rijke verenigingsleven. Mechelen heeft voor een stad van die<br />
grootte, op dit vlak geen gelijke. Het verenigingsleven bloeit.<br />
Cultuur is er altijd geweest in Mechelen. Het verschil is dat het<br />
recentelijk ook door de buitenwacht wordt opgemerkt en dat Mechelen hierdoor beseft dat ze<br />
wel degelijk een toonaangevende rol kan opnemen. Wat nog in grote mate ontbreekt zijn sterke<br />
Europese netwerken, waardoor de kwaliteit en variatie in Mechelen nog verder kan groeien.<br />
MECHELEN 2015:<br />
een katalysator voor de stad<br />
De kandidatuur MECHELEN 2015 - Culturele Hoofdstad van Europa, is voor de stad in de eerste<br />
plaats een hefboom, een katalysator. Velen denken, Mechelen is te klein en heeft daarom niet<br />
de vereiste organisatorische capaciteit. Goed te beseffen is dat dergelijke en andere opwerpingen<br />
in iedere voormalige Culturele Hoofdstad van Europa, werden gemaakt. Geen enkele stad was<br />
er vooraf klaar voor, ook de grote metropolen niet, om een dergelijk cultureel megaproject te<br />
realiseren. En toch ging men er verder, soms het ongewisse in, meestal met groot succes, want<br />
het betekende grote sprongen voorwaarts op vlak van stadsbekendheid, culturele programmering<br />
en organisatie, toeristisch dienstbetoon, het aantrekken van werkgelegenheid, het opzetten van<br />
netwerken. Economisch werd het bij een goed beheer en planning steeds een voltreffer. In iedere<br />
hoofdstad waar de inspanningen doelgericht werden ingezet, waren de effecten onmiddellijk<br />
of op zeer korte termijn zichtbaar. Denk maar aan Antwerpen 1993, Brugge 2002 of Lille<br />
2004. MMMechelen vzw is alvast in positie om de trekkersrol op te nemen. De inzet van het<br />
voorbereidingstraject is een effect voor Mechelen te genereren dat uitmondt in permanent<br />
verbeterde infrastructuur, een consistente en performante citymarketing, een cultuurwerking<br />
met grote expertise, een grootstedelijk aanbod dat toch op de maat van de mensen blijft. Ook<br />
de mentale verruiming – het Europees denken, handelen en voelen – zal een verrijking voor<br />
Mechelen zijn. De culturele diversiteit wordt minder problematisch, zelfs een doodnormaal<br />
gegeven.<br />
Een HAIKU voor Mechelen:<br />
zwaktes worden sterktes<br />
Al eeuwenlang vormen de vele kleinere centrumsteden (hierna kleinsteden) cruciale knopen in<br />
het dichte (steden)weefsel van Europa. Dit wordt door het grote publiek al te vaak over het<br />
hoofd gezien. Het algemene discours gaat immers frequent uit van de tegenstelling (groot)stad<br />
–platteland. Bovendien worden deze kleinsteden louter op lokaal niveau als relevant ingeschat.
Mechelen met haar 80.000 inwoners is geen metropool en claimt dat allerminst. Dit zou een<br />
grove inschattingsfout zijn. Van buiten af wordt de kleinere schaal nog dikwijls als een zwakte<br />
beschouwd. In Mechelen zelf wordt de nabijheid van Brussel en Antwerpen eerder als een<br />
bedreiging in plaats van een kans beschouwd.<br />
Mechelen, een kleinstad,<br />
heeft nochtans eveneens<br />
een grootstedelijk karakter.<br />
Mechelen 2015:<br />
de schijnwerpers op de dynamiek van Europese kleinsteden<br />
Vooruitstrevende kleinsteden hebben in recente decennia een verrassend innoverend proces<br />
aangevat. Ze vinden zich opnieuw uit. Dat mondt uit in een eigen nieuw en dynamisch<br />
profiel. Dit proces vertoont een exponentiële groei in Vlaanderen, in België en in sommige<br />
andere delen van de EU-lidstaten. De technologische verwezenlijkingen die een grote<br />
mobiliteit - zowel fysiek als virtueel - van personen, goederen en ideeën mogelijk maakt,<br />
bieden die opportuniteit. Deze dynamiek werd in kleinere steden ontdekt in de 2e helft van<br />
de 20ste eeuw. In de 21ste eeuw is het een kwaliteit en zekerheid. Maar ook de Europese<br />
Unie, via de vele interregionale programma’s en wetgevende maatregelen, stimuleert die<br />
kansen. De kleinere stad is niet langer geprangd tussen het idee van het platteland en dat van<br />
de grootstad. De kleinere centrumstad kan zich in een wereldwijd netwerk inschrijven en<br />
toch optimaal als sociale, culturele en economische motor functioneren. Deze steden spelen<br />
hun humane en duurzame leefomgeving als aantrekkelijke troef uit.<br />
Mechelen, een kleinstad, heeft nochtans eveneens een grootstedelijk<br />
karakter. MECHELEN 2015 wenst van de zogenaamde zwakten<br />
een sterkte te maken. Daarom is een ander startpunt aangewezen.<br />
Enkele van de begeleidende gedachten in de ontwikkeling van het<br />
traject zijn: “periferie wordt centraal” en “klein is mooi”. Het zijn<br />
kwaliteiten die men in Mechelen terugvindt, en die er model voor staan. Deze twee aspecten<br />
worden aangegrepen om nieuwe lijnen te trekken. Mechelen en zovele andere ‘kleinsteden’ in<br />
Europa kunnen de zogenaamde zwakten van ‘perifeer’ en ‘klein’ in hun voordeel omzetten.<br />
