Wet Koop onroerende zaken; de evaluatie - WODC

MOLENGRAAFF INSTITUUT VOOR PRIVAATRECHT
peling komt met andere instanties. Zij zouden graag inzage krijgen in gegevens van de Belastingdienst,
het burgerservicenummer (BSN), de gemeentelijke basisadministratie (GBA), de gegevens van het
UWV en de mogelijkheid tot inzage in de WOZ-waarde. 186
• Voor wat betreft de uitbetaling van het bouwdepot, kan worden gedacht aan het alleen uitkeren van
de gelden aan het bedrijf zelf en niet door het achteraf indienen van bonnetjes en facturen. Dit wordt
wellicht door verschillende hypotheekhouders al gedaan. Zoals hiervoor echter al is aangegeven, is het
moeilijk fraude te voorkomen als men zelfs zo ver gaat om fictieve bedrijven op te richten.
De hypotheekhouders hebben hun krachten gebundeld om het frauderen met hypotheken tegen te gaan
en hebben hiervoor de Stichting Fraudebestrijding Hypotheken (SFH) opgericht. 187 Sinds 2005 heeft de
SFH een fraude detectiesysteem ontwikkeld voor hypothecaire verstrekkers. 188 Wanneer wordt vastgesteld
dat iemand betrokken is bij hypotheekfraude, wordt deze persoon door de betrokken financier geregistreerd.
Dit noemt men het black box systeem. Een financier kan niet in het systeem kijken wie er in staan.
Er kan enkel worden getoetst op NAW-gegevens. Het systeem is gebaseerd op het Protocol Incidentenwaarschuwingssyteem
Financiële Instellingen en is door het College Bescherming Persoonsgegevens
(CBP) goedgekeurd. Na uiterlijk acht jaar wordt een persoon uit het systeem verwijderd. 189 Op dit moment
zijn veertig hypotheekhouders aangesloten bij de SFH. 190 Het systeem moet voorkomen dat de hypotheekaanvrager
gaat shoppen bij andere hypotheekhouders. Op dit moment is het systeem vrijwillig,
maar het verdient aanbeveling om hypotheekhouders te verplichten zich aan te sluiten. Verder zijn aangesloten
financiers wel verplicht om fraude te melden, maar ze zijn niet verplicht fraudeurs te weigeren. 191
7.5.3.4. Kadaster
Het Kadaster maakt het mogelijk om veel gegevens omtrent een onroerende zaak boven water te krijgen.
Het Kadaster kan volgens Teeven meer zien dan een individuele notaris en dient daarom volgens hem een
actievere informatieplicht te hebben. 192
Onlangs is een nieuw convenant worden getekend tussen verschillende partijen. 193 Op grond van mutaties
in de basisregistratie, gaat het Kadaster de notarissen en gemeenten informeren omtrent alle veranderingen
die zich rond een kadastraal object voordoen; ook wel het ‘watchdogsysteem’ genoemd. De notarissen
kunnen zich per kadastraal object abonneren op meldingen over deze mutaties. Wordt bijvoorbeeld vlak
voor het passeren een overbruggingskrediet gevestigd, dan krijgt de notaris hiervan een melding. 194 Indien
men een abonnement hierop neemt, dan wordt de notaris vanaf dat moment gewaarschuwd wanneer er
veranderingen plaatsvinden met betrekking tot het object. Hiermee zou de herrecherche en narecherche
overbodig kunnen worden. 195
186 Van Ulden 2009, p. 17 en nadere toelichting hierover via de e-mail. Joldersma e.a. 2008, p. 35. Ook wordt vermeld
dat de notaris inzage zou moeten hebben in de GBA-gegevens, de NHG-garanties en de UWV-gegevens.
Inzage in de GBA-gegevens hebben de notarissen al. Voor wat betreft de NHG en UWV vindt de Commissie
echter dat deze gegevens alleen ter inzage moet komen van hypotheekhouders, aangezien deze nodig zullen zijn
voor de hypotheekaanvraag. De notaris heeft naar de mening van de Commissie hier geen taak. Voor wat betreft
de mogelijkheid om de WOZ-waarden in te kunnen zien, is in paragraaf 7.5.3.1 eerder opgemerkt dat hierin binnenkort
zal worden voorzien.
187 Joldersma e.a. 2008, p. 14.
188 Vijselaar 2005.
189 Gegevens verkregen van mevrouw R.M. van Ulden, Criminaliteitsbeheersing NVB.
190 Van Ulden 2009, p. 17.
191 Ferwerda e.a. 2007, p. 121.
192 Teeven 2009.
193 Brancheorganisaties van makelaars en taxateurs, KNB, het Waarborgfonds Eigen Woningen, de Nederlandse
Vereniging van Banken, het Kadaster, de politie en het Openbaar Ministerie, maar ook ministers zullen het ondertekenen.
Van Almelo 2009.
194 Van Almelo 2009.
195 De notaris doet drie recherches in het Kadaster: de eerste bij ontvangst van de opdracht, de tweede (herrecherche)
vlak voor het passeren en de derde (narecherche) voor het uitbetalen van de gelden. Op dit moment zijn er
182