bijlage 1 - Gemeente Waalwijk

Onderzoek effecten autodoorsteken 

Landgoed Driessen en Sprang 

Gemeente Waalwijk 

Definitief rapport

Onderzoek effecten autodoorsteken 

Landgoed Driessen en Sprang 

Gemeente Waalwijk 

Definitief rapport 

Rapportnummer: 203X00600.053833_3 

Datum: 30 oktober 2009 

Contactpersoon opdrachtgever: Dhr. B. Ummels 

Projectteam BRO: Thijmen Loggers, Jasmijn van Tilburg, Ruth Bervoets, 

Lenny van Oort 

Trefwoorden: Waalwijk, Sprang-Capelle, verkeerstructuur, leef- 

baarheid, autodoorsteek, verkeersmodel, detailhan- 

del, planschade 

Bron foto kaft: Hollandse Hoogte 4 

Beknopte inhoud: Een onderzoek naar de effecten van twee nieuwe 

autodoorsteken tussen de wijk Landgoed Driessen en 

de kern Sprang op het gebied van verkeersafwikke- 

ling, verkeersveiligheid, leefbaarheid en het functio- 

neren van detailhandel en voorzieningen. Daarnaast 

worden de consequenties in beeld gebracht in het 

bestuursrechterlijk kader zoals ruimtelijke procedu- 

res, verwerving/onteigening, planschade en nadeel- 

compensatie. 

BRO 

Hoofdvestiging 

Postbus 4 

5280 AA Boxtel 

Bosscheweg 107 

5282 WV Boxtel 

T +31 (0)411 850 400 

F +31 (0)411 850 401

Inhoudsopgave pagina 

1. INLEIDING 3 

1.1 Aanleiding 3 

1.2 Doel 4 

1.3 Visie op de opgave 6 

1.4 Plan van aanpak 7 

1.5 Proces 7 

2. RUIMTELIJKE ANALYSE 9 

2.1 Huidige situatie 9 

2.2 Referentiesituatie 10 

2.3 Verkeer 11 

2.4 Voorzieningen 14 

3. DOORSTEEKVARIANTEN 17 

3.1 Referentievariant (0) 17 

3.2 Variant 1 18 


4. VERKEERSMODELSIMULATIE 21 

4.1 Statisch verkeersmodel 21 

4.2 Dynamisch verkeersmodel 21 

5. EFFECTEN VARIANTEN 23 

5.1 Verkeerstromen en verkeersafwikkeling 23 

5.2 Verkeersveiligheid 28 

5.3 Leefbaarheid 29 

5.4 Detailhandel en voorzieningen 30 

5.5 Zorgvoorziening: het Koetshuis 35 

Inhoudsopgave 

1

Inhoudsopgave (vervolg) pagina 

6. BESTUURSRECHTERLIJK KADER 37 

6.1 Ruimtelijke procedures 37 

6.2 Verwerving/Onteigening 38 

6.3 Planschade 39 

6.4 Nadeelcompensatie 40 

7. CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN 41 

7.1 Conclusies 41 

7.2 Aanbevelingen 42 

BIJLAGE 

INTENSITEITENPLOTS REFERENTIEVARIANT, VARIANT 1 EN VARIANT 2 

PLANSCHADERISICOANALYSE 

2 

Inhoudsopgave

1. INLEIDING 

1.1 Aanleiding 

Het uitbreidingsplan Landgoed Driessen voorziet in de woningbouw en de daarbij 

behorende voorzieningen 1 voor ca. 2.700 woningen. De bouw van Landgoed Driessen 

is in volle gang en ruim 600 woningen zijn gerealiseerd en bewoond. Aan dit 

plan ligt een MER, verschillende facetplannen en het Masterplan ‘Ontwikkeling 

Landgoed Driessen’ ten grondslag. Adviesbureau Goudappel Coffeng heeft voor dit 

plan de Facetnota verkeer 2 opgesteld. 

Facetnota Verkeer 

Op 25 maart 1999 heeft de gemeenteraad van Waalwijk ingestemd met de verkeerskundige 

uitgangspunten uit de Facetnota Verkeer ten behoeve van de bestemmingsen 

uitwerkingsplannen voor Landgoed Driessen. De vastgestelde verkeersstructuur 

opgenomen in de facetnota gaat uit van een ‘ringstructuur’ rondom Landgoed 

Driessen, zonder de mogelijkheid voor het autoverkeer om de wijk te doorkruisen. 

Door deze verkeersstructuur worden de verblijfsgebieden gevrijwaard van doorgaand 

verkeer. De hoofdopzet voor de verkeerstructuur van de facetnota is in het 

bestemmingsplan en de uitwerkingsplannen overgenomen. 

Geschiedenis 

Bij de totstandkoming van de eerste plannen in 1997 is door de bewoners van 

Sprang uitgesproken dat zij geen samenvoeging willen met de dan nog te ontwikkelen 

wijk Landgoed Driessen. De afgelopen jaren is een ommekeer in deze filosofie 

te zien. Middels een bewonersenquête 3 is gebleken dat de meerderheid van de bewoners 

van Sprang en Landgoed Driessen deze verkeerstructuur niet als wenselijk 

zien. De bewoners zien graag dat de oorspronkelijke verkeerstructuur zoals opgenomen 

in de facetnota wordt aangepast en dat opties van doorsteken voor het autoverkeer 

onderzocht worden. De gemeente Waalwijk heeft in samenspraak met het 

bewonerscomité een tweetal doorsteekvarianten opgesteld. De gemeenteraad van 

Waalwijk heeft het College van B&W opdracht gegeven de mogelijkheden en effecten 

hiervan door BRO te onderzoeken. 

In figuur 1 is het projectgebied weergegeven. 

1 

2 

3 

Daarbij valt ook te denken aan winkelvoorzieningen voor de dagelijkse levensbehoeften. In de 

toelichting behorende bij het bestemmingsplan wordt hierover opgemerkt dat die voor Driessen in 

samenhang moet worden gezien met de bestaande voorzieningen in het Lint. 

Goudappel Coffeng, Gemeente Waalwijk, Landgoed Driessen, Facetnota verkeer, februari 1999 

Uit een onderzoek geïnitieerd door het wijkcomité blijkt dat 91% van degenen die aan het onderzoek 

hebben deelgenomen betreft 

Hoofdstuk 1 

3

Figuur 1: projectgebied 

Vrijhoeve 

1.2 Doel 

Kaatsheuvel 

Zoals hiervoor beschreven is een meerderheid van de bewoners van Sprang en Landgoed 

Driessen voorstander van samenvoeging van beide wijken, het geen men wil 

realiseren door enkele doorsteken te maken. De gemeenteraad van Waalwijk heeft 

het college opdracht gegeven de mogelijkheden daartoe te onderzoeken. Dit rapport 

is daarvan het resultaat. 

Het bewonerscomité heeft een aantal argumenten aangedragen over de nut en 

noodzaak van de nieuwe doorsteken. De gemeente Waalwijk heeft daarnaast een 

aantal argumenten aangedragen waarom juist de doorsteken niet gerealiseerd dienen 

te worden. 

Argumenten bewonerscomité (voor doorsteken) 

• Door gerichte verkeersmaatregelen kan sluipverkeer voorkomen worden. 

• De bereikbaarheid van het zorgcentrum in plandeel het Koetshuis vanuit Sprang 

kan worden versterkt. 

• De bereikbaarheid en daarmee de omzet van winkels in het Lint van Sprang zal 

vergroot en versterkt worden. 

• De doorsteken betekenen met name een praktische verkeersmaatregel. 

4 

PROJECTGEBIED 

Sprang 

Waalwijk 

N261 

Hoofdstuk 1

Argumenten gemeente Waalwijk (tegen doorsteken) 

• Doorsteken leiden waarschijnlijk tot verkeersonveiligheid en verkeersoverlast 

(geluid en luchtkwaliteit). 

• De autobereikbaarheid van het zorgcentrum in plandeel het koetshuis vanuit 

Sprang is een kwestie van minimaal reistijdverschil (omrijden met de auto kost 

een gering aantal extra omrijdminuten). 

• De bereikbaarheid en omzet van winkels in het Lint zijn juist gebaat bij bundeling 

van autoverkeer op een “ring” (omzet wordt veel meer bepaald door bijvoorbeeld 

prijs-kwaliteitverhouding van de aangeboden producten). 

• De doorsteken zijn praktisch van aard, maar leiden tot aantasting van de leefbaarheid, 

zoals bijvoorbeeld in de klassieke 70-er jaren wijken (bijvoorbeeld 

Waalwijk-Oost). 

Het bewonerscomité wil graag twee doorsteken. De eerste doorsteek bij de Molenstraat 

richting de Oprijlaan. De tweede doorsteek tegenover de EM-TÉ aan de Van 

der Duinstraat. 

Autodoorsteekvarianten 

De gemeente Waalwijk heeft naar aanleiding van bovenstaande drie varianten opgesteld: 

1. Nulvariant. Dit is de tot nu toe geplande wegenstructuur, zonder doorsteken en 

met een “ring”, zoals bovenstaand beschreven. 

2. Variant 1: Hierbij wordt een zo kort mogelijke doorsteek gemaakt via de Molenstraat 

naar het zorgcentrum in plandeel Het Koetshuis plus een directe autodoorsteek 

tegenover de EM-TÉ aan de Van der Duinstraat. 

3. Variant 2: Een doorsteek via de Molenstraat, Oudestraat, Villa Dotterbloem en 

Oprijlaan (waarbij de geplande ‘knip’ in de Oudestraat tussen Sprang en plandeel 

Bibliotheek verdwijnt plus een autodoorsteek tegenover de EM-TÉ. 

Een derde variant (een directe doorsteek tegenover de EM-TÉ wordt vervangen 

door een autodoorsteek tegenover de Dick Flemmingstraat) is destijds geopperd. 

Deze variant is echter afgewezen. Het doel is duidelijk: versterking van de winkels 

in het Lint, vergroting van de leefbaarheid in het Lint, en verbetering van de 

directe (auto) bereikbaarheid van het zorgcentrum. 

Het bewonerscomité heeft aangeven dat het onderzoek zoveel mogelijk gebaseerd 

moet zijn op objectieve gegevens (emotionele lading moet vermeden worden). 

Hoofdstuk 1 

5

Doel 

Doel van de opdracht is de mogelijkheden te onderzoeken tot het realiseren van de 

autoverbindingen (twee varianten) en welke consequenties dit met zich meebrengt 

op het gebied van verkeersveiligheid, leefbaarheid, ruimtelijk noodzakelijke ingrepen, 

aanwezige voorzieningen, bestemmingsplanherziening en een risico van mogelijk 

te verwachten claims voor planschadevergoeding als bedoeld in artikel 6.1 

Wro. 

1.3 Visie op de opgave 

Het functioneren van een gebied of plaats heeft een haatliefde verhouding met 

bereikbaarheid. Aan de ene kant is een goede bereikbaarheid belangrijk, aan de 

andere kant kunnen de gevolgen van mobiliteit (zoals overlast, verkeersonveiligheid) 

juist negatieve effecten hebben. Het economisch functioneren en de sociale 

cohesie van een dorp als Sprang wordt door veel factoren beïnvloed, waardoor het 

onderzoeken en beoordelen van de sociaaleconomische effecten door infrastructurele 

veranderingen een complexe aangelegenheid is. Dergelijke effecten zijn dan 

ook nooit geheel aan één oorzaak toe te wijzen. In principe zijn de veranderingen 

terug te voeren op drie basiselementen: de mens, bereikbaarheid en het ruimtelijk/economisch 

functioneren. 

Mobiliteitsgedrag 

In Sprang en Landgoed Driessen zal met de voorgestelde infrastructurele ingrepen 

de bereikbaarheid van Sprang en haar voorzieningen ten opzichte van Landgoed 

Driessen veranderen. Bezoekers en bewoners van Sprang en Landgoed Driessen zullen 

hierdoor hun gedrag aanpassen wat gevolgen heeft op het mobiliteitsgedrag en 

de ruimtelijk/economische situatie. De ondernemers hebben de verwachting geuit 

dat met de nieuwe autodoorsteken hun omzet vergroot en verstrekt zal worden en 

de bewoners van Sprang optimaal gebruik kunnen maken van voorzieningen in 

Landgoed Driessen (en andersom). 

Veranderende bereikbaarheid 

Door verandering in de bereikbaarheid verandert ook de ruimtelijke structuur, 

waardoor mensen hun gedrag aanpassen. Bij aanpassingen in de infrastructuur ontstaat 

bijvoorbeeld de mogelijkheid van sluipverkeer en niet-wenselijke mobiliteit 

door woonbuurten. Dit kan weer tot gevolg hebben dat de verkeersveiligheid wordt 

aangetast. Door de aanpassingen in het wegennet veranderen de verkeersstromen. 

Door de voortdurende wisselwerking tussen de actoren is te verklaren dat een ingreep 

wellicht pas op langere termijn effect heeft. Het heeft tijd nodig tot een 

nieuw evenwicht te komen. Aangezien Landgoed Driessen nog in ontwikkeling is, 

zijn de mogelijke effecten alleen meetbaar voor de toekomst. 

6 

Hoofdstuk 1

1.4 Plan van aanpak 

Het onderzoek volgt ruwweg een vijftal stappen. De eerste stap is de analysefase 

waarin gesproken is met de gemeente Waalwijk en het bewonerscomité. Daarnaast 

is de verkeerskundige structuur en het voorzieningenaanbod in beeld gebracht Na 

de analysefase worden de doorsteekvarianten vastgesteld en verder op detailniveau 

uitgewerkt. Na deze vaststelling wordt een effectberekening gedaan door Goudappel 

Coffeng in het dynamische verkeersmodel VISSIM. Aan de hand van de resultaten 

uit het verkeersmodel worden de mogelijkheden en effecten van de varianten 

onderzocht. De laatste stap in het onderzoek is het in beeld brengen van de consequenties 

van de verschillende varianten voor een eventuele bestemmingsplanherziening 

en planschade. 

Plan van aanpak 

1: Analysefase 

1.5 Proces 

Conclusies en 

aanbevelingen 

Belangrijk onderdeel voor het onderzoek en de daarbij horende resultaten is dat het 

een breed (maatschappelijk)gedragen onderzoek is. Voorafgaand aan het onderzoek 

is aan de hand van een ‘open brainstormavond’ op 16 juli 2009 het bewonerscomité 

gehoord en zijn gezamenlijk de doorsteekvarianten en uitgangspunten bepaald. 

In deze bijeenkomst is het bewonerscomité in de gelegenheid gesteld hun 

standpunten en ideeën te presenteren. De uitkomsten van deze bijeenkomst zijn 

meegenomen in het onderzoek en onderdeel van de definitieve vaststelling van de 

doorsteekvarianten. De doorsteekvarianten zijn daarna voorgelegd aan de gemeente 

Waalwijk ter goedkeuring. 

Een greep uit de opmerkingen van de bijeenkomst van het bewonerscomité op 

16 juli 2009: 

• Verkeersstructuur buigt niet mee met gewijzigde situatie wat betreft dorpsgevoel. 

• Doorsteek bij Koetshuis, alleen vanuit Sprang naar zorgcentrum, niet verder de 

wijk in. Omrijden; je rijdt Sprang uit, voor je gevoel niet kloppend. 

• Landgoed Driessen lijkt wel helemaal op Waalwijk gericht, terwijl het dorpsgevoel 

met Sprang er is en niet met Waalwijk. 

• Sluipverkeer en doorgaand verkeer voorkomen en doorsteken mogen geen verkeersaders 

worden. 

• Doorsteken zijn nodig om het saamhorigheidsgevoel te vergroten. 

Hoofdstuk 1 

2: Vaststelling 

varianten 

5: Consequenties 

varianten 

3: Effectberekening 

verkeersmodel 

4: Mogelijkheden/ 

effecten varianten 

7

• Er mogen geen negatieve effecten optreden voor mensen die er al wonen. 

• Waarom mag de Molenstraat niet wat meer verkeer krijgen en mag de Kerkstraat 

wel verkeer verwerken…?. 

• Bus behouden op Kerkstraat, dat houdt de kern leefbaar. 

• Zonder autoverbinding wordt Sprang een dode hoek. 

• Jonge gezinnen in Landgoed Driessen zijn gericht op Kaatsheuvel, maar voor 

dagelijkse artikelen wordt Sprang gebruikt. 

Het conceptrapport is wederom gepresenteerd aan hetzelfde bewonerscomité. 

Eventueel, in samenspraak met de gemeente, kunnen nog kleine wijzigingen worden 

doorgevoerd. De definitieve versie zal uiteindelijk gepresenteerd worden aan 

de gemeenteraad van Waalwijk. 

8 

Hoofdstuk 1

2. RUIMTELIJKE ANALYSE 

2.1 Huidige situatie 

Sinds 2002 wordt gewerkt aan de ‘nieuwe’ woonwijk Landgoed Driessen waar veel 

plaats is voor natuur. Juist deze combinatie van wonen en natuur maakt deze 

woonwijk uniek. Landgoed Driessen ligt ten noordwesten van de provinciale weg 

N261/ Midden-Brabantweg, ten noorden van de bestaande bebouwing van de kern 

Sprang, ten oosten van de Bernhardstraat/ Spoorbaanweg/ Zuidewijnsloot en ten 

zuiden van de Winterdijk. Het Halve Zolen(fiets)pad doorsnijdt het gebied. Het 

noorden is natuurontwikkelingsgebied en het zuiden is bestemd voor woningbouw 

met bijbehorende voorzieningen. Een gedeelte van de wijk is reeds gebouwd, echter 

het grootste gedeelte moet nog gerealiseerd worden. De verkeersstructuur is goed 

zichtbaar. Ook is de Noorder Allee (hoofdontsluitingsweg 50km/uur) aan de noordzijde 

gereed. 

De kern Sprang is een historische wijk met de kenmerkende lintbebouwing langs de 

Kerkstraat en de Van der Duinstraat (zie figuur 2). Rondom de kerk in Sprang is de 

weg (éénrichting) uitgevoerd in klinkers langs enkele historische gebouwen. Tussen 

de Kerkstraat en de Oudestraat ligt een groot gedeelte van Sprang. Dit gedeelte 

bestaat voornamelijk uit woongebied. Het hele gebied is bestemd als verblijfsgebied 

(30km/uur). 

Figuur 2: kern Sprang en de lintbebouwing aan de Kerkstraat en Van der Duinstraat 

Tegen de noordzijde van Sprang, aan de Noorder Allee en Koetshuislaan verrijst 

momenteel het zorgcentrum ‘Koetshuis’. Naast het zorgcentrum is reeds een middelbare 

school (Willem van Oranje college), een sportcentrum en sportvelden aanwezig. 

Ten zuiden van de Oudestraat is de openbare basisschool Villa Vlinderhof 

gevestigd. Ten westen van de Bernhardstraat ligt de kern Vrijhoeve evenals het win- 

Hoofdstuk 2 

9

kelcentrum aan het Raadhuisplan. Direct ten zuiden van de kern Sprang liggen bedrijventerreinen 

(gemeente Kaatsheuvel) en verderop de kern Kaatsheuvel. De Bevrijdingsweg 

en Tilburgseweg zijn belangrijke ontsluitingswegen. 

De N261 is een belangrijke noord-zuid verbinding tussen de A59 en Tilburg. Echter 

vormt deze provinciale weg ook een barrière tussen de kern Waalwijk en Sprang- 

Capelle. 

2.2 Referentiesituatie 

De referentie situatie verschilt van de huidige situatie. De referentiesituatie gaat uit 

van het planjaar 2020 (mede gekoppeld aan het prognosejaar van het verkeersmodel). 

In deze situatie is het totale woningbouwprogramma van Landgoed Driessen 

gereed en is het verkeersontwerp, welke beschreven is in de Facetnota Verkeer, uitgangspunt 

(geen autodoorsteken). 

Visie 

Het ambitieniveau in de ontwikkeling van Landgoed Driessen was destijds het realiseren 

van een energiezuinige, leefbare, verkeersveilige en bereikbare woonwijk. De 

wijze waarop het stedenbouwkundig plan vormgegeven is op structuur- en inrichtingsniveau, 

bepaald zowel het verkeersveiligheidsheidsresultaat evenals de mobiliteitseffecten. 

Aan de mobiliteitseffecten zijn leefbaarheid, energie en bereikbaarheid 

gekoppeld. Het plan heeft als resultaat dat de verkeerskundige opzet van de 

wijk (in haar omgeving) zo is, dat gebruikers telkens een rationele keuze moeten 

maken voor één van de vervoerswijzen gegeven een bepaalde verplaatsingswens. De 

auto is ondergeschikt aan de voetganger, fiets en openbaar vervoer. 

De algemene uitgangspunten bij de ontwikkeling van Landgoed Driessen zijn: 

• Beheersing van de automobiliteit. 

• Duurzaam Veilig wegverkeer. 

De overige uitgangspunten zijn concreter en dienen als ontwerpuitgangspunten: 

• Goede oost-westbusverbinding. 

• Snelle, comfortabele en veilige hoofdroutes voor het langzaam verkeer. 

• Fijnmazig intern fietsstructuur. 

• Sociaal veilige fietsroutes. 

• Concentratie van autoverkeer op hoofdwegen (A59, N261, Noorder Allee, ‘Wegom-de-Zuid’. 

• Ontlasting van autoverkeer op Winterdijk en Oudestraat/Kerkstraat. 

• Geen keuze N261 als autosnelweg. 

• Ongelijkvloerse aansluiting Noorder Allee op N261. 

• Nieuwe onderdoorgang N261 ter hoogte van spoorbaantracé (zie ook 2.3). 

10 

Hoofdstuk 2

• Duurzaam veilige inrichting van wegen (30km/h-zones) en 60km/h-zones in buitengebied. 

• Voorkomen van extra verkeersdruk op kwetsbare gebieden ten westen en ten 

noorden van het plangebied door deze gebieden als verblijfsgebieden aan te 

wijzen. 

2.3 Verkeer 

Het plangebied is ontsloten door een tweetal grote stroomwegen: de A59 aan de 

noordzijde en de N261 aan de oostzijde. Aan de zuidzijde grenst het plangebied aan 

de gemeente Kaatsheuvel en aan de westzijde aan de kern Vrijhoeve. 

De hoofdontsluitingswegen in het plangebied zijn momenteel de Noorder Allee, de 

Tilburgseweg, de Kerkstraat, de Van der Duinstraat en de Bernhardstraat. Ten zuiden 

van de Kerkstraat en de Van der Duinstraat ligt een belangrijke ontsluitingsweg: 

de Bevrijdingsweg. Deze weg ligt op grondgebied van de gemeente Kaatsheuvel, 

maar is van groot belang voor de ontsluiting van Sprang, Vrijhoeve en Landgoed 

Driessen richting de N261 en Kaatsheuvel (zie figuur 3). 

Figuur 3: verkeerskundige structuur en de locatie van de autodoorsteken 

Hoofdstuk 2 

Fietsroute 

Ringstructuur 

Ringstructuur 

Ringstructuur 

Ringstructuur 

Autodoorsteek EM-TE 

Autodoorsteek EM-TÉ 

Autodoorsteek bij Koetshuis 

Autodoorsteek Koetshuis 

Ringstructuur 

Ringstructuur 

11

Naast bovenstaande wegen zijn voor de effectenstudie een aantal wegen binnen 

het plangebied van belang: 

Molenstraat 

De Molenstraat is ingericht als 30km/uur weg (erftoegangsweg I). De verharding 

bestaat uit klinkers en op de kruisingen zijn punaises (snelheidsremmende maatregelen) 

aangebracht. Bij de aansluiting op de Van der Duinstraat ligt een inritconstructie. 

Parkeren gebeurt in vakken evenwijdig aan de weg. 

Kerkstraat/Van der Duinstraat 

Momenteel hebben deze wegvakken een snelheidsregime van 50km/uur. De Van der 

Duinstraat is geheel uitgevoerd in asfalt, terwijl de Kerkstraat gedeeltelijk (bij de 

kerk) in klinkers uitgevoerd is. Drie buslijnen maken gedeeltelijk gebruik van deze 

wegvakken. Deze wegen zijn van oudsher belangrijke verbindingswegen tussen 

Waalwijk, Sprang, Capelle en Waspik. Kenmerkend is de lintbebouwing aan weerzijden. 

Parkeren gebeurd veelvuldig op de rijbaan. De Van der Duinstaat staat in het 

GVVP 2006 op de lijst om omgebouwd te worden naar een 30km/uur weg. 

Oudestraat 

De Oudestraat verbindt de kerkstraat met de Bernhardstraat en sinds kort ook met 

de Noorder Allee. De Oudestraat loopt als een oude verbindingsweg diagonaal door 

Landgoed Driessen. De weg is gedeeltelijk afgesloten voor gemotoriseerd doorgaand 

verkeer vanaf de rotonde bij de Bernhardstraat. Langzaam verkeer kan nog 

12 

Hoofdstuk 2

wel geheel gebruik maken van deze route. Voordat de Noorder Allee gereed was, 

was de Oudestraat de verbindingsweg tussen de N261 en Vrijhoeve. 

Oprijlaan/Villa Dotterbloem 

Deze ‘nieuwe’ wegen verbinden de Noorder Allee met de Oudestraat. Voordat de 

Noorder Allee gereed was ging het verkeer vanaf de N261 via de Noorder Allee, 

Oprijlaan en Villa Dotterbloem naar de Oudestraat en Bernhardstraat. De Oprijlaan 

gaat onder een appartementencomplex heen en takt verder westelijk aan op de 

Oudestraat. Het was de bedoeling om van de Oprijlaan vanaf de Villa Dotterbloem 

een busbaan te maken. Door bezwaren van belanghebbenden is dit plan voorlopig 

opgeschort en is dat gedeelte van de Oprijlaan alleen nog toegankelijk voor fietsers. 

Inprikker Koetshuis 

Het College heeft besloten om in het verlengde van de Molenstraat (ten noorden 

van de Oudestraat), aansluitend op het bestaande doodlopende straatje ten oosten 

van de molen een korte inprikker te realiseren met circa acht parkeerplaatsen. Vanaf 

deze locatie is het een korte loopafstand naar het zorgcluster in het Koetshuis. 

N.B. Bij de vaststelling van het bestemmingsplan heeft de raad uitgesproken dat de 

nieuwe ondergang onder de N261 alleen gerealiseerd zal worden indien in de toekomst 

blijkt dat de reconstructie van de N261 met ongelijkvloerse kruisingen onvoldoende 

soelaas biedt voor doorgaand verkeer naar de kern Waalwijk 

Hoofdstuk 2 

13

2.4 Voorzieningen 

Winkelaanbod & Concurrentiepositie 

In verhouding tot het inwonertal beschikt de kern Sprang-Capelle over een beperkt 

winkelaanbod. Het winkelaanbod is versnipperd over een drietal deelgebieden, te 

weten Sprang, het lint (Van der Duinstraat) en Vrijhoeve. De beperkte omvang en de 

versnipperde ligging maken dat het winkelaanbod over weinig aantrekkingskracht 

beschikt. Uit het door BRO uitgevoerde Koopstromenonderzoek Midden-Brabant 

2007 blijkt inderdaad dat de koopkrachtbinding aan het eigen winkelaanbod laag is. 

Sprang-Capelle bindt 48% van de dagelijkse en 12% van de niet-dagelijkse koopkracht. 

In naar inwonertal vergelijkbare kernen liggen de dagelijkse en nietdagelijkse 

binding op respectievelijk 80 à 90% en 35 à 50% (Bolt, Winkelvoorzieningen 

op waarde geschat, 2003). 

In de dagelijkse artikelensector vloeit vooral veel koopkracht (33%) naar het nabijgelegen 

Kaatsheuvel. Vanwege het omvangrijke en aantrekkelijke supermarktaanbod 

(Albert Heijn, Jumbo, EM-TÉ, Aldi, Lidl) in Kaatsheuvel-Centrum is dat niet verwonderlijk. 