Voorwaarde: een dynamische visie op de stad, een alertheid op de maatschappelijke, economische<br />
en socio-culturele veranderingen en een wil om daar op in te spelen. Mechelen - maar ook<br />
de andere kandidaat Mons (Bergen) - vertoeft in een dergelijke geïnspireerde staat van inzicht.<br />
Wat Mechelen en Mons bijzonder maakt, is dat beiden een dynamische, innoverende en<br />
toekomstgerichte visie hebben ontwikkeld. De kleinere Europese steden, die dit weigeren te<br />
doen, deemsteren weg. Ze blijven inwaarts gericht. Vastgeroeste traditie en nostalgie krijgen<br />
de bovenhand… De tijd komt er stil te staan. Niets verandert nog, en dus gaat men willens<br />
nillens er op achteruit. De kleinsteden die de uitdagingen wel aangaan, verstevigen hun positie<br />
in hun streek, in hun land en in Europa. Precies omdat ze kleiner en perifeer zijn, is het voor hen<br />
makkelijker dan voor megasteden om in te spelen op de veranderingen. Daar hebben de logheid<br />
in de besluitvorming/uitvoering en de verzadigde mobiliteit steeds meer een nefaste invloed. Het<br />
nadeel van een kleinstad wordt een voordeel.<br />
Mechelen in Europa kan met een HAIKU symbool staan voor de kwaliteit van de kleinsteden. Een<br />
HAIKU die staat voor: Humaan - Alternatief –Innoverend –Kwalitatief –Uitnodigend. De kracht<br />
van een kort HAIKU-gedicht, waar tijdens het schrijven vele keuzes vooraf worden gemaakt om<br />
tot de kerngedachte door te dringen, weerspiegelt de kracht van de visionaire kleinsteden. Ideeën<br />
als Schaal is cruciaal – draai het standpunt om – Periferie is centraal – Klein maar mooi – Klein dus<br />
anders – Minder is meer – Universeel particulier –Kiezen is winnen – werken inspirerend.<br />
Mechelen met zicht op de toekomst<br />
In het MECHELEN 2015-traject is visieontwikkeling als essentieel ingeschreven. Voor Mechelen<br />
komt het er op aan om de kandidatuur als een duurzaam proces te beschouwen. Het is een proces<br />
van verankeren en van verstevigen. Voor ogen wordt gehouden dat zwakke schakels sterk worden.<br />
27
28<br />
De perifere positie die Mechelen opneemt in een organisch model tegenover Antwerpen en Brussel<br />
wordt omgebogen in een netwerkmodel. Mechelen wordt een van de knooppunten in Europese,<br />
Belgische en Vlaamse netwerken. In plaats van in competitie te gaan met andere kleinsteden<br />
gaat men op zoek naar samenwerking tussen kleinsteden. Toenadering en dialoog kunnen maar<br />
ontstaan door eerst de fysieke, mentale, ruimtelijke, tijdelijke, religieuze, sociale, technologische,<br />
economische afstanden scherp te stellen. Ook de schaalverhoudingen tussen steden dienen in<br />
kaart gebracht. De verstarrende nostalgie van een voormalige hoofdstad wordt omgebogen in<br />
een identiteit van innovatie en streven. Zo ontpopt een behoudsgezinde, traditionele cultuur zich<br />
in een vibrerend, hedendaags cultureel leven. Een monolithische kijk op de samenleving wordt<br />
een interculturele cultuurbeleving en dit niet louter meer vanuit een lokaal perspectief, maar<br />
ook vanuit een lokaal-internationaal en Europees-internationaal standpunt. Een van de actuele<br />
uitdagingen is precies het groter en zichtbaarder maken van de internationale, Europese dimensies<br />
door de mentale afstanden tussen steden, regio’s en lidstaten te verkleinen en de mentale ruimte<br />
in de kleine steden te vergroten.<br />
De kandidatuur van Mechelen kan aan alle Europese kleinsteden een rechtmatige plaats geven<br />
in het bewustzijn van de Europeaan. De menselijke schaal van kleinere steden reveleert zich<br />
steeds meer als een ‘ideale maat’ voor duurzame maatschappelijke, culturele en democratiserende<br />
ontwikkelingen en innovaties in een geglobaliseerde, snelle wereld. De rol van de kleinsteden in<br />
het Europese weefsel wordt geduid dankzij de kandidatuur. Zij staan voor een steeds evoluerende<br />
zoektocht in het vinden van het ideale evenwicht tussen de technologische verworvenheden en<br />
een humane-omgevingsgevoelige vorm van stedelijkheid.<br />
Mechelen zal, met of zonder titel, door de ingeslagen weg naar de toekomst toe een aantal<br />
transformaties ondergaan die onafwendbaar en toe te juichen zijn:<br />
•van een centrumstad die de verscheurende keuze tussen de plattelandbeleving en de<br />
grootstedelijkheid diende te maken, naar een kleinstad met een eigen kwalitatief cultureel,<br />
sociaal, economisch en ecologisch profiel,<br />
•van behoudsgezind naar innovatief,<br />
•van gesloten kleinsteedse gemeenschappen naar een open humaan platform tussen<br />
culturele gemeenschappen in en buiten de stad.<br />
Mechelen ontplooit een lange termijnvisie en daar heeft cultuur een belangrijke rol in te<br />
spelen. Iedere culturele speler van Mechelen bouwt daar aan mee, draagt bij aan de ingezette<br />
vernieuwing.
