Wet Koop onroerende zaken; de evaluatie - WODC

Wet Koop onroerende zaken; de evaluatie - WODC Wet Koop onroerende zaken; de evaluatie - WODC

01.09.2013 Views

MOLENGRAAFF INSTITUUT VOOR PRIVAATRECHT Een reden waarom de wetenschap van de achterliggende afspraken wel van belang kan zijn, is dat de notaris een beeld heeft van bijvoorbeeld de nog te verrichten werkzaamheden. Op het moment dat de aannemer aangeeft dat deze werkzaamheden zijn verricht, kan de notaris de opdrachtgever benaderen om zijn visie op de mededeling van de aannemer te geven. Mocht de opdrachtgever beamen dat alle werkzaamheden naar tevredenheid zijn verricht, dan kan de notaris de opdrachtgever vragen om toestemming om de depotgelden aan de aannemer uit te keren. Mocht de opdrachtgever van mening zijn dat er nog werkzaamheden moeten worden verricht dan kan de notaris partijen wijzen op de mogelijkheden om het ontstane geschil te beslechten. Het voordeel dat in deze situatie wordt bereikt is dat de mogelijke procedures een sneller verloop hebben. Uit de drie hiervoor vermelde uitspraken die zijn beschreven in het kader van de specificatie van het depotbedrag blijkt dat het niet specificeren van het depotbedrag tot vertraging in de uitkering van het depotbedrag kan leiden. Indien de opdrachtgever in de eerste uitspraak (dossiernr. 17610) zijn depotbedrag had gespecificeerd, dan had een gedeelte wellicht al uitgekeerd kunnen worden als bleek dat de opdrachtgever voor de eerste tekortkoming een bedrag van meer dan € 1.000,00 in depot had gehouden. De beslissing in de tweede uitspraak (dossiernr. 17402) omtrent het depotbedrag had bij een eerdere specificatie niet aangehouden te hoeven worden. Bij de derde uitspraak (dossiernr. 17959) is opvallend dat de aannemer aangeeft waarvoor het depotbedrag is aangehouden. Het onderzoeksteam gaat ervan uit dat de opdrachtgever met de specificatie van de aannemer heeft ingestemd. Vervolgens laat deze uitspraak goed zien wat het voordeel van de specificatie is. Ondanks dat er volgens de opdrachtgever nog meerdere tekortkomingen zijn, kan toch iets gezegd worden over het totale depotbedrag, omdat het depotbedrag niet op die overige tekortkomingen ziet. Het specificeren van het depotbedrag leidt ertoe dat overzichtelijk is welke bedragen voor welke tekortkomingen worden ingehouden. Een arbiter of rechter kan op die manier eenvoudig bepalen of een bepaald bedrag gerechtvaardigd in stand wordt gehouden. Tevens leidt het ertoe dat een opdrachtgever zich bewust met de hoogte van het depotbedrag bezig houdt. Dat zou wellicht de proportionaliteit van het bedrag ten goede kunnen komen. Zie voor deze laatste opmerking ook de volgende paragraaf. Samenvattende conclusies en aanbevelingen De KNB dient haar leden duidelijk te informeren wanneer en op welke wijze de notaris de gelden die in depot staan in de macht van de aannemer dient te brengen. De gelden moeten in ieder geval in de macht van de aannemer worden gebracht indien de onderhoudstermijn eindigt zonder dat de opdrachtgever heeft aangegeven dat hij een beroep op zijn opschortingsrecht wil doen. Daarnaast moeten de gelden in de macht van de aannemer worden gebracht op het moment dat de opdrachtgever daarvoor toestemming geeft of indien bij een uitspraak die partijen bindt uitdrukkelijk is beslist dat het depot niet (langer) gerechtvaardigd is. Tenslotte moeten de gelden in de macht van de aannemer worden gebracht op het moment dat de aannemer vervangende zekerheid heeft gesteld. Daarnaast dient de KNB haar leden te informeren over de rol de notaris heeft, nadat er depotgelden op zijn derdengeldenrekening zijn gestort. Er dient bekeken te worden of er mogelijkheden zijn om aan de arbiter of de rechter bevoegdheden toe te kennen om een uitspraak te kunnen doen over de depotgelden in een geschil over gebreken na de oplevering van een woning waarin niet uitdrukkelijk om een uitspraak omtrent de depotgelden is gevraagd. In koop/aannemingsovereenkomsten dient standaard te worden opgenomen dat, indien de opdrachtgever na de onderhoudstermijn besluit om van zijn opschortingsrecht van artikel 6:262 BW gebruik te maken, hij specificeert welk bedrag hij voor welke tekortkoming in depot houdt. 122

