Authentieke versie downloaden (pdf)

‘Er is inderdaad een grotere aandachstbias op
.................
Zakcomputers zijn een goede
manier om de aandachtsbias
van verslaafden in hun dagelijks
leven te meten
.................
momenten dat cliënten onder sterke verleiding
staan’, zegt Franken. ‘Maar wat zijn oorzaak en
gevolg? Leidt meer aandacht voor verslavingscues
tot meer craving of leidt meer craving tot meer
aandacht voor tekenen die te maken hebben met
hun verslaving? Daarover kunnen we geen
uitspraak doen.’ Franken en zijn team probeerden
ook te voorspellen of er een relatie is tussen aandachtsbias en het succes van de
verslavingsbehandeling. De gedachte is dat mensen met een grote aandachtbias voor
verslavingscues hun behandeling vaker voortijdig beëindigen en eerder terugvallen in hun
verslavingsgedrag
Een belangrijk aspect van het onderzoek was ook de vraag of de methode van de zakcomputer
haalbaar is bij cliënten die verslaafd zijn. Gebruiken ze de PDA of verkopen ze hem direct?
Franken: ‘Iedereen is bang voor dat laatste, maar geen enkele zakcomputer is verkocht. Wel zijn
er een stuk of vijf kapot gegaan. Deelnemers lieten ze vallen of ze kwamen in het water terecht.
Soms sloegen ze op tilt en waren de data onbruikbaar. Als er geen dagelijkse piepjes gingen,
belde een cliënt natuurlijk niet op, maar zei later: Ja, ik vond het al vreemd.’ Franken denkt dat
het ook behoorlijk goed is gegaan doordat de cliënten geld voor hun deelname kregen. Iets wat
voor verslaafden een sterke stimulans is. ‘Als zou blijken dat aandachtsbias een voorspeller is van
terugval naar het verslavingsgedrag, kun je denken aan een on line waarschuwingssysteem. Dat
cliënten na hun behandeling geregeld een aandachtstest via internet doen. Als blijkt dat hun
aandacht zich steeds sterker richt op verslavende stoffen, kan de verslavingsinstelling hen
adviseren weer eens langs te komen voor een opfrissing.’
Voor wie: Behandelaars verslavingszorg
Eindproducten: Instrument voor verbetering van zelfrapportage en mogelijke voorspeller van de neiging tot terugvallen
Titel: Impliciete en expliciete cognities meten met een draagbare zakcomputer
Contact: Prof. dr. I.H.A. Franken, afdeling Psychologie, Erasmus Universiteit Rotterdam
Sleutelpublicaties: Field, M., & Franken, I. H. A. (in press). Attentional bias to drug cues. In I. Stolerman (Ed.), Encyclopaedia
of Psychopharmacology. Heidelberg: Springer
Field, M., Munafo, M. R., & Franken, I. H. A. (in press). A meta-analytic investigation of the relationship between attentional
bias and subjective craving in substance abuse. Psychological Bulletin
Looptijd: 2007-2009
Risicofactoren • Oog(st) voor de toekomst
81