Information Management - Universiteit van Amsterdam

V O Y A G E O F D I S C O V E R Y
Amsterdam
graduate
Business
School
Executive Master in
Information Management
2004-2006

Universiteit van Amsterdam
Amsterdam graduate Business School
Stichting Informatie en Management
Roetersstraat 11
1018 WB Amsterdam
T: 020-625 1835
F: 020-525 4177
E: info@IenM.nl
I: www.IenM.nl
2

V O Y A G E O F D I S C O V E R Y
OCTORAL
Executive Master
in Information
Management
Postdoctorale opleidingen
Informatie en Management
www.IenM.nl

5
6
7
9
13
17
21
22
Informatiemanagement: meer dan ooit actueel!
Een geïntegreerde kijk op informatiemanagement
Een geïntegreerd leermodel
Het opleidingsprogramma Executive Master in Information Management
De aanpak
Voor wie
Profiel van de afgestudeerden
De inhoudelijke structuur van de opleiding
De fundamentele concepten
De semesters
De opdrachten
De Master’s thesis
I+M Fellows
Algemene informatie
Organisatie
Deelnemende bedrijven en instellingen
Inhoud
4

V O Y A G E O F D I S C O V E R Y
Informatiemanagement:
meer dan ooit actueel!
“De tijden zijn hard maar modern”. Dit
Italiaanse spreekwoord vertolkt de gevoelens
anno 2004 over de economie in het algemeen
en de ICT-business in het bijzonder. Het
surrealisme van de hoogdravende beweringen
over en gewaagde investeringen in ICT heeft
plaatsgemaakt voor het realisme van “business
as usual”. Kostenbesparingen treffen niet in
de laatste plaats automatiseringsprojecten en
middels uitbesteding willen bedrijven van de
sores van automatisering af. Hiermee lijkt
ICT een productiefactor als alle andere te zijn
geworden en zelfs één die liefst op afstand
van de organisatie wordt geplaatst. En toch…
De toonzetting mag dan veranderd zijn, de
afhankelijkheid van ICT is er niet minder op
geworden. Of liever: de afhankelijkheid van
informatie en kennis als (potentieel) onderscheidend
vermogen in een wereld waarin
snelheid, flexibiliteit en in het oog springen
van levensbelang zijn. Dit geldt tegenwoordig
evenzeer voor overheidsorganisaties als
voor commerciële ondernemingen.
Organisaties die niet in staat zijn hun
bestaand business model te optimaliseren of
een nieuw business model te ontwikkelen
door het exploiteren van hun informatie,
komen steeds vaker in de problemen. Deze
permanente noodzaak om zich aan veranderende
omstandigheden aan te passen en deze
zelfs voor te zijn, vereist niet alleen dat de
al of niet uitbestede ICT goed wordt aangestuurd,
maar evenzeer dat de beschikbare en
te ontginnen informatie effectiever wordt
gebruikt. Een organisatie zonder een heldere
visie op het belang van informatie en zonder
een krachtige en flexibele informatie-infrastructuur
om deze visie in realiteit om te
zetten, mist de slagkracht die haar “stakeholders”
(niet in de laatste plaats haar
klanten) van haar verwachten.
Informatiemanagement is het hart van dit
sturend en coördinerend vermogen. Het
betreft niet alleen het managen van de
business-ICT relatie vanuit het business
perspectief, maar misschien nog wel meer
het managen van informatie als een bedrijfs-
“resource”. Informatiemanagement grijpt heel
breed en diep in de organisatie in; actuele items
als integrale ketenintegratie, klantgericht c.q.
-gestuurd werken, informatiebeveiliging,
“business intelligence” etc. komen er in aan
bod. Informatiemanagement is bij uitstek
onderdeel van integraal management! Of u nu
metterdaad als informatiemanager aan de slag
wilt gaan, dan wel informatiemanagement
onderdeel van uw algemene managementtaak
wilt laten uitmaken of als adviseur op het
raakvlak van organisatie en informatie wilt
opereren: een gedegen studie van de verschillende
componenten van informatiemanagement
in hun onderling verband is een conditio-sine-qua-non
om uzelf een integrale visie
op deze actuele, onderling gerelateerde
onderwerpen eigen te maken. Voor uw organisatie
betekent het dat zij niet alleen vanaf
de start van de opleiding van uw vernieuwde
inzichten kan profiteren, maar ook kan aansluiten
bij het kennisnetwerk dat de opleiding
Executive Master in Information Management
(en het aansluitende I+M Fellows programma)
is geworden. Jazeker, de tijden zijn hard,
maar dat betekent niet dat u en uw organisatie
er niets aan kunnen doen!
5

Informatiemanagement is zowel
in de praktijk als in onderzoek
een jonge discipline. Door haar
integrerend karakter is het
bovendien een discipline die raak-
vlakken heeft met tal van andere
disciplines, zoals strategisch
management, organisatiekunde,
ICT management etc. Zonder een
integrale visie op informatie-
management is het erg moeilijk
om de diverse vraagstukken
onderling te positioneren en de
mogelijke oplossingen op hun
echte merites te beoordelen.
strategie
inrichting
uitvoering
V O Y A G E O F D I S C O V E R Y
Een geïntegreerde kijk
op informatiemanagement
De Executive Master in Information
Management opleiding van de Universiteit
van Amsterdam baseert haar integrale visie
op een generiek raamwerk dat in het kader
van het PrimaVera onderzoeksprogramma en
in nauwe samenspraak met de opleiding en
haar cursisten is ontwikkeld. Dit raamwerk,
het “Amsterdamse negenvlak”, is uitgegroeid
tot hét referentieraamwerk voor informatiemanagement.
Het raamwerk is afgebeeld in
de onderstaande figuur. Het is opgebouwd
volgens twee dimensies, de bedrijfskundige
(verticale) en de informatorische (horizontale)
dimensie.
Langs de bedrijfskundige dimensie koppelt
het raamwerk strategie en operations via een
inrichtingslaag. Het ontwerpen en up-to-date
houden van deze laag is cruciaal voor de
slagkracht en flexibiliteit van een organisatie!
Langs de informatorische dimensie worden
de bedrijfsactiviteiten en de technologie
onderling gerelateerd middels een informatie
en communicatiekolom. Deze kolom, die in
traditionele “alignment”-benaderingen niet
expliciet wordt geadresseerd, maakt duidelijk
bedrijfsdomein
informatie-/
communicatie
technologiedomein
dat informatie- en communicatieprocessen,
al of niet gebruikmakend van ICT, tot het
hart van een organisatie behoren. Meer en
meer blijkt dat het strategisch positioneren
en exploiteren van deze processen, maar
evenzeer het verantwoord inrichten ervan
kernaandachtspunten voor de komende jaren
zijn.
De Executive Master in Information
Management opleiding beschouwt informatiemanagement
als het in hun onderling verband
managen van de verschillende elementen
van het negenvlak. De centrale rij en
kolom van dit negenvlak zijn de aandachtsgebieden
“par excellence” van de informatiemanager
anno 2004! Tijdens de opleiding
wordt dan ook ruim aandacht geschonken
aan visies, methoden en technieken om deze
centrale assen effectief te organiseren. Het
negenvlak representeert niet alleen het centrale
gedachtegoed van de opleiding, het is
tegelijk een aanknopingspunt voor de structuur
ervan. In een drietal cycli wordt achtereenvolgens
inzicht geboden in de informatiemanagement-problematiek,
worden de componenten
overzichtelijk aan elkaar gerelateerd
en worden vergezichten geboden op de
ontwikkeling van informatiemanagement
als een integrale en integrerende discipline.
Op deze wijze wordt een maximale symbiose
nagestreefd tussen de structuur van informatiemanagement
als discipline en deze van de
opleiding.
6

