HANDBOEK - Inspectie Leefomgeving en Transport

C V L
41
Commissie Vogelaanvaringen Luchtvaartuigen
slaapplaats.en vliegen hierbij in verschillende richtingen. Het verlaten van de
slaapplaats door de groepen kent soms intervallen van enige minuten en kan wel
een half uur tot een uur in beslag nemen. Veel meeuwen, kieviten en kraaiachtigen
verzamelen zich na het slapen op vliegvelden. Hierbij kunnen ze zich over het hele
veld verspreiden en als ze niet worden verstoord blijven ze de hele dag zitten om
voedsel te zoeken. Uit bovenstaande is op te maken dat in de periode tussen een
uur voor en een uur na zonsopkomst de grootste vogelhoeveelheden en de meeste
vogelbewegingen op een luchthaven te verwachten zijn. Veel meeuwen,
kraaiachtigen en spreeuwen zullen op eigen gelegenheid weer verder trekken maar
voor kieviten geldt dit niet. Als ze niet worden verjaagd blijven ze en verspreiden ze
zich over het hele veld verspreiden om voedsel te zoeken.
4.6.4 Vogelactiviteiten in de avondschemer
In tegenstelling tot de snelle vogelverspreiding in de ochtendschemer
- vogels hebben de hele nacht niet gegeten en willen zo snel mogelijk voedsel
zoeken - is het terugkeren naar de slaapplaatsen een activiteit van langere duur,
veelal wel enkele uren. Meeuwen, kraaiachtigen en spreeuwen hebben de
eigenschap uit sociale overwegingen in voorverzamelvluchten voor het vertrek naar
de slaapplaatsen rond te vliegen. Als dit boven een luchthaven plaatsvindt dan dit
resulteren in een zeer gevaarlijke grote plaatselijke vogeldichtheid. Kieviten kunnen
rond de avondschemering lokaal in grote groepen rondvliegen. Ook hier spelen
voorverzamelplaatsen een rol maar ook een verstoorde slaapplaats kan oorzaak zijn
van een plotselinge verplaatsende grote groep kieviten. De conclusie is dat ook de
avondschemeringsperiode kritischer is dan de daglichtperiode.
4.6.5 Zomer en wintertijd
Uit voorgaande paragrafen is duidelijk geworden dat de ochtend- en avondschemer
kritisch zijn met het oog op aanvaringsgevaar en de preventie hiervan. Daar komt
nog bij dat deze schemerperioden door de omslag van winter naar zomertijd en
visa versa plotseling een uur verschuiven ten opzichte van de vliegveldoperaties.
Hierdoor kan het voorkomen dat een periode van de dag met veel
vogelbewegingen plotseling - door de verschuiving van een uur – overeenkomt met
een operationele piekperiode.
4.6.6 Vogelaanvaringspreventie bij ochtend- en avondschemer
Conclusie uit het bovenstaande maakt duidelijk dat::
Om effectief te zijn tijdens de openingstijden van de luchthaven moet de
vogelaanvaringspreventie eerder gericht zijn op vogelactiviteiten dan op de
vliegveldoperaties.
Door de lange daglichtperiode in de zomer kan het zijn dat een luchthaven, die niet
24 uur operationeel is, na de ochtendschemerperiode open gaat. Dit kan specifieke
problemen gaan vormen. De beoordeling van de vogelactiviteiten zal de inzet van
de vogelbestrijding moeten bepalen. Als de vogelwachter slechts beschikbaar is
tijdens de uren dat er daadwerkelijk wordt gevlogen, kan het zijn dat het veld zo
vol vogels zit op het moment dat de vogelwacht zijn werk begint, dat het voor
hem, vanwege het vliegverkeer, onmogelijk is de vogels afdoende te verjagen. Het
uitvoeren van neventaken en ploegwisselingen gedurende zonsopgang kunnen een
adequate verjaging eveneens negatief beïnvloeden. Een ander punt dat speelt is dat
vogelwachters vaak kostbare tijd verspillen omdat ze door de verlichting in hun
kantoor menen dat het nog te donker is om effectief te kunnen werken. Echter,
Handboek Vogelaanvaringspreventie versie 1.0
Nederlandse Luchthavens november 2006