Wat wordt nagestreefd voor 2015<br />
De kandidatuur vertrekt vanuit uitdagingen. Uitdagingen die in een zestal grote domeinen<br />
onder te brengen zijn: stadsontwikkeling, citymarketing, toerisme, gemeenschapsvorming,<br />
het Europese burgerschap en uiteraard cultuur. Culturele Hoofdstad van Europa is dus zoveel<br />
meer dan louter cultuurprogammering. Een verdere economische ontwikkeling en positionering<br />
van Mechelen is een belangrijke drijfkracht. Heel wat initiatieven zijn voor de komende jaren<br />
ingepland en zullen al voor 2015 zijn gerealiseerd. Denk maar aan de opening van Minderbroeder<br />
cultuursite, het Memoriaal Kazerne Dossin, de ontsluiting van de Sint-Romboutstoren, de<br />
verdere ontwikkeling van de Museumas en de Lamotwerking, de stadsvernieuwingsprojecten, een<br />
volwaardige citymarketing en een Europese cel, etc. Het kader van het Mechelen 2015-traject kan<br />
worden aangegrepen om een aantal projecten en doelstellingen al dan niet versneld te realiseren.<br />
Tijdens het traject zullen de prioriteiten in overleg met de vele Mechelse actoren en bevolking aan<br />
bod komen. Hieronder zijn een aantal mogelijke concrete doelstellingen opgesomd.<br />
Stadsontwikkeling<br />
Culturele infrastructuur<br />
•De bouw van een grotere podiumzaal (min.) 800 zitplaatsen.<br />
•De realisatie van een geïntegreerd, gecentraliseerd erfgoeddepot (stedelijke musea,<br />
stadsarchief, archeologie, etc.).<br />
•Optimalisering van de Museumas:<br />
•Museum Hof van Busleyden: een volledig gemoderniseerde en geklimatiseerde interieur<br />
volgens internationale museale standaarden,<br />
•Schepenhuis: herinrichting + oplossen van structurele aspecten van het gebouw,<br />
•Brusselpoort: verbeterde toegankelijkheid en: volledig gemoderniseerde en<br />
geklimatiseerde<br />
interieur volgens internationale museale standaarden.<br />
•Een verhuis van het Speelgoedmuseum naar een nieuwbouw om met Technopolis<br />
samen een “speelsite” te vormen.<br />
•Het optimaliseringtraject: toegankelijkheid van cultuurzalen en bouwkundig<br />
patrimonium<br />
•Voor 2012: de realisatie van Memoriaal Kazerne Dossin.<br />
Stedelijke infrastructuur<br />
Urbanistisch<br />
•(Versnelde?) realisatie van Arsenaalsite 2018 en nieuw treinstation.<br />
•Heraanleg van straten en pleinen binnen de Vesten (O.a. Museumas Grote Markt –<br />
Brusselpoort).<br />
•Dorps- en wijkinvesteringen, ontwikkeling van het keerdok.<br />
•Versnelde restauraties van de Kerken (ook interieurs).<br />
•Vernieuwd zwembad.<br />
Natuur<br />
•Groene bufferzones omheen Mechelen.<br />
•Verder ontwikkeling van fiets en wandeltrajecten langsheen de Dijle (Cf. ook<br />
Toerisme).<br />
Mobiliteit<br />
•Zone 30: heraanleg van de vesten met de aanpalende renovaties van o.a. Arsenaal, Tinel,<br />
Keerdok, etc.<br />
•Vernieuwd expresstation (cf. Diabolo + Arsenaalsite) (voltooid in 2012).<br />
29
30<br />
Citymarketing<br />
•Het interreg-project Citymarketing is in volle ontwikkeling. De citymarketing in het<br />
teken van ‘gezelligheid, ambitie en rijkdom van de stad’ zal ingezet worden om zowel<br />
bij de lokale<br />
bevolking als in de economische en toeristische werelden de interesse in Mechelen te<br />
vergroten.<br />
•Mechelen wordt internationaal prominent als het centrum van de Vlaamse Ruit<br />
gepromoot.<br />
•De kandidatuur wordt ingezet in de citymarketing.<br />
Toerisme<br />
•Mechelen wordt nationaal en internationaal erkend als volwaardige “Vlaamse Kunststad”.<br />
•Mechelen slaagt in een vernieuwde identiteitsvorming en imago dat het historisch<br />
geschoeide<br />
identiteit van voormalige hoofdstad overstijgt. Mechelen als historische kunststad<br />
werd<br />
herkend voor zijn hedendaagse culturele uitstraling.<br />
•De centrumfunctie van Mechelen wordt in functie van het hinterland volledig op<br />
internationale leest geschoeid.<br />
•De horeca is qua aanbod aan hotels, restaurants en cafés zodanig groot en divers, dat<br />
Mechelen de toeristische economie als een belangrijke troef kan uitspelen.<br />
Gemeenschapsvorming<br />
•Mechelen groeit uit als experimentzone voor cultuurontwikkelingen rond culturele<br />
diversiteit.<br />
Omwille van de humane schaal van Mechelen en de nabijheid van grotere steden kan<br />
Mechelen heel veel bijdragen.<br />
•Het bijstellen van de maatschappelijke perceptie van Vlaanderen in Europa. Vlaanderen<br />
als plaats van democratische openheid met respect voor de vele verschillen<br />
binnen en buiten haar gemeenschap.<br />
•De culturele diversiteit wordt een bindende kracht in het samenlevingsmodel.<br />
Het Europese Burgerschap<br />
•Mechelen slaagt er in om bij de burgers een Europese identiteit aan toe te voegen.<br />
Cultuur<br />
- Door de programmering en de driejaarlijkse stadsfestivals verwerft Mechelen<br />
