Politieke participatie en beleid.pdf - Prof. dr. AFA Korsten
Politieke participatie en beleid.pdf - Prof. dr. AFA Korsten Politieke participatie en beleid.pdf - Prof. dr. AFA Korsten
liefdadigheidswereld wordt het oprekken van aantallen daklozen iets van ‘lying for justice’. Dakloosheid als probleem Dakloosheid sloeg vroeger op de dakloosheid van zwervers. In 1953 was het aantal daklozen in Nederland nog te overzien. Dakloosheid had betrekking op zwervers, en die hadden een stamnummer. Hun aantal was beperkt tot enkele honderden. Charitatieve instellingen bespraken de lijsten met zwervers een paar keer per jaar en zorgden zo voor onderlinge correcties. Tellingen veranderden toen automatische registratiesystemen hun intrede deden en opvanghuizen een subsidie kregen voor opvang van daklozen. Dakloosheid werd iets van dak- en thuislozen. Sommigen spreken van buitenslapers. • Registratiesysteem. Het ministerie van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur kwam in de jaren negentig met het zgn. KLIMOP- systeem. Iedere opgevangen dakloze werd hierin opgenomen. Maar wie kwam nu, wanneer en voor hoe lang op de lijst? Instanties deden de registratie niet op dezelfde manier. • Aantallen. Het Leger des Heils kwam in 1995 met een aantal van om en nabij elf duizend geregistreerde dak- en thuislozen in Amsterdam en in 2001 met een getal van 31.000 dak- en thuislozen. Een op de veertien bleek een kind jonger dan twaalf jaar. Het betreft een op het eerste gezicht alarmerende stijging. In kringen van het Leger des Heils stelt men dat een op de tien Nederlanders een potentiële dakloze is. • Twijfel. Leon Deben, verbonden aan de Universiteit van Amsterdam, trok deze aantallen in twijfel en begon een onderzoek. Hij verdeelde de stad in delen en kwam na enige tijd met andere aantallen. In 1997 telde hij 103 buitenslapers in Amsterdam en in 1999 190, exclusief de Bijlmer. In 2001 bleek het aantal teruggelopen. De gemiddelde leeftijd van de buitenslaper blijkt 40 jaar. • Slaapplaatsen. Voor Amsterdam waren in 2001 1900 slaapplaatsen beschikbaar in opvanghuizen. Dat is voldoende, meent de socioloog Leon Deben (NRC, 240701). • Cliëntregistratiesysteem. Het Leger des Heils houdt er een cliëntregistratiesysteem op na. Eind 2000 stonden daarin 7500 personen geregistreerd. Elk jaar verdubbelt het aantal volgens luitenant-kolonel G. Voorham van de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg. Het aantal van 31.000 daklozen is gebaseerd op mensen die gebruik maken van hun voorzieningen. • Uiteenlopende voorzieningen. Er bestaan heel verschillende organisaties voor opvang van dak- en thuislozen. Bij wijze van indicatie nemen we de Parkstad (Heerlen e.o.) als uitgangspunt: de Regionale Instelling voor Maatschappelijke Opvang (Rimo), Pension Mijnzicht, het Opvang- en Adviescentrum (Oac), en het Blijf van Mijn Lijfhuis. De Rimo bestaat weer uit een aantal instellingen, zoals Der Koempel, de crisisopvang in een klooster. Hier kunnen mensen terecht die acuut dakloos zijn geworden en die niet verslaafd zijn (18 plaatsen begin 2001, waarvan een crisisbed voor de politie). De Rimo kent een tweede instelling, het Slaaphuis. Hier kunnen daklozen voor vijf gulden per nacht overnachten. Om en nabij zeventig procent van de mensen die hier komen is drugsverslaafd. Een 138
