Politieke participatie en beleid.pdf - Prof. dr. AFA Korsten
Politieke participatie en beleid.pdf - Prof. dr. AFA Korsten Politieke participatie en beleid.pdf - Prof. dr. AFA Korsten
over ‘stagnerend’ verkeer tussen overheden neig ik ertoe de oratie van de voormalige Nijmeegse hoogleraar Hennekens over spelregels voor behoorlijk verkeer tussen overheden weer uit de kast te halen en het proefschrift van Bleker over ‘goed overleg’. Ik denk ook wel eens aan de oprichting van een Bureau voor Argumentatieve Analyse, dat zich als een bestuurskundig advocaat aan een kant schaart om door middel van een overtuigings- en lobbystrategie alsnog een overheidsbestuur te laten winnen. Die neiging komt vooral op als ik een kwestie van nabij ken, de eisen rechtvaardig vindt of ontzet ben over de weigerachtigheid, vertragingstactiek, regelrechte obstructie of probleemontkenning door een ander overheidsbestuur. Die neiging overviel me onlangs opnieuw. Al meer dan dertig jaar loop ik rond met een vraagstuk dat ik persoonlijk ken en dat in het verkeer tussen overheden al lang afgehandeld had moeten zijn. Ik doel op de verplaatsing van het zestien hectares grote NSspoorwegemplacement in Venlo dat gebruikt wordt voor rangeren van goederentreinen met gevaarlijke chemische en andere stoffen. Dit rangeren geschiedt op een emplacement dat ligt tussen het stadscentrum en woonwijken. Het ramprisico is groot en overschrijdt officiële normen ver. Deze waarneming is onomstreden. De ene na de andere analyse wees dit uit. Hoe gevaarlijk dat emplacement kan zijn, bleek onlangs bij een calamiteit met een gevaarlijk goederentransport per trein in Amersfoort. En we hoeven maar even terug te denken aan de achteraf gezien onwenselijke opslag van vuurwerk midden in een Enschedese woonwijk. Denk niet dat het Venlose gemeentebestuur pas onlangs alert is. De zaak speelt al decennia omdat dit emplacement sinds jaar en dag het gevaarlijkste is van heel Nederland. De discussie over dit spooremplacement is een zichzelf voortplantende kwestie geworden. Opeenvolgende lokale bestuurscolleges hebben hiervoor jaar na jaar aandacht gevraagd bij de spoorwegautoriteiten en bij de minister van Verkeer en Waterstaat. Sinds de jaren tachtig ijvert het bestuur voor uitplaatsing van het rangeerterrein naar Trade Port Noord maar zelfs in tijden van economische voorspoed konden - vooral op de randstad gerichte - kabinetten Venlo financieel en technisch niet helpen. Ten einde raad sloot het bestuur in februari 2002 een intentieverklaring met het ministerie over uitplaatsing van de rangeerplek. Maar begin november wierp het door minister De Boer geleide departement toch weer allerlei bezwaren op. In een aan de Tweede Kamer gerichte Venlose brief staat: ‘reeds lang bekende neveneffecten van de oplossing worden gepromoveerd tot zwaarwegende tegenargumenten’. De zaak wordt intussen alleen maar urgenter. Werden tot voor kort rond de tienduizend wagons per jaar gerangeerd in de binnenstad, dat aantal zal de komende jaren oplopen tot 23 duizend per jaar. B&W zijn het nu zat en weigeren een milieuvergunning af te geven voor het rangeren van wagons op de bestaande plek. Ze zijn het getalm en gedraai van V&W meer dan beu. B&W van Venlo toonden zelf souplesse door een tijdelijke overschrijding van het groepsrisico te aanvaarden, zodat het emplacement, dat al in 1960 op de verkeerde plek lag, in 158
2010 definitief uit de binnenstand kan worden gehaald. Maar wat willen VROM en V&W? Na decennia willen ze een nieuw onderzoek naar alternatieven. Wat is nu het bezwaar dat ik met B&W deel? Over deze kwestie is al decennia gesoebat. Wie een alternatief had, had dit al jaren kunnen noemen. Het overleg moet nu eindelijk ophouden. Hoewel ik de situatie ter plekke al jaren persoonlijk ken, heb ik me ondanks verontrusting enkele decennia ingehouden. Ik heb er niet over geschreven omdat het ‘gemeen overleg’ nog voortgezet moest worden maar de afhandeling van deze kwestie slaat nu werkelijk alles. Het Venlose bestuur is terecht woedend. De Venlose rangeerkwestie werpt een onuitwisbare smet op de opstelling van vorige ministers en op LPF-minister De Boer. Blijkbaar kunnen overheden in hun verkeer zelf eindeloos rangeren. De Venlose rangeerkwestie is een fantastische metafoor voor hoe het niet moet in het interbestuurlijk verkeer. De zaak leert bovendien dat er marktkansen zijn voor bestuurskundige bureaus voor argumentatieve analyse. 