VSH Super Messing knelfittingen - Warmteservice

24-4-2008
Knellen
TECHNISCHE DOCUMENTATIE
VSH Super Messing knelfittingen
Fittingen

Inleiding
VSH Flow Control is onderdeel van Aalberts Industries N.V. en biedt u een complete range
fittingen en appendages voor water-, gas-, CV- en koelinstallaties afgestemd op de wensen uit de
markt.
Samenwerking
VSH Flow Control in Nederland en België verzorgen tevens de verkoop en marketing van
producten van de zusterbedrijven, die allen tot de Aalberts Industries groep behoren.
Kwaliteit en innovatie
VSH is ISO 9001: 2000 gecertificeerd. De productontwikkeling van VSH en die van de
zusterbedrijven staan borg voor een perfecte kwaliteit en innovatie.
Technische specificaties
De technische specificaties zijn op basis van de huidige stand van zaken.
VSH en de zusterbedrijven behouden zich het recht voor zonder voorafgaande aankondiging
technische specificaties aan te passen. Aan de technische specificaties zoals in deze brochure
vermeld kunnen geen rechten ontleend worden.
Marketing & Communicatie VSH Flow Control
VSH Flow Control VSH Flow Control N.V.
Kosmonaut 2 Vosveld 17a
NL-3824 MK Amersfoort B-2110 Wijnegem
Nederland België
+31 (0)33 450 38 80 +32 (0)3 326 34 26
+31 (0)33 450 38 99 +32 (0)3 326 34 28
info@vsh-flowcontrol.nl info@vsh-flowcontrol.be
www.vsh-flowcontrol.nl www.vsh-flowcontrol.be
1

Inhoudsopgave
Inleiding ___________________________________________________________________ 1
1 Algemeen ______________________________________________________________ 3
1.1 Werking van de ‘Super’ knelfittingen ______________________________________ 3
2 Toepassingsgebied______________________________________________________ 4
3 Technische aspecten ____________________________________________________ 5
3.1 Materiaal en schroefdraden_____________________________________________ 5
3.1.1 Standaard Messing _______________________________________________ 5
3.1.2 Ontzinkingsbestendig messing ______________________________________ 5
3.2 Maximale druk “SUPER BLUE” kunststof knelringen _________________________ 5
3.3 Stromingsweerstand __________________________________________________ 5
3.4 Spanningscorrosie____________________________________________________ 6
4 Keuren ________________________________________________________________ 7
5 Montagevoorschrift______________________________________________________ 8
5.1 Montage ‘Super’ knelfittingen ___________________________________________ 8
5.2 Instorten / inmetselen ________________________________________________ 10
5.3 Montage ééndelige verloopstuk ________________________________________ 11
6 Garantie en aansprakelijkheid ____________________________________________ 12
2

1 Algemeen
VSH ‘Super’ knelfittingen zijn koppelstukken om twee of meerdere buizen gas-, stoom-,
lucht- en waterdicht aan elkaar te verbinden. De montage kan met behulp van standaard
gereedschap zoals steeksleutels tot stand worden gebracht.
Voordelen:
• Montage met standaard gereedschap;
• Soepel draaiende wartelmoer;
• Geschikt voor gas, stoom, lucht, water, verwarming;
• Vervaardigd uit hoogwaardig en ontzinkingsbestendig messing;
• Hermontage mogelijk;
• Gedraaide wartelmoer met maatvaste sleutelvlakken;
• Uitgebreid en breed assortiment (ook chroom en nikkel);
• Fraai uiterlijk;
• Eendelig verloopstuk.
1.1 Werking van de ‘Super’ knelfittingen
De knelring ligt opgesloten tussen twee conische boringen; één van het huis en één van de
wartelmoer (zie afbeelding 1). De hoek van de conische boring van het huis is kleiner dan
die van de wartelmoer. Het effect van deze constructie is dat de knelring bij aandraaien
eerst begint te vervormen bij het huis en pas daarna bij de wartelmoer. Hierdoor wordt
meedraaien van de buis tijdens montage voorkomen. In afbeelding 2 is aangegeven een
knelverbinding in gemonteerde toestand. Na het volgens voorschrift aandraaien van de
wartelmoeren is een dichte verbinding ontstaan.
Situatie voor het aandraaien Situatie na het aandraaien
A= huis B= wartelmoer C= knelring D= buis E= stootrand
Afbeelding 1 Afbeelding 2
3