Met o.a. Albert Heijn, Jumbo en Aldi weet ook Waalwijk-Centrum enige 

dagelijkse koopkracht (11%) uit Sprang-Capelle aan te trekken. In de niet-dagelijkse 

artikelensector vloeit de koopkracht vooral naar Waalwijk-Centrum (40%) en Kaatsheuvel 

(20%). 

Sprang-Capelle: Winkelaanbod in m² wvo per 1.000 inwoners vergeleken 

1.800 

1.600 

1.400 

1.200 

1.000 

800 

600 

400 

200 

0 

14 

Dagelijkse artikelen Niet-dagelijkse artikelen 

Sprang-Capelle Kernen met 7.500 à 10.000 inwoners Kernen met 10.000 à 15.000 inwoners 

Hoofdstuk 2

Winkelstructuur 

Het grootste deel van het winkelaanbod is aan het Raadhuisplein in Vrijhoeve gevestigd. 

Het gaat om supermarkt Plus, enkele versspeciaalzaken (AGF, slager, bakker, 

slijter, kaas), drogisterij Kruidvat, een drietal modewinkels, een opticien, een bloemist 

en een winkel met tweedehandsartikelen. Het winkelaanbod wordt aangevuld 

met enige dienstverlening. 

Aan de Van der Duinstraat (lint) is o.a. supermarkt EM-TÉ gevestigd. In de omgeving 

van de supermarkt zijn enkele specialistische winkels (ruitersport, vlaggen, fotografie) 

en een autobedrijf gehuisvest. 

Aan de Kerkstraat in Sprang is het winkelaanbod redelijk specialistisch en verspreid 

gevestigd. Het gaat o.a. om lingerie, tuinmeubelen, cadeauartikelen, antiek, beelden, 

tabak, etc.. 

Hoofdstuk 2 

15

Het Koetshuis 

Het Koetshuis is een bijzonder project. Het combineert wonen met zorg. In het 

Koetshuis komen verschillende vormen van woonruimte in diverse prijsklassen. Zelfstandig 

wonen of met zorg en dienstverlening op maat. Rondom het Koetshuis is 

veel natuurlijk groen, wadi’s en parkjes in wijk. 

In het Koetshuis komt ook een verpleeghuis. De cliënten wonen in een eigen 

groepswoning, samen met anderen. Naast het verpleeghuis komt er ook een ‘zorgcaroussel’. 

Dit medisch centrum herbergt straks een huisarts, tandarts, apotheek, 

fysiotherapie en een aantal 1 e 

lijns dienst en zorgverleners ‘wonen’. De zorgcaroussel 

heeft een functie voor Sprang-Capelle en Landgoed Driessen. Daarnaast kunnen 

bewoners en medebewoners het medisch centrum gebruiken als ontmoetingsplek. 

Impressie van het Koetshuis (Bron: Casade.nl) 

Het Koetshuis is gelegen aan de Koetshuislaan, aan de zuidkant van de Noorder 

Allee. Bewoners van Sprang-Capelle hebben een directe verbinding voor langzaam 

verkeer vanuit Sprang. In de huidige (en referentie) situatie is het Koetshuis vanuit 

Sprang niet direct bereikbaar voor gemotoriseerd verkeer. De snelste route vanuit 

Sprang naar het Koetshuis (uitgaan de van de referentiesituatie) is via de Kerkstraat, 

Tilburgseweg en Noorder Allee. Deze route (gemeten vanaf de Molenstraat) is ongeveer 

2 kilometer lang. Uitgaande van het type weg en snelheidsregime, duurt 

deze rit minder dan 5 minuten. 

Het bewonerscomité heeft aangegeven dat door het realiseren van de autodoorsteken, 

de reistijd en dus bereikbaarheid van het Koetshuis aanzienlijk verbetert wordt 

voor de bewoners van Sprang. 

16 

Hoofdstuk 2

3. DOORSTEEKVARIANTEN 

In hoofdstuk 1 zijn de verschillende varianten globaal besproken. In dit hoofdstuk 

worden de drie varianten in detail uiteengezet. De verschillende varianten zijn: 

• Referentievariant (variant 0); 

• Variant 1; 

• Variant 2. 

3.1 Referentievariant (0) 

Dit is de geplande variant zoals beschreven in de Facetnota Verkeer. In deze varianten 

worden geen autodoorsteken gerealiseerd. Deze variant dient dus als referentie 

(nulmeting) voor de twee andere varianten. Deze variant gaat uit van een ringstructuur: 

(Noorder Allee – Tilburgseweg – Bevrijdingsweg – Dick Flemmingstraat – Bernhardstraat). 

Doel van deze ringstructuur is dat het autoverkeer zoveel via deze ‘ring’ 

wordt afgewikkeld en dat intern doorgaand verkeer zoveel vermeden wordt. In 

figuur 4 staat deze ‘ringstructuur globaal weergegeven met de ‘inprikkers’ vanaf 

deze ring. 

Figuur 4: globale verkeerstructuur referentievariant 

Hoofdstuk 3 

17

3.2 Variant 1 

Variant 1 heeft twee nieuwe doorsteken. De eerste doorsteek is via de Molenstraat 

(zie figuur 5). Dit is een nieuwe doorsteek (tweerichtingen) vanaf de Oudestraat via 

de Koetshuislaan naar de Noorder Allee toe. De geplande knip (referentievariant) 

blijft behouden. Langzaam verkeer heeft nog wel doorgang. Naast deze doorsteek is 

ook een autodoorsteek tegenover de supermarkt EM-TÉ aan de Van der Duinstraat 

gepland (zie figuur 6). Deze nieuw te realiseren doorsteek verbindt Landgoed Driessen 

met de Van der Duinstraat. Op de huidige locatie waar de doorsteek moet komen 

is een woonhuis gelegen. Om deze doorsteek praktisch te realiseren moet het 

woonhuis wijken. 

Figuur 5: variant 1: doorsteek bij Molenstraat richting Noorder Allee 

Knip (afsluiting Oudestraat 

gemotoriseerd verkeer) 

18 

Variant 1 

2-richtingen doorsteek 

(nieuw te realiseren) 

Hoofdstuk 3

Figuur 6: variant 1, doorsteek tegenover EM-TÉ supermarkt 



3.3 Variant 2 

Variant 2 gaat uit van een autodoorsteek via de Molenstraat (zie variant 1). Naast 

deze doorsteek wordt ten westen van Villa Dotterbloem, op de Oudestraat een 

‘knip’ in de weg gerealiseerd. De geplande knip uit de referentievariant verdwijnt. 

De basisschool blijft hierdoor wel bereikbaar vanuit de kern Sprang via de Oudestraat. 

De autodoorsteek bij de EM-TÉ zoals bij variant 1 komt te vervallen (zie 

figuur 7). 

Figuur 7: Variant 2: doorsteek bij Molenstraat en knip ter hoogte van Villa Dotterbloem 

Hoofdstuk 3 

EM-TÉ 

Knip na kruising Villa Dotterbloem 

(afsluiting Oudestraat gemotori- 

seerd verkeer), school blijft bereik- 

baar 

Variant 2 



19

20 

Hoofdstuk 3

4. VERKEERSMODELSIMULATIE 

Om de effecten van de twee varianten inzichtelijk te maken wat verkeersafwikkeling 

betreft is aan adviesbureau Goudappel Coffeng gevraagd om deze varianten 

door te rekenen in het statisch verkeersmodel, waarna het visueel wordt gemaakt 

met een microscopisch dynamisch verkeersmodel. 

4.1 Statisch verkeersmodel 

Met behulp van het statische verkeersmodel wordt inzicht verkregen in de effecten 

van de autodoorsteken tussen Sprang, het Lint en Landgoed Driessen. Het laatste 

statische verkeersmodel laat de meest recente prognose voor Landgoed Driessen 

voor 2020 zien. In het statische verkeersmodel wordt op dit gebied ingezoomd en 

worden intensiteiten in de verschillende dagdelen (etmaal, ochtendspits, avondspits 

en restdag) inzichtelijk gemaakt. Hiermee wordt een beeld verkregen hoeveel verkeer 

in deze dagdelen van elk afzonderlijk wegvak gebruik wil maken. 

Uitgangspunten 

De referentiesituatie is de situatie waarin beide verbindingen niet gerealiseerd worden. 

Wel worden alle ontwikkelingen, zowel binnen als buiten het studiegebied in 

deze variant meegenomen, maar is de verkeersstructuur zoals deze oorspronkelijk in 

de plannen is opgenomen. 

In het statisch verkeersmodel bestaan de varianten 1 en 2 uiteraard nog niet. Deze 

zijn eerst aangemaakt, waarna de effecten van deze twee varianten bepaald kunnen 

worden. Hiermee wordt een beeld verkregen hoeveel verkeer in de bepaalde variant 

in de verschillende dagdelen (ochtend- en avondspits) van elk afzonderlijk wegvak 

gebruik wil maken. 

4.2 Dynamisch verkeersmodel 

Algemeen 

Met behulp van het dynamisch verkeersmodel wordt (dynamisch) inzicht verkregen 

in de effecten van de autodoorsteken tussen Sprang, het Lint en Landgoed Driessen. 

In het dynamisch verkeersmodel zijn alleen de belangrijkste wegen opgenomen. 

Niet alle woonstraten worden meegenomen, maar alleen die wegen die voor deze 

studie van belang zijn. 

Hoofdstuk 4 

21

Simulatieperioden 

In het dynamisch verkeersmodel worden de ochtend- als avondspits beschouwd. De 

ochtendspits betreft de periode van 07:00-09:00 uur en de avondspits van 16:00- 

18:00 uur. De varianten zijn voor het planjaar 2020 gesimuleerd. 

Verkeersintensiteiten 

Voor het studiegebied en de simulatieperioden zijn de intensiteiten uit het statische 

verkeersmodel van de gemeente Waalwijk afgeleid. Hiervoor is een uitsnede gemaakt 

uit het statische verkeersmodel ter grootte van het studiegebied. 

VISSIM 

Voor de dynamische modelstudie is gebruik gemaakt van het microscopische verkeerssimulatiemodel 

VISSIM. Met dit simulatiemodel wordt de verkeersafwikkeling 

in de verschillende varianten op een realistische wijze gesimuleerd, doordat zowel 

alle voertuigen (personen-, vrachtauto, OV) als fietsers en voetgangers afzonderlijk 

in hun omgeving worden gesimuleerd. De voertuigen beschikken daarbij over dezelfde 

kenmerken en gedragingen ten aanzien van volgen, voorrang verlenen, inhalen 

etc. etc. als in de werkelijkheid. Hierdoor is een betrouwbaar beeld van de 

verkeersafwikkeling verkregen. 

Input VISSIM: 

• Verkeersnetwerk zoals voor het studiegebied 2020 gepland is. 

• Verkeerslichtenregelingen (star). 

• Openbaarvervoerlijnen volgens de huidige dienstregelingen en routes. 

• Intensiteiten uit het statische verkeersmodel. 

22 

Hoofdstuk 4

5. EFFECTEN VARIANTEN 

5.1 Verkeerstromen en verkeersafwikkeling 

In het verkeersmodel zijn de 2 varianten en referentievarianten voor de ochtend- en 

avondspits doorgerekend. Allereerst wordt ingegaan op de referentievariant, waarna 

de varianten 1 en 2 in ogenschouw worden genomen. 

5.1.1 Referentievariant 

In de bijlage 1 zijn de intensiteitenplots opgenomen voor de ochtend- en avondspits. 

In de overzichten is goed het verschil tussen de ochtend- en avondspits te zien. Per 

rijbaan verschillen de intensiteiten voor de ochtend- en avondspits wat duidt op 

komend en vertrekkend verkeer: het woon-werkverkeer. Het doorgaande verkeer 

wordt via de ringstructuur afgewikkeld wat resulteert in lage intensiteiten (weinig 

tot geen sluipverkeer) in de woonstraten. De Van der Duinstraat (tussen Dick Flemmingstraat 

en de Bernhardstraat) heeft het meeste verkeer te verwerken aangezien 

dit een belangrijke route is vanaf Vrijhoeve richting Kaatsheuvel en Sprang. 

De avondspits is drukker dan de ochtend. Dit kan duiden op een sterkere concentratie 

van woon-werkverkeer in de avond, maar ook op ander type verkeer (winkel, 

recreatief). 

5.1.2 Variant 1 

Het toevoegen van twee doorsteken in de structuur van Landgoed Driessen heeft 

een duidelijk effect in de omvang van de verkeersstromen op de wegen en straten 

van Landgoed Driessen en Sprang. De intensiteitenplots van variant 1 zijn opgenomen 

in de bijlagen. De belangrijkste effecten van de doorsteek tussen Oudestraat en 

Koetshuislaan zijn (zie tabel 5.1): 

• Een merkbaar gebruik van de doorsteek en als gevolg daarvan een ruime toename 

van het verkeer op de Koetshuislaan. 

• Een aanzienlijke toename van de intensiteit op de Molenstraat en de Burgemeester 

Meijerstraat. De oorzaak ligt waarschijnlijk in het feit dat kortste en 

meest logische route tussen de aansluiting op de N261 en de kernen Sprang en 

Vrijhoeve via de gekozen doorsteek loopt. 

• Als gevolg daarvan meer verkeer op de Oudestraat, met name tussen de Esdoornlaan 

en de Burg. Meijerstraat. 

• Een geringe toename van het verkeer op de Noorder Allee tussen de Koetshuislaan 

en de Tilburgseweg. 

Hoofdstuk 5 

23

• Een afname van de verkeersintensiteit op de Tilburgseweg, tussen Noorder Allee 

en de Kerkstraat. Tezamen met het vorige punt duidt dit er op dat verkeer tussen 

de aansluiting met de N261 en de kern Sprang verschuift van de Tilburgseweg 

en de Kerkstraat naar de Noorder Allee en de Koetshuislaan. 

De belangrijkste effecten van de doorsteek tussen de Van der Duinstraat en de wijk 

Bibliotheek zijn: 

• Gebruik van de doorsteek en een aanzienlijke toename van de verkeersintensiteit 

op de straat door de wijk Bibliotheek. 

• Een toename van het verkeer op de Van der Duijnstraat, ter hoogte van de beoogde 

doorsteek. 

• Een aanzienlijke afname van de verkeersintensiteit op de Noorder Allee (tussen 

de Oudestraat en de Spoorbaanweg) en de Bernhardstraat. 

• Hoeveelheid verkeer op de Dick Flemmingstraat blijft vrijwel ongewijzigd. 

• Een afname van het verkeer op de Raadhuisstraat tussen de beoogde doorsteek 

en het Raadhuisplein. 

24 

Hoofdstuk 5

Tabel 5.1 Resultaten simulatiemodel variant 1 

Straat Locatie Etmaalintensiteit 

Hoofdstuk 5 

Referentievariant 0 

Etmaalintensiteit 

25 

Variant 1 

Noorder Allee Spoorbaanweg - Oudestraat 3730 2010 -46% 

Noorder Allee Oudestraat - Villa Waterranonkel 3150 2840 -10% 

Noorder Allee Villa Waterranonkel 2950 2691 -9% 

Noorder Allee Koetshuislaan - Tilburgseweg 5430 5890 8% 

Tilburgseweg Noorder Allee - Kerkstraat 2800 1710 -39% 

Tilburgseweg Kerkstraat - Bevrijdingsweg 5336 5330 0 

Kerkstraat Rembrandtlaan - Burg Meijerstraat 4170 3660 -12% 

Kerkstraat Burg Meijerstraat - Molenstraat 3660 3540 -3% 

Van der Duijnstraat Molenstraat - Dijkstraat 3910 4085 4% 

Van der Duijnstraat Dijkstraat - Dick Flemmingstraat 3920 4200 7% 

Raadhuisstraat Dick Flemmingstraat - Berkhaag 8150 7680 -6% 

Raadhuisstraat Berkhaag - Bernhardstraat 8211 7645 -7% 

Raadhuisstraat Bernhardstraat - Raadhuisplein 6060 6050 0 

Bernhardstraat Raadhuisstraat - Bolderik 5810 4750 -18% 

Bernhardstraat Bolderik - De Orangerie 5270 4220 -20% 

De Orangerie 3120 3120 0 

Bernhardstraat De Orangerie - Noorder Allee 5130 3960 -23% 

Spoorbaanweg Noorder Allee - Koesteeg 5360 5380 0 

Oprijlaan Noorder Allee - Villa Waterranonkel 2400 2425 1% 

Koetshuislaan Noorder Allee - Koetshuis 545 1125 106% 

Koetshuislaan Koetshuis - doorsteek 545 825 51% 

Oudestraat doorsteek 0 1080 

Koetshuislaan doorsteek - Caleche 545 550 1% 

Bibliotheek oost Oudestraat - Bibliotheek zuid 1070 1200 12% 

Bibliotheek zuid Bibliotheek oost - Bibliotheek west 315 700 122% 

Bibliotheek west 1 Bibliotheek zuid - Oudestraat 310 945 205% 





Burg Meijerstraat Kerkstraat - Oudestraat 170 322 89% 

Molenstraat Kerkstraat - Oudestraat 190 610 221% 

Oudestraat Molenstraat - Burg Meijerstraat 780 1100 41% 

Oudestraat Burg Meijerstraat - Torenstraat 810 880 9% 

Oudestraat Molenstraat - Esdoornlaan 610 713 17% 

Kerkstraat Tilburgseweg - Oudestraat 5300 4740 -11% 

Dick Flemmingstraat Van der Duijnstraat - Bevrijdingsweg 6100 6095 0 

Bibliotheek doorsteek 0 1120 

Groei 

(%)

5.1.3 Variant 2 

In variant 2 van de verkeersstructuur van Landgoed Driessen en Sprang wordt, zoals 

in variant 1, een doorsteek beoogd tussen de Oudestraat en de Koetshuislaan. 

De werkelijk geplande afsluiting voor gemotoriseerd verkeer op de Oudestraat verschuift 

in deze variant naar de locatie tussen Villa Dotterbloem en de meest westelijke 

aansluiting van de wijk Bibliotheek op de Oudestraat. De resultaten van de 

simulatiemodellen zijn opgenomen in de bijlagen. De effecten die de maatregelen 

hebben op de verkeersintensiteiten rond de locatie, komen overeen met de effecten 

die beschreven zijn voor variant 1 (zie tabel 5.2): 

• Een merkbaar gebruik van de doorsteek en als gevolg daarvan een ruime toename 

van het verkeer op de Koetshuislaan. Deze toename is nog groter dan die 

in het geval van variant 1. 

• Een aanzienlijke toename van de intensiteit op de Molenstraat en de Burgemeester 

Meijerstraat. Met name op de Molenstraat neemt het verkeer in grote 

percentages toe in vergelijking met de referentiesituatie. Evenals bij variant 1 

ligt bij variant 2 de oorzaak ligt waarschijnlijk in het feit dat kortste en meest 

logische route tussen de aansluiting op de N261 en de kernen Sprang en Vrijhoeve 

via de gekozen doorsteek loopt. 

• Als gevolg van het gebruik van de doorsteek neemt het verkeer op de Oudestraat 

aanzienlijk toe. 

• Een geringe afname van het verkeer op de Noorder Allee tussen de Koetshuislaan 

en de Tilburgseweg. 

• Een aanzienlijke afname van de verkeersintensiteit op de Tilburgseweg, tussen 

Noorder Allee en de Kerkstraat. Tezamen met het vorige punt duidt dit er op 

dat verkeer tussen de aansluiting met de N261 en de kern Sprang verschuift van 

de Tilburgseweg en de Kerkstraat naar de Noorder Allee en de Koetshuislaan. 

• Een afname van het verkeer op de Oprijlaan. Hoogstwaarschijnlijk verschuift een 

deel van het verkeer tussen de aansluiting op de N261 en de wijk Bibliotheek 

van de Oprijlaan naar de voorgestelde doorsteek en de aansluiting van Villa Dotterbloem 

op de Oudestraat. 

• Een toename van het verkeer op de Van der Duijnstraat en de Kerkstraat ten 

opzichte van de referentiesituatie. Dit met uitzondering van de Kerkstraat. Dit 

geeft aan dat de route via de doorsteek en de Molenstraat gebruikt wordt. 

26 

Hoofdstuk 5

Tabel 5.2 Resultaten simulatiemodel variant 2 

Straat Locatie Etmaalintensiteit 

Hoofdstuk 5 


Etmaalintensiteit 

27 

Variant 2 

Noorder Allee Spoorbaanweg - Oudestraat 3730 3300 -12% 

Noorder Allee Oudestraat - Villa Waterranonkel 3150 3320 5% 

Noorder Allee Villa Waterranonkel 2950 3170 7% 

Noorder Allee Koetshuislaan - Tilburgseweg 5430 5085 -6% 

Tilburgseweg Noorder Allee - Kerkstraat 2800 805 -71% 

Tilburgseweg Kerkstraat - Bevrijdingsweg 5336 5330 0 

Kerkstraat Rembrandtlaan - Burg Meijerstraat 4170 3550 -15% 

Kerkstraat Burg Meijerstraat - Molenstraat 3660 3430 -6% 

Van der Duijnstraat Molenstraat - Dijkstraat 3910 4315 10% 

Van der Duijnstraat Dijkstraat - Dick Flemmingstraat 3920 4250 8% 

Raadhuisstraat Dick Flemmingstraat - Berkhaag 8150 8030 -1% 

Raadhuisstraat Berkhaag - Bernhardstraat 8211 8027 -2% 

Raadhuisstraat Bernhardstraat - Raadhuisplein 6060 6060 0 

Bernhardstraat Raadhuisstraat - Bolderik 5810 5360 -8% 

Bernhardstraat Bolderik - De Orangerie 5270 4830 -8% 

De Orangerie 3120 3115 0 

Bernhardstraat De Orangerie - Noorder Allee 5130 4701 -8% 

Spoorbaanweg Noorder Allee - Koesteeg 5360 5350 0 

Oprijlaan Noorder Allee - Villa Waterranonkel 2400 1880 -22% 

Koetshuislaan Noorder Allee - Koetshuis 545 1173 115% 

Koetshuislaan Koetshuis - doorsteek 545 897 65% 

Oudestraat doorsteek 0 1215 

Koetshuislaan doorsteek - Caleche 545 550 1% 

Bibliotheek oost Oudestraat - Bibliotheek zuid 1070 1180 10% 

Bibliotheek zuid Bibliotheek oost - Bibliotheek west 315 610 94% 




Bibliotheek west 4 Bibliotheek zuid - Oudestraat 380 258 -32% 

Bibliotheek west 5 Bibliotheek zuid - Oudestraat 380 260 -32% 

Burg Meijerstraat Kerkstraat - Oudestraat 170 317 86% 

Molenstraat Kerkstraat - Oudestraat 190 925 387% 

Oudestraat Molenstraat - Burg Meijerstraat 780 1190 53% 

Oudestraat Burg Meijerstraat - Torenstraat 810 1020 26% 

Oudestraat Molenstraat - Esdoornlaan 610 970 59% 

Kerkstraat Tilburgseweg - Oudestraat 5300 4780 -10% 

Dick Flemmingstraat Van der Duijnstraat - Bevrijdingsweg 6100 6100 0 

Bibliotheek doorsteek 0 0 

Groei 

(%)

5.2 Verkeersveiligheid 

De verkeersveiligheid in het projectgebied is beschouwd over de afgelopen 4jaar. 

Het onderzoeksgebied is begrensd door de volgende straten: Noorder Allee, Tilburgseweg, 

Kerkstraat, Van der Duinstraat, Bernhardstraat. Deze straten zijn zelf ook 

meegenomen in de analyse (zie kaartbeeld). 

In totaal hebben er in de afgelopen 4 jaar 46 ongevallen plaatsgevonden. In 32 gevallen 

ging het om ongevallen met uitsluitend materiele schade. In 6 gevallen was er 

sprake van een ongeval waarbij gewonden bij zijn gevallen, die daarna in het ziekenhuis 

zijn behandeld. In de 8 overige ongevallen zijn ook gewonden gevallen, 

maar de betrokkenen hadden geen ziekenhuisbehandeling nodig. 

Een groot deel van de geregistreerde ongevallen vond plaats op het lint tussen Vrijhoeve 

en Sprang, de Raadhuisstraat, de Van der Duinstraat en de Kerkstraat, namelijk 

4 ongevallen waarbij ziekenhuisbehandeling nodig was, 4 ongevallen met overige 

gewonden en 27 ongevallen met uitsluitend materiele schade. Het genoemde 

traject is lang (bijna 2 km), echter het aantal ongevallen op deze straten geeft aan 

dat er regelmatig conflicten ontstaan tussen de weggebruikers. Op basis van deze 

cijfers is er aanleiding om aan te nemen dat in het projectgebied, en met name op 

het lint tussen Vrijhoeve en Sprang, de verkeersveiligheid te verbeteren is. 

Uit de simulatiemodellen is gebleken dat in beide varianten de verkeersintensiteit 

op het lint, tussen de Molenstraat en de Dick Flemmingstraat, toeneemt ten opzichte 

van de referentievariant. De toename verschilt per wegvak en op het gedeelte 

van de Kerkstraat tussen de Molenstraat en de Tilburgseweg neemt de intensiteit 

juist af. Echter, over het geheel bekeken is op de Van der Duinstraat en de Kerkstraat 

meer verkeer te verwachten als gevolg van de beoogde doorsteken. Een toename 

van het verkeer in de huidige functie van die straten zorgt voor een grotere 

kans op conflicten tussen weggebruikers en een verminderde verkeersveiligheid. 

Het verkeer op de Molenstraat en Burgemeester Meijerstraat neemt in beide varianten 

aanzienlijk toe. Deze toename is toe te schrijven aan nieuw doorgaand verkeer. 

Dit doorgaand verkeer heeft dus niet zijn bestemming op deze wegen. Aangezien 

vooral de Molenstraat als doorgaande verbinding wordt gebruik is te verwachten 

dat de snelheden van dit verkeer hoger zullen liggen dan in de referentiesituatie. 

Dit verkeer heeft geen bestemming op de Molenstraat en wil snel van A naar B rijden. 

Ongeacht dat reeds snelheidremmende maatregelen aanwezig zijn, is de verwachting 

dat de snelheden tezamen met de intensiteiten omhoog zullen gaan, wat 

de kans op conflicten vergroot en de ernst van de ongevallen verhoogt. 

28 

Hoofdstuk 5

Figuur 8: Totaal ongevallen in projectgebied 2004 t/m 2008 

5.3 Leefbaarheid 

De mate van leefbaarheid van de straten en wegen in het projectgebied wordt mede 

bepaald door de mate waarin de omvang en samenstelling van het verkeer past 

bij de functie van de weg. Uit de resultaten van de simulatiemodellen blijkt dat in 

beide varianten het verkeer nieuwe routes kiest. Daardoor neemt de verkeersintensiteit 

op enkele gebiedsontsluitingswegen af en in enkele woonstraten toe. 

Het verschil in intensiteit tussen de referentievariant van het simulatiemodel en de 

twee varianten met de beoogde doorsteken is het meest duidelijk op de Molenstraat. 

Deze straten zijn aan te merken als erftoegangsweg. De straten zijn voornamelijk 

bedoeld voor de uitwisseling van verkeer en toegang te verschaffen tot woningen 

en voorzieningen in de straat. Het beoogde gebruik is te lezen uit de inrichting 

van de straten. Die zijn voorzien zijn van snelheidsremmende maatregelen en 

vallen binnen de 30km-zone. De simulatiemodellen tonen dat in de Molenstraat de 

etmaalintensiteit toeneemt van 190 naar tussen de 600 en 925 motorvoertuigen per 

Hoofdstuk 5 

29

etmaal, een toename van enkele honderden procenten ten opzichte van de referentievariant. 

Als vuistregel wordt door CROW aangehouden dat 5000 à 6000 motorvoertuigen 

per etmaal acceptabel is voor een woonstraat. Dit betekent dat de te 

verwachten intensiteit in de Molenstraat past binnen de functie van een woonstraat. 

Echter, een intensiteit die in de genoemde mate verschilt van de oorspronkelijke 

verkeersdruk, zorgt voor een substantiële verandering in de leefbaarheid van 

een straat. Zeker voor ‘Sprangse’ begrippen is deze toename aanzienlijk en heeft 

een negatief gevolg voor de leefbaarheid. 

