Politieke participatie en beleid.pdf - Prof. dr. AFA Korsten
Politieke participatie en beleid.pdf - Prof. dr. AFA Korsten Politieke participatie en beleid.pdf - Prof. dr. AFA Korsten
Wim Meijer vz. Raad van Beheer Rabobank vz. RvC uitgeverij PCM vz. RvC N.V. Nederlandse Spoorwegen vz. RvC Nuon lid RvC TBI Holdings BV lid RvC N.O.S. lid RvC Nederlandse Financieringsmaatschappij voor Ontwikkelingslanden vz. Mijnraad lid RvC F. van Lanschot bankiers vz. Algemene Energieraad Alexander Rinnooy Kan Dura Vermeer vz. VNO-NCW RvB ING Piet Hein Donner Geen lid Stichtingsbestuur Katholieke Universiteit Brabant informateur * RvC = raad van commissarissen Bronnen: Elite Research/Jos van Hezewijk; www.parlement.com; FEM/Business okt/nov 2003 Commentaar op het Groen Links-rapport De Schaduwmacht. De invloed van politieke commissies Dit commentaar betreft een conceptnota. Het werkelijke commentaar van de ROB kan iets afwijken. Algemeen De Raad (bedoeld is ROB) heeft met belangstelling kennis genomen van het rapport De schaduwmacht. De invloed van politieke commissies. Tijdelijke beleidsadviescommissies en onderzoekscommissies spelen vaak een belangrijke rol in de politiek-bestuurlijke besluitvorming en worden geacht bij te dragen aan de effectiviteit en doelmatigheid van het openbaar bestuur. Daarmee is het onderwerp ‘politieke commissies’ relevant voor de Raad voor het openbaar bestuur, die immers de wettelijke taak heeft de regering en het parlement te adviseren over de inrichting en het functioneren van de overheid met het oog op vergroting van haar doeltreffendheid en doelmatigheid en met bijzondere aandacht voor de uitgangspunten van de democratische rechtsstaat. Van alle tijden Het verschijnsel ‘besturen met behulp van commissies’ – sommigen spreken van ‘besturen in commissie’– is van alle tijden. Een (vermeend) gebrek aan specifieke deskundigheid en capaciteit en de behoefte aan een onafhankelijk oordeel, vormen een steeds terugkerende motieven om van overheidswege commissies in te stellen. Door de toenemende complexiteit van de samenleving winnen deze motieven aan kracht. 176
Ook kritiek op commissies is van alle tijden. Aan de ene kant is er kritiek op de (vermeende) grote macht van commissies (commissies zouden de parlementaire democratie uithollen), en aan de andere kant – soms zelfs tegelijkertijd! – is er kritiek op de (vermeende) geringe doorwerking van adviezen van commissies in overheidsbeleid. Expertise benutten positief Het gegeven dat de politiek regelmatig gebruik maakt van externe, wetenschappelijke en bestuurlijke expertise, beoordeelt de Raad in principe als positief, aangezien daardoor de kwaliteit van het besluitvormingsproces en van de genomen besluiten verhoogd wordt of in elk verhoogd kan worden. Kritiek: wildgroei, old boys network, politiek moet kiezen In de initiatiefnota De Schaduwmacht, overheerst een negatieve kritiek op de instelling, de samenstelling en het functioneren van politieke commissies (door de regering ingestelde ad hoc-commissies met als opdracht ofwel beleidsadvisering ofwel onderzoek/’waarheidsvinding’). In de nota wordt gesproken van een old boys network dat de democratie verzwakt en de politieke besluitvorming vertroebelt. Eerder, in 2001, publiceerde Intermediair het artikel ‘De coup van de commissies’, met eenzelfde strekking als de nota van Groen Links. Het Intermediair-artikel ‘De coup van commissies’ (nr. 37, 13 sept. 2001) spreekt over het oprukken van de vijfde macht (adviesbureaus en tijdelijke commissies) die zijn greep op het regeringsbeleid versterkt en daarmee het politieke debat in de kiem smoort: ‘De vijfde macht produceert lijvige rapporten waar de Tweede Kamer slechts ja of nee tegen zeggen kan (…). Als een advies de opdrachtgever niet bevalt, trekken de opdrachtgevers de grondigheid van de commissie in twijfel en roepen zij een nieuwe commissie in het leven die de uitkomsten van de eerste commissie onderuit mag halen.’ Net als in de Groen Links-nota wordt in het Intermediair-artikel de (wild-)groei van het aantal ad hoc-commissies ( Intermediair telde over de periode 1995-2001 61 tijdelijke door de overheid in gestelde commissies) beschouwd als een illustratie van het onvermogen of gebrek aan lef van de politiek om zelf keuzes te maken, en wordt het beeld opgeroepen van een old boys network. Nuancering van de ROB De Raad heeft zoals gezegd een genuanceerder beeld van ‘het besturen met hulp van commissies’, maar heeft daarbij wél ideeën voor verbetering van de wijze waarop het openbaar bestuur gebruik kan maken van externe bestuurlijke en wetenschappelijke en bestuurlijke deskundigheid. Daarbij grijpt de Raad onder meer terug op zijn in december 2001 uitgebrachte (ongevraagde) advies Evaluatie Kaderwet Adviescolleges. 177
- Page 125 and 126: Iedere bestuurder van een motorvoer