Naast het negenvlak als
denkkader voor informatie-
management onderscheidt
de opleiding zich door haar
geïntegreerde leermodel:
"learning by sharing".
Leren is niet alleen een
individueel en cognitief,
maar vooral ook een
collectief en sociaal proces.
V O Y A G E O F D I S C O V E R Y
De EMIM-opleiding onderscheidt zich niet
alleen door het gebruik van het negenvlak als
ordenend principe: door middel van het
“learning by sharing” leermodel wordt leren
een gemeenschappelijk proces, met aansluiting
bij zowel het onderzoek als de praktijk in
informatiemanagement.
We leren het best van en met elkaar. De
opleiding biedt daarom een leeromgeving
waar gelijkgestemden in een persoonlijk
engagement interesses en ervaringen met
elkaar willen en kunnen delen. En dat geldt
voor alle betrokkenen, cursisten én docenten!
Learning by sharing betekent dan ook
een andere, unieke visie op de samenwerking
tussen cursisten, hun organisaties en docenten.
Er is geen sprake meer van een klassieke
relatie, waarbij eenzijdig en relatief afstandelijk
kennis wordt overgedragen. Integendeel.
Naast kennisoverdracht zijn attitude en
vaardigheden belangrijke aandachtsgebieden
in de opleiding, die tezamen uw leervermogen
bepalen. In professioneel informatiemanagement
gaat het niet alleen om weten, maar
ook om zien, willen en kunnen. Elke cursist
en docent speelt diverse rollen, zodat een
veel rijkere en spannender dynamiek in
wederzijds leren ontstaat. Docenten presenteren
ideeën, inzichten en modellen, maar
stellen zich in een continue dialoog met de
praktijk ook op als betrokken onderzoeker
en student. Iedere cursist is op zijn/haar
beurt een ervaringsdeskundige, die gaandeweg
leert als student-onderzoeker te reflecteren
op zijn of haar praktijk en op te treden als
“docent”, is het niet in de opleiding of
het Fellows programma (zie hierna)
dan wel in de eigen werkkring
door het doorgeven van hetgeen
in de opleiding is
geleerd. In de visie van
de opleiding hangen
professionalise-
Een geïntegreerd
leermodel
ring en persoonlijke ontwikkeling nadrukkelijk
samen met de mate waarin u zich comfortabel
voelt in al deze rollen c.q. competenties.
Learning by sharing is toegesneden op de
dynamische praktijk van informatiemanagers.
Van hen wordt in toenemende mate verwacht
dat zij (helpen) managen wat nog nooit is
gemanaged. Zowel aan de business- als aan de
technologiekant ontrollen zich voortdurend
nieuwe ontwikkelingen die regelmatig een
hype-achtig en daarmee een welhaast onvermijdelijk
karakter verkrijgen. In zo’n context
kan niet worden volstaan met kennisoverdracht
van huidige inzichten in actuele begrippen of
met case studies die de illusie bieden dat
successen uit het verleden simpelweg kunnen
worden herhaald. De aandacht moet daarentegen
uitgaan naar het ontwikkelen en faciliteren
van uw leervermogen dat u in staat stelt de
toekomst, hoe die er dan ook maar mag uitzien,
kritisch en met vertrouwen tegemoet te
zien en daaraan trendsettend en met visie uw
bijdrage te leveren. Investeringen in kennis
moeten vroeger of later worden afgeschreven;
investeringen in leervermogen kennen een
blijvend rendement!
attitude
business
student
practitioner
theorie
onderzoeker
praktijk
vaardigheden
docent
cognitie/kennis
universiteit
7

Faraday van der Linden
Koning Willem I college
Informatiemanager
EMIM 2002 - 2004
V O Y A G E O F D I S C O V E R Y
Een holistische benadering
Het leven is vol verrassingen! Toen ik als twintiger na een paar jaar werk in de automatiseringsbranche besloot een
andere koers in te slaan, had ik nooit gedacht dat ik in de toekomst weer terug zou keren in de wereld van ICT.
Na het afronden van de opleiding Computer Science aan de Westminster Universiteit te Londen kwam ik als
Systeem Operator / Analyst bij IBM in dienst. De IT-scène van de jaren tachtig in Londen had een nogal macho
imago waar ik mij niet in thuis voelde, veel techniek en bits en bytes. Zo koos ik hier vrij snel afstand van te
nemen en mij in andere velden te verdiepen.
Toen ik na een periode van tien jaar terug keerde op de arbeidsmarkt was het imago van de computerwereld door
de opkomst van het internet sterk veranderd. De IT had plaats gemaakt voor ICT: de communicatie en informatie
had nu een strategische plaats gekregen! Er waren nu veel theorieën en methodieken ontwikkeld omtrent informatie
als waardevolle commodity in organisaties. Dit was voor mij een aanleiding om opnieuw in die sector op zoek te
gaan naar werk. Na enige tijd kon ik aan de slag bij een Regionaal Onderwijs Centrum te ’s-Hertogenbosch. Ik
belandde in verschillende managementfuncties en na een reorganisatie, waarin ICT in twee afzonderlijke afdelingen
gesplitst werd, namelijk Technologie- en Informatiemanagement, werd ik informatiemanager. Ik ben binnen ICT
verantwoordelijk voor het opzetten, inrichten en het beheren van de informatiearchitectuur en -infrastructuur van
de organisatie.
Als informatiemanager sta ik als bruggenbouwer tussen de organisatie en de techniek. Deze rol vind ik erg boeiend,
maar het roept wel veel vragen bij mij op. In tegenstelling tot vroeger heb ik nu veel te maken met processen die
zich buiten de ICT afspelen en hoe deze aansluiten op de informatie en communicatie technologie. Om deze rol
goed te kunnen uitvoeren, had ik behoefte aan nieuwe theorieën om mijn praktijkervaringen te kunnen onderbouwen.
Ik wilde meer weten over de verschillende invalshoeken en dimensies betreffende de informatiehuishouding.
Ik ging op zoek naar een geschikte opleiding, wat een tijdrovend proces was. Ik kreeg van een enthousiaste EMIM
alumnus een uitgebreide toelichting over de postdoctorale opleiding ‘Informatie en Management’ aan de
Universiteit van Amsterdam waarbij het negenvlakmodel als uitgangspunt werd gebruikt. Dit model paste precies
in het beeld dat ik had van de informatiemanager als de bruggenbouwer in de organisatie. Het leek mij een solide
basis waarop de relatie tussen technologie, informatie en business op een effectieve en holistische wijze gebouwd
kon worden.
Ik kreeg de kans aangeboden om de opleiding EMIM op de UVA te gaan volgen.
De eerste reactie van mijn familie en vrienden nadat ik ze vertelde over mijn plan om opnieuw een studie te gaan
volgen was, "wordt het niet een beetje veel voor je?" En eerlijk gezegd hadden ze een beetje gelijk. Ik moest
rekening houden met een fulltime baan, een gezin met twee studerende kinderen en natuurlijk ook nog mijn
sociale ‘verplichtingen’. Maar ik houd van uitdagingen en ben van nature een beetje leergierig. Dus ik besloot mij
onmiddellijk in te schrijven.
Alles gebeurde in een stroomversnelling en voordat ik het wist zat ik weer op het spreekwoordelijke "schoolbankje".
Ik ben nu bijna aan het eind van de opleiding. Het was een ware belevenis.
Er werden vanuit verschillende dimensies "uitdagingen" besproken die in het dagelijkse privé en zakelijke leven
voorkomen: het creatief en out-of-the-box denken, het leren balanceren tussen het leven en het werk en het durven
kiezen in tijden van schaarste en overvloed.
Ik had behoefte aan theoretische onderbouwing voor mijn dagelijkse praktijk en in de wijze waarop ik, op zoek
naar oplossingen, naar de business keek, in mijn geval de onderwijswereld.
Het was een waar genot om naar de gevarieerde visies van de docenten te luisteren die vanuit een scala van
disciplines en theorieën het negenvlakmodel beargumenteerden. Deze hebben mij in de dagelijkse praktijk enorm
geholpen! En dit was precies wat ik zocht.
8

V O Y A G E O F D I S C O V E R Y
Het opleidingsprogramma Executive
Master in Information Management
Samengevat kent het opleidingsprogramma Executive Master in Information
Management (EMIM) twee pijlers: het genoemde negenvlak als denkkader
waarin hedendaagse én toekomstige vraagstukken van informatiemanage-
ment kunnen worden gepositioneerd en learning by sharing als leermodel
dat is gericht op het verbreden en verdiepen van uw leervermogen.
In anderhalf jaar (drie semesters) wordt u
meegenomen naar de grenzen van wat we
weten. U wordt na een grondige bestudering
van de fundamentele thema’s in het eerste
semester zelfs uitgenodigd deze grenzen te
overschrijden in een verdiepend en een vooruitkijkend
semester. Tijdens deze laatste
semesters maakt u ook een aanvang met het
schrijven van uw Master’s thesis: een individuele
proeve van bekwaamheid waar we ook
tijdens de opleiding actief over discussiëren.
In dit totale traject wordt u bijgestaan door
een keur van gerenommeerde docenten uit
binnen- en buitenland die u via interactieve
discussiecolleges en alternatieve werkvormen
willen inspireren en enthousiasmeren met
visies, inzichten, modellen en methoden.
Daarnaast kent het programma individuele
en gezamenlijke opdrachten die aansluiten op
uw praktische ervaringswereld en die u onder
intensieve begeleiding voorbereiden op de
Master’s thesis, de kroon van uw opleiding.
Op deze wijze maakt u zich kennis, attitudes
en vaardigheden eigen die de informatiemaatschappij
in toenemende mate van u verlangt.
De aanpak
De opleiding Executive Master in Information
Management kenmerkt zich door:
Integratie
Het opleidingsprogramma integreert vraagstukken
op het gebied van strategie, organisatie(verandering),
informatiegebruik en
ICT. Door deze integratieve aanpak wordt
u in staat gesteld te kunnen functioneren
binnen de groeiende strategische en organisatorische
dimensies van de informatiefunctie,
met tegelijk oog voor de technische mogelijkheden
en beperkingen.
9