De simulatiemodellen tonen naast een toename van verkeer op wegvakken ook een 

afname van de intensiteit op andere wegvakken. Dit is duidelijk het geval op de 

Tilburgseweg. Als gevolg van de doorsteek nabij het Koetshuis (variant 1 en 2) 

neemt het gebruik van de Tilburgseweg af. De Tilburgseweg is ingericht als een gebiedsontsluitingsweg 

en in de structuur rond Landgoed Driessen en Sprang heeft 

deze weg ook die functie gekregen. Dat betekent dat de weg is ingericht op het 

afwikkelen van verkeer en geen verblijfskarakter heeft. De leefbaarheid is op deze 

weg minder van belang. Een afname van de verkeersintensiteit is hier geen doel en 

draagt derhalve niet bij aan de leefbaarheid van de Tilburgseweg. 

Om een wijziging in het gebruik en de verkeersbelasting van straten en wegen in 

het projectgebied zijn ruimtelijke ingrepen nodig. Dit geldt voor de straten en wegen 

waar een dermate toename van het verkeer te verwachten is, dat die niet past 

bij de functie. 

5.4 Detailhandel en voorzieningen 

5.4.1 Winkelaanbod: context 

Alvorens aandacht te besteden aan eventuele effecten van de verschillende verkeersvarianten 

op het winkelaanbod in Sprang-Capelle, wordt ingezoomd op het 

krachtenveld en de context (ontwikkelingen, plannen en initiatieven) waarbinnen 

dit winkelaanbod zich bevindt. 

Sowieso betere vooruitzichten door stijging inwonertal 

Met de ontwikkeling van de uitbreidingslocatie landgoed Driessen (2.700 woningen 

en bijna 7.000 inwoners rond 2020) zal het primaire verzorgingsgebied van het winkelaanbod 

in Sprang-Capelle uitbreiden. Het inwonertal en bijgevolg ook het bestedingspotentieel 

zullen stijgen. Alle winkels in de kern, zowel de dagelijkse als de 

niet-dagelijkse, zullen van dat extra bestedingspotentieel gebruik kunnen maken. 

Wij willen op voorhand dan ook nadrukkelijk stellen dat de vooruitzichten voor het 

winkelaanbod in Sprang-Capelle sowieso beter zijn. Kortom, mogelijke effecten van 

de verschillende verkeersvarianten op het winkelaanbod zijn (slechts) relatief. Alle 

winkels kunnen profijt trekken uit het extra bestedingspotentieel. De vraag is alleen 

30 

Hoofdstuk 5

in welke mate men hieruit profijt kan trekken. Enkel de mate van profiteren en niet 

het profiteren an sich wordt door het al dan niet doorvoeren van de verschillende 

verkeersvarianten bepaald. 

Ambitie: Goede lokale consumentenverzorging & goed ondernemersklimaat 

De ambitie voor het winkelaanbod in Sprang-Capelle richt zich op het bieden van 

een goede verzorging voor de lokale consument én op het scheppen van een goed 

klimaat voor bestaande en eventuele nieuwe winkeliers. Deze doelstelling (ambitie) 

is mede ingegeven vanuit de maatschappelijke functie die de detailhandel vervult. 

Detailhandel vervult naast een economische functie waarbij de aankoop- en verkooptransactie 

van een product centraal staat, vooral ook een functie als ontmoetingsplaats, 

een sociale functie. Enerzijds is het streven het bieden van een zo compleet 

en gevarieerd mogelijk pakket van winkels en van aanverwante publieksgerichte 

voorzieningen. Anderzijds dient voldoende ruimte te worden geboden aan 

initiatieven van winkeliers om zo in te spelen op de dynamiek binnen de detailhandel. 

Opwaardering Raadhuisplein (wijkwinkelcentrum) 

Binnen de ambitie om te komen tot een zo goed mogelijke consumentenverzorging 

is het streven gericht op het ontwikkelen van één compact, compleet en comfortabel 

winkelcentrum, en dit aan het Raadhuisplein in Vrijhoeve. Doel is het Raadhuisplein 

door te ontwikkelen van buurtwinkelcentrum naar wijkwinkelcentrum. In een wijkwinkelcentrum 

ligt het accent op dagelijkse artikelen met aanvullend niet-dagelijks 

artikelenaanbod, zeker voor wat betreft de frequent benodigde artikelen (boodschappen). 

Trekkersrol wordt bij voorkeur vervuld door minimaal twee elkaar naar 

prijskwaliteit aanvullende supermarkten. De supermarkten worden aangevuld met 

een zo compleet mogelijk aanbod aan specialisten in de dagelijkse sector en verder 

enkele winkels in de niet-dagelijkse sector. 

5.4.2 Winkelaanbod: effecten 

Hierna wordt een tweetal sets van scenario’s uitgewerkt. In de eerste set van scenario’s 

wordt ervan uitgegaan dat de huidige versnipperde winkelstructuur wordt behouden. 

In de tweede set van scenario’s wordt ervan uitgegaan dat voorgaande 

ambitie doorgang vindt en dat het Raadhuisplein in Vrijhoeve wordt opgewaardeerd. 

Variant A - Behoud huidige winkelstructuur 

Geen tot zeer geringe uitbreidingen van het winkelaanbod 

Stel: Autodoorsteek bij supermarkt EM-TÉ 

• Door het realiseren van een autodoorsteek bij supermarkt EM-TÉ worden de 

winkels aan de Van der Duinstraat voor een deel van de inwoners van landgoed 

Hoofdstuk 5 

31

Driessen beter bereikbaar. Dat geldt vooral voor de inwoners uit het centrale 

gedeelte van landgoed Driessen én voor de winkels die in het middenstuk van de 

Van der Duinstraat (lint) zijn gevestigd, namelijk supermarkt EM-TÉ en directe 

omgeving. 

• Met name supermarkt EM-TÉ zal baat hebben bij de doorsteek. De autobereikbaarheid 

van de supermarkt wordt voor een deel van de inwoners van landgoed 

Driessen heel wat beter. Juist voor een supermarkt (dagelijkse boodschappen) 

zijn nabijheid en een goede bereikbaarheid vanuit het primaire verzorgingsgebied 

van cruciaal belang. Uit het Koopstromenonderzoek Midden-Brabant 2007 

blijkt inderdaad dat nabijheid de belangrijkste reden is om in Sprang-Capelle 

geld uit te geven aan dagelijkse artikelen. Niet minder dan 28% van de inwoners 

van Waalwijk zegt in het centrum van Sprang-Capelle geld uit te geven aan dagelijkse 

artikelen omwille van de nabijheid en bijvoorbeeld slechts 12% omwille 

van de goede keuzemogelijkheden in het centrum. 

• Voor de overige winkels in de omgeving van supermarkt EM-TÉ (tapijt, ruitersport, 

vlaggen, fotografie) is een goede bereikbaarheid uiteraard ook belangrijk, 

maar speelt nabijheid in veel mindere mate een rol. Deze specialistische winkels 

worden veelal doelgericht en minder vaak bezocht. Voor dit soort winkels is de 

consument sneller bereid een eindje om te rijden. 

• Vanwege de verwachte stijging van de koopkrachttoevloeiing vanuit landgoed 

Driessen naar supermarkt EM-TÉ wordt de kans ons inziens klein dat de supermarkt, 

na het realiseren van de autodoorsteek, nog zal willen verhuizen naar 

het Raadhuisplein. De herontwikkeling van het winkelcentrum rondom het 

Raadhuisplein wordt daarmee gefrustreerd. 

• Door het realiseren van een autodoorsteek bij supermarkt EM-TÉ bestaat de 

kans dat iets meer koopkracht vanuit Driessen zal wegvloeien naar Kaatsheuvel. 

Immers, een deel van de inwoners van landgoed Driessen zal niet meer de route 

via de Bernhardstraat, maar juist de doorsteek verkiezen. Voor hen doet het 

winkelcentrum rondom het Raadhuisplein niet meer dienst als intervening opportunity 

richting Kaatsheuvel. Integendeel, de route naar Kaatsheuvel doet 

dienst als intervening opportunity richting Raadhuisplein. Het Raadhuisplein ligt 

namelijk na de doorsteek bij de Dick Flemmingstraat. Vanwege het omvangrijke 

en aantrekkelijke supermarktaanbod in Kaatsheuvel-Centrum zijn de inwoners 

van Sprang-Capelle voor het aankopen van dagelijkse artikelen nu al sterk georiënteerd 

op het nabijgelegen Kaatsheuvel. Uit het Koopstromenonderzoek 

Midden-Brabant 2007 blijkt dat niet minder dan een derde van de dagelijkse 

wegvloeit naar Kaatsheuvel. 

Stel: Geen autodoorsteek bij supermarkt EM-TÉ 

• De koopkrachttoevloeiing vanuit landgoed Driessen naar supermarkt EM-TÉ zal 

kleiner zijn dan in het scenario met autodoorsteek. 

• Voor de specialistische winkels in de omgeving van EM-TÉ zal de daling in koopkrachttoevloeiing 

vanuit landgoed Driessen veel minder groot zijn. Immers, zij 

32 

Hoofdstuk 5

hebben een heel andere doelpubliek en worden vooral doelgericht en minder 

vaak bezocht. 

• Leidt de iets mindere (dan in het scenario met autodoorsteek) koopkrachttoevloeiing 

vanuit landgoed Driessen ertoe dat de omzet van supermarkt EM-TÉ 

onder druk komt te staan. Die kans schatten wij uiterst klein in. Immers, met de 

ontwikkeling van landgoed Driessen zal het primaire verzorgingsgebied van supermarkt 

EM-TÉ sowieso groter worden. Het inwonertal en bijgevolg het bestedingspotentieel 

stijgen sowieso. 

• Indien het realiseren van een autodoorsteek bij supermarkt EM-TÉ niet doorgaat, 

is de supermarkt via de doorsteek nog steeds goed bereikbaar met bijvoorbeeld 

de fiets. Bij de iets mindere (dan in het scenario met autodoorsteek) 

koopkrachttoevloeiing vanuit landgoed Driessen gaat het dus vooral om koopkracht 

van autobezoekers. In dit scenario zal de EM-TÉ meer bezocht worden 

voor de vergeten boodschappen en meer door fietsers en voetgangers dan in het 

scenario met autodoorsteek. 

Stel: Autodoorsteek via de Molenstraat 

• Door het realiseren van een autodoorsteek via de Molenstraat wordt een aantal 

voorzieningen (o.a. Koetshuis) beter bereikbaar voor de inwoners van de (oude) 

kern Sprang. 

• Door het realiseren van een autodoorsteek via de Molenstraat wordt de autobereikbaarheid 

van de winkels aan de Kerkstraat voor een deel van de inwoners 

van landgoed Driessen beter. Hoewel voor deze veelal specialistische, doelgerichte 

bezochte winkels nabijheid veel minder belangrijk is dan bijvoorbeeld 

voor een supermarkt, kan de doorsteek dus zorgen voor een stijging van het bezoekersaantal 

aan de winkels aan de Kerkstraat. 

• Door het realiseren van een autodoorsteek via de Molenstraat zal de verkeersintensiteit 

van de Tilburgseweg wat dalen. Echter, dit zal ons inziens niet leiden 

tot een daling van het bezoekersaantal aan het tuincentrum aldaar. Enerzijds 

omdat tuincentra nog steeds heel doelgericht worden bezocht. Anderzijds omdat 

het primaire verzorgingsgebied van het tuincentrum sowieso wordt uitgebreid. 

Variant B - Naar een nieuwe winkelstructuur 

Uitbreidingen van het winkelaanbod rondom het Raadhuisplein 

Stel: Autodoorsteek bij (voormalige) supermarkt EM-TÉ 

• Door het realiseren van een autodoorsteek bij (de voormalige) supermarkt EM- 

TÉ worden de winkels aan de Van der Duinstraat voor de inwoners van landgoed 

Driessen beter bereikbaar. Dat geldt vooral voor de inwoners uit het centrale 

gedeelte van landgoed Driessen én voor de winkels die in het middenstuk van de 

Van der Duinstraat (het zogenaamde lint) zijn gevestigd. Echter, met de herontwikkeling 

van het Raadhuisplein zal supermarkt EM-TÉ niet meer op de huidige 

Hoofdstuk 5 

33

locatie zijn gevestigd. Juist die winkel die het meeste baat had bij het realiseren 

van de doorsteek (nabijheid) is verdwenen. 

• Voor de overige winkels in de omgeving (tapijt, ruitersport, vlaggen, fotografie) 

is een goede bereikbaarheid uiteraard ook belangrijk, maar speelt nabijheid in 

veel mindere mate een rol. Zij worden veelal doelgericht en minder vaak bezocht. 

Voor dit soort winkels is de consument sneller bereid een eindje om te rijden. 

• Met de herontwikkeling van het Raadhuisplein komt het merendeel van het 

winkelaanbod te liggen na de doorsteek bij de Dick Flemmingstraat. Door het 

realiseren van een autodoorsteek bij (de voormalige) supermarkt EM-TÉ zal een 

deel van de inwoners van landgoed Driessen niet meer de route via de Bernhardstraat, 

maar juist de doorsteek verkiezen. Voor hen doet het winkelcentrum 

rondom het Raadhuisplein niet meer dienst als intervening opportunity richting 

Kaatsheuvel. Integendeel, de route naar Kaatsheuvel doet dienst als intervening 

opportunity richting Raadhuisplein. Omdat het merendeel van het winkelaanbod 

na de doorsteek bij de Dick Flemmingstraat komt te liggen, geldt dat in deze 

variant iets meer dan in de vorige variant, waarbij de huidige winkelstructuur 

wordt behouden. 

Stel: Autodoorsteek via de Molenstraat 

• Door het realiseren van een autodoorsteek via de Molenstraat wordt een aantal 

voorzieningen (o.a. Koetshuis) beter bereikbaar voor de inwoners van de (oude) 

kern Sprang. 

• Door het realiseren van een autodoorsteek via de Molenstraat wordt de autobereikbaarheid 

van de winkels aan de Kerkstraat voor een deel van de inwoners 

van landgoed Driessen beter. Hoewel voor deze veelal specialistische, doelgerichte 

bezochte winkels nabijheid veel minder belangrijk is dan bijvoorbeeld 

voor een supermarkt, kan de doorsteek dus zorgen voor een stijging van het bezoekersaantal 

aan de winkels aan de Kerkstraat. 

• Door het realiseren van een autodoorsteek via de Molenstraat zal de verkeersintensiteit 

van de Tilburgseweg wat dalen. Echter, dit zal ons inziens niet leiden 

tot een daling van het bezoekersaantal aan het tuincentrum aldaar. Enerzijds 

omdat tuincentra nog steeds heel doelgericht worden bezocht. Anderzijds omdat 

het primaire verzorgingsgebied van het tuincentrum sowieso wordt uitgebreid. 

34 

Hoofdstuk 5

5.5 Zorgvoorziening: het Koetshuis 

Voor de effectmeting van de bereikbaarheid van het Koetshuis is alleen de doorsteek 

bij de Molenstraat van belang. Variant 1 heeft weliswaar een extra doorsteek 

bij de EM-TÉ, echter het effect op de bereikbaarheid van het Koetshuis van deze 

doorsteek bij variant 1 is nihil. In figuur 9 zijn de twee meest logische aanrijroutes 

vanaf Sprang richting het Koetshuis aangegeven. De blauwe route is die inclusief 

een autodoorsteek bij de Molenstraat, de rode route volgt de referentievariant. 

Figuur 9: autobereikbaarheid vanaf Sprang naar het zorgcentrum Koetshuis 

De rode route is ongeveer 2 kilometer lang met een gemiddelde reistijd van 4 minuten. 

De blauwe route is ongeveer 800 meter lang met een gemiddelde reistijd van 2 

minuten. Uiteraard verschillen de afstanden en reistijden vanuit verschillende vertreklocaties 

in en rondom Sprang. Deze routes zijn bedoeld om het verschil in afstand 

en reistijd aan te geven indien de autodoorsteek bij de Molenstraat gerealiseerd 

wordt. 

De autobereikbaarheid vanuit Sprang is in de referentiesituatie minder goed dan bij 

variant 1 en 2, maar is nog steeds goed te noemen. De extra reistijd vanaf het punt 

in figuur 9 is ongeveer 2 minuten en 1,2 kilometer langer. De extra reistijd en reisafstand 

zijn niet significant hoger om te spreken van onacceptabele negatieve gevolgen. 

Het koetshuis blijft bij alle varianten goed bereikbaar voor langzaam verkeer. 

De autobereikbaarheid in de referentiesituatie is goed te noemen. De rode route is 

Hoofdstuk 5 

35

doorgaans congestievrij wat een snelle doorgang bij eventuele spoed gewaarborgd 

is. Deze route is grotendeels vrij van snelheidsremmende maatregelen in tegenstelling 

tot de blauwe route (variant 2). 

36 

Hoofdstuk 5

6. BESTUURSRECHTERLIJK KADER 

6.1 Ruimtelijke procedures 

Noodzaak ruimtelijke procedure 

De locatie van de ontsluiting tegenover de supermarkt EM-TÉ ligt binnen het bestemmingsplan 

“Sprang”. Ter plaatse vigeert de bestemming ‘Woondoeleinden, 

categorie II’. Op grond van dit bestemmingsplan is de realisatie van een ontsluitingsweg 

ruimtelijk en functioneel niet mogelijk. 

De locatie van de doorsteek Molenstraat - Koetshuislaan ligt voor het grootste deel 

binnen het Uitwerkingsplan “Het Koetshuis fase 2”. Ter plaatse vigeert de bestemming 

‘Groenvoorzieningen, wadi’. Op grond van dit bestemmingsplan is de realisatie 

van de doorsteek Molenstraat – Koetshuislaan functioneel niet mogelijk. 

Aangezien zowel de realisatie van de ontsluiting tegenover de supermarkt EM-TÉ als 

de doorsteek Molenstraat – Koetshuislaan op basis van het vigerende planologische 

regime niet mogelijk zijn, dient voor beiden er een bestemmingsplanprocedure ex 

artikel 3.1 Wro gevolgd te worden of een projectbesluit ex artikel 3.10 Wro. 

Kosten en risico's 

Op dergelijke procedures is de uniforme openbare voorbereidingsprocedure (Afdeling 

3.4.) van de Awb van toepassing. Het is derhalve mogelijk een ieder om zienswijzen 

in te dienen en vervolgens bezwaar en beroep aan te tekenen tegen het in 

procedure liggende bestemmingsplan. Dergelijke rechtsbeschermingsmiddelen 

brengen de nodige risico’s met zich mee in de vorm van bijvoorbeeld vertraging of 

zelfs in het uiterste geval het überhaupt niet kunnen realiseren van de ontsluiting 

en/of de doorsteek. Bovendien zijn deze procedures kostbaar (kosten ambtelijk apparaat 

en juridische advisering, kosten Raad van State (afdeling Bestuursrechtspraak)). 

Gezien het feit dat de verkeersstructuur Landgoed Driessen een politiek gevoelig 

onderwerp is binnen de gemeente, is het zeer waarschijnlijk dat er één of meerdere 

personen gebruik maken genoemde rechtsbeschermingsmiddelen. Het resultaat van 

het doorlopen van de bestemmingsplanprocedure(s) ten behoeve van de ontsluiting 

en/of de doorsteek is daardoor ongewis. 

Hoofdstuk 6 

37

6.2 Verwerving/Onteigening 

Minnelijke verwerving 

Ten behoeve van de ontsluiting tegenover de supermarkt EM-TÉ dient de ter plaatse 

aanwezige woning te worden aangekocht ofwel: de minnelijke verwerving. Wij 

gaan ervan uit dat de locatie van de doorsteek Molenstraat – Koetshuislaan reeds bij 

de gemeente in bezit is. De kosten voor minnelijke verwerving bestaan uit de 

marktwaarde van de onroerende zaak. Wij adviseren de gemeente Waalwijk om ten 

behoeve van de verwerving een onafhankelijk taxateur een taxatierapport uit te 

laten brengen. Minnelijke verwerving lukt enkel als de eigenaar bereid is vrijwillig te 

verkopen. 

Onteigening 

Onteigening is het meest ingrijpende instrument dat een gemeente kan inzetten om 

de locatie tegenover de supermarkt EM-TÉ in bezit te krijgen. Het heeft immers een 

inbreuk op het eigendomsrecht tot gevolg. De rechtvaardiging van zo’n inbreuk is 

gelegen in het gemeenschapsbelang dat van een hogere orde moet worden geacht. 

Onteigening kan plaatsvinden als een overheidsorgaan voor de uitoefening van haar 

publieke taak de volledige beschikking over een zaak nodig heeft en zij er niet in 

slaagt langs minnelijke weg de eigendom te verkrijgen. De gemeente kan alleen 

gebruik maken van het onteigeningsinstrument indien er de noodzaak tot onteigening 

bestaat. Er mag niet worden onteigend wanneer de eigenaar bereid is vrijwillig 

te verkopen. 

Er kan in onderhavig geval gebruik worden gemaakt van de mogelijkheid van toepassing 

van “Onteigening in het belang van de ruimtelijke ordening en van de 

volkshuisvesting”, oftewel de zogenaamde titel IV-onteigening. De kosten voor verwerving 

op onteigeningsbasis vormt een volledige schadeloosstelling voor alle schade, 

die de eigenaar rechtstreeks en noodzakelijk door het verlies van zijn zaak lijdt 

(artikel 40 Onteigeningswet). Een volledige schadeloosstelling bestaat niet alleen uit 

de marktwaarde van de onroerende zaak maar ook uit de inkomensschade (kosten 

voor aankoop van een vervangende locatie) en overige schade (verhuis- en inrichtingskosten 

e.d.). Wij adviseren de gemeente Waalwijk om ten behoeve van de verwerving 

op onteigeningsbasis een onafhankelijk taxateur een taxatierapport uit te 

laten brengen. 

De in de Onteigeningswet opgenomen procedure is met veel waarborgen omkleed. 

Een dergelijke onteigeningsprocedure brengt dan ook de nodige risico’s met zich 

mee in de vorm van bijvoorbeeld vertraging of zelfs in het uiterste geval het überhaupt 

niet kunnen verwerven van de locatie. Bovendien is een onteigeningsprocedure 

kostbaar (hoge verwervingskosten, kosten ambtelijk apparaat en juridische 

advisering, kosten rechtbank). Het doorlopen van de totale onteigeningsprocedure 

vergt gemiddeld 20 maanden. 

38 

Hoofdstuk 6

6.3 Planschade 

Probleemstelling 

In de planschaderisicoanalyse die als bijlage (bijlage 2) bij dit onderzoeksrapport is 

bijgevoegd wordt beoordeeld in hoeverre de planologische maatregelen die noodzakelijk 

zijn om de verkeersstructuur Landgoed Driessen te wijzigen conform één 

van de voorgelegde varianten, kunnen leiden tot reële planschadeclaims. 

Toetsingskader 

De vraag of naar aanleiding van de te wijzigen juridisch-planologische situatie een 

planschadeclaim mogelijk is, wordt getoetst aan: 

• Algemene wet bestuursrecht (Awb); 

• Wet ruimtelijke ordening (Wro); 

• kopie van bestemmingsplan ‘Sprang’, vastgesteld d.d. 3 juni 2004, onherroepelijk 

d.d. 18 maart 2005 (voorschriften en plankaart); 

• kopie van het Uitwerkingsplan “Het Koetshuis, fase 2”, vastgesteld d.d. 6 december 

2005, goedkeuring d.d. 21 februari 2006 en 8 augustus 2006 (voorschriften 

en plankaart); 

• kopie van het bestemmingsplan “Landgoed Driessen”, vastgesteld d.d. 30 september 

1999, goedkeuring d.d. 16 mei 2000 (voorschriften en plankaart); 

• de varianten zoals vastgesteld door de gemeente Waalwijk en per e-mail van 24 

juli 2009 aan BRO kenbaar is gemaakt. 

• De jurisprudentie zoals deze geldend is ten tijde van het opstellen van deze 

analyse. 

Conclusie 

Er is een reële kans op planschade, zowel bij variant 1 als bij variant 2. Variant 0 betreft 

de referentievariant, waarbij de planschaderisico’s nihil zijn. De risico’s op planschade 

zijn het grootst bij variant 1. 

Planschaderisico's ten gevolge van de ontsluiting tegenover EM-TÉ (Variant 1) 

Ten gevolge van de ontsluiting tegenover de supermarkt EM-TÉ ontstaat er voor de 

eigenaren/bewoners van de woningen aan weerszijden van de nieuwe ontsluiting 

een nadelige situatie ten gevolge van een toename van de verkeersdruk en de daarbij 

horende milieuhinder. Echter, er ontstaat daarnaast een licht voordelige situatie 

ten gevolge van een afname van de inbreuk op de privacy, beperkingen van visuele 

aard en verminderde bezonning. Deze voordelen verrekenend met de nadelen, ontstaat 

er een reële kans op een licht tot gemiddelde planschadevergoeding voor deze 

belanghebbenden. 

Voor de overige belanghebbenden is er geen reële kans op planschadevergoeding. 

Hoofdstuk 6 

39

Planschaderisico's ten gevolge van de doorsteek Molenstraat-Koetshuislaan 

(Variant 1 en 2) 

Ten gevolge van de doorsteek Molenstraat - Koetshuislaan ontstaat er voor eigenaren/bewoners 

van de woningen aan weerszijden van de doorsteek een reële kans op 

gemiddelde planschadevergoeding ten gevolge van een toename van de verkeersdruk 

en de daarbij horende milieuhinder (met name geluidsoverlast, in mindere 

mate licht- en stankoverlast). Daarnaast bestaat er een reële kans op lichte planschadevergoeding 

ten gevolge van een toename van de inbreuk op privacy. Cumulatief 

ontstaat er een reële kans op gemiddelde planschadevergoeding voor deze belanghebbenden. 

Voor de eigenaren/bewoners van de woningen aan de Molenstraat vanaf de Oudestraat 

tot de Jan Jannenstraat ontstaat een reële kans op lichte planschadevergoeding 

ten gevolge van de toegenomen verkeersdruk en daaruit volgende milieuhinder 

(geluidsoverlast e.d.). 

Voor de bedrijven aan de Tilburgseweg (tuincentrum en café) ontstaat een reële 

kans op lichte planschadevergoeding ten gevolge van de afnemende verkeersdruk 

en de daaruit voortvloeiende verminderde exposure. 

Voor de overige belanghebbenden is er geen reële kans op planschadevergoeding. 

Advies 

Wij adviseren om voor bovengenoemde belanghebbenden een taxatie uit te laten 

voeren om op die manier een beeld te krijgen van de financiële risico’s. Deze financiële 

risico’s kunnen vervolgens meegenomen worden in de afwegingen bij het maken 

van een keuze voor een bepaalde variant. 

6.4 Nadeelcompensatie 

Naast planschade bestaat ook de mogelijkheid op nadeelcompensatieclaims. Op 

basis van artikel 3 lid 4 van de Algemene Wet Bestuursrecht bestaat de mogelijkheid 

schade te claimen op basis van een rechtmatig genomen besluit door een bestuursorgaan 

welk besluit nadelige gevolgen heeft voor een verzoeker die onevenredig 

zijn in verhouding tot de met het besluit te dienen doelen. Soms heeft een schade 

geen planologische grondslag maar is deze dus terug te voeren op een rechtmatig 

genomen overheidsbesluit. In verband met de verkeersstructuur Landgoed Driessen 

valt bijvoorbeeld te denken aan het verkeersbesluit dat wordt genomen in verband 

met de knip in de Oudestraat. De ter plaatse geldende verkeersbestemming kan 

blijven bestaan maar de inrichting van het gebied wordt op basis van een overheidsbesluit 

zodanig aangepast dat dit bijvoorbeeld tot een slechte bereikbaarheid kan 

leiden voor eigenaren/bewoners van de omliggende woningen (waardevermindering) 

en/of bedrijven (omzetderving). Bij nadeelcompensatie wordt echter uitgegaan 

van een veel hoger normaal maatschappelijk risico dan bij planschade; gevallen van 

15 tot 20% zijn heel normaal. Op basis van de huidige informatie en inzichten zullen 

de risico’s op nadeelcompensatie derhalve beperkt zijn. 