2 Toepassingsgebied
VSH ‘Super’ knelfittingen kunnen worden toegepast bij:
• Gasinstallaties;
• Drinkwaterinstallaties;
- Onthardwater (alleen ontzinkingsbestendige knelfittingen)
• CV-installaties;
• Persluchtsystemen (max. druk 10 bar);
• Stoomtoepassingen (max. druk 9 bar bij 200°C).
Andere toepassingen afhankelijk van druk, temperatuur en medium uitsluitend na
schriftelijke toestemming onzerzijds respectievelijk namens VSH gegeven. De lokale
voorschriften voor de diverse toepassingsgebieden dienen in acht te worden genomen. Zo
hebben wij voor België een speciale range (Type G…) waarbij de fittingen voorzien zijn van
een verhoogde moer en de knelring voorzien is van een stootrand.
De knelfittingen zijn ontworpen om toegepast te worden op:
a. Koperen buis, zacht, halfhard en hard met afmetingen volgens EN 1057, wanddikte
volgens KIWA BRL-K760/03. Koperen buis met KIWA keur voldoet aan de gestelde
eisen. Gebruik bij zacht koperen buis, bijvoorbeeld WICU, steunhuls S 1283.
b. Dunwandige stalen precisie buis, naadloos of gelast volgens EN 10305-3 (voorheen
DIN 2394). Bij een volgens de montagevoorschriften gemaakte verbinding hebben de
knelfittingen en de zinklaag geen nadelige invloed op elkaar.
c. Gebruik bij zacht stalen buis steunhuls S 1283. Voor een compleet pakket fittingen,
speciaal ontworpen voor VSH PEX buis verwijzen wij u naar ons Multicon assortiment.
d. Roestvaststalen buis volgens KIWA BRL-K762/02.
e. Dikwandige stalen buis door middel van kunststof knelring “SUPER-blue” (S 1282). Met
de knelfittingen kan een verbinding gemaakt worden van of naar een dikwandige stalen
buis. De “SUPER-blue” knelring is alleen geschikt voor gebruik in
verwarmingsinstallaties (NIET geschikt voor gas- of drinkwaterleidingen).
Toepassingen met andere buismaterialen uitsluitend na schriftelijke toestemming
onzerzijds respectievelijk namens VSH gegeven.
4

3 Technische aspecten
3.1 Materiaal en schroefdraden
3.1.1 Standaard Messing
De VSH ‘Super’ knelfittingen zijn standaard van eerste klas messing vervaardigd: rechte
fittingen van CuZn40Pb2, persdelen van CuZn40Pb2. De schroefdraden van VSH ‘Super’
knelfittingen worden geproduceerd in overeenstemming met BS 2779 en ISO 228. Lange
binnendraad en conische buitendraad zijn conform NEN 3258, BS21, DIN2999 en ISO 7.
Alle Type G… zijn vervaardigd volgens de Belgische gasnorm NBN-D51.003. Deze
fittingen zijn voorzien van een knelring met stootrand en een verhoogde wartelmoer.
3.1.2 Ontzinkingsbestendig messing
De VSH DZR (ontzinkingsbestendig) knelfittingen en verloopstukken voldoen aan de
Europese norm EN 1254-4 (1998) voor knelfittingen. Bij de binnendraad is een verdikte
rand aangebracht, die extra sterkte aan de fitting geeft. Als grondstof voor deze fittingen
wordt ontzinkingsbestendig messing CW602N (CuZn36Pb2As) gebruikt conform EN 12165
(1998). Op de fittingen is het symbool CR aangebracht, dat aangeeft dat de fittingen
ontzinkingsbestendig zijn. De fittingen zijn voorzien van lange inwendige schroefdraden
(Rp) volgens ISO 7/1 en/of van cilindrische uitwendige schroefdraden volgens ISO 228. De
buitendraden zijn voorzien van een karteling teneinde het meedraaien van tape of hennep
bij het monteren te voorkomen.
3.2 Maximale druk “SUPER BLUE” kunststof knelringen
maat knelmaat °C druk Piek °C druk
3/8 18 20 15 Bar 120°C 95 8 Bar
1/2 22 20 15 Bar 120°C 95 8 Bar
3/4 28 20 15 Bar 120°C 95 6 Bar
1 35 20 10 Bar 120°C 95 4 Bar
Tabel 1
3.3 Stromingsweerstand
In de tabellen 2 en 3 staan de stromingsweerstanden bij een watersnelheid van 0,75 m/s,
in equivalente meters buislengte
12 15 22 28 35 42 54
0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1
- 0,5 0,6 0,7 1,2 - -
12 15 22 28
0,5 0,5 0,8 0,8 1,2 1,4 1,8
10 0,2 - - -
0,1
0,5
-
-
0,1
0,5
0,5
0,1
0,2
0,8
0,8
0,1
0,2
0,8
0,8
0,2
0,2
1,2
1,2
0,2
0,2
1,4
-
-
0,2
1,8
-
-
22
28
35
0,3
-
-
0,2
0,3
0,4
-
0,1
0,2
-
-
0,1
Tabel 2 Tabel 3
Bij verloopfittingen dient de waarde uit tabel 3 te worden opgeteld bij de waarde van tabel 2
5

