Beleid veranderen of stoppen - Prof. dr. AFA Korsten

Beleid veranderen of stoppen - Prof. dr. AFA Korsten Beleid veranderen of stoppen - Prof. dr. AFA Korsten

arnokorsten.nl
from arnokorsten.nl More from this publisher
31.08.2013 Views

eleid gerichte motieven. Tot de motieven van algemene aard zijn vooral financieel-economische overwegingen te rekenen. Beleidsbeëindiging is echter in lang niet alle gevallen verbonden met bezuinigingsbeleid. Voorstanders van nieuw beleid kunnen inhoudelijke bezwaren tegen het bestaande beleid aanvoeren. Beleidsbeëindiging is daarmee niet een destructieve, maar een constructieve daad. Het overheidsbeleid kan er door worden verbeterd. Achtergrond Beleidsbeëindiging na succes: afschaffing bollebozenbeurs? Vraag: de eventuele afschaffing van de zgn. bollebozenbeurs is te typeren als ..... beleidsbeëindiging door chronisch falen, door succes, door een financieel tekort, door ondoelmatige uitvoering, door bezuinigingsnoodzaak? Lees de gegevens. • Beleidsinhoud. In 1997 besloten de drie technische universiteiten studiebeurzen te verstrekken aan extra getalenteerde en gemotiveerde eerstejaarsstudenten in technische studies als bijvoorbeeld elektrotechniek en technische informatica. De beurs zou bestaan uit een eenmalig bedrag van 5000 gulden. De beurzen worden betaald door bedrijven en universiteiten samen - alleen in Eindhoven betalen de bedrijven volledig. • Doel. a Met de beurzen willen deze universiteiten de keuze van vwo’ers voor technische studies bevorderen. Vanwege de sterk verkorte studiefinancieringsduur en het vereiste straffe studietempo schrikken aankomende studenten terug voor een als zwaar bekend staande bètastudie. Dat was de redenering. Een financiële tegemoetkoming zou deze twijfelaars alsnog over de streep trekken. b Ook wilden de universiteiten een politiek signaal afgeven. Wanneer de arbeidsmarkt kampt met een groot tekort aan technici, dan is het de tak van de overheid om technische studies aantrekkelijk te maken, althans dat vonden de universiteiten toen. • Resultaat. In 1997-1998 kon de TUEindhoven 40 eerstejaars en in het studiejaar 1998- 1999 tachtig studenten voorzien van de bollebozenbeurs. De instroom van eerste jaar bij de drie TU’s is toegenomen. Aan de TUE nam de instroom in 1997 met 9 procent en in 1998 met 10 procent toe. Daarmee is de opzet geslaagd, althans volgens de TUE. De TU Twente reikte in 1997 en in 1998 150 bollebozenbeurzen uit. Ook daar denkt men aan beleidsbeëindiging. Wel blijft een ‘garantiebeurs’ op die universiteit bestaan, die zou eerste jaars de mogelijkheid geven binnen 5 maanden van studie te wisselen zonder dat dat een studieschuld oplevert. De universiteit Delftse universiteit gaf de laatste twee jaar ongeveer 200 studenten een b-beurs. • Voornemen. De drie technische universiteiten van Twente, Eindhoven en Delft zijn van plan om in 1999 de zogeheten bollebozenbeurs voor technische studies af te schaffen. Reden hiervoor is dat het aantal studenten aanzienlijk is toegenomen als 60

gevolg van het verbeterde imago van de studies. Het tekort aan bèta’s staat inmiddels hoger op de politieke agenda. Eind september 1998 wordt een definitief besluit verwacht maar enkele universiteiten denken al aan het stoppen met de faciliteiten (NRC, 080998). Antwoord: op grond van de verstrekte gegevens is de eventuele afschaffing van de zgn. bollebozenbeurs is te typeren als beleidsbeëindiging door succes. Achtergrond Welk motief ligt ten grondslag aan het voorstel van Wijers? ‘Minister Wijers (Economische Zaken) overweegt de Vestigingswet, die regels voorschrijft voor iedereen die een bedrijf wil starten, af te schaffen. De minister is en verklaard tegenstander van allerlei kunstmatige barrières, die een behoorlijke marktwerking in de weg staan. Dat bewijst hij bij het afbreken van kartels en eveneens inzake openstelling van winkels. In de regelgeving voor startende ondernemers is al veel geschrapt en versoepeld. Maar minister Wijers wil, eerder dan in de bedoeling ligt, overgaan tot een evaluatie van het nieuwe vestigingsregime en eventueel tot volledige afschaffing daarvan. Dat zou toe te juichen zijn, ware het niet dat zo’n maatregel de doodsteek betekent voor het voorbereidend beroepsonderwijs (vbo). Wie nu wil starten heeft minimaal vbo plus een vervolgopleiding in het kader van het leerlingwezen nodig of stroomt door naar het middelbaar beroepsonderwijs. Voor veel leerlingen zal afschaffing van de Vestigingswet een signaal zijn dat zij hun school niet hoeven af te maken. en dat kan toch nooit de bedoeling zijn. Kennelijk heeft de minister vergeten zijn ambitieuze plannen met zijn collega’s van Onderwijs af te stemmen’. Redactioneel van De Telegraaf 081197. Het motief van Wijers is een algemeen motief: marktwerking bevorderen. De minister zal ook willen wijzen op maatschappelijke ontwikkelingen, maar dat staat niet in dit bericht. Casus: Maatregel leerlingwezen wordt niet heroverwogen Het kabinet-Kok stelde in 1996 vast dat het aantal leerwerkplekken in het leerlingwezen in drie jaar tijd moest toenemen van 17.000 plaatsen tot in totaal 114.000. Om dat mogelijk te maken, kregen werkgevers belastingvoordelen. Dan moesten ze wel leerlingen uit het leerlingwezen aannemen. Deze scholieren werken dan vier dagen per week voor hun (nieuwe) baas en gaan een dag per week naar school. De maatregel van het kabinet-Kok uit 1997 om binnen drie jaar 17.000 extra arbeidsplaatsen te scheppen voor leerlingen uit het leerlingwezen, komt niet van de grond, aldus de Algemene Rekenkamer (1998) in ‘Fiscale faciliteit voor het 61