40 

Hoofdstuk 6

7. CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN 

Hieronder worden de conclusies en aanbevelingen beschreven. De conclusies en 

aanbevelingen van het bestuursrechterlijk kader zijn reeds in hoofdstuk 6 beschreven. 

7.1 Conclusies 

• Als gevolg van realisatie van de beoogde doorsteken ontstaan een aantal verschuivingen 

in het gebruik van de verkeersstructuur van Landgoed Driessen en 

Sprang. Het gebruik van de gebiedsontsluitingswegen rond het gebied neemt af 

en de intensiteiten op verblijfswegen binnen het gebied nemen toe. Dit kan 

twee oorzaken hebben: 

1. Verkeer dat van ene wijk naar de andere wijk rijdt neemt niet de route via 

de gebiedsontsluitingsweg, maar kiest de kortste route door het verblijfsgebied 

van de wijken. 

2. Verkeer dat van en naar de wijken gericht is op de N261 en verder, kiest niet 

de wegen die ingericht zijn voor het afwikkelen van verkeer, maar juist de 

kortste routes door de verblijfsgebieden in de woonwijken. 

• De simulaties per variant en per ochtend- en avondspits geven geen aanleiding 

tot het verwachten van problemen bij de verkeersafwikkeling op kruisingen en 

rotondes. Ondanks de toename van de verkeersintensiteiten op enkele wegvakken 

en kruisingen, stroomt het verkeer prima door en ontstaan er geen onacceptabele 

wachttijden. 

• De intensiteiten op de Molenstraat en de Burgemeester Meijerstraat nemen procentueel 

aanzienlijk toe. Echter in de referentiesituatie zijn de intensiteiten zeer 

laag, waardoor bij een lichte absolute stijging dit een grote procentuele stijging 

tot een gevolg heeft. De absolute intensiteiten (spits en etmaal) blijven daarentegen 

binnen acceptabele waarden voor een woonstraat. Echter zijn deze waarden 

voor ‘Sprangse’ begrippen aanzienlijk. 

• In de referentiesituatie is vrijwel al het verkeer op de Molenstraat en de Burgemeester 

Meijerstraat bestemmingsverkeer. De varianten 1 en 2 laten een stijging 

zien van de intensiteiten. Deze toename wordt veroorzaakt door nieuw doorgaand 

verkeer wat niet zijn bestemming heeft op deze wegen. Door een toename 

van doorgaand verkeer, is de kans op hogere snelheden van het autoverkeer 

groter. Dit is nadelig voor de verkeersveiligheid. De effecten op de verkeersveilig 

door toename van het verkeer zijn moeilijk in te schatten. 

• De koopkrachtbinding aan het eigen winkelaanbod in Sprang-Capelle is momenteel 

laag. Redenen hiervoor zijn de beperkte omvang van het aanbod, de versnipperde 

ligging en de deels verouderde uitstraling. De verwachting is dat bij 

Hoofdstuk 7 

41

ehoud van de huidige winkelstructuur (minimale versterking) het bestedingslek 

naar bijvoorbeeld Kaatsheuvel en Waalwijk sowieso zal stijgen, ongeacht het realiseren 

van een autodoorsteek bij supermarkt EM-TÉ. Dit vanwege het wel zeer 

aantrekkelijke, moderne supermarktaanbod daar. Echter, de verwachting is niet 

dat het winkelaanbod in Sprang-Capelle hierdoor onder druk komt te staan omdat 

het verzorgingsgebied met de realisatie van landgoed Driessen sowieso uitbreidt. 

• Bij behoud van de huidige winkelstructuur zal met name supermarkt EM-TÉ baat 

hebben bij het realiseren van de doorsteek. De autobereikbaarheid van de supermarkt 

wordt voor een deel van de inwoners van landgoed Driessen, meer 

bepaald de inwoners uit het centrale gedeelte, veel beter. 

• Vanwege de verwachte stijging van de koopkrachttoevloeiing vanuit landgoed 

Driessen wordt de kans ons inziens klein dat supermarkt EM-TÉ, na het realiseren 

van de autodoorsteek, nog zal willen verhuizen naar het Raadhuisplein. De herontwikkeling 

van het winkelcentrum rondom het Raadhuisplein wordt daarmee 

gefrustreerd. Kortom, door het realiseren van een autodoorsteek bij supermarkt 

EM-TÉ (zonder enige zekerheid over de verplaatsing van EM-TÉ naar het Raadhuisplein) 

zal de beoogde en wenselijke clustering van het winkelaanbod gedwarsboomd 

worden. Immers, de doorsteek nu staat gelijk met het uitnodigen 

van de EM-TÉ om op de huidige locatie te blijven zitten. 

• De autobereikbaarheid van het zorgcentrum Koetshuis vanuit Sprang wordt bij 

beide varianten verbeterd, echter de tijdwinst is marginaal. Het is de vraag of de 

kosten en ‘moeite’ die met het realiseren van de autodoorsteken gemoeid zijn 

de marginale tijdwinst rechtvaardigen. De negatieve effecten (o.a. toename verkeer 

door Molenstraat) zijn naar ons inziens groter dan het te behalen effect op 

de reistijd. Een gemiddelde reistijd van 5 minuten (in plaats van de 2 minuten bij 

variant 1 en 2) bij de referentievariant is nog steeds acceptabel. 

7.2 Aanbevelingen 

• Indien een van de varianten wordt gerealiseerd dan dienen alle kruisingen volgens 

het duurzaam veilig principe vormgegeven te worden. Vooral de aansluiting 

bij variant 1 tegenover de EM-TÉ behoeft extra aandacht om de verkeersveiligheid 

(snelheden) te waarborgen. 

• Uit voorgaande blijkt al dat de relevantie van de doorsteek voor de winkelstructuur 

in Sprang-Capelle staat of valt met de aanwezigheid van supermarkt EM-TÉ 

op de huidige locatie. 

• Indien, om wat voor reden dan ook, toch wordt besloten om een autodoorsteek 

bij supermarkt EM-TÉ te realiseren, dan zal naar andere ‘middelen’ moeten worden 

gezocht om de aantrekkelijkheid van het winkelcentrum rondom het Raadhuisplein 

te verhogen. Gedacht kan daarbij worden aan een tweede bij voorkeur 

in prijskwaliteit aanvullende supermarkt. Eventueel kan een discounter hiervoor 

42 

Hoofdstuk 7

in aanmerking komen. Voor discounters (en andere niet-service supermarkten) 

geldt dat zij door hun specialisatie een groter verzorgingsbereik hebben dan de 

meeste service supermarkten en dat zij een behoorlijke autonome trekkracht 

hebben. 

• Indien zekerheid bestaat over de verplaatsing van EM-TÉ naar het Raadhuisplein 

resulteert de doorsteek ons inziens niet in minder positieve effecten voor het 

winkelaanbod aldaar. Het vooruitzicht is sowieso positief vanwege het groter 

wordende verzorgingsgebied en voor de inwoners van het zuidelijke centrale 

gedeelte van landgoed Driessen wordt de autobereikbaarheid van het Raadhuisplein 

juist beter. Weliswaar kan sprake zijn van iets meer koopkrachtafvloeiing 

richting Kaatsheuvel omdat de route naar Kaatsheuvel dienst doet als 

‘intervening opportunity’ richting Raadhuisplein en niet omgekeerd. De koopkrachtafvloeiing 

richting Kaatsheuvel heeft in de eerste plaats te maken met het 

aantrekkelijke en moderne supermarktaanbod daar. Het is niet te vermijden dat 

inwoners van Sprang-Capelle en van landgoed Driessen naar Kaatsheuvel blijven 

gaan. De koopkrachtafvloeiing kan wel zo veel mogelijk worden ingeperkt door 

een zo aantrekkelijk en volledig mogelijk eigen winkelaanbod in de plaats te 

bieden. 

• Het realiseren van de doorsteek via de Molenstraat heeft weinig invloed op het 

winkelaanbod in Sprang-Capelle. Als er al sprake is van effecten, dan zijn die positief, 

met name voor de winkels aan de Kerkstraat. De autobereikbaarheid van 

deze winkels wordt een deel van de inwoners van landgoed Driessen immers 

veel beter. 

