31.08.2013 Views

47004_20091210BKPKatwijk_klein_na verwerking amendement

47004_20091210BKPKatwijk_klein_na verwerking amendement

47004_20091210BKPKatwijk_klein_na verwerking amendement

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

BEELDKWALITEITPLAN<br />

BOULEVARD KATWIJK<br />

gemeente Gendringen<br />

Katwijk


Illustraties boven en links:<br />

verdeling Boulevard in deelgebieden<br />

I. bebouwingslint<br />

II. centrum<br />

III. Andreashof<br />

IV. vuurtorenplan<br />

V. hotel Savoy<br />

VI. Zeehospitium en zuidboulevard<br />

Rechts: uitbreidingsmogelijkheden<br />

achterterreinen bebouwingslint.<br />

Rechtsonder: vuurtorenplan.


samenvatting<br />

Dit beeldkwaliteitplan voor de Boulevard van Katwijk<br />

aan Zee geldt enerzijds als ontwikkelingsdocument,<br />

anderzijds als toetsingsinstrument. Ontwikkelen<br />

aan de Boulevard betekent <strong>na</strong>melijk toetsen: wat<br />

kan de bestaande omgeving verdragen wil men de<br />

kenmerkende opbouw van de Boulevard van Katwijk aan<br />

Zee behouden.<br />

Hoewel de bebouwing langs de Boulevard als geheel<br />

zeer specifi ek is voor de wederopbouwperiode, zijn er<br />

weinig individuele panden die grote maatschappelijke<br />

en/of culturele waarde bezitten. Vrijwel alle gebouwen<br />

die dat wel hebben worden reeds beschermd inzake<br />

de monumentenwet. Nieuw- en of herbouw is hier<br />

niet zonder meer toegestaan en veranderingen aan<br />

de huidige bebouwing worden volgens aparte regels<br />

getoetst (zie beleidsnota monumentenzorg 2006,<br />

gemeente Katwijk). Alleen hotel Noordzee (Boulevard nr.<br />

72) komt in aanmerking om aan deze monumentenlijst<br />

te worden toegevoegd, vanwege zijn unieke karakter en<br />

beeldbepalende uitstraling voor de Boulevard.<br />

In deze samenvatting wordt aangegeven waar de<br />

verruimingsmogelijkheden voor nieuw-, aan- en verbouw<br />

zitten. Per deelgebied worden deze kort samengevat.<br />

I bebouwingslint<br />

zijde Boulevard<br />

Om het beeld van de wederopbouwarchitectuur<br />

niet verder aan te tasten zijn hier in principe geen<br />

uitbreidingen mogelijk. Nieuw- of verbouwingen dienen in<br />

de stijl van het pand en de aangrenzende panden plaats<br />

te vinden.<br />

achtererven en bouwdiepte<br />

Indien achtererven aansluiten op de openbare weg, mag<br />

hier gebouwd worden in twee lagen met kap (nokhoogte<br />

maximaal 8 meter) met een maximale diepte van 7 meter<br />

en een minimale afstand tot het hoofdgebouw van 5<br />

meter.<br />

Bij de bepaling van de maximale bouwdiepte van de<br />

hoofdgebouwen wordt een differentiatie aangebracht,<br />

teneinde de ruimtelijke effecten voor de aangrenzende<br />

percelen te beperken. Waar dit geen belemmeringen<br />

oplevert geldt dat de bebouwing die zijn voorzijde heeft<br />

aan de Boulevard, va<strong>na</strong>f de Boulevard gemeten in<br />

principe max. 13 meter diep mag zijn als er hoger dan<br />

één bouwlaag wordt gebouwd. Bebouwing van maximaal<br />

één bouwlaag is als uitgangspunt op de gehele<br />

bouwkavel toegestaan. Tot maximaal 15 meter uit de<br />

voorgevelrooilijn zijn dakterrassen toegestaan.<br />

Bovenstaande uitgangspunten gelden ook voor de<br />

bebouwingslinten in het centrum.<br />

3


Linksboven: Mogelijke invulling<br />

bebouwingsmogelijkheden Koningin-<br />

Wilhelmi<strong>na</strong>straat- Waaigat.<br />

Rechts: bebouwingsmogelijkheden<br />

rondom Voorstraat.<br />

Onder: de kenmerkende façade van<br />

hotel Noordzee.<br />

Voorstraat


samenvatting<br />

II centrum<br />

In het centrumgebied zijn ruimere bouwmogelijkheden<br />

toegestaan. Hier is een intensivering van horeca<br />

mogelijk. Doordat het centrum een functionele en<br />

architectonische verbijzondering vormt binnen het<br />

doorgaande bebouwingslint van de Boulevard, zijn hier<br />

grotere veranderingen mogelijk, met behoud van de<br />

kenmerkende waarden van de Boulevard als geheel.<br />

Vanwege het gewenste hoge ambitieniveau voor<br />

ontwikkelingen in het centrum, waarin het streven <strong>na</strong>ar<br />

behoud van deze waarden en ruimte voor een invulling<br />

met een (deels) eigentijds karakter samen dienen te<br />

gaan, worden bouwplannen van enige omvang in dit<br />

gebied getoetst door een supervisor die toeziet op de<br />

uitstraling en (architectonische) samenhang. Dit geldt<br />

voor ontwikkelingen die verder gaan dan op-, aan- of<br />

verbouwingen hoger dan één bouwlaag en/of breder dan<br />

1 beukmaat en bij ophogingen van minimaal 1 bouwlaag.<br />

Met i<strong>na</strong>chtneming van bovenstaande geldt voor<br />

ontwikkelingen in het centrumgebied globaal het<br />

volgende:<br />

Tussen de Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat en het Waaigat,<br />

en tevens op de noordelijke punt van de Koningin<br />

Wilhelmi<strong>na</strong>straat, kan tot vier bouwlagen gebouwd<br />

worden (evt. met fl auwe kap) indien de samenhang van<br />

de panden gewaarborgd blijft. Het hoekpand aan het<br />

Waaigat bedraagt in uitzondering hierop maximaal vier<br />

lagen met een terugliggende vijfde bouwlaag. Tussen<br />

twee panden onderling mag het hoogteverschil in<br />

principe maximaal één bouwlaag bedragen.<br />

Aan herontwikkelingen in het centrumgebied, waarbij<br />

sprake is van verhoging van het aantal bouwlagen<br />

of een ingrijpende gevelwijziging kan de supervisor<br />

bovendien bepalen dat een toekomstvisie opgesteld<br />

dient te worden. Deze toekomstvisie dient een ruimtelijk<br />

samenhangend beeld te schetsen voor de gewenste<br />

ontwikkeling in relatie tot het aanpalende gebied.<br />

Tussen het Waaigat en de Voorstraat is bebouwing<br />

mogelijk zoals geschetst in de illustratie op pagi<strong>na</strong> 4.<br />

Het pand van hotel Noordzee (Boulevard 72) wordt als<br />

potentieel monument aangemerkt. Uitbreiding van de<br />

laagbouw ten noorden van het hoofdgebouw van hotel<br />

Noordzee met één laag is mogelijk. Deze bebouwing<br />

dient omwille van het zicht op het hoofdgebouw <strong>na</strong>ar<br />

achteren te liggen ten opzichte van de rooilijn.<br />

Bij de bebouwing aan weerszijden van de Voorstraat<br />

vormt poortwerking het uitgangspunt. Deze toegang<br />

vormt immers de verbinding met het achterliggende<br />

winkelgebied. Hotel Noordzee geeft hier met de<br />

markante gevel een eerste aanzet toe. De nieuwe<br />

bebouwing aan de andere zijde dient een dialoog aan<br />

te gaan met hotel Noordzee, dat als beeldmerk van<br />

de wederopbouwperiode geldt. De architectuur van<br />

het nieuwe pand moet hier recht aan doen, maar mag<br />

(deels) afwijkend en beeldbepalend zijn. De uitstraling<br />

van dit pand heeft zowel een belangrijke functie aan<br />

de zijde van de Boulevard alsook aan de zijde van de<br />

5


Andreashof<br />

onder: vuurtorenplan<br />

aangezicht Boulevard va<strong>na</strong>f het strand.


samenvatting<br />

Voorstraat. Het gebouw dient te worden voorzien van<br />

een transparante plint die qua functie (restaurant) en<br />

vorm mag afwijken van het hoofdgebouw. Het nieuwe<br />

hoekpand meet maximaal zes bouwlagen en heeft<br />

een gevelbreedte die smaller is dan het hoekpand<br />

van hotel Noordzee. De aansluiting op het zuidelijke<br />

bebouwingslint van drie lagen met fl auwe kap wordt<br />

gerealiseerd middels een passend intermediair tussen<br />

lint en hoekaccent. Ook dient een zorgvuldige aansluiting<br />

gezocht te worden met bestaande bebouwing in de<br />

Voorstraat.<br />

III Andreashof<br />

Dit hofje is een gemeentelijk monument.<br />

Voor bebouwingsmogelijkheden is een<br />

monumentenvergunning noodzakelijk.<br />

IV vuurtorenplan<br />

Het witgeschilderde complex bij de vuurtoren biedt geen<br />

mogelijkheden voor uitbreiding. Het pand op de hoek<br />

Boulevard-Seinpoststraat wordt op termijn gesloopt; hier<br />

zal nieuwbouw plaatsvinden in drie lagen.<br />

hotel Savoy<br />

Dit gebouw is een gemeentelijk monument.<br />

Voor bebouwingsmogelijkheden is een<br />

monumentenvergunning noodzakelijk.<br />

Zeehospitium en Zuidboulevard<br />

Vanwege het aparte karakter van dit gebied in de<br />

duinen als overgang <strong>na</strong>ar het <strong>na</strong>tuurlijke landschap is<br />

het niet logisch de bebouwingswand van de Boulevard<br />

hier door te zetten. Omdat het wederopbouwdeel<br />

van de Boulevard het meest kenmerkend is voor de<br />

badplaats Katwijk aan Zee en reeds een centrumgebied<br />

heeft met hogere bebouwing, heeft het de voorkeur<br />

om de bebouwingsmogelijkheden in dit gebied<br />

beperkt te houden. Achter de duinenrij zijn meerdere<br />

ontwikkelingsstrategieën denkbaar. Dit geldt zowel<br />

voor de bouwhoogte als voor de footprint van nieuwe<br />

bebouwing. Hiervoor is <strong>na</strong>der onderzoek in het kader<br />

van het project Zeehospitium noodzakelijk.<br />

Aan het zuidelijke uiteinde van de Boulevard zijn<br />

grootschalige uitbreidingen niet toegestaan. De<br />

bestaande woningen voegen zich in het landschap. Het<br />

appartementencomplex is wordt als iets te grootschalig<br />

gezien als overgang tussen het bebouwde Katwijk aan<br />

Zee en het <strong>na</strong>tuurlijke duinlandschap.<br />

openbare ruimte<br />

In de openbare ruimte wordt gezocht <strong>na</strong>ar<br />

verruimingsmogelijkheden voor de voetganger en het<br />

verminderen van de domi<strong>na</strong>ntie van (geparkeerde)<br />

auto’s in het straatbeeld. Vooral in het centrumgebied<br />

zou de auto te gast moeten zijn.<br />

7


inhoud<br />

samenvatting 3<br />

inleiding 11<br />

aanleiding 11<br />

doel 11<br />

leeswijzer 11<br />

beleidskader 13<br />

cultuurhistorische achtergronden 15<br />

tijdsbeeld 15<br />

de wederopbouw van Katwijk aan Zee 17<br />

uitgangspunten voor de uitwerking 25<br />

Zeehospitium 27<br />

deel 1 ruimtelijke a<strong>na</strong>lyse<br />

ruimtelijke a<strong>na</strong>lyse 33<br />

uitgangspunten wederopbouwplan Boulevard 33<br />

andere badplaatsen 33<br />

hoofdopzet 35<br />

bebouwing 35<br />

deelgebieden 37<br />

infrastructuur 41<br />

openbare ruimte 43<br />

achterliggend beleid 43<br />

ruimtelijke verkenning kust Katwijk 43<br />

deel 2 kenmerken en criteria<br />

I bebouwingslint 47<br />

II centrum 65<br />

III Andreashof 93<br />

IV vuurtorenplan 99<br />

V hotel Savoy 107<br />

VI Zeehospitium en Zuidboulevard 113<br />

openbare ruimte 129<br />

aanbevelingen 137<br />

bijlage: bronnen 139<br />

bijlage: <strong>amendement</strong> 143<br />

colofon 145<br />

9


Hotel Riche.<br />

Panden tussen Waaigat en hotel Noordzee.


inleiding<br />

aanleiding<br />

De Katwijkse Boulevard is in de samenhang en<br />

uitstraling van bebouwing een uniek stukje kust.<br />

Het cultuurhistorische belang en de waarde van de<br />

beeldkwaliteit van de Boulevard met haar panden uit<br />

de wederopbouwperiode worden door de gemeente<br />

onderkend. De badplaats Katwijk aan Zee heeft ook in<br />

relatie tot andere badplaatsen een geheel eigen gezicht<br />

dat gekoesterd dient te worden.<br />

Tegelijkertijd is het voor het voortbestaan van de<br />

voorzieningen aan de Boulevard van groot belang dat<br />

nieuwe ontwikkelingen mogelijk zijn. De wens <strong>na</strong>ar meer<br />

mogelijkheden voor het verblijfstoerisme vraagt een<br />

steeds groter en intensiever ruimtegebruik, dat vaak<br />

alleen aan de achterzijde van de panden te realiseren is.<br />

Ook de herontwikkeling van Hotel Riche, op de hoek<br />

van de Boulevard en de Voorstraat vormt een directe<br />

aanleiding voor een verkenning van de mogelijkheden.<br />

doel<br />

Het onderhavige beeldkwaliteitplan is bedoeld om in<br />

te zoomen op ontwikkelingsmogelijkheden langs de<br />

Boulevard, zowel voor bewoners als ondernemers, met<br />

behoud van de bestaande waardevolle structurerende<br />

elementen en de uitstraling van de bebouwing uit de<br />

wederopbouwperiode.<br />

leeswijzer<br />

In deze inleiding komen aanleiding, doel van het plan en<br />

het beleidskader aan bod. Hier<strong>na</strong> wordt ingegaan op de<br />

cultuurhistorische achtergronden van de Boulevard.<br />

Deze cultuurhistorische achtergronden vormen de<br />

basis van waaruit de bebouwing van Katwijk aan Zee<br />

is ontstaan. Zij geven de tijdgeest van de bebouwing<br />

uit met <strong>na</strong>me de wederopbouwperiode weer, maar<br />

ook wordt ingegaan op de achtergronden van het<br />

Zeehosterrein.<br />

Dit verhaal biedt een kader voor het beeldkwaliteitplan<br />

en kan als achtergrondinformatie worden gezien.<br />

Hier<strong>na</strong> volgt deel 1 van het beeldkwaliteitplan, de<br />

ruimtelijke a<strong>na</strong>lyse. Vanuit het huidige gebruik en met<br />

i<strong>na</strong>chtneming van de cultuurhistorische achtergronden<br />

wordt een opdeling van de Boulevard in deelgebieden<br />

gemaakt. Tevens wordt aandacht besteed aan de<br />

infrastructuur en de opzet van de openbare ruimte.<br />

In deel 2 worden de kenmerken en toetsingscriteria voor<br />

de verschillende deelgebieden weergegeven.<br />

De welstandscommissie kan deze criteria per deelgebied<br />

op zichzelf staand hanteren.<br />

Naast voorschriften voor bebouwing worden in dit<br />

hoofdstuk ook wensbeelden voor de openbare ruimte<br />

11


inleiding<br />

geschetst, deze dienen als uitgangspunt bij (nieuwe)<br />

plannen voor de inrichting van de openbare ruimte.<br />

Om de leesbaarheid te bevorderen hebben de<br />

verschillende delen in dit rapport een andere<br />

achtergrondkleur gekregen.<br />

Samenvatting oranje;<br />

Inleiding blauw;<br />

Cultuurhistorische achtergronden roze;<br />

Ruimtelijke a<strong>na</strong>lyse geel;<br />

Kenmerken en criteria grijs;<br />

beleidskader<br />

Indien nieuwe bouwplannen worden ingediend moeten<br />

deze allereerst voldoen aan het bestemmingsplan,<br />

maar daar<strong>na</strong>ast heeft het beeldkwaliteitplan een eigen<br />

werkingskracht, waar het gaat om de verschijningsvorm<br />

van gebouwen en uitstraling van de openbare ruimte.<br />

Alle criteria uit dit beeldkwaliteitplan kunnen toegepast<br />

worden op (licht) bouwvergunningplichtige bouwwerken.<br />

Voor bouwvergunningvrije bouwwerken dient dit<br />

beeldkwaliteitplan als inspiratiebron.<br />

Dit beeldkwaliteitplan is een uitwerking en specifi catie<br />

van het beeldkwaliteitplan Katwijk aan Zee, hoofdstuk<br />

3.3.1 “Boulevard”, uit januari 1998. Tussen het gebied<br />

langs de Boulevard van de Rijnmond tot de Sportlaan,<br />

dient dit plan als vervanging.<br />

Dit beeldkwaliteitplan kan op grond van artikel 12a van<br />

de Woningwet door de raad vastgesteld worden als<br />

aanvullend hoofdstuk op de welstandsnota Katwijk uit<br />

2004. Deze vormt dan een aanvulling op deelgebied 1,<br />

Katwijk aan Zee, subgebied Boulevard en Sportlaan e.o.<br />

Voor deelgebied II, centrum, wijken de toetsingscriteria<br />

af van de criteria zoals deze in de huidige welstandsnota<br />

worden geformuleerd. De bebouwingsmogelijkheden zijn<br />

hier verruimd. Voor de overige deelgebieden vormt dit<br />

beeldkwaliteitplan een aanvulling op de welstandsnota.<br />

13


Boven: strandleven voor de oorlog (foto collectie Katwijks<br />

Museum en www.allesoverkatwijk.nl).<br />

Rechtsboven: de Voorstraat (bron: www.allesoverkatwijk.nl).<br />

Rechtsonder: de Atlantikwall, 1943 (collectie Foto Knuyt).


cultuurhistorische achtergronden<br />

Dit hoofdstuk is gebaseerd op de bronnen en literatuur<br />

zoals opgenomen in de bijlage.<br />

tijdsbeeld<br />

de ontdekking van de badplaatsen<br />

Aan de Nederlandse kust lagen rond 1900 maar een<br />

paar slecht ontsloten vissersplaatsen. De aanleg van<br />

verharde wegen, de komst van de spoorwegen en de<br />

groeiende welvaart onder steeds bredere lagen van de<br />

bevolking leidden aan het einde van de negentiende<br />

eeuw tot een forse toe<strong>na</strong>me van de recreatie aan<br />

de kust. Hierdoor ontwikkelden de badplaatsen<br />

verschillende karakters. Scheveningen profi leerde zich<br />

als elitebadplaats, plaatsen als Domburg, Katwijk en<br />

Egmond aan Zee werden bezocht door de middenstand.<br />

Zandvoort en Hoek van Holland werden overspoeld door<br />

de arbeiders uit Amsterdam en Rotterdam.<br />

Door de massale stroom dagjesmensen waren<br />

verkeersopstoppingen toen al een bekend verschijnsel<br />

en de aanblik van de kuststrook wijzigde door de<br />

almaar voortgaande bouw van badvoorzieningen.<br />

Voor de oorlog ontstond zo een voor kustplaatsen<br />

haast wetmatige bebouwingstypologie van een<br />

aaneengesloten boulevardfront parallel aan de kustlijn,<br />

waardoor zee en duinen van elkaar werden gescheiden.<br />

de Atlantikwall<br />

De Tweede Wereldoorlog was allesbepalend voor de<br />

<strong>na</strong>oorlogse gedaante van de Nederlandse badplaatsen.<br />

De kustbebouwing werd systematisch gesloopt ten<br />

behoeve van de Duitse verdedigingslinie langs de<br />

Europese westkust. Deze Atlantikwall was een eindeloze<br />

rij bunkers, vestingen en mijnenvelden op en voor de<br />

duinenrij. Het strand verloor in één klap haar recreatieve<br />

betekenis. Zandvoort, Scheveningen en Katwijk aan Zee<br />

werden het zwaarst getroffen door de ingreep. In Katwijk<br />

aan Zee werd een complete wijk van 580 woningen,<br />

enkele hotels, scholen en andere openbare gebouwen<br />

weggevaagd. De oude dorpskerk en de vuurtoren bleven<br />

eenzaam achter in een desolaat verdedigingslandschap.<br />

De sloop van de vooroorlogse kustbebouwing<br />

bood stedenbouwkundigen <strong>na</strong> de oorlog echter de<br />

mogelijkheid af te rekenen met de verrommeling uit het<br />

verleden. Eindelijk kon de nieuwe, moderne badplaats<br />

“in schoonere vorm en grootscher opzet herrijzen”.<br />

de moderne badplaats: een nieuw perspectief<br />

In 1946 werd in een speciaal themanummer van het<br />

vakblad Bouw een pleidooi gehouden voor de moderne<br />

Nederlandse badplaats. Modernisering was noodzakelijk<br />

aangezien uitstapjes <strong>na</strong>ar de kust voortvloeiden uit het<br />

<strong>na</strong>oorlogse optimisme, de stijgende welvaart en de<br />

toe<strong>na</strong>me van de vrije tijd.<br />

Ook de overheid had, ondanks de woningnood<br />

15


De indeling van de Nederlandse badplaatsen uit<br />

de Badplaatsennota, 1947.


cultuurhistorische achtergronden<br />

en materiaalschaarste, oog voor het herstel van<br />

recreatieoorden. In 1947 verscheen de zoge<strong>na</strong>amde<br />

Badplaatsennota (“Beschouwingen betreffende<br />

de wederopbouw der Noordzeebadplaatsen”), die<br />

richtinggevend zou zijn voor de wederopbouw van de<br />

kuststrook. In de Badplaatsennota werden richtlijnen<br />

opgenomen voor de inrichting en ontsluiting van<br />

de badplaatsen: bredere toegangswegen voor het<br />

autoverkeer, openbaar vervoer langs het strand ten<br />

behoeve van spreiding van de badgasten, het reserveren<br />

van uitbreidingsmogelijkheden langs de kust en in de<br />

plaatsen zelf, het concentreren van het autoverkeer<br />

op grote parkeerplaatsen aan de uiteinden van de<br />

boulevard en een scheiding tussen volks en elitair<br />

badplaats- en strandgebruik.<br />

Er werden vier categorieën badplaatsen onderscheiden.<br />

a. luxe badplaatsen met mondain vertier;<br />

b. vakantiebadplaatsen;<br />

c. badplaatsen met vakantiehuizen;<br />

d. badplaatsen voor massaal dagbezoek.<br />

De functie en de wijze van exploitatie van de<br />

badplaats dienden tot uitdrukking te komen in de<br />

stedenbouwkundige structuur. Dit betekende onder<br />

andere dat er een scheiding aangebracht diende te<br />

worden tussen het seizoensgedeelte en de ‘bebouwde<br />

kern der vaste bewoners’ en dat de seizoenwinkels<br />

in aparte, alleen voor voetgangers toegankelijke<br />

winkelgebieden geconcentreerd dienden te worden. Voor<br />

de eerste en laatste categorie was verder een brede,<br />

voor alle vervoermiddelen toegankelijke boulevard<br />

vereist. Het beoogde karakter van Katwijk aan Zee<br />

bestond, zoals in de meeste andere badplaatsen, uit een<br />

combi<strong>na</strong>tie van de categorieën b (vakantiebezoek) en d<br />

(dagbezoek).<br />

De toekomstige functie van een badplaats werd<br />

bepaald door het karakter van de vooroorlogse<br />

logiesaccommodaties, de aard van de bezoekers en de<br />

verwachte toe<strong>na</strong>me van het dag- en vakantiebezoek. Het<br />

verwachte dagbezoek voor Katwijk aan Zee bedroeg nog<br />

geen kwart van dat van plaatsen als Scheveningen en<br />

Zandvoort. Door de ligging tussen twee luxe badplaatsen<br />

(Scheveningen en Noordwijk) werd verwacht dat de<br />

toe<strong>na</strong>me voor<strong>na</strong>melijk zou worden veroorzaakt door de<br />

