HANDBOEK - Inspectie Leefomgeving en Transport

C V L
127
Commissie Vogelaanvaringen Luchtvaartuigen
boerenzwaluwen. Met de grote aantallen doortrekkers kunnen er in de nazomer en
herfst zeer veel boerenzwaluwen in ons land voorkomen. Vaak wordt de nacht dan
gezamenlijk doorgebracht in een groepsverband van vele honderden exemplaren.
17.2.2 Huiszwaluw
De witte stuit en de gevorkte staart vormen gemakkelijke kenmerken om de
huiszwaluw te onderscheiden van de overige zwaluwen. Zeer verspreid arriveren
tussen half april en begin juni de huiszwaluwen in ons land. In tegenstelling tot de
boerenzwaluw is de huiszwaluw in zijn voorkomen niet beperkt tot het platteland
maar komt ook veelvuldig voor in dorpen en kleine steden. De nesten worden
meestal in kolonieverband gebouwd, zo’n kolonie kan in grootte variëren van
slechts enkele nesten tot vele tientallen met uitzonderingen van meer dan honderd
nesten in één kolonie. Van half augustus tot in oktober trekken de huiszwaluwen
weer terug naar hun overwinteringgebied in Zuidelijk Afrika. In Nederland komen
ca. 100.000 broedparen van de huiszwaluw voor, er zijn echter aanwijzingen dat er
sprake is van een teruggang van dit aantal. Sterker nog dan bij de boerenzwaluw
komt groepsvorming voor.
17.2.3 Gierzwaluw
Geheel in tegenstelling tot wat de naam doet vermoeden is de gierzwaluw niet
verwant aan de overige zwaluwen.
Het uiterlijk van de gierzwaluw onderscheidt zich van de overige zwaluwen onder
andere door de grotere afmetingen, de lange sikkelvormige vleugels en het vrijwel
geheel roetzwarte verenkleed. Gierzwaluwen brengen vrijwel hun hele leven
vliegend door. Hoe volledig ze aangepast zijn aan hun vliegend bestaan blijkt wel
uit het feit dat ze zelfs ‘s nachts op de wieken blijven en ook de paring zich vaak in
de lucht afspeelt. Het zijn echte zomervogels, eind april arriveren de eersten terwijl
de grote in massa pas begin mei in ons land aankomt. Begin augustus is een groot
deel alweer vertrokken in zuidelijke richting. In de drie tot vier maanden dat ze in
ons land verblijven kunnen gierzwaluwen, die tenslotte bijna altijd vliegen, een
flinke overlast vormen boven vliegvelden. In het hele land komt de soort als
broedvogel voor, ze nestelen vaak in kolonieverband in gaten en spleten in en
onder de daken van allerlei gebouwen. In Nederland komen jaarlijks 50.000 paren
tot broeden, Het eigenlijke aantal in ons land verblijvende gierzwaluwen is echter
moeilijk te schatten omdat naast de broedvogels een groot aantal, nog niet
broedende, tweede en derdejaars vogels deel uitmaken van de zomerse invasie.
Omdat gierzwaluwen volledig van het insectenaanbod in de lucht afhankelijk zijn
moeten zij zich van de ene naar de andere gunstige plek spoeden, vaak over
honderden kilometers. Daarbij blijken zij in staat de grootschalige weerssituatie
goed te kunnen beoordelen blijkens meerdaagse vluchten rondom depressiekernen.
17.3 Duiven
Hoewel de verschillende duivensoorten vrij algemeen in het hele land voorkomen
worden de grootste aantallen aangetroffen in het oosten en zuiden van het land,
zowel in de broedtijd als tijdens de trek. Granen, erwten en onkruidzaden vormen
voor een groot deel het voedsel voor de in ons land voorkomende duivensoorten.
Met name buiten het broedseizoen kunnen groepen foeragerende duiven worden
aangetroffen op grasland en percelen bouwland.
17.3.1 Houtduif
Handboek Vogelaanvaringspreventie versie 1.0
Nederlandse Luchthavens november 2006