Bestemmingsplan Buitengebied Wymbritseradiel ... - ISZF

40
Tabel 2. Omvang van de agrarische bedrijven in Wymbritseradiel
in 1986, 1995 en 2005
Jaartal Aantal bedrijven naar grootteklasse (in NGE)
1986
1995
2005
(Bron: CBS)
3-8 8-16 16-24 24-40 40-70 70-100 100-150 >150
29 27 19 58 135 89 46 6
29 33 13 24 46 79 86 39
26 18 10 14 45 68 72 38
Duidelijk wordt dat er sprake is van een opmerkelijke verschuiving binnen deze
grootteklassen. Opvallend is dat het aantal allerkleinste bedrijven (3-8 NGE)
ten opzichte van 1986 zelfs vrijwel gelijk is gebleven. Dergelijke zeer kleine
bedrijven zijn niet als volwaardige landbouwbedrijven te beschouwen, maar
als hobbyboerenbedrijven. Een mogelijke verklaring voor deze ontwikkeling is
dat “agrariërs in ruste” soms niet hun hele bedrijf van de hand doen, maar uit
hobbyisme nog wat “doorboeren”.
Daarnaast wordt een duidelijke toename van het aantal (zeer) grote bedrijven
in de periode 1986-2005 zichtbaar. Deze groei gaat ten koste van het aantal
middelgrote bedrijven. Denkbaar is dat juist in deze categorie bedrijven de
schaalgrootte problemen geeft met betrekking tot een rendabele bedrijfsvoering,
omdat deze bedrijven te groot zijn om als nevenbedrijf en te klein om als
volwaardig bedrijf te kunnen functioneren.
Met betrekking tot deze bedrijfsomvang worden wel bepaalde “kritische” grenzen
onderscheiden. Uit informatie van het Landbouw Economisch Instituut
(LEI) blijkt dat bij de huidige stand van de technische ontwikkeling een efficient
functionerend eenmansbedrijf een productieomvang moet hebben van
minimaal 45 NGE. In Wymbritseradiel had in 2005 ruim 73% van de bedrijven
minimaal deze omvang. In vergelijking met andere gebieden in Nederland is dit
een hoog percentage. De genoemde norm betekent overigens niet dat kleinere
bedrijven per definitie onrendabel zijn. Hoewel minder efficiënt, kunnen bedrijven
vanaf circa 30 NGE nog wel als volwaardige eenmansbedrijven functioneren.
In Wymbritseradiel had in 2005 18% van de bedrijven een omvang van
minder dan 10 NGE. Aangenomen mag worden dat deze categorie vooral uit
zogenaamde nevenberoeps- of hobbybedrijven bestaat.
4.6
Externe productiefactoren
De externe productiefactoren zijn voor het functioneren van agrarische bedrijven
van groot belang. Onder deze factoren kunnen worden begrepen de ontsluiting,
de verkaveling, de bodemgesteldheid, de waterhuishouding en de nutsvoorzieningen
(beschikbaarheid van gas, water en elektra). Ingrijpende verbeteringen
ten aanzien van de externe productiefactoren gebeuren in de praktijk
uitsluitend in landinrichtingsprojecten.
285.00.00.01.04.toe - Bestemmingsplan Buitengebied Wymbritseradiel - 31 augustus 2010