<strong>klein</strong>e middenstand.<br />

de wederopbouw van Katwijk aan Zee<br />

wederopbouwarchitectuur<br />

Door de grote schaal van de verwoestingen en de<br />

schaarste van materialen en fi <strong>na</strong>nciële middelen voerde<br />

een speciaal in het leven geroepen Ministerie van<br />

Wederopbouw de regie over het herstel van het land.<br />

Via provinciale directies werd de planvorming in de<br />

getroffen plaatsen aangestuurd. Omdat op veel plaatsen<br />

17


Boven: de zone van de Atlantikwall <strong>na</strong> de afbraak en het<br />

puinruimen, 1945 (foto collectie Katwijks Museum).<br />

Rechts: het afbraakgebied ten behoeve van de Atlantikwall (links)<br />

en het wederopbouwplan van 1946 (rechts) (bron: Katwijks<br />

Museum 2005).<br />

De aanpassingen in het wegenpatroon zijn duidelijk zichtbaar.


cultuurhistorische achtergronden<br />

pandsgewijs werd herbouwd, waren vaak veel verschillende<br />

architecten in één gebied actief. De planvorming<br />

stond daarom op lokaal niveau veelal onder leiding van<br />

een supervisor die de (lokale) architecten aanstuurde.<br />

In de <strong>na</strong>oorlogse architectuur zijn ruwweg drie<br />

stromingen te onderscheiden. De eerste jaren <strong>na</strong><br />

de oorlog werd bij de herbouw aangesloten bij<br />

de bouwtradities van voor de oorlog. Het ‘typisch<br />

Nederlandse’ werd belangrijk gevonden bij het herstel<br />

van het land. De archetypische vormen en traditionele<br />

bouwtechnieken van de Delftse School, met <strong>na</strong>tuurlijke<br />

materialen (baksteen, hout) en schuine pannendaken,<br />

bepaalden het beeld van de wederopbouw uit de eerste<br />

jaren. In de eerste <strong>na</strong>oorlogse jaren werd in Katwijk<br />

aan Zee de Andreashof gebouwd. De principes uit deze<br />

periode zijn hier duidelijk herkenbaar. Het grootste deel<br />

van de wederopbouw van Katwijk aan Zee werd echter<br />

later gerealiseerd.<br />

In de jaren vijftig maakten de woningnood en de<br />

slechte economische situatie standaardisatie en<br />

industrialisatie van ontwerp- en productieprocessen<br />

echter noodzakelijk. De esthetische vormgeving van<br />

gebouwen werd teruggebracht tot een schikking van<br />

het hoogst noodzakelijke. De invloed van moderne<br />

bouwtechnieken en -stromingen werd steeds groter.<br />

Bovendien kwam in de jaren vijftig het streven <strong>na</strong>ar<br />

modernisering van het huishouden op gang. Platte<br />

daken, meergezinswoningen, het toepassen van<br />

betonnen constructies en een ‘open’ gevelbeeld zijn<br />

kenmerkend voor de wederopbouw van de jaren vijftig<br />

en zestig van de vorige eeuw.<br />

Op veel plaatsen werd echter herbouwd in een<br />

tussenvorm waarin elementen van beide stromingen<br />

zijn terug te vinden. Zo ook in Katwijk aan Zee, waar de<br />

bebouwing aan de Boulevard een mengvorm werd van<br />

traditionele en modernistische ontwerpprincipes. Het<br />

gebruik van <strong>na</strong>tuurlijke materialen en moderne vormen<br />

en een zakelijk gevelbeeld gaan hand in hand.<br />

planvorming<br />

Hoewel de oorlog nog in volle hevigheid voortwoedde<br />

werd al op 7 januari 1943 gestart met het opstellen van<br />

een wederopbouwplan voor de Boulevard, zodat <strong>na</strong><br />

de oorlog direct met de wederopbouw begonnen kon<br />

worden. Eind 1943 kregen ir. A.H. van Leeuwen en ir.<br />

L.H.H. van der Kloot Meijburg jr. de opdracht zowel<br />

een ontwerp voor de toekomstige bebouwing aan de<br />

Boulevard als een uitbreidingsplan voor de gehele<br />

gemeente te maken.<br />

Waar de wederopbouw van Zandvoort en Scheveningen<br />

werd gekenmerkt door grote ambities, lag de <strong>na</strong>druk<br />

in Katwijk vooral op sanering van ongewenste<br />

woontoestanden en het aanpassen van het fi jnmazige<br />

wegenpatroon. De wederopbouw was, anders<br />

19


De Boulevard, gezien va<strong>na</strong>f de vuurtoren.<br />

Situatie in 1938, 1945 en 1959.<br />

(foto’s collectie Katwijks Museum)


cultuurhistorische achtergronden<br />

dan in Zandvoort en Scheveningen, geen aparte<br />

ontwerpopgave maar werd ingezet ten behoeve van<br />

een evenwichtige afronding van de voor de oorlog<br />

ingezette uitbreiding. Herstel, sanering en uitbreiding<br />

werden pragmatisch met elkaar gecombineerd.<br />

Gemeentebestuur en ontwerpers waren van mening dat<br />

Katwijk aan Zee <strong>na</strong>ar de aard van het oude dorp en de<br />

bevolking herbouwd diende te worden. Katwijk zou een<br />

eenvoudige en gemoedelijke familiebadplaats blijven.<br />

De sloop van de vooroorlogse Boulevard werd daarbij<br />

gezien als een unieke gelegenheid om Katwijk “aan den<br />

Boulevard met een fraai zeefront te verrijken”.<br />

uitgangspunten voor de wederopbouw<br />

• Handhaven en versterken van het dualistische<br />

karakter van Katwijk (vissersdorp en badplaats);<br />

• De wederopbouw diende zich te voegen <strong>na</strong>ar de<br />

vuurtoren en de Oude Kerk;<br />

• Nieuwe bebouwing moest aansluiten bij de<br />

oorspronkelijke <strong>klein</strong>schaligheid;<br />

• Ingrijpen in het karakteristieke stratenpatroon en de<br />

grillig verlopende rooilijnen diende met de grootste<br />

terughoudendheid te gebeuren;<br />

• -Bij de herschikking van het vooroorlogse<br />

stratenpatroon diende het eindpunt van tram- of<br />

autobuslijnen op een centraal plein uit te komen;<br />

• Het moest mogelijk zijn om bij slecht weer in het<br />

achter de Boulevard gelegen gebied in een meer<br />

beschutte omgeving te wandelen.<br />

De eerste schetsplannen waren al in april 1944 gereed.<br />

H. van der Kloot Meijburg sr. werd als supervisor voor de<br />

planuitwerking aangesteld. Op zijn aanraden selecteerde<br />

een architectenkeuzecommissie tien hoofdarchitecten,<br />

die de schetsplannen uitwerkten tot een basisplan<br />

waarin de stedenbouwkundige opzet werd vastgelegd.<br />

Hoewel alle hoofdarchitecten afkomstig waren uit<br />

het traditio<strong>na</strong>listische milieu van de Delftse School,<br />

werd gekozen voor architecten met verschillende<br />

achtergronden en persoonlijkheden. Zo kon in een<br />

korte periode een kwalitatief hoogwaardige bebouwing<br />

worden gegarandeerd binnen vooraf bepaalde kaders,<br />

maar zonder dat men gebonden was aan de opvattingen<br />

van één specifi eke architect. Door deze ‘eenheid in<br />

verscheidenheid’ werd aangesloten bij het karakter van<br />

het vooroorlogse Katwijk. Door de samenstelling van het<br />

team ontstond ook een omgeving waarbinnen belangrijke<br />

stedenbouwkundige vraagstukken werden opgelost<br />

zonder dat dit ten koste ging van de architectonische<br />

detaillering en de inrichting van de buitenruimte.<br />

Als hoofdarchitect werden benoemd: G.H.M. Holt, S.J.<br />

van Embden, A.P. Smits, J. Jonkman, A. Komter, J.<br />

Kuiper, A.J. van der Steur, L. van der Kloot Meijburg,<br />

J.H.W.C. Pot en B.J. Koldeweij.<br />

21


Hotel Noordzee in 1960. (foto collectie Katwijks Museum)


cultuurhistorische achtergronden<br />

Het basisplan werd in augustus 1945 door de adviseur<br />

van de Dienst voor de Wederopbouw, ir. J. van der<br />

Laan, goedgekeurd en in 1946 door de gemeenteraad<br />

vastgesteld.<br />

het basisplan<br />

Hoewel aangenomen werd dat Katwijk aan Zee voor<br />

westelijk Zuid-Holland een belangrijke recreatiefunctie<br />

zou vervullen, was de badplaatsfunctie van Katwijk<br />

aan Zee in het plan duidelijk ondergeschikt aan de<br />

lokale belangen. Het dualistische karakter van Katwijk<br />

aan Zee werd hierdoor gehandhaafd en versterkt. Het<br />

‘vissersdorp’ behield zijn eigen sfeer. De ‘badplaats’<br />

kreeg alleen rond de kruising met de Voorstraat de kans<br />

tot bloei te komen. Hier werd de Boulevard verbreed tot<br />

een ‘zeeplein’ dat een riant uitzicht over de kust moest<br />

bieden. Aan het zeeplein was ruimte gereserveerd voor<br />

enkele hotels, een bioscoop en een gebouw met een<br />

busstation en diverse openbare functies. Doordat alle<br />

verkeer op het plein werd geconcentreerd, zou hier de<br />

gewenste levendigheid ontstaan.<br />

Door de grote behoefte aan woningen, de beperkte<br />

uitbreidingsmogelijkheden en de bescheiden ambities<br />

ten aanzien van het toerisme overheerste ook aan de<br />

Boulevard de woonbebouwing. Daar<strong>na</strong>ast bleef het<br />

aantal hotels beperkt door het systeem van particuliere<br />

kamerverhuur, dat diep verankerd zat in de lokale<br />

traditie.<br />

Door het niveauverschil was het mogelijk ter hoogte van<br />

de vuurtoren de Boulevard te splitsen in een boven- en<br />

een benedenweg. De bovenweg bood plaats aan een<br />

terras, een hotel met appartementenvleugel en enkele<br />

vrijstaande zomerhuisjes. Aan de benedenweg konden<br />

enkele <strong>klein</strong>e paviljoens worden geplaatst. Hierdoor zou<br />

de oprichting van rommelige bouwsels op het strand<br />

worden tegengegaan en werd het badleven enigszins<br />

verspreid over het strand.<br />

De bovenweg kreeg uiteindelijk een andere invulling; de<br />

benedenweg werd daadwerkelijk gerealiseerd en dient<br />

ook nu nog ter ontsluiting van aangelegen paviljoens.<br />

Zowel het ‘vissersdorp’ als de Boulevard werd ontsloten<br />

door de Zeeweg – die werd verbeterd en doorgetrokken<br />

– de trambaan en de Voorstraat. Dit wegenpatroon<br />

sloot aan op een evenwijdig aan de Boulevard lopende<br />

winkelstraat. Deze winkelstraat diende tevens als<br />

verbinding tussen het vissersdorp en de badplaats en<br />

ook de weg uit Wasse<strong>na</strong>ar zou op deze weg aansluiten.<br />

De straat werd slechts op een paar plaatsen met de<br />

Boulevard verbonden om geen waardevolle bouwgrond<br />

verloren te laten gaan en de invloed van de zeewind te<br />

beperken. Deze straat met winkels, winkelpaviljoens en<br />

cafés zou zo ook bij ongunstig weer een aantrekkelijk<br />

verblijfsmilieu voor de badgasten zijn.<br />

Om de toe<strong>na</strong>me van het autoverkeer <strong>na</strong>ar Katwijk<br />

aan Zee op te vangen werd conform de voorschiften<br />

23


invoegen kaart met<br />

architectenverdeling<br />

Wederopbouw Katwijk - basisplan 1946, architectenverdeling.


cultuurhistorische achtergronden<br />

uit de Badplaatsennota aan beide uiteinden van de<br />

Boulevard ruimte voor parkeerterreinen opgenomen: in<br />

het noorden, dichtbij het centrum en bij de vuurtoren,<br />

waarvan vooral door verkeer vanuit Wasse<strong>na</strong>ar gebruik<br />

gemaakt zou worden.<br />

uitwerking van het basisplan<br />

Per zone bepaalde de hoofdarchitect in overleg met<br />

de supervisor de richtlijnen voor de architectonische<br />

uitwerking. De hoofdarchitect was tevens<br />

verantwoordelijk voor de keuze van de overwegend<br />

jonge, lokale architecten die binnen deze richtlijnen<br />

moesten werken. In afwijking van de voordien<br />

gebruikelijke gang van zaken konden de getroffenen dus<br />

niet zonder meer hun eigen architect kiezen. Het streven<br />

<strong>na</strong>ar behoud van het gevarieerde, individuele karakter<br />

van de Katwijkse bebouwing leidde ertoe dat ook binnen<br />

de zones gewerkt werd met een groot aantal architecten.<br />

De verdeling van de hoofdarchitecten over het<br />

plangebied was als volgt. Holt was verantwoordelijk<br />

voor het Vuurtorenplan, direct ten noorden van het<br />

zeehospitium. Van Embden voor het zuidelijke deel<br />

van de Boulevard, tussen vuurtoren en Oude Kerk,<br />

Smits voor de bebouwing bij de Oude Kerk en Jonkman<br />

voor de Boulevardbebouwing tussen de kerk en de<br />

Voorstraat. Vanwege zijn ‘neutrale’ stijl kreeg Komter de<br />

bebouwing aan het zeeplein toegewezen, Kuiper was<br />

verantwoordelijk voor de bebouwing tussen dit plein<br />

en de uitwatering van de Oude Rijn. De overige vier<br />

architecten werden belast met de verder landinwaarts<br />

gelegen locaties, aan de Oude Rijn (Van der Steur)<br />

en de verder oostelijk gelegen uitbreidingslocaties.<br />

De hoofdarchitecten maakten de schetsen voor de<br />

bebouwing van hun zone en voor markante objecten en<br />

bepaalden daarmee de architectonische norm voor de<br />

uitvoerende architecten.<br />

uitgangspunten voor de uitwerking<br />

• Binnen een zekere uniformiteit voor straatwanden<br />

en blokken werd een individuele bebouwingswijze<br />

aangehouden, waardoor afwisseling in het<br />

straatbeeld zou ontstaan en werd aangesloten bij het<br />

oorspronkelijke karakter van het dorp;<br />

• De panden aan de Boulevard dienden 6,50 meter<br />

breed te worden. Van deze norm is overigens ten<br />

tijde van de wederopbouw al op een aantal plaatsen<br />

afgeweken;<br />

• De goothoogte mocht maximaal 10,50 meter<br />

bedragen; alleen aan het noordelijke uiteinde van<br />

de Boulevard en rond de Voorstraat werd hogere<br />

bebouwing gerealiseerd;<br />

• Alle woningen zouden eengezinshuizen worden. Bij<br />

uitzondering konden boven- en benedenwoningen<br />

worden gebouwd. Appartementen werden over het<br />

25


De Boulevard in 1960, gezien va<strong>na</strong>f de kerktoren (foto collectie Katwijks Museum).


cultuurhistorische achtergronden<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

algemeen ongeschikt gevonden voor een plaats als<br />

Katwijk aan Zee. Op sommige plaatsen werd echter<br />

toch ruimte geboden voor appartementengebouwen;<br />

De bebouwing aan de Boulevard en enkele zijstraten<br />

kreeg een fl auwe dakhelling die varieerde van 15 tot<br />

20 graden met uitzondering van het centrumgebied<br />

(geen dakhelling en andere dakvormen toegestaan),<br />

het gebied rond de kerk (hellingshoek 40-60 graden)<br />

en het gebied rond de vuurtoren (plat);<br />

Er werden voor de Boulevard geen bindende<br />

voorschriften gehanteerd ten aanzien van materiaalen<br />

kleurgebruik; wel werd gestreefd <strong>na</strong>ar het gebruik<br />

van lichte tinten. Hierdoor is in gele of rode baksteen<br />

gebouwd en veel gebruik gemaakt van wit als kleur<br />

voor kozijnen en accenten;<br />

Variatie in de steensoort voor de gevels<br />

was onvermijdelijk als gevolg van de grote<br />

materiaalschaarste;<br />

Ook voor het bestraten van de Boulevard en<br />

omliggende straten werden de oorspronkelijke<br />

straatklinkers hergebruikt.<br />

een nieuwe supervisor<br />

Vanwege de hoge leeftijd van Van der Kloot Meijburg<br />

sr. werd in juni 1953 door Van Embden opgevolgd als<br />

supervisor voor de uitbreiding en wederopbouw van<br />

Katwijk aan Zee. Deze kreeg de opdracht een nieuw<br />

uitbreidingsplan te maken en werd tevens belast met<br />

het welstandstoezicht voor het wederopbouwgebied.<br />

Hoewel de wederopbouw een jaar later al grotendeels<br />

gerealiseerd was, zouden zijn ideeën bepalend zijn voor<br />

het karakter van het doorgaande gevelbeeld van de<br />

Boulevard.<br />

Zeehospitium<br />

Ten zuiden van de Boulevard ligt het terrein van het<br />

Rijnlands Zeehospitium (voorheen Rotterdamsch<br />

Zeehospitium geheten). Het terrein vormt van oudsher<br />

de overgang van bebouwd Katwijk <strong>na</strong>ar de zuidduinen.<br />

De eerste bebouwing dateert van 1908 en is één van de<br />

eerste Nederlandse openluchtscholen. Deze bebouwing<br />

is niet direct aan de Boulevard gelegen en daardoor<br />

bewaard gebleven in de oorlog.<br />

Aan het begin van de twintigste eeuw ontstonden de<br />

eerste openluchtscholen. Dit was het gevolg van de<br />

opvatting dat kinderen met een zwakke gezondheid<br />

niet op gewone scholen thuishoorden, maar medisch<br />

behandeld moesten worden op speciale scholen buiten<br />

de stad. Zwakke kinderen kregen hier een kuur van<br />

goede voeding, hygiëne, rust en zoveel mogelijk frisse<br />

lucht en zonlicht. Onderwijs maakte een vast deel uit van<br />

het dagprogramma.<br />

Sa<strong>na</strong>toria voor de behandeling van tuberculose<br />

speelden een voortrekkersrol bij de ontwikkeling van<br />

openluchtscholen in Nederland omdat gebleken was<br />

27


Links: de Waaier.<br />

Boven en onder: het Zeehospitium, begin 20e eeuw. Het<br />

afgebeelde gebouw is inmiddels gesloopt.


dat openluchtonderwijs een positieve invloed had op de<br />

behandeling van tuberculosepatiënten.<br />

Het Rijnlands Zeehospitium in Katwijk aan Zee (1908)<br />

was oorspronkelijk een sa<strong>na</strong>torium voor kinderen<br />

met tuberculose. In eerste instantie lag de <strong>na</strong>druk op<br />

de geneeskundige verzorging. Deze werd weliswaar<br />

gecombineerd met onderwijs, maar de voorzieningen<br />

hiervoor waren nog beperkt. Goed onderwijs voor de<br />

patiënten werd echter steeds belangrijker gevonden. In<br />

1933 werd daarom een nieuwe vleugel met leslokalen<br />

in gebruik genomen. De lokalen werden op het zuiden<br />

gericht en grensden aan een ruim zonneterras, voor<br />

onderwijs in de buitenlucht.<br />

Als gevolg van onder meer de veranderende opvattingen<br />

over de geestelijke en lichamelijke gezondheidszorg<br />

is het karakter van de openluchtscholen in de loop der<br />

jaren sterk veranderd. Slechts weinig openluchtscholen<br />

vervullen nog hun oorspronkelijke functie. Veel<br />

openluchtscholen zijn getransformeerd tot gewone<br />

basisschool of hebben een niet-onderwijsgerelateerde<br />

functie gekregen.<br />

Het Zeehospitium in Katwijk aan Zee was tot 2003<br />

een multifunctionele voorziening, die dienst deed als<br />

voorzieningen- en revalidatiecentrum, een wooncentrum<br />

voor volwassenen met een lichamelijke beperking en een<br />

school voor lichamelijk en/ of verstandelijk gehandicapte<br />

kinderen. In 2003 zijn het revalidatiecentrum en de<br />

school verhuisd <strong>na</strong>ar Leiden. Op dit moment vindt op<br />

het terrein van het Zeehospitium omgekeerde integratie<br />

plaats, waarbij dit gebied wordt omgevormd tot een<br />

woonbuurt. In deze woonbuurt komen 122 volwassenen<br />

met een lichamelijke beperking te wonen.<br />

In de loop der jaren zijn op het terrein verschillende<br />

gebouwen bijgebouwd en weer verdwenen. Hierbij<br />

varieerde de indeling van de bebouwing op het terrein<br />

tussen de duinen, maar het duinlandschap fungeerde<br />

wel altijd als aanknopingspunt voor het ontwerp. Van de<br />

oorspronkelijke hoofdopzet resten nog het Hoofdgebouw<br />

en de Waaier.<br />

Het hoofdgebouw is een markant gebouw ontworpen<br />

door architect Molenbroek. Het gebouw werd op een<br />

prominente plaats gesitueerd, centraal op het hoogste<br />

punt van het terrein, wat geaccentueerd werd door het<br />

dak. Het gebouw is duidelijk gericht op de zee. Het kent<br />

een robuuste structuur van stevig metselwerk, met diepe<br />

neggen en veranda en loggia op zee gericht. Op de<br />

verdieping wordt vanuit het gebouw een prachtig zicht op<br />

de zee, de duinen en Katwijk geboden.<br />

De Waaier is een markant gebouw, gelegen aan<br />

de Boulevard en kan ook als beëindiging van deze<br />

Boulevard worden gezien. Het gebouw dateert uit 1928<br />

en is ontworpen door architect M.C. van Straten (ligzaal<br />

voor 15-20 jonge tuberculosepatiëntjes).<br />

Het gebouw, ook bekend onder de <strong>na</strong>am Feyenoord<br />

paviljoen en daarvoor als de Zeehal, markeert het terrein<br />

en valt op door zijn detaillering in eenvoudige materialen,<br />

baksteen en beton in een sobere vormgeving. De<br />

afgeronde hoeken (als door de wind gevormd) zijn heel<br />

bijzonder. Het gebouw is aan de lijzijde zoveel mogelijk<br />

dicht, de loefzijde is open met grote deuren.<br />

29


Deel 1 ruimtelijke a<strong>na</strong>lyse<br />

31


uimtelijke a<strong>na</strong>lyse<br />

uitgangspunten wederopbouwplan<br />

Boulevard<br />

De uitgangspunten uit de wederopbouwperiode bepalen<br />

ook nu nog belangrijke kenmerken van de Boulevard.<br />

• Het karakter van het dorp staat voorop: eenvoud en<br />

gemoedelijkheid, geen grootschalige ontwikkelingen of<br />

beconcurreren van omliggende badplaatsen;<br />

• Wonen als belangrijkste functie langs de Boulevard;<br />

• Beperkte hotelontwikkeling door de traditie van<br />

particuliere kamerverhuur;<br />

• Ruimte voor levendigheid en een grovere korrel<br />

rond het plein aan het uiteinde van de Voorstraat<br />

(centrumfunctie, combi<strong>na</strong>tie met OV-halte);<br />

• Ruimte voor parkeren aan de uiteinden van de<br />

Boulevard;<br />

• Winkels geconcentreerd in parallelstraat achter de<br />

Boulevard;<br />

• versterkt dualistisch karakter van vissersdorp en<br />

badplaats door de scheiding tussen zee en dorp<br />

middels een aanééngesloten bebouwingswand (de<br />

Boulevard);<br />

• Individuele, pandsgewijze vormgeving; gevarieerd<br />

gevelbeeld (<strong>klein</strong>e korrel);<br />

• Bebouwing: fl auwe dakhelling en gebruik van lichte<br />

kleuren, met uitzondering van enkele specifi eke<br />

deelgebieden.<br />

andere badplaatsen<br />

Het contrast met andere badplaatsen met een <strong>na</strong> de<br />

oorlog herbouwde boulevard is opvallend.<br />

In plaatsen als Scheveningen en Noordwijk lagen de<br />

ambities <strong>na</strong> de oorlog hoog. In de decennia <strong>na</strong> de<br />

wederopbouw kreeg de commercie vrij baan waardoor<br />

een muur van hotels, appartementen en strandtenten<br />

verrees. De boulevards van Scheveningen en Noordwijk<br />

zijn daardoor pluriformer en grootschaliger van karakter<br />

en kennen een veel grotere diversiteit aan functies.<br />

In beide badplaatsen varieert de bebouwing aan<br />

de boulevard sterk in maat, schaal en bouwperiode<br />

waardoor een onsamenhangend beeld is ontstaan.<br />

De boulevard heeft hier desondanks een bijzonder<br />

stedelijk beeld waarin hoogbouw en grootschalige<br />

hotelaccommodaties domineren.<br />

Met <strong>na</strong>me in Scheveningen overheerst de stenigheid<br />

van de openbare ruimte, waar in Katwijk aan Zee en<br />

Noordwijk de duinenrij zorgt voor een veel <strong>na</strong>tuurlijker<br />

aanblik.<br />

Een kustplaats als Vlissingen was in de Badplaatsennota<br />

net als Katwijk aan Zee aangewezen als badplaats<br />

voor massaal dagbezoek. Ook hier werd onderscheid<br />

gemaakt tussen het oude centrum en de badplaats en<br />

diende de Boulevardbebouwing als windscherm voor<br />

33


oven:<br />

De Boulevard van Vlissingen.<br />

midden:<br />

De Boulevard van Scheveningen,<br />

pier en Kurhaus.<br />

onder:<br />

Noordwijk, zicht op de Boulevard,<br />

noordwaarts va<strong>na</strong>f de Hotels van<br />

Oranje.


