47004_20091210BKPKatwijk_klein_na verwerking amendement
47004_20091210BKPKatwijk_klein_na verwerking amendement
47004_20091210BKPKatwijk_klein_na verwerking amendement
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
BEELDKWALITEITPLAN<br />
BOULEVARD KATWIJK<br />
gemeente Gendringen<br />
Katwijk
Illustraties boven en links:<br />
verdeling Boulevard in deelgebieden<br />
I. bebouwingslint<br />
II. centrum<br />
III. Andreashof<br />
IV. vuurtorenplan<br />
V. hotel Savoy<br />
VI. Zeehospitium en zuidboulevard<br />
Rechts: uitbreidingsmogelijkheden<br />
achterterreinen bebouwingslint.<br />
Rechtsonder: vuurtorenplan.
samenvatting<br />
Dit beeldkwaliteitplan voor de Boulevard van Katwijk<br />
aan Zee geldt enerzijds als ontwikkelingsdocument,<br />
anderzijds als toetsingsinstrument. Ontwikkelen<br />
aan de Boulevard betekent <strong>na</strong>melijk toetsen: wat<br />
kan de bestaande omgeving verdragen wil men de<br />
kenmerkende opbouw van de Boulevard van Katwijk aan<br />
Zee behouden.<br />
Hoewel de bebouwing langs de Boulevard als geheel<br />
zeer specifi ek is voor de wederopbouwperiode, zijn er<br />
weinig individuele panden die grote maatschappelijke<br />
en/of culturele waarde bezitten. Vrijwel alle gebouwen<br />
die dat wel hebben worden reeds beschermd inzake<br />
de monumentenwet. Nieuw- en of herbouw is hier<br />
niet zonder meer toegestaan en veranderingen aan<br />
de huidige bebouwing worden volgens aparte regels<br />
getoetst (zie beleidsnota monumentenzorg 2006,<br />
gemeente Katwijk). Alleen hotel Noordzee (Boulevard nr.<br />
72) komt in aanmerking om aan deze monumentenlijst<br />
te worden toegevoegd, vanwege zijn unieke karakter en<br />
beeldbepalende uitstraling voor de Boulevard.<br />
In deze samenvatting wordt aangegeven waar de<br />
verruimingsmogelijkheden voor nieuw-, aan- en verbouw<br />
zitten. Per deelgebied worden deze kort samengevat.<br />
I bebouwingslint<br />
zijde Boulevard<br />
Om het beeld van de wederopbouwarchitectuur<br />
niet verder aan te tasten zijn hier in principe geen<br />
uitbreidingen mogelijk. Nieuw- of verbouwingen dienen in<br />
de stijl van het pand en de aangrenzende panden plaats<br />
te vinden.<br />
achtererven en bouwdiepte<br />
Indien achtererven aansluiten op de openbare weg, mag<br />
hier gebouwd worden in twee lagen met kap (nokhoogte<br />
maximaal 8 meter) met een maximale diepte van 7 meter<br />
en een minimale afstand tot het hoofdgebouw van 5<br />
meter.<br />
Bij de bepaling van de maximale bouwdiepte van de<br />
hoofdgebouwen wordt een differentiatie aangebracht,<br />
teneinde de ruimtelijke effecten voor de aangrenzende<br />
percelen te beperken. Waar dit geen belemmeringen<br />
oplevert geldt dat de bebouwing die zijn voorzijde heeft<br />
aan de Boulevard, va<strong>na</strong>f de Boulevard gemeten in<br />
principe max. 13 meter diep mag zijn als er hoger dan<br />
één bouwlaag wordt gebouwd. Bebouwing van maximaal<br />
één bouwlaag is als uitgangspunt op de gehele<br />
bouwkavel toegestaan. Tot maximaal 15 meter uit de<br />
voorgevelrooilijn zijn dakterrassen toegestaan.<br />
Bovenstaande uitgangspunten gelden ook voor de<br />
bebouwingslinten in het centrum.<br />
3
Linksboven: Mogelijke invulling<br />
bebouwingsmogelijkheden Koningin-<br />
Wilhelmi<strong>na</strong>straat- Waaigat.<br />
Rechts: bebouwingsmogelijkheden<br />
rondom Voorstraat.<br />
Onder: de kenmerkende façade van<br />
hotel Noordzee.<br />
Voorstraat
samenvatting<br />
II centrum<br />
In het centrumgebied zijn ruimere bouwmogelijkheden<br />
toegestaan. Hier is een intensivering van horeca<br />
mogelijk. Doordat het centrum een functionele en<br />
architectonische verbijzondering vormt binnen het<br />
doorgaande bebouwingslint van de Boulevard, zijn hier<br />
grotere veranderingen mogelijk, met behoud van de<br />
kenmerkende waarden van de Boulevard als geheel.<br />
Vanwege het gewenste hoge ambitieniveau voor<br />
ontwikkelingen in het centrum, waarin het streven <strong>na</strong>ar<br />
behoud van deze waarden en ruimte voor een invulling<br />
met een (deels) eigentijds karakter samen dienen te<br />
gaan, worden bouwplannen van enige omvang in dit<br />
gebied getoetst door een supervisor die toeziet op de<br />
uitstraling en (architectonische) samenhang. Dit geldt<br />
voor ontwikkelingen die verder gaan dan op-, aan- of<br />
verbouwingen hoger dan één bouwlaag en/of breder dan<br />
1 beukmaat en bij ophogingen van minimaal 1 bouwlaag.<br />
Met i<strong>na</strong>chtneming van bovenstaande geldt voor<br />
ontwikkelingen in het centrumgebied globaal het<br />
volgende:<br />
Tussen de Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat en het Waaigat,<br />
en tevens op de noordelijke punt van de Koningin<br />
Wilhelmi<strong>na</strong>straat, kan tot vier bouwlagen gebouwd<br />
worden (evt. met fl auwe kap) indien de samenhang van<br />
de panden gewaarborgd blijft. Het hoekpand aan het<br />
Waaigat bedraagt in uitzondering hierop maximaal vier<br />
lagen met een terugliggende vijfde bouwlaag. Tussen<br />
twee panden onderling mag het hoogteverschil in<br />
principe maximaal één bouwlaag bedragen.<br />
Aan herontwikkelingen in het centrumgebied, waarbij<br />
sprake is van verhoging van het aantal bouwlagen<br />
of een ingrijpende gevelwijziging kan de supervisor<br />
bovendien bepalen dat een toekomstvisie opgesteld<br />
dient te worden. Deze toekomstvisie dient een ruimtelijk<br />
samenhangend beeld te schetsen voor de gewenste<br />
ontwikkeling in relatie tot het aanpalende gebied.<br />
Tussen het Waaigat en de Voorstraat is bebouwing<br />
mogelijk zoals geschetst in de illustratie op pagi<strong>na</strong> 4.<br />
Het pand van hotel Noordzee (Boulevard 72) wordt als<br />
potentieel monument aangemerkt. Uitbreiding van de<br />
laagbouw ten noorden van het hoofdgebouw van hotel<br />
Noordzee met één laag is mogelijk. Deze bebouwing<br />
dient omwille van het zicht op het hoofdgebouw <strong>na</strong>ar<br />
achteren te liggen ten opzichte van de rooilijn.<br />
Bij de bebouwing aan weerszijden van de Voorstraat<br />
vormt poortwerking het uitgangspunt. Deze toegang<br />
vormt immers de verbinding met het achterliggende<br />
winkelgebied. Hotel Noordzee geeft hier met de<br />
markante gevel een eerste aanzet toe. De nieuwe<br />
bebouwing aan de andere zijde dient een dialoog aan<br />
te gaan met hotel Noordzee, dat als beeldmerk van<br />
de wederopbouwperiode geldt. De architectuur van<br />
het nieuwe pand moet hier recht aan doen, maar mag<br />
(deels) afwijkend en beeldbepalend zijn. De uitstraling<br />
van dit pand heeft zowel een belangrijke functie aan<br />
de zijde van de Boulevard alsook aan de zijde van de<br />
5
Andreashof<br />
onder: vuurtorenplan<br />
aangezicht Boulevard va<strong>na</strong>f het strand.
samenvatting<br />
Voorstraat. Het gebouw dient te worden voorzien van<br />
een transparante plint die qua functie (restaurant) en<br />
vorm mag afwijken van het hoofdgebouw. Het nieuwe<br />
hoekpand meet maximaal zes bouwlagen en heeft<br />
een gevelbreedte die smaller is dan het hoekpand<br />
van hotel Noordzee. De aansluiting op het zuidelijke<br />
bebouwingslint van drie lagen met fl auwe kap wordt<br />
gerealiseerd middels een passend intermediair tussen<br />
lint en hoekaccent. Ook dient een zorgvuldige aansluiting<br />
gezocht te worden met bestaande bebouwing in de<br />
Voorstraat.<br />
III Andreashof<br />
Dit hofje is een gemeentelijk monument.<br />
Voor bebouwingsmogelijkheden is een<br />
monumentenvergunning noodzakelijk.<br />
IV vuurtorenplan<br />
Het witgeschilderde complex bij de vuurtoren biedt geen<br />
mogelijkheden voor uitbreiding. Het pand op de hoek<br />
Boulevard-Seinpoststraat wordt op termijn gesloopt; hier<br />
zal nieuwbouw plaatsvinden in drie lagen.<br />
hotel Savoy<br />
Dit gebouw is een gemeentelijk monument.<br />
Voor bebouwingsmogelijkheden is een<br />
monumentenvergunning noodzakelijk.<br />
Zeehospitium en Zuidboulevard<br />
Vanwege het aparte karakter van dit gebied in de<br />
duinen als overgang <strong>na</strong>ar het <strong>na</strong>tuurlijke landschap is<br />
het niet logisch de bebouwingswand van de Boulevard<br />
hier door te zetten. Omdat het wederopbouwdeel<br />
van de Boulevard het meest kenmerkend is voor de<br />
badplaats Katwijk aan Zee en reeds een centrumgebied<br />
heeft met hogere bebouwing, heeft het de voorkeur<br />
om de bebouwingsmogelijkheden in dit gebied<br />
beperkt te houden. Achter de duinenrij zijn meerdere<br />
ontwikkelingsstrategieën denkbaar. Dit geldt zowel<br />
voor de bouwhoogte als voor de footprint van nieuwe<br />
bebouwing. Hiervoor is <strong>na</strong>der onderzoek in het kader<br />
van het project Zeehospitium noodzakelijk.<br />
Aan het zuidelijke uiteinde van de Boulevard zijn<br />
grootschalige uitbreidingen niet toegestaan. De<br />
bestaande woningen voegen zich in het landschap. Het<br />
appartementencomplex is wordt als iets te grootschalig<br />
gezien als overgang tussen het bebouwde Katwijk aan<br />
Zee en het <strong>na</strong>tuurlijke duinlandschap.<br />
openbare ruimte<br />
In de openbare ruimte wordt gezocht <strong>na</strong>ar<br />
verruimingsmogelijkheden voor de voetganger en het<br />
verminderen van de domi<strong>na</strong>ntie van (geparkeerde)<br />
auto’s in het straatbeeld. Vooral in het centrumgebied<br />
zou de auto te gast moeten zijn.<br />
7
inhoud<br />
samenvatting 3<br />
inleiding 11<br />
aanleiding 11<br />
doel 11<br />
leeswijzer 11<br />
beleidskader 13<br />
cultuurhistorische achtergronden 15<br />
tijdsbeeld 15<br />
de wederopbouw van Katwijk aan Zee 17<br />
uitgangspunten voor de uitwerking 25<br />
Zeehospitium 27<br />
deel 1 ruimtelijke a<strong>na</strong>lyse<br />
ruimtelijke a<strong>na</strong>lyse 33<br />
uitgangspunten wederopbouwplan Boulevard 33<br />
andere badplaatsen 33<br />
hoofdopzet 35<br />
bebouwing 35<br />
deelgebieden 37<br />
infrastructuur 41<br />
openbare ruimte 43<br />
achterliggend beleid 43<br />
ruimtelijke verkenning kust Katwijk 43<br />
deel 2 kenmerken en criteria<br />
I bebouwingslint 47<br />
II centrum 65<br />
III Andreashof 93<br />
IV vuurtorenplan 99<br />
V hotel Savoy 107<br />
VI Zeehospitium en Zuidboulevard 113<br />
openbare ruimte 129<br />
aanbevelingen 137<br />
bijlage: bronnen 139<br />
bijlage: <strong>amendement</strong> 143<br />
colofon 145<br />
9
Hotel Riche.<br />
Panden tussen Waaigat en hotel Noordzee.
inleiding<br />
aanleiding<br />
De Katwijkse Boulevard is in de samenhang en<br />
uitstraling van bebouwing een uniek stukje kust.<br />
Het cultuurhistorische belang en de waarde van de<br />
beeldkwaliteit van de Boulevard met haar panden uit<br />
de wederopbouwperiode worden door de gemeente<br />
onderkend. De badplaats Katwijk aan Zee heeft ook in<br />
relatie tot andere badplaatsen een geheel eigen gezicht<br />
dat gekoesterd dient te worden.<br />
Tegelijkertijd is het voor het voortbestaan van de<br />
voorzieningen aan de Boulevard van groot belang dat<br />
nieuwe ontwikkelingen mogelijk zijn. De wens <strong>na</strong>ar meer<br />
mogelijkheden voor het verblijfstoerisme vraagt een<br />
steeds groter en intensiever ruimtegebruik, dat vaak<br />
alleen aan de achterzijde van de panden te realiseren is.<br />
Ook de herontwikkeling van Hotel Riche, op de hoek<br />
van de Boulevard en de Voorstraat vormt een directe<br />
aanleiding voor een verkenning van de mogelijkheden.<br />
doel<br />
Het onderhavige beeldkwaliteitplan is bedoeld om in<br />
te zoomen op ontwikkelingsmogelijkheden langs de<br />
Boulevard, zowel voor bewoners als ondernemers, met<br />
behoud van de bestaande waardevolle structurerende<br />
elementen en de uitstraling van de bebouwing uit de<br />
wederopbouwperiode.<br />
leeswijzer<br />
In deze inleiding komen aanleiding, doel van het plan en<br />
het beleidskader aan bod. Hier<strong>na</strong> wordt ingegaan op de<br />
cultuurhistorische achtergronden van de Boulevard.<br />
Deze cultuurhistorische achtergronden vormen de<br />
basis van waaruit de bebouwing van Katwijk aan Zee<br />
is ontstaan. Zij geven de tijdgeest van de bebouwing<br />
uit met <strong>na</strong>me de wederopbouwperiode weer, maar<br />
ook wordt ingegaan op de achtergronden van het<br />
Zeehosterrein.<br />
Dit verhaal biedt een kader voor het beeldkwaliteitplan<br />
en kan als achtergrondinformatie worden gezien.<br />
Hier<strong>na</strong> volgt deel 1 van het beeldkwaliteitplan, de<br />
ruimtelijke a<strong>na</strong>lyse. Vanuit het huidige gebruik en met<br />
i<strong>na</strong>chtneming van de cultuurhistorische achtergronden<br />
wordt een opdeling van de Boulevard in deelgebieden<br />
gemaakt. Tevens wordt aandacht besteed aan de<br />
infrastructuur en de opzet van de openbare ruimte.<br />
In deel 2 worden de kenmerken en toetsingscriteria voor<br />
de verschillende deelgebieden weergegeven.<br />
De welstandscommissie kan deze criteria per deelgebied<br />
op zichzelf staand hanteren.<br />
Naast voorschriften voor bebouwing worden in dit<br />
hoofdstuk ook wensbeelden voor de openbare ruimte<br />
11
inleiding<br />
geschetst, deze dienen als uitgangspunt bij (nieuwe)<br />
plannen voor de inrichting van de openbare ruimte.<br />
Om de leesbaarheid te bevorderen hebben de<br />
verschillende delen in dit rapport een andere<br />
achtergrondkleur gekregen.<br />
Samenvatting oranje;<br />
Inleiding blauw;<br />
Cultuurhistorische achtergronden roze;<br />
Ruimtelijke a<strong>na</strong>lyse geel;<br />
Kenmerken en criteria grijs;<br />
beleidskader<br />
Indien nieuwe bouwplannen worden ingediend moeten<br />
deze allereerst voldoen aan het bestemmingsplan,<br />
maar daar<strong>na</strong>ast heeft het beeldkwaliteitplan een eigen<br />
werkingskracht, waar het gaat om de verschijningsvorm<br />
van gebouwen en uitstraling van de openbare ruimte.<br />
Alle criteria uit dit beeldkwaliteitplan kunnen toegepast<br />
worden op (licht) bouwvergunningplichtige bouwwerken.<br />
Voor bouwvergunningvrije bouwwerken dient dit<br />
beeldkwaliteitplan als inspiratiebron.<br />
Dit beeldkwaliteitplan is een uitwerking en specifi catie<br />
van het beeldkwaliteitplan Katwijk aan Zee, hoofdstuk<br />
3.3.1 “Boulevard”, uit januari 1998. Tussen het gebied<br />
langs de Boulevard van de Rijnmond tot de Sportlaan,<br />
dient dit plan als vervanging.<br />
Dit beeldkwaliteitplan kan op grond van artikel 12a van<br />
de Woningwet door de raad vastgesteld worden als<br />
aanvullend hoofdstuk op de welstandsnota Katwijk uit<br />
2004. Deze vormt dan een aanvulling op deelgebied 1,<br />
Katwijk aan Zee, subgebied Boulevard en Sportlaan e.o.<br />
Voor deelgebied II, centrum, wijken de toetsingscriteria<br />
af van de criteria zoals deze in de huidige welstandsnota<br />
worden geformuleerd. De bebouwingsmogelijkheden zijn<br />
hier verruimd. Voor de overige deelgebieden vormt dit<br />
beeldkwaliteitplan een aanvulling op de welstandsnota.<br />
13
Boven: strandleven voor de oorlog (foto collectie Katwijks<br />
Museum en www.allesoverkatwijk.nl).<br />
Rechtsboven: de Voorstraat (bron: www.allesoverkatwijk.nl).<br />
Rechtsonder: de Atlantikwall, 1943 (collectie Foto Knuyt).
cultuurhistorische achtergronden<br />
Dit hoofdstuk is gebaseerd op de bronnen en literatuur<br />
zoals opgenomen in de bijlage.<br />
tijdsbeeld<br />
de ontdekking van de badplaatsen<br />
Aan de Nederlandse kust lagen rond 1900 maar een<br />
paar slecht ontsloten vissersplaatsen. De aanleg van<br />
verharde wegen, de komst van de spoorwegen en de<br />
groeiende welvaart onder steeds bredere lagen van de<br />
bevolking leidden aan het einde van de negentiende<br />
eeuw tot een forse toe<strong>na</strong>me van de recreatie aan<br />
de kust. Hierdoor ontwikkelden de badplaatsen<br />
verschillende karakters. Scheveningen profi leerde zich<br />
als elitebadplaats, plaatsen als Domburg, Katwijk en<br />
Egmond aan Zee werden bezocht door de middenstand.<br />
Zandvoort en Hoek van Holland werden overspoeld door<br />
de arbeiders uit Amsterdam en Rotterdam.<br />
Door de massale stroom dagjesmensen waren<br />
verkeersopstoppingen toen al een bekend verschijnsel<br />
en de aanblik van de kuststrook wijzigde door de<br />
almaar voortgaande bouw van badvoorzieningen.<br />
Voor de oorlog ontstond zo een voor kustplaatsen<br />
haast wetmatige bebouwingstypologie van een<br />
aaneengesloten boulevardfront parallel aan de kustlijn,<br />
waardoor zee en duinen van elkaar werden gescheiden.<br />
de Atlantikwall<br />
De Tweede Wereldoorlog was allesbepalend voor de<br />
<strong>na</strong>oorlogse gedaante van de Nederlandse badplaatsen.<br />
De kustbebouwing werd systematisch gesloopt ten<br />
behoeve van de Duitse verdedigingslinie langs de<br />
Europese westkust. Deze Atlantikwall was een eindeloze<br />
rij bunkers, vestingen en mijnenvelden op en voor de<br />
duinenrij. Het strand verloor in één klap haar recreatieve<br />
betekenis. Zandvoort, Scheveningen en Katwijk aan Zee<br />
werden het zwaarst getroffen door de ingreep. In Katwijk<br />
aan Zee werd een complete wijk van 580 woningen,<br />
enkele hotels, scholen en andere openbare gebouwen<br />
weggevaagd. De oude dorpskerk en de vuurtoren bleven<br />
eenzaam achter in een desolaat verdedigingslandschap.<br />
De sloop van de vooroorlogse kustbebouwing<br />
bood stedenbouwkundigen <strong>na</strong> de oorlog echter de<br />
mogelijkheid af te rekenen met de verrommeling uit het<br />
verleden. Eindelijk kon de nieuwe, moderne badplaats<br />
“in schoonere vorm en grootscher opzet herrijzen”.<br />
de moderne badplaats: een nieuw perspectief<br />
In 1946 werd in een speciaal themanummer van het<br />
vakblad Bouw een pleidooi gehouden voor de moderne<br />
Nederlandse badplaats. Modernisering was noodzakelijk<br />
aangezien uitstapjes <strong>na</strong>ar de kust voortvloeiden uit het<br />
<strong>na</strong>oorlogse optimisme, de stijgende welvaart en de<br />
toe<strong>na</strong>me van de vrije tijd.<br />
Ook de overheid had, ondanks de woningnood<br />
15
De indeling van de Nederlandse badplaatsen uit<br />
de Badplaatsennota, 1947.
cultuurhistorische achtergronden<br />
en materiaalschaarste, oog voor het herstel van<br />
recreatieoorden. In 1947 verscheen de zoge<strong>na</strong>amde<br />
Badplaatsennota (“Beschouwingen betreffende<br />
de wederopbouw der Noordzeebadplaatsen”), die<br />
richtinggevend zou zijn voor de wederopbouw van de<br />
kuststrook. In de Badplaatsennota werden richtlijnen<br />
opgenomen voor de inrichting en ontsluiting van<br />
de badplaatsen: bredere toegangswegen voor het<br />
autoverkeer, openbaar vervoer langs het strand ten<br />
behoeve van spreiding van de badgasten, het reserveren<br />
van uitbreidingsmogelijkheden langs de kust en in de<br />
plaatsen zelf, het concentreren van het autoverkeer<br />
op grote parkeerplaatsen aan de uiteinden van de<br />
boulevard en een scheiding tussen volks en elitair<br />
badplaats- en strandgebruik.<br />
Er werden vier categorieën badplaatsen onderscheiden.<br />
a. luxe badplaatsen met mondain vertier;<br />
b. vakantiebadplaatsen;<br />
c. badplaatsen met vakantiehuizen;<br />
d. badplaatsen voor massaal dagbezoek.<br />
De functie en de wijze van exploitatie van de<br />
badplaats dienden tot uitdrukking te komen in de<br />
stedenbouwkundige structuur. Dit betekende onder<br />
andere dat er een scheiding aangebracht diende te<br />
worden tussen het seizoensgedeelte en de ‘bebouwde<br />
kern der vaste bewoners’ en dat de seizoenwinkels<br />
in aparte, alleen voor voetgangers toegankelijke<br />
winkelgebieden geconcentreerd dienden te worden. Voor<br />
de eerste en laatste categorie was verder een brede,<br />
voor alle vervoermiddelen toegankelijke boulevard<br />
vereist. Het beoogde karakter van Katwijk aan Zee<br />
bestond, zoals in de meeste andere badplaatsen, uit een<br />
combi<strong>na</strong>tie van de categorieën b (vakantiebezoek) en d<br />
(dagbezoek).<br />
De toekomstige functie van een badplaats werd<br />
bepaald door het karakter van de vooroorlogse<br />
logiesaccommodaties, de aard van de bezoekers en de<br />
verwachte toe<strong>na</strong>me van het dag- en vakantiebezoek. Het<br />
verwachte dagbezoek voor Katwijk aan Zee bedroeg nog<br />
geen kwart van dat van plaatsen als Scheveningen en<br />
Zandvoort. Door de ligging tussen twee luxe badplaatsen<br />
(Scheveningen en Noordwijk) werd verwacht dat de<br />
toe<strong>na</strong>me voor<strong>na</strong>melijk zou worden veroorzaakt door de<br />
<strong>klein</strong>e middenstand.<br />
de wederopbouw van Katwijk aan Zee<br />
wederopbouwarchitectuur<br />
Door de grote schaal van de verwoestingen en de<br />
schaarste van materialen en fi <strong>na</strong>nciële middelen voerde<br />
een speciaal in het leven geroepen Ministerie van<br />
Wederopbouw de regie over het herstel van het land.<br />
Via provinciale directies werd de planvorming in de<br />
getroffen plaatsen aangestuurd. Omdat op veel plaatsen<br />
17
Boven: de zone van de Atlantikwall <strong>na</strong> de afbraak en het<br />
puinruimen, 1945 (foto collectie Katwijks Museum).<br />
Rechts: het afbraakgebied ten behoeve van de Atlantikwall (links)<br />
en het wederopbouwplan van 1946 (rechts) (bron: Katwijks<br />
Museum 2005).<br />
De aanpassingen in het wegenpatroon zijn duidelijk zichtbaar.