Hoofdstuk 7 

43

44 

Hoofdstuk 7

BIJLAGEN

INTENSITEITENPLOTS REFERENTIEVARIANT, 

VARIANT 1 EN VARIANT 2

20 

69 

14 

38 

37 37 

127 127 

169 216 216 216 

211 338 338 

216 

338338 


ochtendspits, 1-uurintensiteiten 

70 

36 

32 

116 

48 

21 20 20 

90 90 

69 69 

90 

323 

89 

90 

85 

152 

473 474 474 473 473 

315 315 

306 

265 

190 

161 

162 162 162 163 162 162 162 162 

162 

162 162 

162 162 

220 

266 266 

267 267 

266 

272 

434 

316 316 316 

317 317 317 

317 317 317 

314 314 

314 

314 

291 

15 

8 

52 

5 

15 

16 

41 41 

16 16 

16 

16 

10 

317 317 

317 

317 

317 

169 

236 

231 

231 

230 229 

208 

231 

472 

231 

231 

227 

229 229 

230 

230 

244 

90 

231 231 232 231 231 231 231 230 230 

231 

232 231 

247 247 247 247 247 247 247 247 247 

247 247 

247 248 247 248 

481 481 482 480 480 

246 

241 

474 

231 

243 258 

258 

258 258 258 

452 

444 456 456 456 

457 

231 

93 93 

93 93 

93 93 

93 

92 

92 92 92 

231 231 231 

243 

43 59 58 59 58 59 59 58 59 58 58 59 57 

11 

39 

42 

42 

42 

23 

19 

27 27 

27 

31 30 

30 

27 

31 

27 

76 

48 48 

82 82 

42 

77 

93 

334 

355 

355 354 354 354 355 354 355 354 355 

259 

179 

179 

179 179 179 179 179 179 179 179 

259 

143 

231 

163 

151 

146 

166 

145 145 

166 

231 

145 

165 

145 

165 

230 230 230 

165 

146 

165 

146 

165 

145 

186 

178 

163 

145 145 145 

164 164 164 164 

134 

134 134 134 

104 

146 

146 

145 

116 

186 

186 186 186 186 

185 

186 

145 145 

165 165 

146 

185 185 185 186 

186 

186 

186186 186 

142 142 

95 

93 93 

2727 27 27 27 27 27 27 27 27 27 27 27 26 

29 29 29 29 

30 

58 58 58 

20 20 19 20 20 19 

57 57 57 

29 

39 

48 

30 

24 24 24 22 

27 28 29 28 28 

27 

29 

30 30 

29 

93 

29 29 

93 

92 

93 

92 

2929 

35 

29 

92 

93 

29 

29 29 

29 

27 

87 

27 26 

42 

42 

48 

48 

49 

30 

30 

30 

30 

78 

60 

30 

5 

28 

5 

3 

4 

5 

5 

4 

4 

36 

5 5 

37 

36 

134 

35 

4 

52 52 52 52 52 

75 

75 

5 

32 

5 

23 

24 

5 

32 32 32 

5 

5 

4 

32 

5 

32 

28 

3 

31 

3 

31 

2 

31 

31 

31 31 31 31 

4 

5 

31 

2 

10 

3 

7 7 7 

10 10 10 

8 

10 

17 

3 

8 

31 

31 

145 145 145 137 142 

163 

142 142 

165 

165 

134 134 

75 75 75 

4 

27 

8 

23 

3 

165 

172 

134 

171 

135 

142 

172 172 

135 

142 

172 

135 134 134 135 

134134 

75 75 75 

32 36 

7 

11 

9 

11 

9 

17 

36 

11 

9 

17 

37 

11 

10 

76 76 76 76 

76 

171 

141 

172 

135 

76 

135 

52 53 53 53 52 52 

53 52 

34 

7 8 8 8 8 

4 

6 

4 

4 

2 

4 

4 

52 

4 

4 4 4 

4 

4 

2 

2 2 2 2 2 2 

30 

4 

17 

9 

11 

22 

4 

11 

2 

18 18 

11 11 

17 

18 

52 

4 

11 

18 

52 

13 

18 

29 

5 

27 

11 

13 

29 

70 

76 76 

142 141 

71 

65 

141 

45 

171 171 171 

36 

41 

40 

40 

71 

47 

109 

105 

98 

142 

171 

90 

41 

74 

74 

186 

142 

172 

127 

185 

101 

118 118 

74 74 74 74 74 74 

63 

71 

45 45 

46 

43 43 

65 

71 

65 

191 

11 10 11 10 6 

34 35 35 34 25 4 34 

27 

18 

29 

27 

1818 

6 

18 

16 

13 

11 

16 

13 

29 

27 

11 

28 

34 

30 30 30 30 30 30 30 

27 

29 

30 

34 

31 

168 

171 171 

102 102 102 102 

51 

191 191 

192 192 192 192 

187 

29 29 29 

27 

28 

172 

187 187 

171 

141 141 141 

171 

141 141 

171 

187 

102 

140 

171 

187 

102 

61 

140 140 

191 

192 

101 

191 191 

191 191 191 191 

191 

51 

182 

62 

171 171 169 

191 

191 

174 

101 

101 

102 101 102 

55 55 55 55 55 55 

28 

31 

29 

35 

29 

36 

101 

101 

102 102 

54 

101 

73 73 73 73 

351 

141 126 124 

102 

85 

45 

45 

46 

43 

177 

389 389 389 390 390 390 389 

361 

388 389 

187 

186 

187 

186 

187 

166 

163 166 166 166 166 166 166 

35 35 41 44 44 44 45 44 

33 33 33 33 33 

33 

1414 

18 

16 

26 

12 

24 

17 

17 

25 

12 

11 12 11 

1111 

11 11 

5 

6 

3 

6 

5 

4 

1 

5 

12 

6 

16 

12 

11 

4 

19 

21 

4 

19 

19 

16 

16 

18 

18 

18 

18 

18 

7 

27 

18 

18 

10 

18 

5 

7 

11 

12 

7 

7 

7 

16 

4 

4 

3 

3 

1 

11 

1 

9 

7 

11 

27 

3 

15 

14 

5 

9 

13 

3 

5 

3 

5 

2 

26 

4 

3 

5 

3 

27 

8 

9 

5 

3 

9 

9 

5 

4 

4 

4 

3 

9 

3 

4 

5 

5 

3 

3 

8 

9 

3 

3 

3 

3 

3 

9 

3 

29 

31 

29 

32 

10 

30 

11 

6 

11 

7 

7 

8 

23 

4 

20 

23 23 

6 

7 8 7 8 7 

7 

23 23 

30 

6 

7 6 7 

8 7 

7 

28 

23 

26 

26 

25 26 26 25 25 

23 

6 7 6 6 6 

6 

1 

8 

3 

7 

34 

9 

26 

13 

23 

3 

11 

128 

38 

129 128 128 

42 

41 41 40 

119 

35 

37 37 

45 

38 

38 

38 

108 

205 

98 

99 99 

98 

98 98 

121 

254 

167 

25 25 26 26 26 26 25 25 

23 23 24 23 24 23 24 22 

4 

11 

13 

3 

5 

6 

6 6 

6 6 6 6 6 

121 

254 

167 

254 

132 

121 121 

253253 

197 

248 

121120 

87 

222 

80 

89 

222 

261 

163 

89 

237 

128 

222 

46 46 46 46 46 46 

37 

35 36 37 37 36 36 

21 

8 7 8 7 7 8 8 7 7 

6 

4 

5 

18 

16 

8 

4 

17 

25 

25 

23 

29 

22 

29 

10 

15 

46 46 

46 

26 

36 36 36 

9 

17 

9 

3 

25 24 25 

19 18 19 

18 

20 

36 

191 

191 

191 

163 

228 

89 

128 128 

25 

15 

8 

23 

9 

7 

9 

11 

9 

265 265 

11 

10 

13 

9 

11 

151 

317 

41 

222 

28 

13 

174 

228 

89 

33 

278 

317 

14 

222 

201 

228 

90 

34 

293 

317 

228 

90 

317 

222 222 

12 

202 

18 

199 

89 

305 

311 

295 

292 292 

14 

9 

9 10 9 

9 

228 228 

316 317 317 266 

222 

192 

292 

89 

303 

228 

222 

193 

90 

221 

303 

90 

222 

193 

222 

122 

89 8989 

222 

222 

192 

89 89 

222222 

261 

8989 

222 

222 

192 

8989 

222 

218 

222 

89 

156 

131 

89 

66 

66 

60 

60 

59 95 94 

178 

71 

293 

50 

58 

338 338 

338 

25 

339 339 

338 338 338 338 338 

338 

89 

60 

52 

173 

106 

338 

24 

201 

198 

318 

294 

476 476 

303 297 297 

186 

41 

14 

2414 

24 

33 

23 

198 

197 

186 

173 

235 234 235 235 234 235 235 234 

235 

125 

475 475 

297 

474 

296 296 296 296 

476475 475 

211 

Description 

File 

Goudappel Coffeng 

1

216 

322 

345 

418 418 417 418 

346 346 


346 

avondspits, 1-uurintensiteiten 

88 

37 

157 

158 

222 

137 

412 

413 

413 

413 413 

392 

348 

371 372 372 372 372 371 372 372 

384 

332 

372 

373 

372 

372 372 

322 

296 

105 

372 

310 

307 

307 

187 187 

188 188 188 

307 

307 

307 

302 

172 

321 321 321 

321 

321 

243 

263 263 

264 

263 

264 

264 

264 

264 264 

264 

264 

264 

397 

264 

264 

261 

408 

342 

342 

342 

399 398 398 

441 

342 

342 

350 

251 

398397 

592 

230 230 230 229 

230 

230230 

258 

258 258 

600599 

599 

257 

258 

257 

600 600 

457 457 

257 

229 

257 

457 456 456 450 

230 

229 

258 

585 579 579 

562 578 

229 

258 

258 

257 258 257 

258 

258 

257 257 257 257 

229 

115 115 115 115 115 115 115 114 115 115 115 112 

189 

257 257 257 257 

252 

123 

79 

124 

79 

114 

72 

578 

578 578 

479 

475 

441 479 478 478 

123 

305 

323 

323 324 323 323 323 323 324 323 

323 

252 

236 

257 

227 

468 

469 469 

469 469 470 469 470 470 470 

229 

227 

258 

229 

294 

252 

257 

248 

230 229 

293 

249 248 

257 

229 

249 

257 

230 230 

249 

293 293 293 

292 

249 

258 258 

292 

230 

249 

258 

292 

230 

230 

240 

250 250 

125 

118 

97 96 97 

106 112 

112 

197 

161 

177 

112 

135 

221 

250 250 

293 292 292 292 293 

249 249 249 249 249 249 233 241 

292 286 

292 

221 221 221 

293 

221 220 

293 

298 

219 

145 

297 

219 

241 

298 

241 

241 

297 

219 

241 

297 

219 

297 297 

219 

219 

219 

241 242 

241 241 241 

296 296 

297 

220 

241 

298 

219 

219 219217 

146 

146 

146 146 145 

146 145 145 

145 

146 

146 

145 145 

146 

145145 

93 

93 93 93 93 93 

93 

69 

70 70 70 70 70 70 71 71 70 70 70 

94 94 94 94 

94 

93 

93 

70 70 

70 

94 94 

108 

129 128 128 

123 

229 

132 131 

116 

298 297 

298 

242 

297 

297 

241241 

297 

242 

297 297 

241 216 203 

241241 

267 272 273 272 272 

242 241241 

234 

234 

234 234 

234 234 234 234 

169 

115 

116 

116 115 115 

188 187 188 

187 

116 

188 

297297 

116 

116 

115 

115 

116 

173 

93 93 93 

51 

52 80 80 80 59 

21 

68 67 67 

62 

37 38 37 

28 

41 

47 47 47 47 47 

44 45 45 45 45 

27 

79 

8 

28 

44 

26 

19 

27 

30 

27 

30 

27 

27 

31 31 

27 

30 

74 

80 80 79 80 

36 37 37 37 

78 

36 

62 

42 43 42 39 

42 44 44 44 44 

36 

27 

40 

79 

30 

27 27 

29 

27 26 26 26 26 26 26 26 26 

29 

26 27 

29 29 29 29 29 29 29 29 29 

30 

30 

26 

29 

29 

61 

81 

26 

26 

29 

64 78 

53 

63 

47 

48 48 48 

27 

31 

30 

23 

26 

26 

26 

26 

26 

26 

26 

26 

67 67 

56 

50 

26 

26 

26 

57 

15 

26 

20 

26 

20 

26 

20 

26 

20 

26 

20 

20 

20 

17 

17 

20 

13 

20 

20 

20 

6 

6 

20 

20 20 

20 

9 

10 

9 

10 

20 

17 

9 9 13 

10 10 10 

17 

20 

6 

8 

18 

3 

8 

14 

2 

24 27 

9 

22 

8 

23 

7 

15 

22 

26 

17 

13 

27 27 

26 

50 

25 

26 24 

12 12 13 12 

11 

3 

3 

3 

3 3 3 3 

9 

9 

9 9 9 

7 8 7 7 

22 

17 

22 

17 

22 

40 

18 

22 

17 

9 

22 22 

17 

9 

18 

3 

8 

22 

17 

40 

22 

40 

22 

55 54 55 54 29 

16 17 17 17 12 17 

22 

70 

40 

40 

68 

22 

66 

2222 

17 

22 

18 

16 

21 

9 

17 

16 16 

22 

22 

17 

17 

78 

79 

44 44 44 44 44 44 43 

83 84 83 84 83 83 

84 

49 

65 

60 

59 

44 

36 

18 18 

25 

16 

63 

43 43 

20 

35 

22 

44 

16 

18 17 17 

21 22 21 

21 

22 

16 

21 

38 

64 

32 

48 

51 

64 

45 

59 

57 

53 

84 

26 26 

29 29 

20 

27 

27 

18 

6 

19 

18 18 

6 

13 13 

17 

17 

17 

17 

28 

31 

14 

15 

28 

17 

15 

27 

14 14 

20 

92 

28 28 

28 

27 

13 

55 55 55 55 35 10 10 9 

30 31 31 31 20 12 14 14 

9 

9 10 

5 

8 

6 

4 

10 

5 

9 

10 

11 

7 

1 

6 

5 

5 

5 

10 

11 

4 

8 

2 

10 

12 

13 

10 

92 

92 

57 

67 

116 

90 

33 40 40 39 39 

29 29 29 29 

13 

13 

13 

10 

8 

9 

10 

12 

10 

8 

14 

14 

13 

14 

14 

13 

13 

59 

21 

116 

115 

67 

116 

115 

115 

105 

30 

23 

29 

234 

29 

234 234 234 

8 8 8 

8 

8 

23 18 18 19 19 19 18 18 19 18 18 

5 

25 

234 

55 

8 

29 

55 

35 

29 

29 

234 234 234 

234 

41 

30 

8 

58 

75 75 75 70 

82 83 82 83 

235 

196 

29 

33 

9 

292 

41 

42 

41 

41 41 41 41 

59 

33 

24 

406 

192 

30 

41 

59 

413 

212 

29 

59 

41 

411 411 411 

412 412 412 412 

412 

213 212 212 212 213 

209 

29 

59 

41 

33 33 33 

5 5 5 5 

8 9 

8 

5 

8 

8 

9 

15 

15 

25 

22 

29 

59 

41 

210 210 209 

71 

198 

97 

273 

83 

82 

102 102 

102 

102 

102 

208 

250 

82 

82 

83 

82 

238 

293 

213 213 214 

239 

293 293 

239 239 

293 

327 

93 

198 

240 

293 

122 

228 

287 

138 

140 

303 

321 

157 156 

137 

57 55 56 57 57 57 57 57 57 57 

37 

34 37 37 37 37 37 

37 36 

33 

2 

8 

8 

33 

50 

30 

7 

9 

9 

8 9 9 

8 

15 15 

9 

15 15 

8 

21 

53 53 

54 

41 

14 

8 

14 

6 

15 

14 

15 

28 

31 

29 

42 

43 

40 

30 

33 

9 

34 

42 

30 

41 

41 

29 28 

37 

24 

19 

17 

9 

27 

26 

27 

26 

37 

57 

56 

200 

238 238 

43 43 43 

43 

23 

14 

41 

14 

12 

13 

22 

308 

22 

21 

14 

20 

22 

137 

37 

295 

295 294 

12 

272 

448 

157 

262 

238 

308 

268 

51 

281 

448 

157 

138 

28 

25 

322 

21 21 

12 

315 

450 

268 268 

158 

137 

12 

26 

315 

449 

158 

268 

305 

158 

138 137 

68 

33 

449 

382 

337 337 337 

19 

11 

21 

405 

281 

344 

337 

373 

449 

282 

450 

267 268 268 226 

138 

158 

138 

158 

138 

372 

158 

138 

138 

241 

158 

373 

158 

138 138 

158 

138 

158 

329 

138 

158 

138 

288 

282 

282 281 

158 

138 

158 

138 

244 

158 158 

138 

57 

70 

63 

71 

46 46 

242 

22 

21 

70 

263 

38 

316 316 316 

316 

317 316 316 

315 

158 

89 

92 

223 

316 316 

317 

158 

46 

91 

315 

158 

138 

91 

130 149 

92 

175 

88 

77 

30 

30 

105 

38 

234 

264 

148 

149 

270 270 270 270 270 270 270 

270 

270 

144 

301 

375 

448 448 

378 

378378 

449 

378 

378 378 

447 447 

378 266 

448 447447 

Description 

File 


1

169 215 215 215 

211 338 338 

338 

Variant 1 2020 

21 

69 

14 

38 


36 

127 127 

20 

37 

21 

70 69 

215 

338 

32 

116 

48 

89 89 

90 90 90 

20 

70 

85 

37 

102 

323 

264 

266 

473 474 474 473 472 

109 110 110 109 110 109 109 

109 110 

110 109 110 

216 216 

263 

191 

109 109 

221 

434 

205 

169 215 

203 

215 

215 

286 286 286 286 

286 285 

263 262 

263 

285 

285 286 285 

285 285 

263 

263 

263 

15 

7 

52 

5 

15 

42 42 41 41 42 

16 16 16 16 16 

10 

285 

286 

169 

202 

202 

200 

186 

439 

203 

202 

198 

201 

200 

201 

200 200 

233 

62 

182 182 182 181 

182 

247 247 247 247 246 247 247 247 243 

247 247 247 

237 237 237 236 236 

449449 

449 449 448 442 

230 

235 251 

182182 

181 180 181 

181 182 

182 

181 

181 181 181 

181 181 

64 

64 64 64 

64 64 

76 

48 

82 

48 

82 

42 

78 

65 64 

251 

251 251 251 

416 429 428 428 

181 181 

65 

428 424 

335 

355 

354 

355 

355 355 355 355 355 354 355 

258 

64 

152 

179 179 179 

179 

179 

179 

179 

179 

182 

6464 

43 59 58 59 58 59 58 59 59 58 59 58 57 

11 

39 

23 

19 

27 

27 

27 27 27 27 27 

30 30 

27 

24 

31 

28 

24 

31 

29 

24 

30 

28 

22 

57 

20 19 19 20 

58 57 58 

19 

57 

19 

58 

27 

28 

42 

48 

30 

64 

252 

179 

67 

179 

95 

153 

207 

167 

64 

192 192 

191 

192 192 

191 

64 64 64 

64 64 

27 27 27 27 27 27 27 27 27 27 26 

29 29 29 29 29 29 29 

29 

27 

30 30 29 

64 

29 29 

45 

192 

191191 

190 

27 

192 

190 

192 

191 

191 

64 

2929 

27 

29 

191 192 192 

190 189 190 

186 

129 129 129 

180 180180 

87 

50 

63 

6 

26 26 

41 

47 

48 

111 

48 

43 

43 

43 

43 

79 

59 

30 

27 

29 

156 

102 

4 

19 

28 

28 

28 

28 

28 

28 

32 

28 

122 122 122 122 

122 

34 

34 

28 

34 

183 

122 

179 180 

179 

179 

179 179 

178 179 

178 178 

60 

60 

60 

168 152 

178 178 178 

153 153 

183 183 

183 

152 

183 

152 141 145 

186 

122122 

186 

122 

145 

186 

179 

178178 

145 

145 

185 

179 

58 58 58 58 

58 

145 145 

185 

123 123 123 

123 123122 

46 46 46 46 46 46 46 46 46 46 46 

58 

58 

58 57 

28 

31 

15 

28 

28 28 

24 

29 

28 

29 

28 

29 

28 

28 

28 

28 

28 

28 28 

22 

28 26 

22 

54 

14 

28 

31 

28 

38 

28 

37 

28 

15 

37 

38 

28 

56 

28 

5 

54 

28 

28 

18 

29 

29 

25 

7 

24 

21 

6 

20 

15 

5 

9 

5 

17 

17 

17 

18 

4 

21 

21 

29 

46 46 46 46 

58 58 

16 

5 

6 6 6 6 

8 

18 

4 

21 

24 

25 

9 

28 

58 58 

6 6 

24 

19 19 

5 

1 1 

25 

9 

28 

4 

24 

25 

9 

18 

29 

5 

28 

22 

8 

25 

18 

22 

4 

28 

25 

1 

29 

25 

28 

6 

25 

28 

6 

25 

28 

25 

25 

8 

28 

24 

11 

144 

186 

46 

57 57 

28 

8 

28 

185 185 

28 

28 28 

122 

9 10 9 10 

28 

17 

144 144 

76 

144 

185 185 

77 

145 

185 

123 

84 

102 

90 

99 

77 

77 77 77 77 77 

179 

144 

116 

111 112 

76 

77 

76 

75 7171 

8 

58 

24 

28 

25 25 

29 

28 

17 

8 

52 

25 25 

44 

51 

50 

50 

39 

28 

2525 

29 

3 

35 

38 

37 

37 

44 

35 

38 

29 

17 

32 

37 

38 

23 

38 

41 

11 

11 11 10 

6 

7 

5 

8 

34 

30 

30 

9 

26 

21 

22 

29 

6 

1 

24 

27 28 28 

21 21 22 

24 

68 

52 

54 

53 

30 

144 

78 

94 96 95 96 96 

49 

51 

185 

55 

160 

27 27 

28 29 

27 

26 

25 

23 

4 

19 

4 

19 

17 

16 

1 

1 1 1 1 1 

3 3 4 3 4 

1 

1 

4 

9 

28 

28 

19 

28 

18 

7 

24 

9 

28 

5 

5 

9 

10 

7 

21 

7 

6 

3 

28 

16 

4 4 

3 

3 

1 

8 

5 

11 

27 

25 

14 

1 

7 

9 

7 

26 

3 

186 186 

16 

16 

6 

4 

15 

6 

3 

4 

2 

186 

28 28 

3 

179 

185 

59 

186 185 186 

4 

4 5 

4 

3 

27 

11 

12 

185 

60 

185 

185 

179 

185185 

3 

185 

186 

179 179 179 

30 

4 

12 

10 

12 

12 

4 

4 

3 

12 

3 

5 

32 

40 

11 

12 

11 

4 

5 

3 

3 

12 

12 

7 

144 

59 

38 

60 

95 

143 

59 

50 

95 

39 38 

41 40 40 

29 

185 

144 

144 144 144 144 

3 

3 

3 

3 

3 

3 

11 

12 

186 

185 

185 

95 

185 185 185 

185 

185 

55 

175 

49 

52 52 52 52 

37 

49 

30 

33 

50 

185 

185 

185 

168 

39 

39 

30 

38 

185 

49 

95 

59 

58 

49 

49 

50 

7 

50 

45 

95 

58 

95 

49 

95 

95 

45 

95 

41 

31 

32 

95 

95 95 

47 

31 31 31 31 31 31 31 31 31 

78 78 78 78 

95 

95 

80 

95 

58 

58 

194 197 197 197 197 197 197 

197 

366 

143 124 115 

181 176 

58 

55 

56 56 

407 406 

377 

406 405 406 405 405 406 406 

54 54 

54 

52 52 52 52 52 

33 

9 

28 

26 

23 

24 

46 

43 

19 

23 

8 

43 

40 

23 

24 24 24 24 24 24 

9 

5 

8 

7 

7 

24 

24 

24 

38 

24 

26 

8 

52 

25 

14 

23 

55 55 

119 

120 119 119 

183 

184 

51 

30 

184183 

50 

109 

184 

46 

86 

191 

99 99 98 98 

99 

98 

95 

95 

231 231 

197 

25 25 26 26 26 26 25 25 

23 23 24 23 23 24 23 23 

9 9 8 

8 

10 

15 

7 

10 

13 

7 

1212 

13 12 13 12 12 

10 10 

13 

9 

46 

198 

95 

95 

231 231 

231 

46 

157 

95 

45 

143 

93 

225 

161 161 

46 

238 

163 

237 

45 46 45 45 45 

45 45 

44 46 45 45 

45 45 

1 

10 11 10 11 

10 

16 

11 

9 

2 

21 

20 

40 40 

40 

3 

15 

35 

38 37 38 

33 

38 

28 

38 

27 

13 

4 

13 

26 

22 

7 

6 

14 

45 

45 

43 

43 

161 

45 45 

17 

9 

19 

3 

9 

18 

19 

18 

21 

38 

169 

168 168 

140 

228 

101 101 101 

24 

25 

24 

24 

15 

7 

23 

11 10 

7 6 

11 

15 

10 

11 

7 

242 241 

13 

10 

128 

228 228 

317 317 

43 43 

41 

161 

32 

142 

33 

256 

14 13 

11 

169 

317 

169 

228 

317 

166 

286 

274 273 273 

228 228 

43 

43 43 43 

161 

161 

11 

34 

12 

161161 

9 

13 

18 

10 

292 

317 318 318 266 

161 

158 

275 274 

43 

282 

161 

228 

43 

161 

159 158 

160 

122 

43 

283 283 

4242 

160 160 160 

161 

42 

43 

241 

161 

158 158 

42 42 

43 

161 

199 

42 

160 

43 

161 

126 

96 

21 

58 

21 

57 81 81 

19 

161 

84 

288 

48 

64 

338 338 

339 

31 

339 339 339 

58 

173 

234 

235 234 235 235 234 

338 338 338 

338 

43 

17 

108 

338 

338 

43 

29 

30 

308 187 

19 

8 

32 

18 

203 

198 

198 

197 

186 

173 

234 

235 

235 

125 

317 

294 

297 297 

476 476 476 475 

297 

474 

296 296 296 296 

475 475 475 

211 

Description 

File 


1

322 418 419 418 

216 

418 

345 345 


346 


89 

37 

52 

20 

158 157 

68 

80 

68 

222 

137 

62 

68 

413 413 

80 80 

413 

413 

413 

393 

37 38 37 

269 

346345 

388 

331 

287 287 287 287 287 287 287 

287 

288 288 288 288 

288 

288 

266 

233 

267 267 

233 233 

247 246 247 246 246 

246 

234 

105 

233 

187 

187 

187 

232 227 

232 

188 188 

172 

165 

179 179 179 179 180 

180 179 180 179 179 179 

60 

28 

41 

44 

47 47 47 47 

45 45 44 45 

27 

179 

179 

180 

323 323 

345 

80 

182 

188 

267 

8 

30 

400 

267 

275 

324 

323 

323 

323 

553 

43 

47 

26 

171 

147 147 

258 258 

416 

560559 

560 

257 257 257 257 257 257 257 257 257 252 

559 559 

417417 

417 

417 

176 

176 176 

175175 

176 

176 176 175 

176 

175 

19 

27 

175 

30 

146 

147 

147 

115 115 115 115 115 

42 

27 27 

42 

44 

31 

27 

146 

30 30 

43 43 

44 

30 

545 544 

411 405 

146 

527 543 

146 147 

2727 

175 

146 

115 114 114 115 114 

44 

123 

79 

124 

79 

114 

72 

39 

74 

36 

80 79 80 79 79 78 

36 37 37 36 37 

58 

44 

26 

43 

124 

30 

27 

30 

29 

26 

147 

543 

543 544 

544 

445 444 

175 

146 

115 112 

441 

445 444 

306 

323 

322 322 322 322 322 323 322 323 322 

252 

235 

244 244 

469 

469 

469 

469 469 

469 469 469 469 

470 

147 

175 

135 

147 

360 

291 

175 

322 

146 146 

367 

322 

175 

323 323 

366 

175 

146 

366 

175 

147 

323 

366 

174 

147 

27 27 

30 

366 

323 

366 

175 

26 26 26 26 26 26 26 26 

29 29 29 29 29 

29 

146 

324 324 

197 

125 

146 130 146 

29 

29 29 29 

29 

2929 

26 

26 

27 

165 

324 

366366 

366 365 

324 324 

121 

61 

62 

97 96 96 

91 97 

98 

98 

49 

49 

49 

159 

118 

79 

77 

81 

81 

73 

189 

291 271 

189 

190 190 

130 129 

73 

65 

83 

60 

44 

72 

56 

64 

58 

72 72 

83 

82 

73 

72 

83 

82 

302302 

272 272 272 

305 305 305 

189 189 

129 129 

129 

305 302 

272 249 256 

296 

301 

188 

256 

189 

255 

256 

302 

189 

256 

302 

188 

189 

188188 

130 

129129 

83 

83 

130 

130 

129129 

82 83 

82 

52 52 

82 82 82 

83 

255 255 

301 300 

300 300 

189 

82 

82 82 

83 83 

256 256 

189 189 

256 

301 

189 

129 130 130 129 130 

59 59 59 59 

26 57 27 

52 52 52 

26 

28 

30 52 52 52 52 52 52 52 52 52 52 52 

28 29 

49 

44 

13 

47 47 

47 

48 

47 47 

47 

47 47 48 47 47 47 48 47 48 48 47 

48 

46 

45 

47 

48 48 47 48 47 

48 

47 

42 

47 

47 

48 

45 

43 

47 

38 

55 54 

43 44 

11 

40 

4 

13 

48 

47 

13 

43 

47 

1 

47 

12 

45 

55 

3 

22 24 

29 

35 

35 

54 

32 

11 12 

16 

48 

25 25 

32 32 30 

13 

53 

1 

47 

54 

4 

13 

1 

4 4 4 

17 17 17 

48 

49 

23 

53 

12 

39 

16 

48 

54 

4 

47 

1 

54 

4 

47 

53 

4 

47 

4 

56 56 

121 

143 

143 

143 

54 5454 

54 54 

28 

10 

25 

47 47 47 

28 28 

50 51 50 51 

54 54 

28 

54 

26 

26 26 

47 47 47 

87 

56 56 56 55 55 

86 93 93 92 93 92 

47 

29 

55 55 

93 92 

255 

301 

81 

70 

68 

45 

25 

70 

23 

73 

36 

70 

43 43 43 43 43 

49 50 50 50 50 

51 

54 

43 

49 

52 

302 

187 

146 

50 

74 

50 

18 

18 18 

6 7 6 

47 

46 

31 

47 

47 

105 

50 

28 

15 

202 

39 

33 

36 

33 

144 

74 

44 

27 

98 

256 256 

301 302 

60 

57 

54 

206 207 206 206 

15 

175 

20 

15 

34 36 35 35 23 13 

12 

12 12 12 11 

4 

3 

12 12 13 12 9 

11 11 

4 

4 

10 

4 

3 

4 

5 

8 

7 

4 

10 

10 

6 

2 

4 

4 3 

9 

3 

4 

14 

12 

11 11 

2 

9 

3 

4 

1 

6 

5 

5 

14 14 

11 

4 

7 

5 

4 

12 

11 

13 

8 

89 

98 

16 

302 

98 98 98 

301 

301 

256256 

301 

256 256 

207 

255255 

98 

206 

98 

191 192 191 192 191 

29 

16 

16 

16 

97 

97 97 

26 

12 

13 

15 

14 

14 

15 

16 

16 

14 

301 301 

98 

98 

207 

98 

177 

98 

95 

98 

98 

98 

98 

255 255 221 200 

251 257 257 

301 

98 

98 

98 

207 

98 

97 97 97 

58 

59 

6766 

70 71 71 70 

33 40 39 40 38 

29 37 37 37 37 

13 

7 

8 

8 

13 

13 

8 

15 

8 

12 

15 

15 

13 

16 

15 

13 

8 

5 

15 

8 

8 

60 

47 

54 

59 

89 

70 

29 

63 

53 

41 

29 

64 63 

41 

64 

9 

61 

206 206 

70 

207 

103 

206 

61 

58 

56 

58 

206 

53 

207 

80 

59 

207 

207 

59 

44 45 44 44 45 44 45 44 44 44 

40 

104 103 104 

207 207 

174 

294 

75 75 

75 

100 

100 

100 

71 

94 

437 437 

430 436 436 436 436 435 436 436 

217 

240 240 240 240 239 240 240 241 241 

71 

63 62 62 63 62 

40 

38 

22 

7 

33 

51 

15 

49 

30 

33 33 33 33 33 33 33 

33 

33 

51 

38 

41 

41 

29 

41 

207 

41 

30 30 

41 

72 72 71 

9 9 9 9 

3 

6 

23 

7 7 7 

17 

16 

24 

21 

207 

208 208 

257 

30 

41 

60 

23 

26 

41 

258 

26 

29 

63 

4 

30 

42 

22 22 22 22 22 

26 26 

22 

26 26 

26 

26 

19 

8 

36 

35 

62 62 

62 

41 

3 

22 22 

194 

97 

257 

57 

46 46 

54 

83 

83 

102 102 101 102 

22 

24 

30 

102 

44 

43 

34 

26 

9 

27 

42 

187 

10 

225 

82 

82 

82 

82 

41 

212 212 

257 

257 

213 213 

257 

256 

347 

223 

213 

257 

201 

251 

75 

81 

267 

321 

91 91 

75 

200 

57 

57 57 57 57 57 57 

57 

44 44 

41 

29 30 28 

44 

57 

44 

44 

45 

211 210 

271 

275 

274 

275 

252 

448 

91 

241 

211 

272 

267 

254 

448 

92 

289 

268 

75 

289 

450 449 

92 

308 

267 

75 

92 

288 

308 

268 

74 7474 

66 

44 44 

24 

19 

17 

27 

27 

27 

27 

44 

37 

43 

43 43 

43 

23 

14 

41 

22 21 

14 12 

22 

33 

12 

23 

14 

20 

11 

44 

51 

35 

21 

12 

74 

25 

21 

12 

26 

19 

11 

21 

68 

277 

93 

37 

450 

351 

376 

315 

308 

308 

340 

449 

450 

267 268 268 225 

75 

250 

92 

75 

251 

93 

75 

251 251 

339 

92 

75 

75 

241 

93 

75 

339 

93 

75 

92 

93 

297 

92 

76 7675 

93 93 

75 

75 

251 

76 

255 

93 

217 

27 

40 40 

33 

20 

22 

92 

22 

216 

14 

13 

78 

261 

100 

316 315 

316 

93 

102 

316 316 

223 

270 270 270 270 270 270 270 

316 316 316 

316 

93 

40 

44 

143 

130 149 

102 

315 

317 

316 

93 

175 

98 

45 

20 

20 

103 

29 

234 

268 

148 

149 

270 

270 

144 

301 

375 

378 

449 448 

378 

448 

378378 

378 378 

447 

447447 447 

378 266 

447 

Description 

File 


1

169 216 216 216 

212 338 339 

338 


20 

69 

14 

38 

37 36 

127 127 


216 

338 

32 

116 

48 

70 69 69 

89 

90 

323 

89 

90 

89 

85 

37 

20 21 20 

139 

473 474 474 473 

299 

297 

265 

148 148 147 148 148 148 148 148 148 148 148 

148 148 

192 

148 

205 

250 

250 250 

251 

251 

472 

256 

298 297 

298 

435 

278 

302 302 

302 

302 302 302 302 302 

302 303 302 303 

15 

8 

52 

5 

303 303 

298 298 

15 

16 

16 

16 

16 

16 

10 

169 

220 

215 

216 

216 

468 

216 

216 

213 214 214 213213 

214 

197 

211 

241 

75 

216 216 

478 477 478 477 477 

471 

247 

247 247 247 247 247 246 247 247 247 247 243 

244 

77 

217 

217 216 

76 76 76 

244244 

244 244 

76 

216 

237 

48 48 

82 81 

42 

78 

216 216 

241 257 256 

256 

216 

216216 

257 

442 456 455 455 

216 

256 

454 450 

335 

354 

355 

355 

355 355 355 355 356 355 356 

259 

179 

179 

179 179 179 179 179 179 179 

216 

77 77 77 

43 59 59 58 58 59 59 58 59 59 58 59 57 

12 

39 

42 

41 

42 

41 

42 

23 

19 

27 27 

30 30 

27 

27 27 

24 24 

27 

31 31 

24 

22 

28 29 28 

257 

151 151 

179 

216 

176 

161 

160 

216 

214 

215 

216 215 216 

215 215 

77 77 77 77 

76 

77 

77 

30 

76 

58 

20 

57 

19 19 20 

58 58 58 

19 

57 

28 

28 

27 

40 

48 

20 

30 

27 

77 

95 

180 

159 159 

180 

77 

159 159 

160 

180 

160 

179 

180 

180 

76 

76 76 76 

27 27 27 27 27 27 27 27 27 27 27 26 

29 29 29 29 

29 29 

30 

29 

29 

29 29 29 29 29 

44 

36 

2929 

27 

179 

27 

160 

27 

186 

179 

45 

73 

41 

47 

48 48 

131 

5 

5 5 5 

79 

59 

168 

102 

149 149 149 

116 

140140 

140 

141 141 

140 140 140 140 140 140 

140 

195 

195 

195 

195 

195 194 195 

195 195 194 

195 

195 

40 

194 195 

159 160 159 159 159 159 159 159 

180 179 178 178 179 180 

179 

140 

33 

40 

179 

40 

159 

180 

40 

195 

194194 

40 

157 

179 

157 157 157 

150 

188 

40 

187 

157 

40 

188 

141 

40 

141 141 

40 

188 188 

41 40 

157 156 

187 

35 

188 

41 

141 

72 

40 

35 

157 157 

33 32 

27 27 27 27 27 

26 27 26 27 26 

26 26 26 

26 

29 29 28 29 29 28 29 

29 29 28 29 

5 

5 

5 

15 

5 

5 

16 

16 

15 15 

26 

14 14 14 15 15 15 15 15 14 

5 

5 

5 

5 

5 

5 

5 

16 

5 

16 

5 

15 

5 

5 

15 

5 

11 

5 

11 

10 

11 

17 

13 13 

23 23 

22 

15 

6 

1 

13 

1 

14 

23 

19 

15 

15 

6 

5 

14 

12 

26 26 

29 29 29 

29 

18 19 

20 

20 

18 18 17 

30 

18 

26 

32 

26 

28 28 

35 35 

156 

187 187 187 

73 73 

17 17 

16 

16 

16 

16 

16 

17 

22 

16 

16 

16 

16 

16 

16 

19 

16 

19 

15 

20 

16 16 

41 

15 

31 

24 

28 30 

28 

30 

19 

16 

41 

16 

34 

80 79 

71 

157 

187 

66 

45 

29 30 30 30 29 30 

33 

30 

47 

26 

23 

23 

87 

18 

92 91 91 

195 

33 

91 

91 91 91 

34 

78 

19 

16 

37 

73 

58 

87 

58 

156 

188 

133 

29 

16 

47 

67 

73 

67 

88 

54 

111 

53 53 

42 

40 

40 

40 

40 

41 

40 

41 

32 

32 

156 156 

187 188 

112 112 112 

202 202 202 

203 202 

202202 

34 

138 

39 39 

54 

156 

39 39 

156 

188 

38 

156 156 

187 

38 

156 

187 

112 

155 

187 

157 

112 

187 

156156 

157 

112 

187 

202 

202 

111 

202 201 

201 201 202 201 202 

202 

201 

153 

183 

61 

187 

111 111 111 

112 

61 

111 

183 

192 

361 

155 155 130 111 

170 

112 

93 

112 

111 111 111 

112 

62 62 62 

93 93 93 

93 

195 

50 50 51 49 50 55 55 56 56 55 

54 

54 65 65 65 65 61 61 61 61 61 