een sterk cultureel imago in Vlaanderen en in Europa.<br />
•De lokale culturele actoren zijn versterkt door zich in te schrijven in Europese culturele<br />
netwerken.<br />
•Na de economische wereld, wordt ook in de culturele wereld de “Vlaamse Ruit “ als<br />
een afgebakend culturele stedenmatrix beschouwd. Mechelen in het centrum ervan<br />
neemt hier haar voortrekkersrol op.<br />
•Mechelen heeft in vergelijking met Brugge het voordeel dat men geen loodzwaar<br />
imago van “Nostalgisch erfgoedstad” meedraagt. Mechelen kan de kans grijpen om<br />
fris en vernieuwend om te gaan met haar erfgoed. Het historische erfgoed is een<br />
kader, maar niet noodzakelijk allesbepalend. Mechelen heeft nu een uitzonderlijke<br />
kans te grijpen om een nieuw en fris erfgoedimago te creëren, die leefbaar is voor de<br />
inwoners, de werkenden en de (inter)nationale bezoekers.<br />
•De kandidatuur bevordert of biedt de kans aan de beleidsmakers om een cultureel
de prijs van de Mechelse Cultuurraad<br />
<strong>“de</strong> <strong>mechelsen</strong> <strong>iemer”</strong><br />
Dinsdag 27 mei 2008 20 u<br />
in Cultuurcentrum<br />
Leliëndaal<br />
Hombeek<br />
PROGRAMMA<br />
•een kort ‘optreden vande genomineerden;<br />
•het Mechels Salonorkest,<br />
•de winnaar van De Gruyter<br />
SANDER VAN DEN BROECK<br />
•Pita<br />
•Bharata Natyam<br />
•de bekendmaking van de laureaat<br />
tentoonstelling<br />
schilderijen van<br />
Miriam<br />
Van Damme<br />
43
34<br />
<strong>“de</strong> Mechelsen Iemer”,<br />
Voor de prijs van de Mechelse Cultuurraad, <strong>“de</strong>n Mechelsen Iemer”, heeft de jury na diepgaand<br />
overleg het volgende beslist:<br />
Vier kandidaten worden genomineerd. Die komen elk in aanmerking voor een geldprijs van<br />
250,00 Euro. Eén genomineerde is laureaat voor de prijs van de Mechelse Cultuurraad en ontvangt<br />
<strong>“de</strong>n Mechelse Iemer”, een kunstwerk van een Mechelse kunstenaar.<br />
Genomineerd zijn in alfabetische volgorde<br />
Jonckeer René<br />
Robert Stolzclub<br />
ijs Annemie met dansstudio Marlynes<br />
Verreth Fernand<br />
De genomineerden hebben een zeer groot palmares in het Mechelse Cultuurleven, gespreid over<br />
meerdere decennia en gekenmerkt door een tomeloze inzet, waar uiteindelijk duizenden culuurminnende<br />
Mechelaars van geprofiteerd hebben.<br />
René Jonckeer is een begaafd muzikant die niettegenstaande zijn internationale reputatie, zijn<br />
muzikaal talent doorgaf aan menige Mechelaar. Hij was stichter van de Mechelse Jazzclub, hij dirigeerde<br />
de Mechelse fanfares van Battel en Muizen, organiseerde één van de succesrijkste edities<br />
van de Dijlefeesten, Jazz-festivals e.a.<br />
Zijn integere, vriendelijke en toegankelijke persoonlijkheid maakt hem tot vriend van menige<br />
Mechelaar.<br />
De Robert Stolzclub is een begrip in het Mechelse muziekleven. Reeds 39 jaar promoten zij<br />
de licht klassieke muziek, de Weense muziek en de operette in het bijzonder. Wienerconcerten,<br />
Wienerbals en een grandiose Wienerparade met tussendoor een reis, een brunch e.a. ontmoetingsmomenten<br />
zorgen er voor dat muziek mensen bij mekaar brengt en gelukkig maakt.<br />
Annemie ijs is de drijvende kracht van “dansstudio Marlynes”. Op vraag van de ouders beginnen<br />
de kinderen reeds op 3 tot 4jarige leeftijd te dansen. Zij specialiserde zich in het kleuterballet,<br />
wat redelijk uniek is in Vlaanderen. De voorbije 25 jaar heeft zij met haar medewerkers van de<br />
dansstudio duizenden kinderen en volwassenen leren dansen, hun bewegingen leren coördineren<br />
en hebben zij de kinderen vooral podiumvastheid bijgebracht. Optreden in het publiek hoeft<br />
voor deze jongeren dan ook geen probleem te zijn. Zelfzekerheid en uitstraling zijn dan ook<br />
een belangrijke méérwaarde in het opvoedingsproces van deze jongeren. Dansstudio Marlynes<br />
schenkt ook bijzondere aandacht aan zwakkere doelgroepen, die sociaal, fysiek of financieel soms<br />
drempels moeten overwinnen.<br />
Met haar nominatie willen we ook alle medewerkers, die iedere dag van de week in het getouw<br />
zijn, onze waardering uitspreken. Dansstudio Marlynes is een begrip in Mechelen.<br />
Fernand Verreth is al ruim veertig jaar de stille medewerker of mogen we zeggen de rots waarop<br />
het Mechelse stadspoppentheater is gebouwd, als acteur, als auteur. Als regisseur, als administratief<br />
medewerker houdt hij ook mee de financies in het oog. Zijn tomeloze inzet en betrouwbaarheid<br />
hebben mee gezorgd voor de uitbouw van het poppentheater. Het figurentheater De Maan<br />
is een unicum in de Mechelse regio.<br />
`<br />
Wil je weten wie laureaat werd, kom dan naar het CC Leliëndaal in Hombeek op dinsdag 27<br />
mei e.k. om 20.00 u.