cultuurhistorische achtergronden<br />
pandsgewijs werd herbouwd, waren vaak veel verschillende<br />
architecten in één gebied actief. De planvorming<br />
stond daarom op lokaal niveau veelal onder leiding van<br />
een supervisor die de (lokale) architecten aanstuurde.<br />
In de <strong>na</strong>oorlogse architectuur zijn ruwweg drie<br />
stromingen te onderscheiden. De eerste jaren <strong>na</strong><br />
de oorlog werd bij de herbouw aangesloten bij<br />
de bouwtradities van voor de oorlog. Het ‘typisch<br />
Nederlandse’ werd belangrijk gevonden bij het herstel<br />
van het land. De archetypische vormen en traditionele<br />
bouwtechnieken van de Delftse School, met <strong>na</strong>tuurlijke<br />
materialen (baksteen, hout) en schuine pannendaken,<br />
bepaalden het beeld van de wederopbouw uit de eerste<br />
jaren. In de eerste <strong>na</strong>oorlogse jaren werd in Katwijk<br />
aan Zee de Andreashof gebouwd. De principes uit deze<br />
periode zijn hier duidelijk herkenbaar. Het grootste deel<br />
van de wederopbouw van Katwijk aan Zee werd echter<br />
later gerealiseerd.<br />
In de jaren vijftig maakten de woningnood en de<br />
slechte economische situatie standaardisatie en<br />
industrialisatie van ontwerp- en productieprocessen<br />
echter noodzakelijk. De esthetische vormgeving van<br />
gebouwen werd teruggebracht tot een schikking van<br />
het hoogst noodzakelijke. De invloed van moderne<br />
bouwtechnieken en -stromingen werd steeds groter.<br />
Bovendien kwam in de jaren vijftig het streven <strong>na</strong>ar<br />
modernisering van het huishouden op gang. Platte<br />
daken, meergezinswoningen, het toepassen van<br />
betonnen constructies en een ‘open’ gevelbeeld zijn<br />
kenmerkend voor de wederopbouw van de jaren vijftig<br />
en zestig van de vorige eeuw.<br />
Op veel plaatsen werd echter herbouwd in een<br />
tussenvorm waarin elementen van beide stromingen<br />
zijn terug te vinden. Zo ook in Katwijk aan Zee, waar de<br />
bebouwing aan de Boulevard een mengvorm werd van<br />
traditionele en modernistische ontwerpprincipes. Het<br />
gebruik van <strong>na</strong>tuurlijke materialen en moderne vormen<br />
en een zakelijk gevelbeeld gaan hand in hand.<br />
planvorming<br />
Hoewel de oorlog nog in volle hevigheid voortwoedde<br />
werd al op 7 januari 1943 gestart met het opstellen van<br />
een wederopbouwplan voor de Boulevard, zodat <strong>na</strong><br />
de oorlog direct met de wederopbouw begonnen kon<br />
worden. Eind 1943 kregen ir. A.H. van Leeuwen en ir.<br />
L.H.H. van der Kloot Meijburg jr. de opdracht zowel<br />
een ontwerp voor de toekomstige bebouwing aan de<br />
Boulevard als een uitbreidingsplan voor de gehele<br />
gemeente te maken.<br />
Waar de wederopbouw van Zandvoort en Scheveningen<br />
werd gekenmerkt door grote ambities, lag de <strong>na</strong>druk<br />
in Katwijk vooral op sanering van ongewenste<br />
woontoestanden en het aanpassen van het fi jnmazige<br />
wegenpatroon. De wederopbouw was, anders<br />
19
De Boulevard, gezien va<strong>na</strong>f de vuurtoren.<br />
Situatie in 1938, 1945 en 1959.<br />
(foto’s collectie Katwijks Museum)
cultuurhistorische achtergronden<br />
dan in Zandvoort en Scheveningen, geen aparte<br />
ontwerpopgave maar werd ingezet ten behoeve van<br />
een evenwichtige afronding van de voor de oorlog<br />
ingezette uitbreiding. Herstel, sanering en uitbreiding<br />
werden pragmatisch met elkaar gecombineerd.<br />
Gemeentebestuur en ontwerpers waren van mening dat<br />
Katwijk aan Zee <strong>na</strong>ar de aard van het oude dorp en de<br />
bevolking herbouwd diende te worden. Katwijk zou een<br />
eenvoudige en gemoedelijke familiebadplaats blijven.<br />
De sloop van de vooroorlogse Boulevard werd daarbij<br />
gezien als een unieke gelegenheid om Katwijk “aan den<br />
Boulevard met een fraai zeefront te verrijken”.<br />
uitgangspunten voor de wederopbouw<br />
• Handhaven en versterken van het dualistische<br />
karakter van Katwijk (vissersdorp en badplaats);<br />
• De wederopbouw diende zich te voegen <strong>na</strong>ar de<br />
vuurtoren en de Oude Kerk;<br />
• Nieuwe bebouwing moest aansluiten bij de<br />
oorspronkelijke <strong>klein</strong>schaligheid;<br />
• Ingrijpen in het karakteristieke stratenpatroon en de<br />
grillig verlopende rooilijnen diende met de grootste<br />
terughoudendheid te gebeuren;<br />
• -Bij de herschikking van het vooroorlogse<br />
stratenpatroon diende het eindpunt van tram- of<br />
autobuslijnen op een centraal plein uit te komen;<br />
• Het moest mogelijk zijn om bij slecht weer in het<br />
achter de Boulevard gelegen gebied in een meer<br />
beschutte omgeving te wandelen.<br />
De eerste schetsplannen waren al in april 1944 gereed.<br />
H. van der Kloot Meijburg sr. werd als supervisor voor de<br />
planuitwerking aangesteld. Op zijn aanraden selecteerde<br />
een architectenkeuzecommissie tien hoofdarchitecten,<br />
die de schetsplannen uitwerkten tot een basisplan<br />
waarin de stedenbouwkundige opzet werd vastgelegd.<br />
Hoewel alle hoofdarchitecten afkomstig waren uit<br />
het traditio<strong>na</strong>listische milieu van de Delftse School,<br />
werd gekozen voor architecten met verschillende<br />
achtergronden en persoonlijkheden. Zo kon in een<br />
korte periode een kwalitatief hoogwaardige bebouwing<br />
worden gegarandeerd binnen vooraf bepaalde kaders,<br />
maar zonder dat men gebonden was aan de opvattingen<br />
van één specifi eke architect. Door deze ‘eenheid in<br />
verscheidenheid’ werd aangesloten bij het karakter van<br />
het vooroorlogse Katwijk. Door de samenstelling van het<br />
team ontstond ook een omgeving waarbinnen belangrijke<br />
stedenbouwkundige vraagstukken werden opgelost<br />
zonder dat dit ten koste ging van de architectonische<br />
detaillering en de inrichting van de buitenruimte.<br />
Als hoofdarchitect werden benoemd: G.H.M. Holt, S.J.<br />
van Embden, A.P. Smits, J. Jonkman, A. Komter, J.<br />
Kuiper, A.J. van der Steur, L. van der Kloot Meijburg,<br />
J.H.W.C. Pot en B.J. Koldeweij.<br />
21
Hotel Noordzee in 1960. (foto collectie Katwijks Museum)
cultuurhistorische achtergronden<br />
Het basisplan werd in augustus 1945 door de adviseur<br />
van de Dienst voor de Wederopbouw, ir. J. van der<br />
Laan, goedgekeurd en in 1946 door de gemeenteraad<br />
vastgesteld.<br />
het basisplan<br />
Hoewel aangenomen werd dat Katwijk aan Zee voor<br />
westelijk Zuid-Holland een belangrijke recreatiefunctie<br />
zou vervullen, was de badplaatsfunctie van Katwijk<br />
aan Zee in het plan duidelijk ondergeschikt aan de<br />
lokale belangen. Het dualistische karakter van Katwijk<br />
aan Zee werd hierdoor gehandhaafd en versterkt. Het<br />
‘vissersdorp’ behield zijn eigen sfeer. De ‘badplaats’<br />
kreeg alleen rond de kruising met de Voorstraat de kans<br />
tot bloei te komen. Hier werd de Boulevard verbreed tot<br />
een ‘zeeplein’ dat een riant uitzicht over de kust moest<br />
bieden. Aan het zeeplein was ruimte gereserveerd voor<br />
enkele hotels, een bioscoop en een gebouw met een<br />
busstation en diverse openbare functies. Doordat alle<br />
verkeer op het plein werd geconcentreerd, zou hier de<br />
gewenste levendigheid ontstaan.<br />
Door de grote behoefte aan woningen, de beperkte<br />
uitbreidingsmogelijkheden en de bescheiden ambities<br />
ten aanzien van het toerisme overheerste ook aan de<br />
Boulevard de woonbebouwing. Daar<strong>na</strong>ast bleef het<br />
aantal hotels beperkt door het systeem van particuliere<br />
kamerverhuur, dat diep verankerd zat in de lokale<br />
traditie.<br />
Door het niveauverschil was het mogelijk ter hoogte van<br />
de vuurtoren de Boulevard te splitsen in een boven- en<br />
een benedenweg. De bovenweg bood plaats aan een<br />
terras, een hotel met appartementenvleugel en enkele<br />
vrijstaande zomerhuisjes. Aan de benedenweg konden<br />
enkele <strong>klein</strong>e paviljoens worden geplaatst. Hierdoor zou<br />
de oprichting van rommelige bouwsels op het strand<br />
worden tegengegaan en werd het badleven enigszins<br />
verspreid over het strand.<br />
De bovenweg kreeg uiteindelijk een andere invulling; de<br />
benedenweg werd daadwerkelijk gerealiseerd en dient<br />
ook nu nog ter ontsluiting van aangelegen paviljoens.<br />
Zowel het ‘vissersdorp’ als de Boulevard werd ontsloten<br />
door de Zeeweg – die werd verbeterd en doorgetrokken<br />
– de trambaan en de Voorstraat. Dit wegenpatroon<br />
sloot aan op een evenwijdig aan de Boulevard lopende<br />
winkelstraat. Deze winkelstraat diende tevens als<br />
verbinding tussen het vissersdorp en de badplaats en<br />
ook de weg uit Wasse<strong>na</strong>ar zou op deze weg aansluiten.<br />
De straat werd slechts op een paar plaatsen met de<br />
Boulevard verbonden om geen waardevolle bouwgrond<br />
verloren te laten gaan en de invloed van de zeewind te<br />
beperken. Deze straat met winkels, winkelpaviljoens en<br />
cafés zou zo ook bij ongunstig weer een aantrekkelijk<br />
verblijfsmilieu voor de badgasten zijn.<br />
Om de toe<strong>na</strong>me van het autoverkeer <strong>na</strong>ar Katwijk<br />
aan Zee op te vangen werd conform de voorschiften<br />
23
invoegen kaart met<br />
architectenverdeling<br />
Wederopbouw Katwijk - basisplan 1946, architectenverdeling.
cultuurhistorische achtergronden<br />
uit de Badplaatsennota aan beide uiteinden van de<br />
Boulevard ruimte voor parkeerterreinen opgenomen: in<br />
het noorden, dichtbij het centrum en bij de vuurtoren,<br />
waarvan vooral door verkeer vanuit Wasse<strong>na</strong>ar gebruik<br />
gemaakt zou worden.<br />
uitwerking van het basisplan<br />
Per zone bepaalde de hoofdarchitect in overleg met<br />
de supervisor de richtlijnen voor de architectonische<br />
uitwerking. De hoofdarchitect was tevens<br />
verantwoordelijk voor de keuze van de overwegend<br />
jonge, lokale architecten die binnen deze richtlijnen<br />
moesten werken. In afwijking van de voordien<br />
gebruikelijke gang van zaken konden de getroffenen dus<br />
niet zonder meer hun eigen architect kiezen. Het streven<br />
<strong>na</strong>ar behoud van het gevarieerde, individuele karakter<br />
van de Katwijkse bebouwing leidde ertoe dat ook binnen<br />
de zones gewerkt werd met een groot aantal architecten.<br />
De verdeling van de hoofdarchitecten over het<br />
plangebied was als volgt. Holt was verantwoordelijk<br />
voor het Vuurtorenplan, direct ten noorden van het<br />
zeehospitium. Van Embden voor het zuidelijke deel<br />
van de Boulevard, tussen vuurtoren en Oude Kerk,<br />
Smits voor de bebouwing bij de Oude Kerk en Jonkman<br />
voor de Boulevardbebouwing tussen de kerk en de<br />
Voorstraat. Vanwege zijn ‘neutrale’ stijl kreeg Komter de<br />
bebouwing aan het zeeplein toegewezen, Kuiper was<br />
verantwoordelijk voor de bebouwing tussen dit plein<br />
en de uitwatering van de Oude Rijn. De overige vier<br />
architecten werden belast met de verder landinwaarts<br />
gelegen locaties, aan de Oude Rijn (Van der Steur)<br />
en de verder oostelijk gelegen uitbreidingslocaties.<br />
De hoofdarchitecten maakten de schetsen voor de<br />
bebouwing van hun zone en voor markante objecten en<br />
bepaalden daarmee de architectonische norm voor de<br />
uitvoerende architecten.<br />
uitgangspunten voor de uitwerking<br />
• Binnen een zekere uniformiteit voor straatwanden<br />
en blokken werd een individuele bebouwingswijze<br />
aangehouden, waardoor afwisseling in het<br />
straatbeeld zou ontstaan en werd aangesloten bij het<br />
oorspronkelijke karakter van het dorp;<br />
• De panden aan de Boulevard dienden 6,50 meter<br />
breed te worden. Van deze norm is overigens ten<br />
tijde van de wederopbouw al op een aantal plaatsen<br />
afgeweken;<br />
• De goothoogte mocht maximaal 10,50 meter<br />
bedragen; alleen aan het noordelijke uiteinde van<br />
de Boulevard en rond de Voorstraat werd hogere<br />
bebouwing gerealiseerd;<br />
• Alle woningen zouden eengezinshuizen worden. Bij<br />
uitzondering konden boven- en benedenwoningen<br />
worden gebouwd. Appartementen werden over het<br />
25
De Boulevard in 1960, gezien va<strong>na</strong>f de kerktoren (foto collectie Katwijks Museum).
cultuurhistorische achtergronden<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
algemeen ongeschikt gevonden voor een plaats als<br />
Katwijk aan Zee. Op sommige plaatsen werd echter<br />
toch ruimte geboden voor appartementengebouwen;<br />
De bebouwing aan de Boulevard en enkele zijstraten<br />
kreeg een fl auwe dakhelling die varieerde van 15 tot<br />
20 graden met uitzondering van het centrumgebied<br />
(geen dakhelling en andere dakvormen toegestaan),<br />
het gebied rond de kerk (hellingshoek 40-60 graden)<br />
en het gebied rond de vuurtoren (plat);<br />
Er werden voor de Boulevard geen bindende<br />
voorschriften gehanteerd ten aanzien van materiaalen<br />
kleurgebruik; wel werd gestreefd <strong>na</strong>ar het gebruik<br />
van lichte tinten. Hierdoor is in gele of rode baksteen<br />
gebouwd en veel gebruik gemaakt van wit als kleur<br />
voor kozijnen en accenten;<br />
Variatie in de steensoort voor de gevels<br />
was onvermijdelijk als gevolg van de grote<br />
materiaalschaarste;<br />
Ook voor het bestraten van de Boulevard en<br />
omliggende straten werden de oorspronkelijke<br />
straatklinkers hergebruikt.<br />
een nieuwe supervisor<br />
Vanwege de hoge leeftijd van Van der Kloot Meijburg<br />
sr. werd in juni 1953 door Van Embden opgevolgd als<br />
supervisor voor de uitbreiding en wederopbouw van<br />
Katwijk aan Zee. Deze kreeg de opdracht een nieuw<br />
uitbreidingsplan te maken en werd tevens belast met<br />
het welstandstoezicht voor het wederopbouwgebied.<br />
Hoewel de wederopbouw een jaar later al grotendeels<br />
gerealiseerd was, zouden zijn ideeën bepalend zijn voor<br />
het karakter van het doorgaande gevelbeeld van de<br />
Boulevard.<br />
Zeehospitium<br />
Ten zuiden van de Boulevard ligt het terrein van het<br />
Rijnlands Zeehospitium (voorheen Rotterdamsch<br />
Zeehospitium geheten). Het terrein vormt van oudsher<br />
de overgang van bebouwd Katwijk <strong>na</strong>ar de zuidduinen.<br />
De eerste bebouwing dateert van 1908 en is één van de<br />
eerste Nederlandse openluchtscholen. Deze bebouwing<br />
is niet direct aan de Boulevard gelegen en daardoor<br />
bewaard gebleven in de oorlog.<br />
Aan het begin van de twintigste eeuw ontstonden de<br />
eerste openluchtscholen. Dit was het gevolg van de<br />
opvatting dat kinderen met een zwakke gezondheid<br />
niet op gewone scholen thuishoorden, maar medisch<br />
behandeld moesten worden op speciale scholen buiten<br />
de stad. Zwakke kinderen kregen hier een kuur van<br />
goede voeding, hygiëne, rust en zoveel mogelijk frisse<br />
lucht en zonlicht. Onderwijs maakte een vast deel uit van<br />
het dagprogramma.<br />
Sa<strong>na</strong>toria voor de behandeling van tuberculose<br />
speelden een voortrekkersrol bij de ontwikkeling van<br />
openluchtscholen in Nederland omdat gebleken was<br />
27
Links: de Waaier.<br />
Boven en onder: het Zeehospitium, begin 20e eeuw. Het<br />
afgebeelde gebouw is inmiddels gesloopt.
dat openluchtonderwijs een positieve invloed had op de<br />
behandeling van tuberculosepatiënten.<br />
Het Rijnlands Zeehospitium in Katwijk aan Zee (1908)<br />
was oorspronkelijk een sa<strong>na</strong>torium voor kinderen<br />
met tuberculose. In eerste instantie lag de <strong>na</strong>druk op<br />
de geneeskundige verzorging. Deze werd weliswaar<br />
gecombineerd met onderwijs, maar de voorzieningen<br />
hiervoor waren nog beperkt. Goed onderwijs voor de<br />
patiënten werd echter steeds belangrijker gevonden. In<br />
1933 werd daarom een nieuwe vleugel met leslokalen<br />
in gebruik genomen. De lokalen werden op het zuiden<br />
gericht en grensden aan een ruim zonneterras, voor<br />
onderwijs in de buitenlucht.<br />
Als gevolg van onder meer de veranderende opvattingen<br />
over de geestelijke en lichamelijke gezondheidszorg<br />
is het karakter van de openluchtscholen in de loop der<br />
jaren sterk veranderd. Slechts weinig openluchtscholen<br />
vervullen nog hun oorspronkelijke functie. Veel<br />
openluchtscholen zijn getransformeerd tot gewone<br />
basisschool of hebben een niet-onderwijsgerelateerde<br />
functie gekregen.<br />
Het Zeehospitium in Katwijk aan Zee was tot 2003<br />
een multifunctionele voorziening, die dienst deed als<br />
voorzieningen- en revalidatiecentrum, een wooncentrum<br />
voor volwassenen met een lichamelijke beperking en een<br />
school voor lichamelijk en/ of verstandelijk gehandicapte<br />
kinderen. In 2003 zijn het revalidatiecentrum en de<br />
school verhuisd <strong>na</strong>ar Leiden. Op dit moment vindt op<br />
het terrein van het Zeehospitium omgekeerde integratie<br />
plaats, waarbij dit gebied wordt omgevormd tot een<br />
woonbuurt. In deze woonbuurt komen 122 volwassenen<br />
met een lichamelijke beperking te wonen.<br />
In de loop der jaren zijn op het terrein verschillende<br />
gebouwen bijgebouwd en weer verdwenen. Hierbij<br />
varieerde de indeling van de bebouwing op het terrein<br />
tussen de duinen, maar het duinlandschap fungeerde<br />
wel altijd als aanknopingspunt voor het ontwerp. Van de<br />
oorspronkelijke hoofdopzet resten nog het Hoofdgebouw<br />
en de Waaier.<br />
Het hoofdgebouw is een markant gebouw ontworpen<br />
door architect Molenbroek. Het gebouw werd op een<br />
prominente plaats gesitueerd, centraal op het hoogste<br />
punt van het terrein, wat geaccentueerd werd door het<br />
dak. Het gebouw is duidelijk gericht op de zee. Het kent<br />
een robuuste structuur van stevig metselwerk, met diepe<br />
neggen en veranda en loggia op zee gericht. Op de<br />
verdieping wordt vanuit het gebouw een prachtig zicht op<br />
de zee, de duinen en Katwijk geboden.<br />
De Waaier is een markant gebouw, gelegen aan<br />
de Boulevard en kan ook als beëindiging van deze<br />
Boulevard worden gezien. Het gebouw dateert uit 1928<br />
en is ontworpen door architect M.C. van Straten (ligzaal<br />
voor 15-20 jonge tuberculosepatiëntjes).<br />
Het gebouw, ook bekend onder de <strong>na</strong>am Feyenoord<br />
paviljoen en daarvoor als de Zeehal, markeert het terrein<br />
en valt op door zijn detaillering in eenvoudige materialen,<br />
baksteen en beton in een sobere vormgeving. De<br />
afgeronde hoeken (als door de wind gevormd) zijn heel<br />
bijzonder. Het gebouw is aan de lijzijde zoveel mogelijk<br />
dicht, de loefzijde is open met grote deuren.<br />
29
Deel 1 ruimtelijke a<strong>na</strong>lyse<br />
31
uimtelijke a<strong>na</strong>lyse<br />
uitgangspunten wederopbouwplan<br />
Boulevard<br />
De uitgangspunten uit de wederopbouwperiode bepalen<br />
ook nu nog belangrijke kenmerken van de Boulevard.<br />
• Het karakter van het dorp staat voorop: eenvoud en<br />
gemoedelijkheid, geen grootschalige ontwikkelingen of<br />
beconcurreren van omliggende badplaatsen;<br />
• Wonen als belangrijkste functie langs de Boulevard;<br />
• Beperkte hotelontwikkeling door de traditie van<br />
particuliere kamerverhuur;<br />
• Ruimte voor levendigheid en een grovere korrel<br />
rond het plein aan het uiteinde van de Voorstraat<br />
(centrumfunctie, combi<strong>na</strong>tie met OV-halte);<br />
• Ruimte voor parkeren aan de uiteinden van de<br />
Boulevard;<br />
• Winkels geconcentreerd in parallelstraat achter de<br />
Boulevard;<br />
• versterkt dualistisch karakter van vissersdorp en<br />
badplaats door de scheiding tussen zee en dorp<br />
middels een aanééngesloten bebouwingswand (de<br />
Boulevard);<br />
• Individuele, pandsgewijze vormgeving; gevarieerd<br />
gevelbeeld (<strong>klein</strong>e korrel);<br />
• Bebouwing: fl auwe dakhelling en gebruik van lichte<br />
kleuren, met uitzondering van enkele specifi eke<br />
deelgebieden.<br />
andere badplaatsen<br />
Het contrast met andere badplaatsen met een <strong>na</strong> de<br />
oorlog herbouwde boulevard is opvallend.<br />
In plaatsen als Scheveningen en Noordwijk lagen de<br />
ambities <strong>na</strong> de oorlog hoog. In de decennia <strong>na</strong> de<br />
wederopbouw kreeg de commercie vrij baan waardoor<br />
een muur van hotels, appartementen en strandtenten<br />
verrees. De boulevards van Scheveningen en Noordwijk<br />
zijn daardoor pluriformer en grootschaliger van karakter<br />
en kennen een veel grotere diversiteit aan functies.<br />
In beide badplaatsen varieert de bebouwing aan<br />
de boulevard sterk in maat, schaal en bouwperiode<br />
waardoor een onsamenhangend beeld is ontstaan.<br />
De boulevard heeft hier desondanks een bijzonder<br />
stedelijk beeld waarin hoogbouw en grootschalige<br />
hotelaccommodaties domineren.<br />
Met <strong>na</strong>me in Scheveningen overheerst de stenigheid<br />
van de openbare ruimte, waar in Katwijk aan Zee en<br />
Noordwijk de duinenrij zorgt voor een veel <strong>na</strong>tuurlijker<br />
aanblik.<br />
Een kustplaats als Vlissingen was in de Badplaatsennota<br />
net als Katwijk aan Zee aangewezen als badplaats<br />
voor massaal dagbezoek. Ook hier werd onderscheid<br />
gemaakt tussen het oude centrum en de badplaats en<br />
diende de Boulevardbebouwing als windscherm voor<br />
33
oven:<br />
De Boulevard van Vlissingen.<br />
midden:<br />
De Boulevard van Scheveningen,<br />
pier en Kurhaus.<br />
onder:<br />
Noordwijk, zicht op de Boulevard,<br />
noordwaarts va<strong>na</strong>f de Hotels van<br />
Oranje.
