Politieke participatie en beleid.pdf - Prof. dr. AFA Korsten

Politieke participatie en beleid.pdf - Prof. dr. AFA Korsten Politieke participatie en beleid.pdf - Prof. dr. AFA Korsten

arnokorsten.nl
from arnokorsten.nl More from this publisher
31.08.2013 Views

- Lucas, J.R., Democracy and participation, Pinguin books, Harmondsworth, 1975. - Maesen, C.E. van der, Participatie en democratie, UvA, Amsterdam, 1974 (diss.). - Noort, W.J. van, e.a., Protest en pressie, Van Gorcum, Assen, 1987. - Pateman, C., Participation and democratic theory, Cambridge UP, Cambridge, 1970. - Wille, A., The accidental activist- Potential political participation in the Netherlands, Leiden, 1994 (diss.). 5 Lobby op de dimensies van politieke participatie Welke van deze dimensies moet politieke participatie hebben om lobby te mogen heten? Lobby geschiedt meestal op eigen initiatief. Lobby is verder contactzoekend, niet aan een periode gebonden, verbaal, en doorgaans besloten. Maar soms wordt er ook heel openlijk gelobbied. Lobby is zelden een eenmalige activiteit, maar vaak een proces dat enige tijd duurt en dat een reeks acties omvat. Lobby is meestal gericht op een ‘issue’, bijvoorbeeld het verkrijgen van een subsidie. Lobbies worden ook vaak naar dit onderwerp genoemd. Soms is evenwel sprake van meerdere gekoppelde lobbies: een organisatie die zich tot organisatie x went (bijvoorbeeld de EG), moet ook lobby richting overheid b bedrijven, bijvoorbeeld als het verkrijgen van subsidie van a vereist dat overheid b cofinanciert. Lobbyen kan voor een individuele organisatie gedaan worden. Een ondernemings- of bedrijfslobby staat in onze optiek voor lobby-activiteiten door of ten behoeve van een individuele onderneming. Zij is dan deel van het zogenaamde public affairs-beleid van de organisatie. De voorbereiding en uitvoering kan geschieden door hetzij door een eigen afdeling, commissie of functionaris, hetzij door een externe organisatie, bijvoorbeeld een ‘public affairs consultant’ of een belangenorganisatie (als VNO). Maar lobbyen kan ook geschieden door of voor categorieën van ondernemingen; bijvoorbeeld door werkgevers- en brancheorganisaties. In dat geval geven wij er de voorkeur aan van een ondernemers- of werkgeverslobby te spreken. Lobbyen kan uiteraard ook geschieden door en voor overheidsorganisaties, zoals door een departement, een provincie of door grote gemeenten. Een voorbeeld van een departementale lobby is de succesvolle poging van Verkeer en Waterstaat om niet alleen nationaal een snelheidsbegrenzer in vrachtwagens te introduceren maar dit ook voor andere lidstaten van de EG gedaan te krijgen. De lobby was tamelijk kortdurend, want deze duurde minder dan een jaar. Een ander voorbeeld is de poging van het provinciaal bestuur van Zuid-Holland om subsidie te krijgen in het kader van RENAVAL, een subsidieprogramma van de EG voor de omschakeling van scheepsbouwzones. Daartoe moest niet alleen 20

invloed op de criteria verkregen worden maar ook veel statistisch materiaal verzameld worden om een geschikte aanvraag te kunnen indienen. Deze lobby duurde enkele jaren (zie Van Schendelen, 1993a). Samenvattend: lobbyen omvat alle activiteiten die gericht zijn op een overheid waarbij aandacht gevraagd wordt voor een bepaald, voor de lobbyist of zijn opdrachtgever relevant onderwerp. Dat gebeurt door het leggen en onderhouden van contacten, het verstrekken van informatie en het argumenteren met als doel om te overtuigen en zo te beïnvloeden. Literatuur over agenderingspogingen van onderop en politieke participatie Politieke participatie: vormen - Elzinga, E., Politieke participatie in Nederland, Enschede, 1985 (diss.). - Wille, A., The accidental activist- Potential political participation in the Netherlands, Leiden, 1994 (diss.). - Vonderen, M. van, Protesteren in actiegroepen, Utrecht, 1974 (diss.). - Abma, E., e.a., Kernenergie als maatschappelijke spijtsof - Een analyse van een protestbeweging, in: Ester, P. en F. Leeuw (red.), Energie als maatschappelijk probleem, Van Gorcum, Assen, 1981, pp. 146-171. Politieke participatie en democratie - Lucas, J.R., Democracy and participation, Pinguin books, Harmondsworth, 1975. - Maesen, C.E. van der, Participatie en democratie, UvA, Amsterdam, 174 (diss.). - Noort, W.J. van, e.a., Protest en pressie, Van Gorcum, Assen, 1987. - Pateman, C., Participation and democratic theory, Cambridge UP, Cambridge, 1970. Georganiseerde inspraak - Korsten, A.F.A., Het spraakmakende bestuur, Vuga, Den Haag, 1979. Sociale bewegingen - Schreuder, O. (red.), Sociale bewegingen, Van Loghum Slaterus, Deventer, 1981. - Klandermans, P.G., Participatie in een sociale beweging- Een theorie over de bereidheid om te participeren in een sociale beweging en een onderzoek naar het effect van pogingen van een vakbond om zijn achterban te mobiliseren, VU Uitgeverij, Amsterdam, 1983. - Kriesi, H., R. Koopmans e.a., New social movements in Western Europe - A comparative analysis, University of Minnesota Press, Minneapolis, 1995. Sectoraal protest als vorm van politieke participatie - Weerd, M. de, Sociaal-psychologische determinanten van boerenprotest: collectieve actie frames, onvrede, identiteit en effectiviteit, VU Amsterdam, 1999 (diss.). - Ru, J.H. de, Landbouw en Maatschappij- Een analyse van een boerenbeweging in de crisisjaren, LHW, 1980 (diss.). 6 Politiek-aktieve groeperingen en belangengroepen: begrippen en indelingen De samenleving kent allerlei groepen: • politiek-actieve groeperingen, die invloedspogingen op de overheid richten, en 21