uimtelijke a<strong>na</strong>lyse<br />

het achterliggende gebied. Soberheid en eenvoud<br />

domineerden het gevelbeeld.<br />

Toch werd ook in Vlissingen <strong>na</strong>drukkelijk gekozen voor<br />

hoogbouw, waardoor de Boulevardbebouwing een<br />

solitaire strook vormt tussen de zee en de kern. Het<br />

tegenwoordige beeld van deze Boulevard wordt net als<br />

in Noordwijk bepaald door een grote variatie in maat,<br />

schaal en bouwperiode.<br />

De lokale karakteristiek, saneringsopgave en de<br />

bescheiden ambities in het Katwijk van <strong>na</strong> de oorlog<br />

leidden tot een plan waarin <strong>klein</strong>schaligheid, een<br />

eenduidig beeld en de lokale identiteit bepalend<br />

waren. Het is opmerkelijk dat dit beeld nog steeds als<br />

zodanig herkenbaar is. De Boulevard van Katwijk aan<br />

Zee onderscheidt zich daardoor duidelijk van haar<br />

‘concurrenten’.<br />

hoofdopzet<br />

De Boulevard van Katwijk aan Zee bestaat voor<strong>na</strong>melijk<br />

uit rijen lintbebouwing evenwijdig aan de kustlijn van<br />

gemiddeld ongeveer drie lagen hoog. In het midden<br />

van de Boulevard is sprake van een schaalsprong in de<br />

bebouwingswand, doordat daar wat grotere en hogere<br />

bebouwing is geplaatst, met overwegend een hotel- en/<br />

of restaurantfunctie.<br />

De Boulevard is een lineair element dat de overgang<br />

vormt tussen het dorp en het strand van Katwijk aan<br />

Zee. Aan de Boulevard overheerst de woonfunctie<br />

met de blik gericht op de zee, afgewisseld met enkele<br />

hotels/restaurants en panden die zijn ingericht als<br />

pension. Het deel van de Boulevard va<strong>na</strong>f de Rijnmond<br />

tot de Seinpoststraat heeft met uitzondering van<br />

enkele <strong>klein</strong>ere gebieden (afzonderlijk behandeld<br />

in de hieropvolgende paragrafen) een eenduidig<br />

bebouwingsbeeld, hoofdvorm, dakhelling en opzet,<br />

met overwegend pandsgewijze verschillen in kleur- en<br />

materiaalgebruik, detaillering en or<strong>na</strong>mentiek. Daar waar<br />

zijstraten uitkomen op de Boulevard is een overgang<br />

<strong>na</strong>ar de achterliggende bebouwing gelegd door de<br />

ingangen van de hoekpanden in de zijstraten te plaatsen<br />

en/of het bebouwingsbeeld van de Boulevard door te<br />

zetten in de zijstraten. Hierdoor vormt de Boulevard van<br />

Katwijk aan Zee (in tegenstelling tot die van Vlissingen)<br />

een harmonieus geheel met de achterliggende<br />

bebouwing.<br />

Gezien va<strong>na</strong>f zee rijst Katwijks zeefront op als een<br />

tribune, opgebouwd uit het strand, de duinenrij, het<br />

maaiveld van de Boulevard en de bebouwingsstrook<br />

daarachter.<br />

Bijzondere bebouwing is te vinden in het centrum, rond<br />

de monding van de Voorstraat, en aan de uiteinden<br />

van de Boulevard (hotel Savoy aan de noordzijde en<br />

35


uimtelijke a<strong>na</strong>lyse<br />

het gebouw de Waaier aan de zuidzijde). Daar<strong>na</strong>ast<br />

vallen de Oude Kerk en de vuurtoren op, die de<br />

bebouwingswand ten zuiden van het centrum in twee<br />

ongeveer gelijke stukken verdelen.<br />

bebouwing<br />

Hoewel de huidige bebouwing als geheel van een<br />

afstand een redelijk eenduidige uitstraling heeft, blijken<br />

op een lager schaalniveau nog steeds de verschillende<br />

opvattingen van de hoofdarchitecten die de planvorming<br />

begeleidden.<br />

Om een zo goed mogelijke beschrijving van de<br />

uitbreidingsmogelijkheden te maken is een onderscheid<br />

gemaakt in zes verschillende samenhangende<br />

deelgebieden.<br />

Deze deelgebieden zijn grotendeels in overeenstemming<br />

met de tijdens de wederopbouw onderscheiden<br />

gebieden en blijken ook nu nog duidelijk verschillende<br />

karakters hebben.<br />

Binnen deze bebouwingstypologieën van de zes<br />

deelgebieden vormen de achterkanten van de<br />

bebouwing een belangrijk aandachtspunt als gevolg<br />

van de voor Katwijk aan Zee kenmerkende traditie van<br />

particuliere kamer- en woningverhuur en de gevraagde<br />

ruimte voor uitbreiding. Voor de deelgebieden I en II<br />

wordt hier apart aandacht aan besteed.<br />

Per deelgebied worden in deel II van dit document<br />

kenmerken en criteria weergegeven.<br />

deelgebieden<br />

I bebouwingslint<br />

Het noordelijk deel tussen Rijnmond en Koningin<br />

Wilhelmi<strong>na</strong>straat vertoont sterke overeenkomsten met<br />

een middendeel, globaal gelegen tussen Voorstraat en<br />

Andreasplein en een zuidelijk deel, gelegen tussen B.J.<br />

Blommerstraat en Vuurbaakplein. De handschriften van<br />

de coördinerende architecten Holt (noord), Jonkman<br />

(midden) en Van Embden (zuid) verschilden slechts<br />

op onderdelen. In al deze gebieden is sprake van een<br />

doorgaande wandbebouwing waarbij voor<strong>na</strong>melijk<br />

onderscheid is gemaakt op perceelsniveau. Deze<br />

drie gebieden vormen samen het eerste deelgebied;<br />

het bebouwingslint. Waar onderscheid is te maken<br />

in bebouwingskenmerken tussen de verschillende<br />

gebieden wordt dit in de kenmerken en criteria apart<br />

aangegeven.<br />

II centrum<br />

Het tweede deelgebied betreft de bebouwing in het<br />

centrumdeel, tussen Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat en<br />

Voorstraat. De bebouwing hier kenmerkt zich door<br />

grotere afwisseling in hoogte en breedte van de gevels.<br />

Tevens stamt de bebouwing uit verschillende bouw- en<br />

37


Verdeling Boulevard in deelgebieden<br />

I. bebouwingslint<br />

II. centrum<br />

III. andreashof<br />

IV. vuurtorenplan<br />

V. hotel Savoy<br />

VI. Zeehospitium en zuidboulevard


uimtelijke a<strong>na</strong>lyse<br />

stijlperioden en komen hier in tegenstelling tot de overige<br />

bebouwing langs de Boulevard veel platte daken voor.<br />

De rij woningen direct ten zuiden van de Koningin<br />

Wilhelmi<strong>na</strong>straat valt qua typologie onder het eerste<br />

deelgebied (bebouwingslint). Deze rij is echter opgevat<br />

als onderdeel van het centrumgebied doordat de<br />

bebouwing hier direct op aansluit en mede daardoor<br />

meer ontwikkelingsmogelijkheden biedt dan de rest<br />

van het bebouwingslint. Bovendien vormt het een<br />

helder afgebakend bouwblok, waardoor eventuele<br />

ontwikkelingen een duidelijke begrenzing krijgen.<br />

Centrumontwikkelingen in het bebouwingslint ten<br />

zuiden van het huidige centrum zullen daarentegen<br />

leiden tot verrommeling. Vanwege zijn functie en<br />

verschijningsvorm wordt wel het hoekpand ten zuiden<br />

van de Voorstraat (het huidige hotel Riche) bij de<br />

typologie van het centrumgebied ondergebracht.<br />

Ook het pand direct ten noorden van de Koningin<br />

Wilhelmi<strong>na</strong>straat kan bij het centrum worden betrokken<br />

indien het centrum aan de noordzijde wordt uitgebreid.<br />

III Andreashof<br />

Binnen de aaneengesloten wandbebouwing van<br />

de Boulevard neemt de solitaire bebouwing tussen<br />

Andreasplein en B.J. Blommerstraat een aparte positie<br />

in. De St. Andreaskerk, die in de Tweede Wereldoorlog<br />

met uitzondering van de toren gespaard is gebleven,<br />

vormt hier samen met de vroeg <strong>na</strong>oorlogse bebouwing<br />

aan het Andreashof een apart ensemble.<br />

IV vuurtorenplan<br />

Het vierde deelgebied langs de Boulevard betreft de<br />

bebouwing aan het zuidelijke deel, tussen Vuurbaakplein<br />

en Seinpoststraat. Hier vormt de (eveneens in de<br />

oorlog gespaard gebleven) vuurtoren een belangrijk<br />

oriëntatiepunt. Ten opzichte van de boulevardbebouwing<br />

is deze een vijftigtal meters verder <strong>na</strong>ar achteren<br />

gelegen waardoor er een voorplein is ontstaan.<br />

Eve<strong>na</strong>ls de bebouwing van het Andreashof is de<br />

bebouwing hier grotendeels wit geschilderd. De rooilijn<br />

van de meest zuidelijke (woon)bebouwing is in een hoek<br />

geplaatst ten opzichte van de doorgaande Boulevard.<br />

Daar<strong>na</strong>ast zorgen ook verspringingen in de gevel en de<br />

modernistische vormentaal voor een afwisselend beeld<br />

ten opzichte van de overige bebouwing.<br />

V hotel Savoy<br />

Aan de noordzijde van de Boulevard is een bijzonder<br />

object gelegen. Het betreft het vooroorlogse hotel Savoy.<br />

Dit gebouw maakt geen deel uit van de aaneengesloten<br />

bebouwingswand, maar vormt een solitaire beëindiging<br />

van de Boulevard.<br />

39


Overzicht deelgebieden in luchtfoto.<br />

1 2<br />

3 4<br />

3D beelden<br />

Bestaande bebouwing:<br />

1. bebouwingslint<br />

2. centrum<br />

3. Andreashof<br />

4. vuurtorenplan


uimtelijke a<strong>na</strong>lyse<br />

VI Zeehospitium en zuidboulevard<br />

In tegenstelling tot het bebouwde deel van de Boulevard,<br />

waar het grotendeels aaneengesloten bebouwingslint<br />

het beeld bepaalt, wordt de Boulevard ten zuiden<br />

van de Seinpoststraat in feite ingeklemd tussen twee<br />

duinenrijen. Deze dubbele duinenrij is kenmerkend<br />

voor dit deel van de Boulevard. Bebouwing direct aan<br />

de Boulevard is schaars, heeft een beperkte hoogte<br />

en is vrijstaand, zodat duidelijke doorzichten <strong>na</strong>ar<br />

het achterliggende landschap bestaan. Alleen het<br />

appartementencomplex op het meest zuidelijk deel van<br />

de Boulevard onttrekt zich uit dit beeld. De bebouwing<br />

van het Zeehospitium ligt verscholen achter het duin en<br />

is va<strong>na</strong>f de weg niet of <strong>na</strong>uwelijks zichtbaar. Uitzondering<br />

hierop vormt het gebouw ‘de Waaier’ dat door zijn ligging<br />

en bijzondere uitstraling zowel een beëindiging vormt<br />

van de bebouwingswand van de Boulevard als een<br />

markering voor het achterliggende duingebied met losse<br />

bebouwing.<br />

infrastructuur<br />

De Boulevard is, net als vroeger het geval was, in<br />

beide richtingen voor het autoverkeer toegankelijk. De<br />

belangrijkste toevoerwegen sluiten aan de noordzijde<br />

en de zuidzijde en halverwege bij de Koningin<br />

Wilhelmi<strong>na</strong>straat, aan op de Boulevard. Oorspronkelijk<br />

vervulde de inmiddels als voetgangersgebied ingerichte<br />

Voorstraat deze rol.<br />

De voetganger beschikt over een brede fl aneerstrook<br />

aan de zeezijde en een trottoir aan de Boulevardzijde.<br />

Dwarsstegen en enkele op regelmatige afstand van<br />

elkaar gelegen dwarsstraten verbinden de Boulevard met<br />

het achtergelegen (winkel)gebied. Bij de monding van de<br />

Voorstraat is de rijweg verbreed tot een plein en ook in<br />

het duin ter hoogte van de vuurtoren is een pleinruimte<br />

gerealiseerd. Door de inrichting van de Voorstraat als<br />

voetgangersgebied komt het op het centrale plein tot een<br />

confrontatie van het autoverkeer op de Boulevard en de<br />

voetgangers tussen het strand en de Voorstraat.<br />

De ontsluiting van de achtererven vindt plaats via<br />

achterpaden en -straten met een informeel karakter,<br />

waardoor een duidelijk onderscheid bestaat tussen de<br />

voorzijde aan de Boulevard en de achterzijde.<br />

openbare ruimte<br />

Bij de recente herinrichting van het openbaar gebied is<br />

de oorspronkelijke hoofdopzet in grote lijnen gevolgd.<br />

Op onderdelen is deze aangepast aan het hedendaags<br />

gebruik, zoals blijkt uit de grotere breedte van de<br />

fl aneerstrook, de parkeer- en stallingsmogelijkheden<br />

voor auto en fi ets en kleur- en materiaalgebruik. Het<br />

beeld van de openbare ruimte is rustig en heeft een<br />

continu karakter. De tijdloze uitstraling sluit goed aan<br />

bij de architectonische karakteristiek van de bebouwing<br />

enerzijds en het beeld van duinen en strand anderzijds.<br />

Opvallend is het hoogteverloop van de Boulevard. Aan<br />

41


links: schets hoogteverloop van de Boulevard in Katwijk, met<br />

daaronder de rechtlopende kustverdediging op 8m boven<br />

NAP in groen (overdreven voorgesteld).<br />

onder: werkelijk profi el en hoogteverloop Boulevard Katwijk<br />

huidige situatie gezien va<strong>na</strong>f het strand<br />

geheel onder: profi el en hoogteverloop Katwijk bij ophogen<br />

kust tot 8m boven NAP gezien va<strong>na</strong>f het strand (dijk in<br />

duinsce<strong>na</strong>rio).<br />

rechterpagi<strong>na</strong>: dijk in duinsce<strong>na</strong>rio kustversterking Katwijk,<br />

plattegrond en doorsnede


uimtelijke a<strong>na</strong>lyse<br />

de uiteinden ligt de Boulevard op + 11 meter boven NAP,<br />

in het centrumgebied slechts op 6 meter boven NAP. Het<br />

ruimtelijk effect van het verloop van de Boulevard wordt<br />

versterkt door de in hoogte tamelijk uniforme bebouwing:<br />

de noklijn volgt min of meer het hoogteverloop van het<br />

maaiveld.<br />

Op regelmatige afstand van elkaar zijn in het openbaar<br />

gebied pleinruimten aangelegd. Deze pleinen zijn<br />

gekoppeld aan bijzondere plekken of bebouwing: in<br />

het duin bij de vuurtoren en tussen de rijweg en de<br />

vuurtoren, de open ruimte rond de kerk, het Andreashof<br />

<strong>na</strong>ast de kerk en bij de monding van de Voorstraat.<br />

Langs de Boulevard zijn plaatsen voor (tijdelijke) kiosken<br />

gecreëerd.<br />

achterliggend beleid<br />

ruimtelijke verkenning kust Katwijk<br />

De beleidsnota “Ruimtelijke verkenning kust Katwijk”<br />

draagt ideeën aan voor kustversterkingsmaatregelen<br />

rond Katwijk. Op het tijdstip van het tot stand komen<br />

van dit document zijn de maatregelen die genomen<br />

zullen worden nog niet bekend. Wel is duidelijk dat voor<br />

het laagste deel van de Boulevard een ophoging wordt<br />

gerealiseerd, die va<strong>na</strong>f maaiveldniveau op de openbare<br />

weg het directe zicht op zee zal belemmeren. Hoewel dit<br />

ook het aanzicht van de Boulevard verandert, doet dit<br />

niets af aan de huidige bebouwingskenmerken van de<br />

wederopbouwperiode en zullen de kenmerken en criteria<br />

zoals opgesteld in deel 2 van dit beeldkwaliteitplan<br />

blijven gelden. Om het gebied van verderaf als centrum<br />

te herkennen en markeren kunnen deze maatregelen<br />

een extra argument zijn om de bebouwing hier wat<br />

volumineuzer en hoger te maken.<br />

Voor de inrichting van de openbare ruimte zullen aan de<br />

hand van nieuwe inpassingen op termijn wellicht andere<br />

voorwaarden moeten worden gesteld.<br />

43


Boulevard<br />

Andreasplein<br />

Rijnmond<br />

Jan Tooropstraat<br />

Te Brittenstraat<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

B l<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ulev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

evar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ard<br />

Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat<br />

Waaigat<br />

Voorstraat<br />

Koningin Emmastraat<br />

Boulevard<br />

Andreashof


45<br />

deel 2 kenmerken en criteria<br />

Princestraat<br />

B.J. Blommerstraat<br />

Vuurbaakplein<br />

Seinpoststraat<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

P in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

ince<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

c st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

s ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

r at<br />

at<br />

at<br />

at<br />

at<br />

at<br />

at<br />

at<br />

at<br />

at<br />

Boulevard<br />

Sportlaan


lok C<br />

blok B<br />

blok A<br />

blok A<br />

Bebouwingslint blok A - Rijnmond tot Jan Tooropstraat.<br />

Kenmerkende beelden bebouwingslint.<br />

Links: woonbebouwing. Rechts: <strong>klein</strong>schalig hotel.<br />

blok B<br />

blok C


I bebouwingslint kenmerken<br />

kenmerken<br />

bouwmassa archetype<br />

De bebouwing in de bebouwingslinten vormt een gesloten straatwand,<br />

die geplaatst is in één rooilijn, volgend aan de weg. De straatwand<br />

heeft een samengestelde massaopbouw van individuele panden. De<br />

gevelbreedte bedraagt overwegend ca. 6,5 meter.<br />

De individualiteit van de panden wordt be<strong>na</strong>drukt door het variërende<br />

kleurgebruik, de hoge gemetselde schoorstenen en de individuele<br />

verschillen in de gevelindeling. Daar<strong>na</strong>ast bestaan <strong>klein</strong>e verschillen in<br />

nok- en goothoogte als gevolg van het geaccidenteerde maaiveld. De<br />

hoogteverschillen worden geaccentueerd door grote dakoverstekken.<br />

varianten<br />

Verspringing in nok- en goothoogte per pand of groepsgewijs.<br />

Meer of minder sterk verhoogde terrassen aan voorzijden.<br />

gebruik archetype<br />

De panden in het bebouwingslint zijn in gebruik als woonhuis of<br />

pension. De panden op de hoek van een straat bevatten vrijwel<br />

allemaal appartementen.<br />

gevelopbouw archetype<br />

De bebouwing is uitgevoerd in drie bouwlagen. De fl auw hellende<br />

zadeldaken (helling maximaal 20 graden) hebben grote overstekken.<br />

De nokrichting is evenwijdig aan de straat.<br />

varianten<br />

De bovenste bouwlaag is vaak afwijkend van karakter: <strong>klein</strong>ere<br />

vensters of een terugspringende bovenverdieping accentueren de<br />

slaap- of zoldervertrekken.<br />

Uitzonderingen in twee of vier bouwlagen.<br />

bouwmassa<br />

dakhelling<br />

gevelcompositie<br />

47


Gevelwanden blok A.


I bebouwingslint kenmerken<br />

gevelcompositie archetype<br />

De panden hebben een duidelijke asymmetrische, tweebeukige<br />

indeling. Entree en stijgpunt bevinden zich in een smalle beuk, de<br />

woonvertrekken in een brede beuk (breedteverhouding ongeveer 1:2).<br />

De gevelopeningen in de smalle beuk zijn <strong>klein</strong>er dan die in de brede<br />

beuk.<br />

De entrees zijn in het gevelvlak geplaatst en springen niet in of uit.<br />

Voordeuren zijn altijd voorzien van één of meerdere ramen<br />

varianten<br />

De entrees van de hoekpanden bevinden zich ‘om de hoek’, in de<br />

zijstraat.<br />

De voorgevels zijn in de brede beuk wisselend voorzien van erkers<br />

en/of balkons. De bovenzijde van een erker dient als balkon voor de<br />

tweede bouwlaag, zodat een optimale beleving van strand en zee<br />

mogelijk is.<br />

Balkons komen zowel uitkragend als inpandig voor.<br />

or<strong>na</strong>mentiek archetype<br />

Het gevelbeeld is ingetogen en wordt gekenmerkt door een hoge mate<br />

van soberheid.<br />

varianten<br />

Indien aanwezig beperkt de or<strong>na</strong>mentiek zich tot motieven in de<br />

borstweringen en <strong>na</strong>men van woningen of pensions, in het hekwerk<br />

van balustrades of op de gevels. Zonder expliciet of fi guratief te<br />

worden maakt deze or<strong>na</strong>mentiek het beeld aange<strong>na</strong>am.<br />

erkers<br />

or<strong>na</strong>mentiek borstweringen<br />

or<strong>na</strong>mentiek hekwerk<br />

49


1 2 3<br />

4 5 6 7<br />

Rijnmond<br />

bebouwingslint A.<br />

Jan Tooropstraat<br />

Te Brittenstraat<br />

Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat<br />

1,2: Hotelbebouwing wijkt af van het<br />

doorgaande beeld. Met <strong>na</strong>me het hotel<br />

op foto 2 werkt verstorend door de<br />

grote schaalsprong en het platte dak.<br />

3,4: Hoekbebouwing heeft een entree<br />

aan de zijkant, hier bevinden zich<br />

appartementen.<br />

5,6: Detonerende verbouw door<br />

gebruik van niet passende detaillering,<br />

materiaal en kleuren.<br />

7: Het enige pand in het bebouwingslint<br />

met een dakopbouw op de vierde laag.<br />

Bebouwingslint blok A: Te Brittenstraat tot Koningin<br />

Wilhelmi<strong>na</strong>straat.