uimtelijke a<strong>na</strong>lyse<br />
het achterliggende gebied. Soberheid en eenvoud<br />
domineerden het gevelbeeld.<br />
Toch werd ook in Vlissingen <strong>na</strong>drukkelijk gekozen voor<br />
hoogbouw, waardoor de Boulevardbebouwing een<br />
solitaire strook vormt tussen de zee en de kern. Het<br />
tegenwoordige beeld van deze Boulevard wordt net als<br />
in Noordwijk bepaald door een grote variatie in maat,<br />
schaal en bouwperiode.<br />
De lokale karakteristiek, saneringsopgave en de<br />
bescheiden ambities in het Katwijk van <strong>na</strong> de oorlog<br />
leidden tot een plan waarin <strong>klein</strong>schaligheid, een<br />
eenduidig beeld en de lokale identiteit bepalend<br />
waren. Het is opmerkelijk dat dit beeld nog steeds als<br />
zodanig herkenbaar is. De Boulevard van Katwijk aan<br />
Zee onderscheidt zich daardoor duidelijk van haar<br />
‘concurrenten’.<br />
hoofdopzet<br />
De Boulevard van Katwijk aan Zee bestaat voor<strong>na</strong>melijk<br />
uit rijen lintbebouwing evenwijdig aan de kustlijn van<br />
gemiddeld ongeveer drie lagen hoog. In het midden<br />
van de Boulevard is sprake van een schaalsprong in de<br />
bebouwingswand, doordat daar wat grotere en hogere<br />
bebouwing is geplaatst, met overwegend een hotel- en/<br />
of restaurantfunctie.<br />
De Boulevard is een lineair element dat de overgang<br />
vormt tussen het dorp en het strand van Katwijk aan<br />
Zee. Aan de Boulevard overheerst de woonfunctie<br />
met de blik gericht op de zee, afgewisseld met enkele<br />
hotels/restaurants en panden die zijn ingericht als<br />
pension. Het deel van de Boulevard va<strong>na</strong>f de Rijnmond<br />
tot de Seinpoststraat heeft met uitzondering van<br />
enkele <strong>klein</strong>ere gebieden (afzonderlijk behandeld<br />
in de hieropvolgende paragrafen) een eenduidig<br />
bebouwingsbeeld, hoofdvorm, dakhelling en opzet,<br />
met overwegend pandsgewijze verschillen in kleur- en<br />
materiaalgebruik, detaillering en or<strong>na</strong>mentiek. Daar waar<br />
zijstraten uitkomen op de Boulevard is een overgang<br />
<strong>na</strong>ar de achterliggende bebouwing gelegd door de<br />
ingangen van de hoekpanden in de zijstraten te plaatsen<br />
en/of het bebouwingsbeeld van de Boulevard door te<br />
zetten in de zijstraten. Hierdoor vormt de Boulevard van<br />
Katwijk aan Zee (in tegenstelling tot die van Vlissingen)<br />
een harmonieus geheel met de achterliggende<br />
bebouwing.<br />
Gezien va<strong>na</strong>f zee rijst Katwijks zeefront op als een<br />
tribune, opgebouwd uit het strand, de duinenrij, het<br />
maaiveld van de Boulevard en de bebouwingsstrook<br />
daarachter.<br />
Bijzondere bebouwing is te vinden in het centrum, rond<br />
de monding van de Voorstraat, en aan de uiteinden<br />
van de Boulevard (hotel Savoy aan de noordzijde en<br />
35
uimtelijke a<strong>na</strong>lyse<br />
het gebouw de Waaier aan de zuidzijde). Daar<strong>na</strong>ast<br />
vallen de Oude Kerk en de vuurtoren op, die de<br />
bebouwingswand ten zuiden van het centrum in twee<br />
ongeveer gelijke stukken verdelen.<br />
bebouwing<br />
Hoewel de huidige bebouwing als geheel van een<br />
afstand een redelijk eenduidige uitstraling heeft, blijken<br />
op een lager schaalniveau nog steeds de verschillende<br />
opvattingen van de hoofdarchitecten die de planvorming<br />
begeleidden.<br />
Om een zo goed mogelijke beschrijving van de<br />
uitbreidingsmogelijkheden te maken is een onderscheid<br />
gemaakt in zes verschillende samenhangende<br />
deelgebieden.<br />
Deze deelgebieden zijn grotendeels in overeenstemming<br />
met de tijdens de wederopbouw onderscheiden<br />
gebieden en blijken ook nu nog duidelijk verschillende<br />
karakters hebben.<br />
Binnen deze bebouwingstypologieën van de zes<br />
deelgebieden vormen de achterkanten van de<br />
bebouwing een belangrijk aandachtspunt als gevolg<br />
van de voor Katwijk aan Zee kenmerkende traditie van<br />
particuliere kamer- en woningverhuur en de gevraagde<br />
ruimte voor uitbreiding. Voor de deelgebieden I en II<br />
wordt hier apart aandacht aan besteed.<br />
Per deelgebied worden in deel II van dit document<br />
kenmerken en criteria weergegeven.<br />
deelgebieden<br />
I bebouwingslint<br />
Het noordelijk deel tussen Rijnmond en Koningin<br />
Wilhelmi<strong>na</strong>straat vertoont sterke overeenkomsten met<br />
een middendeel, globaal gelegen tussen Voorstraat en<br />
Andreasplein en een zuidelijk deel, gelegen tussen B.J.<br />
Blommerstraat en Vuurbaakplein. De handschriften van<br />
de coördinerende architecten Holt (noord), Jonkman<br />
(midden) en Van Embden (zuid) verschilden slechts<br />
op onderdelen. In al deze gebieden is sprake van een<br />
doorgaande wandbebouwing waarbij voor<strong>na</strong>melijk<br />
onderscheid is gemaakt op perceelsniveau. Deze<br />
drie gebieden vormen samen het eerste deelgebied;<br />
het bebouwingslint. Waar onderscheid is te maken<br />
in bebouwingskenmerken tussen de verschillende<br />
gebieden wordt dit in de kenmerken en criteria apart<br />
aangegeven.<br />
II centrum<br />
Het tweede deelgebied betreft de bebouwing in het<br />
centrumdeel, tussen Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat en<br />
Voorstraat. De bebouwing hier kenmerkt zich door<br />
grotere afwisseling in hoogte en breedte van de gevels.<br />
Tevens stamt de bebouwing uit verschillende bouw- en<br />
37
Verdeling Boulevard in deelgebieden<br />
I. bebouwingslint<br />
II. centrum<br />
III. andreashof<br />
IV. vuurtorenplan<br />
V. hotel Savoy<br />
VI. Zeehospitium en zuidboulevard
uimtelijke a<strong>na</strong>lyse<br />
stijlperioden en komen hier in tegenstelling tot de overige<br />
bebouwing langs de Boulevard veel platte daken voor.<br />
De rij woningen direct ten zuiden van de Koningin<br />
Wilhelmi<strong>na</strong>straat valt qua typologie onder het eerste<br />
deelgebied (bebouwingslint). Deze rij is echter opgevat<br />
als onderdeel van het centrumgebied doordat de<br />
bebouwing hier direct op aansluit en mede daardoor<br />
meer ontwikkelingsmogelijkheden biedt dan de rest<br />
van het bebouwingslint. Bovendien vormt het een<br />
helder afgebakend bouwblok, waardoor eventuele<br />
ontwikkelingen een duidelijke begrenzing krijgen.<br />
Centrumontwikkelingen in het bebouwingslint ten<br />
zuiden van het huidige centrum zullen daarentegen<br />
leiden tot verrommeling. Vanwege zijn functie en<br />
verschijningsvorm wordt wel het hoekpand ten zuiden<br />
van de Voorstraat (het huidige hotel Riche) bij de<br />
typologie van het centrumgebied ondergebracht.<br />
Ook het pand direct ten noorden van de Koningin<br />
Wilhelmi<strong>na</strong>straat kan bij het centrum worden betrokken<br />
indien het centrum aan de noordzijde wordt uitgebreid.<br />
III Andreashof<br />
Binnen de aaneengesloten wandbebouwing van<br />
de Boulevard neemt de solitaire bebouwing tussen<br />
Andreasplein en B.J. Blommerstraat een aparte positie<br />
in. De St. Andreaskerk, die in de Tweede Wereldoorlog<br />
met uitzondering van de toren gespaard is gebleven,<br />
vormt hier samen met de vroeg <strong>na</strong>oorlogse bebouwing<br />
aan het Andreashof een apart ensemble.<br />
IV vuurtorenplan<br />
Het vierde deelgebied langs de Boulevard betreft de<br />
bebouwing aan het zuidelijke deel, tussen Vuurbaakplein<br />
en Seinpoststraat. Hier vormt de (eveneens in de<br />
oorlog gespaard gebleven) vuurtoren een belangrijk<br />
oriëntatiepunt. Ten opzichte van de boulevardbebouwing<br />
is deze een vijftigtal meters verder <strong>na</strong>ar achteren<br />
gelegen waardoor er een voorplein is ontstaan.<br />
Eve<strong>na</strong>ls de bebouwing van het Andreashof is de<br />
bebouwing hier grotendeels wit geschilderd. De rooilijn<br />
van de meest zuidelijke (woon)bebouwing is in een hoek<br />
geplaatst ten opzichte van de doorgaande Boulevard.<br />
Daar<strong>na</strong>ast zorgen ook verspringingen in de gevel en de<br />
modernistische vormentaal voor een afwisselend beeld<br />
ten opzichte van de overige bebouwing.<br />
V hotel Savoy<br />
Aan de noordzijde van de Boulevard is een bijzonder<br />
object gelegen. Het betreft het vooroorlogse hotel Savoy.<br />
Dit gebouw maakt geen deel uit van de aaneengesloten<br />
bebouwingswand, maar vormt een solitaire beëindiging<br />
van de Boulevard.<br />
39
Overzicht deelgebieden in luchtfoto.<br />
1 2<br />
3 4<br />
3D beelden<br />
Bestaande bebouwing:<br />
1. bebouwingslint<br />
2. centrum<br />
3. Andreashof<br />
4. vuurtorenplan
uimtelijke a<strong>na</strong>lyse<br />
VI Zeehospitium en zuidboulevard<br />
In tegenstelling tot het bebouwde deel van de Boulevard,<br />
waar het grotendeels aaneengesloten bebouwingslint<br />
het beeld bepaalt, wordt de Boulevard ten zuiden<br />
van de Seinpoststraat in feite ingeklemd tussen twee<br />
duinenrijen. Deze dubbele duinenrij is kenmerkend<br />
voor dit deel van de Boulevard. Bebouwing direct aan<br />
de Boulevard is schaars, heeft een beperkte hoogte<br />
en is vrijstaand, zodat duidelijke doorzichten <strong>na</strong>ar<br />
het achterliggende landschap bestaan. Alleen het<br />
appartementencomplex op het meest zuidelijk deel van<br />
de Boulevard onttrekt zich uit dit beeld. De bebouwing<br />
van het Zeehospitium ligt verscholen achter het duin en<br />
is va<strong>na</strong>f de weg niet of <strong>na</strong>uwelijks zichtbaar. Uitzondering<br />
hierop vormt het gebouw ‘de Waaier’ dat door zijn ligging<br />
en bijzondere uitstraling zowel een beëindiging vormt<br />
van de bebouwingswand van de Boulevard als een<br />
markering voor het achterliggende duingebied met losse<br />
bebouwing.<br />
infrastructuur<br />
De Boulevard is, net als vroeger het geval was, in<br />
beide richtingen voor het autoverkeer toegankelijk. De<br />
belangrijkste toevoerwegen sluiten aan de noordzijde<br />
en de zuidzijde en halverwege bij de Koningin<br />
Wilhelmi<strong>na</strong>straat, aan op de Boulevard. Oorspronkelijk<br />
vervulde de inmiddels als voetgangersgebied ingerichte<br />
Voorstraat deze rol.<br />
De voetganger beschikt over een brede fl aneerstrook<br />
aan de zeezijde en een trottoir aan de Boulevardzijde.<br />
Dwarsstegen en enkele op regelmatige afstand van<br />
elkaar gelegen dwarsstraten verbinden de Boulevard met<br />
het achtergelegen (winkel)gebied. Bij de monding van de<br />
Voorstraat is de rijweg verbreed tot een plein en ook in<br />
het duin ter hoogte van de vuurtoren is een pleinruimte<br />
gerealiseerd. Door de inrichting van de Voorstraat als<br />
voetgangersgebied komt het op het centrale plein tot een<br />
confrontatie van het autoverkeer op de Boulevard en de<br />
voetgangers tussen het strand en de Voorstraat.<br />
De ontsluiting van de achtererven vindt plaats via<br />
achterpaden en -straten met een informeel karakter,<br />
waardoor een duidelijk onderscheid bestaat tussen de<br />
voorzijde aan de Boulevard en de achterzijde.<br />
openbare ruimte<br />
Bij de recente herinrichting van het openbaar gebied is<br />
de oorspronkelijke hoofdopzet in grote lijnen gevolgd.<br />
Op onderdelen is deze aangepast aan het hedendaags<br />
gebruik, zoals blijkt uit de grotere breedte van de<br />
fl aneerstrook, de parkeer- en stallingsmogelijkheden<br />
voor auto en fi ets en kleur- en materiaalgebruik. Het<br />
beeld van de openbare ruimte is rustig en heeft een<br />
continu karakter. De tijdloze uitstraling sluit goed aan<br />
bij de architectonische karakteristiek van de bebouwing<br />
enerzijds en het beeld van duinen en strand anderzijds.<br />
Opvallend is het hoogteverloop van de Boulevard. Aan<br />
41
links: schets hoogteverloop van de Boulevard in Katwijk, met<br />
daaronder de rechtlopende kustverdediging op 8m boven<br />
NAP in groen (overdreven voorgesteld).<br />
onder: werkelijk profi el en hoogteverloop Boulevard Katwijk<br />
huidige situatie gezien va<strong>na</strong>f het strand<br />
geheel onder: profi el en hoogteverloop Katwijk bij ophogen<br />
kust tot 8m boven NAP gezien va<strong>na</strong>f het strand (dijk in<br />
duinsce<strong>na</strong>rio).<br />
rechterpagi<strong>na</strong>: dijk in duinsce<strong>na</strong>rio kustversterking Katwijk,<br />
plattegrond en doorsnede
uimtelijke a<strong>na</strong>lyse<br />
de uiteinden ligt de Boulevard op + 11 meter boven NAP,<br />
in het centrumgebied slechts op 6 meter boven NAP. Het<br />
ruimtelijk effect van het verloop van de Boulevard wordt<br />
versterkt door de in hoogte tamelijk uniforme bebouwing:<br />
de noklijn volgt min of meer het hoogteverloop van het<br />
maaiveld.<br />
Op regelmatige afstand van elkaar zijn in het openbaar<br />
gebied pleinruimten aangelegd. Deze pleinen zijn<br />
gekoppeld aan bijzondere plekken of bebouwing: in<br />
het duin bij de vuurtoren en tussen de rijweg en de<br />
vuurtoren, de open ruimte rond de kerk, het Andreashof<br />
<strong>na</strong>ast de kerk en bij de monding van de Voorstraat.<br />
Langs de Boulevard zijn plaatsen voor (tijdelijke) kiosken<br />
gecreëerd.<br />
achterliggend beleid<br />
ruimtelijke verkenning kust Katwijk<br />
De beleidsnota “Ruimtelijke verkenning kust Katwijk”<br />
draagt ideeën aan voor kustversterkingsmaatregelen<br />
rond Katwijk. Op het tijdstip van het tot stand komen<br />
van dit document zijn de maatregelen die genomen<br />
zullen worden nog niet bekend. Wel is duidelijk dat voor<br />
het laagste deel van de Boulevard een ophoging wordt<br />
gerealiseerd, die va<strong>na</strong>f maaiveldniveau op de openbare<br />
weg het directe zicht op zee zal belemmeren. Hoewel dit<br />
ook het aanzicht van de Boulevard verandert, doet dit<br />
niets af aan de huidige bebouwingskenmerken van de<br />
wederopbouwperiode en zullen de kenmerken en criteria<br />
zoals opgesteld in deel 2 van dit beeldkwaliteitplan<br />
blijven gelden. Om het gebied van verderaf als centrum<br />
te herkennen en markeren kunnen deze maatregelen<br />
een extra argument zijn om de bebouwing hier wat<br />
volumineuzer en hoger te maken.<br />
Voor de inrichting van de openbare ruimte zullen aan de<br />
hand van nieuwe inpassingen op termijn wellicht andere<br />
voorwaarden moeten worden gesteld.<br />
43
Boulevard<br />
Andreasplein<br />
Rijnmond<br />
Jan Tooropstraat<br />
Te Brittenstraat<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
Bo<br />
B l<br />
ul<br />
ul<br />
ul<br />
ul<br />
ul<br />
ul<br />
ul<br />
ul<br />
ul<br />
ul<br />
ul<br />
ul<br />
ul<br />
ul<br />
ul<br />
ul<br />
ul<br />
ul<br />
ul<br />
ul<br />
ul<br />
ul<br />
ul<br />
ul<br />
ul<br />
ul<br />
ul<br />
ulev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
ev<br />
evar<br />
ar<br />
ar<br />
ar<br />
ar<br />
ar<br />
ar<br />
ar<br />
ar<br />
ar<br />
ar<br />
ar<br />
ar<br />
ar<br />
ar<br />
ar<br />
ar<br />
ar<br />
ar<br />
ar<br />
ar<br />
ar<br />
ar<br />
ar<br />
ar<br />
ar<br />
ar<br />
ar<br />
ar<br />
ar<br />
ar<br />
ar<br />
ar<br />
ar<br />
ar<br />
ar<br />
ar<br />
ar<br />
ard<br />
Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat<br />
Waaigat<br />
Voorstraat<br />
Koningin Emmastraat<br />
Boulevard<br />
Andreashof
45<br />
deel 2 kenmerken en criteria<br />
Princestraat<br />
B.J. Blommerstraat<br />
Vuurbaakplein<br />
Seinpoststraat<br />
Pr<br />
Pr<br />
Pr<br />
Pr<br />
Pr<br />
Pr<br />
Pr<br />
Pr<br />
Pr<br />
Pr<br />
Pr<br />
Pr<br />
Pr<br />
Pr<br />
Pr<br />
Pr<br />
Pr<br />
Pr<br />
Pr<br />
Pr<br />
Pr<br />
Pr<br />
Pr<br />
Pr<br />
Pr<br />
Pr<br />
Pr<br />
Pr<br />
Pr<br />
Pr<br />
P in<br />
in<br />
in<br />
in<br />
in<br />
in<br />
in<br />
in<br />
in<br />
in<br />
in<br />
in<br />
in<br />
in<br />
in<br />
in<br />
in<br />
in<br />
in<br />
in<br />
in<br />
in<br />
in<br />
in<br />
in<br />
in<br />
in<br />
ince<br />
ce<br />
ce<br />
ce<br />
ce<br />
ce<br />
ce<br />
ce<br />
ce<br />
ce<br />
ce<br />
ce<br />
ce<br />
ce<br />
ce<br />
ce<br />
ce<br />
ce<br />
ce<br />
ce<br />
ce<br />
ce<br />
ce<br />
ce<br />
ce<br />
ce<br />
ce<br />
ce<br />
ce<br />
ce<br />
c st<br />
st<br />
st<br />
st<br />
st<br />
st<br />
st<br />
st<br />
st<br />
st<br />
st<br />
st<br />
st<br />
st<br />
st<br />
st<br />
st<br />
st<br />
st<br />
st<br />
st<br />
st<br />
st<br />
st<br />
st<br />
st<br />
st<br />
st<br />
st<br />
st<br />
st<br />
st<br />
st<br />
s ra<br />
ra<br />
ra<br />
ra<br />
ra<br />
ra<br />
ra<br />
ra<br />
ra<br />
ra<br />
ra<br />
ra<br />
ra<br />
ra<br />
ra<br />
ra<br />
ra<br />
ra<br />
ra<br />
ra<br />
ra<br />
ra<br />
ra<br />
ra<br />
ra<br />
ra<br />
r at<br />
at<br />
at<br />
at<br />
at<br />
at<br />
at<br />
at<br />
at<br />
at<br />
Boulevard<br />
Sportlaan
lok C<br />
blok B<br />
blok A<br />
blok A<br />
Bebouwingslint blok A - Rijnmond tot Jan Tooropstraat.<br />
Kenmerkende beelden bebouwingslint.<br />
Links: woonbebouwing. Rechts: <strong>klein</strong>schalig hotel.<br />
blok B<br />
blok C
I bebouwingslint kenmerken<br />
kenmerken<br />
bouwmassa archetype<br />
De bebouwing in de bebouwingslinten vormt een gesloten straatwand,<br />
die geplaatst is in één rooilijn, volgend aan de weg. De straatwand<br />
heeft een samengestelde massaopbouw van individuele panden. De<br />
gevelbreedte bedraagt overwegend ca. 6,5 meter.<br />
De individualiteit van de panden wordt be<strong>na</strong>drukt door het variërende<br />
kleurgebruik, de hoge gemetselde schoorstenen en de individuele<br />
verschillen in de gevelindeling. Daar<strong>na</strong>ast bestaan <strong>klein</strong>e verschillen in<br />
nok- en goothoogte als gevolg van het geaccidenteerde maaiveld. De<br />
hoogteverschillen worden geaccentueerd door grote dakoverstekken.<br />
varianten<br />
Verspringing in nok- en goothoogte per pand of groepsgewijs.<br />
Meer of minder sterk verhoogde terrassen aan voorzijden.<br />
gebruik archetype<br />
De panden in het bebouwingslint zijn in gebruik als woonhuis of<br />
pension. De panden op de hoek van een straat bevatten vrijwel<br />
allemaal appartementen.<br />
gevelopbouw archetype<br />
De bebouwing is uitgevoerd in drie bouwlagen. De fl auw hellende<br />
zadeldaken (helling maximaal 20 graden) hebben grote overstekken.<br />
De nokrichting is evenwijdig aan de straat.<br />
varianten<br />
De bovenste bouwlaag is vaak afwijkend van karakter: <strong>klein</strong>ere<br />
vensters of een terugspringende bovenverdieping accentueren de<br />
slaap- of zoldervertrekken.<br />
Uitzonderingen in twee of vier bouwlagen.<br />
bouwmassa<br />
dakhelling<br />
gevelcompositie<br />
47
Gevelwanden blok A.