Informatiemanagement…
Waarom eigenlijk?
Dick Rijken, kerndocent, aan het woord:
Informatiemanagement,
maar voor wie doen we het?
V O Y A G E O F D I S C O V E R Y
Informatiemanagement wordt volwassen. Tot voor kort was het
voornamelijk een interne kwestie binnen organisaties en was het
leven overzichtelijk, maar nu wordt het tijd dat het vak zich gaat
verhouden tot de mysterieuze en onvoorspelbare buitenwereld.
En dat is erg spannend...
Gebruikers van informatiesystemen zijn niet langer werknemer, maar
steeds vaker klant. En klanten, daar ga je anders mee om dan met
werknemers. Die laten zich niet met interne memo’s of driedaagse trainingen
vertellen hoe ze om moeten gaan met programmatuur. Informatiesystemen ondersteunen
niet alleen financiële transacties of personeelsadministratie, maar worden een platform voor communicatie
met de gehele buitenwereld. Steeds vaker is de website de plek waar de buitenwereld
zich een oordeel vormt over een organisatie. Het oordeel van een klant over een bedrijf, het vertrouwen
van een burger in de overheid, het genezingsproces van een patiënt, ze krijgen vorm in
informatiesystemen op het snijvlak tussen de binnen- en de buitenwereld van organisaties. En daar
vinden we nieuwe wetten en regels, andere waarden en normen.
Organisaties gaan een dialoog aan met hun gebruikers-klanten, burgers, bewoners, patiënten,
liefhebbers, klagers. En die gebruikers zijn mondig geworden, zeer mondig. Meer dan organisaties
zijn zij klaar voor nieuwe manieren van communicatie en nieuwe onderlinge verhoudingen.
Zij hebben een snelle internetverbinding en een PC die méér kan dan het gemiddelde werkstation
in een organisatie. Nieuwe communicatieplatforms zoals fora op het internet maken het makkelijker
dan ooit om samen sterk te zijn. Gebruikers laten zich niet met een kluitje in het riet sturen.
Zij vinden elkaar online en al snel staat de wereld op zijn kop: klanten weten meer van producten
dan helpdesk-medewerkers, patiëntenverenigingen weten meer van aandoeningen dan huisartsen
en bewoners weten meer over hun wijk dan de politie of de woningbouwvereniging.
Management van informatie is dan veel meer dan het ondersteunen van bedrijfsprocessen. De
beleving van gebruikers staat centraal. Informatiesystemen geven vorm aan nieuwe ideeën over
samenwerking op de werkvloer, dialogen met klanten, leefbaarheid in de wijk, veiligheid op
straat, beleving van ziekte en vertrouwen in de overheid. Informatiesystemen worden culturele
systemen, waarin betekenis en waarde belangrijker zijn dan efficiëntie en structuur. Vertrouwen
wekken is wat anders dan Enterprise Resource Planning...
Menselijke beleving in plaats van bedrijfsprocessen als uitgangspunt voor technische architectuur
en functionele eisen, dat is de nieuwe uitdaging voor professioneel informatiemanagement. Maar
wat betekent dat voor informatiemanagers? Wat is beleving eigenlijk? Hoe komt betekenis tot
stand? Hoe organiseer je zelforganisatie? Hoe ontwikkel je een visie op informatie- en communicatiesystemen
in lijn met dergelijke vragen en hoe vertaal je die visie naar de dagelijkse praktijk?
In de opleiding nemen we dergelijke vragen zeer serieus en plaatsen we informatiemanagement
op het grensvlak van techniek en cultuur-werelden die elkaar kunnen inspireren, maar ook
frustreren. Op dat grensvlak gaan we op zoek naar kennis, vaardigheden en een professionele
mentaliteit die past bij de toekomst van het vak.
Verbreding van denkkaders
De opleiding maakt u op individueel en
groepsniveau bewust van uw eigen denkkaders.
Het verruimen en veranderen van deze
denkkaders wordt gestimuleerd via het bieden
van inzichten, overzichten en vergezichten,
het multidisciplinaire karakter van de opleiding,
het combineren van ‘management en organisatie’
met ‘kunst en design’ en de afwisseling in
werkvormen. Naast cognitieve leerprocessen
worden praktische vaardigheden en de ontwikkeling
van creativiteit door out-of-the-box
denken actief geoefend.
Na-ervaringsonderwijs
De opleiding is in al haar facetten toegesneden
op cursisten die hun academische of hoger
beroepsopleiding hebben aangevuld met enige
jaren praktijk- en managementervaring in
bedrijfsleven, non-profitorganisaties of overheidsdiensten.
De kleinschalige aard van de
opleiding garandeert een persoonlijke, betrokken
en gedegen aanpak, waarbij wordt voortgebouwd
op uw kennis en ervaring.
Praktijkgerichtheid
De opleiding is actie-georiënteerd. Leren door
actie te ondernemen in de praktijk en daarop
weer te reflecteren staan hierbij centraal. Het
geleerde vertalen naar uw organisatie vindt
onder meer plaats via individuele en groepsopdrachten
die aansluiten bij uw concrete
werkomgeving.
10

V O Y A G E O F D I S C O V E R Y
Academisch niveau
De praktische relevantie van de opleiding
wordt gekoppeld aan theoretische diepgang.
De cursist wordt geacht in staat te zijn op
een zelfstandige en kritische wijze en op
academisch niveau met de leerstof om te
gaan. Door middel van literatuur- en schrijfopdrachten
wordt uw vaardigheid in het
“academische métier” geoefend zodat u
met vertrouwen aan het schrijven van uw
Master’s thesis kunt beginnen.
Leergerichtheid
De opleiding ondersteunt uw persoonlijke
zoektocht naar nieuwe intellectuele uitdagingen
en persoonlijke ontwikkelingsmogelijkheden;
uw onderscheidend vermogen schuilt
meer en meer in deze persoonlijke nieuwsgierigheid
en interesse, veel meer dan in
voorgekauwde standaardkennis. Door de
persoonlijke aandacht staat uw eigen leerproces
centraal; middels de link naar het
PrimaVera onderzoeksprogramma van de
Universiteit van Amsterdam
(primavera.fee.uva.nl) wordt u in staat
gesteld aan te sluiten bij de meest recente
ontwikkelingen. De EMIM-opleiding, het
PrimaVera onderzoeksprogramma en het
Fellows alumniprogramma vormen de geïntegreerde
kern van een informatiemanagement-“community”
gericht op continue
educatie, van en met elkaar.
Voor wie?
Het EMIM-opleidingsprogramma is
bestemd voor:
■ functionele en veranderingsmanagers die
informatie en ICT dienen te kunnen
beoordelen op hun mogelijkheden (en
onmogelijkheden!) voor innovatie en
efficiencyverbetering en op hun inpassing
in c.q. impact op de strategie van de
organisatie;
■ automatiseringsmanagers en regisseurs
van grote automatiseringsprojecten of
–programma’s die hun activiteiten moeten
kunnen plaatsen binnen en verdedigen in
de context van de strategie en inrichting
van hun organisatie;
■ adviseurs die de factoren strategie, organisatie,
informatie en technologie meer en
meer geïntegreerd moeten benaderen;
■ al diegenen die zich voorbereiden op de
functie van informatiemanager, zowel op
bedrijfs- als op bedrijfsonderdelen-niveau.
Profiel van de afgestudeerden
Als afgestudeerde heeft u zich een denkwereld
en instrumenten eigen gemaakt
waarmee u succesvol kunt functioneren op
het raakvlak van business, informatie en ICT.
Ongeacht of u uit de business of de ICThoek
komt: u bent in staat de kloof tussen
beide werelden te helpen overbruggen! U
weet, door een grondige confrontatie met
de fundamentele concepten op het gebied
van informatie en communicatie, hoe uw
organisatie waarde kan creëren en daadwerkelijk
realiseren uit de factor informatie en
kennis, de immateriële maar in toenemende
mate belangrijke aspecten van uw organisatie.
U weet zowel de infrastructurele inrichting
als de opduikende trends van ICT op
hun mérites te beoordelen en er sturing aan
te geven. U bent bovenal in staat deze kennis
te vertalen in strategische veranderingen in
het spanningsveld van innovatie, efficiencyverbetering
en kostenreductie. U durft fundamentele
en uitdagende vragen te stellen
aan uw praktijk, omdat u zich gewapend
voelt om managerial leiding te geven aan het
zoeken van antwoorden op deze vragen.
Kortom, u voelt zich een professionele
(informatie-)manager die de toekomst met
‘relativerend zelfvertrouwen’ tegemoet ziet,
mede doordat u zich gesteund weet door een
gemeenschap van collega’s waar u altijd
terecht kunt voor advies, ideeën en nieuwe
inspiratie.
11

