Download - Windesheim

Voorwoord
Voor u ligt het rapport van het eerste landelijke onderzoek naar de zogenaamde ‘reli-ondernemers’:
zelfstandig ondernemende theologen en religiewetenschappers die zich niet binnen de institutionele
kaders bewegen maar in alle praktische en levensbeschouwelijke vrijheid vorm kunnen geven aan hun
werkzaamheden. Het zijn pioniers met een passie voor mensen en zingeving; vrije vogels in een
tijdspanne die wordt gekenmerkt door een grote en veranderlijke levenbeschouwelijke diversiteit, maar
waarin de roep om zingeving en zinbeleving onverminderd aanwezig is zijn. Kortom: reli-ondernemers
vormen een boeiende groep voor zowel ons als onderzoekers, als voor hbo- en wo-opleidingen
theologie, religiestudies en levensbeschouwing, die deze groep professionals tenslotte voorbereiden op
een werkpraktijk op het gebied van zingeving, levensbeschouwing, religie en/of spiritualiteit.
Over deze nieuwe groep ondernemers was indertijd echter weinig bekend: Wie zijn ze? Waarom werken
ze buiten de traditionele domeinen van kerk en zorginstellingen? Welke producten en diensten bieden
ze aan? Zijn ze succesvol? Welke competenties hebben ze nodig? Hebben ze die in voldoende mate
meegekregen vanuit opleidingen theologie, religiestudies en levensbeschouwing?
In 2010 besloten we daarom om een onderzoek op te zetten rondom deze en andere vragen. Het werd
een tripartiet onderzoek; een samenwerkingsproject tussen lectoraten Theologie en Levensbeschouwing
van Windesheim, CHE en Fontys Hogescholen. De samenstelling van de onderzoeksgroep is in de twee
tussenliggende jaren ietwat gewijzigd. We willen daarom op deze plaats ook onze erkentelijkheid
betonen aan Ruard Ganzevoort en Stefan Paas, die met name in het begintraject een grote bijdrage
hebben geleverd. Tevens een bijzonder woord van dank aan alle universiteiten, hogescholen en
beroepsverenigingen die hun medewerking hebben verleend aan dit onderzoek, en uiteraard aan alle
reli-ondernemers zelf, die de moeite hebben genomen om hun stem te laten horen, ook al moest men
daarbij soms enige weerzin tegen die ‘vreselijke term reli-ondernemer’ overwinnen. Uw stem is
gehoord, en we hopen dat u zich in dit rapport kunt herkennen en wellicht steun en inspiratie kunt
vinden in de stem van uw vakgenoten!
Dan rest ons nog te zeggen dat dit rapport niet in de eerste plaats is bedoeld als een wetenschappelijke
publicatie, maar als een toegankelijk rapport dat ook voor niet onderzoeksmethodologisch onderlegde
mensen leesbaar zou moeten zijn. We hopen dat we daarin geslaagd zijn. Voor wetenschappelijke
onderbouwingen verwijzen we de geïnteresseerde lezer naar de bijlagen, en naar de wetenschappelijke
publicaties die aanvullend op dit basisrapport zullen volgen.
We wensen u veel leesplezier!
Dr. Angela Stoof (onderzoeker Windesheim)
Drs. Teus van de Lagemaat (onderzoeker CHE)
Dr. André Mulder (lector Theologie en Levensbeschouwing Windesheim)
Dr. Leo van der Tuin (em. lector Praktische Theologie Fontys Hogescholen)
5