3.4 Spanningscorrosie
Alle VSH Super Messing knelfittingen voldoen aan de eisen gesteld in de norm ISO 6957.
Toch kan spanningscorrosie kan onder bepaalde condities in messing optreden en tot
materiaalbreuk leiden. Verdere informatie met betrekking tot spanningscorrosie kunt u
vinden op de website onder Producten Fittingen Corrosie.
6

4 Keuren
Instantie Certificaat nr. Medium Max.Temp/werkdruk Buismateriaal
KIWA BRL639/02 K 6017 Water 10 Bar (1 MPa) 90°C CU 10-28 mm
GASTEC Qa KE35 Q96/015 Gas 0,2 Bar (20kPa) CU 10-28 mm
Bij de artikelen zijn de betreffende keuren aangegeven. Zie hiervoor de K of G aanduiding
in de tabellen bij de artikelen. Uiteraard zijn de VSH ‘Super’ knelfittingen gecertificeerd door
vele Europese instanties. Certificaten zijn op aanvraag beschikbaar. De producten Type
G… zijn vervaardigd volgens norm NBN-D51.003 (België).
7

5 Montagevoorschrift
5.1 Montage ‘Super’ knelfittingen
Alleen buis gebruiken met dezelfde nominale diameter als de aangegeven maat op de
wartelmoeren.
De montage van de ‘Super’ knelfittingen dient als volgt te gebeuren (zie afb. 3 t/m 6).
Afbeelding 3
Afbeelding 4
Afbeelding 5
Afbeelding 6
Situatie voor het aandraaien Situatie na het
aandraaien
A= huis B= wartelmoer C= knelring D= buis E= stootrand
Afbeelding 7 Afbeelding 8
1. Buis op de juiste lengte inkorten
2. Eventuele bramen verwijderen en
buiseinde controleren op krassen,
verontreinigingen of vervormingen.
3. Fitting controleren op juiste positie van
de knelring. Buis in de fitting steken tot
de stootrand. De ring moet nu om de
buis liggen zoals aangegeven is in
afbeelding 7. (Situatie voor het
aandraaien.)
4. Wartelmoeren handvast aandraaien en
natrekken volgens de in tabel 4
voorgeschreven omwentelingen.
8