28 De schaduwmacht van politieke adviescommissies In het navolgende volgt eerst een nota van de GroenLinksfractie in de Tweede Kamer en daarna een commentaar dat grotendeels letterlijk is ontleend aan een advies van de Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB). De ROB is namelijk gevraagd om advies uit te brengen op dit advies. Vraag: Kijk wat u vindt van de GL-nota. Bijkomend voordeel van de nota is, dat een bijlage een overzicht geeft van de vele ad hoc adviescommissies. De schaduwmacht De invloed van politieke commissies Tweede-Kamerfractie GroenLinks Den Haag, maart 2004 Tekst Wijnand Duyvendak, Jeroen van de Koppel GROENLINKS Samenvatting De ‘commissie Meijer’ legt op dit moment (begin 2004) de laatste hand aan haar rapport over de toekomst van de Waddenzee. Wim Meijer, PvdA prominent, rondt binnen drie maanden zijn tweede commissie af. Dergelijke commissies vormen de schaduwmacht van de Nederlandse politiek. Wim Meijer is één van de toppers daarbinnen. Onderzoek van GroenLinks laat een nauw verweven netwerk zien van politieke benoemingen, achterkamertjespolitiek en invloeden vanuit de top van het bedrijfsleven. Voorzitterschappen van commissies per politieke partij Overig 6% D66 8% VVD 21% Geen 12% CDA 27% PvdA 26% 159
- Page 107 and 108: Literatuur over lobby - Kok, F. & T
- Page 109 and 110: Na de periode 1975-1980 zijn niet a
- Page 111 and 112: 20 De plaats van het lobbyen in de
- Page 113 and 114: Ook de departementen bleken, in de
- Page 115 and 116: Overheidsdienaren oriënteren zich
- Page 117 and 118: Ten vierde zijn prioriteiten gewens
- Page 119 and 120: 1998 met een groot plan voor wgenaa
- Page 121 and 122: optimale besluitvorming kan bijdrag
- Page 123 and 124: - Schendelen, M.P.C.M. van, De popu
- Page 125 and 126: Iedere bestuurder van een motorvoer
- Page 127 and 128: ekeningrijden te overwegen is en u
- Page 129 and 130: elke passage het tarief. Dit is een
- Page 131 and 132: Er bleek bij nader inzien toch meer
- Page 133 and 134: mechanismen rond rekeningrijden. De
- Page 135 and 136: een auto op 2.8 inwoners. Het verge
- Page 137 and 138: • Problemen hebben we in soorten
- Page 139 and 140: deel daarvan is psychiatrisch pati
- Page 141 and 142: comfort, meer wegen, meer doorstrom
- Page 143 and 144: De geschiedenis van de Paspoortkwes
- Page 145 and 146: De besluitvorming over RW19: omslag
- Page 147 and 148: 1 De probleemdefinitie kiezen en se
- Page 149 and 150: Rijkswegenaanleg en positie VWS - H
- Page 151 and 152: 2 Heeft Schiphol gepoogd vast te ho
- Page 153 and 154: innen strakke milieunormen, mag uit
- Page 155 and 156: plek mag, mits de luchthaven zich a
- Page 157: - Maar, H.G. de, De uitbreiding van
- Page 161 and 162: vuur te halen. Het politieke verled
- Page 163 and 164: Niet in de vorm van een rapport dat
- Page 165 and 166: de Betuwelijn (1995). Het kabinet n
- Page 167 and 168: De Schaduwmacht Top 10 1. Hans Alde
- Page 169 and 170: Goede tweede is Hans Wiegel, met co
- Page 171 and 172: Nederland moet af van de verstikken
- Page 173 and 174: Bijlage 1 Overzicht van commissies
- Page 175 and 176: Bijlage 2 Nevenfuncties van de Scha
- Page 177 and 178: Ook kritiek op commissies is van al
- Page 179 and 180: sommige personen over zodanige kwal
- Page 181 and 182: en de Nederlandse wetenschappers Fe
- Page 183 and 184: Veel data zijn te vinden in rapport
over ‘stagner<strong>en</strong>d’ verkeer tuss<strong>en</strong> overhed<strong>en</strong> neig ik ertoe de oratie van de<br />
voormalige Nijmeegse hoogleraar H<strong>en</strong>nek<strong>en</strong>s over spelregels voor behoorlijk<br />
verkeer tuss<strong>en</strong> overhed<strong>en</strong> weer uit de kast te hal<strong>en</strong> <strong>en</strong> het proefschrift van<br />
Bleker over ‘goed overleg’. Ik d<strong>en</strong>k ook wel e<strong>en</strong>s aan de oprichting van e<strong>en</strong><br />
Bureau voor Argum<strong>en</strong>tatieve Analyse, dat zich als e<strong>en</strong> bestuurskundig<br />
advocaat aan e<strong>en</strong> kant schaart om door middel van e<strong>en</strong> overtuigings- <strong>en</strong><br />
lobbystrategie alsnog e<strong>en</strong> overheidsbestuur te lat<strong>en</strong> winn<strong>en</strong>. Die neiging komt<br />
vooral op als ik e<strong>en</strong> kwestie van nabij k<strong>en</strong>, de eis<strong>en</strong> rechtvaardig vindt of ontzet<br />
b<strong>en</strong> over de weigerachtigheid, vertragingstactiek, regelrechte obstructie of<br />