MOLENGRAAFF INSTITUUT VOOR PRIVAATRECHT 5.5.4 Het in depot gehouden bedrag is disproportioneel 5.5.4.1 Knelpunten De arbitrage-uitspraken en de interviews laten zien dat het bedrag, dat na gebleken gebreken in depot wordt gehouden door de opdrachtgever, vaak niet in overeenstemming is met de ernst van het gebrek. Hierbij kan worden gedacht aan het in depot houden van een bedrag van € 1.000,- voor het aanbrengen van een naamplaatje of het in depot houden van een bedrag van € 2.500,- voor het vervangen van enkele gescheurde tegels in de badkamer. Het in depot houden van een disproportioneel bedrag heeft volgens de bouwondernemers te maken met het feit dat de opdrachtgever mag bepalen welk bedrag in depot wordt gehouden. De bouwondernemers zouden op dit punt graag een actievere rol van de notaris zien. Er is een groot aantal arbitrage-uitspraken dat (mede) over deze problematiek handelt. 29 Een voorbeeld is de arbitrage-uitspraak (opleveringsarbitrage) met dossiernummer 16148: In deze zaak heeft bouwaannemer BV A een zaak aangespannen tegen de heer X. BV A vordert uitbetaling van het depot bedrag van € 25.615 en daarbij 10% rente vanaf de dag van oplevering. De gebreken waarvoor de heer X het bedrag in depot heeft laten staan zijn verstopte leidingen, beschadigd schilderwerk en beschadigde waterslagen. Alle gebreken zijn binnen drie maanden na de oplevering gemeld en geen van deze gebreken is hersteld ten tijde van de arbitrage procedure. De arbiter beslist dat de heer X een bepaald bedrag in depot mag houden totdat de gemelde gebreken zijn hersteld, maar dat het huidige bedrag dat in depot staat niet in een redelijke verhouding staat tot de gemelde gebreken. De arbiter beslist dat het depot moet worden vrijgegeven voor zover het een bedrag van € 5.000,- te boven gaat. Tevens beslist de arbiter dat er een wettelijke rente verschuldigd is vanaf de eerste dag na de wettelijke onderhoudstermijn tot aan de voldoening door de heer X. 30 Opvallend is dat in de meeste gevallen waarin vrijgave van (een gedeelte van) het depotbedrag wordt gevorderd, er geen schadevergoeding wordt gevorderd door de aannemer. 31 Een enkele aannemer die schadevergoeding vordert, vraagt een bedrag dat hoger is dan de wettelijke rente. 32 In de arbitragezaken waarin schadevergoeding wordt gevorderd, veroordeelt de arbiter de opdrachtgever in vrijwel alle gevallen tot het betalen van de wettelijke rente over het gedeelte van het depotbedrag dat moet worden vrijgegeven. 33 5.5.4.2 Analyse De wetgever heeft aan de opdrachtgever de bevoegdheid gegeven om te bepalen welk bedrag in depot blijft bij de notaris als de opdrachtgever een beroep op artikel 6:262 BW doet. Helaas zwijgt de parlementaire geschiedenis over hoe de opdrachtgever de hoogte van dit bedrag dient vast te stellen. Op grond van de redelijkheid en billijkheid kan echter worden bepaald dat het bedrag dat de opdrachtgever in depot houdt in redelijke verhouding moet staan tot de geconstateerde gebreken. Uit de arbitrage-uitspraken is af te leiden dat deze opvatting ook door de arbiters wordt gehuldigd. 29 Zie bijvoorbeeld het eerder genoemde arbitraal vonnis (opleveringsarbitrage) met dossiernummer 17514, arbitraal vonnis (opleveringsarbitrage) met dossiernummer 16026, arbitraal vonnis (opleveringsarbitrage) met dossiernummers 17076 en 16881. 30 De arbiter baseert deze laatste beslissing op artikel 14A van de Algemene Voorwaarden. Bedoeld worden de Algemene Voorwaarden behorende bij de koop-/aannemingsovereenkomst voor appartementsrechten met toepassing van de GIW Garantie- en waarborgregeling welke zijn vastgesteld door het GIW op 1 januari 2003. Dit artikel komt overeen met hetgeen is bepaald in artikel 7:768 lid 4 BW. 31 Zie bijvoorbeeld arbitraal vonnis (opleveringsarbitrage) met dossiernummer 17362, arbitraal vonnis (opleveringsarbitrage) met dossiernummer 17245, arbitraal vonnis (opleveringsarbitrage) met dossiernummer 17606. 32 Zie bijvoorbeeld arbitraal vonnis (opleveringsarbitrage) met dossiernummer 15861. 33 Zie bijvoorbeeld arbitraal vonnis (opleveringsarbitrage) met dossiernummer 19239, arbitraal vonnis (opleveringsarbitrage) met dossiernummer 16610, arbitraal vonnis (opleveringsarbitrage) met dossiernummer 18364. 123

