Framing een voorbeeld.pdf

5 Oplossingsrichtingen vinden in een 'intractabable policy controversy'
VVD-fractieleider Hans Dijkstal erkent op 6 dec. 1998 in het tv-programma Buitenhof
- op grond van het artikel van Engbersen - dat gezocht moet worden naar een
probleemdefinitie waarin fracties in de Tweede Kamer elkaar vinden. Heeft
Engbersen hier een concrete aanbeveling?
a De verschillende partijen moeten bereid zijn zich in andere perspectieven te
verplaatsen dan het eigen denkkader of beeld. een voorwaarde voor
consensusvorming is dus dat betrokkenen met elkaar willen communiceren.
b Engbersen houdt hem op grond van de vijf beelden voor dat een simpele oplossing
niet bestaat. Een oplossing die uitsluitend gebaseerd is op één van de vijf beelden
(zeer waarschijnlijk) is ons inziens, hoewel Engbersen hierover geen uitspraken doet,
onvoldoende is om tot consensus of een meerderheid te komen.
c Hoewel het debat over armoede eufemisering van begripsvorming heeft opgeleverd,
mede als gevolg van het verdwijnen van levensbedreigende armoede, heeft het debat
toch ook nieuwe begrippen opgeleverd, zoals 'sociale uitsluiting' en 'sociale
overbodigheid' die de diepgang in de probleemreflectie vergroten. Onder sociale
uitsluiting, een term die op naam staat van de socioloog Cees Schuyt, wordt verstaan
dat een deel van de beroepsbevolking overbodig geworden is op de arbeidsmarkt,
wat tot gevolg heeft dat ze 'niet meer meetellen in de maatschappij' (Engbersen, 1998).
Gebruik van de term is ook gekritiseerd. Wie uitgaat van 'self report' door werklozen,
kan weten dat vrij veel oudere arbeidsongeschikten, huisvrouwen en
bijstandsmoeders zich niet maatschappelijk overbodig achten, aldus Engbersen (1998).
Zij doen vrijwilligerswerk of leggen zich neer bij resp. hebben zich 'positief' verzoend
met vervroegd uittreden. Het is ook niet zo dat een kwart van de Nederlandse
bevolking bedreigd zou worden door 'sociale overbodigheid'.
Oplossingen die uitsluitend uitgaan van meer arbeid schieten dus tekort. Want
arbeid, daar gaat het sommigen niet om; ze zijn tevreden met ontbreken van betaalde
arbeid, meent Engbersen (1998).
Uitsluitend koopkrachtvergroting? De materiële problemen bij lage inkomensgroepen
behoeven relativering maar dat neemt niet weg dat bepaalde groepen, zoals 65plussers,
wel degelijk in een financieel zwakke positie verkeren (Engbersen, 1998).
d En: 'Het oplossen van het armoedevraagstuk impliceert meer dan koopkrachtverbetering
of het terugdringen van het niet-gebruik van voorzieningen. Het
impliceert ook het ter discussie stellen van het integratievermogen van de dominante
instituties van onze samenleving, en van de centrale paradigma's die in de
vormgeving en uitvoering van het beleid centraal staan' (Engbersen, 1998).
6 Aanbevelingen volgens Engbersen