I bebouwingslint kenmerken<br />

materiaal en kleur archetype<br />

De gevels zijn uitgevoerd in gele of rode baksteen.<br />

Accenten (kozijnen, balustrades, dakranden) zijn wit van kleur en<br />

contrasteren met het metselwerk.<br />

De zadeldaken hebben een grijze bitumineuze toplaag (geen<br />

dakpannen).<br />

De borstweringen en balustrades zijn uitgevoerd in staal of beton of<br />

een combi<strong>na</strong>tie van beiden.<br />

varianten<br />

De bakstenen gevels zijn slechts bij uitzondering wit geschilderd.<br />

openbaar-privé archetype<br />

De overgang tussen privé en openbaar wordt gevormd door circa 3<br />

meter diepe terrassen, die worden begrensd door lage bakstenen<br />

tuinmuren.<br />

De scheiding tussen openbaar en privé wordt be<strong>na</strong>drukt door de<br />

verhoogde ligging van de terrassen ten opzichte van het trottoir.<br />

varianten<br />

Vlak verlopende of schuin oplopende tuinmuren (zie ook:<br />

verbijzonderingen).<br />

achterterreinen archetype<br />

De achterterreinen kennen een zeer gevarieerd en onrustig beeld door<br />

de geringe uniformiteit van de aanbouwen van één of twee lagen.<br />

Deze doen dienst als garage of tijdelijke woning.<br />

51


Voorstraat<br />

Bebouwingslint B.<br />

Andreasplein<br />

Bebouwingslint B in 1960.


I bebouwingslint verbijzonderingen<br />

verbijzonderingen<br />

bouwmassa blok A<br />

Verspringingen in nokhoogte vinden groepsgewijs plaats (per twee<br />

of drie panden). Sterker verhoogde terrassen met trap (hoogte<br />

eveneens verspringend per twee of drie panden).<br />

blok B<br />

Verspringingen in nokhoogte vinden overwegend per 2 panden<br />

plaats.<br />

blok C<br />

Verspringingen in nokhoogte vinden pandsgewijs plaats.<br />

gevelopbouw blok A<br />

Uitzonderingen in twee of vier lagen komen voor. Straathoeken<br />

zijn soms voorzien van bebouwing in vier lagen. Uitgezonderd het<br />

pand op de hoek met de Te Brittenstraat is een eventuele vierde<br />

bouwlaag <strong>na</strong>ar achteren geplaatst.De bovenste verdieping heeft<br />

overwegend een afwijkend karakter (schikking en grootte van<br />

vensters, loggia’s).<br />

blok B<br />

Aan de zuidzijde van blok B zijn kelders met vensters aan de<br />

voorzijde aangelegd.<br />

De bovenste verdieping heeft overwegend een afwijkend karakter<br />

(schikking en grootte van vensters). Slechts op de hoek met het<br />

Andreasplein komt bebouwing in twee lagen voor.<br />

blok C<br />

De bovenste verdieping heeft overwegend een afwijkend karakter<br />

(vooral bestaande uit een afwijkende schikking en grootte van<br />

vensters).<br />

53


B.J. Blommerstraat<br />

Bebouwingslint C.<br />

Vuurbaakplein


I bebouwingslint verbijzonderingen<br />

gevelcompositie blok A<br />

De entrees van de hoekpanden bevinden zich ‘om de hoek’.<br />

Op enkele plaatsen uitschieters <strong>na</strong>ar tweemaal de standaard<br />

gevelbreedte. Erkers aan zowel de eerste als de tweede woonlaag<br />

met daarop het balkon voor de bovenliggende woonlaag. Op<br />

één plaats zijn de balkons aan de smalle beuk (boven de entree)<br />

geplaatst. Veranda’s komen <strong>na</strong>uwelijks voor.<br />

blok B<br />

Op enkele plaatsen uitschieters <strong>na</strong>ar tweemaal de standaard<br />

gevelbreedte. Erkers zijn vrijwel afwezig, balkons en (in mindere mate)<br />

veranda’s bepalen het beeld.<br />

Erkers aan zowel de eerste als de tweede woonlaag met daarophet<br />

balkon voor de bovenliggende woonlaag. Op enkele plaatsen zijn de<br />

balkons aan de smalle beuk (boven de entree) geplaatst.<br />

blok C<br />

Op enkele plaatsen zijn de balkons aan de smalle beuk (boven de<br />

entree) geplaatst.<br />

or<strong>na</strong>mentiek blok A<br />

In betonnen borstweringen onder vensters en aan balkons, <strong>na</strong>men<br />

van woningen/pensions op de gevel.<br />

blok B<br />

In betonnen borstweringen en vormgeving ijzeren balustrades aan<br />

balkons, <strong>na</strong>men van woningen/pensions op de gevel.<br />

blok C<br />

In betonnen borstweringen en vormgeving ijzeren balustrades aan<br />

balkons, <strong>na</strong>men van woningen/pensions op de gevel.<br />

materiaal en kleur blok A<br />

Op enkele plaatsen is de bakstenen gevel witgeschilderd.<br />

55


1 2<br />

3 4<br />

5<br />

7<br />

6<br />

8<br />

illustraties:<br />

1,2,3: Balustrades zijn opgebouwd uit baksteen, (eventueel in<br />

combi<strong>na</strong>tie met beton) hout of ijzerwerk.<br />

4: Houten balustrades (links) of glazen platen (rechts) zijn voor<br />

aan- nieuw en verbouw niet meer toegestaan. Ook de detaillering<br />

van het balkon op foto 4 sluit niet aan bij de stijlkenmerken uit de<br />

wederopbouwperiode.<br />

5,6: De bebouwing heeft een bakstenen gevel. De baksteen is<br />

geel of rood in verschillende tinten. (<strong>na</strong>tuurlijke kleurstellingen).<br />

De gevel mag witgeverfd worden, andere kleurtinten zijn niet<br />

toegestaan.<br />

De dakrand heeft een overstek.<br />

7: Kenmerkende detaillering raamkozijn wederopbouwperiode,<br />

uitgevoerd in wit.<br />

8: Kenmerkende terrassen met afsluitende bakstenen muur.<br />

Balustrades in wit geverfd ijzerwerk.


I bebouwingslint verbijzonderingen<br />

Betonnen omlijstingen van entrees zijn witgeschilderd.<br />

blok B<br />

Op enkele plaatsen is de bakstenen gevel witgeschilderd.<br />

Betonnen omlijstingen van entrees zijn witgeschilderd.<br />

blok C<br />

Op één plaats is de bakstenen gevel witgeschilderd. Ook komt een<br />

witgeschilderde bovenverdieping voor.<br />

Op één plek is er sprake van een rode dakbedekking, deze is niet<br />

oorspronkelijk.<br />

openbaar-privé blok A<br />

De tuinmuren kennen een vlak verloop met een platte bovenkant.<br />

blok B<br />

De tuinmuren lopen op in de richting van de gevel.<br />

blok C<br />

De tuinmuren lopen op in de richting van de gevel.<br />

57


I bebouwingslint waardering<br />

waardering<br />

Gevelmateriaal en -kleur en de gevelcompositie van de bebouwing zijn beeldbepalend<br />

en dienen behouden c.q. versterkt te worden. Ook de fl auw hellende zadeldaken met<br />

grote overstekken zijn karakteristiek voor het beeld van het bebouwingslint. Het sterke<br />

samengestelde karakter van de gesloten wand is kenmerkend voor Katwijk als geheel en de<br />

Boulevard in het bijzonder.<br />

Het zuidelijke deel van het bebouwingslint is nog vrij gaaf. Het oorspronkelijke ritme van de<br />

straatwand is nog intact. Wel heeft op enkele plaatsen detonerende verbouw plaatsgevonden<br />

door gebruik van niet passende materialen en kleuren (zie foto’s 5 en 6 op pagi<strong>na</strong> 50)<br />

Daar<strong>na</strong>ast is het oorspronkelijke ritme en beeld in het noordelijke lint verstoord door<br />

nieuwbouw in een te grove korrel. Ook de achterzijde van dit pand breekt met het aan het<br />

achterpad overheersende beeld van lage aanbouwen in één bouwlaag (zie foto 2 op pagi<strong>na</strong><br />

50 en foto 1 op pagi<strong>na</strong> 62).<br />

Het huidige gebruik van de meeste panden als woonhuis of pension (bed & breakfast) maakt<br />

dat de individuele uitstraling behouden blijft. Vaak zijn het de grotere hotels die binnen dit<br />

plangebied uit de toon vallen.


I bebouwingslint criteria<br />

criteria bebouwing<br />

Met de bebouwingswand langs de Boulevard dient zeer zorgvuldig te worden omgegaan. Om de<br />

karakteristieke kenmerken van de wederopbouwarchitectuur te behouden zijn de volgende regels<br />

voor nieuw-, aan- en verbouw van panden binnen de bebouwingslinten opgesteld.<br />

algemeen De bebouwing sluit zich aan bij de archetypische kenmerken, haar varianten<br />

en verbijzonderingen per bouwblok, zoals beschreven in de kenmerken.<br />

Voor bouwaanvragen die van invloed zijn op de waterkering (bijvoorbeeld<br />

ten aanzien van souterrains) geldt dat voldaan moet worden aan het<br />

vigerende beleid van het Hoogheemraadschap van Rijnland.<br />

Daar<strong>na</strong>ast gelden in aanvulling en/of afwijking hierop de volgende criteria en bouwmogelijkheden:<br />

zeezijde Boulevard<br />

structuur De karakteristieke lineaire structuur van de Boulevard moet behouden<br />

blijven. Een verspringende rooilijn is niet toegestaan.<br />

Met uitzondering van de nu aanwezige doorgangen (zie verkeersstructuur)<br />

dient de bebouwingswand zoveel mogelijk gesloten te blijven.<br />

Binnen de bebouwingswand bestaan pandsgewijze verschillen.<br />

massa en vorm hoogte<br />

Hoekpanden meten maximaal vier bouwlagen met een fl auwe kap. Alleen de<br />

laatste bouwlaag mag terugspringen in de gevel.<br />

Alle overige panden aan de Boulevard in de deelgebieden van het<br />

bebouwingslint hebben een maximale hoogte van drie bouwlagen met kap,<br />

waarbij de bovenste bouwlaag niet wezenlijk terugspringt in de gevel. Een<br />

afwijkend karakter van de derde bouwlaag is wenselijk. Alle bouwlagen<br />

moeten over de volle breedte van een pand en/of beukmaat doorlopen.<br />

59


1<br />

1: Rode dakbedekking is bij nieuw- of verbouw niet meer<br />

toegestaan.<br />

2: Kenmerkende accenten zijn wit, draaiende delen mogen een<br />

andere kleurtoepassing hebben.<br />

3: Toepassen van plaatmateriaal in balustrades (woning links) is<br />

voor nieuwbouw niet meer toegestaan. Eventueel plaatmateriaal<br />

is wit (erker woning midden).<br />

2 3<br />

Binnen bebouwingslint<br />

A komt eenmaal een<br />

dakopbouw voor op de<br />

vierde bouwlaag (zie<br />

ook foto 7 pagi<strong>na</strong> 50). In<br />

nieuwe situaties is deze<br />

vorm van uitbreiding niet<br />

meer toegestaan.<br />

Platte dakopbouwen, zoals hierboven geschetst, zijn niet<br />

meer mogelijk (zie ook foto 2 pagi<strong>na</strong> 50).<br />

Ook de uitbouwen zijn niet toegestaan. Het pand moet een<br />

doorlopende verticale gevelopbouw hebben tot en met in<br />

dit geval de derde bouwlaag (pand is vier lagen hoog).<br />

In dit specifi eke geval is sprake van een uitzondering<br />

omdat de rooilijn hier een sprong maakt.


I bebouwingslint criteria<br />

breedte<br />

Indien meerdere kavels <strong>na</strong>ast elkaar gelijktijdig (her)ontwikkeld worden<br />

en het pand is groter dan twee oorspronkelijke kavelbreedtes, dan<br />

moet de oorspronkelijke pandsgewijze ritmiek behouden blijven en tot<br />

uitdrukking worden gebracht in het gevelbeeld.<br />

dak<br />

Bij nieuw-, aan- of verbouw zijn platte daken niet toegestaan. De daken<br />

hebben een hellingshoek tussen de 15 en 20 graden.<br />

or<strong>na</strong>mentiek De detaillering is eenvoudig, helder en licht vormgegeven. Overstekken<br />

lopen recht en hebben geen taps toelopende delen.<br />

Reclameuitingen sluiten aan bij de kenmerken van or<strong>na</strong>mentiek<br />

materiaal en kleur Elk pand moet ten minste aan één zijde worden begrensd door een<br />

pand dat niet wit geschilderd is om verlies van het samengestelde beeld<br />

te voorkomen.<br />

Het dak heeft een grijze dakbedekking, rood is niet toegestaan;<br />

De kenmerkende kleurtoepassing van accenten (kozijnen, hekwerken en<br />

dakrand) is wit.<br />

Vaste raamdelen zijn wit, draaiende delen mogen anders gekleurd zijn.<br />

Balustrades dienen te zijn opgebouwd uit baksteen (eventueel in<br />

combi<strong>na</strong>tie met beton) of ijzerwerk. Kunststof platen, glasplaten of<br />

houttoepassingen zijn voor nieuw- aan- of verbouw niet toegestaan.<br />

achterkanten en bouwdiepte Boulevard<br />

Veel bebouwingskavels langs de Boulevard grenzen met hun achterzijde aan de openbare<br />

weg. Om structuur aan te brengen in deze rommelige bebouwing en toch ruimte voor<br />

uitbreiding te creëren, gelden de volgende randvoorwaarden voor nieuw-, aan- en verbouw:<br />

61


1<br />

3<br />

5<br />

2<br />

4<br />

Huidige achterkanten Boulevardbebouwing Jan Tooropstraat tot<br />

Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat.<br />

1,2: Erfafscheidingen moeten gemetseld zijn (1 goed, 2, 3 fout).<br />

3: Garage deuren hebben donkere kleuren. Als alle deuren hier donker<br />

zijn geeft dat een rustiger beeld.<br />

4: Alle bebouwing hoger dan 3 meter moet worden voorzien van<br />

raamopeningen, die ten minste 20% van het geveloppervlak (boven<br />

deze 3 meter) uitmaken. Een blinde gevel zoals hier (2e pand) is voor<br />

nieuw/ of herbouw niet meer toegestaan).<br />

5: Goede toepassing van bovenstaande regel.<br />

onder: impressie achterkanten met uitbreidingsmogelijkheden.


I bebouwingslint criteria<br />

structuur Waar kavels grenzen aan een openbare straat geldt dat er over de volle<br />

breedte van de achtergevel gebouwd moet worden of een gemetselde<br />

erfafscheiding moet worden gerealiseerd (excl. deuropeningen).<br />

massa en vorm De hoogte van de bebouwing grenzend aan de openbare weg is maximaal<br />

twee lagen met kap (nokhoogte maximaal 8 meter);<br />

Alle bebouwing hoger dan 3 meter moet worden voorzien van raamopeningen,<br />

die ten minste 20% van het geveloppervlak (boven deze drie meter) uitmaken.<br />

Bebouwing hoger dan één bouwlaag dient minimaal 5 meter van het<br />

hoofdgebouw verwijderd te zijn en mag maximaal 7 meter diep zijn, gemeten<br />

va<strong>na</strong>f de rooilijn van de weg.<br />

Bij de bepaling van de maximale bouwdiepte van de hoofdgebouwen wordt<br />

een differentiatie aangebracht, teneinde de ruimtelijke effecten voor de<br />

aangrenzende percelen te beperken. Waar dit geen belemmeringen oplevert<br />

geldt dat de de bebouwing die zijn voorzijde heeft aan de Boulevard, va<strong>na</strong>f de<br />

Boulevard gemeten in principe max. 13 meter diep mag zijn als er hoger dan<br />

één bouwlaag wordt gebouwd. Bebouwing van maximaal één bouwlaag is als<br />

uitgangspunt op de gehele bouwkavel toegestaan. Dit geldt ook voor kavels<br />

die niet grenzen aan de openbare weg. Raamopeningen in deze bebouwing<br />

moeten ten minste 3 meter van het buurpand verwijderd zijn.<br />

Tot maximaal 15 meter uit de voorgevelrooilijn zijn dakterrassen toegestaan.<br />

materiaal en kleur De bebouwing heeft een bakstenen gevel. De baksteen is geel of rood in<br />

verschillende tinten (<strong>na</strong>tuurlijke kleurstellingen). Houten schuren zijn niet<br />

toegestaan.<br />

De gevel mag wit geschilderd zijn, andere kleuren zijn niet toegestaan.<br />

Vaste raamdelen zijn wit, draaiende delen mogen anders gekleurd zijn;<br />

Garagedeuren hebben donkere kleuren.<br />

63


Konigin Wilhelmi<strong>na</strong>straat<br />

2<br />

Waaigat<br />

Voorstraat<br />

1<br />

3


II centrum inleiding<br />

Het centrumgebied van de Boulevard wijkt in functioneel opzicht sterk af van de rest van<br />

de Boulevard. In het gebied rond de monding van de Voorstraat ligt de <strong>na</strong>druk van oudsher<br />

sterker dan in de rest van het plangebied op horeca en vermaak; in het gebied zijn nog altijd<br />

enkele grotere hotels en restaurants gevestigd. Dit heeft ook zijn weerslag op het ruimtelijk<br />

beeld van dit deelgebied.<br />

Door de grotere hoogte en de opvallende vooruitspringende pui met balkons aan de zeezijde<br />

vormt hotel Noordzee een duidelijke markering van het centrumgebied.<br />

De begrenzing van het centrumgebied is in de loop der jaren in noordelijke richting<br />

opgeschoven, waardoor het blok tussen Waaigat en Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat bij het<br />

centrumgebied is getrokken. Daar<strong>na</strong>ast is de belangrijkste route voor het autoverkeer <strong>na</strong>ar<br />

het centrum van de Boulevard in de jaren <strong>na</strong> de wederopbouw verlegd van de Voorstraat<br />

<strong>na</strong>ar de Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat. Door deze wijzigingen is een groter centrum ontstaan. Dit<br />

geeft een directe aanleiding om ook het gebied tussen Waaigat en Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat<br />

bij het centrumgebied te betrekken. Hiermee kan aan de gewenste vraag <strong>na</strong>ar uitbreiding<br />

van centrumfuncties (overwegend horeca) tegemoet worden gekomen zonder bestaande<br />

structuren te doorbreken.<br />

Ook de aanstaande kustversterking, welke de Boulevard va<strong>na</strong>f zee gezien gedeeltelijk aan het<br />

zich kan gaan onttrekken, kan aanleiding zijn voor meer bouwvolume in het centrumdeel. De<br />

bestaande karakteristiek van het centrum dient echter leidend te blijven.<br />

In deze paragraaf zal ingegaan worden op de ontwikkelingsmogelijkheden van het centrum.<br />

Hiervoor is een opdeling gemaakt in 3 deelgebieden; blok A Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat tot<br />

steeg voor het Waaigat, blok B tussen steeg voor het Waaigat en het Waaigat en blok C va<strong>na</strong>f<br />

het Waaigat tot en met de Voorstraat. De bebouwing van hotel Noordzee en het voormalige<br />

hotel Riche, waar concrete vraag is <strong>na</strong>ar uitbreidingsmogelijkheden vallen beiden in blok C.<br />

Per deelgebied zullen de kenmerken en criteria voor de beeldkwaliteit aan de orde komen.<br />

65


Illustraties vorige pagi<strong>na</strong>:<br />

1: Facade hotel Noordzee<br />

2: Kenmerkende bebouwing wederopbouwperiode bij Koningin<br />

Wilhelmi<strong>na</strong>straat.<br />

3: Uitgebouwde serres met (te) zware detaillering in daklijsten.<br />

Deze pagi<strong>na</strong>:<br />

4,5,6: Bebouwingsbeeld nieuwe bebouwing.<br />

7: Het centrumgebied, circa 1960.<br />

8: Afbakening deelgebied centrum.<br />

Konigin Wilhelmi<strong>na</strong>straat<br />

Koningin Emmastraat<br />

Waaigat<br />

Voorstraat<br />

8<br />

4<br />

6<br />

5<br />

7


II centrum ontwikkelingskader<br />

Blok A Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat - steeg voor het Waaigat<br />

De huidige bebouwing aan de Boulevard tussen de Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat en de steeg<br />

voor het Waaigat is grotendeels zeer karakteristiek voor de wederopbouwperiode. Het is<br />

een deel van de Boulevard dat nog redelijk goed intact is gebleven. Het is het enige deel<br />

van de Boulevard waar de bebouwing overwegend bestaat uit slechts twee bouwlagen.<br />

Uitzondering vormt het hoekpand aan de KoninginWilhelmi<strong>na</strong>straat dat bestaat uit 3<br />

bouwlagen met een fl auwe kap.<br />

De ligging van dit gebied zorgt er echter voor dat dit blok functioneel en qua vormgeving<br />

bij het bestaande centrum getrokken zou kunnen worden. Dit biedt ruimte voor uitbreiding.<br />

Een en ander dient echter wel zorgvuldig te gebeuren.<br />

Gezien de sterke architectonische samenhang tussen de bestaande bebouwing en de<br />

afbreuk die incidentele uitbreiding hieraan zou kunnen doen gelden specifi eke regels voor<br />

nieuwbouw en op-, aan-, en verbouwingen.<br />

Belangrijk bij eventuele nieuwbouw is een goede inpassing van volumes. Er dient<br />

een onderverdeling van de gevels in beukmaten te worden gemaakt, die zo typerend<br />

is voor de wederopbouwarchitectuur langs de Boulevard. De bebouwing mag<br />

maximaal vier bouwlagen hoog worden, waarbij als uitgangspunt tussen de panden<br />

onderling een verschil van maximaal één bouwlaag per beukmaat mag bestaan. Bij<br />

nieuwbouwontwikkelingen kan de kapvorm zowel plat zijn als met een <strong>klein</strong>e hellingshoek.<br />

Eventuele nieuw- of herbouw dient zowel in hoogte als architectonische expressie<br />

ondergeschikt dient te zijn aan bebouwing in het gebied rondom hotel Noordzee. Dit is en<br />

blijft het belangrijkste centrumgebied van de Boulevard; deze functie dient ook als zodanig<br />

afl eesbaar te zijn aan de opbouw van de Boulevard.<br />

Indien op de zuidelijke hoek van de Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat hogere bebouwing van<br />

maximaal vier bouwlagen (met eventueel een fl auwe kap) wordt ontwikkeld, dan kan dit<br />

<strong>na</strong>volging krijgen aan de overzijde van deze straat, waar dan ook een accent gebouwd<br />