eleid gerichte motieven. Tot de motieven van algemene aard zijn vooral<br />

financieel-economische overwegingen te rekenen. <strong>Beleid</strong>sbeëindiging is echter<br />

in lang niet alle gevallen verbonden met bezuinigingsbeleid. Voorstanders van<br />

nieuw beleid kunnen inhoudelijke bezwaren tegen het bestaande beleid<br />

aanvoeren. <strong>Beleid</strong>sbeëindiging is daarmee niet een destructieve, maar een<br />

constructieve daad. Het overheidsbeleid kan er door worden verbeterd.<br />

Achtergrond<br />

<strong>Beleid</strong>sbeëindiging na succes: afschaffing bollebozenbeurs?<br />

Vraag: de eventuele afschaffing van de zgn. bollebozenbeurs is te typeren als .....<br />

beleidsbeëindiging door chronisch falen, door succes, door een financieel tekort, door<br />

ondoelmatige uitvoering, door bezuinigingsnoodzaak? Lees de gegevens.<br />

• <strong>Beleid</strong>sinhoud. In 1997 besloten de <strong>dr</strong>ie technische universiteiten studiebeurzen te<br />

verstrekken aan extra getalenteerde en gemotiveerde eerstejaarsstudenten in<br />

technische studies als bijvoorbeeld elektrotechniek en technische informatica. De<br />

beurs zou bestaan uit een eenmalig be<strong>dr</strong>ag van 5000 gulden. De beurzen worden<br />

betaald door be<strong>dr</strong>ijven en universiteiten samen - alleen in Eindhoven betalen de<br />

be<strong>dr</strong>ijven volledig.<br />

• Doel.<br />

a Met de beurzen willen deze universiteiten de keuze van vwo’ers voor technische<br />

studies bevorderen. Vanwege de sterk verkorte studiefinancieringsduur en het<br />

vereiste straffe studietempo schrikken aankomende studenten terug voor een als<br />

zwaar bekend staande bètastudie. Dat was de redenering. Een financiële<br />

tegemoetkoming zou deze twijfelaars alsnog over de streep trekken.<br />

b Ook wilden de universiteiten een politiek signaal afgeven. Wanneer de<br />

arbeidsmarkt kampt met een groot tekort aan technici, dan is het de tak van de<br />

overheid om technische studies aantrekkelijk te maken, althans dat vonden de<br />

universiteiten toen.<br />

• Resultaat. In 1997-1998 kon de TUEindhoven 40 eerstejaars en in het studiejaar 1998-<br />

1999 tachtig studenten voorzien van de bollebozenbeurs. De instroom van eerste jaar<br />

bij de <strong>dr</strong>ie TU’s is toegenomen. Aan de TUE nam de instroom in 1997 met 9 procent<br />

en in 1998 met 10 procent toe. Daarmee is de opzet geslaagd, althans volgens de TUE.<br />

De TU Twente reikte in 1997 en in 1998 150 bollebozenbeurzen uit. Ook daar denkt<br />

men aan beleidsbeëindiging. Wel blijft een ‘garantiebeurs’ op die universiteit bestaan,<br />

die zou eerste jaars de mogelijkheid geven binnen 5 maanden van studie te wisselen<br />

zonder dat dat een studieschuld oplevert. De universiteit Delftse universiteit gaf de<br />

laatste twee jaar ongeveer 200 studenten een b-beurs.<br />

• Voornemen. De <strong>dr</strong>ie technische universiteiten van Twente, Eindhoven en Delft zijn<br />

van plan om in 1999 de zogeheten bollebozenbeurs voor technische studies af te<br />

schaffen. Reden hiervoor is dat het aantal studenten aanzienlijk is toegenomen als<br />

60

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!