Wet Koop onroerende zaken; de evaluatie - WODC

MOLENGRAAFF INSTITUUT VOOR PRIVAATRECHT
8.3 Resultaten eerste gezamenlijke interview: makelaars en consumentenorganisaties
8.3.1 Algemene opmerkingen
Gevraagd naar de algemene ervaringen met de wet stelt de vertegenwoordiger van Vereniging Eigen Huis
voorop dat het enkele doel van het onderhavige onderzoek de evaluatie van de huidige wet is. Het is met
andere woorden zijns inziens uitdrukkelijk niet de bedoeling om opnieuw dezelfde discussie te voeren die
door de wetgever in 1985 al gevoerd is. De vertegenwoordiger van de NVM sluit zich hierbij aan.
Volgens de vertegenwoordiger van Vereniging Eigen Huis functioneert de huidige wet goed. Met name de
5%-regeling biedt aan consumenten een zeer belangrijke bescherming, die in de praktijk vaak nodig blijkt
te zijn. Uit onderzoek is namelijk gebleken dat een nieuwbouwwoning gemiddeld 28 gebreken vertoont.
Voorts bieden zijns inziens zowel de bedenktijd van drie dagen als het schriftelijkheidsvereiste grote voordelen.
Zo heeft laatstgenoemd vereiste veel onduidelijkheid weggenomen over de vraag op welk moment
de koopovereenkomst precies tot stand is gekomen.
8.3.2 De bedenktijd en het schriftelijkheidsvereiste
8.3.2.1 Het belang van de bedenktijd
In de ogen van de vertegenwoordiger van de NVM werkt een bedenktijd van drie dagen in de praktijk zeer
goed. Hij merkt hierbij op dat in de praktijk is gebleken dat niet alleen personen die een woning in een
opwelling kopen (dit zal zich met name voordoen in situaties waarin de huizenmarkt overspannen is) gebruik
maken van hun bedenktijd, maar ook kopers die de koopovereenkomst weloverwogen hebben gesloten,
maar vervolgens alsnog de deskundigheid van een aannemer willen inschakelen.
Naar de mening van de vertegenwoordiger van de Landelijke Makelaars Vereniging komt de bedenktijd
voorts ten gunste van de kwaliteit van koopovereenkomsten; waar partijen vroeger eerst mondelinge afspraken
maakten en deze pas na enkele weken schriftelijk vastlegden (waardoor men veel vergat en waardoor
veel onduidelijkheden ontstonden), hebben zij nu hun zaken vanaf het begin goed en duidelijk geregeld.
Het is nu derhalve voor partijen veel duidelijker wat de consequenties zijn wanneer zij de koopovereenkomst
aangaan. Daarnaast zorgt de schriftelijke akte er volgens hem voor dat het gemakkelijker is om
eventuele financieringen rond te krijgen. Ten slotte merkt de vertegenwoordiger van de Landelijke Makelaars
Vereniging op dat de koper als gevolg van de bedenktijd veel bewuster bezig is met de koopovereenkomst,
waardoor hij hier minder snel een beroep op zal doen. Geconcludeerd kan worden dat de bedenktijd
er voor zorgt dat partijen al in een vroeg stadium hun zaken goed geregeld hebben.
De vertegenwoordiger van de Vereniging Eigen Huis merkt in dit verband op dat de bedenktijd een duidelijke
functie vervult. In de eerste plaats zorgt de bedenktijd voor een afkoelingsperiode in geval van een
overspannen woningmarkt. Daarnaast biedt zij de mogelijkheid om partijen sneller naar ‘de tekentafel te
halen’. Formaliteiten kunnen sneller worden afgehandeld, aangezien men de zekerheid heeft dat eventuele
fouten nog in de bedenktijd kunnen worden hersteld. Tot slot geeft de vertegenwoordiger van de Vereniging
Eigen Huis aan dat de vrees dat de bedenktijd voor ‘gechicaneer’ zou kunnen zorgen, ongegrond is.
Een koper gaat immers volgens hem een koopovereenkomst aan omdat hij graag een bepaalde woning wil
verkrijgen. Hij zal dan ook in beginsel geen beroep op zijn bedenktijd willen doen.
Volgens de vertegenwoordiger van de Landelijke Makelaars Vereniging is het niet zo dat kopers formaliteiten
uitstellen, nu zij altijd nog drie dagen hebben om zich te bedenken. De koper bevindt zich in een
veilige positie om in het proces van de ‘koop’ te treden. De balans mag zijns inziens doorslaan naar de
koper omdat het doel van de wet kopersbescherming is.
8.3.2.2 Is een bedenktijd van drie dagen voldoende om een deskundige in te schakelen?
De vraag of een bedenktijd van drie dagen voldoende is om een deskundige in te schakelen wordt door de
vertegenwoordiger van de NVM bevestigend beantwoord. De koop van een woning is immers geen impulsaankoop.
De koper zal zich dan ook doorgaans van tevoren goed hebben voorbereid. De vertegen-
189