I bebouwingslint kenmerken<br />
gevelcompositie archetype<br />
De panden hebben een duidelijke asymmetrische, tweebeukige<br />
indeling. Entree en stijgpunt bevinden zich in een smalle beuk, de<br />
woonvertrekken in een brede beuk (breedteverhouding ongeveer 1:2).<br />
De gevelopeningen in de smalle beuk zijn <strong>klein</strong>er dan die in de brede<br />
beuk.<br />
De entrees zijn in het gevelvlak geplaatst en springen niet in of uit.<br />
Voordeuren zijn altijd voorzien van één of meerdere ramen<br />
varianten<br />
De entrees van de hoekpanden bevinden zich ‘om de hoek’, in de<br />
zijstraat.<br />
De voorgevels zijn in de brede beuk wisselend voorzien van erkers<br />
en/of balkons. De bovenzijde van een erker dient als balkon voor de<br />
tweede bouwlaag, zodat een optimale beleving van strand en zee<br />
mogelijk is.<br />
Balkons komen zowel uitkragend als inpandig voor.<br />
or<strong>na</strong>mentiek archetype<br />
Het gevelbeeld is ingetogen en wordt gekenmerkt door een hoge mate<br />
van soberheid.<br />
varianten<br />
Indien aanwezig beperkt de or<strong>na</strong>mentiek zich tot motieven in de<br />
borstweringen en <strong>na</strong>men van woningen of pensions, in het hekwerk<br />
van balustrades of op de gevels. Zonder expliciet of fi guratief te<br />
worden maakt deze or<strong>na</strong>mentiek het beeld aange<strong>na</strong>am.<br />
erkers<br />
or<strong>na</strong>mentiek borstweringen<br />
or<strong>na</strong>mentiek hekwerk<br />
49
1 2 3<br />
4 5 6 7<br />
Rijnmond<br />
bebouwingslint A.<br />
Jan Tooropstraat<br />
Te Brittenstraat<br />
Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat<br />
1,2: Hotelbebouwing wijkt af van het<br />
doorgaande beeld. Met <strong>na</strong>me het hotel<br />
op foto 2 werkt verstorend door de<br />
grote schaalsprong en het platte dak.<br />
3,4: Hoekbebouwing heeft een entree<br />
aan de zijkant, hier bevinden zich<br />
appartementen.<br />
5,6: Detonerende verbouw door<br />
gebruik van niet passende detaillering,<br />
materiaal en kleuren.<br />
7: Het enige pand in het bebouwingslint<br />
met een dakopbouw op de vierde laag.<br />
Bebouwingslint blok A: Te Brittenstraat tot Koningin<br />
Wilhelmi<strong>na</strong>straat.
I bebouwingslint kenmerken<br />
materiaal en kleur archetype<br />
De gevels zijn uitgevoerd in gele of rode baksteen.<br />
Accenten (kozijnen, balustrades, dakranden) zijn wit van kleur en<br />
contrasteren met het metselwerk.<br />
De zadeldaken hebben een grijze bitumineuze toplaag (geen<br />
dakpannen).<br />
De borstweringen en balustrades zijn uitgevoerd in staal of beton of<br />
een combi<strong>na</strong>tie van beiden.<br />
varianten<br />
De bakstenen gevels zijn slechts bij uitzondering wit geschilderd.<br />
openbaar-privé archetype<br />
De overgang tussen privé en openbaar wordt gevormd door circa 3<br />
meter diepe terrassen, die worden begrensd door lage bakstenen<br />
tuinmuren.<br />
De scheiding tussen openbaar en privé wordt be<strong>na</strong>drukt door de<br />
verhoogde ligging van de terrassen ten opzichte van het trottoir.<br />
varianten<br />
Vlak verlopende of schuin oplopende tuinmuren (zie ook:<br />
verbijzonderingen).<br />
achterterreinen archetype<br />
De achterterreinen kennen een zeer gevarieerd en onrustig beeld door<br />
de geringe uniformiteit van de aanbouwen van één of twee lagen.<br />
Deze doen dienst als garage of tijdelijke woning.<br />
51
Voorstraat<br />
Bebouwingslint B.<br />
Andreasplein<br />
Bebouwingslint B in 1960.
I bebouwingslint verbijzonderingen<br />
verbijzonderingen<br />
bouwmassa blok A<br />
Verspringingen in nokhoogte vinden groepsgewijs plaats (per twee<br />
of drie panden). Sterker verhoogde terrassen met trap (hoogte<br />
eveneens verspringend per twee of drie panden).<br />
blok B<br />
Verspringingen in nokhoogte vinden overwegend per 2 panden<br />
plaats.<br />
blok C<br />
Verspringingen in nokhoogte vinden pandsgewijs plaats.<br />
gevelopbouw blok A<br />
Uitzonderingen in twee of vier lagen komen voor. Straathoeken<br />
zijn soms voorzien van bebouwing in vier lagen. Uitgezonderd het<br />
pand op de hoek met de Te Brittenstraat is een eventuele vierde<br />
bouwlaag <strong>na</strong>ar achteren geplaatst.De bovenste verdieping heeft<br />
overwegend een afwijkend karakter (schikking en grootte van<br />
vensters, loggia’s).<br />
blok B<br />
Aan de zuidzijde van blok B zijn kelders met vensters aan de<br />
voorzijde aangelegd.<br />
De bovenste verdieping heeft overwegend een afwijkend karakter<br />
(schikking en grootte van vensters). Slechts op de hoek met het<br />
Andreasplein komt bebouwing in twee lagen voor.<br />
blok C<br />
De bovenste verdieping heeft overwegend een afwijkend karakter<br />
(vooral bestaande uit een afwijkende schikking en grootte van<br />
vensters).<br />
53
B.J. Blommerstraat<br />
Bebouwingslint C.<br />
Vuurbaakplein
I bebouwingslint verbijzonderingen<br />
gevelcompositie blok A<br />
De entrees van de hoekpanden bevinden zich ‘om de hoek’.<br />
Op enkele plaatsen uitschieters <strong>na</strong>ar tweemaal de standaard<br />
gevelbreedte. Erkers aan zowel de eerste als de tweede woonlaag<br />
met daarop het balkon voor de bovenliggende woonlaag. Op<br />
één plaats zijn de balkons aan de smalle beuk (boven de entree)<br />
geplaatst. Veranda’s komen <strong>na</strong>uwelijks voor.<br />
blok B<br />
Op enkele plaatsen uitschieters <strong>na</strong>ar tweemaal de standaard<br />
gevelbreedte. Erkers zijn vrijwel afwezig, balkons en (in mindere mate)<br />
veranda’s bepalen het beeld.<br />
Erkers aan zowel de eerste als de tweede woonlaag met daarophet<br />
balkon voor de bovenliggende woonlaag. Op enkele plaatsen zijn de<br />
balkons aan de smalle beuk (boven de entree) geplaatst.<br />
blok C<br />
Op enkele plaatsen zijn de balkons aan de smalle beuk (boven de<br />
entree) geplaatst.<br />
or<strong>na</strong>mentiek blok A<br />
In betonnen borstweringen onder vensters en aan balkons, <strong>na</strong>men<br />
van woningen/pensions op de gevel.<br />
blok B<br />
In betonnen borstweringen en vormgeving ijzeren balustrades aan<br />
balkons, <strong>na</strong>men van woningen/pensions op de gevel.<br />
blok C<br />
In betonnen borstweringen en vormgeving ijzeren balustrades aan<br />
balkons, <strong>na</strong>men van woningen/pensions op de gevel.<br />
materiaal en kleur blok A<br />
Op enkele plaatsen is de bakstenen gevel witgeschilderd.<br />
55
1 2<br />
3 4<br />
5<br />
7<br />
6<br />
8<br />
illustraties:<br />
1,2,3: Balustrades zijn opgebouwd uit baksteen, (eventueel in<br />
combi<strong>na</strong>tie met beton) hout of ijzerwerk.<br />
4: Houten balustrades (links) of glazen platen (rechts) zijn voor<br />
aan- nieuw en verbouw niet meer toegestaan. Ook de detaillering<br />
van het balkon op foto 4 sluit niet aan bij de stijlkenmerken uit de<br />
wederopbouwperiode.<br />
5,6: De bebouwing heeft een bakstenen gevel. De baksteen is<br />
geel of rood in verschillende tinten. (<strong>na</strong>tuurlijke kleurstellingen).<br />
De gevel mag witgeverfd worden, andere kleurtinten zijn niet<br />
toegestaan.<br />
De dakrand heeft een overstek.<br />
7: Kenmerkende detaillering raamkozijn wederopbouwperiode,<br />
uitgevoerd in wit.<br />
8: Kenmerkende terrassen met afsluitende bakstenen muur.<br />
Balustrades in wit geverfd ijzerwerk.
I bebouwingslint verbijzonderingen<br />
Betonnen omlijstingen van entrees zijn witgeschilderd.<br />
blok B<br />
Op enkele plaatsen is de bakstenen gevel witgeschilderd.<br />
Betonnen omlijstingen van entrees zijn witgeschilderd.<br />
blok C<br />
Op één plaats is de bakstenen gevel witgeschilderd. Ook komt een<br />
witgeschilderde bovenverdieping voor.<br />
Op één plek is er sprake van een rode dakbedekking, deze is niet<br />
oorspronkelijk.<br />
openbaar-privé blok A<br />
De tuinmuren kennen een vlak verloop met een platte bovenkant.<br />
blok B<br />
De tuinmuren lopen op in de richting van de gevel.<br />
blok C<br />
De tuinmuren lopen op in de richting van de gevel.<br />
57
I bebouwingslint waardering<br />
waardering<br />
Gevelmateriaal en -kleur en de gevelcompositie van de bebouwing zijn beeldbepalend<br />
en dienen behouden c.q. versterkt te worden. Ook de fl auw hellende zadeldaken met<br />
grote overstekken zijn karakteristiek voor het beeld van het bebouwingslint. Het sterke<br />
samengestelde karakter van de gesloten wand is kenmerkend voor Katwijk als geheel en de<br />
Boulevard in het bijzonder.<br />
Het zuidelijke deel van het bebouwingslint is nog vrij gaaf. Het oorspronkelijke ritme van de<br />
straatwand is nog intact. Wel heeft op enkele plaatsen detonerende verbouw plaatsgevonden<br />
door gebruik van niet passende materialen en kleuren (zie foto’s 5 en 6 op pagi<strong>na</strong> 50)<br />
Daar<strong>na</strong>ast is het oorspronkelijke ritme en beeld in het noordelijke lint verstoord door<br />
nieuwbouw in een te grove korrel. Ook de achterzijde van dit pand breekt met het aan het<br />
achterpad overheersende beeld van lage aanbouwen in één bouwlaag (zie foto 2 op pagi<strong>na</strong><br />
50 en foto 1 op pagi<strong>na</strong> 62).<br />
Het huidige gebruik van de meeste panden als woonhuis of pension (bed & breakfast) maakt<br />
dat de individuele uitstraling behouden blijft. Vaak zijn het de grotere hotels die binnen dit<br />
plangebied uit de toon vallen.
I bebouwingslint criteria<br />
criteria bebouwing<br />
Met de bebouwingswand langs de Boulevard dient zeer zorgvuldig te worden omgegaan. Om de<br />
karakteristieke kenmerken van de wederopbouwarchitectuur te behouden zijn de volgende regels<br />
voor nieuw-, aan- en verbouw van panden binnen de bebouwingslinten opgesteld.<br />
algemeen De bebouwing sluit zich aan bij de archetypische kenmerken, haar varianten<br />
en verbijzonderingen per bouwblok, zoals beschreven in de kenmerken.<br />
Voor bouwaanvragen die van invloed zijn op de waterkering (bijvoorbeeld<br />
ten aanzien van souterrains) geldt dat voldaan moet worden aan het<br />
vigerende beleid van het Hoogheemraadschap van Rijnland.<br />
Daar<strong>na</strong>ast gelden in aanvulling en/of afwijking hierop de volgende criteria en bouwmogelijkheden:<br />
zeezijde Boulevard<br />
structuur De karakteristieke lineaire structuur van de Boulevard moet behouden<br />
blijven. Een verspringende rooilijn is niet toegestaan.<br />
Met uitzondering van de nu aanwezige doorgangen (zie verkeersstructuur)<br />
dient de bebouwingswand zoveel mogelijk gesloten te blijven.<br />
Binnen de bebouwingswand bestaan pandsgewijze verschillen.<br />
massa en vorm hoogte<br />
Hoekpanden meten maximaal vier bouwlagen met een fl auwe kap. Alleen de<br />
laatste bouwlaag mag terugspringen in de gevel.<br />
Alle overige panden aan de Boulevard in de deelgebieden van het<br />
bebouwingslint hebben een maximale hoogte van drie bouwlagen met kap,<br />
waarbij de bovenste bouwlaag niet wezenlijk terugspringt in de gevel. Een<br />
afwijkend karakter van de derde bouwlaag is wenselijk. Alle bouwlagen<br />
moeten over de volle breedte van een pand en/of beukmaat doorlopen.<br />
59
1<br />
1: Rode dakbedekking is bij nieuw- of verbouw niet meer<br />
toegestaan.<br />
2: Kenmerkende accenten zijn wit, draaiende delen mogen een<br />
andere kleurtoepassing hebben.<br />
3: Toepassen van plaatmateriaal in balustrades (woning links) is<br />
voor nieuwbouw niet meer toegestaan. Eventueel plaatmateriaal<br />
is wit (erker woning midden).<br />
2 3<br />
Binnen bebouwingslint<br />
A komt eenmaal een<br />
dakopbouw voor op de<br />
vierde bouwlaag (zie<br />
ook foto 7 pagi<strong>na</strong> 50). In<br />
nieuwe situaties is deze<br />
vorm van uitbreiding niet<br />
meer toegestaan.<br />
Platte dakopbouwen, zoals hierboven geschetst, zijn niet<br />
meer mogelijk (zie ook foto 2 pagi<strong>na</strong> 50).<br />
Ook de uitbouwen zijn niet toegestaan. Het pand moet een<br />
doorlopende verticale gevelopbouw hebben tot en met in<br />
dit geval de derde bouwlaag (pand is vier lagen hoog).<br />
In dit specifi eke geval is sprake van een uitzondering<br />
omdat de rooilijn hier een sprong maakt.
I bebouwingslint criteria<br />
breedte<br />
Indien meerdere kavels <strong>na</strong>ast elkaar gelijktijdig (her)ontwikkeld worden<br />
en het pand is groter dan twee oorspronkelijke kavelbreedtes, dan<br />
moet de oorspronkelijke pandsgewijze ritmiek behouden blijven en tot<br />
uitdrukking worden gebracht in het gevelbeeld.<br />
dak<br />
Bij nieuw-, aan- of verbouw zijn platte daken niet toegestaan. De daken<br />
hebben een hellingshoek tussen de 15 en 20 graden.<br />
or<strong>na</strong>mentiek De detaillering is eenvoudig, helder en licht vormgegeven. Overstekken<br />
lopen recht en hebben geen taps toelopende delen.<br />
Reclameuitingen sluiten aan bij de kenmerken van or<strong>na</strong>mentiek<br />
materiaal en kleur Elk pand moet ten minste aan één zijde worden begrensd door een<br />
pand dat niet wit geschilderd is om verlies van het samengestelde beeld<br />
te voorkomen.<br />
Het dak heeft een grijze dakbedekking, rood is niet toegestaan;<br />
De kenmerkende kleurtoepassing van accenten (kozijnen, hekwerken en<br />
dakrand) is wit.<br />
Vaste raamdelen zijn wit, draaiende delen mogen anders gekleurd zijn.<br />
Balustrades dienen te zijn opgebouwd uit baksteen (eventueel in<br />
combi<strong>na</strong>tie met beton) of ijzerwerk. Kunststof platen, glasplaten of<br />
houttoepassingen zijn voor nieuw- aan- of verbouw niet toegestaan.<br />
achterkanten en bouwdiepte Boulevard<br />
Veel bebouwingskavels langs de Boulevard grenzen met hun achterzijde aan de openbare<br />
weg. Om structuur aan te brengen in deze rommelige bebouwing en toch ruimte voor<br />
uitbreiding te creëren, gelden de volgende randvoorwaarden voor nieuw-, aan- en verbouw:<br />
61
1<br />
3<br />
5<br />
2<br />
4<br />
Huidige achterkanten Boulevardbebouwing Jan Tooropstraat tot<br />
Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat.<br />
1,2: Erfafscheidingen moeten gemetseld zijn (1 goed, 2, 3 fout).<br />
3: Garage deuren hebben donkere kleuren. Als alle deuren hier donker<br />
zijn geeft dat een rustiger beeld.<br />
4: Alle bebouwing hoger dan 3 meter moet worden voorzien van<br />
raamopeningen, die ten minste 20% van het geveloppervlak (boven<br />
deze 3 meter) uitmaken. Een blinde gevel zoals hier (2e pand) is voor<br />
nieuw/ of herbouw niet meer toegestaan).<br />
5: Goede toepassing van bovenstaande regel.<br />
onder: impressie achterkanten met uitbreidingsmogelijkheden.