deel daarvan is psychiatrisch patiënt. In totaal zijn achttien plaatsen beschikbaar en is er een winternoodvoorziening. Beide worden gesloten en daarvoor in de plaats komt een vergroot slaaphuis met veertig bedden. Tot de Rimo behoort ook De Hoeve, een trainingstraject, een woonvoorziening waar dakloze mensen zelfstandig en zelfredzaam leren worden. Veelal mensen die zwaar verslaafd zijn, bezoeken De Hoeve. Er kunnen begin 2001 51 mensen terecht. Als mensen hier uit komen, kunnen ze begeleid wonen. In de Parkstad bestaan daarvoor om en nabij zestig woningen. Als blijkt dat mensen niet zelfstandig kunnen wonen, is er een sociaal pension. Het sociaal pension is voor uitbehandelde mensen. Het gaat bijna altijd om mensen met een psychiatrisch verleden. Het pension is een woonvorm waar mensen intensiever worden begeleid met wonen. Pension Mijnzicht hoort begin 2001 niet tot het Rimo. Het is een pension voor zwerfjongeren. Het opvanghuis is een particulier initiatief, dat voor een groot deel drijft op sponsoring. In het Blijf van Mijn Lijfhuis worden vrouwen opgevangen die te maken hebben met geweld in hun relatie. Een aantal vrouwen dat na een maximale verblijfduur van negen maanden vertrekt uit dit Blijf van Mijn Lijfhuis gaat naar een doorstroomhuis. In het OAC, het opvang en Adviescentrum worden dakloze drugsverslaafden overdag opgevangen zodat ze niet op straat hoeven te zwerven. De totale capaciteit van dit OAC is 50 plaatsen maar de totale klantenkring bestaat uit zo’n 120 mensen. Tabel: Dag en nachtopvang in Parkstad Instelling Aard van opvang Aantal plaatsen Bijzonderheid Opvang en Adviescentrum Dagopvang (OAC) Ongeveer 50 plaatsen Pension Mijnzicht Dag en nacht 30 plaatsen Zwerfjongeren Der Koempel Dag en nacht 18 Crisisopvang De Hoeve Dag en nacht 51 Begeleid wonen Sociaal Pension Dag en nacht Begin 2001 in oprichting Vergroot Slaaphuis Nacht 40 Vier zorgpensions Dag en nacht Begin 2001 in oprichting Blijf van Mijn Lijfhuis Dag en nacht 9 gezinnen doorstroomhuis De definitie als probleem Leon Deben heeft bezwaren tegen de prognoses van het Leger des Heils van het aantal potentiële en feitelijke daklozen. Hij acht het ‘prognosen zonder argumenten’. De aantallen van 31.000 dak- en thuislozen kloppen niet, meent hij. Ook G. van Neijenhof, werkzaam in Rotterdam, meent dat het Leger des Heils het aantal daklozen royaal telt op basis van het gebruik van de voorzieningen. ‘Je hebt zwervers, zonder huis, maar er zijn ook “marginaal gehuisvesten” en krakers. De vraag is of je die allemaal mag meetellen’, aldus Van Neijenhof. Ook iemand die ‘s nachts door zijn vrouw het huis wordt uitgegooid mag je geen thuisloze noemen, meent een ander. Je moet het duurelement meten, meent De Feijter, rapporteur voor een Europese studie over dakloosheid. Iemand die twee weken lang geen dak boven zijn hoofd heeft, zou hij dakloos willen noemen. De Feijter schat het aantal daklozen in Nederland op 15-16.000 personen, dus beduidend minder dan het Leger des Heils aangeeft (NRC 240701). 139
- Page 87 and 88: Het is niet alleen zo dat er via de
- Page 89 and 90: ‘openbaar en praktisch bindend’
- Page 91 and 92: werden in feite gedwongen om hun he
- Page 93 and 94: en beïnvloeden van de overheid. He
- Page 95 and 96: ambtenaren, ook als ze zelf de aren
- Page 97 and 98: zonodig te geven één ding, maar k
- Page 99 and 100: Figuur: Tips voor groentjes - Aanwi
- Page 101 and 102: dertien medewerkers, waaronder een
- Page 103 and 104: voorbeeld aan kamerleden. Zij helpe
- Page 105 and 106: onderneming heeft iedereen het al d
- Page 107 and 108: Literatuur over lobby - Kok, F. & T
- Page 109 and 110: Na de periode 1975-1980 zijn niet a
- Page 111 and 112: 20 De plaats van het lobbyen in de
- Page 113 and 114: Ook de departementen bleken, in de
- Page 115 and 116: Overheidsdienaren oriënteren zich
- Page 117 and 118: Ten vierde zijn prioriteiten gewens
- Page 119 and 120: 1998 met een groot plan voor wgenaa
- Page 121 and 122: optimale besluitvorming kan bijdrag