V O Y A G E O F D I S C O V E R Y
Dr. Kurt April
is medewerker van de Universiteit van
Kaapstad (Zuid-Afrika). Recent ontving hij
een prijs die door deze universiteit wordt
toegekend aan de acht beste docenten.
We zijn heel blij dat hij een bijdrage aan
ons programma levert.
Globally organisations are being pressured by the public to be more efficient, and effective, in the use of their
resources, to be flexible whilst being resilient in the face of changing local and global trends, and to be more
engaging and accountable in the use of resources and assets.
This includes not leaving important organisational aspects, of information management, such as intellectual
capital development, relationship management, stakeholder engagement and knowledge management to
chance. And where better to be unpacking the role of information management in facing the adaptive
challenges of the twenty-first century, than in Amsterdam - the Silicon Valley of Europe, and one of the world’s
most cosmopolitan cities.
Being invited, by Prof Dr. Rik Maes to play a role in delivering the EMIM course, and for a prestigious institution
such as the University of Amsterdam (UvA), to an engaging group of post-doctoral Dutch managers, was quite
an honour, and my enthusiasm was matched by that of the delegates. The Information Management
Department at the UvA is well known for exploring the interfaces between disciplines (such as information
management with, for example, architecture, social development, group psychology, marketing, etc.) and the
idiosyncracies of the unexplored fusion between areas such as space, context and creativity; information flows,
emotions and commitment; identity, purpose and diversity, communities-of-practice and sense-making; etc. -
which is one of the reasons I was enthusiastic about playing a role on this programme. In typical Dutch fashion,
the delegates were straight to the point, asked poignant and thought-provoking questions, balanced advocacy
with inquiry, and had an appreciative level of critique and sort real learning, even though it was a Friday - which
often is not the case from similar delegates around the world (who use such courses to posit their own views
and paradigms, and ask questions in order to show fellow delegates how clever they are).
As a result, after having taught the entire day, and just flown in to The Netherlands the day before, I came out
of the session even more energised than when I walked in during the morning. This co-creation of futures and
collaboratively exploring what could be possible, is really what information management is able to give the
world - whether that be the private sector, public sector or civil society (not-for-profits).
Ordinary people and organisational employees, even though living and working in dispersed regions, are able,
on a scale never before even imaginable without the technologies we currently have, to make decisions, spread
philosophical viewpoints, port virtual values and aspirations, and make decisions with the input of literally
millions of people from around the globe. For the first time in history, technologies enable us to gain the
economic and networking benefits of large organisations, like economies-of-scale, economies-of-knowledge,
economies-of-diversity and economies-of-networks, without giving up the human benefits of small ones, like
freedom, creativity, motivation, responsibility and flexibility. All this means that our traditional ways of
operating, living and working are being transformed in ways not yet imagined, and I am humbled by the fact
that I was able to be part of this most energising experience. In its quite unique way of balancing serious
intellectual inquiry with fun and experience (and shaping cutting-edge thought around the ‘experience
economy’) UvA also allows delegates to showcase some not-so-obvious innovations - and during my time with
the delegates, we were fortunate to be able to spend an evening at the impressive TPG-Post Amsterdam
operational centre - deepening the personal connection, outside the normal classroom context, to broaden
possibility of thought and social interaction. Topped with the wonderful dinner possibilities Amsterdam puts
on offer, the experience for me has been both rewarding and sustaining!
12

V O Y A G E O F D I S C O V E R Y
De inhoudelijke
structuur van de opleiding
Vooraleer de drie hoofdonderdelen van de
opleiding, de semesters, de opdrachten en de
Master’s thesis, kort te bespreken, gaan we wat
dieper in op de fundamentele concepten zoals
die in extenso in het eerste semester worden
behandeld; ze vormen de basis voor vernieuwend
inzicht in informatiemanagement!
De fundamentele concepten
Informatie is een welhaast onzichtbare factor
in organisaties; nadenken over informatie
vereist een denkdiscipline en een insteek
vanuit verschillende, elkaar aanvullende
perspectieven. Elk van deze perspectieven
bepaalt mede hoe informatiemanagement in
de praktijk van elke dag gestalte krijgt. Maar
zoals het voor een vis moeilijk is zich bewust
te worden van het water waarin hij leeft, zo
is het niet vanzelfsprekend deze fundamentele
spanningsvelden te onderkennen.
Informatie en betekenis
In het informatiemanagement domein wordt
zonder veel nadenken gesproken over informatiestromen,
informatiebehoeften, informatieproducten
en -processen. Het is alsof
deze “dingen” zich uitsluitend buiten ons
bevinden, goed omschrijfbaar zijn en dus
ook beheersbaar. Maar verschijnselen als
informatie-overload, informatiemoeheid,
misverstanden en gebrekkige communicatie
confronteren ons met het complementair
aspect van al deze “externe” informatiedragers:
wie creëert er betekenis, wie geeft er
betekenis, wie selecteert er betekenis ook
wanneer er geen informatie aanwezig is?
Betekenisprocessen zijn veel moeilijker
vatbaar. Nochtans zijn ze essentieel in ons
begrijpen van en handelen met informatie en
communicatie. Het ontvangen van informatie
is geen passief gebeuren, maar is een actief
proces van betekenisgeving door de ontvanger.
Dit relativeert de aandacht die men
schenkt om de “juiste” informatie te geven,
op het “juiste” tijdstip op de “juiste” plaats!
Organiseren en sturen
Wanneer we denken aan organiseren, denken
we meestal aan het ordenen van de wereld
buiten ons. Als managers zijn we bezig met
ordentelijke beleids- en andere plannen,
maken we organisatieschema’s en tekenen we
werkprocessen. Vervolgens wensen we deze
dan te “implementeren” in wat verondersteld
wordt ons verantwoordelijkheidsgebied te zijn.
Meestal worden we daarbij geconfronteerd
met de “menselijke” factor. Sommigen zeggen
dat we uit de rol van manager moeten stappen
en in de leiderschapsrol treden. We dienen te
sturen in de chaotische realiteit waarbinnen
we ons bevinden. We kunnen uitstekend een
reis plannen, ons voorzien van de nodige
relevante kaarten, maar toch worden we
geconfronteerd met het onvoorziene dat ons
verplicht “bij te sturen”. In feite organiseren
we de buitenwereld niet. We maken schema’s
die ons helpen onze weg te vinden in het
onvoorspelbare en het eeuwig verrassende
wat de werkelijkheid ons biedt. Dit is de kern
van wat voor managers de spanning betekent
tussen organiseren en sturen. Het ene is een
denkactiviteit, het andere is handelen: de
spanning tussen beide is onvermijdelijk. Als
informatiemanagers gaan we er te snel van uit
dat de modellen die we ontwikkelen de realiteit
vertegenwoordigen, terwijl het slechts
modellen voor de realiteit zijn met alle
beperkingen van dien.
Architectuur en processen
Een specifiek soort modellen waar informatiemanagers
zich mee bezig houden zijn informatiearchitectuurmodellen.
Maar een gebouw
heeft ook te maken met bewoners en de activiteiten
die zij in het gebouw uitvoeren. Een
architectuur kan gesloten zijn als een gevangenis
of gouden kooi, of open zijn zodat het
zelfs niet meer als kraakpand dienst kan doen,
wanneer het geen enkele bescherming meer
biedt. Welke vrijheidsgraden en beperkingen
biedt een architectuur voor de processen
waarin de gebruikers ervan betrokken zijn?
13