De Kollega’s anno 2008<br />
De Kollega’s na meer dan dertig jaar opnieuw op de planken<br />
brengen, blijkt een schot in de roos. Pers en publiek zijn<br />
erg enthousiast, de voorstellingen waren in een mum van tijd<br />
uitverkocht. Voorspelbaar? Enerzijds wel: combineer een goed<br />
stuk met een erg getalenteerde cast en je moet wel scoren. Anderzijds<br />
niet: de verwachtingen waren erg hoog gespannen en<br />
de acteurs en artistieke entourage hebben een heel parcours<br />
mét hindernissen doorlopen om tot dit resultaat te komen.<br />
Ben had a dream…<br />
Acteur Ben Segers, een vaste waarde in ’t Arsenaal, is al jaren een Kollega’s/Collega’s-fan (zie ook<br />
zijn website www.decollegas.be). Toen Michael De Cock directeur werd van<br />
’t Arsenaal, begonnen de twee al snel plannen te smeden om het originele stuk van Jan Matterne<br />
uit 1976 opnieuw te ensceneren. Ze verzamelden al snel een topcast die dit avontuur niet wou<br />
missen. De eerste lezing en eerste fotosessie in mei 2007 werden al snel memorabel. Enthousiasme<br />
in overvloed, een droom zou werkelijkheid worden. Bij de volgende lezingen bleek al snel dat<br />
er in de tekst geschrapt zou moeten worden, het oorspronkelijke stuk dat uit twee delen bestaat<br />
– Den Buro en Het Feest – duurde wel drie uur! De Kollega’s anno 2008 duurt twee uur, inclusief<br />
decorwissel met voor het rode doek een bijzondere sketch door Stijn Van Opstal alias Baconfoy<br />
en Marc Van Eeghem alias ienpondt, twee populaire personages die echter niet in het theaterstuk<br />
zitten… Een van de eerste artistieke vragen die zich stelden, was wat er met de typisch jaren<br />
’70-aspecten diende te gebeuren. Behouden? Moderniseren?<br />
Bureaus in seventies stijl of anno 2008? Decor? Rekwisieten?<br />
Kostuums? De partijkaart, de verzuiling... Uiteindelijk werd<br />
beslist er zeker een jaren ’70-toets aan te geven zonder in<br />
pure nostalgie te verzwelgen. Het verhaal anno 1976 werd<br />
behouden maar de situaties, intriges, relaties e.d. zijn zo tijdloos<br />
en universeel dat je ze als toeschouwer met gemak op je<br />
eigen leven anno 2008 kan projecteren.<br />
Repetitiemarathon<br />
Normaal gezien worden voor een productie acht repetitieweken<br />
ingepland. Door goed gevulde agenda’s en nog<br />
lopende opdrachten<br />
bij<br />
andere gezelschappen, moeten De Kollega’s anno<br />
2008 het met vijf repetitieweken stellen. Geen sinecure.<br />
Elke seconde telt. Den Buro krijgt redelijk<br />
snel vorm. Ook al heeft elk acteur zijn eigenheid,<br />
de herkenning van en verwijzing naar de oude<br />
Kollega’s is in dit deel sterk aanwezig. De acteurs<br />
slagen er wonderwel in deze moeilijke evenwichtsoefening<br />
tot een goed einde te brengen. Liefhebbers<br />
die hun iconen van vroeger willen terugzien,<br />
genieten en worden toch nog verrast omdat de acteurs<br />
de oude kollega’s ook niet klakkeloos imiteren. Deel twee, Het Feest, blijkt moeilijker om te<br />
ensceneren. Elk personage heeft in zijn privéleven wel een tragisch verhaal, dat op die zogezegde<br />
feestavond aan de oppervlakte komt. Deze geheimen naarmate de avond vordert een voor een<br />
blootleggen, werkt blijkbaar niet. Pas een week voor de eerste try-out komt het lumineuze idee<br />
om een truc toe te passen die de tragiek maar vooral ook de humor enorm versterkt. De truc (het<br />
feest na elk gênant moment telkens opnieuw laten beginnen) werkt naar een ongelooflijke climax<br />
35
36<br />
toe. Hoe erger de situatie ontspoort, hoe meer je in een deuk ligt maar hoe meer je ook<br />
beseft hoe tragisch alles is. Door tijdsdruk wordt pas tijdens de eerste try-out de decorwissel<br />
gerepeteerd. De avond ervoor imiteren Stijn Van Opstal en Marc Van Eeghem<br />
voor de lol Baconfoy en ienpondt onder het motto ‘we doen dan wel eens sketchke<br />
om die decorwissel op te vullen’. De sketch tijdens de pauze die eigenlijk geen pauze<br />
is, blijkt al op de eerste avond een succes. Net als het stuk zelf. De eerste try-out voor<br />
een bomvolle zaal is een vuurproef maar deze avond bevestigt dat De Kollega’s, acteurs<br />
en artistieke entourage, de juiste keuzes hebben gemaakt. Er kan hier en daar nog wat<br />
worden bijgeschaafd maar er hoeft niet langer te worden getwijfeld. Na vijf zeer intensieve<br />
repetitieweken is deze positieve respons een dankbare stimulans om er tegenaan<br />
te gaan. Na de première volgen immers nog 34 voorstellingen!<br />
Waarom De Kollega’s anno 2008 een succes zijn<br />
“’t Arsenaal brengt met veel kunde en lef een uiterst vermakelijk stuk op scène, zonder daarom de<br />
scherpe randjes af te botten. De Kollega’s zijn terug voor een nieuwe generatie. Komedie van een te<br />
zeldzame soort.”<br />
(ijs De Smet, Knack blogt)<br />
“Zowel het publiek dat zich nog eens wil vermaken met de oude Kollega’s als wie benieuwd is naar een<br />
hedendaagse aanpak van het stuk komt aan zijn trekken.”<br />
(Liv Laveyne, De Morgen)<br />
“De dialogen zijn sterk omdat ze zo eenvoudig klinken maar op wonderlijke wijze de alledaagsheid<br />
der dingen vatten zonder dat het banaal wordt. Met humor. Met tragiek. Met grote en kleine kantjes.<br />
Voeg daar nog de souplesse en het talent van deze sublieme cast aan toe en je krijgt met De Kollega’s<br />
pretentieloos, licht-nostalgisch, goed gemaakt theater dat het succes van 30 jaar geleden ongetwijfeld<br />
nog eens overdoet.”<br />
(Karlien Vanhoonacker, Redactie.be)<br />
Deze drie persquotes vatten de succesformule van De Kollega’s anno 2008 perfect samen. De<br />
Kollega’s is een avond amusement maar het is veel meer dan dat. Bijna iedereen heeft een werkplek<br />
met collega’s en bijna iedereen heeft wel eens problemen in zijn leven die hij liever niet met<br />
iedereen deelt. Hoe mensen met mekaar omgaan is zo herkenbaar en naar De Kollega’s kijken,<br />
relativeert vaak je eigen situatie.<br />
Veel ‘oude Kollega’s’ woonden de première bij. Toen zij De Kollega’s eind jaren ’70 speelden,<br />
waren zij gemiddeld even oud als de cast nu, voornamelijk dertigers. Ze vormden een voorbeeld<br />
en inspireerden de generatie acteurs die nu op de scène staat. Een mooie wisselwerking, een ontroerende<br />
verbroedering achter de coulissen. eatergeschiedenis!<br />