I bebouwingslint criteria<br />
structuur Waar kavels grenzen aan een openbare straat geldt dat er over de volle<br />
breedte van de achtergevel gebouwd moet worden of een gemetselde<br />
erfafscheiding moet worden gerealiseerd (excl. deuropeningen).<br />
massa en vorm De hoogte van de bebouwing grenzend aan de openbare weg is maximaal<br />
twee lagen met kap (nokhoogte maximaal 8 meter);<br />
Alle bebouwing hoger dan 3 meter moet worden voorzien van raamopeningen,<br />
die ten minste 20% van het geveloppervlak (boven deze drie meter) uitmaken.<br />
Bebouwing hoger dan één bouwlaag dient minimaal 5 meter van het<br />
hoofdgebouw verwijderd te zijn en mag maximaal 7 meter diep zijn, gemeten<br />
va<strong>na</strong>f de rooilijn van de weg.<br />
Bij de bepaling van de maximale bouwdiepte van de hoofdgebouwen wordt<br />
een differentiatie aangebracht, teneinde de ruimtelijke effecten voor de<br />
aangrenzende percelen te beperken. Waar dit geen belemmeringen oplevert<br />
geldt dat de de bebouwing die zijn voorzijde heeft aan de Boulevard, va<strong>na</strong>f de<br />
Boulevard gemeten in principe max. 13 meter diep mag zijn als er hoger dan<br />
één bouwlaag wordt gebouwd. Bebouwing van maximaal één bouwlaag is als<br />
uitgangspunt op de gehele bouwkavel toegestaan. Dit geldt ook voor kavels<br />
die niet grenzen aan de openbare weg. Raamopeningen in deze bebouwing<br />
moeten ten minste 3 meter van het buurpand verwijderd zijn.<br />
Tot maximaal 15 meter uit de voorgevelrooilijn zijn dakterrassen toegestaan.<br />
materiaal en kleur De bebouwing heeft een bakstenen gevel. De baksteen is geel of rood in<br />
verschillende tinten (<strong>na</strong>tuurlijke kleurstellingen). Houten schuren zijn niet<br />
toegestaan.<br />
De gevel mag wit geschilderd zijn, andere kleuren zijn niet toegestaan.<br />
Vaste raamdelen zijn wit, draaiende delen mogen anders gekleurd zijn;<br />
Garagedeuren hebben donkere kleuren.<br />
63
Konigin Wilhelmi<strong>na</strong>straat<br />
2<br />
Waaigat<br />
Voorstraat<br />
1<br />
3
II centrum inleiding<br />
Het centrumgebied van de Boulevard wijkt in functioneel opzicht sterk af van de rest van<br />
de Boulevard. In het gebied rond de monding van de Voorstraat ligt de <strong>na</strong>druk van oudsher<br />
sterker dan in de rest van het plangebied op horeca en vermaak; in het gebied zijn nog altijd<br />
enkele grotere hotels en restaurants gevestigd. Dit heeft ook zijn weerslag op het ruimtelijk<br />
beeld van dit deelgebied.<br />
Door de grotere hoogte en de opvallende vooruitspringende pui met balkons aan de zeezijde<br />
vormt hotel Noordzee een duidelijke markering van het centrumgebied.<br />
De begrenzing van het centrumgebied is in de loop der jaren in noordelijke richting<br />
opgeschoven, waardoor het blok tussen Waaigat en Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat bij het<br />
centrumgebied is getrokken. Daar<strong>na</strong>ast is de belangrijkste route voor het autoverkeer <strong>na</strong>ar<br />
het centrum van de Boulevard in de jaren <strong>na</strong> de wederopbouw verlegd van de Voorstraat<br />
<strong>na</strong>ar de Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat. Door deze wijzigingen is een groter centrum ontstaan. Dit<br />
geeft een directe aanleiding om ook het gebied tussen Waaigat en Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat<br />
bij het centrumgebied te betrekken. Hiermee kan aan de gewenste vraag <strong>na</strong>ar uitbreiding<br />
van centrumfuncties (overwegend horeca) tegemoet worden gekomen zonder bestaande<br />
structuren te doorbreken.<br />
Ook de aanstaande kustversterking, welke de Boulevard va<strong>na</strong>f zee gezien gedeeltelijk aan het<br />
zich kan gaan onttrekken, kan aanleiding zijn voor meer bouwvolume in het centrumdeel. De<br />
bestaande karakteristiek van het centrum dient echter leidend te blijven.<br />
In deze paragraaf zal ingegaan worden op de ontwikkelingsmogelijkheden van het centrum.<br />
Hiervoor is een opdeling gemaakt in 3 deelgebieden; blok A Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat tot<br />
steeg voor het Waaigat, blok B tussen steeg voor het Waaigat en het Waaigat en blok C va<strong>na</strong>f<br />
het Waaigat tot en met de Voorstraat. De bebouwing van hotel Noordzee en het voormalige<br />
hotel Riche, waar concrete vraag is <strong>na</strong>ar uitbreidingsmogelijkheden vallen beiden in blok C.<br />
Per deelgebied zullen de kenmerken en criteria voor de beeldkwaliteit aan de orde komen.<br />
65
Illustraties vorige pagi<strong>na</strong>:<br />
1: Facade hotel Noordzee<br />
2: Kenmerkende bebouwing wederopbouwperiode bij Koningin<br />
Wilhelmi<strong>na</strong>straat.<br />
3: Uitgebouwde serres met (te) zware detaillering in daklijsten.<br />
Deze pagi<strong>na</strong>:<br />
4,5,6: Bebouwingsbeeld nieuwe bebouwing.<br />
7: Het centrumgebied, circa 1960.<br />
8: Afbakening deelgebied centrum.<br />
Konigin Wilhelmi<strong>na</strong>straat<br />
Koningin Emmastraat<br />
Waaigat<br />
Voorstraat<br />
8<br />
4<br />
6<br />
5<br />
7
II centrum ontwikkelingskader<br />
Blok A Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat - steeg voor het Waaigat<br />
De huidige bebouwing aan de Boulevard tussen de Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat en de steeg<br />
voor het Waaigat is grotendeels zeer karakteristiek voor de wederopbouwperiode. Het is<br />
een deel van de Boulevard dat nog redelijk goed intact is gebleven. Het is het enige deel<br />
van de Boulevard waar de bebouwing overwegend bestaat uit slechts twee bouwlagen.<br />
Uitzondering vormt het hoekpand aan de KoninginWilhelmi<strong>na</strong>straat dat bestaat uit 3<br />
bouwlagen met een fl auwe kap.<br />
De ligging van dit gebied zorgt er echter voor dat dit blok functioneel en qua vormgeving<br />
bij het bestaande centrum getrokken zou kunnen worden. Dit biedt ruimte voor uitbreiding.<br />
Een en ander dient echter wel zorgvuldig te gebeuren.<br />
Gezien de sterke architectonische samenhang tussen de bestaande bebouwing en de<br />
afbreuk die incidentele uitbreiding hieraan zou kunnen doen gelden specifi eke regels voor<br />
nieuwbouw en op-, aan-, en verbouwingen.<br />
Belangrijk bij eventuele nieuwbouw is een goede inpassing van volumes. Er dient<br />
een onderverdeling van de gevels in beukmaten te worden gemaakt, die zo typerend<br />
is voor de wederopbouwarchitectuur langs de Boulevard. De bebouwing mag<br />
maximaal vier bouwlagen hoog worden, waarbij als uitgangspunt tussen de panden<br />
onderling een verschil van maximaal één bouwlaag per beukmaat mag bestaan. Bij<br />
nieuwbouwontwikkelingen kan de kapvorm zowel plat zijn als met een <strong>klein</strong>e hellingshoek.<br />
Eventuele nieuw- of herbouw dient zowel in hoogte als architectonische expressie<br />
ondergeschikt dient te zijn aan bebouwing in het gebied rondom hotel Noordzee. Dit is en<br />
blijft het belangrijkste centrumgebied van de Boulevard; deze functie dient ook als zodanig<br />
afl eesbaar te zijn aan de opbouw van de Boulevard.<br />
Indien op de zuidelijke hoek van de Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat hogere bebouwing van<br />
maximaal vier bouwlagen (met eventueel een fl auwe kap) wordt ontwikkeld, dan kan dit<br />
<strong>na</strong>volging krijgen aan de overzijde van deze straat, waar dan ook een accent gebouwd<br />
67
kan worden van maximaal vier bouwlagen met een fl auwe kap. Hierdoor wordt ook dit pand<br />
betrokken bij (de overgang <strong>na</strong>ar) het centrum. Eenzelfde situatie geldt voor de bebouwing<br />
langs de Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat. De maximale bouwhoogte voor deze bebouwing<br />
bedraagt bij nieuwe centrumontwikkelingen dan drie bouwlagen, plat afgedekt of met fl auwe<br />
kap evenwijdig aan de weg. Door deze ‘opschaling’ vindt een geleidelijker overgang van de<br />
bebouwingslinten <strong>na</strong>ar het centrum plaats.<br />
Om de eenheid in dit deelgebied (blok A) te behouden dienen ontwikkelingen betreffende<br />
nieuwbouw, op- aan- of verbouw van een gehele bouwlaag of meer beoordeeld te worden<br />
door een supervisor die toeziet op de uitstraling en (architectonische) samenhang in het<br />
deelgebied.<br />
Indien in blok A sprake is van een verhoging van de bouwmassa van tenminste één<br />
bouwlaag en/ of een ingrijpende gevelwijziging over meer dan één bouwlaag en/ of<br />
meer dan één oorspronkelijke beukmaat kan de supervisor bovendien bepalen dat een<br />
samenhangende, ruimtelijk onderbouwde visie voor de gewenste ontwikkeling in relatie tot<br />
het aanpalende gebied moet worden opgesteld. Hierin dient ook een oplossing gevonden te<br />
worden voor een eventuele toe<strong>na</strong>me van de parkeerbehoefte.<br />
Afhankelijk van de aard en grootte van de gewenste ingreep wordt de plangrens van het<br />
gebied bepaald dat in de ruimtelijke visie moet worden meegenomen.<br />
Voor <strong>klein</strong>ere ingrepen die niet onder de hierboven genoemde ontwikkelingen vallen gelden<br />
bij be<strong>na</strong>dering dezelfde beeldkwaliteiteisen als voor de bebouwingslinten. Dit wil globaal<br />
zeggen: (vrijwel) geen uitbreidingsmogelijkheden aan de voorzijde van de panden, wel<br />
uitbreidingsmogelijkheden aan de achterzijde (zie kenmerken en criteria).<br />
Blok B Steeg voor het Waaigat - Waaigat<br />
De bebouwing van dit blok vormt een samengestelde massa-opbouw van individuele<br />
panden en geeft als gevolg van nieuwbouw een minder uniform beeld dan blok A. In de<br />
huidige situatie is hier al sprake van een zeker centrumontwikkeling.<br />
Belangrijk bij eventuele nieuwbouw is een goede inpassing van volumes. Er dient een<br />
onderverdeling van de gevels in beukmaten te worden gemaakt. De bebouwing bedraagt<br />
maximaal 4 lagen met eventueel een fl auwe kap. Het hoekpand aan het Waaigat bedraagt<br />
maximaal vijf bouwlagen hwaarbij de vijfde bouwlaag is teruggelegen. Tussen de panden<br />
onderling mag als uitgangspunt een verschil van maximaal één bouwlaag per beukmaat
II centrum ontwikkelingskader<br />
bestaan (dit geldt ook voor de bebouwing aan beide zijden van de steeg voor het<br />
Waaigat). Bij nieuwbouwontwikkelingen kan de kapvorm zowel plat zijn als met een <strong>klein</strong>e<br />
hellingshoek.<br />
Eventuele nieuw- of herbouw dient in architectonische expressie ondergeschikt te zijn<br />
aan bebouwing in het gebied rondom hotel Noordzee. Dit is en blijft het belangrijkste<br />
centrumgebied van de Boulevard; deze functie dient ook als zodanig afl eesbaar te zijn aan<br />
de opbouw van de Boulevard.<br />
Om de eenheid in dit deelgebied (blok B) te behouden dienen ontwikkelingen betreffende<br />
nieuwbouw, op- aan- of verbouw van een gehele bouwlaag of meer beoordeeld te worden<br />
door een supervisor die toeziet op de uitstraling en (architectonische) samenhang in het<br />
deelgebied.<br />
Indien pandsgewijze verschillen ontstaan van meer dan 1 bouwlaag of indien aanbouwen<br />
worden voorgesteld buiten de huidige rooilijn kan door de supervisor worden besloten dat<br />
alsnog een samenhangende visie over dit bouwblok en aanpalende panden noodzakelijk<br />
is. Afhankelijk van de gewenste ingreep wordt de grootte van het gebied bepaald dat in de<br />
ruimtelijke visie moet worden meegenomen.<br />
Indien sprake is van een toe<strong>na</strong>me van de parkeerbehoefte dient hier door de ontwikkelende<br />
partij een oplossing voor gevonden te worden.x<br />
Naast bovengenoemde aspecten gelden de criteria zoals verderop beschreven.<br />
Blok C rondom de Voorstraat/hotel Noordzee en (voormalig)<br />
hotel Riche<br />
Gezien de beeldbepalende functie van hotel Noordzee, de vraag om het benoemen van<br />
uitbreidingsmogelijkheden en de toekomstige nieuwbouw op de plek van het <strong>na</strong>astgelegen<br />
hotel Riche, worden in dit ontwikkelingskader mogelijkheden geschetst voor een verandering<br />
van het bouwvolume. Bij eventuele ingrepen dient respectvol omgegaan te worden met<br />
de kenmerken van de omliggende panden uit de wederopbouwperiode en de prominente<br />
positie die hotel Noordzee inneemt langs de Boulevard.<br />
69
Uitbreidingsmogelijkheden centrum zuid, blok C
II centrum ontwikkelingskader<br />
Hotel Noordzee is het enige individuele pand in dit deelgebied dat als kenmerkend voor<br />
de wederopbouwarchitectuur kan worden aangemerkt en waarvoor een monumentale<br />
status niet ondenkbaar geacht wordt.<br />
Indien wordt voorzien in een toe<strong>na</strong>me van bouwvolume van hotel Noordzee, dan dient<br />
dit daarom op een passende wijze te gebeuren, die recht doet aan de huidige positie van<br />
het gebouw als blikvanger voor de gehele Boulevard. De waardevolle kenmerken van<br />
het gebouw dienen hierbij gerespecteerd te worden. Mogelijkheden om het bouwvolume<br />
te vergroten liggen daardoor in de laagbouw direct ten noorden van het hoofdgebouw.<br />
Hier is verhoging met één bouwlaag met platte kap toegestaan, waarbij de bebouwing<br />
enigszins terugliggend dient te zijn ten opzichte van de voorgevelrooilijn. Naast deze<br />
uitbreidingsmogelijkheden voor hotel Noordzee kan ook de bebouwing tussen Waaigat en<br />
hotel Noordzee met maximaal één laag worden opgetopt.<br />
Bij de bebouwing aan weerszijden van de Voorstraat vormt poortwerking het uitgangspunt.<br />
Deze toegang vormt immers de verbinding met het achterliggende winkelgebied. Hotel<br />
Noordzee geeft hier met de markante gevel een eerste aanzet toe. De nieuwe bebouwing<br />
aan de andere zijde dient een dialoog aan te gaan met hotel Noordzee, dat als beeldmerk<br />
van de wederopbouwperiode geldt. De architectuur van het nieuwe pand moet hier<br />
recht aan doen, maar mag (deels) afwijkend en beeldbepalend zijn. De uitstraling van<br />
dit pand heeft zowel een belangrijke functie aan de zijde van de Boulevard alsook aan<br />
de zijde van de Voorstraat. Het gebouw dient te worden voorzien van een transparante<br />
plint die qua functie (restaurant) en vorm mag afwijken van het hoofdgebouw. Het nieuwe<br />
hoekpand meet maximaal zes bouwlagen en heeft een gevelbreedte die smaller is dan<br />
het hoekpand van hotel Noordzee. De aansluiting op het zuidelijke bebouwingslint van<br />
drie lagen met fl auwe kap wordt gerealiseerd middels een passend intermediair tussen lint<br />
en hoekaccent.<br />
71
1 2<br />
Illustraties:<br />
1. huidige kenmerkende bebouwing wederopbouwperiode <strong>na</strong>bij Koningin<br />
Wilhelmi<strong>na</strong>straat<br />
2. hoekpand Waaigat<br />
3. hotel Noordzee en hotel Riche<br />
4: Achterkanten: Volledig achtererf mag worden bebouwd.<br />
5,6: Bebouwingsbeeld winkelcentrum achter Boulevard.<br />
4 5 6<br />
3
II centrum kenmerken<br />
blok A Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat - steeg voor Waaigat<br />
algemeen De bebouwing vormt een gesloten straatwand, die geplaatst is in één<br />
rooilijn, volgend aan de weg. De straatwand heeft een samengestelde<br />
massaopbouw van individuele panden. Het blok heeft desondanks<br />
een zeer uniform beeld door de herhaling van vrijwel identieke<br />
panden. Nok- en goothoogte variëren doordat deze de hoogte van het<br />
maaiveld volgen.<br />
gebruik De panden zijn allen in gebruik als woning.<br />
gevelopbouw Hoekpand drie bouwlagen met kap. Overige panden twee bouwlagen<br />
met kap. Eén pand is bovendien voorzien van een kelderverdieping<br />
met vensters aan de straatzijde.<br />
Zadeldaken met fl auwe helling (maximaal 20 graden). De nokrichting<br />
loopt evenwijdig aan straat.<br />
Geen afwijkend karakter van de tweede bouwlaag (zoals bij de<br />
bebouwingslinten).<br />
gevelcompositie De panden hebben een duidelijke tweebeukige asymmetrische<br />
indeling: entree en stijgpunt in een smalle beuk, woonvertrekken in<br />
een brede beuk. De brede beuk is aan de voorzijde van de tweede<br />
bouwlaag voorzien van balkons. Eén hoekpand is voorzien van een<br />
erker met balkon (beide in ongeschilderd beton).<br />
or<strong>na</strong>mentiek Sober gevelbeeld zonder toevoegingen.<br />
73
Illustraties:<br />
Boven: huidige situatie<br />
Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat-<br />
Waaigat.<br />
Onder: mogelijke uitbreidingen<br />
Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat -<br />
Waaigat.
II centrum kenmerken<br />
materiaal en kleur De gevels zijn uitgevoerd in gele baksteen.<br />
Balustrades van de balkons zijn oorspronkelijk van staal.<br />
Accenten (kozijnen, daklijsten) zijn witgeschilderd. Accenten aan<br />
erkers of balkons zijn wit of onbeschilderd (indien beton).<br />
De zadeldaken hebben een grijze bitumeuze toplaag (geen<br />
dakpannen).<br />
openbaar-privé De overgang tussen privé en openbaar wordt gevormd door circa 3<br />
meter diepe terrassen, die worden begrensd door lage bakstenen<br />
tuinmuren.<br />
De scheiding tussen openbaar en privé wordt be<strong>na</strong>drukt door de<br />
verhoogde ligging van de terrassen ten opzichte van het trottoir.<br />
achterterreinen Vrijwel gesloten bouwblok, achterterreinen met lage vrijstaande<br />
bijgebouwen.<br />
blok B Steeg voor Waaigat - Waaigat<br />
algemeen De bebouwing vormt een gesloten straatwand, die geplaatst is in één<br />
rooilijn, volgend aan de weg. De straatwand heeft een samengestelde<br />
massaopbouw van individuele panden en als gevolg van nieuwbouw<br />
een minder uniform beeld dan blok A.<br />
gevelopbouw Het blok vormt qua bouwhoogte de opmaat <strong>na</strong>ar het hogere<br />
centrumgebied en bestaat uit drie bouwlagen met fl auw hellende kap.<br />
Het meest zuidelijke pand is van recenter datum en meet 4 bouwlagen<br />
met een 5e terugliggende bouwlaag en is gedekt met een platte kap.<br />
gevelcompositie Geen verticale geleding in een smalle en brede beuk maar stapeling<br />
75
Illustraties:<br />
Boven: huidige situatie hotel Noordzee<br />
en aangrenzende panden<br />
Onder: mogelijke uitbreidingen hotel<br />
Noordzee en aangrenzende panden
II centrum kenmerken<br />
van vrijwel identieke verdiepingen.<br />
Bij een aantal panden zijn balkons over de gehele breedte van de<br />
gevel geplaatst.<br />
or<strong>na</strong>mentiek Sober gevelbeeld zonder toevoegingen.<br />
materiaal en kleur Balustrades van de balkons zijn oorspronkelijk van staal, sommige<br />
balkons zijn aangepast en hebben een borstwering bestaande uit<br />
glazen panelen. Idem voor de nieuwbouw.<br />
openbaar-privé De overgang tussen privé en openbaar wordt gevormd door circa 3<br />
meter diepe terrassen, die worden begrensd door lage bakstenen<br />
tuinmuren.<br />
De scheiding tussen openbaar en privé wordt be<strong>na</strong>drukt door de<br />
verhoogde ligging van de terrassen ten opzichte van het trottoir.<br />
gebruik De panden zijn allen in gebruik als woning (appartement). Horeca in<br />
de onderbouw van één pand.<br />
achterterreinen Bebouwd<br />
blok C Waaigat - Voorstraat<br />
algemeen Min of meer symmetrische opbouw met een laag middendeel<br />
en hoogteaccenten aan weerszijden: hotel Noordzee en<br />
appartementengebouw. Laatstgenoemde is echter niet oorspronkelijk.<br />
77
Boulevard bij hotel Noordzee. Trottoir bij hotel Noordzee.<br />
Bebouwingsmogelijkheden rondom de Voorstraat, aangezicht va<strong>na</strong>f het strand.<br />
Mogelijkheden ter plaatse van voormalig hotel Riche schematisch vormgegeven
II centrum kenmerken<br />
gebruik Appartementen, hotels en andere horeca.<br />
gevelopbouw De bebouwing in dit blok heeft een plint met grote vensters en een<br />
restaurant- of caféfunctie. De begane grond is aan de voorzijde veelal<br />
uit- of dichtgebouwd door middel van serres. De verdiepingen van elk<br />
pand zijn identiek. De daken zijn plat.<br />
Hotel Noordzee vormt binnen dit blok een markant herkenningspunt<br />
aan de Boulevard door de ver uitkragende tweede bouwlaag met<br />
grote vensters voor een weids uitzicht op zee. Daarboven bevindt<br />
zich een stapeling van identieke verdiepingen met appartementen of<br />
hotelkamers. Het dak van hotel Noordzee is <strong>na</strong>ar de zeezijde toe licht<br />
oplopend, de gevel aan de Boulevard helt licht <strong>na</strong>ar voren.<br />
gevelcompositie Op de benedenverdieping is een aantal identieke verdiepingen<br />
gestapeld met hotelkamers of appartementen.<br />
Hotel Noordzee kent aan de Boulevardzijde desondanks een verticale<br />
geleding in drie beuken met hotelkamers: twee bredere beuken met<br />
daartussen een smallere. Aan de Voorstraat is de geleding juist<br />
sterk horizontaal, bestaande uit drie identieke verdiepingen en een<br />
terugliggende vierde verdieping.<br />
Hotel Noordzee en de aanpalende nieuwbouw zijn voorzien van<br />
balkons en terrassen voor een optimale beleving van strand en zee.<br />
Elke hotelkamer of appartement heeft zijn eigen balkon.<br />
Het voormalige hotel Riche bestaat boven de plint uit vier even<br />
brede beuken De linker- en rechterhelft van de gevel vormen elkaars<br />
spiegelbeeld, met inpandige balkons in de middelste twee beuken.<br />
Daar<strong>na</strong>ast bevindt zich nog een smalle beuk met stijgpunt. Aan<br />
de gevel aan de Voorstraat zijn <strong>na</strong>ast het stijgpunt twee balkons<br />
geplaatst.<br />
79
Voorstraat.<br />
Hotel Riche.
II centrum kenmerken<br />
or<strong>na</strong>mentiek Het gevelbeeld is ingetogen en wordt gekenmerkt door een hoge mate<br />
van soberheid. De aanwezige or<strong>na</strong>mentiek beperkt zich tot de <strong>na</strong>men<br />
van horecabedrijven op de gevels (in het oorspronkelijke beeld slechts<br />
de or<strong>na</strong>mentiek op de gevels van hotel Noordzee) en de kenmerkende<br />
vlaggenmasten bove<strong>na</strong>an de voorgevel (aan weerszijden) van hotel<br />
Noordzee.<br />
materiaal en kleur Gevels zijn opgetrokken in gele baksteen, ook die van latere<br />
bebouwing.<br />
De omlijsting van de pui van hotel Noordzee is uitgevoerd in<br />
<strong>na</strong>tuursteen. De balkons zijn uitgevoerd in beton en voorzien van<br />
stalen balustrades (aan de voorzijde van hotel Noordzee vernieuwd en<br />
voorzien van glas en kunststof plaatmateriaal).<br />
openbaar-privé De bebouwing grenst direct aan het trottoir. In het seizoen wordt<br />
de scheiding tussen openbare en private ruimte geaccentueerd<br />
door terrassen. Bij het voormalige hotel Riche is het voor het<br />
bebouwingslint kenmerkende verhoogde terras met tuinmuren<br />
dichtgebouwd, waardoor de serre op de begane grond doorloopt tot<br />
aan het trottoir.<br />
achterterreinen Bebouwd.<br />
81
II centrum waardering<br />
waardering<br />
Gevelmateriaal en -kleur zijn bepalend voor het beeld van het centrumgebied. Voor<br />
de bebouwing ten noorden van het Waaigat kan daar de gevelcompositie aan worden<br />
toegevoegd.<br />
Het blok met lage woonbebouwing tussen Waaigat en Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat is nog erg<br />
gaaf. Desondanks is sprake van een onlogisch grote overgang in maat en schaal door de<br />
uitbreiding van het centrumgebied in noordelijke richting.<br />
De bebouwing direct ten noorden van hotel Noordzee is ingrijpend uitgebouwd en/of<br />
vernieuwd. Hotel Noordzee zelf is desondanks nog in redelijk oorspronkelijke staat (gevels).<br />
De huidige, min of meer symmetrische opbouw van het blok is tevens niet oorspronkelijk, het<br />
hogere volume met de appartementen is later toegevoegd.<br />
Hotel Riche staat leeg, hier zal op termijn een herontwikkeling plaatsvinden. Aantasting of<br />
versterking van het beeld is sterk afhankelijk van de gekozen invulling.<br />
Hotel Noordzee is het enige pand in het centrum dat als specifi ek voor de<br />
wederopbouwarchitectuur aangemerkt kan worden en zelfs als herkenningspunt voor de<br />
Boulevard van Katwijk fungeert, met haar omhooglopende gevel. Om dit aantrekkelijke beeld<br />
in stand te houden wordt aangeraden dit deel van het hotel een monumentale status te<br />
verlenen.
