Wet Koop onroerende zaken; de evaluatie - WODC

MOLENGRAAFF INSTITUUT VOOR PRIVAATRECHT
Duidelijk is dat indien de nu op tafel liggende, vergevorderde wetgevingsplannen worden doorgevoerd de
elektronische koop zonder meer mogelijk is, ook indien het een koop van een woning door een particulier
betreft.
2.8.2 Welke eisen gelden voor elektronisch contracteren?
Voor de verkoop van een huis via elektronische weg dient wel te worden voldaan aan de eisen die de wet
aan elektronisch contracteren stelt.
In de eerste plaats stelt de algemene bepaling voor elektronisch contracteren, artikel 6:227a BW, een viertal
eisen aan de elektronische overeenkomst, namelijk:
1. De overeenkomst moet raadpleegbaar zijn;
2. De authenticiteit moet voldoende zijn gewaarborgd;
3. Het moment van tot stand komen moet kunnen worden vastgesteld;
4. De identiteit van de partijen moet kunnen worden vastgesteld.
Zoals hierboven is aangegeven, dient er daarenboven, waar het gaat om de koop van een woning door een
particulier, sprake te zijn van één door beide partijen ondertekende akte. In elektronische vorm moet een
dergelijke onderhandse akte ingevolge het voorgestelde artikel 156a Rv zodanig zijn opgemaakt dat:
1. Het mogelijk is de inhoud op te slaan op een wijze die deze inhoud toegankelijk maakt voor toekomstig
gebruik gedurende een periode die is afgestemd op het doel waarvoor de akte bestemd is te dienen, en
2. die een ongewijzigde reproductie van de inhoud mogelijk maakt.
Ondertekening kan plaatsvinden met behulp van de elektronische handtekening. De eisen die gesteld zijn
aan de elektronische handtekening, zijn neergelegd in de artikelen 3:15a e.v. BW. Een elektronische handtekening
heeft dezelfde rechtsgevolgen als een geschreven handtekening, indien de methode die daarbij is
gebruikt voor authentificatie voldoende betrouwbaar is, gelet op het doel waarvoor de elektronische gegevens
worden gebruikt en op alle overige omstandigheden van het geval (artikel 3:15a lid 1 BW).
Er zijn verschillende technieken beschikbaar die het mogelijk maken een elektronische handtekening aan
een document te hechten. Niet duidelijk is welke type handtekening gebruikt zal moeten worden om te
voldoen aan de gestelde eis van voldoende betrouwbaarheid. Dit moet worden beoordeeld aan de hand
van het doel waarvoor de gegevens worden gebruikt en alle overige omstandigheden van het geval.
Aangezien met het doel van de koopakte met betrekking tot een huis aanzienlijke belangen zijn gemoeid,
zullen aan de betrouwbaarheid van de elektronische handtekening betrekkelijk hoge eisen gesteld moeten
worden. Wat betreft ‘overige omstandigheden’ zou men bijvoorbeeld kunnen denken aan de stand van de
techniek, de maatschappelijke opvatting inzake hetgeen als ‘betrouwbaar’ wordt beschouwd en de wijze
waarop de bij de koop betrokken partijen hebben gecommuniceerd.
Als gebruik wordt gemaakt van de zogenaamde ‘geavanceerde elektronische handtekening’, dat wil zeggen
een handtekening die voldoet aan de eisen opgesomd in artikel 3:15a lid 2 BW, dan wordt de handtekening
in ieder geval vermoed voldoende betrouwbaar te zijn. Degene die gebruik wil maken van de geavanceerde
elektronische handtekening dient te beschikken over een gekwalificeerd certificaat, afgegeven door
een certificatiedienstverlener, die aan een set vereisten opgesomd in de telecommunicatiewet voldoet. In
totaal gelden voor dit type handtekening meer dan dertig vereisten. Er zullen weinig particulieren zijn die
zich van deze vorm van elektronisch ondertekenen kunnen bedienen.
Het voorgestelde artikel 156a Rv maakt het mogelijk om akten anders dan in de vorm van een fysiek geschrift
te verschaffen. De akte is op elektronische wijze verschaft op het moment dat de ontvangst is bevestigd,
zie het voorgestelde artikel 156a lid 3 Rv. Waar de wet het verschaffen, ofwel ter hand stellen, van
een onderhandse akte verplicht stelt kan daaraan in het algemeen gesteld slechts langs elektronische weg
worden voldaan, indien degene aan wie de akte moet worden verschaft uitdrukkelijk toestemming heeft
45