67


kan worden van maximaal vier bouwlagen met een fl auwe kap. Hierdoor wordt ook dit pand<br />

betrokken bij (de overgang <strong>na</strong>ar) het centrum. Eenzelfde situatie geldt voor de bebouwing<br />

langs de Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat. De maximale bouwhoogte voor deze bebouwing<br />

bedraagt bij nieuwe centrumontwikkelingen dan drie bouwlagen, plat afgedekt of met fl auwe<br />

kap evenwijdig aan de weg. Door deze ‘opschaling’ vindt een geleidelijker overgang van de<br />

bebouwingslinten <strong>na</strong>ar het centrum plaats.<br />

Om de eenheid in dit deelgebied (blok A) te behouden dienen ontwikkelingen betreffende<br />

nieuwbouw, op- aan- of verbouw van een gehele bouwlaag of meer beoordeeld te worden<br />

door een supervisor die toeziet op de uitstraling en (architectonische) samenhang in het<br />

deelgebied.<br />

Indien in blok A sprake is van een verhoging van de bouwmassa van tenminste één<br />

bouwlaag en/ of een ingrijpende gevelwijziging over meer dan één bouwlaag en/ of<br />

meer dan één oorspronkelijke beukmaat kan de supervisor bovendien bepalen dat een<br />

samenhangende, ruimtelijk onderbouwde visie voor de gewenste ontwikkeling in relatie tot<br />

het aanpalende gebied moet worden opgesteld. Hierin dient ook een oplossing gevonden te<br />

worden voor een eventuele toe<strong>na</strong>me van de parkeerbehoefte.<br />

Afhankelijk van de aard en grootte van de gewenste ingreep wordt de plangrens van het<br />

gebied bepaald dat in de ruimtelijke visie moet worden meegenomen.<br />

Voor <strong>klein</strong>ere ingrepen die niet onder de hierboven genoemde ontwikkelingen vallen gelden<br />

bij be<strong>na</strong>dering dezelfde beeldkwaliteiteisen als voor de bebouwingslinten. Dit wil globaal<br />

zeggen: (vrijwel) geen uitbreidingsmogelijkheden aan de voorzijde van de panden, wel<br />

uitbreidingsmogelijkheden aan de achterzijde (zie kenmerken en criteria).<br />

Blok B Steeg voor het Waaigat - Waaigat<br />

De bebouwing van dit blok vormt een samengestelde massa-opbouw van individuele<br />

panden en geeft als gevolg van nieuwbouw een minder uniform beeld dan blok A. In de<br />

huidige situatie is hier al sprake van een zeker centrumontwikkeling.<br />

Belangrijk bij eventuele nieuwbouw is een goede inpassing van volumes. Er dient een<br />

onderverdeling van de gevels in beukmaten te worden gemaakt. De bebouwing bedraagt<br />

maximaal 4 lagen met eventueel een fl auwe kap. Het hoekpand aan het Waaigat bedraagt<br />

maximaal vijf bouwlagen hwaarbij de vijfde bouwlaag is teruggelegen. Tussen de panden<br />

onderling mag als uitgangspunt een verschil van maximaal één bouwlaag per beukmaat


II centrum ontwikkelingskader<br />

bestaan (dit geldt ook voor de bebouwing aan beide zijden van de steeg voor het<br />

Waaigat). Bij nieuwbouwontwikkelingen kan de kapvorm zowel plat zijn als met een <strong>klein</strong>e<br />

hellingshoek.<br />

Eventuele nieuw- of herbouw dient in architectonische expressie ondergeschikt te zijn<br />

aan bebouwing in het gebied rondom hotel Noordzee. Dit is en blijft het belangrijkste<br />

centrumgebied van de Boulevard; deze functie dient ook als zodanig afl eesbaar te zijn aan<br />

de opbouw van de Boulevard.<br />

Om de eenheid in dit deelgebied (blok B) te behouden dienen ontwikkelingen betreffende<br />

nieuwbouw, op- aan- of verbouw van een gehele bouwlaag of meer beoordeeld te worden<br />

door een supervisor die toeziet op de uitstraling en (architectonische) samenhang in het<br />

deelgebied.<br />

Indien pandsgewijze verschillen ontstaan van meer dan 1 bouwlaag of indien aanbouwen<br />

worden voorgesteld buiten de huidige rooilijn kan door de supervisor worden besloten dat<br />

alsnog een samenhangende visie over dit bouwblok en aanpalende panden noodzakelijk<br />

is. Afhankelijk van de gewenste ingreep wordt de grootte van het gebied bepaald dat in de<br />

ruimtelijke visie moet worden meegenomen.<br />

Indien sprake is van een toe<strong>na</strong>me van de parkeerbehoefte dient hier door de ontwikkelende<br />

partij een oplossing voor gevonden te worden.x<br />

Naast bovengenoemde aspecten gelden de criteria zoals verderop beschreven.<br />

Blok C rondom de Voorstraat/hotel Noordzee en (voormalig)<br />

hotel Riche<br />

Gezien de beeldbepalende functie van hotel Noordzee, de vraag om het benoemen van<br />

uitbreidingsmogelijkheden en de toekomstige nieuwbouw op de plek van het <strong>na</strong>astgelegen<br />

hotel Riche, worden in dit ontwikkelingskader mogelijkheden geschetst voor een verandering<br />

van het bouwvolume. Bij eventuele ingrepen dient respectvol omgegaan te worden met<br />

de kenmerken van de omliggende panden uit de wederopbouwperiode en de prominente<br />

positie die hotel Noordzee inneemt langs de Boulevard.<br />

69


Uitbreidingsmogelijkheden centrum zuid, blok C


II centrum ontwikkelingskader<br />

Hotel Noordzee is het enige individuele pand in dit deelgebied dat als kenmerkend voor<br />

de wederopbouwarchitectuur kan worden aangemerkt en waarvoor een monumentale<br />

status niet ondenkbaar geacht wordt.<br />

Indien wordt voorzien in een toe<strong>na</strong>me van bouwvolume van hotel Noordzee, dan dient<br />

dit daarom op een passende wijze te gebeuren, die recht doet aan de huidige positie van<br />

het gebouw als blikvanger voor de gehele Boulevard. De waardevolle kenmerken van<br />

het gebouw dienen hierbij gerespecteerd te worden. Mogelijkheden om het bouwvolume<br />

te vergroten liggen daardoor in de laagbouw direct ten noorden van het hoofdgebouw.<br />

Hier is verhoging met één bouwlaag met platte kap toegestaan, waarbij de bebouwing<br />

enigszins terugliggend dient te zijn ten opzichte van de voorgevelrooilijn. Naast deze<br />

uitbreidingsmogelijkheden voor hotel Noordzee kan ook de bebouwing tussen Waaigat en<br />

hotel Noordzee met maximaal één laag worden opgetopt.<br />

Bij de bebouwing aan weerszijden van de Voorstraat vormt poortwerking het uitgangspunt.<br />

Deze toegang vormt immers de verbinding met het achterliggende winkelgebied. Hotel<br />

Noordzee geeft hier met de markante gevel een eerste aanzet toe. De nieuwe bebouwing<br />

aan de andere zijde dient een dialoog aan te gaan met hotel Noordzee, dat als beeldmerk<br />

van de wederopbouwperiode geldt. De architectuur van het nieuwe pand moet hier<br />

recht aan doen, maar mag (deels) afwijkend en beeldbepalend zijn. De uitstraling van<br />

dit pand heeft zowel een belangrijke functie aan de zijde van de Boulevard alsook aan<br />

de zijde van de Voorstraat. Het gebouw dient te worden voorzien van een transparante<br />

plint die qua functie (restaurant) en vorm mag afwijken van het hoofdgebouw. Het nieuwe<br />

hoekpand meet maximaal zes bouwlagen en heeft een gevelbreedte die smaller is dan<br />

het hoekpand van hotel Noordzee. De aansluiting op het zuidelijke bebouwingslint van<br />

drie lagen met fl auwe kap wordt gerealiseerd middels een passend intermediair tussen lint<br />

en hoekaccent.<br />

71


1 2<br />

Illustraties:<br />

1. huidige kenmerkende bebouwing wederopbouwperiode <strong>na</strong>bij Koningin<br />

Wilhelmi<strong>na</strong>straat<br />

2. hoekpand Waaigat<br />

3. hotel Noordzee en hotel Riche<br />

4: Achterkanten: Volledig achtererf mag worden bebouwd.<br />

5,6: Bebouwingsbeeld winkelcentrum achter Boulevard.<br />

4 5 6<br />

3


II centrum kenmerken<br />

blok A Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat - steeg voor Waaigat<br />

algemeen De bebouwing vormt een gesloten straatwand, die geplaatst is in één<br />

rooilijn, volgend aan de weg. De straatwand heeft een samengestelde<br />

massaopbouw van individuele panden. Het blok heeft desondanks<br />

een zeer uniform beeld door de herhaling van vrijwel identieke<br />

panden. Nok- en goothoogte variëren doordat deze de hoogte van het<br />

maaiveld volgen.<br />

gebruik De panden zijn allen in gebruik als woning.<br />

gevelopbouw Hoekpand drie bouwlagen met kap. Overige panden twee bouwlagen<br />

met kap. Eén pand is bovendien voorzien van een kelderverdieping<br />

met vensters aan de straatzijde.<br />

Zadeldaken met fl auwe helling (maximaal 20 graden). De nokrichting<br />

loopt evenwijdig aan straat.<br />

Geen afwijkend karakter van de tweede bouwlaag (zoals bij de<br />

bebouwingslinten).<br />

gevelcompositie De panden hebben een duidelijke tweebeukige asymmetrische<br />

indeling: entree en stijgpunt in een smalle beuk, woonvertrekken in<br />

een brede beuk. De brede beuk is aan de voorzijde van de tweede<br />

bouwlaag voorzien van balkons. Eén hoekpand is voorzien van een<br />

erker met balkon (beide in ongeschilderd beton).<br />

or<strong>na</strong>mentiek Sober gevelbeeld zonder toevoegingen.<br />

73


Illustraties:<br />

Boven: huidige situatie<br />

Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat-<br />

Waaigat.<br />

Onder: mogelijke uitbreidingen<br />

Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat -<br />

Waaigat.


II centrum kenmerken<br />

materiaal en kleur De gevels zijn uitgevoerd in gele baksteen.<br />

Balustrades van de balkons zijn oorspronkelijk van staal.<br />

Accenten (kozijnen, daklijsten) zijn witgeschilderd. Accenten aan<br />

erkers of balkons zijn wit of onbeschilderd (indien beton).<br />

De zadeldaken hebben een grijze bitumeuze toplaag (geen<br />

dakpannen).<br />

openbaar-privé De overgang tussen privé en openbaar wordt gevormd door circa 3<br />

meter diepe terrassen, die worden begrensd door lage bakstenen<br />

tuinmuren.<br />

De scheiding tussen openbaar en privé wordt be<strong>na</strong>drukt door de<br />

verhoogde ligging van de terrassen ten opzichte van het trottoir.<br />

achterterreinen Vrijwel gesloten bouwblok, achterterreinen met lage vrijstaande<br />

bijgebouwen.<br />

blok B Steeg voor Waaigat - Waaigat<br />

algemeen De bebouwing vormt een gesloten straatwand, die geplaatst is in één<br />

rooilijn, volgend aan de weg. De straatwand heeft een samengestelde<br />

massaopbouw van individuele panden en als gevolg van nieuwbouw<br />

een minder uniform beeld dan blok A.<br />

gevelopbouw Het blok vormt qua bouwhoogte de opmaat <strong>na</strong>ar het hogere<br />

centrumgebied en bestaat uit drie bouwlagen met fl auw hellende kap.<br />

Het meest zuidelijke pand is van recenter datum en meet 4 bouwlagen<br />

met een 5e terugliggende bouwlaag en is gedekt met een platte kap.<br />

gevelcompositie Geen verticale geleding in een smalle en brede beuk maar stapeling<br />

75


Illustraties:<br />

Boven: huidige situatie hotel Noordzee<br />

en aangrenzende panden<br />

Onder: mogelijke uitbreidingen hotel<br />

Noordzee en aangrenzende panden


II centrum kenmerken<br />

van vrijwel identieke verdiepingen.<br />

Bij een aantal panden zijn balkons over de gehele breedte van de<br />

gevel geplaatst.<br />

or<strong>na</strong>mentiek Sober gevelbeeld zonder toevoegingen.<br />

materiaal en kleur Balustrades van de balkons zijn oorspronkelijk van staal, sommige<br />

balkons zijn aangepast en hebben een borstwering bestaande uit<br />

glazen panelen. Idem voor de nieuwbouw.<br />

openbaar-privé De overgang tussen privé en openbaar wordt gevormd door circa 3<br />

meter diepe terrassen, die worden begrensd door lage bakstenen<br />

tuinmuren.<br />

De scheiding tussen openbaar en privé wordt be<strong>na</strong>drukt door de<br />

verhoogde ligging van de terrassen ten opzichte van het trottoir.<br />

gebruik De panden zijn allen in gebruik als woning (appartement). Horeca in<br />

de onderbouw van één pand.<br />

achterterreinen Bebouwd<br />

blok C Waaigat - Voorstraat<br />

algemeen Min of meer symmetrische opbouw met een laag middendeel<br />

en hoogteaccenten aan weerszijden: hotel Noordzee en<br />

appartementengebouw. Laatstgenoemde is echter niet oorspronkelijk.<br />

77


Boulevard bij hotel Noordzee. Trottoir bij hotel Noordzee.<br />

Bebouwingsmogelijkheden rondom de Voorstraat, aangezicht va<strong>na</strong>f het strand.<br />

Mogelijkheden ter plaatse van voormalig hotel Riche schematisch vormgegeven


II centrum kenmerken<br />

gebruik Appartementen, hotels en andere horeca.<br />

gevelopbouw De bebouwing in dit blok heeft een plint met grote vensters en een<br />

restaurant- of caféfunctie. De begane grond is aan de voorzijde veelal<br />

uit- of dichtgebouwd door middel van serres. De verdiepingen van elk<br />

pand zijn identiek. De daken zijn plat.<br />

Hotel Noordzee vormt binnen dit blok een markant herkenningspunt<br />

aan de Boulevard door de ver uitkragende tweede bouwlaag met<br />

grote vensters voor een weids uitzicht op zee. Daarboven bevindt<br />

zich een stapeling van identieke verdiepingen met appartementen of<br />

hotelkamers. Het dak van hotel Noordzee is <strong>na</strong>ar de zeezijde toe licht<br />

oplopend, de gevel aan de Boulevard helt licht <strong>na</strong>ar voren.<br />

gevelcompositie Op de benedenverdieping is een aantal identieke verdiepingen<br />

gestapeld met hotelkamers of appartementen.<br />

Hotel Noordzee kent aan de Boulevardzijde desondanks een verticale<br />

geleding in drie beuken met hotelkamers: twee bredere beuken met<br />

daartussen een smallere. Aan de Voorstraat is de geleding juist<br />

sterk horizontaal, bestaande uit drie identieke verdiepingen en een<br />

terugliggende vierde verdieping.<br />

Hotel Noordzee en de aanpalende nieuwbouw zijn voorzien van<br />

balkons en terrassen voor een optimale beleving van strand en zee.<br />

Elke hotelkamer of appartement heeft zijn eigen balkon.<br />

Het voormalige hotel Riche bestaat boven de plint uit vier even<br />

brede beuken De linker- en rechterhelft van de gevel vormen elkaars<br />

spiegelbeeld, met inpandige balkons in de middelste twee beuken.<br />

Daar<strong>na</strong>ast bevindt zich nog een smalle beuk met stijgpunt. Aan<br />

de gevel aan de Voorstraat zijn <strong>na</strong>ast het stijgpunt twee balkons<br />

geplaatst.<br />

79


Voorstraat.<br />

Hotel Riche.


II centrum kenmerken<br />

or<strong>na</strong>mentiek Het gevelbeeld is ingetogen en wordt gekenmerkt door een hoge mate<br />

van soberheid. De aanwezige or<strong>na</strong>mentiek beperkt zich tot de <strong>na</strong>men<br />

van horecabedrijven op de gevels (in het oorspronkelijke beeld slechts<br />

de or<strong>na</strong>mentiek op de gevels van hotel Noordzee) en de kenmerkende<br />

vlaggenmasten bove<strong>na</strong>an de voorgevel (aan weerszijden) van hotel<br />

Noordzee.<br />

materiaal en kleur Gevels zijn opgetrokken in gele baksteen, ook die van latere<br />

bebouwing.<br />

De omlijsting van de pui van hotel Noordzee is uitgevoerd in<br />

<strong>na</strong>tuursteen. De balkons zijn uitgevoerd in beton en voorzien van<br />

stalen balustrades (aan de voorzijde van hotel Noordzee vernieuwd en<br />

voorzien van glas en kunststof plaatmateriaal).<br />

openbaar-privé De bebouwing grenst direct aan het trottoir. In het seizoen wordt<br />

de scheiding tussen openbare en private ruimte geaccentueerd<br />

door terrassen. Bij het voormalige hotel Riche is het voor het<br />

bebouwingslint kenmerkende verhoogde terras met tuinmuren<br />

dichtgebouwd, waardoor de serre op de begane grond doorloopt tot<br />

aan het trottoir.<br />

achterterreinen Bebouwd.<br />

81


II centrum waardering<br />

waardering<br />

Gevelmateriaal en -kleur zijn bepalend voor het beeld van het centrumgebied. Voor<br />

de bebouwing ten noorden van het Waaigat kan daar de gevelcompositie aan worden<br />

toegevoegd.<br />

Het blok met lage woonbebouwing tussen Waaigat en Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat is nog erg<br />

gaaf. Desondanks is sprake van een onlogisch grote overgang in maat en schaal door de<br />

uitbreiding van het centrumgebied in noordelijke richting.<br />

De bebouwing direct ten noorden van hotel Noordzee is ingrijpend uitgebouwd en/of<br />

vernieuwd. Hotel Noordzee zelf is desondanks nog in redelijk oorspronkelijke staat (gevels).<br />

De huidige, min of meer symmetrische opbouw van het blok is tevens niet oorspronkelijk, het<br />

hogere volume met de appartementen is later toegevoegd.<br />

Hotel Riche staat leeg, hier zal op termijn een herontwikkeling plaatsvinden. Aantasting of<br />

versterking van het beeld is sterk afhankelijk van de gekozen invulling.<br />

Hotel Noordzee is het enige pand in het centrum dat als specifi ek voor de<br />

wederopbouwarchitectuur aangemerkt kan worden en zelfs als herkenningspunt voor de<br />

Boulevard van Katwijk fungeert, met haar omhooglopende gevel. Om dit aantrekkelijke beeld<br />

in stand te houden wordt aangeraden dit deel van het hotel een monumentale status te<br />

verlenen.


II centrum criteria<br />

zeezijde Boulevard<br />

De criteria voor het centrumgebied blok A zijn weergegeven in een basiskader en een<br />

ontwikkelingskader. De beoordeling vindt plaats <strong>na</strong>ar gelang de specifi eke situatie.<br />

blok A Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat - steeg voor Waaigat , basiskader<br />

Onderliggende criteria gelden indien pandsgewijze ontwikkeling plaatsvindt in het bouwblok<br />

tussen Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat en de steeg ten zuiden van het Waaigat, waarbij geen sprake is<br />

van verhoging van het aantal bouwlagen (met uitzondering van de hoekpanden aan de Koningin<br />

Wilhelmi<strong>na</strong>straat) of ingrijpende gevelwijzigingen. In alle andere gevallen gelden de criteria zoals<br />

weergegeven in criteria centrum blok A, B, C.<br />

algemeen De bebouwing sluit zich aan bij de kenmerken zoals hiervoor benoemd.<br />

Voor bouwaanvragen die van invloed zijn op de waterkering (bijvoorbeeld<br />

ten aanzien van souterrains) geldt dat voldaan moet worden aan het<br />

vigerende beleid van het Hoogheemraadschap van Rijnland.<br />

Daar<strong>na</strong>ast gelden in aanvulling en/of afwijking hierop de volgende criteria en bouwmogelijkheden:<br />

structuur De karakteristieke lineaire structuur van de Boulevard moet behouden<br />

blijven. Een verspringende rooilijn is niet toegestaan.<br />

De bebouwingswand dient zoveel mogelijk gesloten te blijven.<br />

Binnen de bebouwingswand bestaan pandsgewijze verschillen.<br />

massa en vorm hoogte<br />

Hoekpanden mogen maximaal 3 bouwlagen met een fl auwe kap hebben.<br />

Alle overige panden hebben een maximale hoogte van twee lagen met kap.<br />

Alle bouwlagen moeten over de volle breedte van een pand en/ of beukmaat<br />

doorlopen.<br />

breedte<br />

Indien meerdere kavels <strong>na</strong>ast elkaar gelijktijdig (her)ontwikkeld worden en<br />

83


het pand is groter dan twee oorspronkelijke kavelbreedtes, dan moet de<br />

oorspronkelijke pandsgewijze ritmiek behouden blijven en tot uitdrukking<br />

worden gebracht in het gevelbeeld.<br />

dak<br />

Bij nieuw-, aan- of verbouw zijn binnen dit basiskader platte daken niet<br />

toegestaan. De daken hebben een hellingshoek tussen de 15 en 20<br />

graden.<br />

or<strong>na</strong>mentiek De detaillering is eenvoudig, helder en licht vormgegeven. Overstekken<br />

lopen recht en hebben geen taps toelopende delen.<br />

Reclameuitingen sluiten aan bij de kenmerken van or<strong>na</strong>mentiek.<br />

materiaal en kleur Elk pand moet ten minste aan één zijde worden begrensd door een<br />

pand dat niet wit geschilderd is om verlies van het samengestelde beeld<br />

te voorkomen.<br />

het dak heeft een grijze dakbedekking, rood is niet toegestaan.<br />

De kenmerkende kleurtoepassing van accenten (kozijnen, hekwerken en<br />

dakrand) is wit.<br />

Balustrades dienen te zijn opgebouwd uit baksteen (eventueel in<br />

combi<strong>na</strong>tie met beton) of ijzerwerk. Kunststof platen, glasplaten of<br />

houttoepassingen zijn voor nieuw-, aan- of verbouw niet toegestaan<br />

criteria centrum (blok A, B en C), ontwikkelingskader<br />

algemeen Voor bouwaanvragen die van invloed zijn op de waterkering<br />

(bijvoorbeeld ten aanzien van souterrains) geldt dat voldaan moet<br />

worden aan het vigerende beleid van het Hoogheemraadschap van<br />

Rijnland<br />

Blok A (Wilhelmi<strong>na</strong>straat- steeg voor het waaigat)<br />

De lage bebouwing tussen de Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat en steeg voor<br />

het Waaigat biedt ruimte voor uitbreiding, zowel in functioneel opzicht<br />

(centrumgerelateerde bebouwing) als in volume. Voor ontwikkelingen<br />

in blok A betreffende nieuwbouw, op- aan- of verbouw van een gehele<br />

bouwlaag of meer dienen bouwplannen beoordeeld te worden door een


II centrum criteria<br />

supervisor die toeziet op de uitstraling en (architectonische) samenhang in<br />

het deelgebied.<br />

Indien sprake is van een verhoging van de bouwmassa van tenminste één<br />

bouwlaag en/ of een ingrijpende gevelwijziging over meer dan één bouwlaag<br />

en/ of meer dan één oorspronkelijke beukmaat kan de supervisor bovendien<br />

bepalen dat een samenhangende, ruimtelijk onderbouwde visie voor de<br />

gewenste ontwikkeling in relatie tot het aanpalende gebied moet worden<br />

opgesteld. Hierin dient ook een ruimtelijke oplossing aangedragen te worden<br />

voor een eventuele toe<strong>na</strong>me van de parkeerbehoefte. Afhankelijk van de<br />

aard en grootte van de gewenste ingreep wordt de plangrens van het gebied<br />

bepaald dat in de ruimtelijke visie moet worden meegenomen.<br />

De visie dient goedgekeurd te worden door de supervisor van het centrum en<br />

de welstandscommissie.<br />

Voor <strong>klein</strong>ere ingrepen die niet onder de hierboven genoemde ontwikkelingen<br />

vallen gelden de criteria zoals weergegeven in het basiskader voor blok A.<br />

Blok B (Steeg voor het waaigat - waaigat)<br />

Om de eenheid in dit deelgebied (blok B) te behouden dienen ontwikkelingen<br />

betreffende nieuwbouw, op- aan- of verbouw van een gehele bouwlaag of<br />

meer beoordeeld te worden door een supervisor die toeziet op de uitstraling<br />

en (architectonische) samenhang in het deelgebied.<br />

Indien pandsgewijze verschillen ontstaan van meer dan 1 bouwlaag of<br />

indien aanbouwen worden voorgesteld buiten de huidige rooilijn kan door de<br />

supervisor worden besloten dat een samenhangende visie over dit bouwblok<br />

en aanpalende panden noodzakelijk is. Afhankelijk van de aard en grootte<br />

van de gewenste ingreep wordt de plangrens van het gebied bepaald dat in<br />

de ruimtelijke visie moet worden meegenomen. De visie dient goedgekeurd<br />

te worden door de supervisor van het centrum en de welstandscommissie.<br />

85


Blok C (Waaigat - Voorstraat)<br />

Om de eenheid in dit deelgebied (blok C) te behouden dienen<br />

ontwikkelingen betreffende nieuwbouw, op- aan- of verbouw van een gehele<br />

bouwlaag of meer beoordeeld te worden door een supervisor die toeziet op<br />

de uitstraling en (architectonische) samenhang in het deelgebied. Tevens<br />

dient bij herontwikkeling een ruimtelijke oplossing aangedragen te worden<br />

voor een eventuele toe<strong>na</strong>me van de parkeerbehoefte.<br />

De gevel van het hoofdgebouw van hotel Noordzee moet als kenmerkend<br />

element in de Boulevard aanwezig blijven. Het perceel van het voormalige<br />

hotel Riche biedt ruimte voor vernieuwing van het horeca-aanbod in het<br />

centrumgebied. De begane grond dient een horecafunctie te houden.<br />

Uitbreiding van deze functie <strong>na</strong>ar de overige bouwlagen is toegestaan.<br />

Uitbreidingsmogelijkheden zijn weergegeven in de tekeningen op p 70 en<br />

88.<br />

De nieuwe bebouwing aan de zuidzijde van de Voorstraat dient een<br />

dialoog aan te gaan met hotel Noordzee, dat als beeldmerk van de<br />

wederopbouwperiode geldt. De architectuur van het nieuwe pand moet hier<br />

recht aan doen, maar mag zeker (deels) afwijkend en beeldbepalend zijn.<br />

De uitstraling van dit pand heeft zowel een belangrijke functie aan de zijde<br />

van de Boulevard alsook aan de zijde van de Voorstraat.<br />

aanvulling hotel Noordzee (Boulevard 72, hoek Boulevard/Voorstraat)<br />

Indien dit pand een monumentale status krijgt zal hier volgens de<br />

monumentenverordening op getoetst worden.<br />

Daar<strong>na</strong>ast gelden in aanvulling en/of afwijking hierop de volgende criteria en bouwmogelijkheden:<br />

criteria centrum (blok A, B en C)<br />

massa en vorm Voor de bebouwing tussen Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat en het Waaigat (blok<br />

A en B) geldt een maximale bouwhoogte van vier lagen met eventueel een<br />

fl auwe kap. Uitzondering hierop vormt het hoekpand aan het Waaigat (blok<br />

B), hier geldt een maximum bouwhoogte van vijf lagen, waarvan de vijfde<br />

laag is teruggelegen;<br />

De bouwhoogte voor blok C is weergegeven op de illustratie op pagi<strong>na</strong> 88.