V O Y A G E O F D I S C O V E R Y
Ook dit creëert een spanningsveld: we maken
graag het gebouw naar de wensen van de
gebruikers, maar soms zijn de gebruikers er
zich niet van bewust dat ze te snel uit dit
gebouw zullen groeien en dat ze zich vastzetten
voor de toekomst. Om met dit dilemma
om te gaan kan de informatiemanager veel
leren vanuit de eeuwenlange ervaring van wat
architectuur is en wat het met zijn bewoners
kan doen.
Technologie: innovatie of
veroudering?
De grens van wat mogelijk is wordt door de
technologische ontwikkeling steeds verder
opgerekt. We worden dan ook geconfronteerd
met steeds verder gaande mogelijkheden tot
innovatie. Daarbij is heel moeilijk te voorzien
op welke manier beïnvloeding van ons functioneren
plaatsvindt. Door deze vernieuwing zal
ook een nieuwe economische en maatschappelijke
ordening ontstaan waarbij een balans
moet worden gevonden met de ogenschijnlijk
verouderde maar nog veelgebruikte en vaak
nog waardevolle technologieën. Het is daarbij
belangrijk in te zien dat technologie zich in
veel gevallen niet kenmerkt door absolute
eigen veroudering maar door vernieuwingen
in de omgeving die intern een relatieve veroudering
tot gevolg heeft. Het vinden van een
balans tussen oud en nieuw is een van de cruciale
vraagstukken waar de informatiemanager
mee om zal moeten gaan.
In al wat vooraf gaat, hebben we te maken
met een nog basaler dimensie. Hoe gaan we
in organisaties om met de tijd? In onze
plannings- en projectmanagement technieken
doen we alsof er slechts één soort tijd bestaat,
de lineaire tijd, waarin doelstellingen en strategieën
gerealiseerd worden. Maar deze lineaire
tijd heeft ook een andere component: alles
wat we realiseren wordt ook beïnvloed door
afbraak en sleet. De entropiewet, die alles laat
neigen naar wanorde en chaos, beïnvloedt
ook alle systemen die we ontworpen hebben,
éénmaal als ze gerealiseerd zijn. Denk maar
aan het onderhoudsprobleem. Gelukkig is er
meer dan die éénmalige tijd, die ons van het
verleden brengt naar de toekomst. Zowel
technisch als menselijk hebben we leren
omgaan met de cyclische tijd, die ons toelaat
te leren, te verbeteren door herhaling, fouten
te vermijden. Hoewel de computer slechts
kan werken door middel van zijn cycle time,
blijkt in het management een onderwaarde-
ring te zijn van deze cyclische tijd. In het
informaticagebeuren bestaat er een eigenaardige
tendens om steeds maar te doen alsof
men van nul moet herbeginnen. De cyclische
tijd kenmerkt zich dan door het herhalen
van dezelfde fouten. Het spanningsveld
tussen het behouden, het herhalen van cycli
en het vernieuwen, het zich projecteren op
de lineaire tijdsas behoort tot de leefwereld
van de informatiemanager.
De semesters
Met de hiervoor geschetste fundamentele
beschouwingswijze als uitgangspunt wordt
het opleidingsprogramma opgedeeld in drie
semesters. Een semester beslaat 15 cursusdagen
die normaliter worden georganiseerd
in 5 blokken van drie dagen. Onderstaand
geven we een korte kenschets per semester.
Semester 1: De fundamenten van
informatiemanagement
Het eerste semester leunt heel sterk op de
hierboven geschetste fundamenten. Het in de
opleiding gehanteerde raamwerk voor informatiemanagement
wordt bijgevolg achtereenvolgens
vanuit de invalshoeken informatie
en betekenis, organiseren en sturen, architectuur
en processen en technologie bestudeerd.
Door toetsing van uw praktijk aan deze fundamenten,
leert u uw praktische informatiemanagement-vraagstukken
te positioneren
en interpreteren.
Semester 2: Verdieping van het
inzicht in informatiemanagment
Het tweede semester bouwt voort op de
inzichten van het eerste semester door de
belangrijkste vraagstukken van de informatiemanager
anno 2004 uit te diepen: ze kunnen
worden gepositioneerd op de centrale rij en
strategie
inrichting
uitvoering
business
informatie/
communicatie technologie
14

V O Y A G E O F D I S C O V E R Y
kolom van het negenvlak. Door deze vraagstukken
zo te positioneren en in hun onderling
verband te bestuderen, verdiept u uw
inzichten en uw methodische aanpak zodat
u informatiemanagement effectief kunt laten
bijdragen aan de strategie en inrichting van
uw organisatie. Dit tweede semester vertaalt
met andere woorden fundamenteel inzicht in
actiegerichtheid.
Semester 3: Toekomst van
informatiemanagement
De verworven inzichten van de eerste twee
semesters worden in het derde semester vertaald
in een toekomstgerichte, innovatieve
visie op informatiemanagement. Zonder aan
dagdromerij te doen, worden mogelijke,
informatie- en kennisgedreven toekomsten
verkend op hun realiteitswaarde. Op deze
wijze leert u fundamentele visies (semester 1)
en actiegerichte oplossingen (semester 2) te
integreren en innoverend te projecteren: u
denkt mee over de toekomst van informatiemanagement,
niet alleen voor uw organisatie
maar ook in een veel breder, maatschappelijk
verband. Dit sluit aan bij de vermaatschappelijking
waar veel organisaties anno 2004 in
toenemende mate mee te maken hebben.
Tegelijk wordt het persoonlijk leertraject van
de deelnemers in dit semester geconcentreerd
op het voorbereiden en afronden van de thesis.
Onderdeel van dit semester is een internationale
studiereis waarin de cursisten in
kleiner groepsverband een toekomstaspect
van informatiemanagement verder uitdiepen.
De opdrachten
Parallel aan de cursusblokken werken de
cursisten onder intensieve begeleiding van
een docent aan de opbouw van visies,
begrippen, methoden en werkwijzen op het
gebied van informatiemanagement. In het
eerste semester werkt u via een literatuuropdracht
aan het ontwikkelen van het
vermogen theoretische visies en ideeën op
waarde te schatten en te gebruiken om de
eigen inzichten te verrijken. Op die manier
‘heractiveert’ u uw studievaardigheid.
In het tweede semester wordt gewerkt aan
een praktijkgerichte opdracht die een eerste
proeve is van het toepasbaar maken van de
opgebouwde fundamentele inzichten. Hier
worden de aangereikte theorieën, modellen
en methoden toegepast, gericht op interventie
in de praktijk. Het derde trimester werkt u
aan de afronding van de opleiding via de thesis,
waarvoor tijdens de eerste twee semesters
al het nodige werk is verzet. Door deze specifieke
volgorde van opdrachten bouwt u
kennis, attituden en vaardigheden op die het
mogelijk maken dat u uw thesis aan het eind
van de opleiding vlot en met succes afrondt.
De Master’s thesis
Met het succesvol schrijven en verdedigen
van uw Master’s thesis ontvangt u de
Masterstitel van de Universiteit van
Amsterdam. U mag zich dan ‘Executive
Master in Information Management’ noemen.
De Master’s thesis is een proeve van
bekwaamheid op het gebied van de toegepast
wetenschappelijke benadering van het informatiemanagement.
De thesis dient een
onderwerp te behandelen dat ligt op het
raakvlak van informatie- en communicatietechnologie
en strategie, inrichting en/of
verandering van organisaties. Zowel theoretische
uitdieping aan de hand van reflectie op
de literatuur als praktische toetsing dienen in
de thesis aan bod te komen. De thesis wordt
beoordeeld door een beoordelingscommissie
waar in ieder geval de voorzitter van de
Examencommissie, de begeleidende docent
en een derde deskundige deel van uitmaken.
I+M Fellows
Het vakgebied “informatiemanagement”
evolueert continu en in hoog tempo. Tegelijk
delen alumni van het EMIM-programma een
gedachtegoed dat ze in I+M-verband en in
samenhang met het PrimaVera-onderzoeksprogramma
van de Universiteit van
Amsterdam vaak verder willen uitdiepen en
up-to-date houden. In het kader van “continuing
education” is het I+M Fellows programma
opgestart: blijvend leren als informatiemanager
maar vooral ook als persoon,
middels een vijftal bijeenkomsten per jaar,
een internationale studiereis en tussentijdse
gemeenschappelijke leeropdrachten.
Dit “leren voor de toekomsten” dat enkel
toegankelijk is voor alumni van het EMIMprogramma,
gebeurt onder leiding van drs.
Bas Parson en prof. dr. ir. Rik Maes.
15