II centrum criteria<br />
zeezijde Boulevard<br />
De criteria voor het centrumgebied blok A zijn weergegeven in een basiskader en een<br />
ontwikkelingskader. De beoordeling vindt plaats <strong>na</strong>ar gelang de specifi eke situatie.<br />
blok A Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat - steeg voor Waaigat , basiskader<br />
Onderliggende criteria gelden indien pandsgewijze ontwikkeling plaatsvindt in het bouwblok<br />
tussen Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat en de steeg ten zuiden van het Waaigat, waarbij geen sprake is<br />
van verhoging van het aantal bouwlagen (met uitzondering van de hoekpanden aan de Koningin<br />
Wilhelmi<strong>na</strong>straat) of ingrijpende gevelwijzigingen. In alle andere gevallen gelden de criteria zoals<br />
weergegeven in criteria centrum blok A, B, C.<br />
algemeen De bebouwing sluit zich aan bij de kenmerken zoals hiervoor benoemd.<br />
Voor bouwaanvragen die van invloed zijn op de waterkering (bijvoorbeeld<br />
ten aanzien van souterrains) geldt dat voldaan moet worden aan het<br />
vigerende beleid van het Hoogheemraadschap van Rijnland.<br />
Daar<strong>na</strong>ast gelden in aanvulling en/of afwijking hierop de volgende criteria en bouwmogelijkheden:<br />
structuur De karakteristieke lineaire structuur van de Boulevard moet behouden<br />
blijven. Een verspringende rooilijn is niet toegestaan.<br />
De bebouwingswand dient zoveel mogelijk gesloten te blijven.<br />
Binnen de bebouwingswand bestaan pandsgewijze verschillen.<br />
massa en vorm hoogte<br />
Hoekpanden mogen maximaal 3 bouwlagen met een fl auwe kap hebben.<br />
Alle overige panden hebben een maximale hoogte van twee lagen met kap.<br />
Alle bouwlagen moeten over de volle breedte van een pand en/ of beukmaat<br />
doorlopen.<br />
breedte<br />
Indien meerdere kavels <strong>na</strong>ast elkaar gelijktijdig (her)ontwikkeld worden en<br />
83
het pand is groter dan twee oorspronkelijke kavelbreedtes, dan moet de<br />
oorspronkelijke pandsgewijze ritmiek behouden blijven en tot uitdrukking<br />
worden gebracht in het gevelbeeld.<br />
dak<br />
Bij nieuw-, aan- of verbouw zijn binnen dit basiskader platte daken niet<br />
toegestaan. De daken hebben een hellingshoek tussen de 15 en 20<br />
graden.<br />
or<strong>na</strong>mentiek De detaillering is eenvoudig, helder en licht vormgegeven. Overstekken<br />
lopen recht en hebben geen taps toelopende delen.<br />
Reclameuitingen sluiten aan bij de kenmerken van or<strong>na</strong>mentiek.<br />
materiaal en kleur Elk pand moet ten minste aan één zijde worden begrensd door een<br />
pand dat niet wit geschilderd is om verlies van het samengestelde beeld<br />
te voorkomen.<br />
het dak heeft een grijze dakbedekking, rood is niet toegestaan.<br />
De kenmerkende kleurtoepassing van accenten (kozijnen, hekwerken en<br />
dakrand) is wit.<br />
Balustrades dienen te zijn opgebouwd uit baksteen (eventueel in<br />
combi<strong>na</strong>tie met beton) of ijzerwerk. Kunststof platen, glasplaten of<br />
houttoepassingen zijn voor nieuw-, aan- of verbouw niet toegestaan<br />
criteria centrum (blok A, B en C), ontwikkelingskader<br />
algemeen Voor bouwaanvragen die van invloed zijn op de waterkering<br />
(bijvoorbeeld ten aanzien van souterrains) geldt dat voldaan moet<br />
worden aan het vigerende beleid van het Hoogheemraadschap van<br />
Rijnland<br />
Blok A (Wilhelmi<strong>na</strong>straat- steeg voor het waaigat)<br />
De lage bebouwing tussen de Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat en steeg voor<br />
het Waaigat biedt ruimte voor uitbreiding, zowel in functioneel opzicht<br />
(centrumgerelateerde bebouwing) als in volume. Voor ontwikkelingen<br />
in blok A betreffende nieuwbouw, op- aan- of verbouw van een gehele<br />
bouwlaag of meer dienen bouwplannen beoordeeld te worden door een
II centrum criteria<br />
supervisor die toeziet op de uitstraling en (architectonische) samenhang in<br />
het deelgebied.<br />
Indien sprake is van een verhoging van de bouwmassa van tenminste één<br />
bouwlaag en/ of een ingrijpende gevelwijziging over meer dan één bouwlaag<br />
en/ of meer dan één oorspronkelijke beukmaat kan de supervisor bovendien<br />
bepalen dat een samenhangende, ruimtelijk onderbouwde visie voor de<br />
gewenste ontwikkeling in relatie tot het aanpalende gebied moet worden<br />
opgesteld. Hierin dient ook een ruimtelijke oplossing aangedragen te worden<br />
voor een eventuele toe<strong>na</strong>me van de parkeerbehoefte. Afhankelijk van de<br />
aard en grootte van de gewenste ingreep wordt de plangrens van het gebied<br />
bepaald dat in de ruimtelijke visie moet worden meegenomen.<br />
De visie dient goedgekeurd te worden door de supervisor van het centrum en<br />
de welstandscommissie.<br />
Voor <strong>klein</strong>ere ingrepen die niet onder de hierboven genoemde ontwikkelingen<br />
vallen gelden de criteria zoals weergegeven in het basiskader voor blok A.<br />
Blok B (Steeg voor het waaigat - waaigat)<br />
Om de eenheid in dit deelgebied (blok B) te behouden dienen ontwikkelingen<br />
betreffende nieuwbouw, op- aan- of verbouw van een gehele bouwlaag of<br />
meer beoordeeld te worden door een supervisor die toeziet op de uitstraling<br />
en (architectonische) samenhang in het deelgebied.<br />
Indien pandsgewijze verschillen ontstaan van meer dan 1 bouwlaag of<br />
indien aanbouwen worden voorgesteld buiten de huidige rooilijn kan door de<br />
supervisor worden besloten dat een samenhangende visie over dit bouwblok<br />
en aanpalende panden noodzakelijk is. Afhankelijk van de aard en grootte<br />
van de gewenste ingreep wordt de plangrens van het gebied bepaald dat in<br />
de ruimtelijke visie moet worden meegenomen. De visie dient goedgekeurd<br />
te worden door de supervisor van het centrum en de welstandscommissie.<br />
85
Blok C (Waaigat - Voorstraat)<br />
Om de eenheid in dit deelgebied (blok C) te behouden dienen<br />
ontwikkelingen betreffende nieuwbouw, op- aan- of verbouw van een gehele<br />
bouwlaag of meer beoordeeld te worden door een supervisor die toeziet op<br />
de uitstraling en (architectonische) samenhang in het deelgebied. Tevens<br />
dient bij herontwikkeling een ruimtelijke oplossing aangedragen te worden<br />
voor een eventuele toe<strong>na</strong>me van de parkeerbehoefte.<br />
De gevel van het hoofdgebouw van hotel Noordzee moet als kenmerkend<br />
element in de Boulevard aanwezig blijven. Het perceel van het voormalige<br />
hotel Riche biedt ruimte voor vernieuwing van het horeca-aanbod in het<br />
centrumgebied. De begane grond dient een horecafunctie te houden.<br />
Uitbreiding van deze functie <strong>na</strong>ar de overige bouwlagen is toegestaan.<br />
Uitbreidingsmogelijkheden zijn weergegeven in de tekeningen op p 70 en<br />
88.<br />
De nieuwe bebouwing aan de zuidzijde van de Voorstraat dient een<br />
dialoog aan te gaan met hotel Noordzee, dat als beeldmerk van de<br />
wederopbouwperiode geldt. De architectuur van het nieuwe pand moet hier<br />
recht aan doen, maar mag zeker (deels) afwijkend en beeldbepalend zijn.<br />
De uitstraling van dit pand heeft zowel een belangrijke functie aan de zijde<br />
van de Boulevard alsook aan de zijde van de Voorstraat.<br />
aanvulling hotel Noordzee (Boulevard 72, hoek Boulevard/Voorstraat)<br />
Indien dit pand een monumentale status krijgt zal hier volgens de<br />
monumentenverordening op getoetst worden.<br />
Daar<strong>na</strong>ast gelden in aanvulling en/of afwijking hierop de volgende criteria en bouwmogelijkheden:<br />
criteria centrum (blok A, B en C)<br />
massa en vorm Voor de bebouwing tussen Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat en het Waaigat (blok<br />
A en B) geldt een maximale bouwhoogte van vier lagen met eventueel een<br />
fl auwe kap. Uitzondering hierop vormt het hoekpand aan het Waaigat (blok<br />
B), hier geldt een maximum bouwhoogte van vijf lagen, waarvan de vijfde<br />
laag is teruggelegen;<br />
De bouwhoogte voor blok C is weergegeven op de illustratie op pagi<strong>na</strong> 88.
II centrum criteria<br />
Bij de bebouwing aan weerszijden van de Voorstraat vormt<br />
poortwerking het uitgangspunt. De bebouwing direct <strong>na</strong>ast het<br />
hoofdgebouw van hotel Noordzee (aan de noordzijde) dient lager te<br />
blijven (maximaal drie bouwlagen) teneinde de markante uitspringende<br />
façade van het hoofdgebouw niet aan het zicht te onttrekken.<br />
Het hoekpand ten zuiden van de Voorstraat dient te worden voorzien<br />
van een transparante plint die qua vorm mag afwijken van het<br />
hoofdgebouw. Het nieuwe hoekpand meet maximaal zes bouwlagen<br />
en heeft een gevelbreedte die smaller is dan het hoekpand van<br />
hotel Noordzee. De aansluiting op het zuidelijke bebouwingslint van<br />
drie lagen met fl auwe kap wordt gerealiseerd middels een passend<br />
intermediair tussen lint en hoekaccent.<br />
Bij herontwikkeling in het centrumgebied (blok A, B, C) wordt de<br />
oorspronkelijke pandsgewijze ritmiek tot uitdrukking gebracht in het<br />
gevelbeeld. Tussen 2 panden onderling zijn sprongen in principe niet<br />
groter dan 1 bouwlaag met uitzondering van de hoekaccenten. De<br />
uiteindelijke mogelijkheden zijn sterk afhankelijk van het ontwerp van<br />
de nieuwbouw en ter beoordeling door de supervisor;<br />
aanvulling Waaigat - Voorstraat en ten zuiden van Voorstraat<br />
Uitbreidingen aan de voorzijde van de bebouwing lopen in lijn met de<br />
rooilijnen van de bestaande éénlaagse bebouwing.<br />
or<strong>na</strong>mentiek Reclameuitingen worden terughoudend vormgegeven en passen in<br />
het gevelbeeld. Vaste reclameuitingen zijn alleen toegestaan aan de<br />
bovenzijde van de eerste bouwlaag en mogen geen fl uorescerende<br />
kleurstelling hebben. De maximale hoogte van bebording is 80 cm.<br />
Raamvlakken in de gevel zijn niet bedoeld om reclameuitingen op te<br />
projecteren. Door middel van vlaggen en/of zonneschermen kunnen<br />
extra reclameuitingen worden toegepast.<br />
87
II centrum criteria<br />
kleur- en materiaal<br />
Nieuw/verbouw over meer dan één bouwlaag, bij verhoging van het pand en/of over<br />
meer dan één beukmaat:<br />
Voor herontwikkelingen in het gehele centrumgebied groter dan één<br />
bouwlaag en/ of breder dan één beukmaat gelden geen specifi eke eisen<br />
aan kleur- en materiaalgebruik. Uitzondering op deze regel vormt de<br />
plint van het hoekpand ten zuiden van de Voorstraat, welke transparant<br />
moet worden vormgegeven, en de uitbreidingen aan de voorzijde van<br />
de bebouwing tussen Waaigat en Voorstraat, welke in stijl, kleur- en<br />
materiaalgebruik dienen aan te sluiten bij de aanwezige uitbouwen.<br />
Uitgangspunt voor overig kleur- en materiaalgebruik vormt de samenhang<br />
van de Boulevard als geheel. Hierdoor kunnen de hieronder weergegeven<br />
criteria voor <strong>klein</strong>e uitbreidingen als handreiking worden gezien voor<br />
grootschaliger ingrepen.<br />
Door de supervisor voor het centrumgebied wordt toegezien op samenhang<br />
en uitstraling van eventuele nieuwe ontwikkelingen.<br />
Nieuw/verbouw over maximaal 1 bouwlaag binnen de bestaande hoogte en/of<br />
maximaal één beukmaat:<br />
Binnen het centrumgebied is de overheersende gevelbekleding gele<br />
baksteen. Overig kleur- en materiaalgebruik is in afstemming met het kleur-<br />
en materiaalgebruik van de omliggende centrumbebouwing.<br />
De gevel mag wit geschilderd worden, andere verfkleuren zijn niet<br />
toegestaan.<br />
Stucwerk is niet toegestaan.<br />
Elk pand moet tenminste aan één zijde worden begrensd door een pand<br />
dat niet wit geschilderd is om verlies van het samengestelde beeld te<br />
voorkomen.<br />
Het dak heeft een grijze dakbedekking, rood is niet toegestaan;<br />
De kenmerkende kleurtoepassing van accenten (kozijnen, hekwerken en<br />
89
dakrand) is wit.<br />
Vaste raamdelen zijn wit, draaiende delen mogen anders gekleurd zijn.<br />
Balustrades zijn opgebouwd uit baksteen (eventueel in combi<strong>na</strong>tie met<br />
beton) hout of ijzerwerk. Plaatmateriaal als balustrade is niet toegestaan.<br />
Plaatmateriaal in de gevel wordt zoveel mogelijk voorkomen. Indien<br />
plaatmateriaal wordt toegepast is dit wit of in de kleur van de gebruikte<br />
baksteen.<br />
Indien een hellend dak wordt toegepast dan heeft dit een maximale<br />
hellingshoek van 20 graden en heeft de dakrand heeft een overstek dat<br />
ongeveer even ver uitsteekt als het dakoverstek van de buurpanden.<br />
De detaillering is eenvoudig, helder en licht vormgegeven. Overstekken<br />
lopen recht en hebben geen taps toelopende delen.<br />
De voorgevels kunnen wisselend voorzien zijn van erkers (over één of twee<br />
lagen) en (inpandige) balkons.<br />
uitbreidingen aan de voorzijde van de bebouwing tussen Waaigat en<br />
Voorstraat dienen in stijl aan te sluiten bij de aanwezige uitbouwen.
achterkanten en bouwdiepte Boulevard - centrumgebied<br />
(blok A, B en C)<br />
algemeen Bij de bepaling van de maximale bouwdiepte van de<br />
hoofdgebouwen wordt een differentiatie aangebracht, teneinde de<br />
ruimtelijke effecten voor de aangrenzende percelen te beperken.<br />
Waar dit geen belemmeringen oplevert geldt dat de de bebouwing<br />
die zijn voorzijde heeft aan de Boulevard, va<strong>na</strong>f de Boulevard<br />
gemeten in principe max. 13 meter diep mag zijn als er hoger dan<br />
één bouwlaag wordt gebouwd. Bebouwing van maximaal één<br />
bouwlaag is als uitgangspunt op de gehele bouwkavel toegestaan..<br />
Raamopeningen in deze bebouwing moeten ten minste 3 meter van<br />
het buurpand verwijderd zijn<br />
Indien ontwikkelingen plaatsvinden conform de hiervoor genoemde<br />
criteria, zijn met instemming van de stedenbouwkundig supervisor<br />
andere bouwmogelijkheden toegestaan, mits buurpanden geen<br />
onevenredige schade wordt berokkend.<br />
91
1. Andreashof, binnenterrein. 2. Sint Andreaskerk.
III Andreashof kenmerken<br />
Het beeld van de bebouwing rond de St. Andreaskerk werd ten tijde van de wederopbouw<br />
van Katwijk afgestemd op de kerk. Bewust werd gekozen voor witgeschilderde rijwoningen<br />
in een meer traditionele bouwstijl met sterk hellende zadeldaken rond een open en groen<br />
binnenterrein. Uitzondering vormen de woningen langs de boulevard. Deze zijn opgebouwd uit<br />
een donkere baksteen.<br />
Het Andreashof is het eerste bouwplan dat <strong>na</strong> de oorlog werd gerealiseerd. Omdat het hier om<br />
een complex gaat is het gehele ensemble opgenomen in dit beeldkwaliteitplan.<br />
algemeen Er is sprake van een duidelijke overgang tussen het bebouwingslint<br />
en de bebouwing rond Andreaskerk (Andreashof) door de afwijkende<br />
bouwhoogte, zadeldaken met pannen, de sterke dakhelling en het<br />
kleurgebruik. De samenhang met de <strong>na</strong>astgelegen kerk is groot.<br />
Verspringende nokhoogten zorgen voor een zekere individualiteit maar<br />
collectief karakter overheerst door uniformiteit in kleur en herhaling van<br />
identieke gevelonderdelen.<br />
gebruik Woningen.<br />
gevelopbouw Eén bouwlaag met pannen zadeldak aan de B.J. Blommersstraat<br />
en de Koninginneweg. Aan de Boulevardzijde wordt aangesloten bij<br />
de aangrenzende Boulevardbebouwing doordat is gebouwd in twee<br />
bouwlagen met kap. De nokrichting is evenwijdig aan de straten. De<br />
panden hebben opvallend hoge schoorstenen.<br />
gevelcompositie Symmetrische gevelopbouw van de begane grond met driebeukige<br />
indeling. Centraal in de gevel geplaatste Vlaamse gevel (doorlopend<br />
geveldeel va<strong>na</strong>f eerste bouwlaag in de kap) met entree, gefl ankeerd<br />
door twee even grote vensters.<br />
93
1 2 3<br />
4 5<br />
Andreasplein<br />
B.J. Blommerstraat<br />
boven: uitzicht va<strong>na</strong>f de vuurtoren in 1915 en 1970 (foto’s collectie Katwijks Museum)<br />
6<br />
Illustraties:<br />
1,2: Langs Boulevard:<br />
rode baksteen.<br />
3,4,5: Kenmerkende witte<br />
gevels in en om het hof.<br />
6: B.J. Blommerstraat:<br />
Vlaamse gevel centraal in<br />
tweede bouwlaag.
III Andreashof kenmerken<br />
Aan de zijde van de hof dakkapellen in het dakvlak boven de eerste<br />
woonlaag.<br />
or<strong>na</strong>mentiek Het gevelbeeld is ingetogen en wordt gekenmerkt door een hoge mate<br />
van soberheid. Gevelor<strong>na</strong>menten zijn niet aanwezig.<br />
materiaal en kleur Witgeschilderde bakstenen rijwoningen met rood bakstenen trasramen<br />
in één bouwlaag in de zijstraten en rond de kerk (B.J. Blommersstraat<br />
en Koninginneweg). Aan de Boulevardzijde wordt aangesloten bij het<br />
beeld van het bebouwingslint (onbeschilderde baksteen). De kozijnen<br />
zijn witgeschilderd, de draaiende delen in donkere kleuren (blauw<br />
bij wit geschilderde rijwoningen). De daken zijn gedekt met donkere<br />
dakpannen.<br />
openbaar-privé Voortuinen aan Boulevard worden afgescheiden door middel van<br />
bakstenen muurtjes, aan de B.J. Blommersstraat en Koninginneweg<br />
grenzen de gevels direct aan het trottoir.<br />
Onderscheid tussen formele voorgevels aan de straatzijde en<br />
achtergevels aan de openbare maar meer informele hofzijde.<br />
95
III Andreashof waardering<br />
waardering<br />
Gevelmateriaal en -kleur, gevelcompositie en gevelopbouw van de laagbouwwoningen rond de<br />
kerk zijn van groot belang voor het beeld van dit deelgebied.<br />
Aan de Boulevard is de gevelopbouw bepalend.<br />
Het complex is zeer gaaf bewaard gebleven, waardoor de Andreashof nog altijd een goed<br />
herkenbaar ensemble vormt tussen het zuidelijke en middelste bebouwingslint aan de<br />
Boulevard.<br />
Het complex is aangewezen als gemeentelijk monument. De kerk werd in de oorlog deels<br />
verwoest door de bezetter en direct <strong>na</strong> de oorlog weer hersteld. Kerk en toren zijn een<br />
Rijksmonument.
III Andreashof criteria<br />
Dit hofje is een gemeentelijk monument. Voor bebouwingsmogelijkheden is een<br />
monumentenvergunning noodzakelijk. Huidige kenmerken vormen uitgangspunt bij aan- ver-<br />
of nieuwbouw.<br />
97
1 Vuurtoren. 2 Boulevardbebouwing vuurtorenplan.
IV vuurtorenplan kenmerken<br />
De bebouwing in het zoge<strong>na</strong>amde vuurtorenplan wijkt sterk af van het beeld van de<br />
bebouwingslinten. De bebouwing aan de Boulevard bestaat <strong>na</strong>ast een vierkantige vuurtoren<br />
uit een wit geschilderd appartementencomplex in drie bouwlagen met balkons aan de<br />
voorzijde. Enkel in het laatste pand is de oorspronkelijke roodbruine baksteen nog zichtbaar.<br />
Dit pand zal worden gesloopt en vervangen door een gebouw met een gelijk volume maar is<br />
hieronder wel beschreven.<br />
Binnen het vuurtorenplan komen geen panden met een horecafunctie voor.<br />
algemeen Verspringende, in een hoek liggende rooilijnen aan de Boulevard.<br />
De vuurtoren is ten opzichte van Boulevard <strong>na</strong>ar achteren geplaatst en<br />
vormt het hoogste punt in het zuidelijk deel van de Boulevardbebouwing.<br />
gebruik Woningen (appartementen).<br />
gevelopbouw Strak en modernistisch gevelbeeld. Geen doorgaande verticale<br />
gevelopbouw. Drie bouwlagen met overwegend een terugliggende<br />
eerste en verder terugliggende tweede verdieping. De ruimten die<br />
hierdoor ontstaan zijn gebruikt als balkons.<br />
Het zuidelijke hoekpand kent een vlakke gevelopbouw met <strong>klein</strong>e stalen<br />
balkons.<br />
Platte daken, in afwijking van de andere woonbebouwing langs de<br />
Boulevard.<br />
gevelcompositie De gevels kennen een regelmatige onderverdeling tussen raamvlakken<br />
en stijlen.<br />
De gevels springen per twee à drie woningen in. In tegenstelling tot de<br />
bebouwing van de bebouwingslinten zijn bij de witgeschilderde blokken<br />
in het vuurtorenplan individuele woningen niet uit het gevelbeeld af te<br />
lezen.<br />
99
4<br />
1<br />
Vuurbaakplein<br />
Seinpoststraat<br />
2<br />
Illustraties:<br />
1. Gevelbeeld hoekpand Boulevard -<br />
Seinpoststraat met uitstekende balkons<br />
voorzien van ijzeren hekwerken.<br />
2,3 Hoekpand Boulevard - Seinpoststraat.<br />
4. Schets nieuw hoekpand Boulevard/<br />
Seinpoststraat<br />
5. Vuurtoren.<br />
Onder: situatie rond het vuurtorenplan<br />
omstreeks 1970 5<br />
3
IV vuurtorenplan kenmerken<br />
or<strong>na</strong>mentiek Het gevelbeeld is ingetogen en wordt gekenmerkt door een hoge mate<br />
van soberheid. Gevelor<strong>na</strong>menten zijn <strong>na</strong>uwelijks aanwezig.<br />
materiaal en kleur De gevels zijn witgeschilderd, in aansluiting op de vuurtoren. De gevels<br />
van het hoekpand op de zuidpunt bestaan deels ook uit onbeschilderde<br />
rode baksteen. De bakstenen tuinmuren zijn eveneens witgeschilderd.<br />
Accenten (balustrades, kozijnen) in wit. Draaiende delen zijn<br />
overwegend witgeschilderd, de hier en daar voorkomende bruin<br />
geschilderde draaiende delen zijn waarschijnlijk oorspronkelijk.<br />
openbaar-privé De afscheiding van de terrassen voor de woningen geschiedt door<br />
rechte bakstenen tuinmuren. De terrassen bevinden zich iets boven<br />
maaiveld en zijn bereikbaar middels enkele treden. De overgang tussen<br />
openbaar en privé wordt hierdoor be<strong>na</strong>drukt.<br />
101
IV vuurtorenplan waardering<br />
waardering<br />
Gevelmateriaal en -kleur en gevelopbouw zijn sterk beeldbepalend.<br />
De bebouwing in het vuurtorenplan verkeert aan de buitenzijde nog in een goede<br />
originele toestand. De afwijkende vorm aan de Boulevardzijde maakt het tot een duidelijk<br />
onderscheidbaar deelgebied. Aan de andere zijden van het blok is het beeld meer in<br />
overeenstemming met de omliggende bebouwing.<br />
Doordat het blok net als hotel Savoy aan het noordelijke uiteinde van de Boulevard is wit<br />
geschilderd vormt niet de Waaier (zie Zeehospitium en zuidboulevard) maar dit blok een<br />
markering van het uiteinde van het <strong>na</strong> de oorlog herbouwde deel van de Boulevard.
