HANDBOEK - Inspectie Leefomgeving en Transport

C V L
Bijlage 1 Verschil bird controle militair en civiel
141
Inleiding
Commissie Vogelaanvaringen Luchtvaartuigen
Bij de discussie over de totstandkoming van dit handboek is gebleken dat de
aanpak van de Koninklijke Luchtmacht op enkele punten fundamenteel verschilt
van de organisatie en werkwijze op Schiphol. Dat komt eenvoudigweg voort uit het
feit dat een grote internationale luchthaven minder flexibiliteit in haar
vliegtuigstroom heeft en aanpassingen daarvan direct tot grote financiële
consequenties leiden. Ook is de werkdruk en de neiging om het terrein op de schop
te nemen per hectare op Schiphol veel groter dan op een gemiddelde, relatief
rustige vliegbasis. Tenslotte zijn op een militair veld het vliegbedrijf, de
platformdiensten en de verkeersleiding in één hand. Dit gevoegd bij de grote
speelruimte in het vliegprogramma maakt (het experimenteren met) optimale bird
control bij de luchtmacht mogelijk, maar ook nodig, gelet op de potentieel grotere
vogelbezetting als gevolg van de vele rustige uren. Om deze redenen kent de
Koninklijke Luchtmacht een eigen Voorschrift Vogelaanvaringspreventie met
daarbij een set onderliggende Taakinstructies welke tevens van kracht zijn bij de
Koninklijke Marine.
Terreinbeheer
De Luchtmacht heeft op alle vliegbases (ook die op klei, bijvoorbeeld Leeuwarden)
met succes schraalgrasland als vegetatie uitgangspunt gekozen. De keuze voor
schraalgraslandbeheer is genomen omdat na proefnemingen bleek dat dit het
hoogste en meest blijvende rendement in termen van vliegveiligheid opleverde. Als
bonus worden bovendien veel natuurwaarden binnengehaald. Bovendien wordt
verwacht dat een integrale waterbeheerstudie de economische voordelen zullen
aantonen.
Vogelverjaging en jacht
De Luchtmacht praktijk leert - getracht wordt dit ook wetenschappelijk te
onderbouwen - dat sommige vormen van verjaging averechts werken. Het vereist
daarom veel kennis en ervaring om als vogelwacht rendabel te zijn. Omdat leiding
op afstand hierbij nauwelijks effectief kan zijn, hebben de Klu-vogelwachters een
uitgebreide opleiding (inclusief on the job training en jachtakte) en derhalve een
relatief hoge militaire rang.
Al vijftig jaar kent de luchtmacht een Luchtmacht Jagers Vereniging (LJV) die
nadrukkelijk niet is opgeheven toen in 1974 de bird control professionaliseerde.
Deze jagers kunnen worden ingezet bij hardnekkige vogelproblemen op de
vliegbases en als liaison dienen naar de omliggende wildbeheereenheden
(faunabeheereenheden). De activiteiten van vogelwachters en LJV-ers zijn
inmiddels volledig geïntegreerd en gecentraliseerd. Alle data en gegevens over de
bedrijfsvoering gaan in afschrift naar de centrale beheersautoriteit die op basis
Handboek Vogelaanvaringspreventie versie 1.0
Nederlandse Luchthavens november 2006