Politieke participatie en beleid.pdf - Prof. dr. AFA Korsten

De bemoeienis van de grote organisaties bij de kwestie-IJburg was geen
onverdeeld succes. De grote vereniging Natuurmonumenten liep het
Amsterdsamse referendumcomité in de aanloop naar het referendum onder de
voeten met een intensieve informatiecampagne. Het gemeentebestuur voerde
ook onderhandelingen met Natuurmonumenten. Er werden compenserende
milieumaatregelen door de gemeente aangeboden. Was Natuurmonumenten
akkoord gegaan dan was het referendum met een sisser afgelopen. Gelukkig
voor het referendum wees de vereniging van Evers en de zijnen de voorstellen
echter af. Natuurmonumenten stortte zich in de campagne met televisiespots.
Een mediaoorlog dreigde. Ook de gemeente ging spotjes maken. Niet steeds was
duidelijk of om het om reclame ging van een organisatie of om een onafhankelijk
journalistiek product. De zender AT5 droeg aan de verwarring bij met het
‘Wonen in Amsterdam-journaal’. Dat was gemaakt in opdracht van de ...
gemeente.
Op een gegeven moment redde het gemeentebestuur het niet meer met het in de
‘piste’ zenden van ambtenaren van het projectbureau IJburg. De fractieleiders
van GroenLinks en PvdA kwamen daarop in actie.
Heeft het gemeentebestuur bewust geprobeerd om verwarring te zaaien onder
de burgers opdat velen niet zouden gaan stemmen? Hiervoor is geen sluitend
bewijs gevonden.
• Hoe te komen tot een verdere beoordeling van het IJburg-referendum?
Over het procesverloop is al iets gezegd.
- Van de Amsterdammers achtte driekwart zich voldoende geïnformeerd
over de IJburg-kwestie en daarmee achtte men zich in staat om te komen tot
een keuze bij het referendum.
- Neijens en Van Praag menen dat het referendum ook bijdroeg aan de
legitimiteit van de bouw van IJburg. Partijen die eerder niet voldoende
gehoord werden, kunnen zich door middel van een referendum alsnog
proberen in te vechten in de discussie.
- In tegenstelling tot in Utrecht waar uit het verzet tegen het Leidsche Rijnproject
de nieuwe partij Leefbaar Utrecht ontstond, kwam er in Amsterdam
door het IJburg-referendum geen tegenpartij van de grond.
- ‘Natuur’ heeft sinds het IJburg-referendum een lift gekregen op de
politieke agenda’s.
Literatuur over het referendum
- Neijens, P. en Ph. van Praag jr (red.), De slag om IJburg, Het Spinhuis,
Amsterdam, 1999.
- Depla, P. en P.W. Tops, De onverwachte kiezer: over een stadsprovincie, een
referendum en een campagne, in: Hemker, R.A. e.a. (red.), Jaarboek
overheidscommunicatie, Vuga, Den Haag, 1996, pp. 24-38.
- Gilhuis, P., Het referendum. Een rechtsvergelijkende studie, Leiden, 1985.
- Keesom, J., Discussie over IJburg ijlt na, in: Ng, 26 maart 1999, pp. 10-11.
45