II centrum criteria<br />

Bij de bebouwing aan weerszijden van de Voorstraat vormt<br />

poortwerking het uitgangspunt. De bebouwing direct <strong>na</strong>ast het<br />

hoofdgebouw van hotel Noordzee (aan de noordzijde) dient lager te<br />

blijven (maximaal drie bouwlagen) teneinde de markante uitspringende<br />

façade van het hoofdgebouw niet aan het zicht te onttrekken.<br />

Het hoekpand ten zuiden van de Voorstraat dient te worden voorzien<br />

van een transparante plint die qua vorm mag afwijken van het<br />

hoofdgebouw. Het nieuwe hoekpand meet maximaal zes bouwlagen<br />

en heeft een gevelbreedte die smaller is dan het hoekpand van<br />

hotel Noordzee. De aansluiting op het zuidelijke bebouwingslint van<br />

drie lagen met fl auwe kap wordt gerealiseerd middels een passend<br />

intermediair tussen lint en hoekaccent.<br />

Bij herontwikkeling in het centrumgebied (blok A, B, C) wordt de<br />

oorspronkelijke pandsgewijze ritmiek tot uitdrukking gebracht in het<br />

gevelbeeld. Tussen 2 panden onderling zijn sprongen in principe niet<br />

groter dan 1 bouwlaag met uitzondering van de hoekaccenten. De<br />

uiteindelijke mogelijkheden zijn sterk afhankelijk van het ontwerp van<br />

de nieuwbouw en ter beoordeling door de supervisor;<br />

aanvulling Waaigat - Voorstraat en ten zuiden van Voorstraat<br />

Uitbreidingen aan de voorzijde van de bebouwing lopen in lijn met de<br />

rooilijnen van de bestaande éénlaagse bebouwing.<br />

or<strong>na</strong>mentiek Reclameuitingen worden terughoudend vormgegeven en passen in<br />

het gevelbeeld. Vaste reclameuitingen zijn alleen toegestaan aan de<br />

bovenzijde van de eerste bouwlaag en mogen geen fl uorescerende<br />

kleurstelling hebben. De maximale hoogte van bebording is 80 cm.<br />

Raamvlakken in de gevel zijn niet bedoeld om reclameuitingen op te<br />

projecteren. Door middel van vlaggen en/of zonneschermen kunnen<br />

extra reclameuitingen worden toegepast.<br />

87


II centrum criteria<br />

kleur- en materiaal<br />

Nieuw/verbouw over meer dan één bouwlaag, bij verhoging van het pand en/of over<br />

meer dan één beukmaat:<br />

Voor herontwikkelingen in het gehele centrumgebied groter dan één<br />

bouwlaag en/ of breder dan één beukmaat gelden geen specifi eke eisen<br />

aan kleur- en materiaalgebruik. Uitzondering op deze regel vormt de<br />

plint van het hoekpand ten zuiden van de Voorstraat, welke transparant<br />

moet worden vormgegeven, en de uitbreidingen aan de voorzijde van<br />

de bebouwing tussen Waaigat en Voorstraat, welke in stijl, kleur- en<br />

materiaalgebruik dienen aan te sluiten bij de aanwezige uitbouwen.<br />

Uitgangspunt voor overig kleur- en materiaalgebruik vormt de samenhang<br />

van de Boulevard als geheel. Hierdoor kunnen de hieronder weergegeven<br />

criteria voor <strong>klein</strong>e uitbreidingen als handreiking worden gezien voor<br />

grootschaliger ingrepen.<br />

Door de supervisor voor het centrumgebied wordt toegezien op samenhang<br />

en uitstraling van eventuele nieuwe ontwikkelingen.<br />

Nieuw/verbouw over maximaal 1 bouwlaag binnen de bestaande hoogte en/of<br />

maximaal één beukmaat:<br />

Binnen het centrumgebied is de overheersende gevelbekleding gele<br />

baksteen. Overig kleur- en materiaalgebruik is in afstemming met het kleur-<br />

en materiaalgebruik van de omliggende centrumbebouwing.<br />

De gevel mag wit geschilderd worden, andere verfkleuren zijn niet<br />

toegestaan.<br />

Stucwerk is niet toegestaan.<br />

Elk pand moet tenminste aan één zijde worden begrensd door een pand<br />

dat niet wit geschilderd is om verlies van het samengestelde beeld te<br />

voorkomen.<br />

Het dak heeft een grijze dakbedekking, rood is niet toegestaan;<br />

De kenmerkende kleurtoepassing van accenten (kozijnen, hekwerken en<br />

89


dakrand) is wit.<br />

Vaste raamdelen zijn wit, draaiende delen mogen anders gekleurd zijn.<br />

Balustrades zijn opgebouwd uit baksteen (eventueel in combi<strong>na</strong>tie met<br />

beton) hout of ijzerwerk. Plaatmateriaal als balustrade is niet toegestaan.<br />

Plaatmateriaal in de gevel wordt zoveel mogelijk voorkomen. Indien<br />

plaatmateriaal wordt toegepast is dit wit of in de kleur van de gebruikte<br />

baksteen.<br />

Indien een hellend dak wordt toegepast dan heeft dit een maximale<br />

hellingshoek van 20 graden en heeft de dakrand heeft een overstek dat<br />

ongeveer even ver uitsteekt als het dakoverstek van de buurpanden.<br />

De detaillering is eenvoudig, helder en licht vormgegeven. Overstekken<br />

lopen recht en hebben geen taps toelopende delen.<br />

De voorgevels kunnen wisselend voorzien zijn van erkers (over één of twee<br />

lagen) en (inpandige) balkons.<br />

uitbreidingen aan de voorzijde van de bebouwing tussen Waaigat en<br />

Voorstraat dienen in stijl aan te sluiten bij de aanwezige uitbouwen.


achterkanten en bouwdiepte Boulevard - centrumgebied<br />

(blok A, B en C)<br />

algemeen Bij de bepaling van de maximale bouwdiepte van de<br />

hoofdgebouwen wordt een differentiatie aangebracht, teneinde de<br />

ruimtelijke effecten voor de aangrenzende percelen te beperken.<br />

Waar dit geen belemmeringen oplevert geldt dat de de bebouwing<br />

die zijn voorzijde heeft aan de Boulevard, va<strong>na</strong>f de Boulevard<br />

gemeten in principe max. 13 meter diep mag zijn als er hoger dan<br />

één bouwlaag wordt gebouwd. Bebouwing van maximaal één<br />

bouwlaag is als uitgangspunt op de gehele bouwkavel toegestaan..<br />

Raamopeningen in deze bebouwing moeten ten minste 3 meter van<br />

het buurpand verwijderd zijn<br />

Indien ontwikkelingen plaatsvinden conform de hiervoor genoemde<br />

criteria, zijn met instemming van de stedenbouwkundig supervisor<br />

andere bouwmogelijkheden toegestaan, mits buurpanden geen<br />

onevenredige schade wordt berokkend.<br />

91


1. Andreashof, binnenterrein. 2. Sint Andreaskerk.


III Andreashof kenmerken<br />

Het beeld van de bebouwing rond de St. Andreaskerk werd ten tijde van de wederopbouw<br />

van Katwijk afgestemd op de kerk. Bewust werd gekozen voor witgeschilderde rijwoningen<br />

in een meer traditionele bouwstijl met sterk hellende zadeldaken rond een open en groen<br />

binnenterrein. Uitzondering vormen de woningen langs de boulevard. Deze zijn opgebouwd uit<br />

een donkere baksteen.<br />

Het Andreashof is het eerste bouwplan dat <strong>na</strong> de oorlog werd gerealiseerd. Omdat het hier om<br />

een complex gaat is het gehele ensemble opgenomen in dit beeldkwaliteitplan.<br />

algemeen Er is sprake van een duidelijke overgang tussen het bebouwingslint<br />

en de bebouwing rond Andreaskerk (Andreashof) door de afwijkende<br />

bouwhoogte, zadeldaken met pannen, de sterke dakhelling en het<br />

kleurgebruik. De samenhang met de <strong>na</strong>astgelegen kerk is groot.<br />

Verspringende nokhoogten zorgen voor een zekere individualiteit maar<br />

collectief karakter overheerst door uniformiteit in kleur en herhaling van<br />

identieke gevelonderdelen.<br />

gebruik Woningen.<br />

gevelopbouw Eén bouwlaag met pannen zadeldak aan de B.J. Blommersstraat<br />

en de Koninginneweg. Aan de Boulevardzijde wordt aangesloten bij<br />

de aangrenzende Boulevardbebouwing doordat is gebouwd in twee<br />

bouwlagen met kap. De nokrichting is evenwijdig aan de straten. De<br />

panden hebben opvallend hoge schoorstenen.<br />

gevelcompositie Symmetrische gevelopbouw van de begane grond met driebeukige<br />

indeling. Centraal in de gevel geplaatste Vlaamse gevel (doorlopend<br />

geveldeel va<strong>na</strong>f eerste bouwlaag in de kap) met entree, gefl ankeerd<br />

door twee even grote vensters.<br />

93


1 2 3<br />

4 5<br />

Andreasplein<br />

B.J. Blommerstraat<br />

boven: uitzicht va<strong>na</strong>f de vuurtoren in 1915 en 1970 (foto’s collectie Katwijks Museum)<br />

6<br />

Illustraties:<br />

1,2: Langs Boulevard:<br />

rode baksteen.<br />

3,4,5: Kenmerkende witte<br />

gevels in en om het hof.<br />

6: B.J. Blommerstraat:<br />

Vlaamse gevel centraal in<br />

tweede bouwlaag.


III Andreashof kenmerken<br />

Aan de zijde van de hof dakkapellen in het dakvlak boven de eerste<br />

woonlaag.<br />

or<strong>na</strong>mentiek Het gevelbeeld is ingetogen en wordt gekenmerkt door een hoge mate<br />

van soberheid. Gevelor<strong>na</strong>menten zijn niet aanwezig.<br />

materiaal en kleur Witgeschilderde bakstenen rijwoningen met rood bakstenen trasramen<br />

in één bouwlaag in de zijstraten en rond de kerk (B.J. Blommersstraat<br />

en Koninginneweg). Aan de Boulevardzijde wordt aangesloten bij het<br />

beeld van het bebouwingslint (onbeschilderde baksteen). De kozijnen<br />

zijn witgeschilderd, de draaiende delen in donkere kleuren (blauw<br />

bij wit geschilderde rijwoningen). De daken zijn gedekt met donkere<br />

dakpannen.<br />

openbaar-privé Voortuinen aan Boulevard worden afgescheiden door middel van<br />

bakstenen muurtjes, aan de B.J. Blommersstraat en Koninginneweg<br />

grenzen de gevels direct aan het trottoir.<br />

Onderscheid tussen formele voorgevels aan de straatzijde en<br />

achtergevels aan de openbare maar meer informele hofzijde.<br />

95


III Andreashof waardering<br />

waardering<br />

Gevelmateriaal en -kleur, gevelcompositie en gevelopbouw van de laagbouwwoningen rond de<br />

kerk zijn van groot belang voor het beeld van dit deelgebied.<br />

Aan de Boulevard is de gevelopbouw bepalend.<br />

Het complex is zeer gaaf bewaard gebleven, waardoor de Andreashof nog altijd een goed<br />

herkenbaar ensemble vormt tussen het zuidelijke en middelste bebouwingslint aan de<br />

Boulevard.<br />

Het complex is aangewezen als gemeentelijk monument. De kerk werd in de oorlog deels<br />

verwoest door de bezetter en direct <strong>na</strong> de oorlog weer hersteld. Kerk en toren zijn een<br />

Rijksmonument.


III Andreashof criteria<br />

Dit hofje is een gemeentelijk monument. Voor bebouwingsmogelijkheden is een<br />

monumentenvergunning noodzakelijk. Huidige kenmerken vormen uitgangspunt bij aan- ver-<br />

of nieuwbouw.<br />

97


1 Vuurtoren. 2 Boulevardbebouwing vuurtorenplan.


IV vuurtorenplan kenmerken<br />

De bebouwing in het zoge<strong>na</strong>amde vuurtorenplan wijkt sterk af van het beeld van de<br />

bebouwingslinten. De bebouwing aan de Boulevard bestaat <strong>na</strong>ast een vierkantige vuurtoren<br />

uit een wit geschilderd appartementencomplex in drie bouwlagen met balkons aan de<br />

voorzijde. Enkel in het laatste pand is de oorspronkelijke roodbruine baksteen nog zichtbaar.<br />

Dit pand zal worden gesloopt en vervangen door een gebouw met een gelijk volume maar is<br />

hieronder wel beschreven.<br />

Binnen het vuurtorenplan komen geen panden met een horecafunctie voor.<br />

algemeen Verspringende, in een hoek liggende rooilijnen aan de Boulevard.<br />

De vuurtoren is ten opzichte van Boulevard <strong>na</strong>ar achteren geplaatst en<br />

vormt het hoogste punt in het zuidelijk deel van de Boulevardbebouwing.<br />

gebruik Woningen (appartementen).<br />

gevelopbouw Strak en modernistisch gevelbeeld. Geen doorgaande verticale<br />

gevelopbouw. Drie bouwlagen met overwegend een terugliggende<br />

eerste en verder terugliggende tweede verdieping. De ruimten die<br />

hierdoor ontstaan zijn gebruikt als balkons.<br />

Het zuidelijke hoekpand kent een vlakke gevelopbouw met <strong>klein</strong>e stalen<br />

balkons.<br />

Platte daken, in afwijking van de andere woonbebouwing langs de<br />

Boulevard.<br />

gevelcompositie De gevels kennen een regelmatige onderverdeling tussen raamvlakken<br />

en stijlen.<br />

De gevels springen per twee à drie woningen in. In tegenstelling tot de<br />

bebouwing van de bebouwingslinten zijn bij de witgeschilderde blokken<br />

in het vuurtorenplan individuele woningen niet uit het gevelbeeld af te<br />

lezen.<br />

99


4<br />

1<br />

Vuurbaakplein<br />

Seinpoststraat<br />

2<br />

Illustraties:<br />

1. Gevelbeeld hoekpand Boulevard -<br />

Seinpoststraat met uitstekende balkons<br />

voorzien van ijzeren hekwerken.<br />

2,3 Hoekpand Boulevard - Seinpoststraat.<br />

4. Schets nieuw hoekpand Boulevard/<br />

Seinpoststraat<br />

5. Vuurtoren.<br />

Onder: situatie rond het vuurtorenplan<br />

omstreeks 1970 5<br />

3


IV vuurtorenplan kenmerken<br />

or<strong>na</strong>mentiek Het gevelbeeld is ingetogen en wordt gekenmerkt door een hoge mate<br />

van soberheid. Gevelor<strong>na</strong>menten zijn <strong>na</strong>uwelijks aanwezig.<br />

materiaal en kleur De gevels zijn witgeschilderd, in aansluiting op de vuurtoren. De gevels<br />

van het hoekpand op de zuidpunt bestaan deels ook uit onbeschilderde<br />

rode baksteen. De bakstenen tuinmuren zijn eveneens witgeschilderd.<br />

Accenten (balustrades, kozijnen) in wit. Draaiende delen zijn<br />

overwegend witgeschilderd, de hier en daar voorkomende bruin<br />

geschilderde draaiende delen zijn waarschijnlijk oorspronkelijk.<br />

openbaar-privé De afscheiding van de terrassen voor de woningen geschiedt door<br />

rechte bakstenen tuinmuren. De terrassen bevinden zich iets boven<br />

maaiveld en zijn bereikbaar middels enkele treden. De overgang tussen<br />

openbaar en privé wordt hierdoor be<strong>na</strong>drukt.<br />

101


IV vuurtorenplan waardering<br />

waardering<br />

Gevelmateriaal en -kleur en gevelopbouw zijn sterk beeldbepalend.<br />

De bebouwing in het vuurtorenplan verkeert aan de buitenzijde nog in een goede<br />

originele toestand. De afwijkende vorm aan de Boulevardzijde maakt het tot een duidelijk<br />

onderscheidbaar deelgebied. Aan de andere zijden van het blok is het beeld meer in<br />

overeenstemming met de omliggende bebouwing.<br />

Doordat het blok net als hotel Savoy aan het noordelijke uiteinde van de Boulevard is wit<br />

geschilderd vormt niet de Waaier (zie Zeehospitium en zuidboulevard) maar dit blok een<br />

markering van het uiteinde van het <strong>na</strong> de oorlog herbouwde deel van de Boulevard.


IV vuurtorenplan criteria<br />

criteria bebouwing<br />

Omdat de vuurtoren is aangemerkt als monument worden bouwplannen volgens de monumentenwet<br />

getoetst. Huidige kenmerken vormen uitgangspunt bij aan-, ver- of nieuwbouw.<br />

Voor het overige deel van het vuurtorenplan gelden de volgende criteria:<br />

algemeen De bebouwing sluit zich aan bij de kenmerken zoals hiervoor benoemd.<br />

Voor bouwaanvragen die van invloed zijn op de waterkering geldt dat voldaan<br />

moet worden aan het vigerende beleid van het Hoogheemraadschap van<br />

Rijnland.<br />

Daar<strong>na</strong>ast gelden in aanvulling en/of afwijking hierop de volgende criteria en bouwmogelijkheden:<br />

structuur De vuurtoren staat solitair in de ruimte.<br />

De karakteristieke structuur van dit deel van de Boulevard moet behouden<br />

blijven. De verspringende rooilijn moet in stand worden gehouden.<br />

De bebouwingswand dient zoveel mogelijk gesloten te blijven.<br />

massa en vorm hoogte<br />

Woningen langs de Boulevard hebben geen doorgaande verticale<br />

gevelopbouw. Bebouwing bestaat uit drie bouwlagen met overwegend een<br />

terugliggende eerste en verder terugliggende tweede verdieping. Een vierde<br />

bouwlaag is niet toegestaan.<br />

Een bouwlaag op de begane grond meet maximaal 3,5 m, een hoger gelegen<br />

bouwlaag meet maximaal 3 meter.<br />

breedte<br />

Indien meerdere kavels <strong>na</strong>ast elkaar gelijktijdig (her)ontwikkeld worden en<br />

het pand is groter dan twee oorspronkelijke kavelbreedtes, dan moet de<br />

oorspronkelijke ritmiek in de rooilijn behouden blijven en tot uitdrukking worden<br />

gebracht in het gevelbeeld.<br />

dak<br />

Het dak is plat.<br />

103


Bebouwingsbeeld 3D vuurtorenplan bestaande situatie.<br />

Hoekpand Boulevard / Seinpoststraat


IV vuurtorenplan criteria<br />

Hoekpand<br />

Het hoekpand mag een afwijkende vorm hebben ten opzichte van de<br />

belendende panden. Hier mag de ligging van het pand als beëindiging en-of<br />

begin van de Boulevard tot uitdrukking worden gebracht. De maximale hoogte<br />

blijft drie bouwlagen.<br />

or<strong>na</strong>mentiek Reclameuitingen zijn alleen toegestaan boven deurposten en worden<br />

terughoudend vormgegeven.<br />

kleur- en materiaal De bebouwing wordt wit geschilderd. Wit stucwerk is ook toegestaan.<br />

Balustrades zijn opgebouwd uit ijzerwerk, eventueel in combi<strong>na</strong>tie met glas.<br />

Plaatmateriaal als balustrade is niet toegestaan.<br />

Accenten (balustrades, kozijnen) in wit. Draaiende delen overwegend wit, soms<br />

donker.<br />

De dakrand heeft geen overstek groter dan 10 cm.<br />

De detaillering is eenvoudig, helder en licht vormgegeven.<br />

De gevelopbouw sluit aan bij het oorspronkelijke beeld.<br />

Bij nieuw- of verbouw moet dezelfde detaillering worden toegepast als bij een<br />

aangrenzend buurpand.<br />

achterkanten<br />

algemeen Bij de bepaling van de maximale bouwdiepte van de hoofdgebouwen wordt<br />

een differentiatie aangebracht, teneinde de ruimtelijke effecten voor de<br />

aangrenzende percelen te beperken. Waar dit geen belemmeringen oplevert<br />

geldt dat de de bebouwing die zijn voorzijde heeft aan de Boulevard, va<strong>na</strong>f de<br />

Boulevard gemeten in principe max. 13 meter diep mag zijn als er hoger dan<br />

één bouwlaag wordt gebouwd. Bebouwing van maximaal één bouwlaag is als<br />

uitgangspunt op de gehele bouwkavel toegestaan. Raamopeningen in deze<br />

bebouwing moeten ten minste 3 meter van het buurpand verwijderd zijn.<br />

Tot maximaal 15 meter uit de voorgevelrooilijn zijn dakterrassen toegestaan.<br />

105


Hotel Savoy.


