carnaval in Maastricht

Carnaval in Maastricht
Carnaval in Maastricht betekent bijzonder
veel aandacht en liefde voor het maken van
de kostuums (‘pekskes’) en schmink. De
meest prachtige creaties zijn voor iedereen te
bewonderen op straat of maken hun opwachting
tijdens de diverse optochten. Aangezien
de Maastrichtse carnaval naar Rijnlandse
traditie grotendeels buiten op straat plaatsvindt,
is de stad volledig gehuld in de drie
officiële kleuren; rood, geel en groen. Daarnaast
zorgen ‘Zate Hermeniekes’ op bijna
elke hoek van de straat voor voldoende sfeer
en muziek.
Carnavalstermen:
De elfde-van-de-elfde ›› De dag waarop het
carnavalsseizoen met veel ceremonie officieel
wordt geopend.
Prins Carnaval ›› De ‘vorst der zotten’. Prins
Carnaval van Maastricht wordt elk jaar in
het geheim gekozen door een driemanschap,
deeluitmakend van de “Kanzelarij raod”
(protocolcommissie) van de carnavalsvereniging
De Tempeleers. Pas tijdens de Prinsuitroeping
wordt de nieuwe prins uitgeroepen
en voor iedereen ontmaskerd op de Markt.
Sleuteloverdracht ›› De zaterdag vóór
carnaval ontvangt de Prins om 15.11 uur uit
handen van de burgemeester de sleutel van
de stad. Daarmee draagt de burgemeester
voor drie dagen symbolisch de macht aan
hem over.
Zate Hermeniekes ›› Zij verzorgen de muziek.
Carnaval in Maastricht vindt voor een
groot deel buiten, op straat, plaats en daar
zijn dan ook de meeste Zate Hermeniekes te
vinden.
Carnavalsoptocht ‘Boonte Störrem’ ››
Georganiseerd door de stadcarnavalsvereniging
De Tempeleers vinden meerdere optochten
plaats door de hele stad. De optocht
bestaat uit een bonte verzameling van vaak
gethematiseerde praalwagens, hermeniekes,
carnavalsgroepen en -verenigingen.
Alaaf ›› Dé carnavalsgroet.
Carnavalsfestiviteiten
Carnavalszondag: Het Garde regiment ‘de
Kachelpiepers’ presenteert zich om 10.33
uur voor de woning van de Stadsprins ( ’t
Prinselek Pelies), waarna de prinselijke vlag
wordt gehesen. Daarna volgt het inschieten
van carnaval door 11 schoten te lossen met het
‘Momus kanon’ en het hijsen van het ‘Mooswief’
op het Vrijthof om 12.11 uur. Aansluitend
start om 13.33 uur de grote carnavalsoptocht
door de binnenstad van Maastricht.
Carnavalsmaandag: De familieoptocht
door het centrum van Maastricht start om
14.11 uur in de Hoogbrugstraat/Wyck.
Carnavalsdinsdag: Om 14.11 begint het ‘Zate
Hermeniekesconcours’ op het Vrijthof. De
Kinderkostuumwedstrijd barst om 14.33 los
in de Sterzaal. Tenslotte wordt om 23.55 uur
op het Vrijthof ‘t Mooswief’ omlaag gehaald.
Carnaval is afgelopen.
Locaties
1 Centraal Station
Het Centraal Station is elke dag voor veel
carnavalsvierders dé startlocatie van de
kleurrijke stoet richting hartje Maastricht.
Daarnaast vindt hier zaterdag voor carnaval
om 13.11 uur het feestelijk onthaal van
de Stadprins plaats, waarna de carnavaleske
optocht van het station naar de Markt
vertrekt voor de Sleuteloverdracht. Kijk
voor de aangepaste dienstregeling van het
openbaar vervoer van en naar Maastricht
tijdens carnaval op www.ns.nl.
2 Markt/Stadhuis
In het Stadhuis vindt op zaterdag voorafgaande
aan carnaval traditiegetrouw
de officiële Sleuteloverdracht plaats.
LET OP: De Sleuteloverdracht is alleen
toegankelijk voor genodigden. Daarnaast
start elke carnavalsavond vanaf de Markt
de Cramignon om 20.33 uur. Iedereen is
van harte welkom om mee te lopen achter
de muziek van de Zate Hermeniekes aan.
3 ‘t Mooswief
Dit monument, dat symbool staat
voor het typische Maastrichtse marktvrouwtje,
is vanaf de onthulling in 1953
door de Prins Carnaval Sjaak den ierste
van de Tempeleers dé Patrones van de
Mestreechter Vastelaovend. Van dit
monument op de markt heeft men in de
loop van de jaren een pop gemaakt, die op
carnavalszondag na de elf kanonschoten
wordt opgehangen op het Vrijthof. Op
carnavalsdinsdag om 23.55 uur wordt het
Mooswief omlaag gehaald.
4 Vrijthof
Het Vrijthof is het bruisende hart
tijdens carnaval in Maastricht. Naast het
passeren van de carnavalsoptocht, het
kleurrijke feestgedruis buiten en de vele
drukbezochte cafeetjes vinden op het
Vrijthof ook diverse speciale carnavalsfestiviteiten
plaatst. Zo wordt hier carnaval
officieel gestart door het inschieten van
‘het Momus kanon’ en het ophijsen van
het ‘Mooswief’ op carnavalszondag. Ook
eindigt carnaval hier met het neerhalen
van het Mooswief op carnavalsdinsdag
om 23.55.
