Politieke participatie en beleid.pdf - Prof. dr. AFA Korsten

Bemiddelaars: Vakbeweging en ondernemersorganisaties
Werkgeversorganisaties hebben een rol vervuld in de sociale zekerheid en het
arbeidsvoorwaardenbeleid. De Algemene Werkgeversvereniging VNO-NCW, de
AWVN bestond in 1999 tachtig jaar. Twee hoogleraren schreven een
jubileumboek (Buitelaar en Van den Toren, 1999).
Daarnaast is een boek verschenen over VNO-NCW, dat gaat over 100 jaar
centrale ondernemersorganisaties (Bruggeman en Camijn, 1999). Het draagt de
titel ‘Ondernemers verbonden’. Het boek van Bruggeman en Camijn stelt het
Haagse wereldbeeld centraal. De geschiedenis wordt als onvermijdelijk
voorgesteld. Zo is het gegaan, zo moest het gaan. Slechts een uitkomst was
mogelijk. Zo was het niet helemaal. Akkoorden tussen vakbeweging en
ondernemersorganisaties die als historisch worden betiteld, waren meestal
helemaal niet zo vanzelfsprekend.
Illustraties? Denk aan het als inleiding op het poldermodel bejubelde Akkoord van
Wassenaar uit 1982. Een van de grootste leden, de metaalwerkgeversvereniging
FME, dreigde uit het VNO te stappen als het akkoord door Van Veen en de
anderen zou worden gesloten. Uiteindelijk zwichtte de FME wel, maar daarvoor
was druk van VNO-voorman Chris van Veen nodig. Aan die strijd worden in het
boek weinig woorden vuil gemaakt.
Ook een ander akkoord was niet vanzelfsprekend. We hebben het dan over ‘Een
nieuwe koers’ uit 1993. Ook toen was er geen onverdeelde steun voor het akkoord.
In dat akkoord werden afspraken vastgelegd over decentralisatie van het CAOoverleg,
de arbeidsduurverkorting en over flexibilisering van de werktijden.
Philips distantieerde zich van dit akkoord. Ook nu weer geen woord hierover
(zie Volkskrant,061199).
De auteurs gunnen de lezers maar een beperkte blik in de keuken van een van de
intermediairs tussen overheid en samenleving.
Literatuur
- Bruggeman, J. en A. Camijn, Ondernemers verbonden – 100 Jaar centrale
ondernemersorganisaties in Nederland, Inmerc, Den Haag, 1999.
- Buitelaar, W.L. en J.P. van den Toren, Tijd in beweging – De AWVN 1919-1999,
uitgave AWVN, 1999.
Bemiddelaars: zaakwaarnemers en politieke participatie
Op het vlak van de niet-electorale politieke participatie bestaan ‘zaakwaarnemers’,
intermediaire organisaties met het doel om
• voor anderen op te komen
• zónder dat de betrokken burgers deze organisatie als ‘advocaat’ kiezen of lid
zijn (Köbben, 1983; Ribberink, 1998).
16