Opvallend is de diversiteit in publiek. Senioren die erg vasthouden aan de acteurs van vroeger<br />
maar die wel aangenaam verrast zijn door hoe deze nieuwe cast De Kollega’s gestalte geeft. Dertigers<br />
en veertigers die als kind naar De Collega’s op televisie keken, die nu in de theaterzaal de nostalgie<br />
van hun jeugd proeven maar zich ook herkennen in de levensfase waarin deze collega’s zich<br />
in het stuk bevinden. En opvallend veel jongeren ook die De Collega’s van vroeger niet kennen<br />
maar die onbevangen naar dit stuk komen kijken en hun eerste kennismaking met De Kollega’s<br />
niet snel zullen vergeten. Straf hoe zo’n verhaal op en naast de scène blijft boeien en voortleven.<br />
Wie weet volgt er ooit wel nog een remake van De Kollega’s anno 2008…
ANNO<br />
EXPO<br />
21 juni –<br />
14 september<br />
De universele wereldtentoonstelling van 1958 in Brussel is een begrip. Geen enkele andere<br />
wereldtentoonstelling heeft zich zo genesteld in ons collectieve geheugen.<br />
42 miljoen mensen bezochten Expo 58, waaronder 80% van alle Belgen. Expo 58 was veel<br />
méér dan een verzameling moderne paviljoenen op de Brusselse Heizel. Als eerste naoorlogse<br />
wereldtentoonstelling stond de expo stond symbool voor een nieuw tijdperk: gedurfde architectuur,<br />
hedendaagse vormgeving en design, uitdagende mode en muziek, handige toestellen in de<br />
huiskamer en het begin van de consumptiecultuur.<br />
In 2008 viert heel België de 50ste verjaardag van Expo 58. In Mechelen herbeleef je met<br />
Anno Expo de wereldtentoonstelling van 1958, de jaren vijftig en de clichés over die fifties.<br />
Blikvanger is het tentoonstellingstweeluik in Lamot en in het Cultuurcentrum Mechelen. Een<br />
hele rits zomeractiviteiten maken van Mechelen een net zo plezierige pleisterplaats als Expo 58<br />
een halve eeuw geleden!<br />
Architectuur, stedenbouw en technologie<br />
Het verhaal van de Expo<br />
In Lamot brengen een twintigtal unieke maquettes de wereldtentoonstelling indringend realistisch<br />
en visueel tot leven. De ploeg van prof. dr. De Kooning en drs. Rika Devos van de Universiteit<br />
Gent staat borg voor dit deel van de tentoonstelling. Zij stelt in zaal Alcazar een twintigtal<br />
maquettes tentoon, die in het jubileumjaar nergens anders in Vlaanderen of Brussel te zien zijn.<br />
De bezoeker waant zich op Expo 58, dank zij het gebruik van hedendaagse getuigenissen en de<br />
verwerking ervan in het verhaal van Staf en Paula. Dit kan je thuis op je mp3-speler laden. Breng<br />
het verhaal mee naar Lamot en laat je rondleiden.<br />
Het verhaal van de stad<br />
De zaal Scala is voor de Mechelaars een ‘must’. Je gaat er terug in de tijd,<br />
naar het ‘nieuwe’ Mechelen van toen. De tentoonstelling biedt voor het<br />
eerst een mooi overzicht van Mechelen in de jaren vijftig. Uit recent<br />
historisch onderzoek blijkt dat vele stedenbouwkundige realisaties<br />
toen ontstaan zijn. De woonwijk op het voormalige militair oefenplein<br />
37
38<br />
was ooit een toonbeeld van een moderne, gezonde<br />
wijk en lokte volle autobussen nieuwsgierigen.<br />
Straten werden heraangelegd want koning auto<br />
begon aan zijn opmars. Neonreclame kleurde de<br />
straten. Nieuwe industrieterreinen lokten niet enkel<br />
autoassemblagefabrieken naar Mechelen. Ook<br />
Amerikaanse bedrijven als Procter & Gamble vonden<br />
hun weg naar de Dijlestad. Een splinternieuwe<br />
academie, een hypermoderne voetbaltribune,<br />
luxeappartementen, speelpleinen, scholen…. De<br />
realisaties in Mechelen zijn exemplarisch voor wat er<br />
toen ook in andere Belgische steden gebeurde.<br />
Voor het eerst tonen de Stedelijke Musea Mechelen<br />
en het Stadsarchief stukken uit hun eigen collectie<br />
om deze transformatie te duiden. De organisatoren<br />
kunnen op de tentoonstelling niet alles tonen wat ze ontdekten. Een uitgebreide collectie<br />
historische foto’s vind je binnenkort op www.beeldbankmechelen.be.<br />
Timelevel, het digitale verhaal<br />
De zaal Scala is ook de plek waar reële, virtuele en imaginaire werelden door<br />
elkaar lopen. Ontdek de virtuele tegenhanger van de tentoonstellingsruimte en<br />
wandel binnen in een wereld waarin het Mechelen van nu naadloos overgaat in<br />
het Mechelen van toen. Je bent nu maar één stap verwijderd van het Amerikaans<br />
paviljoen. Zet je zoektocht verder en grasduin in wat er te beleven valt: een<br />
architecturale verkenningstocht verrijkt met historisch en recent beeldmateriaal.<br />
Heden, verleden en toekomst geven er elkaar de hand.<br />
Onze technologische partner in crime, het kunstenaarscollectief Workspace Unlimited, maakt<br />
voor deze virtuele enscenering gebruik van hedendaagse gametechnologie. Ben je een actieve of<br />
een passieve ‘speler’? De keuze is aan jou. Laat je leiden langs een vooraf uitgestippeld parcours<br />
op het grote scherm...of neem zelf de stuurknuppel in handen. Gezeten achter een van onze<br />
computers zap je zo tussen twee tijden, tussen wat was en wat is.<br />
De mythe van de jaren vijftig: Happy Days<br />
Anno Expo staat in het Cultuurcentrum Mechelen met Happy Days ook voor een verfrissende<br />
duik in de fifties. Voor een groot publiek kregen de fifties definitief gestalte in de film Grease. De<br />
jaren vijftig zijn sindsdien voorgoed herleid tot clichés en iconen van de Amerikaanse populaire<br />
cultuur. Het Cultuurcentrum Mechelen presenteert voor het eerst de ambiance<br />
van deze Happy Days.<br />
In de wervelende tentoonstelling flaneer je langs gestroomlijnde strijkijzers,<br />
pastelkleurige serviezen en hippe mixers, van toen en van nu. In het salon ga je<br />
relaxt onderuit voor de televisie en in de bar staat de cola koud. Met de Pink<br />
Cadillac naar de drive-in, met de Vespa naar Hawai, of met de raket naar Planet<br />
X. Originele objecten worden afgewisseld met heredities, imitaties, inspiraties,<br />
parodies én verfrissende designcreaties. Verscheidene privé-verzamelaars tonen<br />
voor het eerst hun schatten. Meezingen op de deuntjes uit de jukebox kan ook:<br />
van Jailhouse Rock van Elvis tot K3’s Do the Hippie Shake. De fifties zijn nog lang niet dood!<br />
See You Later Alligator!