IV vuurtorenplan criteria<br />
criteria bebouwing<br />
Omdat de vuurtoren is aangemerkt als monument worden bouwplannen volgens de monumentenwet<br />
getoetst. Huidige kenmerken vormen uitgangspunt bij aan-, ver- of nieuwbouw.<br />
Voor het overige deel van het vuurtorenplan gelden de volgende criteria:<br />
algemeen De bebouwing sluit zich aan bij de kenmerken zoals hiervoor benoemd.<br />
Voor bouwaanvragen die van invloed zijn op de waterkering geldt dat voldaan<br />
moet worden aan het vigerende beleid van het Hoogheemraadschap van<br />
Rijnland.<br />
Daar<strong>na</strong>ast gelden in aanvulling en/of afwijking hierop de volgende criteria en bouwmogelijkheden:<br />
structuur De vuurtoren staat solitair in de ruimte.<br />
De karakteristieke structuur van dit deel van de Boulevard moet behouden<br />
blijven. De verspringende rooilijn moet in stand worden gehouden.<br />
De bebouwingswand dient zoveel mogelijk gesloten te blijven.<br />
massa en vorm hoogte<br />
Woningen langs de Boulevard hebben geen doorgaande verticale<br />
gevelopbouw. Bebouwing bestaat uit drie bouwlagen met overwegend een<br />
terugliggende eerste en verder terugliggende tweede verdieping. Een vierde<br />
bouwlaag is niet toegestaan.<br />
Een bouwlaag op de begane grond meet maximaal 3,5 m, een hoger gelegen<br />
bouwlaag meet maximaal 3 meter.<br />
breedte<br />
Indien meerdere kavels <strong>na</strong>ast elkaar gelijktijdig (her)ontwikkeld worden en<br />
het pand is groter dan twee oorspronkelijke kavelbreedtes, dan moet de<br />
oorspronkelijke ritmiek in de rooilijn behouden blijven en tot uitdrukking worden<br />
gebracht in het gevelbeeld.<br />
dak<br />
Het dak is plat.<br />
103
Bebouwingsbeeld 3D vuurtorenplan bestaande situatie.<br />
Hoekpand Boulevard / Seinpoststraat
IV vuurtorenplan criteria<br />
Hoekpand<br />
Het hoekpand mag een afwijkende vorm hebben ten opzichte van de<br />
belendende panden. Hier mag de ligging van het pand als beëindiging en-of<br />
begin van de Boulevard tot uitdrukking worden gebracht. De maximale hoogte<br />
blijft drie bouwlagen.<br />
or<strong>na</strong>mentiek Reclameuitingen zijn alleen toegestaan boven deurposten en worden<br />
terughoudend vormgegeven.<br />
kleur- en materiaal De bebouwing wordt wit geschilderd. Wit stucwerk is ook toegestaan.<br />
Balustrades zijn opgebouwd uit ijzerwerk, eventueel in combi<strong>na</strong>tie met glas.<br />
Plaatmateriaal als balustrade is niet toegestaan.<br />
Accenten (balustrades, kozijnen) in wit. Draaiende delen overwegend wit, soms<br />
donker.<br />
De dakrand heeft geen overstek groter dan 10 cm.<br />
De detaillering is eenvoudig, helder en licht vormgegeven.<br />
De gevelopbouw sluit aan bij het oorspronkelijke beeld.<br />
Bij nieuw- of verbouw moet dezelfde detaillering worden toegepast als bij een<br />
aangrenzend buurpand.<br />
achterkanten<br />
algemeen Bij de bepaling van de maximale bouwdiepte van de hoofdgebouwen wordt<br />
een differentiatie aangebracht, teneinde de ruimtelijke effecten voor de<br />
aangrenzende percelen te beperken. Waar dit geen belemmeringen oplevert<br />
geldt dat de de bebouwing die zijn voorzijde heeft aan de Boulevard, va<strong>na</strong>f de<br />
Boulevard gemeten in principe max. 13 meter diep mag zijn als er hoger dan<br />
één bouwlaag wordt gebouwd. Bebouwing van maximaal één bouwlaag is als<br />
uitgangspunt op de gehele bouwkavel toegestaan. Raamopeningen in deze<br />
bebouwing moeten ten minste 3 meter van het buurpand verwijderd zijn.<br />
Tot maximaal 15 meter uit de voorgevelrooilijn zijn dakterrassen toegestaan.<br />
105
Hotel Savoy.
V. hotel Savoy kenmerken<br />
De Boulevard wordt aan beide uiteinden gemarkeerd of beëindigd door solitaire gebouwen.<br />
aan de noordzijde is dat hotel Savoy; aan de zuidzijde het gebouw de Waaier.<br />
algemeen Solitair wit gepleisterd blok van drie bouwlagen. Het gebouw vormt een<br />
domi<strong>na</strong>nt aanwezige markering van de Boulevard en is ondanks de<br />
geringe hoogte ook va<strong>na</strong>f Rijnmond goed zichtbaar. Het pand is één van<br />
de weinige aan de Boulevard overgebleven vooroorlogse gebouwen<br />
(1901). In 1916 is het ingrijpend verbouwd door J.J.P. Oud, daar<strong>na</strong> nog<br />
enkele malen gewijzigd. Desondanks is veel van het ontwerp van Oud<br />
nog aanwezig: plattegrond, de architectonisch en ruimtelijk interessante<br />
noord- en oostgevels en de in maat variërende bouwmassa’s. Het<br />
gebouw is een gemeentelijk monument.<br />
gebruik Hotel/restaurant/partycentrum.<br />
gevelopbouw Duidelijke horizontale geleding door verschillende karakters van de<br />
openingen op elke bouwlaag en de uitgesproken horecafunctie op de<br />
begane grond. Plat dak.<br />
gevelcompositie Blokvormig gebouw met uitspringende volumes op de begane grond.<br />
Sterke <strong>na</strong>druk op horizontale gelaagdheid, geen verticale accenten.<br />
or<strong>na</strong>mentiek Sober gevelbeeld zonder or<strong>na</strong>mentiek, uitgezonderd de gebogen<br />
vormen in de betonnen balustrade aan de zuidgevel.<br />
materiaal en kleur De gevels zijn witgepleisterd. De balustrade aan de tweede bouwlaag is<br />
107
3<br />
1<br />
Rijnmond<br />
Het noordelijke uiteinde van de<br />
Boulevard in 1905 en 1950 (bron:<br />
Katwijks Museum 2005).
Hotel Savoy kenmerken<br />
van onbeschilderd beton.<br />
Accenten (kozijnen en draaiende delen) zijn wit geschilderd met<br />
uitzondering van de bovenste verdieping, hier zijn de kozijnen<br />
donkerblauw en de draaiende delen wit.<br />
openbaar-privé Het gebouw grenst direct aan de openbare ruimte. In het seizoen<br />
vormen de terrassen een overgang tussen openbaar en privé.<br />
109
hotel Savoy waardering<br />
waardering<br />
Gevelmateriaal en -kleur en gevelopbouw zijn van essentieel belang voor het beeld van dit<br />
gebouw.<br />
Vanwege de status van gemeentelijk monument, de importantie van het werk van Oud en<br />
omdat het een van de weinige aan de Boulevard resterende vooroorlogse gebouwen is, dient<br />
op deze locatie zeer terughoudend te worden omgegaan met ontwikkelingsvragen. Voor het<br />
functioneren als eindemarkering is een grotere hoogte niet nodig, de afwijkende vorm en kleur,<br />
de solitaire ligging en de uitgesproken horecafunctie verlenen het gebouw voldoende status.
hotel Savoy criteria<br />
criteria<br />
Hotel Savoy is een gemeentelijk monument. Voor bebouwingsmogelijkheden is een<br />
monumentenvergunning noodzakelijk. Bebouwingsmogelijkheden sluiten in principe aan bij de<br />
kenmerken zoals beschreven in dit hoofdstuk.<br />
111
Deelgebied VI. Zeehospitium en Zuidboulevard.
Zeehospitium en Zuidboulevard inleiding<br />
In tegenstelling tot het bebouwde deel van de Boulevard, waar het grotendeels<br />
aaneengesloten bebouwingslint het beeld bepaalt, wordt de Boulevard ten zuiden van<br />
de Seinpoststraat in feite ingeklemd tussen twee duinenrijen. Deze dubbele duinenrij is<br />
kenmerkend voor dit deel van de Boulevard.<br />
Voor wat betreft de kenmerken en de criteria is het gebied op te splitsen in vier <strong>klein</strong>ere<br />
deelgebieden; te weten het gebouw de Waaier, het gebied van het Zeehospitium, de<br />
vrijstaande woningen aan de zuidkant van de duinen en het appartementengebouw op de<br />
hoek van de Boulevard met de Sportlaan.<br />
In dit hoofdstuk wordt eerst een ontwikkelingskader geschetst voor het gebied van het<br />
Zeehospitium, waar<strong>na</strong> voor de reeds bebouwde delen de kenmerken en criteria volgen.<br />
113
Voorlopige stedenbouwkundige opzet<br />
Zeehosterrein (bron: stedenbouwkundig<br />
plan / beeldkwaliteitplan voor het Rijnlands<br />
Zeehospitiumterrein te Katwijk, 2004).
Zeehospitium en Zuidboulevard ontwikkelingskader<br />
ontwikkelingskader Zeehospitium<br />
Het gebied ten zuiden van de Boulevard staat bekend als het Zeehospitium.<br />
Het terrein vormt de overgang van bebouwd Katwijk aan Zee <strong>na</strong>ar de zuidduinen.<br />
De eerste bebouwing van het RVC-terrein dateert van 1908 en is sindsdien als<br />
zorgcentrum in gebruik.<br />
Voor verdere achtergronden wordt verwezen <strong>na</strong>ar het hoofdstuk ‘cultuurhistorische<br />
achtergronden’.<br />
Het bebouwingslint van de Boulevard bepaalt het karakter van de badplaats<br />
Katwijk aan Zee; een <strong>klein</strong>schalige badplaats met eenvoudige hotelletjes en<br />
pensions direct gericht op zee.<br />
De Boulevard kent aan beide uiteinden een duidelijke beëindiging door middel<br />
van wit geschilderde of gepleisterde, duidelijk afwijkende bebouwing (Hotel Savoy<br />
aan de noordzijde en de panden van het vuurtorenplan aan de zuidzijde), welke<br />
desalniettemin duidelijk deel uit maken van de specifi eke <strong>klein</strong>schalige jaren ’50<br />
bebouwing.<br />
Het karakter, de vormentaal en het kleurgebruik van de bestaande bebouwing op<br />
het terrein van het Zeehospitium zijn wezenlijk anders dan dat van de Boulevard.<br />
Bebouwing ten zuiden van het bebouwingslint aan de Boulevard is schaars en is<br />
vrijstaand, zodat duidelijke doorzichten <strong>na</strong>ar het achterliggende landschap bestaan.<br />
De bebouwing van het Zeehospitium ligt grotendeels verscholen achter het duin<br />
en is va<strong>na</strong>f de weg niet zichtbaar. Het duinlandschap is bepalend, zowel voor het<br />
karakter van het Zeehospitium als voor de inkadering van de Boulevard.<br />
Deze afwisseling tussen de Boulevard in het noorden en het duin met <strong>klein</strong>schalige<br />
115
Zeehospitium en Zuidboulevard ontwikkelingskader<br />
bebouwing aan de zuidzijde is wat Katwijk aan Zee haar specifi eke karakter geeft<br />
en waarvoor mensen <strong>na</strong>ar Katwijk afreizen om vakantie te vieren.<br />
Deze zaken pleiten ervoor om niet te streven <strong>na</strong>ar het ‘doortrekken’ van het<br />
bebouwingslint van de Boulevard maar aan te sluiten bij het beeld en de<br />
functie van het nieuwe Zeehosterrein, waarvoor door Kuiper Compagnons een<br />
stedenbouwkundig- en beeldkwaliteitplan is opgesteld. ‘<br />
Dit plan betreft een ontwikkeling in fases waarbij met uitzondering van de zone<br />
evenwijdig aan de Boulevard de bebouwing al haar defi nitieve positionering kent.<br />
Boulevard en Zeehospitium blijven ruimtelijk en functioneel twee duidelijk<br />
begrensde gebieden.<br />
De bebouwing op het Zeehosterrein maakt een verbinding tussen zee en<br />
landschap, strand en duinen. Zij is dan ook alzijdig georiënteerd en kent geen<br />
duidelijke voor- en achterkanten.<br />
Uitgangspunt bij de totstandkoming van het oude hoofdgebouw was dat het met<br />
zijn positie op de hoogste duintop uit kon kijken over de zee. Het is gewenst<br />
om bij verdere nieuwbouwontwikkelingen zoveel mogelijk het uitzicht vanuit dit<br />
hoofdgebouw over zee te blijven bieden, ook va<strong>na</strong>f de begane grond.<br />
Tevens is het gewenst om nieuwbouw achter de duinen geen monumentale entree<br />
va<strong>na</strong>f de Boulevard te geven, zodat de duinenrij visueel doorgezet kan worden en<br />
de huidige beleving gewaarborgd kan blijven.<br />
Grootschalige hoogbouw is niet gewenst. Ook hiermee wordt de eigenheid van<br />
Katwijk aan Zee geweld aan gedaan. Het aan de zuidpunt gelegen grootschalige<br />
appartementenhotel doet reeds afbreuk aan de samenhang van bebouwing in<br />
het gebied, mede door het feit dat het niet achter de duinenrij is neergezet. Voor<br />
grootschalige hotels is ruimte in Zandvoort, Scheveningen en Noordwijk.
Zeehospitium en Zuidboulevard ontwikkelingskader<br />
Naast deze ruimtelijke kaders is het ook vanuit functioneel oogpunt niet wenselijk<br />
om aan deze zuidzijde grote hotels en/ of appartementengebouwen te situeren.<br />
De huidige Boulevard heeft al een duidelijk centrumgebied met voorzieningen.<br />
Grootschalige ontwikkeling in dit deel betekent concurrentie voor het centrum.<br />
Toeristenhotels passen tevens niet bij de functie van het terrein. Zowel in<br />
het verleden als in het heden worden er in dit gebied verschillende zorg- en<br />
woonfuncties ondergebracht. Vroeger voor tuberculosepatientjes, tegenwoordig<br />
wordt bredere zorg voor verschillende mensen met een functiebeperking<br />
aangeboden in combi<strong>na</strong>tie met wonen voor zowel deze groep als voor niet<br />
beperkten.<br />
Verdere bebouwing op het Zeehospitium terrein achter de duinrand is mogelijk,<br />
maar dit dient terughoudend te zijn in schaal en vormgeving en zich in te passen<br />
in het landschap. Hierbij past een ‘<strong>na</strong>tuurlijk’ kleur- en materiaalgebruik.<br />
Voor wat betreft de exacte situering, de hoogte en de grootte van de footprint van<br />
nieuwe bebouwing zijn meerdere ontwikkelingsstrategieën denkbaar. Hiervoor<br />
is <strong>na</strong>der onderzoek noodzakelijk, dat valt binnen het kader van het pro-ject<br />
Zeehospitium.<br />
117
Seinpoststraat
Zeehospitium en Zuidboulevard kenmerken<br />
kenmerken overig gebied Zuidboulevard<br />
Naast het nog te ontwikkelen gebied van het Zeehospitium terrein bevindt zich aan de<br />
noordzijde nog het gebouw de Waaier (deel uitmakend van het Zeehosterrein) en aan de<br />
zuidzijde een drietal woningen en een appartementengebouw.<br />
de Waaier<br />
algemeen Waaiervormig gebouw, met de punt <strong>na</strong>ar de Boulevard, uitwaaierend<br />
richting Zeehospitium. Solitair, als zodanig markering van het<br />
uiteinde van de verder vooral uit collectieve/samengestelde wanden<br />
opgebouwde Boulevard.<br />
gebruik Niet bekend.<br />
gevelopbouw Eén bouwlaag met plat dak.<br />
gevelcompositie Duidelijk onderscheid tussen een benedendeel (met grote vensters)<br />
en een bovendeel met <strong>klein</strong>e vensters, hetgeen wordt be<strong>na</strong>drukt door<br />
de goed zichtbare horizontale betonnen constructie. De regelmatig<br />
uitspringende accenten op het benedendeel zorgen hier tevens voor<br />
een verticale geleding.<br />
or<strong>na</strong>mentiek Ontbreekt.<br />
materiaal en kleur Onbeschilderde baksteen. De betonnen constructiedelen van<br />
vloer en dak zijn zichtbaar gelaten en witgeschilderd. Tuinmuren in<br />
onbeschilderde baksteen. Kozijnen in afwijking van vrijwel alle overige<br />
bebouwing aan de Boulevard in blauw en groen.<br />
119
Zeehospitium en Zuidboulevard kenmerken<br />
openbaar-privé Scheiding tussen openbaar en privé middels platte bakstenen<br />
tuinmuren<br />
woningen in de duinrand<br />
algemeen Vrijstaande woningen gericht op zee<br />
gebruik Woningen<br />
gevelopbouw Twee bouwlagen met platte of licht hellende kap.<br />
gevelcompositie Aymmetrische indeling in twee of drie ongeveer even brede beuken.<br />
Grote vensters in de woonvertrekken, <strong>klein</strong>ere in de slaapvertrekken.<br />
Voordeuren zijn in het gevelvlak geplaatst en springen niet in of uit.<br />
Balkons zijn inpandig en gericht op zee.<br />
or<strong>na</strong>mentiek Ingetogen gevelbeeld waarin or<strong>na</strong>mentiek ontbreekt.<br />
materiaal en kleur Lichte bakstenen gevels (mogelijk witgeschilderd).<br />
Geen eenduidige kleurstelling van de accenten.<br />
openbaar-privé De bebouwing licht half in het duin. De duinen vormen zo een<br />
<strong>na</strong>tuurlijke scheiding tussen openbare en private ruimte. Deze is<br />
bereikbaar via de inritten <strong>na</strong>ar de entrees en garages.<br />
appartementengebouw<br />
algemeen Samengesteld volume parallel aan de Boulevard.<br />
gebruik Appartementen<br />
121
Zeehospitium en Zuidboulevard kenmerken<br />
gevelopbouw Het noordelijke deel van het gebouw is uitgevoerd in drie bouwlagen<br />
met platte kap. De onderste bouwlaag springt enkele meters <strong>na</strong>ar<br />
voren, het dak van deze bouwlaag vormt het balkon voor de tweede<br />
bouwlaag. Het zuidelijke deel bestaat uit vijf bouwlagen met parallel aan<br />
de straat gebogen kap. Elke bouwlaag springt terug ten opzichte van de<br />
ondergelegen laag waardoor ruimte is gecreëerd voor balkons.<br />
gevelcompositie Asymmetrische indeling in een laag en een hoog deel. De verdiepingen<br />
van het lage bouwdeel liggen <strong>na</strong>ar achteren en wijken hierdoor af van<br />
de onderste bouwlaag.<br />
Duidelijke verticale geleding door de herhaling van identieke<br />
appartementen met een inpandig balkon in de linker beuk. Het hoge<br />
bouwdeel bestaat uit een aantal verspringende blokken waaraan en<br />
waarop balkons zijn gerealiseerd.<br />
or<strong>na</strong>mentiek Sober gevelbeeld zonder or<strong>na</strong>mentiek.<br />
materiaal en kleur Witte bakstenen gevels.<br />
Dak met grijze bitumeuze dakbedekking en geel geschilderde daklijsten.<br />
Hekwerk van de balustrades zijn voorzien van een blauwe coating en<br />
blauw getinte glazen panelen. Kozijnen en deuren zijn witgeschilderd.<br />
De bovenste verdieping van de gevel van het hoge bouwdeel is voorzien<br />
van wit plaatmateriaal.<br />
openbaar-privé Het gebouw ligt bovenop het duin, die een <strong>na</strong>tuurlijke scheiding vormt<br />
tussen openbaar en privé. De entree, op de uiterste zuidwestpunt van<br />
het gebouw grenst direct aan de straat.<br />
123
Zeehospitium en Zuidboulevard waardering<br />
waardering<br />
Zeehosterrein<br />
De inpassing in de <strong>na</strong>tuurlijke omgeving van het duinlandschap is de belangrijkste kwaliteit<br />
van de bebouwing van het Zeehospitium van Katwijk aan Zee. Het duinlandschap, de (zicht)<br />
relatie met de zee en de o<strong>na</strong>angetaste bovenste duinenrij zijn bepalend voor het karakter van<br />
dit gebied.<br />
de Waaier<br />
Gevelmateriaal en gevelopbouw zijn kenmerkend voor dit gebouw.<br />
De Waaier vormt in principe de markering van het zuidelijke uiteinde van de Boulevard.<br />
De veel verder zuidelijk gelegen bebouwing heeft geen relatie met de Boulevard. Doordat<br />
de bebouwing van het <strong>na</strong>astgelegen vuurtorenplan aan de zijde van de Boulevard is wit<br />
geschilderd, hebben aan de zuidzijde niet het lage en van grotere afstand slecht zichtbare<br />
gebouw ‘de Waaier’ de markering, maar de appartementen in het vuurtorenplan. De Waaier<br />
vormt niet de expliciete markering van het uiteinde zoals hotel Savoy dat doet. De Waaier is<br />
daardoor voor de inkadering van de Boulevard van minder belang.<br />
woningen en appartementengebouw<br />
De modernistische vormgeving en platte kappen zijn kenmerkend voor de bebouwing in<br />
dit gebied. Kenmerkend voor de lagere woonbebouwing is verder de vrijstaande ligging,<br />
halfverdiept in het duin.<br />
Een relatie met de aaneengesloten bebouwing langs de Boulevard ontbreekt door de grote<br />
afstand.<br />
Door de grote afwijkingen in vorm, hoogte en materiaalgebruik ten opzichte van de overige<br />
bebouwing langs de kuststrook is het appartementengebouw van ondergeschikt belang voor<br />
de bebouwingsstructuur. Het gebouw valt eigenlijk uit de toon.