- Page 123 and 124: - Schendelen, M.P.C.M. van, De popu
- Page 125 and 126: Iedere bestuurder van een motorvoer
- Page 127 and 128: ekeningrijden te overwegen is en u
- Page 129 and 130: elke passage het tarief. Dit is een
- Page 131 and 132: Er bleek bij nader inzien toch meer
- Page 133 and 134: mechanismen rond rekeningrijden. De
- Page 135 and 136: een auto op 2.8 inwoners. Het verge
- Page 137: • Problemen hebben we in soorten
- Page 141 and 142: comfort, meer wegen, meer doorstrom
- Page 143 and 144: De geschiedenis van de Paspoortkwes
- Page 145 and 146: De besluitvorming over RW19: omslag
- Page 147 and 148: 1 De probleemdefinitie kiezen en se
- Page 149 and 150: Rijkswegenaanleg en positie VWS - H
- Page 151 and 152: 2 Heeft Schiphol gepoogd vast te ho
- Page 153 and 154: innen strakke milieunormen, mag uit
- Page 155 and 156: plek mag, mits de luchthaven zich a
- Page 157 and 158: - Maar, H.G. de, De uitbreiding van
- Page 159 and 160: 2010 definitief uit de binnenstand
- Page 161 and 162: vuur te halen. Het politieke verled
- Page 163 and 164: Niet in de vorm van een rapport dat
- Page 165 and 166: de Betuwelijn (1995). Het kabinet n
- Page 167 and 168: De Schaduwmacht Top 10 1. Hans Alde
- Page 169 and 170: Goede tweede is Hans Wiegel, met co
- Page 171 and 172: Nederland moet af van de verstikken
- Page 173 and 174: Bijlage 1 Overzicht van commissies
- Page 175 and 176: Bijlage 2 Nevenfuncties van de Scha
- Page 177 and 178: Ook kritiek op commissies is van al
- Page 179 and 180: sommige personen over zodanige kwal
- Page 181 and 182: en de Nederlandse wetenschappers Fe
- Page 183 and 184: Veel data zijn te vinden in rapport
liefdadigheidswereld wordt het oprekk<strong>en</strong> van aantall<strong>en</strong> dakloz<strong>en</strong> iets van<br />
‘lying for justice’.<br />
Dakloosheid als probleem<br />
Dakloosheid sloeg vroeger op de dakloosheid van zwervers. In 1953 was het<br />
aantal dakloz<strong>en</strong> in Nederland nog te overzi<strong>en</strong>. Dakloosheid had betrekking op<br />
zwervers, <strong>en</strong> die hadd<strong>en</strong> e<strong>en</strong> stamnummer. Hun aantal was beperkt tot <strong>en</strong>kele<br />
honderd<strong>en</strong>. Charitatieve instelling<strong>en</strong> besprak<strong>en</strong> de lijst<strong>en</strong> met zwervers e<strong>en</strong><br />
paar keer per jaar <strong>en</strong> zorgd<strong>en</strong> zo voor onderlinge correcties. Telling<strong>en</strong><br />
veranderd<strong>en</strong> to<strong>en</strong> automatische registratiesystem<strong>en</strong> hun intrede ded<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
opvanghuiz<strong>en</strong> e<strong>en</strong> subsidie kreg<strong>en</strong> voor opvang van dakloz<strong>en</strong>. Dakloosheid<br />
werd iets van dak- <strong>en</strong> thuisloz<strong>en</strong>. Sommig<strong>en</strong> sprek<strong>en</strong> van buit<strong>en</strong>slapers.<br />
• Registratiesysteem. Het ministerie van Welzijn, Volksgezondheid <strong>en</strong> Cultuur<br />
kwam in de jar<strong>en</strong> neg<strong>en</strong>tig met het zgn. KLIMOP- systeem. Iedere opgevang<strong>en</strong><br />
dakloze werd hierin opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. Maar wie kwam nu, wanneer <strong>en</strong> voor hoe lang<br />
op de lijst? Instanties ded<strong>en</strong> de registratie niet op dezelfde manier.<br />
• Aantall<strong>en</strong>. Het Leger des Heils kwam in 1995 met e<strong>en</strong> aantal van om <strong>en</strong> nabij<br />
elf duiz<strong>en</strong>d geregistreerde dak- <strong>en</strong> thuisloz<strong>en</strong> in Amsterdam <strong>en</strong> in 2001 met e<strong>en</strong><br />
