Beleid veranderen of stoppen - Prof. dr. AFA Korsten

- Coops, R. e.a. (red.), Van overheid naar markt, Den Haag, 1995.
- Hulsen, P. en R. Reussing (red.), Keuzen maken: Nederland tussen 1976 en 1996,
Twente University Press, Enschede, 1996.
- Jong, P.de, A.F.A. Korsten en I.M.A.M. Pröpper (red.), Permanente herstructurering
in maatschappelijke sectoren, Vuga, Den Haag, 1997.
- Lingbeek, O., De macht van de metafoor – Een analyse van de planning voor het
Groene Hart, Van Gorcum, Assen, 1998 (diss.).
- Vries, M.S. de, Als problemen verdwijnen: het homo-emancipatiebeleid in
Amsterdam, in: Beleidswetenschap, 1996, nr. 4, pp. 323-345.
- Beleidswetenschap, 1996, pp. 403-500 (jubileumnummer).
Sectorale ontwikkelingen
- Maloney, W.A. & J.J. Richardson, Managing policy change in Britain – The politics of
water, Edinburgh University Press, 1995.
Casus: Olieboycot vereist reactief beleid dat doorloopt
Het kabinet-Den Uyl is niet alleen onvergetelijk omdat het ‘het meest linkse kabinet
van de eeuw’ werd genoemd, of omdat zich ontluisterende betrekkingen voltrokken
tussen twee hoofdrolspelers Den Uyl en Van Agt die elkaar naar het leven stonden en
niet nalieten elkaar een hak te zetten, maar omdat sprake was van een oliecrisis. De
olieboycot leidde tot een autoloze zondag, iets wat nooit eerder vertoond was. De
auto in de garage laten staan was ingrijpend maar ook wel knus. Koningin Juliana
nam evenals vele Nederlandeers de fiets. Naar die crisis is onderzoek gedaan.
Nauwelijks bekende feiten zijn aan het licht gebracht over deze spannende periode in
de periode 1973-1974. De crisis was geen crisis want er was olie genoeg. Maar ‘het
spel van een olietekort’ moest - toen bleek dat het allemaal meeviel - verder gespeeld
worden om de Arabieren, die Nederland en andere Europese landen boycotten, niet
te bruskeren (Hellema e.a., 1998). Een reconstructie van een casus.
Les: De casus ‘energiecrisis’ leert dat beleid kan ontstaan - als gevolg van een
olieboycot ‘met woorden’ - dat niet echt nodig is maar dat vervolgens wel niet te vlug
beëindigd moet worden. Achteraf gezien, zeggen we: beleid om niks, maar het beleid
zomaar stoppen zou onverstandig zijn geweest. De bestuurders van toen wisten dat.
• Nederlandse betrekkingen met Israël.
Nederland onderhield in de loop der jaren betrekkelijk hartelijke betrekkingen met
Israël. Zo hielp het kabinet-De Jong Israël in 1967 aan wapens. En, Nederland was
bijvoorbeeld terughoudender dan andere landen met eisen aan Israël over de
teruggave van in 1967 veroverde gebieden. Zo ook het kabinet-Den Uyl. Dat door de
PvdA-gedomineerde kabinet voelde affiniteit tot de door Golda Meir, van de
Arbeiderspartij, geleide regering van Israël. Waaruit bestond die verbinding?
18