Wet Koop onroerende zaken; de evaluatie - WODC

MOLENGRAAFF INSTITUUT VOOR PRIVAATRECHT
Voor de bouw van een woning in opdracht van een particulier bepaalt artikel 7:766 BW:
1. Een overeenkomst als bedoeld in artikel 7:765 BW wordt schriftelijk aangegaan.
2. De tussen partijen opgemaakte akte of een afschrift daarvan moet aan de opdrachtgever ter hand
worden gesteld, desverlangd tegen afgifte aan de aannemer van een gedateerd ontvangstbewijs.
Gedurende drie dagen na deze terhandstelling heeft de opdrachtgever het recht de koop te ontbinden.
Komt, nadat de opdrachtgever van dit recht gebruik gemaakt heeft, binnen zes maanden tussen
dezelfde partijen met betrekking tot dezelfde te bouwen woning opnieuw een koop tot stand, dan
ontstaat het recht niet opnieuw.
3. De leden 1-2 zijn van overeenkomstige toepassing indien de overeenkomst strekt tot de bouw van een
woning op grond die de opdrachtgever reeds toebehoort, en de overeenkomst niet met de koop van
deze grond in verband staat.
Het bedoelde vormvoorschrift is dus van toepassing op de koop van een woning door een particulier
alsook op de bouw van een woning in opdracht van een particulier. De leden 1 en 2 van deze bepalingen
in samenhang gelezen leren voorts dat met het schriftelijkheidsvereiste wordt gedoeld op één door beide
partijen ondertekend document. 1 De precieze betekenis van de gebruikte terminologie en daarmee de
reikwijdte van de bepalingen komen hieronder in paragraaf 2.7 aan bod.
2.3 Doelstellingen van het vormvoorschrift
Het schriftelijkheidsvereiste is een inbreuk op het beginsel dat contracten vormvrij tot stand komen. In
het algemeen kan een schriftelijkheidsvereiste verschillende doelstellingen hebben die deze inbreuk
rechtvaardigen, de belangrijkste zijn de rechtszekerheid tussen partijen en/of ten opzichte van derden en
de bevordering van een goede wilsvorming bij partijen. 2 De laatstgenoemde doelstelling (de goede
wilsvorming) bergt verschillende aspecten in zich. Ten eerste de signaalfunctie of waarschuwingsfunctie;
het schriftelijkheidsvereiste kan beschermen tegen onberadenheid en overijling. 3 Ten tweede omvat het de
bescherming van de partij die zich ten opzichte van de andere in een zwakke positie bevindt. Ten derde
vervult het vereiste een functie bij het volledig kunnen vormen van de wil met betrekking tot alles wat bij
de koop komt kijken. 4 Daarmee ziet het op het voorkomen van een onjuiste voorstelling van zaken (en
daarmee een beroep op dwaling). 5
In de parlementaire geschiedenis zijn verschillende doelstellingen terug te vinden voor het in artikel 7:2
BW gestelde schriftelijkheidsvereiste:
1. Rechtszekerheid ten dienste van de bedenktijd
Het vormvoorschrift maakt duidelijk op welk moment de bedenktijd ingaat; de ter hand stelling van de
akte is het moment dat deze begint te lopen.
Kamerstukken II 1995-96, 23 095, nr. 5, p. 4, 8;
Kamerstukken II 2000-01, 23 095, nr. 10, p. 27;
Kamerstukken I 2001-02, 23 095, nr. 178b, p. 4;
Kamerstukken I 2002-03, 23 095, nr. 38a, p. 18.
Naast het markeren van het moment dat de bedenktijd gaat lopen, brengt het schriftelijkheidsvereiste
mee dat duidelijk is waarop de koper zich (gedurende de bedenktijd) moet beraden. De inhoud staat
immers op schrift en kan eventueel aan deskundigen worden voorgelegd.
1 Bijlage Handelingen I 2002-2003, 23 095, nr. 38a, p. 5.
2 Breedveld-de Voogd 2007, p. 42.
3 Asser-Hartkamp 4-II 2005, nr. 219.
4 Hierbij kan worden opgemerkt dat de rol van het schriftelijkheidsvereiste zonder dat bij de koop deskundigen
zijn betrokken in het kader van dit laatste aspect niet overschat dient te worden.
5 Breedveld-de Voogd 2007 , p. 41-46.
10