Anno Expo in de stad<br />
Anno Expo is veel meer dan de tentoonstellingen in Lamot en in het Cultuurcentrum Mechelen.<br />
De hele stad zet zijn schouders onder Anno Expo: stadsdiensten, Mechelen Kinderstad,<br />
Vormingplus regio Mechelen, handel en horeca organiseren speciale evenementen of geven<br />
bestaande activiteiten deze zomer een fifties-look.<br />
De brochure die de zomeractiviteiten bundelt verschijnt eind mei en kan je afhalen bij<br />
In&UitMechelen.<br />
Anno Expo op het web<br />
www.anno-expo.be is meer dan een digitale opsomming van de activiteiten. De interactieve<br />
website nodigt uit om zelf actief deel te nemen. Laat andere gebruikers delen in jouw fiftiesbelevenissen<br />
van toen en nu. Neem een foto van je interieur uit de jaren vijftig. Of zoek in je<br />
familiealbum de foto van ma en pa op de Expo. Trek je vintagekleding aan en poseer voor de lens.<br />
Of maak foto’s van de Anno Expo-activiteiten en laad ze op de website. De rubriek Anno Expo<br />
Media moet een beeld geven van wat leeft rond Anno Expo en de jaren vijftig in het Mechelse.<br />
Schrijf je in op de digitale nieuwsbrief en je bent als eerste op de hoogte van het reilen en zeilen<br />
van het evenement.<br />
En ben je nieuwsgierig naar wat er precies vijftig jaar geleden op de Expo gebeurde? Volg de WTweetjes<br />
op de voet. We geven dagelijks nieuws, vers van de toenmalige pers.<br />
Praktische info<br />
Je ticket telt voor twee! Met één ticket kan je zowel de tentoonstelling in Lamot als Happy Days<br />
in het Cultuurcentrum bezoeken, op dezelfde dag of op een ander moment.<br />
Alle info & tickets:<br />
In&UitMechelen, 070/22 28 00,<br />
inenuit@mechelen.be,<br />
www.anno-expo.be<br />
39
40<br />
Internationale Beiaardwedstrijd<br />
“Koningin Fabiola”<br />
Vanaf 10 t/m 14 september 2008 bevindt Mechelen<br />
zich terug in de ban van de beiaardkunst. In<br />
de voormalige hoofdstad der Nederlanden, het<br />
epicentrum bij uitstek van de beiaardkunst, vindt de<br />
zesde editie van de gerenommeerde en Internationale<br />
Beiaardwedstrijd “Koningin Fabiola” plaats.<br />
Dit vijaarlijkse concours, dat voor de eerste keer<br />
in 1987 werd georganiseerd door de Koninklijke<br />
Beiaardschool “Jef Denyn”, in samenwerking met<br />
de stad Mechelen, biedt aan duizenden beoefenaars<br />
en luisteraars de unieke kans om de internationale<br />
laureaten van de beiaardkunst live bezig te horen.<br />
Het evenement vindt plaats in en rond de monumentale Sint-Romboutstoren, erkend als belfort<br />
op de lijst van het UNESCO-erfgoed. Deze toren wordt be-schouwd als het merkteken en de<br />
toeristische attractiepool van de Stad Mechelen. Vanaf 2009 wordt de toren volledig ontsloten.<br />
Door middel van een eigentijdse, interactieve installatie zullen de historiek en de bouw van deze<br />
onafgewerkte toren in relatie tot de stad Mechelen tot leven komen. Op deze manier ben je als<br />
bezoeker nog nauwer betrokken bij het fascinerende verhaal van het monument.<br />
Het verhaal van de mondiale beiaardkunst ontstond in Mechelen in 1922, wan-neer één van de<br />
pioniers van de beiaardkunst, tevens grondlegger van de huidige beiaardtechnologie, Jef Denyn,<br />
de Mechelse beiaardschool stichtte. De financiële ruggesteun kwam er van de vermaarde<br />
Amerikanen Herbert Hoover, John D. Rockefeller en William Gorham Rice. De school kreeg<br />
vrij snel een grote vermaardheid tot ze in 1959 van Zijne Majesteit Koning Boudewijn de titel<br />
Koninklijke Beiaardschool “Jef Denyn” verkreeg. In 1984 verkreeg de school vervolgens de Hoge<br />
Bescherming van Hare Majesteit Koningin Fabiola.<br />
De Koninklijke Beiaardschool ‘Jef Denyn’ biedt, ondanks het feit dat zij het eerste en oudste
eiaardinstituut in de wereld is, nog steeds de meest volledige opleiding met vakken als beiaardspel,<br />
piano, muziektheorie, harmonie, beiaard-bewerking, versteek, compositie, beiaardgeschiedenis,<br />
campanologie en samenzang. Eens voor het eindexamen geslaagd mag de afgestudeerde zich tot<br />
volwaardig en officieel beiaardier noemen, laureaat van de Koninklijke Beiaardschool ‘Jef Denyn’,<br />
Internationaal Hoger Instituut voor Beiaardkunst.<br />
Momenteel behoort de Mechelse Beiaardschool tot de “roots” van het Vlaamse kunstpatrimonium<br />
en is zij mondiaal uitgegroeid tot één van de belangrijkste cultuurambassadeurs van de Vlaamse<br />
Gemeenschap (1995).<br />
Van oorsprong een instrument behorende tot de authentieke volksmuziek is de beiaard door<br />
