Politieke participatie en beleid.pdf - Prof. dr. AFA Korsten

Politieke invloed (4): studies naar inspraak
Over de invloed van inspraak bij overheidsbeleid op nationaal, provinciaal en
lokaal niveau bestaat literatuur. Bijvoorbeeld over de vraag ‘neemt een
provinciaal bestuur de voorkeur van de grootste groep insprekers over een
streekplanalternatief over? Er is uiteraard ook literatuur over hoe dergelijk
onderzoek te doen (Korsten, 1979; Elzinga, 1985; Van Schendelen, 1990).
Een van de resultaten van dit onderzoek was dat als de procedure door
insprekende burgers gelegitimeerd wordt, en de meerderheidsvoorkeur vanuit
de inspraakprocedure niet gehonoreerd wordt, een meerderheid van insprekers
toch bereid is de gekozen besluiten te steunen. Inspraak genereert dus steun
(Korsten, 1979). In termen van David Easton: een bepaald vorm van
inputgenerering werkt door op de output in de vorm van legitimiteitsvergroting
(of herstel).
Literatuur over inspraak
- Korsten, A.F.A., Het spraakmakende bestuur, Vuga, Den Haag, 1979.
- Vucsán, R.L., Bestuursregelgeving en inspraak, Kluwer, Deventer, 1995.
Politieke invloed (5): bezwaar maken
Bezwaar maken is te zien als een vorm van agendering door politieke
participatie. Onderzoek is verricht naar de bezwaarschriftenprocedures in het
kader van de Algemene wet bestuursrecht (Awb). Nederland kent een verplicht
procedure voor bezwaarschriften sinds de inwerkingtreding van die Awb. De
wet bepaalt dat iemand die het niet eens is met een beslissing van een
bestuursorgaan daar eerst bezwaar bij moet maken, alvorens naar de rechter te
stappen.
Hoewel het waarschijnlijk niet door de Awb komt, moet wel worden vastgesteld
dat de drempel om overheidsbeslissingen met juridische middelen aan te vechten
lager is geworden.
Functies van bezwaarschriftenprocedure
Een bezwaarschriftenprocedure vervult allerlei functies, zoals:
• de zeefwerking, waardoor het beroep op de rechter beperkt wordt;
• de heroverwegingsfunctie van het oorspronkelijke besluit;
• de kwaliteitsbevorderende functie voor besluitvorming;
• de dossiervormende functie voor het eventuele vervolg van de procedure.
Studie van Notten
In de dissertatie van Jo Notten is een overzicht te vinden van resultaten van de
wetsevaluatie van de Awb op het punt van bezwaar maken en de reactie van de
commissie-van Kemenade over de juridisering van het openbaar bestuur(‘Bestuur
in geding’).
Op de behoorlijkheid van de wijze waarop bestuursorganen omgaan met
bezwaren en daarmee op de functievervulling van bezwaarschriftenprocedures
bestaat allerlei kritiek, zoals uitvoerig belicht is in de dissertatie van de destijds
42