getal van 31.000 dak- <strong>en</strong> thuisloz<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> op de veerti<strong>en</strong> bleek e<strong>en</strong> kind jonger<br />
dan twaalf jaar. Het betreft e<strong>en</strong> op het eerste gezicht alarmer<strong>en</strong>de stijging. In<br />
kring<strong>en</strong> van het Leger des Heils stelt m<strong>en</strong> dat e<strong>en</strong> op de ti<strong>en</strong> Nederlanders e<strong>en</strong><br />
pot<strong>en</strong>tiële dakloze is.<br />
• Twijfel. Leon Deb<strong>en</strong>, verbond<strong>en</strong> aan de Universiteit van Amsterdam, trok deze<br />
aantall<strong>en</strong> in twijfel <strong>en</strong> begon e<strong>en</strong> onderzoek. Hij verdeelde de stad in del<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
kwam na <strong>en</strong>ige tijd met andere aantall<strong>en</strong>. In 1997 telde hij 103 buit<strong>en</strong>slapers in<br />
Amsterdam <strong>en</strong> in 1999 190, exclusief de Bijlmer. In 2001 bleek het aantal<br />
teruggelop<strong>en</strong>. De gemiddelde leeftijd van de buit<strong>en</strong>slaper blijkt 40 jaar.<br />
• Slaapplaats<strong>en</strong>. Voor Amsterdam war<strong>en</strong> in 2001 1900 slaapplaats<strong>en</strong> beschikbaar<br />
in opvanghuiz<strong>en</strong>. Dat is voldo<strong>en</strong>de, me<strong>en</strong>t de socioloog Leon Deb<strong>en</strong> (NRC,<br />
240701).<br />
• Cliëntregistratiesysteem. Het Leger des Heils houdt er e<strong>en</strong><br />
cliëntregistratiesysteem op na. Eind 2000 stond<strong>en</strong> daarin 7500 person<strong>en</strong><br />
geregistreerd. Elk jaar verdubbelt het aantal volg<strong>en</strong>s luit<strong>en</strong>ant-kolonel G.<br />
Voorham van de Stichting Leger des Heils Welzijns- <strong>en</strong> Gezondheidszorg. Het<br />
aantal van 31.000 dakloz<strong>en</strong> is gebaseerd op m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die gebruik mak<strong>en</strong> van hun<br />
voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>.<br />
• Uite<strong>en</strong>lop<strong>en</strong>de voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>. Er bestaan heel verschill<strong>en</strong>de organisaties voor<br />
opvang van dak- <strong>en</strong> thuisloz<strong>en</strong>. Bij wijze van indicatie nem<strong>en</strong> we de Parkstad<br />
(Heerl<strong>en</strong> e.o.) als uitgangspunt: de Regionale Instelling voor Maatschappelijke<br />
Opvang (Rimo), P<strong>en</strong>sion Mijnzicht, het Opvang- <strong>en</strong> Adviesc<strong>en</strong>trum (Oac), <strong>en</strong> het<br />
Blijf van Mijn Lijfhuis. De Rimo bestaat weer uit e<strong>en</strong> aantal instelling<strong>en</strong>, zoals<br />
Der Koempel, de crisisopvang in e<strong>en</strong> klooster. Hier kunn<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> terecht die<br />
acuut dakloos zijn geword<strong>en</strong> <strong>en</strong> die niet verslaafd zijn (18 plaats<strong>en</strong> begin 2001,<br />
waarvan e<strong>en</strong> crisisbed voor de politie). De Rimo k<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> tweede instelling, het<br />
Slaaphuis. Hier kunn<strong>en</strong> dakloz<strong>en</strong> voor vijf guld<strong>en</strong> per nacht overnacht<strong>en</strong>. Om <strong>en</strong><br />
nabij zev<strong>en</strong>tig proc<strong>en</strong>t van de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die hier kom<strong>en</strong> is <strong>dr</strong>ugsverslaafd. E<strong>en</strong><br />
138
Change language