Informatiemanagement…
Waarom eigenlijk?
Ard Huizing, kerndocent, aan het woord:
Wat is informatie dan?
V O Y A G E O F D I S C O V E R Y
Wat is informatie? Vreemd genoeg is er niet één
gemakkelijk antwoord. Er bestaan eerder allerlei
beelden rond het begrip informatie, ieder met een
eigen waarde. Heeft het zin je daarin te verdiepen?
Wij denken van wel; we vinden het zelfs van fundamenteel
belang!
Neem bijvoorbeeld het bedrijf de Hollandse
Hoogte. De naam zegt u misschien niets, maar
grote kans dat u hun werk dagelijks ziet. De Hollandse Hoogte is namelijk een fotoagentschap
en levert foto’s aan vrijwel alle Nederlandse dag-, week- en maandbladen.
Met 25 mensen en 194 freelance fotografen in dienst is het een bedrijf van
geringe omvang, maar het heeft wel een marktaandeel waar menig andere organisatie
jaloers op is. Waar een klein bedrijf groot in kan zijn...
Enige jaren geleden heeft de Hollandse Hoogte een digitaliseringsslag doorgemaakt.
In plaats van archieven met fysieke foto’s en negatieven, is al het beeldmateriaal
nu digitaal beschikbaar. Dat betekende een forse omslag in de totale organisatie:
nieuwe competenties moesten worden aangeleerd, er moest ander personeel
worden aangetrokken, een computernetwerk moest worden aangelegd en zo
verder. Daarnaast veranderde de (informatie-)strategie. Dat zulke veranderingsprocessen
niet moeten worden ondergeschat, bewijst het failliet gaan van concurrent
ABC Press. Het was vorig jaar nog op TV te zien hoe een volledig betrokken medewerker
de in zuurvrij papier opgeborgen foto’s met witte handschoenen aan
beroerde en zich afvroeg wat er met deze kunstwerken zou gaan gebeuren...
Door de digitalisering veranderde er nog meer: de markt werd mondiaal. Het speelveld
werd vergroot met niet alleen méér potentiële klanten, maar ook met méér
concurrenten. Twee belangrijke concurrenten zijn sindsdien Corbis en het Getty
Images uit Seattle, elk met een eigen marktbenadering.
Corbis is een “speeltje” van Microsoft-oprichter Bill Gates. Het schijnt dat de familie
Gates gasten in haar nieuwe giga-huis niet wil imponeren met schilderijen, maar
met plasma-schermen waarop de foto’s van de voorkeur van de gasten worden
geprojecteerd. Hou je van natuur of sport, dan krijg je dat te zien! Fan van Britney
Spears? Ook goed! Om dit mogelijk te maken moet je wel wat fotocollecties tot je
beschikking hebben, vandaar het bestaan van Corbis. De markt wordt vooral
bewerkt via een web site, waarvan de foto’s kunnen worden betrokken.
Een geheel ander verhaal is “The Getty”. Ook rijk genoeg om de mooiste collecties
te kopen, maar met een marktbenadering waarbij per land een vestiging wordt
geopend voor het aantrekken van klanten. Voor de Hollandse Hoogte is dit een
veel grotere bedreiging. Verkoop via uitsluitend een web site blijkt namelijk niet zo
goed te werken.
Vandaar dat de Hollandse Hoogte zich bezint op een nieuwe (informatie-)strategie.
Zo wordt bijvoorbeeld geëxperimenteerd met de doelgroep Bekende Nederlanders,
BN-ers zoals ze worden genoemd, met wie intensieve relaties worden aangeknoopt.
Gezamenlijk wordt een publicatiebeleid uitgestippeld met maar één doel:
het imago van de BN-er verstevigen. Dus als Katja Schuurman een nieuwe vriend
heeft, zwanger wordt of weer eens over een rode loper loopt, dan wordt de marketing
gezamenlijk bepaald: in week 1 publiceren we foto’s met bijbehorende tekst
in de bladen A en B, in week 2 andere foto’s en tekst voor de bladen C en D, en
zo verder. Goed voor de BN-er, goed voor de bladen en goed voor de Hollandse
Hoogte! Zulke nieuwe strategische concepten hebben natuurlijk als doel de concurrentie
een stap voor te blijven. Bill Gates zal toch niet geïnteresseerd zijn in BN-ers?
De Hollandse Hoogte staat dus weer voor een omslag in denken en doen. De overgang
van fysieke naar digitale foto’s heeft een paar jaar geleden plaatsgevonden.
In de literatuur staan vele ideeën en inzichten die helpen bij zo’n overgang. Deze
ideeën en inzichten zijn vooral gebaseerd op kenmerkende verschillen tussen fysieke
producten en informatiegoederen. Daaruit spreekt een bepaalde opvatting over
wat is informatie is. Zo geven bijvoorbeeld economen aan dat informatieproducten
hoge vaste kosten en extreem lage variabele kosten kennen. Als je eenmaal een
foto digitaal hebt, dan kost het reproduceren ervan vrijwel niets. Zij voorspellen vervolgens
dat de prijs bij voldoende concurrentie ook naar nul tendeert en daarin
schuilt nu juist het gevaar voor de Hollandse Hoogte!
Met de nieuwe concurrentie van de rijke en grote Amerikanen heeft de Hollandse
Hoogte dan ook behoefte aan een nieuwe strategie. Inzicht in een andere visie op
informatie is daarbij van doorslaggevend belang. Economen zien informatie als een
product, als een onpersoonlijk object dat verhandelbaar en als zodanig te managen
is. Bij het sturen van de imago-ontwikkeling van BN-ers werkt dit informatiebeeld
echter niet meer zo goed. Informatie heeft dan namelijk een bepalende rol in de
wijze waarop het Nederlandse volk betekenis geeft aan BN-ers. Voor de rol van
informatie in processen van betekenisgeving moet je niet bij economen zijn; sociologen
en psychologen zijn daar beter in. Zij vatten informatie niet op als een product,
maar als een productiefactor met specifieke eigenschappen. Dat is een geheel
andere visie op informatie, die niet alleen van grote invloed kan zijn op de informatievoorziening
van de Hollandse Hoogte, maar op alle aspecten van haar
bedrijfsvoering. Als je zo nadenkt over je bedrijf vallen strategisch en informatiemanagement
volledig samen.
16

V O Y A G E O F D I S C O V E R Y
De inhoudelijke coördinatie van de opleiding
is in handen van een team van kerndocenten:
Prof. Dr. Ir. Rik Maes
Universiteit van Amsterdam
Decaan van de opleiding
Drs. Toon Abcouwer
Universiteit van Amsterdam
Programmacoördinator
Prof. Dr. Guido Dedene
Katholieke Universiteit Leuven
Universiteit van Amsterdam
Ir. Luc Hoebeke
Hoebeke, Staes & Partners
Dr. Ard Huizing
Universiteit van Amsterdam
Prof. Dr. Hans Jägers
Universiteit van Amsterdam
Drs. Dick Rijken
VPRO Digitaal
37C
Jan Truijens
Universiteit van Amsterdam
RABO bank
Dr. Erik de Vries
Universiteit van Amsterdam
Algemene informatie
De kwaliteit van de opleiding wordt voorts in
hoge mate bepaald door de kwaliteit van de
docenten. Er wordt dan ook een beroep
gedaan op ervaren docenten uit de academische
wereld uit binnen- en buitenland en op
“reflective practitioners”. De docenten die het
afgelopen jaar optraden waren onder meer:
Dr. Kurt April
Cape Town University
Dr. Rob Blokzijl
NIKHEF
Prof. Dr. Jaap Boonstra
Universiteit van Amsterdam
Prof. Dr. Antony Bryant
Leeds Metropolitan University
Prof. Thijs Chanowski
Medialab
Prof. Dr. Chun Wei Choo
Universiteit van Toronto
Dr. Antonio Cordella
London School of Economics
Prof. Dr. Paul Frissen
Universiteit van Tilburg
Dr. Marius de Geus
Universiteit Leiden
Dr. Jan Grijpink
Ministerie van Justitie
Prof. Dr. Aimé Heene
Universiteit Gent
Prof. Dr. Rudy Hirschheim
Louisiana State University
Dr. Susanne van Hoek-Gerritsen
Universiteit van Amsterdam
Dr. Wendy Jansen
Zelfstandig adviseur
Research fellow PrimaVera
Dr. René Jansen
Cap Gemini Ernst & Young
17

V O Y A G E O F D I S C O V E R Y
Drs. Renée Kamphuis
Atos Origin
Prof. Dr. Arjo Klamer
Erasmus Universiteit Rotterdam
Ir. Herman Lammers
Océ-Technologies
Greet Lhermitte
Freelance Beeldconsulente
Ir. Bert Mathijssen
Research fellow PrimaVera
Drs. Bert Mulder
Adviseur Tweede Kamer
Dr. Henk Oosterling
Erasmus Universiteit Rotterdam
Drs. Bas Parson
Nieuwe Combinaties
Prof. Dr. Jan van de Poel
Universiteit van Amsterdam
Prof. Dr. Edo Roos Lindgreen
Universiteit van Amsterdam
KPMG
Dr. Ida Sabelis
Vrije Universiteit
Richard Stanley
Bonk
Dr. Mr. Ir. Theo Thiadens
ICT-management
Dr. Tsvi Vinig
Universiteit van Amsterdam
Prof. Dr. Tom Wilson
Sheffield University
Dit docentencorps, dat elk jaar wijzigingen
ondergaat, wordt aangevuld met gerenommeerde
gastsprekers uit de praktijk.
Studiebelasting
Het EMIM-opleidingsprogramma beslaat
een periode van anderhalf jaar. De totale studielast
bedraagt 1850 uur en is op de volgende
wijze over de onderdelen verspreid:
Onderdeel Studielast
1 Contacturen cursusblokken 450
2 Voorbereiding cursusblokken 450
3 Literatuuropdracht 150
Praktijkopdracht 150
4 Voorbereiding thesistraject 250
Thesis 400
Totaal Genormeerde studielast 1850
Toelatingseisen
Het opleidingsprogramma Executive Master
in Information Management stelt eisen aan
de vooropleiding en praktijkervaring van de
cursisten. Deze eisen zijn:
■ academische, HBO- of daaraan gelijk te
stellen opleiding;
■ minimaal vijf jaar bedrijfservaring in profit
of non-profitorganisaties, bijvoorkeur
in een managementfunctie;
■ basiskennis van informatiesystemen en
van de basisvakken van de bedrijfskunde
(eventueel kan deze kennis door middel
van individuele opdrachten voorafgaand
aan de opleiding worden aangevuld of
uitgediept);
■ kennis van de Engelse taal op conversatieniveau.
De geschiktheid van een kandidaat-cursist
wordt beoordeeld door een toelatingscommissie
op basis van de personalia van de kandidaat
aangevuld met een intakegesprek.
Tijdens dat gesprek worden de formele toelatingseisen
getoetst en wordt de schriftelijk
opgestelde motivatie voor deelname aan de
opleiding besproken. Hiernaast is de geschiktheid
van de kandidaat om daadwerkelijk bij te
dragen aan het gezamenlijke leerproces een
belangrijk criterium om te worden toegelaten
tot het opleidingsprogramma.
18

