Download - Windesheim

Binnen het curriculum zal duidelijk gemaakt moeten worden dat werken als reli-ondernemer zich
vertakt in een groot aantal mogelijke werkzaamheden. Dit onderzoek geeft zicht op vier verschillende
hoofdgroepen: de ritueelbegeleider, de geestelijk begeleider, de trainer, de levensbeschouwelijk
adviseur. Het is moeilijk voor de hele groep te kiezen tussen het gebruik van de voorvoegsels dit op dit
terrein worden gebruikt: ‘religieus’, ‘geestelijk’, ‘zingevend’ of ‘levensbeschouwelijk’. Mogelijk kunnen
wij deze specialismen daarom beter kort aanduiden met de verzamelnaam ‘reli’, dus naast de
herkenbare, al ingeburgerde term ‘ritueelbegeleider’ de andere drie categorieën aan te duiden als de
reli-begeleider, de reli-trainer en de reli-adviseur.
Naast een grondige behandeling van het reli-ondernemerschap voor iedere student valt te denken aan
het ontwikkelen van een specialisatie of beroepsuitgang op dit terrein. Een dergelijke specialisering zou
niet alleen voor het initiële onderwijs, maar ook voor nascholing (de permanente educatie) benut
kunnen worden. Inhoudelijk moet het dan gaan om zaken als: commerciële vaardigheden,
beleidsvoering, marketing /PR, administratie en financieel beheer, fiscaal-juridisch randvoorwaarden.
In de context van het hbo ligt het voor de hand een dergelijke specialisatie uit te bouwen in de vorm van
een verbredingsminor ondernemerschap, die binnen een hogeschool voor vele beroepsvarianten
tegelijk kan worden aangeboden. Daarnaast zou een van de opleidingen zich kunnen specialiseren met
een minor ‘Ondernemerschap op de zingevingsmarkt’ (voor theologiestudenten uit initieel onderwijs en
belangstellenden voor nascholing gezamenlijk). In het academisch onderwijs is de beroepsuitgang
‘ondernemerschap’ ook inmiddels geen onbekende meer.
Verder is het van groot belang dat opleidingen de ontwikkelingen in het werkveld als het gaat om reliondernemers
ook actief te volgen. De ontwikkelingen hebben geleid tot een grote diversiteit in de
praktijk, die zich waarschijnlijk verder zal uitkristalliseren. Lectoraten kunnen hierbij een belangrijke rol
spelen als knooppunten voor onderwijs en onderzoek. Een verdere samenwerking met het academische
werkveld op dit terrein ligt voor de hand omdat monitoring voor beide sectoren van belang is. Ook kan
hiervoor de bestaande infrastructuur voor periodiek alumni-onderzoek worden benut (zie Van de
Lagemaat, 2008, waaruit blijkt dat 4,5% van de hbo-theologiealumni met een baan een eigen praktijk is
gestart).
6.6 Uitdagingen aan de sector zelf
De sector van de reli-ondernemers zelf kan een actieve rol spelen bij de uitbouw hiervan. De publicatie
van dit onderzoek hoopt hier ook een instrument bij te kunnen zijn. De SWOT-analyse geeft helder zicht
op de wijze waarop reli-ondernemers zelf hun kansen en bedreigingen zien. Bij het thema
professionaliteit werd al aangegeven dat samenwerking hierbij onmisbaar is.
Momenteel bestaan er al van een groot aantal beroepsverenigingen. Zij zijn onder te vedelen in
algemene beroepsverenigingen (geordend naar opleidingssoort en -niveau) en
samenwerkingsverbanden van collega’s met een bepaalde specialisatie. Het is de vraag hoe deze
diversiteit uitwerkt en of er op thema’s tussen algemeen en specifiek samenwerking kan plaatsvinden.
Dit rapport geeft enigszins zicht op het spectrum van betrokken beroepsorganisaties.
Het belang van de reli-ondernemer vraagt minimaal om goed samenwerkende netwerken.
Richting klanten en financierende instanties is het nodig heldere afspraken te maken: over tarieven voor
diensten (indicatief, eventueel bindend voor leden), en over kwaliteit van diensten (beroepscode,
kwaliteitszorg, klachtenregeling enz.). De verdere uitbouw van de sector en haar belangenbehartiging
dient door de betrokkenen zelf ter hand te worden genomen.
41