V. hotel Savoy kenmerken<br />

De Boulevard wordt aan beide uiteinden gemarkeerd of beëindigd door solitaire gebouwen.<br />

aan de noordzijde is dat hotel Savoy; aan de zuidzijde het gebouw de Waaier.<br />

algemeen Solitair wit gepleisterd blok van drie bouwlagen. Het gebouw vormt een<br />

domi<strong>na</strong>nt aanwezige markering van de Boulevard en is ondanks de<br />

geringe hoogte ook va<strong>na</strong>f Rijnmond goed zichtbaar. Het pand is één van<br />

de weinige aan de Boulevard overgebleven vooroorlogse gebouwen<br />

(1901). In 1916 is het ingrijpend verbouwd door J.J.P. Oud, daar<strong>na</strong> nog<br />

enkele malen gewijzigd. Desondanks is veel van het ontwerp van Oud<br />

nog aanwezig: plattegrond, de architectonisch en ruimtelijk interessante<br />

noord- en oostgevels en de in maat variërende bouwmassa’s. Het<br />

gebouw is een gemeentelijk monument.<br />

gebruik Hotel/restaurant/partycentrum.<br />

gevelopbouw Duidelijke horizontale geleding door verschillende karakters van de<br />

openingen op elke bouwlaag en de uitgesproken horecafunctie op de<br />

begane grond. Plat dak.<br />

gevelcompositie Blokvormig gebouw met uitspringende volumes op de begane grond.<br />

Sterke <strong>na</strong>druk op horizontale gelaagdheid, geen verticale accenten.<br />

or<strong>na</strong>mentiek Sober gevelbeeld zonder or<strong>na</strong>mentiek, uitgezonderd de gebogen<br />

vormen in de betonnen balustrade aan de zuidgevel.<br />

materiaal en kleur De gevels zijn witgepleisterd. De balustrade aan de tweede bouwlaag is<br />

107


3<br />

1<br />

Rijnmond<br />

Het noordelijke uiteinde van de<br />

Boulevard in 1905 en 1950 (bron:<br />

Katwijks Museum 2005).


Hotel Savoy kenmerken<br />

van onbeschilderd beton.<br />

Accenten (kozijnen en draaiende delen) zijn wit geschilderd met<br />

uitzondering van de bovenste verdieping, hier zijn de kozijnen<br />

donkerblauw en de draaiende delen wit.<br />

openbaar-privé Het gebouw grenst direct aan de openbare ruimte. In het seizoen<br />

vormen de terrassen een overgang tussen openbaar en privé.<br />

109


hotel Savoy waardering<br />

waardering<br />

Gevelmateriaal en -kleur en gevelopbouw zijn van essentieel belang voor het beeld van dit<br />

gebouw.<br />

Vanwege de status van gemeentelijk monument, de importantie van het werk van Oud en<br />

omdat het een van de weinige aan de Boulevard resterende vooroorlogse gebouwen is, dient<br />

op deze locatie zeer terughoudend te worden omgegaan met ontwikkelingsvragen. Voor het<br />

functioneren als eindemarkering is een grotere hoogte niet nodig, de afwijkende vorm en kleur,<br />

de solitaire ligging en de uitgesproken horecafunctie verlenen het gebouw voldoende status.


hotel Savoy criteria<br />

criteria<br />

Hotel Savoy is een gemeentelijk monument. Voor bebouwingsmogelijkheden is een<br />

monumentenvergunning noodzakelijk. Bebouwingsmogelijkheden sluiten in principe aan bij de<br />

kenmerken zoals beschreven in dit hoofdstuk.<br />

111


Deelgebied VI. Zeehospitium en Zuidboulevard.


Zeehospitium en Zuidboulevard inleiding<br />

In tegenstelling tot het bebouwde deel van de Boulevard, waar het grotendeels<br />

aaneengesloten bebouwingslint het beeld bepaalt, wordt de Boulevard ten zuiden van<br />

de Seinpoststraat in feite ingeklemd tussen twee duinenrijen. Deze dubbele duinenrij is<br />

kenmerkend voor dit deel van de Boulevard.<br />

Voor wat betreft de kenmerken en de criteria is het gebied op te splitsen in vier <strong>klein</strong>ere<br />

deelgebieden; te weten het gebouw de Waaier, het gebied van het Zeehospitium, de<br />

vrijstaande woningen aan de zuidkant van de duinen en het appartementengebouw op de<br />

hoek van de Boulevard met de Sportlaan.<br />

In dit hoofdstuk wordt eerst een ontwikkelingskader geschetst voor het gebied van het<br />

Zeehospitium, waar<strong>na</strong> voor de reeds bebouwde delen de kenmerken en criteria volgen.<br />

113


Voorlopige stedenbouwkundige opzet<br />

Zeehosterrein (bron: stedenbouwkundig<br />

plan / beeldkwaliteitplan voor het Rijnlands<br />

Zeehospitiumterrein te Katwijk, 2004).


Zeehospitium en Zuidboulevard ontwikkelingskader<br />

ontwikkelingskader Zeehospitium<br />

Het gebied ten zuiden van de Boulevard staat bekend als het Zeehospitium.<br />

Het terrein vormt de overgang van bebouwd Katwijk aan Zee <strong>na</strong>ar de zuidduinen.<br />

De eerste bebouwing van het RVC-terrein dateert van 1908 en is sindsdien als<br />

zorgcentrum in gebruik.<br />

Voor verdere achtergronden wordt verwezen <strong>na</strong>ar het hoofdstuk ‘cultuurhistorische<br />

achtergronden’.<br />

Het bebouwingslint van de Boulevard bepaalt het karakter van de badplaats<br />

Katwijk aan Zee; een <strong>klein</strong>schalige badplaats met eenvoudige hotelletjes en<br />

pensions direct gericht op zee.<br />

De Boulevard kent aan beide uiteinden een duidelijke beëindiging door middel<br />

van wit geschilderde of gepleisterde, duidelijk afwijkende bebouwing (Hotel Savoy<br />

aan de noordzijde en de panden van het vuurtorenplan aan de zuidzijde), welke<br />

desalniettemin duidelijk deel uit maken van de specifi eke <strong>klein</strong>schalige jaren ’50<br />

bebouwing.<br />

Het karakter, de vormentaal en het kleurgebruik van de bestaande bebouwing op<br />

het terrein van het Zeehospitium zijn wezenlijk anders dan dat van de Boulevard.<br />

Bebouwing ten zuiden van het bebouwingslint aan de Boulevard is schaars en is<br />

vrijstaand, zodat duidelijke doorzichten <strong>na</strong>ar het achterliggende landschap bestaan.<br />

De bebouwing van het Zeehospitium ligt grotendeels verscholen achter het duin<br />

en is va<strong>na</strong>f de weg niet zichtbaar. Het duinlandschap is bepalend, zowel voor het<br />

karakter van het Zeehospitium als voor de inkadering van de Boulevard.<br />

Deze afwisseling tussen de Boulevard in het noorden en het duin met <strong>klein</strong>schalige<br />

115


Zeehospitium en Zuidboulevard ontwikkelingskader<br />

bebouwing aan de zuidzijde is wat Katwijk aan Zee haar specifi eke karakter geeft<br />

en waarvoor mensen <strong>na</strong>ar Katwijk afreizen om vakantie te vieren.<br />

Deze zaken pleiten ervoor om niet te streven <strong>na</strong>ar het ‘doortrekken’ van het<br />

bebouwingslint van de Boulevard maar aan te sluiten bij het beeld en de<br />

functie van het nieuwe Zeehosterrein, waarvoor door Kuiper Compagnons een<br />

stedenbouwkundig- en beeldkwaliteitplan is opgesteld. ‘<br />

Dit plan betreft een ontwikkeling in fases waarbij met uitzondering van de zone<br />

evenwijdig aan de Boulevard de bebouwing al haar defi nitieve positionering kent.<br />

Boulevard en Zeehospitium blijven ruimtelijk en functioneel twee duidelijk<br />

begrensde gebieden.<br />

De bebouwing op het Zeehosterrein maakt een verbinding tussen zee en<br />

landschap, strand en duinen. Zij is dan ook alzijdig georiënteerd en kent geen<br />

duidelijke voor- en achterkanten.<br />

Uitgangspunt bij de totstandkoming van het oude hoofdgebouw was dat het met<br />

zijn positie op de hoogste duintop uit kon kijken over de zee. Het is gewenst<br />

om bij verdere nieuwbouwontwikkelingen zoveel mogelijk het uitzicht vanuit dit<br />

hoofdgebouw over zee te blijven bieden, ook va<strong>na</strong>f de begane grond.<br />

Tevens is het gewenst om nieuwbouw achter de duinen geen monumentale entree<br />

va<strong>na</strong>f de Boulevard te geven, zodat de duinenrij visueel doorgezet kan worden en<br />

de huidige beleving gewaarborgd kan blijven.<br />

Grootschalige hoogbouw is niet gewenst. Ook hiermee wordt de eigenheid van<br />

Katwijk aan Zee geweld aan gedaan. Het aan de zuidpunt gelegen grootschalige<br />

appartementenhotel doet reeds afbreuk aan de samenhang van bebouwing in<br />

het gebied, mede door het feit dat het niet achter de duinenrij is neergezet. Voor<br />

grootschalige hotels is ruimte in Zandvoort, Scheveningen en Noordwijk.


Zeehospitium en Zuidboulevard ontwikkelingskader<br />

Naast deze ruimtelijke kaders is het ook vanuit functioneel oogpunt niet wenselijk<br />

om aan deze zuidzijde grote hotels en/ of appartementengebouwen te situeren.<br />

De huidige Boulevard heeft al een duidelijk centrumgebied met voorzieningen.<br />

Grootschalige ontwikkeling in dit deel betekent concurrentie voor het centrum.<br />

Toeristenhotels passen tevens niet bij de functie van het terrein. Zowel in<br />

het verleden als in het heden worden er in dit gebied verschillende zorg- en<br />

woonfuncties ondergebracht. Vroeger voor tuberculosepatientjes, tegenwoordig<br />

wordt bredere zorg voor verschillende mensen met een functiebeperking<br />

aangeboden in combi<strong>na</strong>tie met wonen voor zowel deze groep als voor niet<br />

beperkten.<br />

Verdere bebouwing op het Zeehospitium terrein achter de duinrand is mogelijk,<br />

maar dit dient terughoudend te zijn in schaal en vormgeving en zich in te passen<br />

in het landschap. Hierbij past een ‘<strong>na</strong>tuurlijk’ kleur- en materiaalgebruik.<br />

Voor wat betreft de exacte situering, de hoogte en de grootte van de footprint van<br />

nieuwe bebouwing zijn meerdere ontwikkelingsstrategieën denkbaar. Hiervoor<br />

is <strong>na</strong>der onderzoek noodzakelijk, dat valt binnen het kader van het pro-ject<br />

Zeehospitium.<br />

117


Seinpoststraat


Zeehospitium en Zuidboulevard kenmerken<br />

kenmerken overig gebied Zuidboulevard<br />

Naast het nog te ontwikkelen gebied van het Zeehospitium terrein bevindt zich aan de<br />

noordzijde nog het gebouw de Waaier (deel uitmakend van het Zeehosterrein) en aan de<br />

zuidzijde een drietal woningen en een appartementengebouw.<br />

de Waaier<br />

algemeen Waaiervormig gebouw, met de punt <strong>na</strong>ar de Boulevard, uitwaaierend<br />

richting Zeehospitium. Solitair, als zodanig markering van het<br />

uiteinde van de verder vooral uit collectieve/samengestelde wanden<br />

opgebouwde Boulevard.<br />

gebruik Niet bekend.<br />

gevelopbouw Eén bouwlaag met plat dak.<br />

gevelcompositie Duidelijk onderscheid tussen een benedendeel (met grote vensters)<br />

en een bovendeel met <strong>klein</strong>e vensters, hetgeen wordt be<strong>na</strong>drukt door<br />

de goed zichtbare horizontale betonnen constructie. De regelmatig<br />

uitspringende accenten op het benedendeel zorgen hier tevens voor<br />

een verticale geleding.<br />

or<strong>na</strong>mentiek Ontbreekt.<br />

materiaal en kleur Onbeschilderde baksteen. De betonnen constructiedelen van<br />

vloer en dak zijn zichtbaar gelaten en witgeschilderd. Tuinmuren in<br />

onbeschilderde baksteen. Kozijnen in afwijking van vrijwel alle overige<br />

bebouwing aan de Boulevard in blauw en groen.<br />

119


Zeehospitium en Zuidboulevard kenmerken<br />

openbaar-privé Scheiding tussen openbaar en privé middels platte bakstenen<br />

tuinmuren<br />

woningen in de duinrand<br />

algemeen Vrijstaande woningen gericht op zee<br />

gebruik Woningen<br />

gevelopbouw Twee bouwlagen met platte of licht hellende kap.<br />

gevelcompositie Aymmetrische indeling in twee of drie ongeveer even brede beuken.<br />

Grote vensters in de woonvertrekken, <strong>klein</strong>ere in de slaapvertrekken.<br />

Voordeuren zijn in het gevelvlak geplaatst en springen niet in of uit.<br />

Balkons zijn inpandig en gericht op zee.<br />

or<strong>na</strong>mentiek Ingetogen gevelbeeld waarin or<strong>na</strong>mentiek ontbreekt.<br />

materiaal en kleur Lichte bakstenen gevels (mogelijk witgeschilderd).<br />

Geen eenduidige kleurstelling van de accenten.<br />

openbaar-privé De bebouwing licht half in het duin. De duinen vormen zo een<br />

<strong>na</strong>tuurlijke scheiding tussen openbare en private ruimte. Deze is<br />

bereikbaar via de inritten <strong>na</strong>ar de entrees en garages.<br />

appartementengebouw<br />

algemeen Samengesteld volume parallel aan de Boulevard.<br />

gebruik Appartementen<br />

121


Zeehospitium en Zuidboulevard kenmerken<br />

gevelopbouw Het noordelijke deel van het gebouw is uitgevoerd in drie bouwlagen<br />

met platte kap. De onderste bouwlaag springt enkele meters <strong>na</strong>ar<br />

voren, het dak van deze bouwlaag vormt het balkon voor de tweede<br />

bouwlaag. Het zuidelijke deel bestaat uit vijf bouwlagen met parallel aan<br />

de straat gebogen kap. Elke bouwlaag springt terug ten opzichte van de<br />

ondergelegen laag waardoor ruimte is gecreëerd voor balkons.<br />

gevelcompositie Asymmetrische indeling in een laag en een hoog deel. De verdiepingen<br />

van het lage bouwdeel liggen <strong>na</strong>ar achteren en wijken hierdoor af van<br />

de onderste bouwlaag.<br />

Duidelijke verticale geleding door de herhaling van identieke<br />

appartementen met een inpandig balkon in de linker beuk. Het hoge<br />

bouwdeel bestaat uit een aantal verspringende blokken waaraan en<br />

waarop balkons zijn gerealiseerd.<br />

or<strong>na</strong>mentiek Sober gevelbeeld zonder or<strong>na</strong>mentiek.<br />

materiaal en kleur Witte bakstenen gevels.<br />

Dak met grijze bitumeuze dakbedekking en geel geschilderde daklijsten.<br />

Hekwerk van de balustrades zijn voorzien van een blauwe coating en<br />

blauw getinte glazen panelen. Kozijnen en deuren zijn witgeschilderd.<br />

De bovenste verdieping van de gevel van het hoge bouwdeel is voorzien<br />

van wit plaatmateriaal.<br />

openbaar-privé Het gebouw ligt bovenop het duin, die een <strong>na</strong>tuurlijke scheiding vormt<br />

tussen openbaar en privé. De entree, op de uiterste zuidwestpunt van<br />

het gebouw grenst direct aan de straat.<br />

123


Zeehospitium en Zuidboulevard waardering<br />

waardering<br />

Zeehosterrein<br />

De inpassing in de <strong>na</strong>tuurlijke omgeving van het duinlandschap is de belangrijkste kwaliteit<br />

van de bebouwing van het Zeehospitium van Katwijk aan Zee. Het duinlandschap, de (zicht)<br />

relatie met de zee en de o<strong>na</strong>angetaste bovenste duinenrij zijn bepalend voor het karakter van<br />

dit gebied.<br />

de Waaier<br />

Gevelmateriaal en gevelopbouw zijn kenmerkend voor dit gebouw.<br />

De Waaier vormt in principe de markering van het zuidelijke uiteinde van de Boulevard.<br />

De veel verder zuidelijk gelegen bebouwing heeft geen relatie met de Boulevard. Doordat<br />

de bebouwing van het <strong>na</strong>astgelegen vuurtorenplan aan de zijde van de Boulevard is wit<br />

geschilderd, hebben aan de zuidzijde niet het lage en van grotere afstand slecht zichtbare<br />

gebouw ‘de Waaier’ de markering, maar de appartementen in het vuurtorenplan. De Waaier<br />

vormt niet de expliciete markering van het uiteinde zoals hotel Savoy dat doet. De Waaier is<br />

daardoor voor de inkadering van de Boulevard van minder belang.<br />

woningen en appartementengebouw<br />

De modernistische vormgeving en platte kappen zijn kenmerkend voor de bebouwing in<br />

dit gebied. Kenmerkend voor de lagere woonbebouwing is verder de vrijstaande ligging,<br />

halfverdiept in het duin.<br />

Een relatie met de aaneengesloten bebouwing langs de Boulevard ontbreekt door de grote<br />

afstand.<br />

Door de grote afwijkingen in vorm, hoogte en materiaalgebruik ten opzichte van de overige<br />

bebouwing langs de kuststrook is het appartementengebouw van ondergeschikt belang voor<br />

de bebouwingsstructuur. Het gebouw valt eigenlijk uit de toon.


Zeehospitium en Zuidboulevard criteria<br />

criteria<br />

de Waaier<br />

De Waaier is een gemeentelijk monument. Nieuwbouw, maar ook aan-, uit- of verbouw<br />

wordt getoetst volgens regels van de monumentenwet en sluit in principe aan bij de<br />

kenmerken zoals beschreven in dit hoofdstuk.<br />

Zeehospitium<br />

algemeen De bebouwing voldoet aan de beeldkwaliteiteisen zoals<br />

gesteld in het stedenbouwkundig plan voor het Rijnlands<br />

Zeehospitium te Katwijk van Kuiper Compagnons. Daar<strong>na</strong>ast<br />

dienen nieuwe ontwikkelingen binnen een nog <strong>na</strong>der te bepalen<br />

ontwikkelingsstrategie te passen in het kader van het project<br />

zeehospitium.<br />

structuur Bebouwing is meerzijdig georiënteerd.<br />

Een doorzicht van het Hoofdgebouw uit 1908 <strong>na</strong>ar zee dient<br />

behouden te blijven. Een eventuele entree va<strong>na</strong>f Boulevardzijde<br />

wordt informeel vormgegeven. De duinenrij moet visueel doorgezet<br />

worden zonder grote onderbrekingen.<br />

massa en vorm Zowel wat betreft bouwhoogte als footprint zijn meerdere<br />

ontwikkelingsstrategieën denkbaar. Deze dienen in het kader van<br />

het project zeehospitium <strong>na</strong>der onderzocht te worden.<br />

kleur en materiaal In architectuur en materiaalkeuze dient aangesloten te worden bij<br />

de rest van de bebouwing op het Zeehosterrein.<br />

125


Zeehospitium en Zuidboulevard criteria<br />

woningen / appartementencomplex<br />

algemeen De bebouwing sluit zich aan bij de kenmerken zoals hiervoor<br />

genoemd.<br />

Voor bouwaanvragen die van invloed zijn op de waterkering<br />

geldt dat voldaan moet worden aan het vigerende beleid van het<br />

Hoogheemraadschap van Rijnland.<br />

Daar<strong>na</strong>ast gelden in aanvulling en/of afwijking hierop de volgende criteria en<br />

uitbreidingsmogelijkheden:<br />

structuur De bebouwing mag niet aan elkaar groeien tot een bebouwingslint,<br />

bebouwing is hier ‘te gast’ in het landschappelijk beeld en dient<br />

vrijstaand te blijven.<br />

massa en vorm Uitbreidingen in de hoogte zijn niet toegestaan.<br />

kleur- en materiaal Kleur en materiaalkeuze sluiten aan bij de bestaande bebouwing.<br />

Bij voorkeur wordt gebruik gemaakt van lichte kleuren. Uitbreidingen<br />

kunnen ook hoofdzakelijk in glas worden gerealiseerd.<br />

127


Huidig uitzicht op strand en zee va<strong>na</strong>f Voorstraat / centrumgebied Boulevard, in de toekomst zal hier een pleinruimte ontstaan.


openbare ruimte kenmerken<br />

algemeen Het openbaar gebied rond de Boulevard is recent heringericht.<br />

Het beeld van de openbare ruimte is rustig en heeft een continu<br />

karakter. De tijdloze uitstraling sluit goed aan bij de architectonische<br />

karakteristiek van de bebouwing enerzijds en het beeld van duinen en<br />

strand anderzijds. Op enkele plekken (met <strong>na</strong>me het Zeeplein voor het<br />

centrumgebied) is de herinrichting nog niet voltooid, hiervoor zijn al<br />

defi nitieve plannen ontwikkeld door ontwerpbureau Marlies van Diest.<br />

profi lering Het profi el van de Boulevard is opgebouwd uit een dubbele rijstrook,<br />

aan de zijde van de Boulevard gefl ankeerd door een parkeerstrook<br />

met trottoir en aan de zijde van de zee door een fi etspad en een brede<br />

wandelprome<strong>na</strong>de. De weg is voorzien van een donkergrijze afdeklaag,<br />

(voor<strong>na</strong>melijk asfalt, aan de zuidzijde van de Boulevard ook betonsteen).<br />

Het fi etspad is zandkleurig. Zowel aan de strandzijde als aan de<br />

bebouwingszijde zijn de voetpaden voorzien van een gemêleerd patroon<br />

in lichte kleurstellingen.<br />

pleinruimtes Langs de Boulevard komen verschillende pleinruimtes voor. Va<strong>na</strong>f de<br />

Rijnmond <strong>na</strong>ar het zuiden betreft dat eerst een terrasruimte voor hotel<br />

Savoy. De tweede pleinruimte is een verbreding van het trottoir bij<br />

het centrumdeel van de Boulevardbebouwing. Hier staan ook enkele<br />

terrassen. Aan de overzijde is een parkeerterrein gelegen, waardoor het<br />

zicht op de zee en het strand wordt belemmerd.<br />

In het op stapel staande ontwerp voor dit Zeeplein worden deze<br />

parkeerplaatsen verwijderd en krijgt het plein een nieuwe inrichting.<br />

Ook het Sint Andreasplein zal opnieuw worden ingericht en in stijl<br />

aansluiten bij de rest van de openbare ruimte.<br />

129


openbare ruimte kenmerken<br />

Tegenover de B.J. Blommerstraat (in de buurt van de St. Andreaskerk)<br />

is een ontworpen pleinruimte gesitueerd, met tegels in verschillende<br />

mozaiekpatronen. De kleurstellingen sluiten aan bij de inrichting van de<br />

openbare ruimte.<br />

Bij de vuurtoren is het Vuurbaakplein gelegen. Dit plein heeft een sobere<br />

inrichting en zorgt voor een onderbreking van het bebouwingsbeeld<br />

waardoor de vuurtoren, die op een voetstuk is geplaatst, beter tot zijn<br />

recht komt.<br />

kiosken Op regelmatige afstand zijn langs de Boulevard plaatsen voor (tijdelijke)<br />

kiosken gecreëerd. Met hun vlaggen en parasols dragen zij bij aan een<br />

positieve toeristisch-recreatieve uitstraling van de Boulevard.<br />

straatmeubilair Binnen de herinrichting van de openbare ruimte is langs de Boulevard<br />

gekozen voor een vast palet van banken, fi etsenrekken, lantaarnpalen,<br />

prullenbakken en andere or<strong>na</strong>menten. Deze worden over de gehele<br />

Boulevardzone toegepast. Af en toe is een accent geplaatst in de vorm<br />

van bijvoorbeeld een afwijkende bank.<br />

131


openbare ruimte waardering<br />

waardering<br />

De inrichting van de openbare ruimte langs de Boulevard is karakteristiek voor<br />

