Politieke participatie en beleid.pdf - Prof. dr. AFA Korsten
Politieke participatie en beleid.pdf - Prof. dr. AFA Korsten Politieke participatie en beleid.pdf - Prof. dr. AFA Korsten
esteden aan het op peil houden van de politieke participatie. De raad pleit ook voor meer openheid en herkenbaarheid in het politiek systeem. De Rob lanceert het plan om het aantal vertegenwoordigende organen te verkleinen en de controlefunctie van deze organen te vergroten om zo het profiel van volksvertegenwoordigers te versterken. Bij benoemingen van bestuurders en ambtenaren zouden geen politieke verdeelsleutels moeten worden gehanteerd. Niet de politieke herkomst maar de kwaliteit moet de doorslag geven. Achtergrond: Beginselprogramma van PvdA De PvdA was medio 1998 toe aan een nieuwe ‘visie op de toekomst’. Een commissie onder leiding van de Tilburgse hoogleraar Willem Witteveen werd ingesteld die moest gaan werken aan een notitie, die het oude beginselprogramma moest gaan vervangen. Het beginselprogramma van de PvdA dateerde van 1977. Het was dringend aan vervanging toe omdat er allerlei ‘mooie PvdA-dingen’ instonden zoals de verdeling van kennis, macht en inkomen. Maar het geheel was niet meer van deze tijd, aldus een woordvoerster van de PvdA. Literatuur over organisatie-aspecten van politieke partijen - Koole, R.A., Ledenpartijen of staatspartijen? - Financiën van Nederlandse politieke partijen in vergelijkend en historisch perspectief, in: Voerman, G. (red.), Jaarboek 1996, Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen (DNPP), Rijksuniversiteit Groningen, 1997, pp. 156-183. - Voerman, G., De ledentallen van politieke partijen, 1945-1995, in: Voerman, G. (red.), Jaarboek 1995, DNPP, Groningen, 1996, pp. 192-207. - Anker, H., Voorbij ‘Berlusconi voorbij’ - Methoden en technieken van politiek marktonderzoek, in: Voerman, G. (red.), Jaarboek 1995, DNPP, Groningen, 1996, pp. 207-232. - Koole, R.A., Het diffuse karakter van de partijtheorie, in: Voerman, G. (red.), Jaarboek 1995, DNPP, Groningen, 1996, pp. 232-247. - Raad voor het openbaar bestuur (Rob), Tussen staat en electoraat - Politieke partijen op het snijvlak van overheid en samenleving, Den Haag, 1998. Literatuur over de internationale kanten van politieke partijen - Napel, H.M. ten, Van het continentale naar het angelsaksische model van christen-democratie? - Over de problematische europeanisering van de christendemocratische politiek, in: Voerman, G. (red.), Jaarboek 1996, Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen, Rijksuniversiteit Groningen, 1997, pp. 229-245. - List, G.A. van der, en H. Poppens, De VVD in internationaal verband, in: Voerman, G. (red.), Jaarboek 1996, DNPP, Groningen, 1997, pp. 258-270. - Boomen, B.J. van den, Tussen droom en daad - De internationale kant van de sociaal-democratie, in: Voerman, G. (red.), Jaarboek 1996, DNPP, Groningen, 1997, pp. 245-258. - Pennings, P. & J.E. Lane (eds.), Comparing party system change, Routledge, Londen, 1998. 34
9 Politieke participatie genereert eisen Door politieke participatie worden eisen naar voren gebracht. De eisen kunnen (opnieuw) worden gesorteerd naar politieke participatievorm. Vorm en eis zijn verstrengeld. Eisen van politieke partijen waarvoor zij in verkiezingen steun vragen, zien er anders uit dan eisen die een reactie is op een door een overheid in discussie gebrachte inspraaknota met alternatieve wegtracés. Eisen van politieke partijen maken deel uit van een verkiezingsprogramma. De eisen zijn onderling gewogen. Eisen die een reactie zijn op een inspraaknota betreffen een locatie en tijdgebonden beleids’issue’. Eisen zijn in de tijd gezien niet