Beleid veranderen of stoppen - Prof. dr. AFA Korsten

Starmans zelf heeft het moeilijk met de resultaten van zijn eigen onderzoek! Aan het
onderzoek van hemzelf twijfelt hij niet. Verschillende soorten eigen bijdragen hebben
wel degelijk gevolgen. Maar is het maatschappelijk aanvaardbaar om de bijdragen zo op
te trekken? Hij heeft zelf bedenkingen.
• Hij wijst op de mogelijkheid van een lager maximum.
• Bovendien ontstaan ongewenste effecten als de verhoging van de eigen bijdrage
alleen in Nederland wordt ingevoerd. De kans op gezondheidstoerisme naar
Nederland is aanwezig.
• Een positief gevolg van een sterke daling van de uitgaven voor medische zorg is dat
de premies omlaag kunnen en burgers zelf meer budget kunnen reserveren.
Wel effect
Starmans bekijkt in zijn dissertatie ook de verhoging van de eigen bijdrage in 1981 voor
orthopedisch schoeisel van 35 gulden naar 150 gulden per paar. Na drie jaar was het
totale aantal aanvragen met bijna veertig procent afgenomen.
Geen effect
Daarnaast bekeek hij de ‘medicijnenknaak’ en ‘het specialistengeeltje’. Beide maatregelen
hadden nauwelijks effect. Er waren veel vluchtmogelijkheden, zoals de mogelijkheid
dat artsen per keer méér medicijnen voorschreven, waardoor de patiënten weliswaar
de medicus minder opzochten maar de kosten voor medicijngebruik stegen. Van een
stijging van het medicijngebruik werden apotheekhoudende artsen en patiënten zo
beter. Een les is dus:
test bij een beleidsmaatregel met financiële implicaties het gebruik door de doelgroep tevoren in
het licht van mogelijke doelstellingen en neveneffecten uit. Bezin u daarna opnieuw op de
wenselijkheid van de maatregel in dezelfde vorm!
Starmans meent dat de in 1998 naast elkaar bestaande en elkaar overlappende eigen
bijdragen in de gezondheidszorg hun doel voorbij schieten.
• Eigen bijdrage voor tandartsenhulp: geen succes, af te schaffen
De eigen bijdrage voor tandartsenhulp voor jeugdige ziekenfondsverzekerden kan
worden afgeschaft. Ze heeft het aantal gesaneerden, dat zijn mensen die minimaal een
keer per jaar naar de tandarts gaan en hun gebit op orde hebben, niet doen toenemen.
Dat concludeert TNO Preventie en Gezondheid na een onderzoek onder duizenden
jongeren in de regio Venlo-Horst-Venray. Volgens TNO-medewerker H. Kalsbeek
geeft het onderzoek een indicatie voor de landelijke situatie.
Jeugdige ziekenfondsverzekerden van 13 tot 19 jaar die niet regelmatig de tandarts
bezoeken, zijn, als ze hun gebit willen laten saneren, sinds 1985 verplicht bij te dragen
in de kosten van de sanering. Deze eigen bijdrage die in de meeste gevallen door de
81