Wet Koop onroerende zaken; de evaluatie - WODC

MOLENGRAAFF INSTITUUT VOOR PRIVAATRECHT
een verplichte notariële koopovereenkomst volgens de geïnterviewden waarschijnlijk geen meerwaarde
hebben.
8.9.2.2 Ervaringen van bouwers
Wat opvalt, is dat er een groot verschil bestaat in ervaring met de Wet koop onroerende zaken, en wel
voor zover het enerzijds de makelaars- en consumentenorganisaties betreft, en anderzijds het GIW en de
vertegenwoordigers van bouwers en projectontwikkelaars. De makelaars- en consumentenorganisaties
hebben met name te maken met de artikelen 7:2 en 7:3 BW. Het GIW alsook de vertegenwoordigers van
bouwers en projectontwikkelaars hebben met name te maken met de toepasselijkheid van de zogeheten
‘5%-regel’ van artikel 7:768 BW. Deze regeling blijkt in de praktijk wel voor veel problemen te zorgen,
met name vanwege de onduidelijkheid die er in de praktijk blijkt te heersen over toepassingsbereik en zeggenschap
over het in depot gehouden bedrag. Zie hierover uitgebreid hoofdstuk V.
De algemene conclusie van de geïnterviewden is dat de regeling weliswaar formeel de positie van de koper
heeft versterkt (in ieder geval van hen die voorheen geen beroep op de GIW-regeling konden doen) maar
praktisch gezien niet. De koper zal langer moeten wachten op herstel. Ook voor de bouwers heeft de regeling
geen helderheid gebracht. Problemen zitten met name in het onderscheid tussen de woningen die
wel, en die welke niet onder de GIW-regeling vallen, de onduidelijkheid over vrijval van het depot, de onduidelijkheid
over gebreken aan (gemeenschappelijke delen van) appartementen en de bankgarantieregeling.
8.9.2.3 Ervaringen van de KNB
Vertegenwoordigers van de KNB hebben zich uitgelaten over de werking van de wet en geconcludeerd
dat deze op punten te wensen overlaat. De bedenktijd wordt te kort geacht. Er wordt meerwaarde gezien
in de betrokkenheid van de notaris. Voorts zijn enkele suggesties in het kader van fraude gedaan. Ook is
naar voren gebracht dat gezien de hoeveelheid contactmomenten die er thans zijn en de hoeveelheid stukken
die tussen de partijen uitgewisseld moeten worden, het de moeite waard is de mogelijkheden van digitale
uitwisseling en archivering van documenten nader te onderzoeken en te benutten.
8.9.2.4 De mening van de geïnterviewde wetenschappers
De twee geïnterviewde hoogleraren met specifieke deskundigheid op het gebied zien beide voordelen in
de betrokkenheid van de notaris bij de totstandkoming van de koopovereenkomst. Beide doen tevens enkele
suggesties voor verbetering van de regeling.
8.9.3 Resultaten enquêtes
Vooropgesteld kan worden dat met betrekking tot de meeste items van de enquête zeer uiteenlopende
meningen zijn gegeven. Verder lijkt er, behoudens op het punt van de verplichte inschakeling van de notaris,
geen verschil te zijn tussen de meningen van de respondenten in Amsterdam en daarbuiten.
Ten aanzien van het schriftelijkheidsvereiste wordt geconstateerd dat dit veel zekerheid biedt en dat het
voor de duidelijkheid uitgebreid zou kunnen worden naar alle overeenkomsten met betrekking tot onroerende
zaken. Anderzijds wordt uitbreiding ook als een overbodige maatregel gezien omdat met name zakelijke
partijen de bescherming niet nodig hebben en het een te grote last meebrengt voor de praktijk.
Het blijkt dat in de praktijk daadwerkelijk af en toe van de bedenktijd gebruik wordt gemaakt. De problemen
die worden gesignaleerd liggen op het emotionele vlak, dat wil zeggen, het wordt door alle partijen als
erg vervelend ervaren als de zaak alsnog wordt afgeblazen. Opvallend is dat de respondenten onder makelaars
en notarissen zowel binnen als buiten Amsterdam vooral nadelen weten te noemen van de bedenktijd.
De meningen over de duur van de bedenktijd lopen zeer uiteen.
215