44 

38 

38 

38 38 

1111 11 

5 

9 12 12 11 12 11 

7 8 7 7 

5 5 5 5 

9 10 9 

6 

6 

13 

3 

4 

12 

12 

12 

5 5 

5 5 

6 

15 

8 

3 

7 

3 

7 

3 

7 

3 

7 

3 

8 

9 

1 

1 

8 

1 

2 

11 

8 

11 

9 

9 

5 

11 

3 

7 

8 

5 

7 

8 

15 

15 

5 

4 

1 

16 

1 

2 

15 15 15 

15 

4 

19 

4 

19 

11 

20 

15 

1 

1 

1 1 1 

1 1 2 

18 

7 

28 

11 

8 

5 

12 

12 

8 

7 

24 

7 

5 

28 

16 

4 44 

3 

1 

3 

6 

11 

2 

9 

29 

7 

11 

3 

14 

13 

5 

9 

12 

2 

5 

3 

4 

2 

5 

3 

12 

13 

4 

5 4 5 

3 3 

1 

3 

12 

11 

13 

13 

13 

13 

13 

5 

4 

4 

1 

5 

12 

4 

3 

3 

13 

13 

8 

3 

3 

3 

3 

3 

3 

13 

13 

29 

48 

35 

39 

55 58 58 58 58 55 

54 

29 

46 46 

53 

52 

48 

45 

51 

45 

51 

52 

52 

7 

53 

50 

43 

47 

46 45 45 45 

46 

46 

45 

39 

51 

37 

27 

25 

23 

53 

58 

18 

23 

8 

42 

57 

57 

57 

41 

23 

31 31 31 

31 31 31 31 31 

31 

8 

4 

10 

7 

31 

36 

24 

26 26 

8 

9 

57 

23 

9 

12 

10 

400 400 

370 

400 400 400 400 400 400 400 

25 

226 

195 

196 

195 196 195 196 195 

196 

23 

8 

10 

12 

26 

11 

115 

115115 115 

178 

24 

8 

25 

178 

26 

60 

30 

52 

104 

178178 178 

38 

38 

38 

26 26 

82 

185 

98 

98 98 

99 

9998 

57 

91 

91 91 

226 

57 

91 

226 

156 

91 

226225 

138 

89 

219 

156 

155 

233 

163 

237 

96 

156 

51 51 51 51 51 51 51 51 51 

35 

37 

56 

57 56 56 56 56 56 56 

34 

38 38 37 

37 

26 

26 

24 

25 

24 23 23 24 23 

11 

2 

12 12 12 12 12 12 12 

11 

12 

19 

6 6 

12 12 

6 

20 

18 

11 

12 

14 

16 

3 

12 

22 

5 

4 

17 

25 

22 

44 

51 

16 

3 

8 

18 18 18 18 

21 

24 

38 

42 

42 

176 

175 

176 

147 

96 96 

25 25 24 

15 

10 

23 

9 

8 

12 

8 

11 

9 

236 235 

11 

10 

317 

228 

228 228 

42 

134 

46 

155 

44 

142 

257 

317 

155 

171 

317 

171 

228 

156 156 

281 280 

228 

317 316 

42 42 42 42 

33 

14 

42 

34 

18 

13 

14 12 

88 

9 8 

13 

11 

8 

168 

11 

292 

299 

282 

280 

155 

160 

280 

289 

228 

228 

317 317 266 

155 

42 

155 

42 

155 

160 160 

155 

122 

42 

154 

289 289 

42 

155 

160 

42 

41 

42 42 

155 

246 

155 

155 

159 

41 

155 

205 

41 

155 

155 

127 

92 

57 

57 77 

165 

77 

41 

20 

18 

20 

89 

287 

47 

339 339 

66 

339 

41 

32 

42 

58 

18 

338 338 339 338 338 

173 

338 338 

108 

338 

338 

42 

30 

31 

317 186 

18 

6 

32 

17 

204 

198 

198 

197 

186 

173 

235 234 235 235 234 234 235 234 

235 

125 

318 

294 

297 

476 

476 

297 

476476 

296 

297 

475 

297 296296 

476 475 475 

211 

Description 

File 


1

322 418 418 418 

216 

417 

346 345 345 


346 


89 

37 

52 

20 

157 

157 

222 

137 

67 67 67 

79 

80 

62 

413 413 

80 

412 

413 

413 

393 

38 38 37 

313 

335 

335 334 335 334 335 335 335 335 

335 336 335 

387 

332 

335 

285 

267 

105 

335 

274 

270 

270 

187 

270 

188 188 

270 270 

188 

265 

284 

188 

284 

172 

285 

218 

236 236 236 

236 237 237 

237 237 237 236 237 236 

60 

28 

284284 

41 

44 

47 47 47 47 

45 44 45 44 

27 

237 

237 

370 

386 

79 

235 

315 

314 

315 

371 371 371 371370 420 

315 

314 

323 

226 

581 

195 195 

195 

588 588 588 588 588 

435 436 436 

232 233 232 232 

232 

232 232 

233 

233 233 232 

233233 

435 

194 

434 

194 

194 

573 573 572 

429 423 

194 

194 194 

554 571 

194 

258 258 258 

232 

258 257 257 257 257 257 258 

258 

571 571 571 

463 462 462 

194 

115 115 115 115 115 115 114 114 115 115 115 112 

188 

8 

29 

44 

47 

26 

19 

27 

27 

27 

31 31 

27 

30 30 30 

31 

26 

74 

123 

79 

124 

79 

114 

72 

79 80 80 80 79 

36 37 37 36 

78 

36 

59 

124 

42 43 42 39 

42 44 44 44 44 

37 

27 

43 

26 

29 

27 

26 

30 

27 

194 

29 29 

252 

461 458 

306 

324 

324 323 323 323 323 323 323 322 323 

252 

235 

228 

469 

469 469 469 

470 469 469 470 470 469 

194 

229 

194 

318 

259 

232 

276 

194 194 194 

309 

276 

233 

233 233 

277 

310 

276 277 

310 

276 

310310 

195 

309 

194 

194 194 

277 

233 

233 233 

26 26 26 26 26 26 26 26 

29 

27 

29 29 29 29 29 29 

29 29 29 

77 

96 

26 

310 

277 

195 

2929 

26 

27 

197 

125 

118 

81 

217 

95 95 94 

133 139 

139 139 

160 

169 

134 

59 

241 

23 

23 23 23 23 23 23 23 23 23 23 23 23 23 23 23 23 

23 

26 

29 

23 

74 

14 

23 

13 

13 

14 

26 

277 277 277 

277 277 

309 309 308 309 308 310 

276 277 

240 240 

240 240 

276 276 

309 310 

310 

239 

262 273 

306 

319 

239 

319 

239 

147 

146 147 147 147 

147147 

274 

319 

273 

274 

320 

239 

273 

319 

239 240 239 240 

239239 

147147 

147 147 147 

27 27 27 

27 27 26 26 27 

26 

26 26 26 

29 

29 29 29 29 29 29 

28 28 29 29 28 29 29 

13 

14 

13 

14 

13 

23 

14 

19 

14 

22 

13 

22 

20 20 

14 

13 

27 27 27 32 

25 24 24 25 

14 

13 

14 

13 

43 

35 

14 

6 

7 

11 

8 

16 

13 

14 

13 

3 

19 

10 

18 

7 

9 

273 273 

319 

239 

274 273 

318 

239 

147 147 147 147 

318 318 

60 59 

27 27 

28 28 

16 18 

7 

15 

21 

22 

11 

9 9 9 

29 

43 

23 

35 

16 

16 17 17 

43 

35 

42 

35 

50 

43 

40 

35 

42 

35 

43 

35 

26 

17 17 17 

18 

23 

18 

17 

23 21 

9 10 11 11 10 

14 

16 

15 15 15 

9 

9 9 

9 9 

42 

35 

42 

43 

42 

33 

13 

20 

11 

1 

43 

34 

13 

20 

11 

42 

49 

35 35 

43 

49 

36 

274 

319 

65 

77 

78 

79 

42 

81 

50 50 50 50 50 50 50 

86 87 86 86 87 86 

3535 

1 

2 

13 

33 

34 

26 

13 

21 

11 

1 

14 

35 35 35 

34 

34 

14 

21 

26 

11 

1 

2 

14 

6 

49 

6 

87 

273 

319 

72 

273 

320 

237 

147 126 

59 59 

34 

47 

20 

39 

49 

48 

51 

31 

5 

4 

13 

57 

19 

54 

49 

57 

41 

49 

10 

34 34 34 34 

41 40 41 40 

40 

14 

10 

8 

7 

1 

3 

12 

42 

32 

38 

49 

46 

34 

78 

48 

274 

253 

78 

52 51 

11 

3 

11 

1 1 

45 

46 

274 274 

319 320 

257 257 257 257 

119 119 

61 

58 

55 

115 

71 

53 

135 134 135 

80 

53 52 

43 43 

41 

41 

33 

1 

18 

6 

7 6 

1 

34 

34 

6 

31 

34 

5 

18 

18 

28 

39 

34 

14 

14 

14 

10 

5 

22 

31 31 

13 14 

13 

4 

11 

8 

2 

4 

14 

13 

52 

11 

21 

4 

15 

43 

13 

12 

14 

42 

15 

14 

15 

320 

12 

274 

319 

274 

319 

273 

319 

257 

119 

120 119 119 

13 

1 

11 

14 

135 

274 

318 

257 

135 

80 80 80 80 

43 

12 

14 

15 

13 

12 

11 

12 

1 

77 

9 

8 

56 

49 

9 

11 

11 

14 

15 

15 

11 

15 

15 

12 

8 

5 

14 

62 

8 

8 

62 

49 49 

120 

62 

59 

58 

50 

119 

120 

257 

119 

119 120 119 119 119 

120 

119 

124 

78 

80 

85 85 85 85 

81 

61 

60 

68 

78 

77 

273 274 

319 308 

120 

109 

80 

71 

80 

29 

70 

319 

257 

41 

30 

70 70 70 

257 

257 

257 257 257 

69 

79 

74 

59 

63 62 

86 

126 126 126 

130 129 129 

256 256 256 

130 

257 

257 

215 

77 

76 

77 

105 

118 

429 

219 

436 

435 

229 195 

245 250 251 

435 

251 250 

434 

251 

434 434 434 

435 435 

243 243 243 242 242 243 

78 

202 

202 202 202 

188 

97 

103 102 102 

102 

103 

180 

219 

83 83 82 82 

83 

82 

204 

251 

243 243 243 

67 

67 78 78 78 78 

65 64 64 65 64 

72 72 71 71 72 71 71 

59 

47 

7 

62 

71 

72 

65 

59 

54 

57 

22 

8 

55 

54 54 54 54 54 54 54 

3 

51 

20 

29 

7 

7 

54 54 

49 

38 

41 

41 41 

25 

30 

8 

7 

15 

27 

30 

8 

7 

15 

41 

24 

29 

8 

7 

41 41 41 

29 

62 

70 

62 61 

61 

53 

204 

204 204 

252 

347 

226 

67 67 67 67 67 

45 48 47 47 48 48 47 47 47 47 

23 

42 

30 

5 

26 26 

26 26 26 26 26 

29 

26 

16 

33 

34 

20 20 

20 

9 

5 

20 

20 

20 

20 20 

21 

22 

29 

43 

42 

40 

36 

27 

8 

10 

24 

42 41 

30 

41 

29 28 

205 

251 251 251 

75 

192 

245 

75 

78 

88 

75 

260 

321 

88 

200 

67 67 67 67 

44 

24 

26 

67 

19 

16 

26 

27 

27 

37 

202 201 

43 

43 

43 

43 

22 

11 

41 

11 

10 

31 

15 

265 

23 22 22 

21 

12 

20 

75 

47 

269 

268 268 

14 

246 

448 

88 

234 

202 

265 

268 

248 

448 

88 

283 

267 

450 

89 

288 288 

304 

267 

449 

89 

304 

268 

277 

89 

75 75 75 75 

60 

38 

20 

15 

25 

21 

15 

26 

19 

14 

21 

68 

35 

449 

348 

373 

311 

304 

304 

338 

449 

450 

267 268 268 226 

75 

252 

89 

76 

253 

89 

76 

253 252 

337 

241 

89 89 8989 

76 76 

76 

338 

89 

76 

89 

295 

89 

76 76 76 

76 

76 

253 

253 

89 

76 

89 

219 

28 

40 40 

33 

19 

89 

21 

21 

15 14 

214 

77 

261 

100 

316 

316 

105 

317 316 316 

315 

89 

316 316 

316 316 

89 

41 

43 

223 

143 

130 149 

105 

315 

316 

89 

175 

42 

17 

17 

103 

30 

234 

268 

148 

149 

270 270 270 270 270 270 270 270 

270 

143 

301 

375 

448 

378 

449 449 

378 

448 

378378 

378 378 

446 447 

378 266 

447 447 

Description 

File 


1

PLANSCHADERISICOANALYSE

Inhoudsopgave pagina 

SAMENVATTING 3 

1. INLEIDING 5 

1.1 Aanleiding 5 

1.2 Overgangsrecht 6 

1.3 Vraagstelling 6 

1.4 Opbouw notitie 7 

1.5 Verantwoording 8 

2. HUIDIGE SITUATIE 9 

3. TOEKOMSTIGE ONTWIKKELING 11 

3.1 Verkeersstructuur 11 

3.2 Toekomstig planologisch regime 11 

4. VIGEREND BESTEMMINGSPLANNEN 13 

4.1 Ontsluiting tegenover EM-TÉ 13 

4.2 Doorsteek Molenstraat - Koetshuislaan 15 

5. PLANSCHADE(RISICO)ANALYSE 17 

5.1 Inleiding 17 

5.2 Bepaling van belanghebbenden 18 

5.3 Planvergelijking 19 

5.4 Risicobeoordeling - algemeen 21 

5.5 Risicobeoordeling ontsluiting EM-TÉ 22 

5.6 Risicobeoordeling doorsteek Molenstraat – Koetshuislaan 24 

5.7 Correctiefactoren 26 

6. CONCLUSIE EN AANBEVELINGEN 31 




Inhoudsopgave 

1

Inhoudsopgave (vervolg) pagina 

BIJLAGE 

Algemene aspecten m.b.t. afdeling 6.1 Wro 

2 

Inhoudsopgave

SAMENVATTING 

Probleemstelling 

In deze analyse wordt beoordeeld in hoeverre de planologische maatregelen die 

noodzakelijk zijn om de verkeersstructuur Landgoed Driessen te wijzigen conform 

één van de voorgelegde varianten, kunnen leiden tot reële planschadeclaims. 

Toetsingskader 

De vraag of naar aanleiding van de te wijzigen juridisch-planologische situatie een 

planschadeclaim mogelijk is, wordt getoetst aan: 

• Algemene wet bestuursrecht (Awb); 

• Wet ruimtelijke ordening (Wro); 

• kopie van bestemmingsplan ‘Sprank’, vastgesteld d.d. 3 juni 2004, onherroepelijk 








juli 2009 aan BRO kenbaar is gemaakt. 

• de jurisprudentie zoals deze geldend is ten tijde van het opstellen van deze 

analyse. 

Conclusie 

Er is een reële kans op planschade, zowel bij variant 1 als bij variant 2. Variant 0 betreft 

de referentievariant, waarbij de planschaderisico’s nihil zijn. De risico’s op planschade 

zijn het grootst bij variant 1. 

Planschaderisico’s ten gevolge van de ontsluiting tegenover EM-TÉ (variant 1) 

• Ten gevolge van de ontsluiting tegenover de supermarkt EM-TÉ ontstaat er voor 

belanghebbenden groep 1 (woningen aan weerszijden van de nieuwe ontsluiting) 

een nadelige situatie ten gevolge van een toename van de verkeersdruk en 

de daarbij horende milieuhinder. Echter, er ontstaat daarnaast een licht voordelige 

situatie ten gevolge van een afname van de inbreuk op de privacy, beperkingen 

van visuele aard en verminderde bezonning. Deze voordelen verrekenend 

met de nadelen, ontstaat er een reële kans op licht tot gemiddelde planschadevergoeding 

voor belanghebbenden groep 1. 


belanghebbenden groep 2 (supermarkt EM-TE) geen reële kans op planschadevergoeding. 

Samenvatting 

3


belanghebbenden groep 3 (woningen gelegen aan de gewijzigde verkeersstructuur) 

geen reële kans op planschadevergoeding die het normaal maatschappelijk 

risico te boven gaat. 


belanghebbenden groep 4 (bedrijven gelegen aan de gewijzigde verkeersstructuur) 

geen reële kans op planschadevergoeding. 

Doorsteek Molenstraat – Koetshuislaan (variant 1 en 2) 

• Ten gevolge van de doorsteek Molenstraat - Koetshuislaan ontstaat er voor belanghebbenden 

groep 5 (woningen aan weerszijden van de doorsteek) een reële 

kans op gemiddelde planschadevergoeding ten gevolge van een toename van 

de verkeersdruk en de daarbij horende milieuhinder (met name geluidsoverlast, 

in mindere mate licht- en stankoverlast). Daarnaast bestaat er een reële kans op 

lichte planschadevergoeding ten gevolge van een toename van de inbreuk op 

privacy. Cumulatief ontstaat er een reële kans op gemiddelde planschadevergoeding 


• Ten gevolge van de doorsteek Molenstraat - Koetshuislaan ontstaat er binnen 


enkel voor de eigenaren, bewoners en/of gebruikers van de woningen aan 

de Molenstraat vanaf de Oudestraat tot de Jan Jannenstraat een reële kans op 

lichte planschadevergoeding ten gevolge van de toegenomen verkeersdruk en 

daaruit volgende milieuhinder (geluidsoverlast e.d.). 



enkel voor de bedrijven aan de Tilburgseweg (tuincentrum en café) een reele 

kans op lichte planschadevergoeding ten gevolge van de afnemende verkeersdruk 

en de daaruit voortvloeiende verminderde exposure. 





4 

Samenvatting

1. INLEIDING 

1.1 Aanleiding 

Door de gemeente Waalwijk (hierna: de initiatiefnemer) is aan BRO gevraagd om 

een planschade(risico)analyse uit te voeren ten behoeve van het afwegen van de 

drie varianten voor de verkeersstructuur Landgoed Driessen: 

• Variant 0: de huidige verkeersstructuur (‘ringstructuur’) Landgoed Driessen; 

• Variant 1: 

1. Een ontsluiting voor gemotoriseerd vervoer tegenover de supermarkt EM-TE; 

2. Een doorsteek via de Molenstraat op de Koetshuislaan naar de rotonde Oprijlaan-Noorder 

Allee (twee richtingen). De geplande knip in de Oudestraat 

tussen de Esdoornlaan en de Villa Dotterbloem blijft behouden. 




verplaatst naar het westen tussen de Villa Dotterbloem en de Oprijlaan. 

De locatie van de ontsluiting tegenover de supermarkt EM-TÉ ligt binnen het bestemmingsplan 

“Sprang”. Ter plaatse vigeert de bestemming ‘Woondoeleinden, 

categorie II’. Op grond van dit bestemmingsplan is de realisatie van een ontsluitingsweg 

ruimtelijk en functioneel niet mogelijk. Daarom dient deze ontsluiting te 

worden gerealiseerd op basis van bijvoorbeeld een bestemmingsplanprocedure ex 

artikel 3.1 Wro of een projectbesluit ex artikel 3.10 Wro. 

De locatie van de doorsteek Molenstraat - Koetshuislaan ligt voor het grootste deel 

binnen het Uitwerkingsplan “Het Koetshuis fase 2”. Ter plaatse vigeert de bestemming 

‘Groenvoorzieningen, wadi’. Op grond van dit bestemmingsplan is de realisatie 

van de doorsteek Molenstraat – Koetshuislaan ruimtelijk en functioneel niet mogelijk. 

Daarom dient deze doorsteek te worden gerealiseerd op basis van bijvoorbeeld 

een bestemmingsplanprocedure ex artikel 3.1 Wro of een projectbesluit ex artikel 

3.10 Wro. 

Voor het overige gedeelte ligt de locatie – voor zover bij BRO bekend - in het bestemmingsplan 

“Landgoed Driessen” binnen de bestemming ‘Uit te werken woondoeleinden 

met bijbehorende voorzieningen’. Op grond van dit bestemmingsplan is 

de realisatie van de doorsteek Molenstraat – Koetshuislaan ruimtelijk en functioneel 

reeds mogelijk. In de doeleindenomschrijving van de genoemde bestemming is namelijk 

de functie ‘verkeersdoeleinden’ opgenomen, waaronder begrepen rijwegen, 

woonstraten e.d. Hiervoor is derhalve geen aparte bestemmingsplanprocedure of 

een projectbesluit noodzakelijk. 

Hoofdstuk 1 

5

Er zijn volgens mondelinge informatie van de gemeente op dit moment verschillende 

bestemmingsplannen c.q. uitwerkingsplannen in dit deel van het bestemmingsplan 

“Landgoed Driessen” in procedure, waarbij het stedenbouwkundig plan “De 

Bibliotheek” als grondlegger dient. In dit stedenbouwkundig plan is voor dit gedeelte 

van de locatie voorzien in een groenvoorziening. 

Er wordt vanuit gegaan dat de knippen in de Oudestraat als zodanig niet planologisch 

worden vastgelegd maar middels verkeersmaatregelen worden bewerkstelligd. 

1.2 Overgangsrecht 

Het overgangsrecht voor onder andere planschade is opgenomen in de Invoeringswet 

Wet ruimtelijke ordening. Daarin is het volgende opgenomen: 

• Het recht zoals dat gold vóór 1 juli 2008 (artikel 49 oude WRO) blijft van toepassing 

op aanvragen van schadevergoeding die vóór 1 juli 2008 zijn ingediend. Tevens 

is de regeling zoals opgenomen in artikel 49 oude WRO van toepassing op 

aanvragen ingediend na 1 juli 2008, maar waarbij het plan of besluit vóór 1 september 

2005 (datum inwerkingtreding zogenaamde ‘Spoedwet’, waarin verjaringstermijn 

van 5 jaar is opgenomen voor het indienen van planschadeclaims) in 

werking is getreden. Deze claims kunnen nog tot maximaal 1 september 2010 

worden ingediend. 

• Op aanvragen die worden ingediend na 1 juli 2008, maar vóór 1 september 

2010, en waarvan de datum van inwerkintreding van de plannen of besluiten 

tussen 1 september 2005 en 1 juli 2008 ligt, geldt de nieuwe regeling zoals opgenomen 

in de Wet ruimtelijke ordening, met uitzondering van het normaal 

maatschappelijk risico van 2%. 

• Op aanvragen die na 1 september 2010 worden ingediend, en waarvan de datum 

van inwerkingtreding van de plannen of besluiten tussen 1 september 2005 

en 1 juli 2008 ligt, geldt de nieuwe regeling zoals opgenomen in de Wet ruimtelijke 

ordening. 

• De regeling zoals opgenomen in de Wro zal tenslotte van toepassing zijn op alle 

aanvragen die na 1 juli 2008 worden ingediend en waarbij de plannen of besluiten 

na 1 juli 2008 in werking treden. 

1.3 Vraagstelling 

Elke ruimtelijke ontwikkeling heeft gevolgen. Een van de mogelijke gevolgen is dat 

schade wordt toegebracht aan derden. In beginsel moeten burgers die schade zelf 

dragen. Het kan echter voorkomen dat de gevolgen van een bepaalde ruimtelijke 

ontwikkeling voor derden zo nadelig zijn, dat een tegemoetkoming in de kosten op 

zijn plaats is. 

6 

Samenvatting

Het gaat daarbij om schade die redelijkerwijs niet ten laste van belanghebbenden 

behoort te blijven omdat de schade uitstijgt boven de normale schade die eenieder 

moet dragen. In zo’n situatie kunnen belanghebbenden de gemeente op grond van 

artikel 6.1 Wro verzoeken om een tegemoetkoming als gevolg van een wijziging van 

het planologisch regime. Wanneer dit verzoek terecht blijkt, is het college van burgemeester 

en wethouders ingevolge het bepaalde in artikel 6.1 Wro, en onder de 

voorwaarden daar genoemd, gehouden de verzoeker een tegemoetkoming toe te 

kennen. Het is mogelijk voor gemeenten om met een verzoeker van een herziening 

of ontheffing van een bestemmingsplan overeen te komen dat de verzoeker de 

planschade geheel of gedeeltelijk voor zijn rekening neemt. 

Bij de onderhavige ontwikkeling is het denkbaar dat belanghebbenden bij de gemeente 

Waalwijk planschadeclaims zullen indienen. Daarom wordt in deze analyse 

de vraag beantwoord of eventuele claims kans van slagen hebben en hoe daarmee 

moet worden omgegaan. Initiatiefnemer heeft aan BRO, adviseurs in ruimtelijke 

ordening, economie en milieu, de opdracht gegeven om een planschaderisicoanalyse 

uit te voeren ten aanzien van het aantal en het realiteitsgehalte van eventuele planschadeclaims. 

Dit om een afweging te kunnen ten aanzien van de drie varianten die 

voorliggen en zich op deze eventuele claims voor te bereiden. Als blijkt dat het aantal 

reële claims bij een of meerdere varianten omvangrijk is, kan initiatiefnemer 

daarop inspelen en tot vaststelling van de minst c.q. minder schadelijke variant besluiten 

en/of (laten) onderzoeken wat de werkelijke schade is. Dit laatste onderzoek 

naar de werkelijke kosten die met de vergoeding van eventuele reële claims verbonden 

zijn, is geen onderdeel van de planschaderisicoanalyse. Wanneer de resultaten 

van dit onderzoek daartoe aanleiding geven, en initiatiefnemer een begroting van 

de schade wenst, kan BRO een financieel deskundige inschakelen. Deze deskundige 

kan met de resultaten van deze analyse de omvang van de schade bepalen. 

1.4 Opbouw notitie 

Deze planschaderisicoanalyse richt zich op de ontwikkeling van de locatie die, in 

relatie tot het geldende planologische regime kan leiden tot planschadeclaims. 

Daartoe zal in hoofdstuk 2 de huidige feitelijke situatie worden beschreven. Vervolgens 

komen in hoofdstuk 3 de beoogde varianten aan de orde en wordt in hoofdstuk 

4 het vigerende juridisch-planologische regime geanalyseerd. 

De daadwerkelijke planschaderisicoanalyse per variant vindt plaats in hoofdstuk 5. 

Alle aspecten die een rol kunnen spelen bij de (eventuele) toekenning van planschade 

komen aan bod. Mede aan de hand van planvergelijking wordt beoordeeld of er 

sprake is van schade in de zin van artikel 6.1 Wro. 

Hoofdstuk 1 

7

Indien deze vraag bevestigend wordt beantwoord, komt de voordeelverrekening, 

voorzienbaarheid van de schade, het normaal maatschappelijk risico en de kwestie 

of de eventuele schade reeds anderszins is verzekerd aan de orde. De analyse wordt 

afgesloten met een conclusie in hoofdstuk 6, waarin tevens aanbevelingen worden 

gedaan voor de te volgen procedure. 

In de bijlage is een algemene toelichting opgenomen over planschade, de wettelijke 

grondslag en de belangrijkste jurisprudentie. 

1.5 Verantwoording 

In het onderhavige advies is op basis van de door de (contactpersoon van de) opdrachtgever 

verstrekte informatie een planschaderisicoanalyse uitgevoerd ten aanzien 

van objecten in de nabije omgeving van het projectgebied. Wij hebben hierbij 

gebruik gemaakt van de volgende stukken: 

• kopie van bestemmingsplan ‘Sprang’, vastgesteld d.d. 3 juni 2004, onherroepelijk 








juli 2009 aan BRO kenbaar zijn gemaakt. 

Benadrukt dient te worden dat indien na inwerkingtreding van het nieuwe juridischplanologische 

regime verzoeken tot vergoeding van planschade worden ingediend, 

een schadebeoordelingscommissie na het horen van belanghebbenden en aansluitend 

taxatie tot een ander oordeel kan komen zowel wat betreft mogelijke planschade 

als de hoogte van de tegemoetkoming. Voorts kan de besluitvorming en 

eventueel bezwaar en beroep tot een andere uitkomst leiden. Onderhavige planschadeanalyse 

dient dan ook als een indicatie te worden beschouwd ten aanzien van 

mogelijke planschade die belanghebbenden zouden kunnen ondervinden als gevolg 

van het nieuwe juridisch-planologische regime. 

8 

Samenvatting

2. HUIDIGE SITUATIE 

Het plangebied Landgoed Driessen is gelegen tussen Sprang en Capelle in de gemeente 

Waalwijk en wordt ingesloten door de Van der Duinstraat en de N261. De 

ontsluitingsroute tegenover de supermarkt EM-TÉ, Van der Duinstraat 115 te Sprang 

betreft in de huidige situatie een woonhuis met bijbehorende tuin en. De doorsteek 

Molenstraat – Koetshuislaan betreft een nog stuk braakliggend terrein in het verlengde 

van de Molenstraat. 

. 

Hoofdstuk 2 

9

10 

Samenvatting

3. TOEKOMSTIGE ONTWIKKELING 

3.1 Verkeersstructuur 

Er vindt onderzoek plaats naar de verkeersstructuur van het plangebied Landgoed 

Driessen. Daarbij wordt uitgegaan van drie varianten: 



1. Een ontsluiting voor gemotoriseerd vervoer tegenover de supermarkt EM-TÉ; 








Op basis van de uitkomsten van het onderzoek zal de gemeente haar afwegingen 

maken en een keuze maken m.b.t. de te realiseren verkeersstructuur. Het huidige 

planologische regime voorziet reeds in de verkeersstructuur beschreven als variant 0. 

Aangezien planschade enkel kan ontstaan ten gevolge van het wijzigen van het 

planologische regime en variant 0 reeds mogelijk is op basis van het vigerende planologische 

regime, kan deze variant in de analyse buiten beschouwing worden gelaten. 

Deze variant zal gelden als referentie (planschaderisico’s = nihil). 

3.2 Toekomstig planologisch regime 

Ingeval gekozen wordt voor variant 1 of 2 zal deze variant moeten worden vastgesteld 

in een bestemmingsplan ex artikel 3.1. Wro danwel een projectbesluit ex artikel 

3.10 Wro. 

Er wordt vanuit gegaan dat voor de nieuwe verkeersstructuur aansluiting wordt 

gezocht bij de systematiek van de bestaande bestemmingsplannen binnen het plangebied 

Landgoed Driessen. Dit betekent de bestemming ‘Verblijfsdoeleinden, auto’s 

toegestaan’ zal gaan gelden zoals deze is opgenomen in het Uitwerkingsplan “Het 

Koetshuis, fase 2”. Zowel de ontsluiting tegenover de EM-TÉ als de doorsteek Molenstraat 

– Koetshuislaan zal derhalve worden ingericht als 30 km/u zone. 

Hoofdstuk 3 

11

Er wordt daarnaast vanuit gegaan dat de knippen in de Oudestraat als zodanig niet 

planologisch worden vastgelegd maar middels verkeersmaatregelen worden bewerkstelligd. 

Verblijfsdoeleinden, auto’s toegestaan 

De als zodanig aangewezen gronden zijn bestemd voor: 

• wegen; 

• voet- en fietspaden; 

• autowasplaatsen 

• parkeervoorzieningen; 

• bermen; 

• andere groenvoorzieningen en speelvoorzieningen; 

• uitlaatplaatsen voor honden; 

• wadi’s; 

• ter plaatse van de op de kaart aangegeven aanwijzing ‘fietspad’ zijn de gronden 

ter plaatse van die aanwijzing bestemd voor een fietspad. 

De bedoelde bestemming heeft betrekking op de binnen het plangebied gelegen 

wegen ten behoeve van bestemmingsverkeer. Aan de inrichting van deze wegen tot 

woonstraat en/of –erf kan medewerking worden verleend, op voorwaarde, dat het 

aantal parkeervoorzieningen niet wordt verkleind. In het kader van het Wegenverkeersreglement 

worden deze gebieden aangemerkt als 30 km/u zone. Het aantal 

rijstroken binnen deze bestemmingen mag niet meer bedragen dan twee. 

Op de bedoelde gronden mogen uitsluitend bouwwerken ten dienste van de genoemde 

bestemmingen, waaronder begrepen straatmeubilair, worden gebouwd. 

12 

Samenvatting

4. VIGERENDE BESTEMMINGSPLANNEN 

4.1 Ontsluiting tegenover EM-TÉ 

Hoofdstuk 4 

EM-TE 

Het ter plaatse van de 

geprojecteerde ontsluiting 

tegenover de EM-TÉ vigerende 

bestemmingsplan is het 

bestemmingsplan “Sprang” dat 

door de raad op 3 juni 2004 is 

vastgesteld en op 18 maart 

2005 onherroepelijk is 

geworden. Benadrukt dient te 

worden dat in dit hoofdstuk 

slechts die bepalingen zijn 

opgenomen die relevant zijn 

voor de onderhavige analyse. 

De gronden van de locatie 

tegenover de supermarkt EM- 

TÉ hebben de bestemming 

‘Woondoeleinden, categorie II’. 

Woondoeleinden, categorie II 

De op de plankaart voor woondoeleinden, categorie II, aangewezen gronden 

zijn bestemd voor: 

1. vrijstaande en twee aaneengeschakelde woningen; 

2. met de bestemming verband houdende bouwwerken, geen gebouwen zijnde; 

3. tuinen en erven; 

4. verhardingen; 

5. groenvoorzieningen. 

Op de gronden mag uitsluitend worden gebouwd met inachtneming van de 

aanwijzingen op de kaart en de volgende bepalingen: 

1. Algemeen: 

a) Het bij eenzelfde woning behorend bouwperceel mag voor ten hoogste 

40% worden bebouwd; 

13

) Binnen het bouwvlak zijn niet meer woningen toegestaan dan aanwezig waren 

op, of waarvoor een bouwvergunning is verleend voor, de eerste dag 

van de terinzagelegging van het ontwerpbestemmingsplan tenzij op de 

plankaart een maximum aantal woningen binnen het bouwvlak is aangegeven. 

2. Hoofdgebouwen: 

a) Hoofdgebouwen zijn uitsluitend binnen het op de plankaart aangegeven 

bouwvlak toegestaan met dien verstande dat de voorgevel en de naar het 

lint gekeerde gevel van het hoofdgebouw moeten worden geplaatst op de 

op de plankaart aangeduide ‘rooilijn lint’ en dienen te worden georiënteerd 

op het lint. 

b) Indien niet aaneen wordt gebouwd dient de afstand van een hoofdgebouw 

tot de zijdelingse perceelsgrens tenminste 3 meter te bedragen. 

c) Hoofdgebouwen mogen in ten hoogste 2 bouwlagen worden gebouwd. 

d) De nokhoogte van hoofdgebouwen mag niet meer bedragen dan 8 meter. 

e) De dakhelling van hoofdgebouwen mag niet meer dan 60 graden bedragen. 

3. Bijgebouwen: 

a) Bij vrijstaande woningen mogen bijgebouwen slechts aan een zijgevel van 

het hoofdgebouw worden gebouwd, met dien verstande dat geen bijgebouwen 

zijn toegestaan tussen de op de plankaart aangeduide ‘rooilijn lint’ 

en de zijdelingse perceelsgrens. 

b) Buiten het bouwvlak dient de afstand tussen bijgebouwen en het verlengde 

voor de voorgevel ten minste 3 meter te bedragen met dien verstande dat 

het bepaalde onder a) in acht dient te worden genomen. 

c) In afwijking van het bepaalde onder b) geldt dat: 

• Indien een woning is gelegen op een hoekperceel en waarvan het verlengde 

van de zijgevel overgaat in de voorgevel van de woning van het 

naastgelegen perceel, de bijgebouwen mogen worden gebouwd tot in 

de voorgevelrooilijn, met dien verstande dat het bepaalde onder a) 

daarbij in acht dient te worden genomen. Dit geldt uitsluitend voor het 

hoekperceel. 

