Wet Koop onroerende zaken; de evaluatie - WODC

MOLENGRAAFF INSTITUUT VOOR PRIVAATRECHT
Kort gezegd vindt de bedenktijd naar huidig recht toepassing waar het de koop van een woning door een
particulier betreft. Deze koper heeft de mogelijkheid om binnen de bedenktijd van drie dagen de
koopovereenkomst, zonder opgaaf van reden, te ontbinden. Komt evenwel, nadat de koper van dit recht
gebruik gemaakt heeft, binnen zes maanden tussen dezelfde contractspartijen met betrekking tot dezelfde
zaak opnieuw een koop tot stand, dan ontstaat het recht niet opnieuw. Er kan niet ten nadele van de
koper van de bedenktijd en de mogelijkheid tot ontbinding binnen de bedenktijd worden afgeweken
gezien het dwingendrechtelijke karakter van deze bepalingen op grond van artikel 7:2 lid 4 BW.
3.2.2 Toepassingsbereik
Het toepassingsbereik van de bedenktijd is gelijk aan het toepassingbereik van het vormvoorschrift, reden
waarom voor een precieze omschrijving hiervan verwezen wordt naar het vorige hoofdstuk inzake het
vormvoorschrift.
Artikel 7:2 lid 5 BW geeft aan dat de leden 1 tot en met 4 van artikel 7:2 BW niet van toepassing zijn op
huurkoop, op timeshare-overeenkomsten en op de koop op een openbare veiling. Dit houdt in dat de
leden 1 tot en met 4 van artikel 7:2 BW wel zien op onder andere de onderhandse verkoop van artikel
3:268 lid 2 BW en op een verkoop bij openbare inschrijving, waarover meer in paragraaf 3.8.
3.3 Doelstellingen van de bedenktijd
Vooropgesteld kan worden gezegd dat de bedenktijd een inbreuk vormt op het beginsel pacta sunt servanda,
ofwel: overeenkomsten dienen nagekomen te worden. Het recht op terugtreding uit de overeenkomst is in
ons recht een vreemde eend in de bijt, 1 doch niet geheel onbekend. Zo hebben immers verschillende
Europese richtlijnen een stelsel geïntroduceerd waarbij de consument een recht op terugtreding uit de
overeenkomst wordt toegekend totdat bepaalde informatie is verstrekt. 2 Verwezen zij bijvoorbeeld naar de
artikelen 7:46d en 7:48c BW.
In de parlementaire geschiedenis zijn verschillende doelstellingen terug te vinden voor de in artikel 7:2 BW
neergelegde bedenktijd:
1. Verzekeren dat er gelegenheid is tot de inschakeling van een deskundige
Door de bedenktijd kan worden verzekerd dat er gelegenheid is om een deskundige in te
schakelen.
Kamerstukken II 1992/93, 23 095, nr. 3, p. 4.
Kamerstukken II, 2000/02, 23 095, nr. 10, p. 17.
De minister geeft aan dat dit de voornaamste grond vormt voor het invoeren van de
bedenktijd. 3
Doordat de bedenktijd gaat lopen nadat de koopovereenkomst is gesloten, kan de koper zich
laten voorlichten over specifiek in zijn koopovereenkomst opgenomen bepalingen. 4 De koper
heeft ook voordat de overeenkomst is gesloten de mogelijkheid om deskundigen te
raadplegen, maar de bedenktijd vergroot de mogelijkheid dat er daadwerkelijk een deskundige
1 Zie ook Bartels & Sander 1998, p. 80, zij merken op dat de bedenktijd slechts een bijzondere ontbindingsgrond
toevoegt aan het reeds bestaande scala van ontbindingsmogelijkheden in het burgerlijk recht.
2 Zie bijvoorbeeld art. 5 van de Richtlijn time sharing, art. 6 van de Richtlijn contracten op afstand, art. 6 van de
Richtlijn financiële diensten op afstand. Buiten de terreinen die door deze richtlijnbepalingen worden bestreken
kan met toepassing van algemene contractenrechtelijke leerstukken, zoals dwaling, bedrog, uitleg en nonconformiteit
in de geest van dit stelsel te werk worden gegaan.
3 Kamerstukken II, 1995/96, 23 095, nr. 5, p. 4 (MvA II).
4 Kamerstukken I, 2002/03, 23 095, nr. 38a, p. 4.
58