Voorgeschreven aantal aanhaal-omwentelingen
Afmeting 6 t/m 12 15 t/m 22 28 mm 35 mm 42 mm 54 mm
Buistype
mm mm
Koper 1 ¾ ¾ ¾ ¾ ¾
Dunwandig staal 1 ¾ ¾ ¾ - -
Verchroomd koper ¾ 1 ¼ - - - -
RVS 1 ¾ ¾ ¾ ½ ½
Kunststof (PEX met steunhuls) 1 ¼ 1 ¼ 1 ¼ 1 ¼ - -
Dikwandig stalen buis
(met SUPER blue kunststof
knelring)
Buis Ø Knelfitting Aanhaalslagen
3/8 18 mm 1
1/2 22 mm 1
3/4 28 mm 1
Tabel 4
1 35 mm 1
Let op: Montage van knelfittingen dient uitsluitend met een passende steeksleutel of
een goed afgesteld verstelbare moersleutel(Bahco) te geschieden.
Montagegereedschap dat de fitting zichtbaar beschadigd verhoogt de kans op
spanningscorrosie. Het gebruik van tangen met getande bekken (zoals moordenaars
en waterpomptangen) of verkeerd afgesteld gereedschap, dient daarom gemeden te
worden.
5. Hierna de verbinding controleren op dichtheid met inachtneming van de voorschriften
voor de toegepaste media.
Opmerking: overmatig aandraaien van de wartelmoer kan lekkage en zelfs breuk van
de wartelmoer tot gevolg hebben. Op de schroefdraden van overgangskoppelingen
dient een voor het medium toegestaan afdichtmiddel te worden aangebracht.
Raadpleeg hiervoor de installatievoorschriften.
Opmerking: bij geconstateerde lekkage na montage de verbinding losnemen en
controleren op beschadigingen van de buis. Hierna wartelmoer handvast aandraaien
en met sleutel 1/8 tot 1/4 omwenteling natrekken.
6. Hermontage van reeds gemaakte verbindingen
Een reeds gemaakte verbinding kan zonder bezwaar losgenomen en weer gemonteerd
worden, dit is echter niet toegestaan voor knelfittingen in gasinstallaties, zie NPR 3378-
11. De op zijn plaats gefixeerde knelring wordt opnieuw onder spanning gezet door de
wartelmoer met de hand vast te draaien en met 1/8 tot 1/4 omwenteling na te trekken
met een sleutel. De knelfittingen kunnen meerdere malen hermonteerd worden, als
vuistregel adviseren wij drie keer. Knelfittingen in gasinstallaties kunnen niet
hermonteerd worden.
Een mogelijkheid om de knelring te verwijderen kan plaatsvinden door deze schuin in
te zagen (afbeelding 9) zonder de buis te beschadigen. De ring openbreken door een
schroevendraaier in de sleuf te plaatsen en een draaiende beweging te maken. De
tweede manier is om met een waterpomptang, waarvan de bek over de ring geplaatst
is, voorzichtig enkele keren in de ring te knijpen, terwijl de tang wordt rondgedraaid. De
opgerekte ring is nu van de buis te schuiven. Voor montage van een nieuwe knelfitting
verwijzen wij naar de montagevoorschriften.
9

Afbeelding 9 Afbeelding 10
In tabel 5 en afbeelding 10 is ten behoeve van prefab- en inbouwsituaties de insteekdiepte
vermeld.
Knelaansluiting Ø mm Insteekdiepte A (mm)
6 13,5
8 14,5
10 16,5
12 18,5
15 21,5
16 22,5
18 22,5
20 22,5
22 23,0
28 23,5
35 30,0
42 35,5
54 39,0
Tabel 5
5.2 Instorten / inmetselen
Leidingen voor water mogen volgens de VEWIN Werkbladen worden ingestort mits de
leidingen niet aangetast worden door het materiaal van de wand of vloer.
Warmwaterleidingen moeten voorzien zijn van een ommanteling. Het is raadzaam om alle
ingestorte leidingen (dus ook koudwater) te voorzien van een ommanteling. In niet
toegankelijke ruimten is een mantelbuis verplicht zodat eventuele lekkage kan worden
gesignaleerd. Voor gas maakt men onderscheid tussen bereikbaar en onbereikbaar
weggewerkt. Er zijn veel uitzonderingsbepalingen, zie NPR 3378 voor het volledige
overzicht. Knelfittingen met koperenbuis (halfhard) mogen bereikbaar worden weggewerkt,
dat betekent bereikbaar zonder breekwerk, in bijvoorbeeld leidingkokers.
10

5.3 Montage ééndelige verloopstuk
Het kan voorkomen dat de gewenste maat van
een fitting in de handel niet onmiddellijk leverbaar
is, terwijl uitstel niet mogelijk is. De verloopsets
van VSH bieden dan uitkomst.
De ééndelige verloopset is voorzien van een
ingenieus “breekbandje” halverwege de fitting.
Tijdens het aandraaien van de wartelmoer wordt
een grote drukkracht op dit randje uitgeoefend
waardoor de verloopset – gecontroleerd- in twee
delen breekt. Na ± ¼ slag breekt de verloopset, dit Afbeelding 11
is duidelijk merkbaar tijdens het aandraaien van de wartelmoer. Na het breken dient men
de wartelmoer nog ¾ slag door te draaien hierdoor schuiven beide delen in elkaar en wordt
de buis (als bij een knelring) vastgeklemd en afgedicht.
Let op: Een uitgebreid assortiment mag ook worden toegepast in gasinstallaties. Op de
VSH-website is onder type S 1268 zichtbaar welke verloopsets gekeurd zijn voor
gasinstallaties.
11

6 Garantie en aansprakelijkheid
Garantie en aansprakelijkheid conform onze algemene voorwaarden.
6.1. Bij gebruik van andere dan de originele onderdelen van een VSH ‘Super’ knelfitting
vervalt het recht op garantie.
6.2. Schade veroorzaakt door spanningscorrosie valt niet binnen de
productaansprakelijkheid.
12