• Indien de voorgevelrooilijn is gelegen in het verlengde van twee zijgevels 

die naar de wegzijde zijn toegekeerd, bijgebouwen tot deze lijn mogen 

worden gebouwd, met dien verstande dat het bepaalde onder a) daarbij 

in acht dient te worden genomen. 

d) De goothoogte van bijgebouwen mag ten hoogste 2,95 meter bedragen of 

in geval van een aangebouwd bijgebouw gelijk zijn aan de hoogte van de 

eerste bouwlaag van de hoofdmassa. 

e) De nokhoogte van bijgebouwen mag niet meer dan 4,5 meter bedragen, of 

mag in geval van een aangebouwd bijgebouw aan de achtergevel, zoveel 

hoger zijn als nodig is voor doortrekking van de kap van het hoofdgebouw 

tot over het bijgebouw. 

14 

Samenvatting

f) De dakhelling van het vrijstaande bijgebouw mag ten hoogste gelijk zijn aan 

de flauwste dakhelling van het hoofdgebouw en de dakhelling van het aangebouwde 

bijgebouw mag ten hoogste gelijk zijn aan de dakhelling van het 

dakvlak van het hoofdgebouw, waaraan wordt bijgebouwd. 

g) Buiten het bouwvlak mag de gezamenlijke oppervlakte van bijgebouwen per 

hoofdgebouw niet meer dan 70 vierkante meter bedragen. 

h) Bijgebouwen mogen alleen worden gebouwd indien op het achterperceel en 

in het verlengde van de zijgevels van de hoofdmassa een minimale ruimte 

van 35 vierkante meter onoverdekt en onbebouwd aanwezig blijft. 

4. Bouwwerken, geen gebouwen zijnde: 

a) De hoogte van bouwwerken, geen gebouwen zijnde, die worden gebouwd 

op gronden die zijn gelegen voor (het verlengde van) de op de plankaart 

aangeduide ‘rooilijn lint’ of tussen deze rooilijn en de zijdelingse perceelsgrens 

mag ten hoogste 1 meter bedragen met dien verstande dat de hoogte 

van pergola’s door maximaal 2,5 meter mag bedragen. 

b) De hoogte van bouwwerken, geen gebouwen zijnde, die worden gebouwd 

achter (het verlengde van) de op de plankaart aangeduide ‘rooilijn lint’ en 

achter de gronden die zijn gelegen tussen deze rooilijn en de zijdelingse 

perceelsgrens mag ten hoogste 2 meter bedragen. 

Het is in ieder geval verboden om: 

1. Vrijstaande bijgebouwen te gebruiken als zelfstandige woning. 

2. Bijgebouwen te gebruiken voor beroepsmatige activiteiten in of bij de woning. 

3. De woning te gebruiken voor bedrijfsmatige activiteiten in of bij de woning. 

4.2 Doorsteek Molenstraat - Koetshuislaan 

Het ter plaatse van de doorsteek Molenstraat - Koetshuislaan vigerende bestemmingsplan 

is het Uitwerkingsplan “Het Koetshuis fase 2” dat door de raad op 6 december 

2005 is vastgesteld en waarvoor op 21 februari 2006 resp. 8 augustus 2006 

door GS goedkeuring is verleend. Benadrukt dient te worden dat in dit hoofdstuk 

slechts die bepalingen zijn opgenomen die relevant zijn voor de onderhavige analyse. 

De gronden ter plaatse van de doorsteek Molenstraat – Koetshuislaan binnen het 

Uitwerkingsplan “Het Koetshuis fase 2” hebben de bestemming ‘Groenvoorzieningen, 

wadi’. 

Groenvoorzieningen, wadi 

De als zodanig aangewezen gronden zijn bestemd voor: 

a) openbare groenvoorzieningen; 

b) speelvoorzieningen; 

Hoofdstuk 4 

15

c) uitlaatplaatsen voor honden; 

d) wadi’s en soortgelijke waterhuishoudkundige voorzieningen; 

e) fiets-/voetpad, perceelsontsluiting. 

Voor de bedoelde gronden is het beleid gericht op het handhaven van de (openbare) 

groenvoorzieningen als onderdeel van de stedenbouwkundige hoofdstructuur 

van het plangebied. Ter plaatse van de op de kaart gegeven aanwijzing ‘fiets- 

/voetpad, perceelsontsluiting’ is het beleid gericht op handhaving van de bestaande 

perceelsontsluitingsweg voor het aangrenzende perceel alsmede voor het gebruik 

van de bestaande weg voor langzaam verkeer als onderdeel van de hoofdstructuur 

binnen het plangebied. Ter plaatse van de op de kaart gegeven aanwijzing ‘wadi’ is 

het beleid gericht op de aanleg en het handhaven van wadi’s en soortelijke waterstaatkundige 

voorzieningen als onderdeel van de totale waterhuishoudkundige 

structuur in het plangebied. 

Op de bedoelde gronden mogen uitsluitend bouwwerken, waaronder begrepen 

straatmeubilair, ten dienste van de genoemde bestemming worden gebouwd. 

16 

Samenvatting

5. PLANSCHADE(RISICO)ANALYSE 

5.1 Inleiding 

In dit hoofdstuk vindt de daadwerkelijke planschaderisicoanalyse plaats. Allereerst 

wordt in paragraaf 5.2 bepaald wie mogelijk belanghebbenden zijn. Dit gebeurt aan 

de hand van het belanghebbendenbegrip zoals dat in artikel 1:2 Awb verwoord is. In 

het kort betekent dit dat degene wiens belang rechtstreeks betrokken is bij een 

besluit, belanghebbende is. Voor meer informatie omtrent het belanghebbendenbegrip 

verwijzen wij naar de bijlage. 

Vervolgens worden in paragraaf 5.3 de vigerende en het toekomstige juridischplanologische 

regimes vergeleken. Hierbij spelen twee vragen een rol: 

• Wordt het vigerende regime gewijzigd door een besluit dat is genoemd in artikel 

6.1 Wro? 

• Ontstaat er een nadeligere planologische situatie? 

Bij de beoordeling van de vraag of er een nadeligere planologische situatie ontstaat, 

moet zowel voor de oude als voor de nieuwe planologische situatie uitgegaan worden 

van hetgeen planologisch maximaal mogelijk is. 1 

De feitelijke situatie is in beginsel 

niet relevant. Slechts indien realisatie van bouwmogelijkheden feitelijk onmogelijk 

is of anderszins vaststaat dat realisering niet zal plaatsvinden, kan met de 

planologische mogelijkheden geen rekening worden gehouden. 

Daarna wordt in paragraaf 5.4 per (groep van) belanghebbende beoordeeld in hoeverre 

de ontwikkeling leidt tot een nadeligere planologische situatie en of deze 

schade in redelijkheid voor vergoeding in aanmerking komt. Het gaat hierbij uitsluitend 

om materiële schade, dat wil zeggen dat de schade in geld uit te drukken moet 

zijn, zoals bijvoorbeeld de waardevermindering van een woning. Nadat de omvang 

van de schade is bepaald, wordt in paragraaf 5.5 bezien of er aanleiding is voor correctiefactoren 

in de vorm van voordeelverrekening, voorzienbaarheid en het maatschappelijk 

risico. Tenslotte wordt in hoofdstuk 6 op grond van het voorgaande geconcludeerd 

wat het daadwerkelijke planschaderisico is en worden er aanbevelingen 

gedaan over de te volgen procedure. 

1 

ABRS 9-4-2003, BR 2003, p. 969 (Waterland). 

Hoofdstuk 5 

17

5.2 Bepaling van belanghebbenden 

De Wet ruimtelijke ordening kent alleen belanghebbenden het recht toe op schadevergoeding 

wegens geleden planschade. Voor een planschade(risico)analyse komt 

het er dus in de eerste plaats op aan vast te stellen wie belanghebbenden in de zin 

van de wet zijn. 

Het belanghebbendenbegrip moet niet te eng worden uitgelegd. Als uitgangspunt 

geldt dat enkel het feit dat iemand schade lijdt of kan lijden, hem of haar tot belanghebbende 

maakt. 

In dit geval kunnen de belanghebbenden in zeven groepen worden ingedeeld: 

1. De eigenaren, bewoners en/of gebruikers van de woningen die rondom de locatie 

waar de ontsluiting tegenover de EM-TÉ op is geprojecteerd, zijn gesitueerd. 

Het betreft de twee aan weerszijden van de nieuwe ontsluiting gesitueerde woningen. 

2. De eigenaren en/of gebruikers van de bedrijven die rondom de locatie waar de 

ontsluiting tegenover de EM-TÉ op is geprojecteerd, zijn gesitueerd. Het betreft 

de supermarkt EM-TE. 

3. De eigenaren, bewoners en/of gebruikers van de woningen die langs de gewijzigde 

verkeersstructuur tegenover de EM-TÉ zijn komen te liggen. Het betreft 

met name de woningen gelegen aan de Van der Duinstraat/Kerkstraat alsmede 

de nieuwe woningen aan de nieuwe verkeersstructuur in het verlengde van de 

ontsluiting tegenover de EM-TÉ binnen het plangebied Landgoed Driessen zelf. 

4. De eigenaren en/of gebruikers van de bedrijven die langs de gewijzigde verkeersstructuur 

tegenover de EM-TÉ zijn komen te liggen. Het betreft het met 

name de bedrijven gelegen aan de Van der Duinstraat/Kerkstraat. 

5. De eigenaren, bewoners en/of gebruikers van de woningen die rondom de locatie 

waar de doorsteek Molenstraat - Koetshuislaan op is geprojecteerd, zijn gesitueerd. 

Het betreft de woningen aan weerszijden van de doorsteek Molenstraat 

– Koetshuislaan. 

6. De eigenaren, bewoners en/of gebruikers van de woningen die langs de gewijzigde 

verkeersstructuur bij de Molenstraat - Koetshuislaan zijn komen te liggen. 

Het betreft met de woningen gelegen aan de Molenstraat, de Koetshuislaan, de 

Noorder Allee, de Oprijlaan/Villa Dotterbloem, de Oudestraat, de Tilburgseweg, 

de Burgemeester Meijerstraat en de Kerkstraat/Van der Duinstraat. 

7. De eigenaren en/of gebruikers van de bedrijven die langs de gewijzigde verkeersstructuur 

bij de Molenstraat - Koetshuislaan zijn komen te liggen. Het betreft 

met name de commerciële bedrijven gelegen aan de Molenstraat, de 

Koetshuislaan, de Noorder Allee, de Oprijlaan/Villa Dotterbloem, de Oudestraat, 

de Tilburgseweg, de Burgemeester Meijerstraat en de Kerkstraat/Van der Duinstraat. 

18 

Hoofdstuk 5

Er zijn geen bedrijven gelegen tegenover of naast de doorsteek Molenstraat – 

Koetshuislaan. Vandaar dat er één groep lijkt te ‘missen’. Daarnaast is de schade 

voor de eigenaar van de woning ter plaatse van de ontsluiting tegenover de supermarkt 

EM-TÉ geen planschade op basis van artikel 6.1. Wro maar een onteigeningsgevolg. 

Immers, deze locatie zal door de gemeente dienen te worden aangekocht 

ten behoeve van de realisering van de ontsluiting. 

Het feit dat de wet een recht op tegemoetkoming toekent aan belanghebbenden en 

niet slechts de eigenaar van de grond waarop het juridisch-planologisch regime 

wordt gewijzigd, zegt meteen iets over de aard van de schade die voor vergoeding 

in aanmerking komt. In de literatuur wordt onderscheid gemaakt tussen directe en 

indirecte schade. Directe schade betreft de schade die wordt veroorzaakt door een 

wijziging van het planologisch regime ten aanzien van de eigen gronden. De voorschriften 

van het planologisch regime bepalen de bouwen gebruiksmogelijkheden 

van een perceel. Met een planologisch nadelige wijziging van de gebruiksmogelijkheden 

van de eigen gronden wordt de gebruiksvrijheid van de eigenaar direct beperkt. 

Ook planologische wijzigingen van de gronden van nabijgelegen percelen kunnen 

echter de waarde nadelig beïnvloeden. Daarbij gaat het om een vermindering van 

het genot of nut van de gronden. Het gaat dan om zogenaamde indirecte schade. 

In dit geval gaan we er vanuit dat de gronden van het projectgebied in eigendom 

zijn van de initiatiefnemer. Daarmee wordt duidelijk dat belanghebbenden slechts 

een potentiële claim zullen hebben voor zover het gaat om indirecte schade. De 

belangen van belanghebbenden kunnen zeer uiteenlopen. Zo kunnen bijvoorbeeld 

de nabijgelegen bedrijven schade lijden door omzetverlies en winstderving enerzijds 

en waardedaling van de percelen anderzijds. Voor omwonenden wijst de praktijk uit 

dat vooral vermindering van het woongenot door aantasting van het woon- en leefklimaat, 

en de daarmee gepaard gaande waardevermindering van de percelen, tot 

een aanspraak op schadevergoeding kunnen leiden. 

5.3 Planvergelijking 

Nu is vastgesteld wie belanghebbenden zijn in het kader van deze planschaderisicoanalyse, 

is het noodzakelijk om te bepalen of er sprake is van schade in de zin van 

artikel 6.1 Wro. Het gaat in dit advies alleen om een voorlopige inschatting van 

planschade; pas na uitgebreid onderzoek van een daadwerkelijk verzoek tot vergoeding 

van de schade (is verzoeker belanghebbende in de zin van de wet, is de 

planologische situatie onherroepelijk, causaal verband, tijdstipbepaling schade, moment 

van eigendomsverkrijging, etc.) kan daadwerkelijk worden beoordeeld of aan 

eventuele schade tegemoet gekomen dient te worden. 

Hoofdstuk 5 

19

Van mogelijke planschade is sprake als is voldaan aan de volgende voorwaarden: 

1. het planologisch regime is gewijzigd door een in artikel 6.1 Wro genoemd besluit; 

2. door deze wijziging is een nadeliger planologische situatie ontstaan. 

Ad 1. Wijziging van planologisch regime 

Artikel 6.1 Wro geeft slechts recht op vergoeding van schade die is veroorzaakt door 

de in dat artikel genoemde besluiten en maatregelen. Varianten 1 en 2 kunnen niet 

worden gerealiseerd op basis van de vigerende bestemmingsplannen. Om de gewenste 

ontwikkeling toch doorgang te laten vinden staan er in beginsel twee wegen 

open. Er kan worden gekozen voor een herziening van het bestemmingsplan, of 

er kan een projectbesluit in gang worden gezet. Artikel 3.10 Wro biedt de mogelijkheid 

om ten behoeve van de verwezenlijking van een project een projectbesluit te 

nemen. Wel dient binnen in principe 1 jaar het vigerende bestemmingsplan aangepast 

te worden aan de ontwikkeling. 

Artikel 6.1 Wro bepaalt dat het projectbesluit danwel de bestemmingsplanherziening 

de gemeente schadeplichtig kan maken. Het planologisch regime wordt in dit 

geval dus gewijzigd door een in artikel 6.1 Wro genoemd besluit. 

De volgende vraag die beantwoord moet worden om te bepalen of er sprake is van 

schade in de zin van artikel 6.1 Wro, is of de nieuwe planologische situatie voor de 

belanghebbenden nadeliger wordt. 

Ad 2. Ontstaat er een planologisch nadeligere situatie? 

Algemeen 

Om te kunnen beoordelen of de nieuwe planologische situatie nadeliger is, worden 

de varianten 1 en 2 vergeleken met het geldende planologische regime. Daarbij 

wordt het geldende planologisch-juridische regime van direct vóór de planologische 

verandering vergeleken met het planologisch-juridische regime van direct daarna. 

Het gaat bij deze vergelijking niet om de feitelijke situatie, maar om hetgeen juridisch 

maximaal kan worden gerealiseerd onder de onderscheiden planologische 

regimes, ongeacht of deze mogelijkheden ook geheel zijn benut. 2 Er moet dus worden 

gekeken naar de maximale bouwen gebruiksmogelijkheden die de achtereenvolgende 

planologische regimes bieden (dit is exclusief de eventueel in het plan 

opgenomen wijzigingsbevoegdheden, uitwerkingsverplichtingen, ontheffingen of 

nadere eisen). 

2 Vgl. ABRS 5 maart 1996, BR 1996/919. 

20 

Hoofdstuk 5

Ontsluiting tegenover EM-TÉ 

Op de locatie tegenover de supermarkt EM-TÉ mag op basis van het vigerende bestemmingsplan 

binnen het aangegeven bouwvlak een vrijstaande worden gerealiseerd 

met een nokhoogte van maximaal 8 meter. Ingevolge variant 1 zal er op deze 

locatie een ontsluitingsweg van het plangebied Landgoed Driessen op de Van der 

Duinweg worden gerealiseerd. De woonbestemming verandert derhalve in een verkeersbestemming. 

De bouwmogelijkheden worden daarmee ingeperkt. 

Doorsteek Molenstraat - Koetshuislaan 

Op de locatie tussen de Molenstraat en de Koetshuislaan mag op basis van het vigerende 

bestemmingsplan een groenvoorziening met wadi’s en een langzaamverkeerroute 

met ontsluitingsmogelijkheid voor het naastgelegen perceel gerealiseerd worden. 

Ingevolge variant 1 en 2 zal er op deze locatie een doorsteek worden gerealiseerd 

ten behoeve van het plangebied Landgoed Driessen. Het betreft derhalve met 

name een intensivering van het vigerende gebruik door verkeer en een afname van 

de groenvoorziening. 

5.4 Risicobeoordeling - algemeen 

Uit de planvergelijking komt naar voren dat het huidige juridisch-planologische regime 

gewijzigd wordt. Of deze wijzigingen ook daadwerkelijk tot een verslechtering 

leiden voor de omwonenden, wordt onder meer beoordeeld op grond van de mate 

waarin het woongenot verminderd wordt. Vermindering van het woongenot door 

aantasting van het woon- en leefklimaat ten gevolge van een planologische wijziging 

kan tot schadeplichtigheid van de gemeente leiden. Dit kan enigszins worden 

geconcretiseerd. Uit de jurisprudentie blijkt namelijk dat de volgende factoren tot 

schadevergoeding kunnen leiden: 

- vermindering van uitzicht; 

- vermindering van bezonning in de achtertuin; 

- aantasting van privacy; 

- toename van licht-, geluids- en stankoverlast; 

- toename van verkeers- en parkeerdruk. 

De hiervoor beschreven factoren moeten in samenhang worden bezien; cumulatie 

van deze factoren kan zorgen voor vermindering van het woongenot, ook al veroorzaken 

zij afzonderlijk bezien wellicht geen hinder. 3 Daarnaast dienen ook voordelen 

voortvloeiend uit hetzelfde nieuwe planologische regime afgewogen te worden 

tegen de nadelen (zie 5.5.1.). 

3 Vgl. ABRS 28 november 1996, BR 1998/313. 

Hoofdstuk 5 

21

Bij het bepalen van het planologisch nadeel moeten de (gebruiks)mogelijkheden en 

mogelijke bijkomende effecten zeer secuur in beeld worden gebracht. Een lichte 

mate van planologische verslechtering kan alleen maar een lichte mate van waardevermindering 

tot gevolg hebben. In de praktijk is globaal een driedeling ontstaan in 

ernst en dus omvang van schade; 4 

lichte, gemiddelde en ernstige schade. De schade 

is geringer bij slechts een enkele beperkte schade factor dan bij cumulatie van schadefactoren, 

dan wel een ingrijpende schadefactor; dan is er sprake van gemiddelde 

schade. Bij ernstige waardevermindering is sprake van meerdere schadefactoren die 

ingrijpend zijn dan wel één schadefactor in zeer ingrijpende mate. Wij zullen per 

groep belanghebbenden, per schadefactor nagaan of er sprake is van schade en zo 

ja, in welke mate. Vervolgens zullen wij – na cumulatie van de schadefactoren – bepalen 

hoe groot de totale planschade per groep belanghebbenden is. 

Voor de omliggende bedrijven en andere niet-woonfuncties gelden deze aspecten 

niet of in mindere mate. Zo kunnen bedrijven wel overlast ervaren als gevolg van 

een toename van de verkeers- of parkeerdruk, maar is een vermindering van bezonning 

in de achtertuin voor deze groep belanghebbenden niet relevant. Voor bedrijven 

zijn met name de bereikbaarheid en de gebruiksmogelijkheden van de grond 

(met name in het kader van de milieuzonering) van belang. Daarom wordt er bij de 

beoordeling van het planschaderisico een onderscheid gemaakt voor de omliggende 

bedrijven. 

5.5 Risicobeoordeling ontsluiting EM-TÉ 

5.5.1 Risicobeoordeling t.a.v. belanghebbenden groep 1 

• Verkeers- en parkeerdruk 

Door de realisatie van een ontsluiting tegenover de supermarkt EM-TÉ zal voor de 

omwonenden aan weerszijden van de nieuwe ontsluiting een toename van het aantal 

verkeersbewegingen ontstaan. Aangezien er geen nieuwe functies als wonen of 

bedrijvigheid aan het gebied worden toegevoegd is het niet waarschijnlijk dat de 

parkeerdruk zal toenemen. Belanghebbenden groep 1 hebben een reële kans op 

een gemiddelde planschadevergoeding. 

• Geluids-, licht- en stankoverlast 

Er is voor omwonenden een toename van met name geluidsoverlast - en wellicht in 

mindere mate van licht- en stankoverlast – te verwachten ten gevolge van de realisatie 

van een ontsluitingsweg tegenover de supermarkt EM-TÉ. Belanghebbenden 

groep 1 hebben een reële kans op gemiddelde planschadevergoeding. 

4 Ruimtelijke Ordening en Bouw, jaargang 13 – 2004, nr. 3, p. 1 e.v. 

22 

Hoofdstuk 5

• Aantasting van de privacy 

Ten gevolge van de bestemmingswijziging van wonen naar verkeer zullen omwonenden 

met hun tuinperceel aan het openbaar gebied gaan grenzen. Enerzijds heeft 

dit een toename van inbreuk op de privacy tot gevolg omdat het openbaar gebied 

vrij toegankelijk is en er dus meer personen langs het tuinperceel komen en gaan. 

Deze vorm van inkijk is over het algemeen goed in te perken door het oprichten van 

een dichte erfafscheiding ter plaatse van het openbaar gebied. Anderzijds zal onbelemmerd 

uitzicht vanuit een verdieping van een woning op het tuinperceel niet 

meer mogelijk zijn. Deze vorm van inkijk weegt relatief zwaar omdat dergelijke 

inkijk het woongenot ernstig kan aantasten. Deze zaken tegen elkaar afwegend 

hebben belanghebbenden groep 1 geen reële kans op planschadevergoeding voor 

wat betreft dit aspect, maar eerder een licht voordelige situatie. 

• Beperkingen van visuele aard 

Door realisering van de ontsluiting tegenover de supermarkt EM-TÉ zullen de 

bouwmogelijkheden op deze locatie komen te vervallen. Er zal derhalve sprake zijn 

van een afname van beperkingen van visuele aard. Gezien het feit dat slechts één 

woning wegvalt, wordt dit geclassificeerd als een zeer lichte voordelige situatie. 

• Vermindering bezonning achtertuin 

Door realisering van de ontsluiting tegenover de supermarkt EM-TÉ zullen de 

bouwmogelijkheden op deze locatie komen te vervallen. Er zal derhalve sprake zijn 

van een verbetering van de bezonning van de achtertuinen van de omwonenden. 

Gezien het feit dat slechts één woning wegvalt, wordt dit geclassificeerd als een zeer 

lichte voordelige situatie. 


Voor de supermarkt EM-TÉ is met name de bereikbaarheid van belang. De EM-TÉ zal 

ten gevolge van de ontsluiting tegenover de supermarkt alleen maar beter bereikbaar 

worden. De verkeersbewegingen op de Van der Duinstraat zullen toenemen 

waardoor er sprake is van een grotere exposure. De toename van het aantal verkeersbewegingen 

is echter ook weer niet zodanig dat gesproken kan worden van 

een aanzienlijke verbetering van de exposure. Ten aanzien van parkeermogelijkheden 

en eventuele (milieu)hindercirkels verandert er niets. Voor het bedrijf EM-TÉ 

ontstaat er derhalve een licht voordelige situatie. Het EM-TÉ heeft in ieder geval 

geen reële kans op een planschadevergoeding. 

Hoofdstuk 5 

23


Voor de eigenaren, bewoners en/of gebruikers van de woningen aan de gewijzigde 

verkeersstructuur (Van der Duinstraat, verkeersstructuur Landgoed Driessen) ontstaat 

er ten gevolge van de planologische wijzigingen enige toename van de verkeersdruk 

en daarmee ook van milieuhinder (met name geluidsoverlast, in mindere 

mate licht- en stankoverlast). 

Deze verslechtering van de planologische situatie is echter niet dermate ernstig dat 

deze een in geld uitdrukbare waardevermindering van de woningen tot gevolg 

heeft of in ieder geval niet een zodanige waardevermindering dat deze het normaal 

maatschappelijk risico overstijgt. Belanghebbenden groep 3 hebben geen reële kans 

op een planschadevergoeding. 


Voor de bedrijven langs de Van der Duinstraat/Kerkstraat is – net als voor de supermarkt 

EM-TÉ- met name de bereikbaarheid van belang. De verkeersbewegingen op 

de Van der Duinstraat/Kerkstraat zullen ten gevolge van de ontsluiting tegenover de 

EM-TÉ toenemen waardoor er sprake is van een grotere exposure. De aldaar aanwezige 

bedrijven zijn echter zodanig van aard dat hun klanten doelgericht naar het 

bedrijf komen. Het voordeel van de grotere exposure is derhalve beperkt. De toename 

van het aantal verkeersbewegingen is bovendien ook weer niet zodanig dat 

gesproken kan worden van een aanzienlijke verbetering van de exposure. Ten aanzien 

van parkeermogelijkheden en eventuele (milieu)hindercirkels verandert er 

niets. Voor deze bedrijven ontstaat er derhalve een licht voordelige situatie. De bedrijven 

hebben in ieder geval geen reële kans op een planschadevergoeding. 

5.6 Risicobeoordeling doorsteek Molenstraat – Koetshuislaan 


• Verkeers- en parkeerdruk 

Door de realisatie van een doorsteek tussen de Molenstraat en de Koetshuislaan zal 

voor de omwonenden aan weerszijden van de nieuwe doorsteek een toename van 

het aantal gemotoriseerde verkeersbewegingen ontstaan. Aangezien er geen nieuwe 

functies als wonen of bedrijvigheid aan het gebied worden toegevoegd is het 

niet waarschijnlijk dat de parkeerdruk zal toenemen. Belanghebbenden groep 1 

hebben een reële kans op een gemiddelde planschadevergoeding. 

• Geluids-, licht- en stankoverlast 

Er is voor omwonenden een toename van met name geluidsoverlast - en wellicht in 

mindere mate van licht- en stankoverlast – te verwachten ten gevolge van de realisa- 

24 

Hoofdstuk 5

tie van de doorsteek Molenstraat - Koetshuislaan. Belanghebbenden groep 1 hebben 

een reële kans op gemiddelde planschadevergoeding. 

• Aantasting van de privacy 

Ten gevolge van de bestemmingswijziging van groen met wadi’s, een langzaamverkeerroute 

en bestemmingsverkeer naar verkeer zullen omwonenden met hun tuinperceel 

aan een verkeersroute gaan grenzen. Deze intensivering van het gebruik 

heeft een toename van inbreuk op de privacy tot gevolg. Met andere woorden: er 

komen en gaan meer personen langs het tuinperceel. Deze vorm van inkijk is over 

het algemeen goed in te perken door het oprichten van een dichte erfafscheiding 

ter plaatse van het openbaar gebied. Belanghebbenden groep 1 hebben een reële 

kans op lichte planschadevergoeding voor wat betreft dit aspect. 