- Lucas, J.R., Democracy and participation, Pinguin books, Harmondsworth,<br />

1975.<br />

- Maes<strong>en</strong>, C.E. van der, Participatie <strong>en</strong> democratie, UvA, Amsterdam, 1974<br />

(diss.).<br />

- Noort, W.J. van, e.a., Protest <strong>en</strong> pressie, Van Gorcum, Ass<strong>en</strong>, 1987.<br />

- Pateman, C., Participation and democratic theory, Cambridge UP, Cambridge,<br />

1970.<br />

- Wille, A., The accid<strong>en</strong>tal activist- Pot<strong>en</strong>tial political participation in the<br />

Netherlands, Leid<strong>en</strong>, 1994 (diss.).<br />

5 Lobby op de dim<strong>en</strong>sies van politieke <strong>participatie</strong><br />

Welke van deze dim<strong>en</strong>sies moet politieke <strong>participatie</strong> hebb<strong>en</strong> om lobby te mog<strong>en</strong><br />

het<strong>en</strong>?<br />

Lobby geschiedt meestal op eig<strong>en</strong> initiatief. Lobby is verder contactzoek<strong>en</strong>d, niet<br />

aan e<strong>en</strong> periode gebond<strong>en</strong>, verbaal, <strong>en</strong> doorgaans beslot<strong>en</strong>. Maar soms wordt er<br />

ook heel op<strong>en</strong>lijk gelobbied. Lobby is zeld<strong>en</strong> e<strong>en</strong> e<strong>en</strong>malige activiteit, maar vaak<br />

e<strong>en</strong> proces dat <strong>en</strong>ige tijd duurt <strong>en</strong> dat e<strong>en</strong> reeks acties omvat.<br />

Lobby is meestal gericht op e<strong>en</strong> ‘issue’, bijvoorbeeld het verkrijg<strong>en</strong> van e<strong>en</strong><br />

subsidie. Lobbies word<strong>en</strong> ook vaak naar dit onderwerp g<strong>en</strong>oemd. Soms is<br />

ev<strong>en</strong>wel sprake van meerdere gekoppelde lobbies: e<strong>en</strong> organisatie die zich tot<br />

organisatie x w<strong>en</strong>t (bijvoorbeeld de EG), moet ook lobby richting overheid b<br />

be<strong>dr</strong>ijv<strong>en</strong>, bijvoorbeeld als het verkrijg<strong>en</strong> van subsidie van a vereist dat overheid<br />

b cofinanciert.<br />

Lobby<strong>en</strong> kan voor e<strong>en</strong> individuele organisatie gedaan word<strong>en</strong>. E<strong>en</strong><br />

ondernemings- of be<strong>dr</strong>ijfslobby staat in onze optiek voor lobby-activiteit<strong>en</strong> door<br />

of t<strong>en</strong> behoeve van e<strong>en</strong> individuele onderneming. Zij is dan deel van het<br />

zog<strong>en</strong>aamde public affairs-<strong>beleid</strong> van de organisatie. De voorbereiding <strong>en</strong><br />

uitvoering kan geschied<strong>en</strong> door hetzij door e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> afdeling, commissie of<br />

functionaris, hetzij door e<strong>en</strong> externe organisatie, bijvoorbeeld e<strong>en</strong> ‘public affairs<br />

consultant’ of e<strong>en</strong> belang<strong>en</strong>organisatie (als VNO).<br />

Maar lobby<strong>en</strong> kan ook geschied<strong>en</strong> door of voor categorieën van onderneming<strong>en</strong>;<br />

bijvoorbeeld door werkgevers- <strong>en</strong> brancheorganisaties. In dat geval gev<strong>en</strong> wij er<br />

de voorkeur aan van e<strong>en</strong> ondernemers- of werkgeverslobby te sprek<strong>en</strong>.<br />

Lobby<strong>en</strong> kan uiteraard ook geschied<strong>en</strong> door <strong>en</strong> voor overheidsorganisaties, zoals<br />

door e<strong>en</strong> departem<strong>en</strong>t, e<strong>en</strong> provincie of door grote geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> voorbeeld<br />

van e<strong>en</strong> departem<strong>en</strong>tale lobby is de succesvolle poging van Verkeer <strong>en</strong><br />

Waterstaat om niet alle<strong>en</strong> nationaal e<strong>en</strong> snelheidsbegr<strong>en</strong>zer in vrachtwag<strong>en</strong>s te<br />

introducer<strong>en</strong> maar dit ook voor andere lidstat<strong>en</strong> van de EG gedaan te krijg<strong>en</strong>. De<br />

lobby was tamelijk kortdur<strong>en</strong>d, want deze duurde minder dan e<strong>en</strong> jaar. E<strong>en</strong><br />

ander voorbeeld is de poging van het provinciaal bestuur van Zuid-Holland om<br />

subsidie te krijg<strong>en</strong> in het kader van RENAVAL, e<strong>en</strong> subsidieprogramma van de<br />

EG voor de omschakeling van scheepsbouwzones. Daartoe moest niet alle<strong>en</strong><br />

20

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!