Beleid veranderen of stoppen - Prof. dr. AFA Korsten

gevolg van het verbeterde imago van de studies. Het tekort aan bèta’s staat inmiddels
hoger op de politieke agenda. Eind september 1998 wordt een definitief besluit
verwacht maar enkele universiteiten denken al aan het stoppen met de faciliteiten
(NRC, 080998).
Antwoord: op grond van de verstrekte gegevens is de eventuele afschaffing van de
zgn. bollebozenbeurs is te typeren als beleidsbeëindiging door succes.
Achtergrond
Welk motief ligt ten grondslag aan het voorstel van Wijers?
‘Minister Wijers (Economische Zaken) overweegt de Vestigingswet, die regels
voorschrijft voor iedereen die een bedrijf wil starten, af te schaffen. De minister is en
verklaard tegenstander van allerlei kunstmatige barrières, die een behoorlijke
marktwerking in de weg staan. Dat bewijst hij bij het afbreken van kartels en
eveneens inzake openstelling van winkels.
In de regelgeving voor startende ondernemers is al veel geschrapt en versoepeld.
Maar minister Wijers wil, eerder dan in de bedoeling ligt, overgaan tot een evaluatie
van het nieuwe vestigingsregime en eventueel tot volledige afschaffing daarvan. Dat
zou toe te juichen zijn, ware het niet dat zo’n maatregel de doodsteek betekent voor
het voorbereidend beroepsonderwijs (vbo). Wie nu wil starten heeft minimaal vbo
plus een vervolgopleiding in het kader van het leerlingwezen nodig of stroomt door
naar het middelbaar beroepsonderwijs.
Voor veel leerlingen zal afschaffing van de Vestigingswet een signaal zijn dat zij hun
school niet hoeven af te maken. en dat kan toch nooit de bedoeling zijn. Kennelijk
heeft de minister vergeten zijn ambitieuze plannen met zijn collega’s van Onderwijs
af te stemmen’. Redactioneel van De Telegraaf 081197.
Het motief van Wijers is een algemeen motief: marktwerking bevorderen. De minister
zal ook willen wijzen op maatschappelijke ontwikkelingen, maar dat staat niet in dit
bericht.
Casus: Maatregel leerlingwezen wordt niet heroverwogen
Het kabinet-Kok stelde in 1996 vast dat het aantal leerwerkplekken in het
leerlingwezen in drie jaar tijd moest toenemen van 17.000 plaatsen tot in totaal
114.000. Om dat mogelijk te maken, kregen werkgevers belastingvoordelen. Dan
moesten ze wel leerlingen uit het leerlingwezen aannemen. Deze scholieren werken
dan vier dagen per week voor hun (nieuwe) baas en gaan een dag per week naar
school.
De maatregel van het kabinet-Kok uit 1997 om binnen drie jaar 17.000 extra
arbeidsplaatsen te scheppen voor leerlingen uit het leerlingwezen, komt niet van de
grond, aldus de Algemene Rekenkamer (1998) in ‘Fiscale faciliteit voor het
61