Politieke participatie en beleid.pdf - Prof. dr. AFA Korsten

aangewezen, Mobil Oil ruimte gegeven en ook het provinciaal had die keuze
gemaakt.
De raad heeft enig boter op het hoofd. Zij strafte het college voor het vasthouden
aan zaken die de raad eerder zelf bepleitte en besloot. Maar dat zien we vaker.
• Hoe kon protest effectief worden: casus Progil?
Wat maakte het makkelijk voor degenen die de vestiging van Progil wilden
verhinderen om het onderwerp op de bestuurlijke agenda van de
Zaangemeenten te krijgen? Over allerlei barrières om een eis op de bestuurlijke
agenda te krijgen kan worden heengesprongen als het onderwerp
‘industrievestiging’ toch al op de formele agenda staat. Dat was niet het geval,
maar er was wel een andere gunstige omstandigheid. De Zaanse gemeenten
waren in een beroepsprocedure gewikkeld om de voorwaardelijke vergunning
van Mobil Oil ongedaan te maken. Ook in Amsterdam was de gemeenteraad snel
betrokken door de interne toegang; de PSP stelde de zaak eind juli 1968 aan de
orde.
De oorzaken voor het ontstaan van de protestbeweging zijn door Kok, Meyer en
Van Ruiten (1971) op een rij gezet.
- Als belangrijkste oorzaak wijzen zij aan de omslag van het denken in termen
van welvaart naar het denken in termen van welzijn.
- Een tweede factor heeft betrekking op de pressie-integrator en inzet van
deskundigheid. De PSP heeft zich erg ingespannen om het protest van diverse
politiekactieve groepringen te bundelen. Een zwakheid is dat politiekactieve
groeperingen meestal beschikken over minder budget en deskundigheid dan
overheidsorganisaties. De bundeling van het protest, met inbreng van
deskundigen, droeg ertoe bij dat de druk op de raad toenam. Deze rol van
‘resources’ (middelen) wordt in de literatuur over pressiegroepen en sociale
bewegingen uitvoerig belicht.
- Een derde factor hangt met de tweede samen. We noemen dit de rol van de
vooruitgeschoven post. Politieke partijen zijn niet onbelangrijk voor
politiekactieve groeperingen want als deze groeperingen de steun van politieke
partijen weten te verwerven, kunnen ze makkelijker invloed blijven uitoefenen in
de politieke discussie. De actieve groeperingen hadden in de PSP eigenlijk
gewoon zegslieden in de raad, woordvoerder. De PSP had immers steun
verleend aan de politiekactieve groeperingen en zich ermee verbonden.
In de casus komt naar voren dat de PSP het verzet bundelde. Dat duidt op de
vervulling van de communicatiefunctie en participatiefunctie. De PSP
onderscheidde zich met deze opstelling, die destijds niet tot de casus beperkt
bleef, wel enigszins van andere partijen die doorgaans iets terughoudender zijn.
Literatuur
- Kok, W., C. Meyer en G. van Ruiten, Protest tegen Progil, Wolters- Noordhoff,
Groningen, 1971.
Politieke invloed (7): het beleidsniveau centraal gesteld
48