probleemontk<strong>en</strong>ning door e<strong>en</strong> ander overheidsbestuur. Die neiging overviel me<br />
onlangs opnieuw. Al meer dan dertig jaar loop ik rond met e<strong>en</strong> vraagstuk dat ik<br />
persoonlijk k<strong>en</strong> <strong>en</strong> dat in het verkeer tuss<strong>en</strong> overhed<strong>en</strong> al lang afgehandeld had<br />
moet<strong>en</strong> zijn. Ik doel op de verplaatsing van het zesti<strong>en</strong> hectares grote NSspoorwegemplacem<strong>en</strong>t<br />
in V<strong>en</strong>lo dat gebruikt wordt voor ranger<strong>en</strong> van<br />
goeder<strong>en</strong>trein<strong>en</strong> met gevaarlijke chemische <strong>en</strong> andere stoff<strong>en</strong>. Dit ranger<strong>en</strong><br />
geschiedt op e<strong>en</strong> emplacem<strong>en</strong>t dat ligt tuss<strong>en</strong> het stadsc<strong>en</strong>trum <strong>en</strong> woonwijk<strong>en</strong>.<br />
Het ramprisico is groot <strong>en</strong> overschrijdt officiële norm<strong>en</strong> ver. Deze waarneming<br />
is onomstred<strong>en</strong>. De <strong>en</strong>e na de andere analyse wees dit uit. Hoe gevaarlijk dat<br />
emplacem<strong>en</strong>t kan zijn, bleek onlangs bij e<strong>en</strong> calamiteit met e<strong>en</strong> gevaarlijk<br />
goeder<strong>en</strong>transport per trein in Amersfoort. En we hoev<strong>en</strong> maar ev<strong>en</strong> terug te<br />
d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> aan de achteraf gezi<strong>en</strong> onw<strong>en</strong>selijke opslag van vuurwerk midd<strong>en</strong> in<br />
e<strong>en</strong> Enschedese woonwijk. D<strong>en</strong>k niet dat het V<strong>en</strong>lose geme<strong>en</strong>tebestuur pas<br />
onlangs alert is. De zaak speelt al dec<strong>en</strong>nia omdat dit emplacem<strong>en</strong>t sinds jaar <strong>en</strong><br />
dag het gevaarlijkste is van heel Nederland. De discussie over dit<br />
spooremplacem<strong>en</strong>t is e<strong>en</strong> zichzelf voortplant<strong>en</strong>de kwestie geword<strong>en</strong>.<br />
Ope<strong>en</strong>volg<strong>en</strong>de lokale bestuurscolleges hebb<strong>en</strong> hiervoor jaar na jaar aandacht<br />
gevraagd bij de spoorwegautoriteit<strong>en</strong> <strong>en</strong> bij de minister van Verkeer <strong>en</strong><br />
Waterstaat. Sinds de jar<strong>en</strong> tachtig ijvert het bestuur voor uitplaatsing van het<br />
rangeerterrein naar Trade Port Noord maar zelfs in tijd<strong>en</strong> van economische<br />
voorspoed kond<strong>en</strong> - vooral op de randstad gerichte - kabinett<strong>en</strong> V<strong>en</strong>lo<br />
financieel <strong>en</strong> technisch niet help<strong>en</strong>. T<strong>en</strong> einde raad sloot het bestuur in februari<br />
2002 e<strong>en</strong> int<strong>en</strong>tieverklaring met het ministerie over uitplaatsing van de<br />
rangeerplek. Maar begin november wierp het door minister De Boer geleide<br />
departem<strong>en</strong>t toch weer allerlei bezwar<strong>en</strong> op. In e<strong>en</strong> aan de Tweede Kamer<br />
gerichte V<strong>en</strong>lose brief staat: ‘reeds lang bek<strong>en</strong>de nev<strong>en</strong>effect<strong>en</strong> van de oplossing<br />
word<strong>en</strong> gepromoveerd tot zwaarweg<strong>en</strong>de teg<strong>en</strong>argum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>’. De zaak wordt<br />
intuss<strong>en</strong> alle<strong>en</strong> maar urg<strong>en</strong>ter. Werd<strong>en</strong> tot voor kort rond de ti<strong>en</strong>duiz<strong>en</strong>d<br />
wagons per jaar gerangeerd in de binn<strong>en</strong>stad, dat aantal zal de kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong><br />
oplop<strong>en</strong> tot 23 duiz<strong>en</strong>d per jaar. B&W zijn het nu zat <strong>en</strong> weiger<strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
milieuvergunning af te gev<strong>en</strong> voor het ranger<strong>en</strong> van wagons op de bestaande<br />
plek. Ze zijn het getalm <strong>en</strong> ge<strong>dr</strong>aai van V&W meer dan beu. B&W van V<strong>en</strong>lo<br />
toond<strong>en</strong> zelf souplesse door e<strong>en</strong> tijdelijke overschrijding van het groepsrisico te<br />
aanvaard<strong>en</strong>, zodat het emplacem<strong>en</strong>t, dat al in 1960 op de verkeerde plek lag, in<br />
158