- Page 127 and 128: ekeningrijden te overwegen is en u
- Page 129 and 130: elke passage het tarief. Dit is een
- Page 131 and 132: Er bleek bij nader inzien toch meer
- Page 133 and 134: mechanismen rond rekeningrijden. De
- Page 135 and 136: een auto op 2.8 inwoners. Het verge
- Page 137 and 138: • Problemen hebben we in soorten
- Page 139 and 140: deel daarvan is psychiatrisch pati
- Page 141 and 142: comfort, meer wegen, meer doorstrom
- Page 143 and 144: De geschiedenis van de Paspoortkwes
- Page 145 and 146: De besluitvorming over RW19: omslag
- Page 147 and 148: 1 De probleemdefinitie kiezen en se
- Page 149 and 150: Rijkswegenaanleg en positie VWS - H
- Page 151 and 152: 2 Heeft Schiphol gepoogd vast te ho
- Page 153 and 154: innen strakke milieunormen, mag uit
- Page 155 and 156: plek mag, mits de luchthaven zich a
- Page 157 and 158: - Maar, H.G. de, De uitbreiding van
- Page 159 and 160: 2010 definitief uit de binnenstand
- Page 161 and 162: vuur te halen. Het politieke verled
- Page 163 and 164: Niet in de vorm van een rapport dat
- Page 165 and 166: de Betuwelijn (1995). Het kabinet n
- Page 167 and 168: De Schaduwmacht Top 10 1. Hans Alde
- Page 169 and 170: Goede tweede is Hans Wiegel, met co
- Page 171 and 172: Nederland moet af van de verstikken
- Page 173 and 174: Bijlage 1 Overzicht van commissies
- Page 175: Bijlage 2 Nevenfuncties van de Scha
- Page 179 and 180: sommige personen over zodanige kwal
- Page 181 and 182: en de Nederlandse wetenschappers Fe
- Page 183 and 184: Veel data zijn te vinden in rapport
Wim Meijer vz. Raad van Beheer<br />
Rabobank<br />
vz. RvC uitgeverij<br />
PCM<br />
vz. RvC N.V.<br />
Nederlandse Spoorweg<strong>en</strong><br />
vz. RvC Nuon<br />
lid RvC TBI Holdings<br />
BV<br />
lid RvC N.O.S.<br />
lid RvC Nederlandse<br />
Financieringsmaatschappij voor<br />
Ontwikkelingsland<strong>en</strong><br />
vz. Mijnraad<br />
lid RvC F. van Lanschot bankiers<br />
vz. Algem<strong>en</strong>e Energieraad<br />
Alexander Rinnooy Kan Dura Vermeer vz. VNO-NCW<br />
RvB ING<br />
Piet Hein Donner Ge<strong>en</strong> lid Stichtingsbestuur Katholieke Universiteit<br />
Brabant<br />
informateur<br />
* RvC = raad van commissariss<strong>en</strong><br />
Bronn<strong>en</strong>: Elite Research/Jos van Hezewijk; www.parlem<strong>en</strong>t.com; FEM/Business okt/nov 2003<br />
Comm<strong>en</strong>taar op het Gro<strong>en</strong> Links-rapport De Schaduwmacht. De invloed van<br />
politieke commissies<br />
Dit comm<strong>en</strong>taar betreft e<strong>en</strong> conceptnota. Het werkelijke comm<strong>en</strong>taar van de ROB<br />
kan iets afwijk<strong>en</strong>.<br />
Algeme<strong>en</strong><br />
De Raad (bedoeld is ROB) heeft met belangstelling k<strong>en</strong>nis g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> van het rapport<br />
De schaduwmacht. De invloed van politieke commissies. Tijdelijke<br />
<strong>beleid</strong>sadviescommissies <strong>en</strong> onderzoekscommissies spel<strong>en</strong> vaak e<strong>en</strong> belangrijke rol<br />
in de politiek-bestuurlijke besluitvorming <strong>en</strong> word<strong>en</strong> geacht bij te <strong>dr</strong>ag<strong>en</strong> aan de<br />
effectiviteit <strong>en</strong> doelmatigheid van het op<strong>en</strong>baar bestuur. Daarmee is het onderwerp<br />
‘politieke commissies’ relevant voor de Raad voor het op<strong>en</strong>baar bestuur, die immers<br />
de wettelijke taak heeft de regering <strong>en</strong> het parlem<strong>en</strong>t te adviser<strong>en</strong> over de inrichting<br />
<strong>en</strong> het functioner<strong>en</strong> van de overheid met het oog op vergroting van haar<br />
doeltreff<strong>en</strong>dheid <strong>en</strong> doelmatigheid <strong>en</strong> met bijzondere aandacht voor de<br />
uitgangspunt<strong>en</strong> van de democratische rechtsstaat.<br />
Van alle tijd<strong>en</strong><br />
Het verschijnsel ‘bestur<strong>en</strong> met behulp van commissies’ – sommig<strong>en</strong> sprek<strong>en</strong> van<br />
‘bestur<strong>en</strong> in commissie’– is van alle tijd<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> (verme<strong>en</strong>d) gebrek aan specifieke<br />
deskundigheid <strong>en</strong> capaciteit <strong>en</strong> de behoefte aan e<strong>en</strong> onafhankelijk oordeel, vorm<strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> steeds terugker<strong>en</strong>de motiev<strong>en</strong> om van overheidswege commissies in te stell<strong>en</strong>.<br />
Door de to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>de complexiteit van de sam<strong>en</strong>leving winn<strong>en</strong> deze motiev<strong>en</strong> aan<br />
kracht.<br />
176
Change language