V O Y A G E O F D I S C O V E R Y
Masterstitel
Na succesvolle afronding van het gehele
opleidingsprogramma ontvangt de cursist de
titel Executive Master in Information
Management van de Universiteit van
Amsterdam.
Tijdschema
Het opleidingsprogramma Executive Master
in Information Management is opgebouwd
uit drie semesters. Elk semester bestaat uit 5
blokken van drie dagen. Voor de opleiding
die start in september 2004 gelden de
volgende data:
Semester 1
Blok 1 ––––––––––– 21 – 24 september 2004
Blok 2 ––––––––––––– 27 – 29 oktober 2004
Blok 3 ––––––––––– 24 – 26 november 2004
Blok 4 –––––––––––– 15 – 17 december 2004
Blok 5 –––––––––––––– 19 – 21 januari 2005
Semester 2
Blok 6 ––––––––––––– 23 – 25 februari 2005
Blok 7 ––––––––––––––– 16 – 18 maart 2005
Blok 8 –––––––––––––––– 27 – 29 april 2005
Blok 9 ––––––––––––––––– 25 – 27 mei 2005
Blok 10 ––––––––––––––– 22 – 24 juni 2005
Semester 3
Voor het derde semester zijn de data nog niet
vastgesteld. Onderstaand wordt een indicatie
gegeven van de maanden waarin de blokken
zullen worden gepland:
Blok 11 –––––––––––––––––– Oktober 2005
Blok 12 –––––––––––––––– November 2005
Blok 13 ––––––––––––––––– December 2005
Blok 14 ––––––––––––––––––– Januari 2006
Blok 15 –––––––––––––––––– Februari 2006
Huisvesting
De opleiding vindt normaliter plaats in het
gebouw De Burcht in de Henri Polaklaan 9
te Amsterdam (één van de blokken van het
tweede semester en het slotblok worden in
het buitenland georganiseerd). Door de
Stichting Informatie & Management zijn
afspraken gemaakt voor een eventueel verblijf
in nabijgelegen hotels. Ter indicatie, de
kosten voor een verblijfsarrangement in
Amsterdam bedragen ongeveer 450,- per
blok (excl. BTW). Het gebruik maken van
deze arrangementen is facultatief. Tijdens de
cursusblokken die niet in Amsterdam worden
georganiseerd, is verblijf in de door de
Stichting Informatie & Management gereserveerde
accommodatie verplicht. De kosten
hiervan bedragen ongeveer 500,- per blok
(excl. BTW). Deze kosten staan los van de
cursusgelden voor het opleidingsprogramma.
Cursusgelden
Het cursusgeld voor het Executive Master in
Information Management programma
bedraagt: e 25.000,-.
Eventueel kan de opleiding ook gesplitst
worden gevolgd. Over de kosten daarvan
kunnen individueel afspraken worden
gemaakt. In geval de opleiding niet sequentieel
wordt afgerond vervalt na drie jaar het recht
op begeleiding.
Het cursusgeld is inclusief al het cursusmateriaal,
maar exclusief verblijfskosten. Ook de
kosten van de internationale studiereis zijn
niet in de cursusprijs inbegrepen. Betaling
dient te geschieden vóór aanvang van de
opleiding.
Annulering
Acht dagen na ontvangst van het bericht van
toelating tot het opleidingsprogramma wordt
deelname als definitief beschouwd. Wanneer
er tenminste dertig dagen vóór aanvang geannuleerd
wordt, zal vijftig procent van het cursusgeld
worden gerestitueerd. Indien geannuleerd
wordt na de gestelde termijn, blijft het
volledige cursusgeld verschuldigd. Alleen
schriftelijk en aangetekend verstuurde annuleringen
worden als zodanig geaccepteerd.
19

Informatiemanagement…
Waarom eigenlijk?
Jan Truijens, kerndocent, aan het woord:
Veranderen is nóóit ‘gewoon rechtdoor’
V O Y A G E O F D I S C O V E R Y
Een financiële instelling die over een uitgebreid kantorennet beschikt, is
ook internetbank-van-het-eerste-uur. Door die vroege start en door de
beschikbare transactiefuncties voor betalingsverkeer en effecten is er
inmiddels een grote schare klanten ‘online’. Dat is een welkome ontwikkeling,
want een kantorennet is kostbaar en de meerwaarde kan niet meer
uit de huis-tuin-en-keuken-producten komen, die elke bank voert en die
constant aan prijsdruk onderhevig zijn.
Een bakker die via internet zijn gebak verkoopt (www.taart.nl), krijgt niet
zomaar uit het niets een grote schare klanten: een scherm is toch iets anders dan een étalage of een lekker
ruikende winkel. En het duurt gewoon een poosje eer je logo’s en foto’s op een taart kunt printen
met eetbare inkt en marsepeinen ondergrond...
Je wordt ook niet vanzelf een internetbank. Het moet de moeite waard zijn om met een PC-op-zolder te
bankieren, zeker in ons land waar de girale voorzieningen goed zijn en de bancaire logistieke functies
behoorlijk werken. Het moet óók veilig zijn om elektronisch te bankieren en dat is niet alleen een technisch
vraagstuk maar ook een vertrouwenskwestie. Het moet bovendien aantrekkelijk zijn om de financiële huishouding
virtueel, via internet, af te handelen en van direct professioneel contact verstoken te zijn.
Voor de bank werkt het ook anders. De balie- en bedieningsprosessen, nauwkeurig uitgewerkt voor
optimale en efficiënte service, werken natuurlijk niet meer in een digitale dialoog. Grondig herontwerp
is vereist. De productontsluiting, die professionele en klantgerichte adviseurs in de kantoren voor hun
rekening nemen, kan natuurlijk niet worden gehandhaafd in een kanaal waarin de accountmanager niet
meer bestaat en de klant zélf het proces kiest en de procesvolgorde bepaalt. En álle voorzieningen moeten
tegen een stootje kunnen omdat de klanten niet eerst in een opleidingsklasje komen plaats nemen...
Het komt er op neer dat het perspectief 180º moet draaien. Alle technische voorzieningen, álle implementaties,
álle dialogen, álle beschikbare informatie en álle beveiligingsmaatregelen moeten vanuit het
klantperspectief worden ontworpen en van klantPC tot en met geautomatiseerde bancaire operaties
worden geëffectueerd - zelfs het productaanbod moet worden aangepast. Aan de beschikbaarheid en
betrouwbaarheid van de voorzieningen worden nu 7 x 24 uurseisen gesteld: batchsystemen zijn dus
definitief ‘old timers’ geworden. Aan de informatieconsistentie worden onverminderd zware eisen
gesteld maar dat geldt nu óók voor de zachtere informatie - er is immers geen getraind oog meer dat
taxeert of een klant benaderd kan worden met een bepaalde propositie. En aan de organisatie worden
nieuwe eisen gesteld die niet gemakkelijk te honoreren zijn. Het gaat niet meer om een product of productgroep
noch om een klantsegmentafdeling, maar het draait allemaal om het scherm waarop allerlei
uitingen van verschillende afdelingen en diensten tegelijk worden afgebeeld en waarop een klant ‘aan
de internet-overkant’ op allerlei manieren kan reageren. Het gaat ook niet meer om een bekend platform
en een vertrouwde exploitatie-omgeving: de internetmachine is van het merk Linux, de machine
staat buitenshuis (outsourcing) en de software is een assemblage van pakketten uit de ‘open source’
wereld.
Kortom, voor de klant verandert zo weinig mogelijk en daarom moet binnen de bank alles worden aangepakt
en aangepast. Internet: ‘just another channel’? Nee dus.
Nadere inlichtingen
Nadere inlichtingen over de in deze brochure
beschreven opleidingen kunnen worden ingewonnen
bij drs. A.W. Abcouwer, programmacoördinator,
via de hieronder vermelde adresgegevens.
Inschrijving
De opleiding is kleinschalig, hetgeen betekent
dat per jaar maximaal 24 cursisten worden
toegelaten. Inschrijving voor de cursus
2004/2006 dient te geschieden door middel
van het aanmeldingsformulier. Het aanmeldingsformulier
kunt u sturen naar:
Universiteit van Amsterdam
Stichting I+M
Roetersstraat 11
1018 WB Amsterdam
20