stabiel. We beperken ons hier tot verkiezingen om dynamiek van eisen te illustreren. Eisen verbinden we hier aan: iets als een politiek probleem zien. Wat door grote groepen kiezers als ‘een politiek probleem’ wordt gezien, is aan verandering onderhevig. Milieu is na 1989 door grote groepen minder belangrijk geacht terwijl het vraagstuk van de minderheden veel belangrijker werd. Tabel: Belangrijkste problemen in Nederland, 1989 en 1994 onderwerp 1989 1994 minderheden 6.8% 51.2% werkloosheid 32.3 40.6 sociale voorzieningen 7.0 29.5 criminaliteit/openbare orde 13.8 22.9 milieu 58.2 16.3 economie en financiën 7.3 15.1 ethische problemen 4.3 14.0 volksgezondheid 12.0 10.9 woningtekort 1.7 6.4 inkomens en prijzen 8.6 5.1 verkeer 3.5 4.2 ruimtelijke ordening 0.8 4.2 onderwijs en wetenschappen 5.8 2.3 defensie, vrede en veiligheid 1.5 1.3 ouderenbeleid 0.0 1.1 agrarisch beleid 0.8 1.1 cultuur en recreatie 1.2 0.5 vrouwenemancipatie 0.5 0.3 democratisering 1.2 0.1 energie 0.5% 0.0% bron: Nationaal Kiezersonderzoek 1994, Kerncijfers; Vis en Van Schuur, 1998: 33 Literatuur - Vis, B. en W. van Schuur (red.), Politieke problemen, Instituut voor Publiek en Politiek, Amsterdam, 1998. - Boorsma, P.B. e.a., Prioriteitstelling in het openbaar bestuur, Twente University Press, Enschede, 1997. Dynamiek van eisen: verkiezingen als illustratie 35
- Page 1 and 2: Eisen en beïnvloeding van overheid
- Page 3 and 4: lobbykantoren. Ondernemingen, zeker
- Page 5 and 6: 2 Beleid begrijpen door kennis van
- Page 7 and 8: Onderwerpen komen en gaan. Op geagg
- Page 9 and 10: Politici beïnvloeden media via spi
- Page 11 and 12: Muziekcentrum subsidie te verstrekk
- Page 13 and 14: urgemeester of minister. Een groeps
- Page 15 and 16: de ‘particratie’, dus van de po
- Page 17 and 18: Zaakwaarnemers zijn belangenbeharti
- Page 19 and 20: Literatuur over lobby en andere vor
- Page 21 and 22: invloed op de criteria verkregen wo
- Page 23 and 24: interne dienstverlening, zelfs met
- Page 25 and 26: die hun belangen en die van patiën
- Page 27 and 28: We zien ook zekere overeenkomsten (
- Page 29 and 30: ijvoorbeeld lid van een onderneming
- Page 31 and 32: Een actuele vraag is of de stroming
- Page 33: Politieke partijen hebben een eigen
- Page 37 and 38: procent van de CDA-stemmers vindt d
- Page 39 and 40: daarnaast lokale overheden, belange
- Page 41 and 42: - Zijlstra, G., The policy structur
- Page 43 and 44: ij de gemeente Maastricht werkzame
- Page 45 and 46: De bemoeienis van de grote organisa
- Page 47 and 48: industrievestiging ten zuidwesten v
- Page 49 and 50: Overal waar ze keek, kwam ze ze teg
- Page 51 and 52: onden. Peters sluit aan op het fase
- Page 53 and 54: Machtsmiddelen Doen machtsmiddelen
- Page 55 and 56: Een andere oorzaak voor grote ambte
- Page 57 and 58: • Stelling: ‘In Den Haag is vaa
- Page 59 and 60: voorkomen van de aanleg van een vli
- Page 61 and 62: Twee tactieken tegen de parasitaire
- Page 63 and 64: gevecht om belangen kan uitlopen op
- Page 65 and 66: e De uitspraak ‘hoe groter de gro
- Page 67 and 68: - Schendelen, M.P.C.M., Overheid en
- Page 69 and 70: een antwoord kon worden verkregen o
- Page 71 and 72: ewonersorganisatie in het Havengebi
- Page 73 and 74: etekenen deze veranderende praktijk
- Page 75 and 76: weinig aandacht, meent Pestman. Daa
- Page 77 and 78: Intermezzo Ontwikkeling en confront
- Page 79 and 80: Pestman kiest voor de argumentatiev
- Page 81 and 82: - Hajer, M.A., Politiek als vormgev
- Page 83 and 84: Gebrekkige beleidsanalyse: effecten
9 <strong>Politieke</strong> <strong>participatie</strong> g<strong>en</strong>ereert eis<strong>en</strong><br />