Op carnavalsdinsdag vindt hier tevens het
‘t Zate Hermeniekesconcours’ plaats.
5 Momus & De Tempeleers
In Maastricht begint de manier waarop
carnaval vandaag de dag gevierd wordt in
1839 met het oprichten van de Sociëteit
‘Momus’. De ‘Momus’ moest het carnaval
een meer georganiseerd karakter geven.
Na de Tweede Wereldoorlog nam de
carnavalsvereniging De Tempeleers
deze taken van Momus over. Nog elk
jaar wordt carnaval door de Tempeleers
‘ingeschoten’ met het Momus-kanon.
Café De Momus heeft sinds jaren een
horecafunctie en dient niet meer als “
De Carnavalstempel” , maar er zijn nog
genoeg verwijzingen naar de functie als
tempel van de Vastenavond te ontdekken!
Zo pronkt op het dak een “nar” en
speelt het aantal van “11” , een verwijzing
naar het aantal leden van de De Momus
Sociëteit, een belangrijke rol. Zo telt het
balkon 2*11 zuilen, maar kun je in het
gebouw ook het aantal van “11” meerdere
malen ontdekken. Ontdek jij ze allemaal?
6 Café In den Ouden Vogelstruys
Het vermeende oudste café (1474) van
Maastricht, ook wel bekend als ‘de
Hoeskamer van Mestreech’, is zeker
een bezoek waard voor eenieder die de
‘Mestreechter Geis’ wil leren kennen en
wil genieten van een échte Limburgse
kop koffie (koffie met ‘Elske’). Tijdens
carnaval hangen er prachtige portretten
van de diverse oud-stadsprinsen van
Maastricht, met natuurlijk centraal een
van de nieuwe Stadsprins. Nieuw dit
jaar is het 64 m 2 Struys-panorama van de
Mestreechter Vasteloavend met een polonaise
aan herkenbare personen en kleurrijke
gebeurtenissen van Jack Vreeke, die
vanaf 20 februari hier te bewonderen zal
zijn.
7 De Mestreechter Geis
De typische Maastrichtse mentaliteit
kenmerkt zich door charme, speelsheid,
relativerende humor en levensvreugde.
Dit had kunstenaar Mari Andriessen voor
ogen toen hij het gelijknamige bronzen
beeldje aan het pleintje bij de Stokstraat
ontwierp. Het parmantige beeldje is in
de harten van vele Maastrichtenaren
gesloten.
8 In de Karkol
Wie alle facetten van carnaval in Maastricht
in een korter tijdsbestek wil beleven,
dient naar het carnavalscafé In de Karkol
(tevens #6 Nederlands Café top 100 + Meest
Gastvrije horecagelegenheid van Nederland
2011) te gaan. Hier passeert traditiegetrouw
voorafgaande aan carnaval op één
avond een persiflage op het uitroepen van
de prins, de sleuteloverdracht, het carnavalsfeest
en het haringbijten de revue.
Voor wie zijn kleding nog niet heeft aangepast
aan de Maastrichtse carnavalskledij kan
terecht bij een van de vele carnavalshops in
Maastricht.
Waar wordt carnaval gevierd?
De Stationsstraat/Wyck: Voor velen
de ‘toegangspoort tot carnavalvierend
Maastricht’ met onderweg genoeg gezellige
cafeetjes. Het Stokstraatkwartier: Loop
naast ‘In de Karkol’ o.a. ook Grand Café In
de Moriaan (het kleinste café van Nederland)
binnen. Het Jekerkwartier: met de
altijd gezellige Koestraat en sfeervolle Sint
Pieterstraat met drukbezochte carnavalscafés.
De Tongersestraat: start hier een intensieve
carnavalsdag met een stevig ontbijt
in o.a. Café de Tribunal. De Bredestraat:
vaak gevuld door veel carnavalvierende
studenten. Het Onze Lieve Vrouweplein:
veel carnavalsvierders verzamelen zich
op en rondom het – voor velen – mooiste
en gezelligste plein van Maastricht. Met
carnaval wordt er in de morgenuren spek
met ei gebakken. Cafeetjes bruisen van
carnavalssfeer. En in de kapel van de Onze
Lieve Vrouwebasiliek kun je ook tijdens
Carnaval een kaarsje opsteken. De smalle
Wolfstraat is tijdens de carnavaldagen
één deinende, kleurrijke massa waar je een
café als Sjinkerij De Bòbbel (#3 Nederlands
Café top 100) wel in komt, maar naar buiten
komen kost wat meer moeite. Geniet
vervolgens bij Au Mouton Blanc volop van
de echte Maastrichtse (carnavals)muziek,
vaak live gebracht door muzikanten. Meng
je daarna van Achter het Vleeshuis, het
Amorsplein tot aan de Platielstraat in een
straat lang vol carnavalsgekte en bruisende
cafés. De Zate Hermeniekes zoeken zich, al
is het nog zo druk, wel weer een weg door
de menigte richting het Vrijthof: als sfeervol
middelpunt met echte carnavalscafés
zoals o.a. Café In den Ouden Vogelstruys en
Café De Momus. De Markt: Ook hier bruist
het tijdens carnaval in de vele gezellige
kroegen. De Boschstraat: voor een drankje
en een hapje bij de vele gezellige carnavalsplekjes.
De Kesselskade: waar het ook
leuk vertoeven is bij de vele cafés, zéker op
carnavalszondag en -maandag tijdens het
passeren van de optocht.