Authentieke versie downloaden (pdf)

In een studie bij proefpersonen, patiënten en ratten probeert prof. dr. Dick Veltman, hoogleraar in
het Beeldvormend Onderzoek in de Psychiatrie bij zowel het AMC als het VUmc, de betrokkenheid
van emoties en impulscontrole bij verslavingsgedrag te analyseren. Daarbij maakt hij opnamen
van het brein van gezonde vrijwilligers en van mensen die zijn verslaafd aan alcohol of cocaïne – in
elke groep twintig tot dertig personen. Door ze verslaving-gerelateerde prikkels te geven,
cognitieve taken (zoals voor impulscontrole) te laten doen en ze eenmalig een middel te geven dat
de cognitie verbetert of dat de emotie beïnvloedt, proberen de onderzoekers erachter te komen
wat er in het brein gebeurt. Met functionele MRI worden daartoe de veranderingen gemeten in de
activiteit van diverse hersendelen die zijn betrokken bij emoties en gebieden die een rol spelen bij
de impulsremming.
Daarnaast wordt bij de Universiteit van Antwerpen een klinische studie uitgevoerd bij zestig
verslaafde patiënten. Zij krijgen een medicijn dat bij patiënten met de ziekte van Alzheimer wordt
gebruikt om het geheugen te verbeteren of bij mensen met narcolepsie (slaapstoornis) om de
alertheid te vergroten. De gedachte is dat een dergelijke cognitieve enhancer de impulsinhibitie
verbetert en daarmee het verslavingsgedrag beperkt. Tenslotte worden ook verslaafde ratten bij
de Vrije Universiteit Amsterdam onderzocht op hun impulsiviteit. Zij krijgen daartoe middelen die
het cognitief of het emotioneel functioneren beïnvloeden.
Voor wie: Wetenschappelijk onderzoekers, uiteindelijk behandelaars verslavingszorg
Eindproducten: Kennis over de rol van impulsinhibitie bij verslaving en mogelijke medicamenten die daarop ingrijpen
Titel: Impulsiviteit en behandelbare risicofactoren voor beginnende verslavingsstoornissen en voor terugval
Contact: Prof. dr. D.J. Veltman, afdeling Psychiatrie AMC Amsterdam en VUmc Amsterdam
Sleutelpublicaties:
de Ruiter MB, Veltman DJ, Goudriaan AE, Oosterlaan J, Sjoerds Z, van den Brink W. Response perseveration and ventral
prefrontal sensitivity to reward and punishment in male problem gamblers and smokers. Neuropsychopharmacology. 2009
Mar;34(4):1027-38. Epub 2008 Oct 1
Zijlstra F, Veltman DJ, Booij J, van den Brink W, Franken IH. Neurobiological substrates of cue-elicited craving and anhedonia
in recently abstinent opioid-dependent males. Drug Alcohol Depend. 2009 Jan 1;99(1-3):183-92. Epub 2008 Sep 26
Looptijd: 2008-2012
Risicofactoren • Oog(st) voor de toekomst
71