Beleid veranderen of stoppen - Prof. dr. AFA Korsten

sanering, maar dit punt heeft wel sterk meegespeeld, meent Lijzen van het RIVM in een
terugblik (VK, 300705).
De koper wordt eigenaar van het probleem en het gevolg daarvan
Het drinkwater was niet direct het probleem. Maar wel het uitdampen van de
verontreiniging via de kruipruimte. Ouders met jonge kinderen raken ook ernstig
verontrust door bodemverontreiniging. Immers kinderen spelen en graven in
verontreinigde grond.
Voor bewoners was de verontreiniging niet het enige punt van overweging.
Bodemverontreining raakt de bewoners ook in de portemonnee. Bodemverontreiniging is
het enige probleem waar je als koper van een woning namelijk eigenaar van wordt. Het
gevolg daarvan is dat er veel spanning kan ontstaan als naderhand blijkt dat de bodem
ernstig is verontreinigd. Een gevolg kan bijvoorbeeld zijn dat er financiële problemen
ontstaan. De verkoopbaarheid van een woning daalt. Dat was destijds ook het gevoelen bij
veel bewoners.
Verontreiniging, stank plus het raken van de mensen in de portemonnee cumuleert. Het
maakt mensen emotioneel. Emoties hebben destijds zeker een rol gespeeld om tot sanering
over te gaan.
Van de Griendt van Royal Haskoning meent dat het ook nu nog een terechte keuze is
geweest om de Lekkerkerkse woonwijk te saneren (VK, 300705). Maar volledig saneren?
Zou de aanpak nog dezelfde zijn in 2005 als in 1980?
Wat doet de tijd met de kijk op een beleidsvraagstuk, dat destijds, in 1980, tot de categorie
omstreden zaken behoorde? We richten ons eerst op de Lekkerkerkse casus. De meningen
daarover zijn verdeeld. Er is een grote groep deskundigen die meent dat net als in 1980 de
vervuiling verwijderd zou moeten worden. Dat zou opnieuw betekenen dat de grond onder
de woningen zou moeten worden afgevoerd. Waarom? Afgraven in 2005 omwille van de
emoties, evenals in 1980? Zeker, maar de sanering zou in 2005 minder ingrijpend zijn, stelt
Fred Woudenberg, hoofd van het cluster milieu en hygiëne van de GGD Rotterdam in 2005.
Hij heeft gelijk als je kijkt naar hoe het regeringsbeleid zich tussen 1980 en 2005
ontwikkelede. Daarover verderop meer.
Er zou anno 2005 in Lekkerkerk vermoedelijk niet vier meter diep zijn afgegraven.
Daarnaast, de kunststofwaterleidingen zouden in 2005 in Lekkerkerk zijn vervangen door
metalen buizen die niet door chemicaliën worden aangetast. Er zou in 2005 ook iets aan de
stankoverlast gedaan worden.
Maar Woudenberg betwijfelt of er in 2005 ook 70 miljoen euro zou worden besteed aan het
wegnemen van de publieke onrust zoals in 1980 geschiedde (toen 156 miljoen gulden). Dat
bedrag is destijds besteed om een bodemsanering te voltooien, die helemaal niet veel
gevolgen had voor de gezondheid, meent hij in 2005 (VK 300705). Op basis van de feiten
van destijds was helemaal geen sprake van schade aan de gezondheid, stelt hij. Uit
158