V O Y A G E O F D I S C O V E R Y
Het opleidingsprogramma Executive Master
in Information Management wordt georganiseerd
binnen de Amsterdam graduate
Business School (AgBS) en is ondergebracht
in de Stichting Postdoctorale Opleidingen
Informatie en Management.
De Raad van Advies
De maatschappelijke relevantie van de opleidingen
wordt bewaakt door een Raad van
Advies bestaande uit gezaghebbende managers
uit het bedrijfsleven en de overheid. De
Raad van Advies bestaat uit de volgende
leden:
Ir. Q.H. Bauer
Bosselaar.Bauer
R.C. van den Berg
Access to Quality Holding B.V.
Mr. Drs. G.B.J. Hartsink
ABN Amro
Mr. R.J. Manschot
Eurojust
A.J. Meijboom
Politie Rotterdam-Rijnmond
L.J.E. Smits
A.J. aan de Stegge
O2
Mw. Mr. J. Thunissen
Belastingdienst
Organisatie
De examencommissie
De examencommissie staat onder leiding
van:
Prof. Ir. H.M.J. Mevissen
em. hoogleraar Bestuurlijke Informatiekunde
aan de Vrije Universiteit
De externe gecommitteerden van de opleiding
zijn:
Dr. Wendy Jansen
Ir. Bert Mathijssen
De alumnivereniging
Het Amsterdams Genootschap van
Informatiemanagers (AGIM) is toegankelijk
voor afgestudeerden en docenten van de
opleiding.
21

V O Y A G E O F D I S C O V E R Y
Deelnemende bedrijven
en instellingen
Het Executive Master in Information
Management programma gaat in
september voor de zeventiende keer
van start. De cursisten kwamen uit de
volgende organisaties:
ABN-AMRO
ABP
ABP USZO
Achmea Bedrijven
Aegon
Akzo Nobel Coatings
Akzo Nobel Pharma
Align Consulting
AMEV
AMEV Interlloyd
Amsterdamse Effectenbeurs
Amvest Vastgoed
Anova Zorgverzekeringen
ANOZ Verzekeringen, AGIS Groep
ANWB
Assudata
ATOS Origin
AVEBE
Bank Mees & Hope
BDU Uitgeverij
Belastingdienst Automatiseringscentrum
Bloemenveiling Aalsmeer
BMC Interface
Bols Benelux
Brocades Pharma
Burke-Inter/View
CADANS
Centraal Beheer
Centraal Bureau Arbeidsvoorziening
Civility
CMG
Logica CMG
Company@work
Compaq Computer
Coöperatieve groente- en fruitveiling
Holland Zeeland
Corus IJmuiden
Corus Packaging Plus
Cytec Manufacturing
Deloitte & Touche Bakkenist
Delphi R&D
Delta Lloyd
Didereau
Dienst van het Kadaster
Digital Equipment
Douwe Egberts
DSM Resins
Duphar
Economische Controledienst
Eiffel
Electro Rail
Elsevier Science Publishers
Eneco
Energie Noord West
EVO Ondernemersorganisatie voor
Logistiek en Transport
Expograph
Formatie Informatiserings Consultants
Fortis Bank
Freebirds
F. van Lanschot Bankiers
GAK Nederland
GASTEC
Gemeente Amsterdam
Gemeente Apeldoorn
Gemeente Dordrecht
Gemeente Leeuwarden
Gemeente Maastricht
Gemeente Nijmegen
Gemeente Vervoerbedrijf Amsterdam
Gemeente Zaanstad
Gemeente Zoetermeer
Gemeentelijk Grondbedrijf Amsterdam
Gemeentepolitie Assen
Gemeentepolitie Rotterdam
Groene Land Verzekeringen
GWK
Hamilton International
Hermans Holding Group
22

V O Y A G E O F D I S C O V E R Y
Het Expertise Centrum
Hogeschool Brabant
Hogeschool van Amsterdam
Hogeschool van Utrecht
Hokatex
Holdingmaatschappij De Telegraaf
Hotelschool Den Haag
HSBC Investment Bank
IBM Nederland
Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND)
Informatiemanagement Nederland
ING
Initiative Media
International Bureau of Fiscal
Documentation
InterNed Holding/Wereldhave
Interpay
Interpolis
IRT Noord Oost Nederland
Issie Finance Development
IT Cares
De Keijzer Nipius & Co.
KIBO
KLM
Koning Willem I College
Koninklijke Landmacht
KPN Bidata
KPN Telecom
L & B Partners
Liass
Maatstaf
Makro Cash & Carry
Martinair Holland
Massive International
Medianet
Mees Pierson
Mercedes Benz Nederland
Merck, Sharp & Dohme
Ministerie van Binnenlandse Zaken
Ministerie van Buitenlandse Zaken
Ministerie van Defensie, Duyverman
Computer Centrum
Ministerie van Financiën
Ministerie van Justitie
Ministerie van Landbouw
Ministerie van Verkeer en Waterstaat
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en
Sport
Nationale Nederlanden
Nationaal Spaarfonds
Nationale Woningraad
NCCW-CASA
Nederlands Bureau voor Toerisme
Nederlandse Reassurantie Groep
Nederlandse Spoorwegen
NedLloyd
Nieuwe Hollandse Lloyd
NOS
Obragas
Océ Nederland
Océ Technologies
Olivetti Nederland
Onderwijsgroep Haaglanden
Ordina
Organon International
Origin Nederland
Pensioenfonds PGGM
Penta Scope
Philips Nederland
Pierson, Heldring en Pierson
PinkRoccade IT Management
Politie Hollands Midden
Postbank
PricewaterhouseCoopers
Provinciaal Electriciteitsbedrijf Noord
Holland
Quint Wellington Redwood
Quintis Advies
Rabobank Nederland
Rabofacet
RCZ-Noord Holland
Regionaal Bureau Arbeidsvoorziening
Rijnmond
Regionaal Ziekenfonds DSW
Regiopolitie Amsterdam-Amstelland
Regiopolitie Drenthe
Regiopolitie Friesland
Regiopolitie Gelderland-Zuid
Regiopolitie Rotterdam-Rijnmond
Rijksgebouwendienst
23

V O Y A G E O F D I S C O V E R Y
Rijksuniversiteit Leiden
ROTEB
Rotterdamsche Droogdok Maatschappij
Schiphol Group
Schretlen & co.
Sdu Uitgevers
Senter
Share of Mind
Shell International
Shell Nederland
Sogeti Nederland
Sound & Vision Interactive
Spaarbeleg
Spectra
Staatsbosbeheer
Steenwinkel Kruithof en Associates
Stichting De Hartekamp
Stichting Sociaal Fonds Bouwnijverheid
Stichting WDD
Synergie
Tennet B.V.
Theodoor Gillissen Bankiers
T.M.C. Asser Instituut
TNO-TPD
TPG Post
Transavia Airlines
Unisys Nederland
Univé Verzekeringen
UWV
Van Beekveld & Terpstra
Organisatieadviesbureau
Van Heijst Information Consulting
Van Nierop Assuradeuren
Van Rijmenam
Vedior Holding
Verenigd Streekvervoer Nederland
Vereniging voor de Effectenhandel
Vroom & Dreesmann Nederland
VSB Bank
Wang Nederland
Wassenaar Consultancy B.V.
Waterleidingmaatschappij Overijssel
Waterwinningbedrijf Brabantse Biesbosch
Wavin Nederland
Yakult Europe
Yamanouchi Europe
ZAO-Zorgverzekeringen
Ziekenhuis Rivierenland
Zorgverzekeraars Nederland
Zuiveringsschap Veluwe
Parallel aan deze open opleiding bestaat ook
een EMIM opleiding die zich specifiek richt
op de veiligheidsdriehoek. Deze opleiding
start jaarlijks in januari. Voor deze opleiding
bestaat een afzonderlijke brochure die via
het secretariaat is aan te vragen.
24

Universiteit van Amsterdam
Amsterdam graduate Business School
Stichting Informatie en Management
Roetersstraat 11
1018 WB Amsterdam
T: 020-625 1835
F: 020-525 4177
E: info@IenM.nl
I: www.IenM.nl
V O Y A G E O F D I S C O V E R Y
25

V O Y A G E O F D I S C O V E R Y
26

© Stichting Postdoctorale opleidingen Informatie en Management
De inhoud van deze brochure is met uiterste zorg samengesteld. Er kunnen aan de
inhoud echter geen rechten worden ontleend. De stichting houdt zich het recht voor
wijzigingen in het opleidingsprogramma aan te brengen. Alle rechten voorbehouden.

www.IenM.nl
Crasborn Grafisch Ontwerpers bno, Valkenburg a.d. Geul | 03580