Door politieke <strong>participatie</strong> word<strong>en</strong> eis<strong>en</strong> naar vor<strong>en</strong> gebracht. De eis<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong><br />
(opnieuw) word<strong>en</strong> gesorteerd naar politieke <strong>participatie</strong>vorm. Vorm <strong>en</strong> eis zijn<br />
verstr<strong>en</strong>geld. Eis<strong>en</strong> van politieke partij<strong>en</strong> waarvoor zij in verkiezing<strong>en</strong> steun<br />
vrag<strong>en</strong>, zi<strong>en</strong> er anders uit dan eis<strong>en</strong> die e<strong>en</strong> reactie is op e<strong>en</strong> door e<strong>en</strong> overheid in<br />
discussie gebrachte inspraaknota met alternatieve wegtracés. Eis<strong>en</strong> van politieke<br />
partij<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> deel uit van e<strong>en</strong> verkiezingsprogramma. De eis<strong>en</strong> zijn onderling<br />
gewog<strong>en</strong>. Eis<strong>en</strong> die e<strong>en</strong> reactie zijn op e<strong>en</strong> inspraaknota betreff<strong>en</strong> e<strong>en</strong> locatie <strong>en</strong><br />
tijdgebond<strong>en</strong> <strong>beleid</strong>s’issue’.<br />
Eis<strong>en</strong> zijn in de tijd gezi<strong>en</strong> niet stabiel. We beperk<strong>en</strong> ons hier tot verkiezing<strong>en</strong> om<br />
dynamiek van eis<strong>en</strong> te illustrer<strong>en</strong>. Eis<strong>en</strong> verbind<strong>en</strong> we hier aan: iets als e<strong>en</strong><br />
politiek probleem zi<strong>en</strong>. Wat door grote groep<strong>en</strong> kiezers als ‘e<strong>en</strong> politiek<br />
probleem’ wordt gezi<strong>en</strong>, is aan verandering onderhevig. Milieu is na 1989 door<br />
grote groep<strong>en</strong> minder belangrijk geacht terwijl het vraagstuk van de<br />
minderhed<strong>en</strong> veel belangrijker werd.<br />
Tabel: Belangrijkste problem<strong>en</strong> in Nederland, 1989 <strong>en</strong> 1994<br />
onderwerp 1989 1994<br />
minderhed<strong>en</strong> 6.8% 51.2%<br />
werkloosheid 32.3 40.6<br />
sociale voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> 7.0 29.5<br />
criminaliteit/op<strong>en</strong>bare orde 13.8 22.9<br />
milieu 58.2 16.3<br />
economie <strong>en</strong> financiën 7.3 15.1<br />
ethische problem<strong>en</strong> 4.3 14.0<br />
volksgezondheid 12.0 10.9<br />
woningtekort 1.7 6.4<br />
inkom<strong>en</strong>s <strong>en</strong> prijz<strong>en</strong> 8.6 5.1<br />
verkeer 3.5 4.2<br />
ruimtelijke ord<strong>en</strong>ing 0.8 4.2<br />
onderwijs <strong>en</strong> wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> 5.8 2.3<br />
def<strong>en</strong>sie, vrede <strong>en</strong> veiligheid 1.5 1.3<br />
ouder<strong>en</strong><strong>beleid</strong> 0.0 1.1<br />
agrarisch <strong>beleid</strong> 0.8 1.1<br />
cultuur <strong>en</strong> recreatie 1.2 0.5<br />
vrouw<strong>en</strong>emancipatie 0.5 0.3<br />
democratisering 1.2 0.1<br />
<strong>en</strong>ergie 0.5% 0.0%<br />
bron: Nationaal Kiezersonderzoek 1994, Kerncijfers; Vis <strong>en</strong> Van Schuur, 1998: 33<br />
Literatuur<br />
- Vis, B. <strong>en</strong> W. van Schuur (red.), <strong>Politieke</strong> problem<strong>en</strong>, Instituut voor Publiek <strong>en</strong><br />
Politiek, Amsterdam, 1998.<br />
- Boorsma, P.B. e.a., Prioriteitstelling in het op<strong>en</strong>baar bestuur, Tw<strong>en</strong>te University<br />
Press, Enschede, 1997.<br />
Dynamiek van eis<strong>en</strong>: verkiezing<strong>en</strong> als illustratie<br />
35
Change language