MOLENGRAAFF INSTITUUT VOOR PRIVAATRECHT<br />

5.5.4 Het in <strong>de</strong>pot gehou<strong>de</strong>n bedrag is disproportioneel<br />

5.5.4.1 Knelpunten<br />

De arbitrage-uitspraken en <strong>de</strong> interviews laten zien dat het bedrag, dat na gebleken gebreken in <strong>de</strong>pot<br />

wordt gehou<strong>de</strong>n door <strong>de</strong> opdrachtgever, vaak niet in overeenstemming is met <strong>de</strong> ernst van het gebrek.<br />

Hierbij kan wor<strong>de</strong>n gedacht aan het in <strong>de</strong>pot hou<strong>de</strong>n van een bedrag van € 1.000,- voor het aanbrengen van<br />

een naamplaatje of het in <strong>de</strong>pot hou<strong>de</strong>n van een bedrag van € 2.500,- voor het vervangen van enkele<br />

gescheur<strong>de</strong> tegels in <strong>de</strong> badkamer.<br />

Het in <strong>de</strong>pot hou<strong>de</strong>n van een disproportioneel bedrag heeft volgens <strong>de</strong> bouwon<strong>de</strong>rnemers te maken met<br />

het feit dat <strong>de</strong> opdrachtgever mag bepalen welk bedrag in <strong>de</strong>pot wordt gehou<strong>de</strong>n. De bouwon<strong>de</strong>rnemers<br />

zou<strong>de</strong>n op dit punt graag een actievere rol van <strong>de</strong> notaris zien.<br />

Er is een groot aantal arbitrage-uitspraken dat (me<strong>de</strong>) over <strong>de</strong>ze problematiek han<strong>de</strong>lt. 29 Een voorbeeld is<br />

<strong>de</strong> arbitrage-uitspraak (opleveringsarbitrage) met dossiernummer 16148:<br />

In <strong>de</strong>ze zaak heeft bouwaannemer BV A een zaak aangespannen tegen <strong>de</strong> heer X. BV A vor<strong>de</strong>rt uitbetaling<br />

van het <strong>de</strong>pot bedrag van € 25.615 en daarbij 10% rente vanaf <strong>de</strong> dag van oplevering. De gebreken<br />

waarvoor <strong>de</strong> heer X het bedrag in <strong>de</strong>pot heeft laten staan zijn verstopte leidingen, beschadigd schil<strong>de</strong>rwerk<br />

en beschadig<strong>de</strong> waterslagen. Alle gebreken zijn binnen drie maan<strong>de</strong>n na <strong>de</strong> oplevering gemeld en geen van<br />

<strong>de</strong>ze gebreken is hersteld ten tij<strong>de</strong> van <strong>de</strong> arbitrage procedure. De arbiter beslist dat <strong>de</strong> heer X een bepaald<br />

bedrag in <strong>de</strong>pot mag hou<strong>de</strong>n totdat <strong>de</strong> gemel<strong>de</strong> gebreken zijn hersteld, maar dat het huidige bedrag dat in<br />