• Beperkingen van visuele aard 

Door realisering van de doorsteek Molenstraat - Koetshuislaan veranderen de 

bouwmogelijkheden op deze locatie niet wezenlijk. Er zal derhalve geen sprake zijn 

van beperkingen van visuele aard. Belanghebbenden groep 1 hebben geen reële 

kans op planschadevergoeding. 

• Vermindering bezonning achtertuin 

Door realisering van de doorsteek Molenstraat - Koetshuislaan zullen de bouwmogelijkheden 

op deze locatie niet wezenlijk wijzigen. Er zal derhalve geen sprake zijn 

van een veranderde bezonning van de achtertuinen van de omwonenden. Belanghebbenden 

groep 1 hebben geen reële kans op planschadevergoeding. 


Voor de eigenaren, bewoners en/of gebruikers van de woningen aan de Burgemeester 

Meijerstraat, de Koetshuislaan, de Noorder Allee en de Kerkstraat ontstaat er ten 

gevolge van de doorsteek Molenstraat – Koetshuislaan een toename van de verkeersdruk 

en daarmee ook van milieuhinder (met name geluidsoverlast, in mindere 

mate licht- en stankoverlast). Deze verslechtering van de planologische situatie is 

echter niet dermate ernstig dat deze een in geld uitdrukbare waardevermindering 

van de woningen tot gevolg heeft of in ieder geval niet een zodanige waardevermindering 

dat deze het normaal maatschappelijk risico overstijgt. Deze belanghebbenden 

uit groep 3 hebben geen reële kans op een planschadevergoeding. 

De eigenaren, bewoners en/of gebruikers van de woningen aan de Molenstraat vanaf 

de Oudestraat tot de Jan Jannenstraat hebben echter te maken met een zodanige 

toename van de verkeersdruk (van bijna nihil naar een ‘normale’ woonwijk) dat 

deze toename een wezenlijk andere beleving van de leefomgeving tot gevolg heeft. 

Deze belanghebbenden hebben een reële kans op lichte planschadevergoeding. 

Hoofdstuk 5 

25

Voor de eigenaren, bewoners en/of gebruikers van de woningen aan de Oprijlaan/Villa 

Dotterbloem, de Oudestraat en de Tilburgseweg is er geen toename van 

de verkeersdruk. Deze belanghebbenden uit groep 3 hebben geen reële kans op een 

planschadevergoeding. 


Ten aanzien van parkeermogelijkheden en eventuele (milieu)hindercirkels verandert 

er niets voor de bedrijven langs de verkeersstructuur. Voor deze bedrijven is met 

name de bereikbaarheid van belang. Voor sommige wegen nemen de verkeersbewegingen 

toe, voor andere af. De wijziging van de verkeersstructuur heeft echter 

geen wezenlijke verslechtering van de bereikbaarheid of de verkeersdruk van een 

bepaald deel van het gebied tot gevolg die zou kunnen leiden tot schade die het 

normaal maatschappelijk risico te boven gaat. Dit met uitzondering van de bedrijven 

aan de Tilburgseweg (tuincentrum GroenRijk Waalwijk aan de Tilburgseweg 1 en 

café ‘t Hof aan de Tilburgseweg 6); het aantal verkeersbewegingen op de Tilburgseweg 

zal dermate afnemen dat voor deze bedrijven mogelijk een reële kans op 

lichte planschadevergoeding bestaat. 

5.7 Correctiefactoren 

5.7.1 Voordeelverrekening 

Van voordeelverrekening is sprake als het nieuwe regime ook voordelige effecten 

heeft. Een voorbeeld is als men wel visuele hinder ervaart van een geluidsscherm, 

maar dit gecompenseerd wordt door een vermindering van geluidsoverlast (Rb 

Maastricht, 14-12-2001, StAB 2002/ 02-37). De verrekening van de planologische 

voordelen met de planologische nadelen kan leiden tot het oordeel dat er geen of 

in verminderde mate sprake is van een planologisch nadeliger situatie. 

In het onderhavige geval is er in sommige gevallen of ten aanzien van sommige aspecten 

sprake van een verbeterde juridisch-planologische situatie. Dit is beschreven 

bij de risicobeoordeling (5.5 en 5.6). Deze dienen per groep belanghebbenden afgewogen 

te worden tegen de nadelige consequenties van de planologische wijzigingen. 

Belanghebbenden groep 1 

Ten gevolge van de ontsluiting tegenover de supermarkt EM-TÉ ontstaat er voor 

belanghebbenden groep 1 een nadelige situatie ten gevolge van een toename van 

de verkeersdruk en de daarbij horende milieuhinder (met name geluidsoverlast, in 

mindere mate licht- en stankoverlast). 

26 

Hoofdstuk 5

Echter, er ontstaat daarnaast een licht voordelige situatie ten gevolge van een afname 

van de inbreuk op de privacy, beperkingen van visuele aard en verminderde 

bezonning. Deze voordelen verrekenend met de nadelen, ontstaat er een reële kans 

op licht tot gemiddelde planschadevergoeding voor belanghebbenden groep 1. 



belanghebbenden groep 2 geen reële kans op planschadevergoeding. Voordeelsverrekening 

is derhalve niet aan de orde. 



belanghebbenden groep 3 geen reële kans op planschadevergoeding die het normaal 

maatschappelijk risico te boven gaat. Voordeelsverrekening is derhalve niet 

aan de orde. 



belanghebbenden groep 4 geen reële kans op planschadevergoeding. Voordeelsverrekening 

is derhalve niet aan de orde. 


Ten gevolge van de doorsteek Molenstraat - Koetshuislaan ontstaat er voor belanghebbenden 

groep 5 een reële kans op gemiddelde planschadevergoeding ten gevolge 

van een toename van de verkeersdruk en de daarbij horende milieuhinder (met 

name geluidsoverlast, in mindere mate licht- en stankoverlast). Daarnaast bestaat er 

een reële kans op lichte planschadevergoeding ten gevolge van een toename van de 

inbreuk op privacy. Er zijn geen voordelen aan te wijzen. Cumulatief ontstaat er een 

reële kans op gemiddelde planschadevergoeding voor belanghebbenden groep 5. 


Ten gevolge van de doorsteek Molenstraat - Koetshuislaan ontstaat er enkel voor de 

eigenaren, bewoners en/of gebruikers van de woningen aan de Molenstraat vanaf 

de Oudestraat tot de Jan Jannenstraat een reële kans op lichte planschadevergoeding 

ten gevolge van de toegenomen verkeersdruk en daaruit volgende milieuhinder 

(geluidsoverlast e.d.) die het normaal maatschappelijk risico te boven gaat. Er 

zijn geen voordelen aan te wijzen. Cumulatief ontstaat er een reële kans op lichte 

planschadevergoeding voor deze belanghebbenden. 

Hoofdstuk 5 

27


Ten gevolge van de doorsteek Molenstraat - Koetshuislaan ontstaat er enkel voor de 

bedrijven aan de Tilburgseweg (tuincentrum en café) van belanghebbenden groep 7 

een reële kans op licht planschadevergoeding ten gevolge van de afnemende verkeersdruk 

en de daaruit voortvloeiende verminderde exposure. Er zijn geen voordelen 

aan te wijzen. Cumulatief ontstaat er een reële kans op lichte planschadevergoeding 

voor deze belanghebbenden. 

5.7.2 Schade voorkomen/beperken 

Op basis van artikel 6.3 Wro dienen burgemeester en wethouders bij hun beslissing 

op de aanvraag voor een tegemoetkoming in ieder geval de mogelijkheden van de 

aanvrager om de schade te voorkomen of te beperken te betrekken. Wat hieronder 

verstaan moet worden is nog niet geheel duidelijk en zal in de toekomst in de jurisprudentie 

afgekaderd dienen te worden. Dit onderwerp valt buiten deze rapportage 

en zal bij de analyse daarom niet worden meegenomen. 

5.7.3 Voorzienbaarheid en risicoaanvaarding 

Een belangrijk aspect bij de beoordeling of er sprake is van planschade die voor vergoeding 

in aanmerking komt is de voorzienbaarheid van de nieuwe ruimtelijke 

maatregel. Deze voorzienbaarheid houdt in dat diegene die planschade meent te 

lijden, deze wijziging heeft kunnen voorzien. 5 De vraag of er sprake is van voorzienbaarheid 

is sterk casuïstisch. Doorgaans wordt uitgegaan van de vraag of belanghebbenden 

als redelijk denkend en handelend eigenaren hebben kunnen voorzien 

dat de planologische situatie in negatieve zin zou gaan veranderen. Dit is vaak het 

geval als er sprake is van een concreet ruimtelijk beleid, zodat de verzoeker om 

planschade op de hoogte had kunnen zijn. Wanneer een planologische maatregel te 

voorzien was, dan dient het financieel nadeel voor rekening van de benadeelde te 

blijven. De voorzienbaarheid is inmiddels verankerd in artikel 6.3 sub a Wro. 

Als iemand bij het kopen van een perceel had kunnen weten dat zich bepaalde (negatieve) 

ontwikkelingen zouden kunnen voordoen, dan wordt hij geacht bewust het 

toekomstig risico van de schade bij de koop te hebben aanvaard. In dat geval spreken 

we van actieve risicoaanvaarding. Van passieve risicoaanvaarding is bijvoorbeeld 

sprake wanneer iemand jarenlang geen gebruik heeft gemaakt van de mogelijkheid 

om te bouwen, en door een herziening van het bestemmingsplan de bouwmogelijkheid 

komt te vervallen. Het niet benutten van deze bouwmogelijkheid kan schade 

opleveren, maar is mede te wijten aan de nalatigheid van de eigenaar van de gronden. 

In het algemeen kan men stellen dat wanneer een bestemmingsplan ouder 

wordt, een wijziging van het planologische regime eerder in de lijn der verwachtingen 

ligt. 

5 ABRS 20-11-2003, BR 2003, p. 418 (Apeldoorn) en ABRS 20-11-2000, AB 2001, 378 (Slochteren). 

28 

Hoofdstuk 5

In onderhavig onderzoek is in ieder geval van belang het moment waarop door de 

gemeenteraad in december 2009 een keuze gemaakt wordt voor een bepaalde variant. 

Dit raadsbesluit – dat op basis van het onderzoek van BRO naar de verkeersstructuur 

Landgoed Driessen zal worden genomen - betreft als het ware het voornemen 

tot wijziging van het planologische regime. Van voorzienbaarheid is immers 

sprake indien het een voldoende concreet en ter openbare kennis gebracht beleidsstuk 

betreft waaruit een voornemen tot wijziging van het planologische regime kon 

worden afgeleid (ABRS, 8 september 2004, 200400366/1). Diegenen die nadien hun 

woning aankopen kan derhalve voorzienbaarheid worden tegengeworpen. 

Ingeval een projectontwikkelaar (nog) eigenaar is van een schadegevoelig object, 

kan ook hij in principe een planschadeclaim bij de gemeente indienen. Immers, een 

waardevermindering van zijn object (dit kan ook een onbebouwd kavel zijn) als gevolg 

van wijzigingen in het planologische regime, zal bij verkoop van het object een 

verminderde opbrengst tot gevolg hebben. De gemeente heeft echter de mogelijkheid 

in een (anterieure) exploitatieovereenkomst dit soort zaken van te voren met 

de betreffende projectontwikkelaar te regelen. 

5.7.4 Normaal maatschappelijk risico 

In artikel 6.2 Wro is aangegeven dat binnen het normale maatschappelijke risico 

vallende schade voor rekening blijft van de aanvrager. Wat in ieder geval voor rekening 

van de aanvrager blijft is een aandeel van 2% van de waarde van een onroerende 

zaak of van een inkomen. Wanneer het gaat om waardevermindering van een 

onroerende zaak, gaat het alleen om indirecte planschade. De forfaitaire regeling 

heeft dus geen betrekking op directe planschade. Een aanvraag om tegemoetkoming 

in planschade wordt niet verder in behandeling genomen indien de schade 

beneden de drempel van 2% blijft. Om te bepalen of de eventuele planschade onder 

de forfaitaire drempel van 2% blijft, kan worden bepaald in een taxatierapportage. 

Hoofdstuk 5 

29

30 

Hoofdstuk 5

6. CONCLUSIE EN AANBEVELINGEN 

Door de gemeente Waalwijk is aan BRO gevraagd om een planschade(risico)analyse 

uit te voeren ten behoeve van het afwegen van de drie varianten voor de verkeersstructuur 

Landgoed Driessen: 



1. Een ontsluiting voor gemotoriseerd vervoer tegenover de supermarkt EM- 

TÉ; 








6.1 Variant 0 

Variant 0 is de referentievariant. Het huidige planologische regime voorziet reeds in 

de verkeersstructuur beschreven als variant 0. Aangezien planschade enkel kan ontstaan 

ten gevolge van het wijzigen van het planologische regime en variant 0 reeds 

mogelijk is op basis van het vigerende planologische regime, zijn de planschaderisico’s 

nihil. 

6.2 Variant 1 

Ten gevolge van variant 1 zijn de navolgende planschaderisico’s uit de planschade(risico)analyse 

naar voren gekomen. 

Ontsluiting tegenover EM-TE 


belanghebbenden groep 1 (woningen aan weerszijden van de nieuwe ontsluiting) 

een nadelige situatie ten gevolge van een toename van de verkeersdruk en 

de daarbij horende milieuhinder. Echter, er ontstaat daarnaast een licht voordelige 

situatie ten gevolge van een afname van de inbreuk op de privacy, beperkingen 

van visuele aard en verminderde bezonning. Deze voordelen verrekenend 

met de nadelen, ontstaat er een reële kans op licht tot gemiddelde planschadevergoeding 


Hoofdstuk 6 

31


belanghebbenden groep 2 (supermarkt EM-TE) geen reële kans op planschadevergoeding. 



geen reële kans op planschadevergoeding die het normaal maatschappelijk 

risico te boven gaat. 



geen reële kans op planschadevergoeding. 














lichte ten gevolge van de toegenomen verkeersdruk en daaruit volgende milieuhinder 

(geluidsoverlast e.d.). 

• Ten gevolge van de doorsteek Molenstraat - Koetshuislaan ontstaat er voor binnen 


enkel voor de bedrijven aan de Tilburgseweg een reële kans op lichte 

planschadevergoeding ten gevolge van de afnemende verkeersdruk en de daaruit 

voortvloeiende verminderde exposure. 

6.3 Variant 2 

Ten gevolge van variant 2 zijn de navolgende planschaderisico’s uit de planschade(risico)analyse 

naar voren gekomen. 






32 

Hoofdstuk 6









lichte planschadevergoeding ten gevolge van de toegenomen verkeersdruk en 

daaruit volgende milieuhinder (geluidsoverlast e.d.). 



enkel voor de bedrijven aan de Tilburgseweg een reële kans op planschadevergoeding 

ten gevolge van de afnemende verkeersdruk en de daaruit voortvloeiende 

verminderde exposure. 





Hoofdstuk 6 

33

34 

Hoofdstuk 6

BIJLAGE

Algemene aspecten m.b.t. afdeling 6.1 Wro 

Op 1 juli 2008 is de Wet ruimtelijke ordening in werking getreden. Deze wet bevat 

een regeling met betrekking tot een tegemoetkoming in planschade. 

Belangrijkste wijzigingen 

Als gevolg van het opnemen van de Grondexploitatiewet in de Wro, is het ook mogelijk 

om via de kostensoortenlijst planschadekosten te verhalen. Aangezien dit uitsluitend 

van toepassing is bij projecten waarvoor een exploitatieplan opgesteld is, 

gaan wij hier niet verder op in. 

De nieuwe planschaderegeling uit afdeling 6.1 nWro komt inhoudelijk grotendeels 

overeen met de oude regeling. De belangrijkste wijzigingen zijn hieronder weergegeven: 

• de bepalingen zijn aangepast op de nieuwe instrumenten uit de Wro, zoals het 

inpassingsplan en de beheersverordening; 

• bepaald is dat binnen het normale maatschappelijke risico vallende schade voor 

rekening van de aanvrager van een schadevergoeding valt. Onduidelijk is nog 

wat precies onder ‘het normale maatschappelijke risico vallende schade’ moet 

worden verstaan. Wel is in artikel 6.2 Wro bepaald dat een bepaalde hoeveelheid 

schade in ieder geval voor rekening van de aanvrager blijft; 2% van de inkomensschade 

of waardevermindering van een onroerende zaak. Hierbij moet 

wel opgemerkt worden dat voor waardevermindering van een onroerende zaak 

een uitzondering gemaakt wordt indien er sprake is van directe schade; 

• verder is geëxpliceerd dat eventuele voorzienbaarheid meegenomen moet worden 

bij de bepaling van de planschade (art. 6.3, sub a Wro); 

• daarnaast dienen mogelijkheden van de aanvrager om de schade te voorkomen 

of te beperken in de bepaling van de planschade meegenomen te worden (art. 

6.3, sub b Wro); 

• degene die een verzoek tot wijziging van de planologische situatie heeft gedaan 

is belanghebbende bij het besluit van B&W op een aanvraag om planschadevergoeding 

(art. 6.4a, lid 2 Wro). 

Inhoud afdeling 6.1 Wro 

De achterliggende gedachte van deze regeling is dat burgers die onevenredig zwaar 

worden getroffen door ontwikkelingen die in het algemeen belang wenselijk zijn, 

de daardoor ontstane schade niet geheel zelf hoeven te dragen. Het gaat in het 

geval van artikel 6.1 Wro om een tegemoetkoming in het geval van een zogenaamde 

rechtmatige overheidsdaad. De ingreep is op zich redelijk en rechtvaardig, maar 

dit betekent niet dat het zo mag zijn dat derden (burgers) daarbij onevenredig 

zwaar worden getroffen.

Artikel 6.1 Wro luidt als volgt: 

1. Burgemeester en wethouders kennen degene die in de vorm van een inkomensderving 

of een vermindering van de waarde van een onroerende zaak schade 

lijdt of zal lijden als gevolg van een in het tweede lid genoemde oorzaak, op 

aanvraag een tegemoetkoming toe, voor zover de schade redelijkerwijs niet 

voor rekening van de aanvrager behoort te blijven en voor zover de tegemoetkoming 

niet voldoende anderszins is verzekerd. 

2. Een oorzaak als bedoeld in het eerste lid is: 

a. een bepaling van een bestemmingsplan of inpassingsplan, niet zijnde een bepaling 

als bedoeld in artikel 3.6, eerste lid, of van een beheersverordening als 

bedoeld in artikel 3.38; 

b. een bepaling van een planwijziging of een planuitwerking, onderscheidenlijk 

een ontheffing of een nadere eis, als bedoeld in artikel 3.6, eerste lid, onder a 

tot en met d; 

c. een krachtens een beheersverordening als bedoeld in artikel 3.38 verleende 

ontheffing; 

d. een besluit als bedoeld in artikel 3.10, 3.22, 3.23, 3.27, 3.29, 3.40, 3.41 of 3.42; 

e. de aanhouding van een besluit omtrent het verlenen van een bouw-, sloop- of 

aanlegvergunning ingevolge artikel 50, eerste lid, van de Woningwet, onderscheidenlijk 

artikel 3.18, tweede lid, en artikel 3.20, vijfde lid; 

f. een bepaling van een provinciale verordening als bedoeld in artikel 4.1, derde 

lid, of van een algemene maatregel van bestuur als bedoeld in artikel 4.3, derde 

lid, voorzover die bepaling een weigeringsgrond bevat als bedoeld in de artikelen 

3.16, eerste lid, onder c, of 3.20, derde lid, onder b, dan wel artikel 44, eerste 

lid, onder f of g van de Woningwet; 

g. een koninklijk besluit als bedoeld in artikel 10.4. 

3. De aanvraag bevat een motivering, alsmede een onderbouwing van de hoogte 

van de gevraagde tegemoetkoming. 

4. Een aanvraag voor een tegemoetkoming in schade ten gevolge van een oorzaak 

als bedoeld in het tweede lid, onder a, b, c,d, f of g, moet worden ingediend 

binnen vijf jaar na het moment waarop de oorzaak, bedoeld in het eerste lid, 

onherroepelijk is geworden. 

5. Een aanvraag voor een tegemoetkoming in schade ten gevolge van een aanhouding 

als bedoeld in het tweede lid, onder e, kan eerst, en moet worden ingediend 

binnen vijf jaar na terinzagelegging van het vastgestelde bestemmingsplan. 

Artikel 6.4a lid 1 Wro 

In het Nunspeet-arrest werd de vraag ‘of een overeenkomst waarbij een gemeente 

aan een particulier medewerking toezegt aan herziening of vrijstelling van een bestemmingsplan 

tegenover diens toezegging de eventueel daaruit voortvloeiende 

planschade van derden voor zijn rekening te nemen, geldig is’, door de Hoge Raad 

negatief beantwoord. In artikel 6.4a lid 1 Wro is daarom de mogelijkheid voor ge-

meenten geschapen om een planschadevergoedingovereenkomst met de verzoeker 

van bijvoorbeeld een herziening van een bestemmingsplan af te sluiten. 

Artikel 6.4a lid 1 Wro luidt als volgt: 

Voor zover schade die op grond van de artikelen 6.1 tot en met 6.3 voor tegemoetkoming 

in aanmerking zou komen, haar grondslag vindt in een besluit op een verzoek 

om ten behoeve van de verwezenlijking van een project bepalingen in een 

bestemmingsplan, een daaraan voorafgaand projectbesluit of een besluit als bedoeld 

in artikel 3.40, eerste lid, daaronder begrepen, op te nemen of te wijzigen dan 

wel om ontheffing te verlenen, anders dan bedoeld in artikel 6.8 of 6.9, kunnen 

burgemeester en wethouders met de verzoeker overeenkomen dat die schade geheel 

of gedeeltelijk voor zijn rekening komt. 

Het begrip ‘belanghebbende’ 

Volgens de wet kunnen als belanghebbenden worden aangemerkt: 

• alle eigenaren van onroerend goed in het plangebied; 

• beperkt gerechtigden op onroerend goed in het plangebied; 

• persoonlijk gerechtigden op onroerend goed in het plangebied. 

Uit het bovenstaande zou men kunnen concluderen dat ook de huurder van een 

huis planschadevergoeding zou kunnen claimen wegens aantasting van het woongenot. 

Indien echter deze schade wordt verwerkt in de waardedaling van de woning, 

kan geen afzonderlijke vergoeding worden toegekend. In dat geval ontvangt 

de eigenaar van de woning de schadevergoeding. De huurder zou dan wel de verhuurder 

om huurverlaging kunnen vragen. 

Schade 

Niet iedere schade die is terug te voeren op een ruimtelijke maatregel komt voor 

vergoeding in aanmerking. Op directe wijze lijdt een eigenaar of anderszins gerechtigde 

schade, wanneer het bestemmingsplan de mogelijkheden tot gebruik van zijn 

grond beperkt. Op indirecte wijze lijdt hij schade wanneer een bestemmingsplan 

ongunstige ontwikkelingen, voor zijn perceel, in de nabije omgeving mogelijk 

maakt. In de wet is een aantal beperkingen aangebracht, die vervolgens in de jurisprudentie 

zijn uitgewerkt. 

1. Om voor schadevergoeding ingevolge artikel 6.1 Wro in aanmerking te komen 

moet allereerst vaststaan dat het schade betreft als gevolg van een planologische 

maatregel. Deze planologische maatregel dient formele rechtskracht te 

hebben. In het algemeen komt zogenaamde schaduwschade (dat wil zeggen 

schade die niet rechtstreeks het gevolg is van een planologische maatregel, maar 

die ontstaat doordat het voornemen om een dergelijke maatregel te nemen zijn 

schaduw vooruit werpt) niet voor vergoeding in aanmerking. 6 

6 AGvB 29-12-1992, BR 1993/909.

2. De schade moet bovendien rechtstreeks verband houden met de planologische 

maatregel. Dit is de causaliteitseis. Het houdt in dat de schade toerekenbaar 

moet zijn aan de schadeveroorzakende maatregel. 7 

Hiertoe dient de oude planologische 

situatie vergeleken worden met de nieuwe planologische situatie. Bij 

deze vergelijking moet zowel met de nadelen als met de voordelen rekening 

worden gehouden. De voor- en nadelen dienen tegen elkaar te worden weggestreept. 

8 De uitkomst daarvan moet dan een verslechtering betekenen. Bij de 

vergelijking van deze planologische situaties dient uit te worden gegaan van 

een maximale invulling van het oude planologische regime en niet van de oude 

feitelijke situatie. 9 De feitelijke situatie kan slechts een rol spelen bij het criterium 

van de voorzienbaarheid. 

3. Het moet gaan om schade waarvan het niet redelijk is om deze ten laste van de 

burger te laten. Van belang daarbij is of de schade voorzienbaar was dat wil 

zeggen of de ontwikkeling in de lijn der verwachting lag. Aan een bepaald planologisch 

regime kunnen namelijk geen blijvende rechten worden ontleend. 10 

Naarmate het regime ouder is, is de kans groter dat het beleid wordt veranderd. 

Bovendien wordt gekeken of de schade niet behoort tot het maatschappelijk risico 

van de benadeelde. Hiervan kan ten eerste sprake zijn, wanneer de benadeelde 

door eigen handelen of stilzitten het risico van een nadelige ontwikkeling 

heeft geaccepteerd (risicoaanvaarding). Ten tweede worden bepaalde ontwikkelingen 

geacht te behoren tot het normaal maatschappelijk risico van de 

benadeelde. Ten aanzien van schadeveroorzakende ontwikkelingen op een naburig 

perceel is dit in de jurisprudentie uitgewerkt in die zin dat een verslechtering 

pas wordt aangenomen indien de schadeveroorzakende bestemming gelet 

op de structuur van de omgeving niet in de lijn van de verwachting lag. Het feit 

dat geen blijvende rechten kunnen worden ontleend aan vrij uitzicht, betekent 

niet dat dit vervallen van vrij uitzicht zonder meer binnen het normaal maatschappelijk 

risico valt. 11 Wanneer de planologische wijziging tot gevolg heeft dat 

de privacy in de woning en/of tuin wordt aangetast, dient deze schade in beginsel 

te worden vergoed. De reden hiervoor is dat het (woon)genot van een dergelijke 

woning daalt en daarmee de waarde van het onroerend goed. Ook door 

hinder (geluids- of andere overlast) kan het genot dat aan de onroerende zaak 

wordt ontleend, worden aangetast. 12 

In ieder geval moet 2% van de waarde van 

een onroerende zaak of van een inkomen, als normaal maatschappelijk risico 

voor eigen rekening van de aanvrager blijven. 

7 

AGvB 31-10-1991, AB 1992/269. 

8 

ABRS 09-06-1995, BR 1996/418 en ABRS 27-02-1997, BR 1998/677. 

9 

AGvB 20-10-1993, BR 1994/601 en ABRS 17-02-2000, (nog) niet gepubliceerd. 

10 

AGvB 20-08-1992, BR 1993/904. 

11 

ABRS 05-02-1996, BR 1997/586 en ABRS 14-01-1999, AB 1999/209. 

12 

ABRS 29-09-1994, BR 1995/943.

4. Ten slotte moet het schade betreffen die niet of niet voldoende door aankoop, 

onteigening of anderszins (bijvoorbeeld een schaderegeling tussen de particulier 

die voordeel heeft van de ontwikkeling en de belanghebbende) is verzekerd. 

Onnodige schade wordt uiteraard ook niet vergoed. 

Indien een schadevergoeding wordt toegekend, moet naast de schade ook de wettelijke 

rente worden vergoed. De schade kan bestaan uit vermogensschade, materiele 

schade, immateriële schade en toekomstige schade.

BRO heeft vestigingen in Boxtel | Amsterdam | Tegelen | Genk 

www.BRO.nl

bijlage 1 - Gemeente Waalwijk

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?