HANDBOEK - Inspectie Leefomgeving en Transport

C V L
132
Commissie Vogelaanvaringen Luchtvaartuigen
Hoewel groeps- en slaapplaatsvorming in de winter voorkomt is dit veel minder
sterk het geval dan bij de overige kraaiachtigen.
17.5.6 Vlaamse Gaai
De Vlaamse Gaai onderscheidt zich van de overige kraaiachtigen door het kleurige
verenpak. Het roze-bruine lichaam, de witte stuit, zwarte staart en de blauw-zwart
gestreepte vleugels sluiten verwarring met andere soorten uit. Van de kraaiachtigen
is de Vlaamse Gaai het meest gebonden aan bossen, in de vrijwel boomloze gebied
en in het Westen en Noorden van het land komt de soort dan ook niet voor. De
Nederlandse populatie, die hier het hele jaar blijft, omvat ca. 40.000 broedparen. In
sommige jaren is er in de herfst sprake van een invasie van Vlaamse Gaaien
afkomstig uit Noord en Oost Europa. De Vlaamse Gaai komt vaak voor in kleine
groepjes van hooguit enkele tientallen.
17.6 Ganzen, Zwanen en Smienten
Met uitzondering van de Grauwe gans, de Nijlgans en de Canadese gans komen
ganzen in Nederland uitsluitend gedurende de winter voor. Ons land is voor veel
soorten het belangrijkste overwinteringgebied. Ganzen zijn sociale dieren die de
winter doorbrengen in groepen van honderden tot vaak duizenden exemplaren.
Gesteld als ze zijn op rust, brengen ze de nacht vaak door op grote
wateroppervlakten. Deze slaapplaatsen kunnen tot op tientallen kilometers
verwijderd liggen van de foerageergebieden. Ganzen ondernemen dan ook
dagelijkse vluchten tussen de slaapplaats en bet foerageergebied. Het zal duidelijk
zijn dat een vliegveld dat ligt op de vluchtroute van de ganzen ernstige hinder kan
ondervinden van deze zware vogels. Omdat ganzen in het algemeen zeer
verstoringsgevoelig zijn komt het nauwelijks voor dat ze op vliegvelden foerageren.
De verspreiding van ganzen gedurende de winter is in sterke mate afhankelijk van
het weer, in strenge winters en vooral bij veel sneeuw trekken veel ganzen verder
in Zuidelijke tot Westelijke richting of verlaten ons land.
17.6.1 Grauwe gans
In het gehele land broeden thans totaal meer dan 8.000 paren.
In het broedseizoen verblijven er in Nederland echter ook ca.10.000 (niet
broedende) overzomerende Grauwe Ganzen. De aantallen doortrekkende en
overwinterende Grauwe Ganzen zijn echter aanzienlijk hoger. In het najaar kunnen
er tot 50.000 exemplaren verspreid over het land voorkomen. In midwinter houden
de 15.000 tot 20.000 overwinteraars zich voornamelijk op in het Deltagebied.
17.6.2 Rotgans
De eerste Rotganzen verschijnen soms al in september in het Waddengebied.
Gedurende de winter trekt een steeds groter deel door naar het Deltagebied totdat
bij aanhoudende vorst vrijwel alle Rotganzen zijn doorgetrokken naar Engeland en
Frankrijk. Al in het vroege voorjaar houdt een zeer groot deel, van deze sterk aan
de kust gebonden soort, zich op in het Waddengebied voor dat de vogels pas in
mei naar hun broedgebied vertrekken. Het aantal in het voorjaar in het
Waddengebied getelde Rotganzen kan oplopen tot ca. 70.000.
17.6.3 Brandgans
Eind oktober arriveren de eerste Brandganzen in het Lauwersmeergebied, de
aantallen kunnen oplopen tot ca. 40.000. Midwinter bevinden er zich in ons land
Handboek Vogelaanvaringspreventie versie 1.0
Nederlandse Luchthavens november 2006