<strong>de</strong>pot staat niet in een re<strong>de</strong>lijke verhouding staat tot <strong>de</strong> gemel<strong>de</strong> gebreken. De arbiter beslist dat het <strong>de</strong>pot<br />

moet wor<strong>de</strong>n vrijgegeven voor zover het een bedrag van € 5.000,- te boven gaat. Tevens beslist <strong>de</strong> arbiter<br />

dat er een wettelijke rente verschuldigd is vanaf <strong>de</strong> eerste dag na <strong>de</strong> wettelijke on<strong>de</strong>rhoudstermijn tot aan <strong>de</strong><br />

voldoening door <strong>de</strong> heer X. 30<br />

Opvallend is dat in <strong>de</strong> meeste gevallen waarin vrijgave van (een ge<strong>de</strong>elte van) het <strong>de</strong>potbedrag wordt<br />

gevor<strong>de</strong>rd, er geen scha<strong>de</strong>vergoeding wordt gevor<strong>de</strong>rd door <strong>de</strong> aannemer. 31 Een enkele aannemer die<br />

scha<strong>de</strong>vergoeding vor<strong>de</strong>rt, vraagt een bedrag dat hoger is dan <strong>de</strong> wettelijke rente. 32 In <strong>de</strong> arbitrage<strong>zaken</strong><br />

waarin scha<strong>de</strong>vergoeding wordt gevor<strong>de</strong>rd, veroor<strong>de</strong>elt <strong>de</strong> arbiter <strong>de</strong> opdrachtgever in vrijwel alle gevallen<br />

tot het betalen van <strong>de</strong> wettelijke rente over het ge<strong>de</strong>elte van het <strong>de</strong>potbedrag dat moet wor<strong>de</strong>n<br />

vrijgegeven. 33<br />

5.5.4.2 Analyse<br />

De wetgever heeft aan <strong>de</strong> opdrachtgever <strong>de</strong> bevoegdheid gegeven om te bepalen welk bedrag in <strong>de</strong>pot<br />

blijft bij <strong>de</strong> notaris als <strong>de</strong> opdrachtgever een beroep op artikel 6:262 BW doet. Helaas zwijgt <strong>de</strong><br />

parlementaire geschie<strong>de</strong>nis over hoe <strong>de</strong> opdrachtgever <strong>de</strong> hoogte van dit bedrag dient vast te stellen. Op<br />

grond van <strong>de</strong> re<strong>de</strong>lijkheid en billijkheid kan echter wor<strong>de</strong>n bepaald dat het bedrag dat <strong>de</strong> opdrachtgever in<br />

<strong>de</strong>pot houdt in re<strong>de</strong>lijke verhouding moet staan tot <strong>de</strong> geconstateer<strong>de</strong> gebreken. Uit <strong>de</strong> arbitrage-uitspraken<br />

is af te lei<strong>de</strong>n dat <strong>de</strong>ze opvatting ook door <strong>de</strong> arbiters wordt gehuldigd.<br />

29 Zie bijvoorbeeld het eer<strong>de</strong>r genoem<strong>de</strong> arbitraal vonnis (opleveringsarbitrage) met dossiernummer 17514, arbitraal<br />

vonnis (opleveringsarbitrage) met dossiernummer 16026, arbitraal vonnis (opleveringsarbitrage) met dossiernummers<br />

17076 en 16881.<br />

30 De arbiter baseert <strong>de</strong>ze laatste beslissing op artikel 14A van <strong>de</strong> Algemene Voorwaar<strong>de</strong>n. Bedoeld wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong><br />

Algemene Voorwaar<strong>de</strong>n behoren<strong>de</strong> bij <strong>de</strong> koop-/aannemingsovereenkomst voor appartementsrechten met toepassing<br />

van <strong>de</strong> GIW Garantie- en waarborgregeling welke zijn vastgesteld door het GIW op 1 januari 2003. Dit<br />

artikel komt overeen met hetgeen is bepaald in artikel 7:768 lid 4 BW.<br />

31 Zie bijvoorbeeld arbitraal vonnis (opleveringsarbitrage) met dossiernummer 17362, arbitraal vonnis (opleveringsarbitrage)<br />

met dossiernummer 17245, arbitraal vonnis (opleveringsarbitrage) met dossiernummer 17606.<br />

32 Zie bijvoorbeeld arbitraal vonnis (opleveringsarbitrage) met dossiernummer 15861.<br />

33 Zie bijvoorbeeld arbitraal vonnis (opleveringsarbitrage) met dossiernummer 19239, arbitraal vonnis (opleveringsarbitrage)<br />

met dossiernummer 16610, arbitraal vonnis (opleveringsarbitrage) met dossiernummer 18364.<br />

123

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!