Katwijk aan Zee. Met veel oog voor detail is gekeken <strong>na</strong>ar profi lering en kleur- en<br />

materiaalgebruik van zowel bestrating als or<strong>na</strong>menten.<br />

Vooral het trottoir <strong>na</strong>ast de duinen en het strand is een aange<strong>na</strong>me fl aneerstrook<br />

met uitzicht op zee.<br />

Ondanks deze goede kwaliteiten ontbreekt juist bij het centrumgedeelte (omgeving<br />

Voorstraat) de directe relatie met de zee. Hoewel hier de Boulevard veel lager is<br />

gelegen (bij<strong>na</strong> op zeeniveau) dan meer <strong>na</strong>ar het noorden of het zuiden, is door de<br />

aanwezigheid van veel auto’s het zicht op het strand en de duinen vrijwel nihil. Dit<br />

geldt zowel langs de weg als op het aansluitende parkeerterrein.<br />

In de nieuwe plannen voor de openbare ruimte van Marlies van Diest is dit probleem<br />

al meegenomen en wordt dit gebied grotendeels autovrij nieuw ingericht.<br />

kustversterking<br />

De aanstaande kustversterking zal consequenties hebben voor de huidige en<br />

toekomstige inrichting van de openbare ruimte. Bij herinrichting van (delen van) de<br />

Boulevard zal in stijl en sfeer zoveel als mogelijk aansluiting worden gezocht bij de<br />

uitstraling van de nieuw ingerichte delen van de openbare ruimte.


openbare ruimte criteria<br />

criteria<br />

algemeen De inrichting van de Boulevard moet als één samenhangend geheel<br />

worden gezien.<br />

Bij kustversterkingsmaatregelen is het van belang de (zicht)relatie<br />

tussen Boulevard en zee zo veel mogelijk in stand te houden.<br />

De Boulevard en het duinlandschap moet weer één samenhangend<br />

geheel worden.<br />

Voor bouwaanvragen die van invloed zijn op de waterkering<br />

geldt dat voldaan moet worden aan het vigerende beleid van het<br />

Hoogheemraadschap van Rijnland.<br />

profi lering Het profi el langs de Boulevard moet helder en duidelijk worden<br />

vormgegeven. Vooral de ruimte voor voetganger en fi etser moet<br />

voldoende zijn en duidelijk worden vormgegeven.<br />

In de openbare ruimte wordt gezocht <strong>na</strong>ar verruimingsmogelijkheden<br />

voor de voetganger en het verminderen van de domi<strong>na</strong>ntie van<br />

(geparkeerde) auto’s in het straatbeeld, met <strong>na</strong>me in het centrumgebied<br />

van de Boulevard. Dit kan gerealiseerd worden door het gebied rond de<br />

Voorstraat in te richten als verblijfsgebied, waar de auto ‘te gast’ is.<br />

Voor de remming van het verkeer dienen er oversteekplaatsen in het<br />

wegprofi el te komen.<br />

pleinruimtes Pleinruimtes dienen voor<strong>na</strong>melijk voor rust en openheid in de hectiek<br />

van het fl aneren langs de Boulevard.<br />

Voor het centrumgebied is een open ruimte richting het strand<br />

gewenst, om Katwijk hier direct bij de zee te betrekken en in de buurt<br />

van het centrum een groter functioneel plein te hebben voor markten,<br />

133


Open ruimtes Boulevard


openbare ruimte criteria<br />

manifestaties en dergelijke.<br />

Ook bij eventuele kustversterkingsmaatregelen zal in de ruimte voor<br />

het centrumdeel van de Boulevard een zichtbare verbinding voor<br />

voetgangers met het water moeten worden gerealiseerd.<br />

Eventueel kan de pleinruimte in de buurt van de kerk worden ingericht<br />

als parkeerterrein. Deze ruimte is te ver van het centrum gelegen om<br />

optimaal te kunnen benutten.<br />

Het Andreasplein wordt opnieuw ingericht en gaat in stijl aansluiten bij<br />

de openbare ruimte van de Boulevard.<br />

kiosken Verrijdbare kiosken/s<strong>na</strong>ckwagens staan op regelmatige afstand van<br />

elkaar op daarvoor door de gemeente aangewezen plekken.<br />

Een kiosk heeft inclusief reclamebord een maximale hoogte van 4 meter.<br />

De hoofdkleur van de kiosk is wit. Vaste kiosken zijn wit of (indien<br />

opgebouwd uit hout) houtkleurig danwel wit geschilderd.<br />

Elke kiosk/s<strong>na</strong>ckwagen heeft maximaal één uitklapbord binnen een<br />

straal van maximaal 10 meter van zijn verkooppunt;<br />

In reclameuitingen en vlaggen worden geen fl uorescerende kleuren<br />

toegepast.<br />

straatmeubilair Straatmeubilair zoals fi etsenstallingen, prullenbakken, lantaarnpalen en<br />

banken dienen voor de gehele Boulevard op elkaar afgestemd te zijn en<br />

dienen een terughoudende vormgeving te hebben, zodat de eigenheid<br />

van Katwijk aan Zee niet wordt overstemd.<br />

Voor bijzondere plekken (langs pleinen en inhammen) kan af en<br />

toe gebruik gemaakt worden van andere or<strong>na</strong>menten dan voor de<br />

begeleiding van de Boulevard.<br />

135


Zicht over de Boulevard.


aanbevelingen<br />

Om de beeldkwaliteitaspecten die in dit plan zijn<br />

benoemd in de toekomst van de Boulevard(bebouwing)<br />

in te bedden zijn de volgende zaken aan te bevelen.<br />

• De ‘eenheid in verscheidenheid’ van de<br />

bebouwingslinten van de Boulevard dient gekoesterd<br />

te worden.<br />

• Het duidelijke onderscheid in deelgebieden binnen<br />

het geheel van de Boulevard tussen Rijnmond en<br />

Seinpoststraat dient behouden te blijven.<br />

• Binnen dit grotere geheel kan het hoofdgebouw<br />

van hotel Noordzee (aan de Boulevard nr. 72)<br />

worden aangewezen als gemeentelijk monument.<br />

Dit pand op deze plek is van grote kenmerkende<br />

waarde voor de wederopbouwarchitectuur langs de<br />

Boulevard en stijgt individueel uit boven de overige<br />

bebouwing. Vervangende nieuwbouw of grootschalige<br />

aanpassingen zijn hier niet gewenst. Om deze reden<br />

wordt toetsing op basis van de monumentenwet<br />

voorgesteld.<br />

• In de bestemmingsplannen die gelden voor dit gebied,<br />

te weten Bestemmingsplan ‘Centrum’ uit 1999,<br />

‘Centrum 1e herziening’ uit 2005, Bestemmingsplan<br />

Katwijk aan Zee 2004, Bestemmingsplan ‘Katwijk<br />

aan Zee 1982’ (gedeeltelijk) en het bestemmingsplan<br />

‘Dakopbouwen’ uit 2001 zijn specifi eke maten<br />

opgegeven voor bijvoorbeeld dakhoogtes,<br />

panddieptes etc. Met <strong>na</strong>me in het deelgebied II<br />

Centrum uit dit beeldkwaliteitplan worden ruimere<br />

bouwmogelijkheden gegeven, eve<strong>na</strong>ls voor<br />

•<br />

•<br />

•<br />

bebouwing op de achterterreinen van de kavels.<br />

Voor het benutten van de mogelijkheden uit dit<br />

beeldkwaliteitplan is (gedeeltelijke) herziening van<br />

deze bestemmingsplannen noodzakelijk.<br />

Bij aanpassing van de bestemmingsplannen<br />

is voor het centrumgebied zoveel mogelijk een<br />

hotel- of andere horecafunctie gewenst. Buiten het<br />

centrumgebied geldt voor<strong>na</strong>melijk een woonfunctie,<br />

waarbij pensions zijn toegestaan. In het gebied dat in<br />

dit beeldkwaliteitplan is ondergebracht in deelgebied I,<br />

Bebouwingslint heeft de bebouwing de uitstraling van<br />

eengezinswoningen (appartementencomplexen zijn<br />

niet gewenst).<br />

Indien opnieuw gekeken wordt <strong>na</strong>ar de inrichting<br />

van de openbare ruimte langs de Boulevard is het<br />

wenselijk de auto zoveel mogelijk uit het centrumdeel<br />

te blijven weren en het gebied hiervoor als<br />

verblijfsgebied in te richten, waar de auto ‘te gast’ is.<br />

Ook bij eventuele kustversterkingsmaatregelen is het<br />

belangrijk dat va<strong>na</strong>f het centrumgebied een zo direct<br />

mogelijke verbinding met de zee wordt gelegd voor<br />

de voetganger. Bijvoorbeeld door de aanleg van een<br />

panoramaterras.<br />

137


ijlage: bronnen<br />

archief gemeente Katwijk<br />

Het archief van het gemeentebestuur van Katwijk, 1932-<br />

1945, 1b Wederopbouw en herstellen van werken:<br />

- Dossier inzake het voorbereiden van het<br />

wederopbouwplan, dossiernr. 370<br />

Het archief van het gemeentebestuur van Katwijk, 1946-<br />

1959, I Openbare werken, 1a Bebouwing van gronden:<br />

- Stukken betreffende het bouwrijp maken van gronden,<br />

1945-1960, Terreinen langs de Boulevard, 1945-<br />

1951, dossiernr. 534<br />

Het archief van het gemeentebestuur van Katwijk, 1946-<br />

1959, I Openbare werken, 1b Wederopbouw en herstel<br />

van werken:<br />

- Dossiers inzake de overneming van inschrijvingen in<br />

het grootboek voor de wederopbouw en de<br />

vaststelling van het kernplan voor de wederopbouw,<br />

1948-1954, dossiernr. 545;<br />

- Dossiers inzake het uitoefenen van de supervisie<br />

door architecten over de wederopbouwwerken, 1944-<br />

1955, dossiernr. 546<br />

Het archief van het gemeentebestuur van Katwijk, 1946-<br />

1959, 7 Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting, 7a<br />

Uitbreidingsplannen:<br />

- Raadsbesluit tot vaststelling van het uitbreidingsplan<br />

1946, waarin opgenomen het wederopbouwplan en<br />

de regeling van de bebouwde kom van de gemeente,<br />

met bijlagen, 1944-1948, dossiernr. 674;<br />

- Raadsbesluit tot partiële herziening van het<br />

uitbreidings- en wederopbouwplan 1946 voor de<br />

omgeving van de vuurtoren, met bijlagen, 1947-1950,<br />

dossiernr. 675;<br />

- Dossiers inzake het beëindigen van de<br />

stedebouwkundige werkzaamheden van de heer H.<br />

van der Kloot Meijburg alsmede de aanwijzing van de<br />

heer ir. S.J. van Embden tot zijn opvolger, 1952-1959,<br />

dossiernr. 678;<br />

- Verslagen van besprekingen met het<br />

architectenbureau S.J. van Embden te Delft inzake<br />

verschillende stedebouwkundige aanlegenheden, met<br />

bijlagen, 1953-1958, dossiernr. 679;<br />

- Raadsbesluit tot intrekking van het uitbreidingsplan<br />

1946 in hoofdzaken, met bijlagen, 1958-1959,<br />

dossiernr. 681;<br />

Het archief van het gemeentebestuur van Katwijk, 1946-<br />

1959, 7 Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting, 7b<br />

Volkshuisvesting; woningbouw:<br />

- Stukken betreffende de bouw van woningen in het<br />

oude dorp Katwijk aan Zee, 1946-1968, Andreashof<br />

<strong>na</strong>bij de Oude Kerk, dossiernr. 696;<br />

- Stukken betreffende de bouw van woningen in het<br />

139


ijlage: bronnen<br />

oude dorp Katwijk aan Zee, 1946-1968, 59 woningen<br />

in het zgn. “Vuurtorenplan”, 1948-1955, dossiernr.<br />

698<br />

boeken<br />

K. Bosma en C. Wage<strong>na</strong>ar (red.), Een geruisloze<br />

doorbraak, de geschiedenis van architectuur en<br />

stedebouw tijdens de bezetting en de wederopbouw<br />

van Nederland, Rotterdam: NAi Uitgevers 1995. Hieruit:<br />

hoofdstuk 9 De kuststrook - De verloren droom. De<br />

wederopbouw van de kustplaatsen, pp. 462-468, 475-<br />

477<br />

E. van Es, De modernisering van Scheveningen-Bad.<br />

Wederopbouwplannen voor de badplaats 1945-1971,<br />

afstudeerscriptie Kunstgeschiedenis, Vrije Universiteit,<br />

Amsterdam maart 2002<br />

Rijksdienst voor het Natio<strong>na</strong>le Plan (S.E. Kouwe,<br />

G.H.L. Zeegers e.a.), Beschouwingen betreffende de<br />

wederopbouw der Noordzeebadplaatsen, Den Haag:<br />

Staatsdrukkerij 1947 (Rijksuniversiteit Nijmegen,<br />

Universiteitsbibliotheek, Tz b 860)<br />

K. Bosma, A. Mekking, K. Ottenheym en A. van<br />

der Woud (red.), Bouwen in Nederland. 600-2000,<br />

Waanders, Zwolle 2007<br />

D. Broekhuizen, Openluchtscholen in Nederland.<br />

Architectuur, onderwijs en gezondheidszorg 1905-2005,<br />

Uitgeverij 010, Rotterdam 2005<br />

artikelen<br />

W.E. Boerman e.a., Badplaatsen, monografi e van de<br />

Stichting Bouw, oktober 1946<br />

S.J. van Embden, Woningbouw aan de Rijnmond te<br />

Katwijk aan Zee, in: Bouwkundig Weekblad, orgaan<br />

van de Koninklijke Maatschappij tot bevordering<br />

der Bouwkunst, Bond van Nederlandse Architecten<br />

B.N.A., 1963 pp. 173-175 (Rijksuniversiteit Nijmegen,<br />

Univertsiteitsbibliotheek Tz b 4953)<br />

Herstel- en uitbreidingsplan Katwijk, in: Bouw, centraal<br />

weekblad voor het bouwwezen, 12 januari 1946, p. 54<br />

H. van der Kloot Meijburg, Katwijk, herstel gecombineerd<br />

met een uitbreidingsplan, in: Bouw, centraal weekblad<br />

voor het bouwwezen, 6 april 1946, pp. 341-345<br />

A.J. van der Steur, Samenwerking der architecten bij den<br />

wederopbouw van Katwijk, in: Bouw, centraal weekblad<br />

voor het bouwwezen, 6 april 1946, p. 346


ijlage: bronnen<br />

V.O.F. Architectenbureau Piet Onderwater & partners,<br />

gevelbeelden bestaande situatie.<br />

Zeehos Getij, <strong>na</strong>tuurlijk samen wonen. Nieuwsbrief over<br />

de bouw op het Zeehosterrein, nr 1, mei 2006, nr.2,<br />

november 2006<br />

beleidsnota’s<br />

BRO, Gemeente Katwijk, Bestemmingsplan ‘Centrum’, 4<br />

maart 1999<br />

Gemeente Katwijk, Bestemmingsplan ‘Centrum’,<br />

september 2005<br />

Gemeente Katwijk, Bestemmingsplan dakopbouwen, juli<br />

2001<br />

Gemeente Katwijk, bestemmingsplan Katwijk aan Zee,<br />

augustus 1982<br />

Gemeente Katwijk, bestemmingsplan Katwijk aan Zee<br />

2004, december 2005<br />

ArchitectenCie, Katwijk, een zee aan mogelijkheden.<br />

Brede structuurvisie 2005-2020, mei 2007<br />

Zandvoort Ordening en Advies, Beeldkwaliteitplan<br />

Katwijk aan Zee, januari 1998<br />

Marlies van Diest Tuin Stad Landschap, Boulevard<br />

Katwijk aan Zee (inrichtingsplan), mei 2005<br />

Gemeente Katwijk, Discussienota Beeldkwaliteit<br />

Katwijkse Boulevardbebouwing, januari 2007<br />

Projectgroep Zwakke Schakel Katwijk / gemeente<br />

Katwijk, / Hoogheemraadschap van Rijnland / Provincie<br />

Zuid Holland, Ruimtelijke verkenning kustveiligheid en<br />

Ruimtelijke kwaliteit Katwijk aan Zee, januari 2007<br />

Royal Haskoning Utrecht, Welstandsnota Katwijk, maart<br />

2004<br />

Gemeente Den Haag, Dienst Stedelijke Ontwikkeling,<br />

Bestemmingsplan Strand (voorontwerp), maart 2006<br />

Soeters Van Eldonk Ponec Architecten,<br />

Beeldkwaliteitplan Noordwijk aan Zee, september 2005<br />

KuiperCompagnons, stedenbouwkundig plan /<br />

beeldkwaliteitplan voor het Rijnlands Zeehospitium<br />

terrein te Katwijk, september 2004<br />

141


ijlage: Amendement<br />

Amendement bij Rraadsbesluit<br />

Beeldkwaliteitplan Boulevard Katwijk,<br />

met algemene stemmen aangenomen.<br />

De raad van de gemeente Katwijk, bijeen op 2 juli 2009,<br />

Constaterende dat:<br />

a) het Beeldkwaliteitplan Boulevard Katwijk een afwijking<br />

van het stedenbouwkundig plan voor het Zeehospitium<br />

uit 2004 mogelijk maakt, <strong>na</strong>melijk door een solitair<br />

gebouw met een voorgestelde hoogte van maximaal 30<br />

meter + NAP en een maximale footprint van 1600 m2 toe<br />

te staan (samenvatting, pagi<strong>na</strong> 7);<br />

b) het Beeldkwaliteitplan Boulevard Katwijk in het gebied<br />

Zeehospitium en Zuidboulevard achter de duinen ruimte<br />

laat voor één solitair gebouw met een alzijdige oriëntatie<br />

<strong>na</strong>ar de zee en de duinen;<br />

c) Er in het betreffende gebied in de <strong>na</strong>bije toekomst 4<br />

hogere gebouwen worden gerealiseerd met een alzijdige<br />

oriëntatie <strong>na</strong>ar de zee en de duinen.<br />

Overwegende dat:<br />

a) het college <strong>na</strong>der dient aan te tonen waarom het<br />

een hoger en groter gebouw op het terrein van het<br />

Zeehospitium voorstelt dan in 2004 is afgesproken;<br />

b) het gebied van het zeehospitium in de duinen uniek<br />

is, en bebouwing daarom beperkt dient te worden<br />

gehouden;<br />

c) de discussie in 2004 uitvoerig is geweest en niet al 5<br />

jaar later dient te worden geopend.<br />

Voegt aan het besluit toe:<br />

“met dien verstande dat in het onderdeel Zeehospitium<br />

en Zuidboulevard de passages en de illustraties over<br />

het solitaire gebouw met de voorgestelde hoogte van<br />

maximaal 30 meter + NAP en een maximale footprint<br />

van 1600 m2, worden geschrapt en op dit onderdeel niet<br />

wordt afgeweken van het stedenbouwkundig plan voor<br />

het Zeehospitium uit 2004”.<br />

C.E.L. Schoneberg,<br />

Gemeentebelangen,<br />

G.G. van Delft<br />

SGP,<br />

E.K.V. van Efferink<br />

VVD<br />

DOOR DE INDIENERS GEWIJZIGD<br />

Geschrapt:<br />

• Overweging c;<br />

• Het tweede deel van de voorgestelde toevoeging:<br />

“en op dit onderdeel niet wordt afgeweken van het<br />

stedenbouwkundig plan voor het Zeehospitium uit<br />

2004”


geschrapte passages Zeehospitium<br />

en Zuidboulevard<br />

Uit de samenvatting:<br />

Achter de duinenrij is ruimte voor één solitair gebouw<br />

met een alzijdige oriëntatie <strong>na</strong>ar de zee en de duinen.<br />

Dit gebouw dient in hoogte niet boven de hoogste<br />

Boulevardbebouwing (de vuurtoren) uit te komen en<br />

heeft derhalve een maximale hoogte van 30 meter<br />

+NAP. Dit in afwijking van het stedenbouwkundig plan<br />

voor het Zeehospitium uit 2004, waarin is uitgegaan<br />

van 21 meter +NAP. Hierdoor is een gebouw van vijf<br />

bouwlagen met een oplopende gevel mogelijk. Ten<br />

opzichte van dit plan is tevens een wat groter grondvlak<br />

van dit gebouw mogelijk. Hiervoor is in de illustratie<br />

op een zoekgebied aangeduid. De footprint van de<br />

bebouwing meet maximaal 1600 m2.<br />

Uit het ontwikkelingskader Zeehospitium en<br />

Zuidboulevard:<br />

De hoogte van mogelijke bebouwing op het terrein van<br />

het Zeehospitium wordt bepaald door de hoogte van de<br />

bebouwing aan de Boulevard. Dichtbij het gebied<br />

betreft de hoogste bebouwing de vuurtoren. Deze staat<br />

als solitair element tussen de lintbebouwing uit de<br />

wederopbouwperiode. De bebouwing achter de duinen<br />

van het Zeehosterrein dient niet boven dit hoogste punt<br />

van de Boulevard uit te komen.<br />

Uit criteria Zeehospitium en Zuidboulevard:<br />

massa en vorm<br />

De bebouwing is lager dan de vuurtoren maar mag hoger<br />

zijn dan in het stedenbouwkundig plan is aangegeven<br />

(max. +30 m NAP i.p.v. +21 m. NAP). Hierdoor is<br />

een gebouw van vijf lagen met een oplopende gevel<br />

mogelijk.<br />

Het gebouw is schuin oplopend of heeft een hoog en<br />

laag deel.<br />

Het grondvlak (de footprint) meet maximaal 1600m2 en<br />

bevindt zich in het zoekgebied zoals aangegeven op de<br />

kaart hieronder (gele vlek).<br />

boven: randvoorwaarden bebouwing Zeehosterrein.<br />

uiterst links: mogelijke bebouwing Zeehosterrein achter het<br />

duin.<br />

links: mogelijke schuin oplopende vorm bebouwingsmassa<br />

143


Linksboven: Ooghoogte va<strong>na</strong>f de Boulevard, met midde<strong>na</strong>chter mogelijk oplopende bebouwingsmassa op het Zeehosterrein<br />

Overig: 3D beelden mogelijke bebouwing Zeehosterrein: alzijdige oriëntatie.


Boulevard Katwijk<br />

Beeldkwaliteitplan<br />

47-004<br />

december 2009<br />

colofon<br />

colofon<br />

opdrachtgever<br />

Gemeente Katwijk<br />

Koningin Julia<strong>na</strong>laan 3<br />

Postbus 589<br />

2220 AN Katwijk<br />

T: 071 - 4065000 F: 071 - 4065065<br />

info@katwijk.nl<br />

www.katwijk.nl<br />

contactpersoon: S. van der Voort<br />

opdrachtgever opdrachtnemer<br />

Ontwikkelingsmaatschappij amer / ruimtelijke De ontwikkeling<br />

Drieslag Ommen<br />

Chevalleraustraat Zonnehof 2 43<br />

7731 EE Ommen 3811 ND Amersfoort<br />

Postbus 100T:<br />

033 - 4 621 623 F: 033 - 4 651 811<br />

7730 AC Ommen bureau@amer.nl<br />

T: 0529 - 459290 www.amer.nl F: 0529 - 456595<br />

h.hilberink@ommen.nl<br />

contactpersoon: A.M. Schuurman<br />

www.ommen.nl/de drieslag<br />

i.s.m.<br />

opdrachtnemer Van Meijel - adviseurs in cultuurhistorie<br />

Amer Adviseurs Mr. Franckenstraat b.v. Ruimtelijke 70 ordening<br />

Zonnehof 43 6522 AG Nijmegen<br />

3811 ND Amersfoort T: 024 - 3243261<br />

T: 033 - 4 621 vanmeijel@adviseursincultuurhistorie.nl<br />

623 F: 033 - 4 651 811<br />

bureau@amer.nl www.adviseursincultuurhistorie.nl<br />

www.amer.nl contactpersonen: L. van Meijel en F. Mulder<br />

Ommen bedrijvenpark De Rotbrink<br />

Beeldkwaliteitplan<br />

93-005<br />

maart 2006

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!