Politieke participatie en beleid.pdf - Prof. dr. AFA Korsten

Zaakwaarnemers zijn belangenbehartigers. Denk aan organisaties op het vlak
van vluchtelingenwerk of Man Vrouw Maatschappij (zie het proefschrift van
Ribberink, 1998).
Zaakwaarnemers moeten niet verward worden met lobbyisten en andere
belangenbehartigers.
Achtergrondstudie: Leidsvrouwen in MVM
Anneke Ribberink (1998) gaat in ‘Leidsvrouwen en zaakwaarneemsters - Een
geschiedenis van de aktiegroup Man Vrouw Maatschappij (MVM) 1968-1973’ na hoe
het nieuwe feminisme in Nederland kon ontstaan en waarom MVM er zo vroeg
bij was. Zij promoveerde op deze studie aan de Vrije Universiteit. Bij de
theorievorming maakt ze gebruik van het zgn. generatieconcept. Een van de
stellingen bij het proefschrift behelst dat juist vertegenwoordigers van de stille
generatie (1930-1940) aan de wortels van het feminisme stonden en niet
representanten van de protestgeneratie (1940-1955), zoals vaak wordt
aangenomen.
Vrouwen werden rond 1968 geconfronteerd met allerlei tegenstrijdigheden. Ze
konden zich op de arbeidsmarkt begeven. Niet langer werd nadrukkelijk van
kostwinners gesproken die voorgingen bij het krijgen van een baan. Als een
vrouw met een baan in het onderwijs huwde, behoefde ze niet langer
automatisch plaats te maken voor een man, een kostwinner. Maar hoe bij een
betaalde baan te voorzien in de opvang van een of meer kinderen? Wie zou het
huishoudelijk werk doen? De pil was verkrijgbaar, ook volop gebruikt. Ze gaf
vrijheid en daarom werd gesproken van een seksuele revolutie. Maar hoewel de
vrijheid voor vrouwen met het verkrijgen van inkomen uit arbeid ook toenam,
werd meer vrouwen duidelijk dat er in de positie van vrouwen toch nog allerlei
dingen niet deugden. MVM ontstond en groeide snel qua ledental. MVM kende
in de top goedopgeleide vrouwen met weliswaar radicale ideeën maar ook een
pragmatische instelling. Ze gaven de voorkeur aan lobbyen bij politieke partijen
boven actievoeren. Door de komst van Dolle Mina (‘baas in eigen buik’)
veranderde MVM van koers. MVM werd radicaler en participeerde in sommige
acties. Met mannen kon niet langer worden samengewerkt. Het waren
‘onderdrukkers’. ‘Lesbisch’ als politieke keuze kwam op. Organisaties moesten
niet hiërarchisch zijn. Leiders werden verdacht. Ribberink noemt MVM in haar
proefschrift een ‘zegetocht’. Er kwam een Wet Gelijk Loon. Er kwam een
staatssecretaris Emancipatiezaken.
In het proefschrift wordt wel erg gedweept met MVM, meent Jeanne Doomen in
een recensie (VK, 301098). Zij stelt ook: ‘Het ophangen van het boek aan een
generatieconcept doet geforceerd aan’. Het concept ‘zaakwaarnemer’ komt in dit
proefschrift ons inziens wat matig uit de verf. Het blijft interessant om de
beschouwing van Köbben (1983) te herlezen.
Over generaties
17