toedoen van de Mechelse Koninklijke Beiaardschool uitgegroeid tot een uniek Mechels monument<br />
met brede, internationale weerklank.<br />
Beiaardwedstrijd<br />
De editie 2003 was werkelijk een schot in de roos. Verschillende duizenden enthousiaste<br />
liefhebbers volgden zowel de schiftingen als de finale. Hare majesteit Koningin Fabiola volgde<br />
de finale in aanwezigheid van burgemeester Bart Somers en stadsbeiaardier Jo Haazen. Heel wat<br />
ambassadeurs (Rusland, Frankrijk, Nederland, Portugal…), ministers en andere prominenten<br />
woonden de finale bij. Nationale en regionale media waren op de afspraak waaronder een<br />
Zwitserse en Japanse filmploeg.<br />
Na Geert d’Hollander, Boudewijn Zwart, Gideon Bodden, Tom Van Peer was het nu de beurt aan<br />
de talentrijke Twan Bearda om de hoogste onderscheiding in ontvangst te nemen. Laatstgenoemde<br />
laureaten zijn inmiddels beiaardiers met internationale naam en faam.<br />
Editie 2008: verloop van de wedstrijd<br />
Beiaardiers uit de hele wereld, zonder leeftijdsgrens, kunnen er aan deelnemen.<br />
De schiftingsproef vindt plaats op woensdag 10 en eventueel ook op donderdag 11 september<br />
(afhankelijk van het aantal deelnemers) telkens vanaf 14u. Tijdens deze proeven speelt elke<br />
kandidaat 3 werken: het verplichte werk, een werk gekozen door de kandidaat en een werk<br />
opgelegd door de jury en gekozen uit het ingezonden repertoire.<br />
De vijf eersten uit de schiftingsproef gaan naar de finale.<br />
Finale<br />
De finale vindt plaats op zaterdag 13 en zondag 14 september 2008, telkens vanaf 19.30 uur.<br />
Op zaterdag spelen de finalisten drie werken gekozen door de jury: een barok of classicistisch<br />
werk, een romantisch & een hedendaags werk.<br />
Op zondag spelen de finalisten volgende werken: het verplichte werk als hedendaagse compositie,<br />
een barok of classicistisch werk & een romantisch werk. De laatste twee werken worden door de<br />
jury gekozen.<br />
Jury<br />
De internationale jury is samengesteld uit de beste beiaardiers en muziekkenners wereldwijd:<br />
• Jo Haazen (Mechelen, voorzitter en stichter van de wedstrijd<br />
• Koen Cosaert (Roesselare), secretaris van de wedstrijd<br />
• Ana Elias uit Portugal,<br />
• Alexej Panov uit Rusland (Sint Petersburg),<br />
• Vegar Sandholt uit Noorwegen (Oslo),<br />
• Carlo Van Ulft uit Amerika (St. Louis),<br />
• Geert Bierling uit Nederland (Rotterdam),<br />
• Tom Van Peer (Mechelen)<br />
41
42<br />
• Frédéric Devreese (Brussel),<br />
Zoals bij de vorige edities wordt voor een prachtige prijzenpot gezorgd:<br />
• prijs minister van cultuur van de Vlaamse Gemeenschap: € 3.000<br />
• prijs Provincie Antwerpen: € 2.000<br />
• prijs Stad Mechelen & Gidsenbond Mechelen vzw: € 1.500<br />
• prijs Stad Roeselare & de Koninklijke Vereniging Toren en Beiaard vzw: € 1.300<br />
• prijs van de heer Aloïs Jans, ere-voorzitter “Oudheidkundige Kring” en de heer Piet van<br />
den Broeck, ere-directeur v/d beiaardschool: €1000<br />
Proclamatie<br />
Na de proclamatie van de wedstrijd, zal Koningin Fabiola zelf de 1e prijs uitreiken aan de<br />
winnaar (o.v.). De andere prijzen worden door andere prominenten aan de laureaten uitgedeeld.<br />
Daarna wordt door de stad Mechelen aan de aanwezigen een receptie aangeboden in de mooie<br />
Minderbroederskapel van het Cultuur-centrum.<br />
Beluistering<br />
Alle schiftingsproeven zijn gratis te beluisteren op de volledig nieuw aangelegde binnenplaats van<br />
het Cultuurcentrum in de Minderbroedersgang, waar voldoende zitplaatsen worden voorzien.<br />
Op het plein zullen hare majesteit Koningin Fabiola alsook alle prominenten in een exclusieve<br />
zone de finale van de wedstrijd op ideale manier kunnen beluisteren. De beluistering door de<br />
gespecialiseerde jury gebeurt vanuit de binnentuin van het Mechelse Conservatorium.<br />
Contactgegevens<br />
Voor alle info met betrekking tot de kandidaten, muziekwerken en inhoudelijke zaken contacteer<br />
de Beiaardschool.<br />
Voor praktische info en/of extra beeldmateriaal contacteer René Jonckeer.<br />
Koninklijke Beiaardschool “Jef Denyn”,<br />
Directeur Jo Haazen<br />
F. de Merodestraat 63, 2800 Mechelen<br />
Tel. 015/20.47.92<br />
E-mail: info@beiaardschool.be<br />
Website: http://www.beiaardschool.be<br />
René Jonckeer<br />
Intendant Wedstrijd<br />
p/a Cultuurcentrum Mechelen<br />
Minderbroedersgang, 5<br />
2800 Mechelen<br />
GSM: 0475/74.72.55<br />
E-mail: rene.jonckeer@mechelen.be