Politieke participatie en beleid.pdf - Prof. dr. AFA Korsten

en beïnvloeden van de overheid. Het voldoen aan een uitnodiging van
overheidswege in te spreken, te overleggen of te informeren, al dan niet via een
adviesorgaan of via een ander participatiekanaal, vatten wij niet als lobbyen op.
Lobbyen wordt door initiatiefnemers wel gezien als een poging om de
uitkomsten van besluitvorming te beïnvloeden. Maar beïnvloeden klinkt volgens
sommigen wat te negatief. Lobbyen is volgens sommigen eerder informeren,
argumenteren en overtuigen en daardoor beïnvloeden. Dit sluit aan op de
genoemde omschrijving van Havermans (zie Louwerse en Commandeur, 1988 :
26).
Maar lobbyen betekent ook het opbouwen van een netwerk van goede contacten
met politici en ambtenaren en het kweken van begrip voor de individuele
(organisatie) problemen en -belangen. Toch voldoet volgens een aantal
geïnterviewde (grotere) ondernemers het begrip ‘belangenbehartiging’ niet als
synoniem. Dat geschiedt vaak voor of door een collectief; bij lobbyen zou het
vooral om de individuele organisaties gaan.
In elk geval is lobbyen een van de vele mogelijke politieke activiteiten. Die
politieke activiteiten zijn te onderscheiden op grond van de volgende dimensies:
Fig.: Enkele dimensies van politieke paricipatie
uiterste uiterste
op eigen initiatief
-------------- -------------- op verzoek
(bijv. actiegroep vormen)
(bijv. inspraak)
openbaar
-------------- -------------- besloten
(debat op radio)
(persoonlijk gesprek)
periodiek
-------------- -------------- niet aan periode
(stemmen)
gebonden
verbaal -------------- -------------- non-verbaal
individueel -------------- -------------- met anderen
Dimensies van politieke participatie en lobby
Welke van deze dimensies moet politieke participatie hebben om lobby te mogen
heten?
Lobby geschiedt meestal op eigen initiatief. Lobby is verder contactzoekend, niet
aan een periode gebonden, verbaal, en doorgaans besloten. Maar soms wordt er
ook heel openlijk gelobbied. Lobby is zelden een eenmalige activiteit, maar vaak
een proces dat enige tijd duurt en dat een reeks acties omvat.
Lobby is meestal gericht op een ‘issue’, bijvoorbeeld het verkrijgen van een
subsidie. Lobbies worden ook vaak naar dit onderwerp genoemd. Soms is
evenwel sprake van meerdere gekoppelde lobbies: een organisatie die zich tot
organisatie x went (bijvoorbeeld de EG), moet ook lobby richting overheid b
bedrijven, bijvoorbeeld als het verkrijgen van subsidie van a vereist dat overheid
b cofinanciert.
93