Zeehospitium en Zuidboulevard criteria<br />
criteria<br />
de Waaier<br />
De Waaier is een gemeentelijk monument. Nieuwbouw, maar ook aan-, uit- of verbouw<br />
wordt getoetst volgens regels van de monumentenwet en sluit in principe aan bij de<br />
kenmerken zoals beschreven in dit hoofdstuk.<br />
Zeehospitium<br />
algemeen De bebouwing voldoet aan de beeldkwaliteiteisen zoals<br />
gesteld in het stedenbouwkundig plan voor het Rijnlands<br />
Zeehospitium te Katwijk van Kuiper Compagnons. Daar<strong>na</strong>ast<br />
dienen nieuwe ontwikkelingen binnen een nog <strong>na</strong>der te bepalen<br />
ontwikkelingsstrategie te passen in het kader van het project<br />
zeehospitium.<br />
structuur Bebouwing is meerzijdig georiënteerd.<br />
Een doorzicht van het Hoofdgebouw uit 1908 <strong>na</strong>ar zee dient<br />
behouden te blijven. Een eventuele entree va<strong>na</strong>f Boulevardzijde<br />
wordt informeel vormgegeven. De duinenrij moet visueel doorgezet<br />
worden zonder grote onderbrekingen.<br />
massa en vorm Zowel wat betreft bouwhoogte als footprint zijn meerdere<br />
ontwikkelingsstrategieën denkbaar. Deze dienen in het kader van<br />
het project zeehospitium <strong>na</strong>der onderzocht te worden.<br />
kleur en materiaal In architectuur en materiaalkeuze dient aangesloten te worden bij<br />
de rest van de bebouwing op het Zeehosterrein.<br />
125
Zeehospitium en Zuidboulevard criteria<br />
woningen / appartementencomplex<br />
algemeen De bebouwing sluit zich aan bij de kenmerken zoals hiervoor<br />
genoemd.<br />
Voor bouwaanvragen die van invloed zijn op de waterkering<br />
geldt dat voldaan moet worden aan het vigerende beleid van het<br />
Hoogheemraadschap van Rijnland.<br />
Daar<strong>na</strong>ast gelden in aanvulling en/of afwijking hierop de volgende criteria en<br />
uitbreidingsmogelijkheden:<br />
structuur De bebouwing mag niet aan elkaar groeien tot een bebouwingslint,<br />
bebouwing is hier ‘te gast’ in het landschappelijk beeld en dient<br />
vrijstaand te blijven.<br />
massa en vorm Uitbreidingen in de hoogte zijn niet toegestaan.<br />
kleur- en materiaal Kleur en materiaalkeuze sluiten aan bij de bestaande bebouwing.<br />
Bij voorkeur wordt gebruik gemaakt van lichte kleuren. Uitbreidingen<br />
kunnen ook hoofdzakelijk in glas worden gerealiseerd.<br />
127
Huidig uitzicht op strand en zee va<strong>na</strong>f Voorstraat / centrumgebied Boulevard, in de toekomst zal hier een pleinruimte ontstaan.
openbare ruimte kenmerken<br />
algemeen Het openbaar gebied rond de Boulevard is recent heringericht.<br />
Het beeld van de openbare ruimte is rustig en heeft een continu<br />
karakter. De tijdloze uitstraling sluit goed aan bij de architectonische<br />
karakteristiek van de bebouwing enerzijds en het beeld van duinen en<br />
strand anderzijds. Op enkele plekken (met <strong>na</strong>me het Zeeplein voor het<br />
centrumgebied) is de herinrichting nog niet voltooid, hiervoor zijn al<br />
defi nitieve plannen ontwikkeld door ontwerpbureau Marlies van Diest.<br />
profi lering Het profi el van de Boulevard is opgebouwd uit een dubbele rijstrook,<br />
aan de zijde van de Boulevard gefl ankeerd door een parkeerstrook<br />
met trottoir en aan de zijde van de zee door een fi etspad en een brede<br />
wandelprome<strong>na</strong>de. De weg is voorzien van een donkergrijze afdeklaag,<br />
(voor<strong>na</strong>melijk asfalt, aan de zuidzijde van de Boulevard ook betonsteen).<br />
Het fi etspad is zandkleurig. Zowel aan de strandzijde als aan de<br />
bebouwingszijde zijn de voetpaden voorzien van een gemêleerd patroon<br />
in lichte kleurstellingen.<br />
pleinruimtes Langs de Boulevard komen verschillende pleinruimtes voor. Va<strong>na</strong>f de<br />
Rijnmond <strong>na</strong>ar het zuiden betreft dat eerst een terrasruimte voor hotel<br />
Savoy. De tweede pleinruimte is een verbreding van het trottoir bij<br />
het centrumdeel van de Boulevardbebouwing. Hier staan ook enkele<br />
terrassen. Aan de overzijde is een parkeerterrein gelegen, waardoor het<br />
zicht op de zee en het strand wordt belemmerd.<br />
In het op stapel staande ontwerp voor dit Zeeplein worden deze<br />
parkeerplaatsen verwijderd en krijgt het plein een nieuwe inrichting.<br />
Ook het Sint Andreasplein zal opnieuw worden ingericht en in stijl<br />
aansluiten bij de rest van de openbare ruimte.<br />
129
openbare ruimte kenmerken<br />
Tegenover de B.J. Blommerstraat (in de buurt van de St. Andreaskerk)<br />
is een ontworpen pleinruimte gesitueerd, met tegels in verschillende<br />
mozaiekpatronen. De kleurstellingen sluiten aan bij de inrichting van de<br />
openbare ruimte.<br />
Bij de vuurtoren is het Vuurbaakplein gelegen. Dit plein heeft een sobere<br />
inrichting en zorgt voor een onderbreking van het bebouwingsbeeld<br />
waardoor de vuurtoren, die op een voetstuk is geplaatst, beter tot zijn<br />
recht komt.<br />
kiosken Op regelmatige afstand zijn langs de Boulevard plaatsen voor (tijdelijke)<br />
kiosken gecreëerd. Met hun vlaggen en parasols dragen zij bij aan een<br />
positieve toeristisch-recreatieve uitstraling van de Boulevard.<br />
straatmeubilair Binnen de herinrichting van de openbare ruimte is langs de Boulevard<br />
gekozen voor een vast palet van banken, fi etsenrekken, lantaarnpalen,<br />
prullenbakken en andere or<strong>na</strong>menten. Deze worden over de gehele<br />
Boulevardzone toegepast. Af en toe is een accent geplaatst in de vorm<br />
van bijvoorbeeld een afwijkende bank.<br />
131
openbare ruimte waardering<br />
waardering<br />
De inrichting van de openbare ruimte langs de Boulevard is karakteristiek voor<br />
Katwijk aan Zee. Met veel oog voor detail is gekeken <strong>na</strong>ar profi lering en kleur- en<br />
materiaalgebruik van zowel bestrating als or<strong>na</strong>menten.<br />
Vooral het trottoir <strong>na</strong>ast de duinen en het strand is een aange<strong>na</strong>me fl aneerstrook<br />
met uitzicht op zee.<br />
Ondanks deze goede kwaliteiten ontbreekt juist bij het centrumgedeelte (omgeving<br />
Voorstraat) de directe relatie met de zee. Hoewel hier de Boulevard veel lager is<br />
gelegen (bij<strong>na</strong> op zeeniveau) dan meer <strong>na</strong>ar het noorden of het zuiden, is door de<br />
aanwezigheid van veel auto’s het zicht op het strand en de duinen vrijwel nihil. Dit<br />
geldt zowel langs de weg als op het aansluitende parkeerterrein.<br />
In de nieuwe plannen voor de openbare ruimte van Marlies van Diest is dit probleem<br />
al meegenomen en wordt dit gebied grotendeels autovrij nieuw ingericht.<br />
kustversterking<br />
De aanstaande kustversterking zal consequenties hebben voor de huidige en<br />
toekomstige inrichting van de openbare ruimte. Bij herinrichting van (delen van) de<br />
Boulevard zal in stijl en sfeer zoveel als mogelijk aansluiting worden gezocht bij de<br />
uitstraling van de nieuw ingerichte delen van de openbare ruimte.
openbare ruimte criteria<br />
criteria<br />
algemeen De inrichting van de Boulevard moet als één samenhangend geheel<br />
worden gezien.<br />
Bij kustversterkingsmaatregelen is het van belang de (zicht)relatie<br />
tussen Boulevard en zee zo veel mogelijk in stand te houden.<br />
De Boulevard en het duinlandschap moet weer één samenhangend<br />
geheel worden.<br />
Voor bouwaanvragen die van invloed zijn op de waterkering<br />
geldt dat voldaan moet worden aan het vigerende beleid van het<br />
Hoogheemraadschap van Rijnland.<br />
profi lering Het profi el langs de Boulevard moet helder en duidelijk worden<br />
vormgegeven. Vooral de ruimte voor voetganger en fi etser moet<br />
voldoende zijn en duidelijk worden vormgegeven.<br />
In de openbare ruimte wordt gezocht <strong>na</strong>ar verruimingsmogelijkheden<br />
voor de voetganger en het verminderen van de domi<strong>na</strong>ntie van<br />
(geparkeerde) auto’s in het straatbeeld, met <strong>na</strong>me in het centrumgebied<br />
van de Boulevard. Dit kan gerealiseerd worden door het gebied rond de<br />
Voorstraat in te richten als verblijfsgebied, waar de auto ‘te gast’ is.<br />
Voor de remming van het verkeer dienen er oversteekplaatsen in het<br />
wegprofi el te komen.<br />
pleinruimtes Pleinruimtes dienen voor<strong>na</strong>melijk voor rust en openheid in de hectiek<br />
van het fl aneren langs de Boulevard.<br />
Voor het centrumgebied is een open ruimte richting het strand<br />
gewenst, om Katwijk hier direct bij de zee te betrekken en in de buurt<br />
van het centrum een groter functioneel plein te hebben voor markten,<br />
133
Open ruimtes Boulevard
openbare ruimte criteria<br />
manifestaties en dergelijke.<br />
Ook bij eventuele kustversterkingsmaatregelen zal in de ruimte voor<br />
het centrumdeel van de Boulevard een zichtbare verbinding voor<br />
voetgangers met het water moeten worden gerealiseerd.<br />
Eventueel kan de pleinruimte in de buurt van de kerk worden ingericht<br />
als parkeerterrein. Deze ruimte is te ver van het centrum gelegen om<br />
optimaal te kunnen benutten.<br />
Het Andreasplein wordt opnieuw ingericht en gaat in stijl aansluiten bij<br />
de openbare ruimte van de Boulevard.<br />
kiosken Verrijdbare kiosken/s<strong>na</strong>ckwagens staan op regelmatige afstand van<br />
elkaar op daarvoor door de gemeente aangewezen plekken.<br />
Een kiosk heeft inclusief reclamebord een maximale hoogte van 4 meter.<br />
De hoofdkleur van de kiosk is wit. Vaste kiosken zijn wit of (indien<br />
opgebouwd uit hout) houtkleurig danwel wit geschilderd.<br />
Elke kiosk/s<strong>na</strong>ckwagen heeft maximaal één uitklapbord binnen een<br />
straal van maximaal 10 meter van zijn verkooppunt;<br />
In reclameuitingen en vlaggen worden geen fl uorescerende kleuren<br />
toegepast.<br />
straatmeubilair Straatmeubilair zoals fi etsenstallingen, prullenbakken, lantaarnpalen en<br />
banken dienen voor de gehele Boulevard op elkaar afgestemd te zijn en<br />
dienen een terughoudende vormgeving te hebben, zodat de eigenheid<br />
van Katwijk aan Zee niet wordt overstemd.<br />
Voor bijzondere plekken (langs pleinen en inhammen) kan af en<br />
toe gebruik gemaakt worden van andere or<strong>na</strong>menten dan voor de<br />
begeleiding van de Boulevard.<br />
135
Zicht over de Boulevard.
aanbevelingen<br />
Om de beeldkwaliteitaspecten die in dit plan zijn<br />
benoemd in de toekomst van de Boulevard(bebouwing)<br />
in te bedden zijn de volgende zaken aan te bevelen.<br />
• De ‘eenheid in verscheidenheid’ van de<br />
bebouwingslinten van de Boulevard dient gekoesterd<br />
te worden.<br />
• Het duidelijke onderscheid in deelgebieden binnen<br />
het geheel van de Boulevard tussen Rijnmond en<br />
Seinpoststraat dient behouden te blijven.<br />
• Binnen dit grotere geheel kan het hoofdgebouw<br />
van hotel Noordzee (aan de Boulevard nr. 72)<br />
worden aangewezen als gemeentelijk monument.<br />
Dit pand op deze plek is van grote kenmerkende<br />
waarde voor de wederopbouwarchitectuur langs de<br />
Boulevard en stijgt individueel uit boven de overige<br />
bebouwing. Vervangende nieuwbouw of grootschalige<br />
aanpassingen zijn hier niet gewenst. Om deze reden<br />
wordt toetsing op basis van de monumentenwet<br />
voorgesteld.<br />
• In de bestemmingsplannen die gelden voor dit gebied,<br />
te weten Bestemmingsplan ‘Centrum’ uit 1999,<br />
‘Centrum 1e herziening’ uit 2005, Bestemmingsplan<br />
Katwijk aan Zee 2004, Bestemmingsplan ‘Katwijk<br />
aan Zee 1982’ (gedeeltelijk) en het bestemmingsplan<br />
‘Dakopbouwen’ uit 2001 zijn specifi eke maten<br />
opgegeven voor bijvoorbeeld dakhoogtes,<br />
panddieptes etc. Met <strong>na</strong>me in het deelgebied II<br />
Centrum uit dit beeldkwaliteitplan worden ruimere<br />
bouwmogelijkheden gegeven, eve<strong>na</strong>ls voor<br />
•<br />
•<br />
•<br />
bebouwing op de achterterreinen van de kavels.<br />
Voor het benutten van de mogelijkheden uit dit<br />
beeldkwaliteitplan is (gedeeltelijke) herziening van<br />
deze bestemmingsplannen noodzakelijk.<br />
Bij aanpassing van de bestemmingsplannen<br />
is voor het centrumgebied zoveel mogelijk een<br />
hotel- of andere horecafunctie gewenst. Buiten het<br />
centrumgebied geldt voor<strong>na</strong>melijk een woonfunctie,<br />
waarbij pensions zijn toegestaan. In het gebied dat in<br />
dit beeldkwaliteitplan is ondergebracht in deelgebied I,<br />
Bebouwingslint heeft de bebouwing de uitstraling van<br />
eengezinswoningen (appartementencomplexen zijn<br />
niet gewenst).<br />
Indien opnieuw gekeken wordt <strong>na</strong>ar de inrichting<br />
van de openbare ruimte langs de Boulevard is het<br />
wenselijk de auto zoveel mogelijk uit het centrumdeel<br />
te blijven weren en het gebied hiervoor als<br />
verblijfsgebied in te richten, waar de auto ‘te gast’ is.<br />
Ook bij eventuele kustversterkingsmaatregelen is het<br />
belangrijk dat va<strong>na</strong>f het centrumgebied een zo direct<br />
mogelijke verbinding met de zee wordt gelegd voor<br />
de voetganger. Bijvoorbeeld door de aanleg van een<br />
panoramaterras.<br />
137
ijlage: bronnen<br />
archief gemeente Katwijk<br />
Het archief van het gemeentebestuur van Katwijk, 1932-<br />
1945, 1b Wederopbouw en herstellen van werken:<br />
- Dossier inzake het voorbereiden van het<br />
wederopbouwplan, dossiernr. 370<br />
Het archief van het gemeentebestuur van Katwijk, 1946-<br />
1959, I Openbare werken, 1a Bebouwing van gronden:<br />
- Stukken betreffende het bouwrijp maken van gronden,<br />
1945-1960, Terreinen langs de Boulevard, 1945-<br />
1951, dossiernr. 534<br />
Het archief van het gemeentebestuur van Katwijk, 1946-<br />
1959, I Openbare werken, 1b Wederopbouw en herstel<br />
van werken:<br />
- Dossiers inzake de overneming van inschrijvingen in<br />
het grootboek voor de wederopbouw en de<br />
vaststelling van het kernplan voor de wederopbouw,<br />
1948-1954, dossiernr. 545;<br />
- Dossiers inzake het uitoefenen van de supervisie<br />
door architecten over de wederopbouwwerken, 1944-<br />
1955, dossiernr. 546<br />
Het archief van het gemeentebestuur van Katwijk, 1946-<br />
1959, 7 Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting, 7a<br />
Uitbreidingsplannen:<br />
- Raadsbesluit tot vaststelling van het uitbreidingsplan<br />
1946, waarin opgenomen het wederopbouwplan en<br />
de regeling van de bebouwde kom van de gemeente,<br />
met bijlagen, 1944-1948, dossiernr. 674;<br />
- Raadsbesluit tot partiële herziening van het<br />
uitbreidings- en wederopbouwplan 1946 voor de<br />
omgeving van de vuurtoren, met bijlagen, 1947-1950,<br />
dossiernr. 675;<br />
- Dossiers inzake het beëindigen van de<br />
stedebouwkundige werkzaamheden van de heer H.<br />
van der Kloot Meijburg alsmede de aanwijzing van de<br />
heer ir. S.J. van Embden tot zijn opvolger, 1952-1959,<br />
dossiernr. 678;<br />
- Verslagen van besprekingen met het<br />
architectenbureau S.J. van Embden te Delft inzake<br />
verschillende stedebouwkundige aanlegenheden, met<br />
bijlagen, 1953-1958, dossiernr. 679;<br />
- Raadsbesluit tot intrekking van het uitbreidingsplan<br />
1946 in hoofdzaken, met bijlagen, 1958-1959,<br />
dossiernr. 681;<br />
Het archief van het gemeentebestuur van Katwijk, 1946-<br />
1959, 7 Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting, 7b<br />
Volkshuisvesting; woningbouw:<br />
- Stukken betreffende de bouw van woningen in het<br />
oude dorp Katwijk aan Zee, 1946-1968, Andreashof<br />
<strong>na</strong>bij de Oude Kerk, dossiernr. 696;<br />
- Stukken betreffende de bouw van woningen in het<br />
139
ijlage: bronnen<br />
oude dorp Katwijk aan Zee, 1946-1968, 59 woningen<br />
in het zgn. “Vuurtorenplan”, 1948-1955, dossiernr.<br />
698<br />
boeken<br />
K. Bosma en C. Wage<strong>na</strong>ar (red.), Een geruisloze<br />
doorbraak, de geschiedenis van architectuur en<br />
stedebouw tijdens de bezetting en de wederopbouw<br />
van Nederland, Rotterdam: NAi Uitgevers 1995. Hieruit:<br />
hoofdstuk 9 De kuststrook - De verloren droom. De<br />
wederopbouw van de kustplaatsen, pp. 462-468, 475-<br />
477<br />
E. van Es, De modernisering van Scheveningen-Bad.<br />
Wederopbouwplannen voor de badplaats 1945-1971,<br />
afstudeerscriptie Kunstgeschiedenis, Vrije Universiteit,<br />
Amsterdam maart 2002<br />
Rijksdienst voor het Natio<strong>na</strong>le Plan (S.E. Kouwe,<br />
G.H.L. Zeegers e.a.), Beschouwingen betreffende de<br />
wederopbouw der Noordzeebadplaatsen, Den Haag:<br />
Staatsdrukkerij 1947 (Rijksuniversiteit Nijmegen,<br />
Universiteitsbibliotheek, Tz b 860)<br />
K. Bosma, A. Mekking, K. Ottenheym en A. van<br />
der Woud (red.), Bouwen in Nederland. 600-2000,<br />
Waanders, Zwolle 2007<br />
D. Broekhuizen, Openluchtscholen in Nederland.<br />
Architectuur, onderwijs en gezondheidszorg 1905-2005,<br />
Uitgeverij 010, Rotterdam 2005<br />
artikelen<br />
W.E. Boerman e.a., Badplaatsen, monografi e van de<br />
Stichting Bouw, oktober 1946<br />
S.J. van Embden, Woningbouw aan de Rijnmond te<br />
Katwijk aan Zee, in: Bouwkundig Weekblad, orgaan<br />
van de Koninklijke Maatschappij tot bevordering<br />
der Bouwkunst, Bond van Nederlandse Architecten<br />
B.N.A., 1963 pp. 173-175 (Rijksuniversiteit Nijmegen,<br />
Univertsiteitsbibliotheek Tz b 4953)<br />
Herstel- en uitbreidingsplan Katwijk, in: Bouw, centraal<br />
weekblad voor het bouwwezen, 12 januari 1946, p. 54<br />
H. van der Kloot Meijburg, Katwijk, herstel gecombineerd<br />
met een uitbreidingsplan, in: Bouw, centraal weekblad<br />
voor het bouwwezen, 6 april 1946, pp. 341-345<br />
A.J. van der Steur, Samenwerking der architecten bij den<br />
wederopbouw van Katwijk, in: Bouw, centraal weekblad<br />
voor het bouwwezen, 6 april 1946, p. 346
ijlage: bronnen<br />
V.O.F. Architectenbureau Piet Onderwater & partners,<br />
gevelbeelden bestaande situatie.<br />
Zeehos Getij, <strong>na</strong>tuurlijk samen wonen. Nieuwsbrief over<br />
de bouw op het Zeehosterrein, nr 1, mei 2006, nr.2,<br />
november 2006<br />
beleidsnota’s<br />
BRO, Gemeente Katwijk, Bestemmingsplan ‘Centrum’, 4<br />
maart 1999<br />
Gemeente Katwijk, Bestemmingsplan ‘Centrum’,<br />
september 2005<br />
Gemeente Katwijk, Bestemmingsplan dakopbouwen, juli<br />
2001<br />
Gemeente Katwijk, bestemmingsplan Katwijk aan Zee,<br />
augustus 1982<br />
Gemeente Katwijk, bestemmingsplan Katwijk aan Zee<br />
2004, december 2005<br />
ArchitectenCie, Katwijk, een zee aan mogelijkheden.<br />
Brede structuurvisie 2005-2020, mei 2007<br />
Zandvoort Ordening en Advies, Beeldkwaliteitplan<br />
Katwijk aan Zee, januari 1998<br />
Marlies van Diest Tuin Stad Landschap, Boulevard<br />
Katwijk aan Zee (inrichtingsplan), mei 2005<br />
Gemeente Katwijk, Discussienota Beeldkwaliteit<br />
Katwijkse Boulevardbebouwing, januari 2007<br />
Projectgroep Zwakke Schakel Katwijk / gemeente<br />
Katwijk, / Hoogheemraadschap van Rijnland / Provincie<br />
Zuid Holland, Ruimtelijke verkenning kustveiligheid en<br />
Ruimtelijke kwaliteit Katwijk aan Zee, januari 2007<br />
Royal Haskoning Utrecht, Welstandsnota Katwijk, maart<br />
2004<br />
Gemeente Den Haag, Dienst Stedelijke Ontwikkeling,<br />
Bestemmingsplan Strand (voorontwerp), maart 2006<br />
Soeters Van Eldonk Ponec Architecten,<br />
Beeldkwaliteitplan Noordwijk aan Zee, september 2005<br />
KuiperCompagnons, stedenbouwkundig plan /<br />
beeldkwaliteitplan voor het Rijnlands Zeehospitium<br />
terrein te Katwijk, september 2004<br />
141
ijlage: Amendement<br />
Amendement bij Rraadsbesluit<br />
Beeldkwaliteitplan Boulevard Katwijk,<br />
met algemene stemmen aangenomen.<br />
De raad van de gemeente Katwijk, bijeen op 2 juli 2009,<br />
Constaterende dat:<br />
a) het Beeldkwaliteitplan Boulevard Katwijk een afwijking<br />
van het stedenbouwkundig plan voor het Zeehospitium<br />
uit 2004 mogelijk maakt, <strong>na</strong>melijk door een solitair<br />
gebouw met een voorgestelde hoogte van maximaal 30<br />
meter + NAP en een maximale footprint van 1600 m2 toe<br />
te staan (samenvatting, pagi<strong>na</strong> 7);<br />
b) het Beeldkwaliteitplan Boulevard Katwijk in het gebied<br />
Zeehospitium en Zuidboulevard achter de duinen ruimte<br />
laat voor één solitair gebouw met een alzijdige oriëntatie<br />
<strong>na</strong>ar de zee en de duinen;<br />
c) Er in het betreffende gebied in de <strong>na</strong>bije toekomst 4<br />
hogere gebouwen worden gerealiseerd met een alzijdige<br />
oriëntatie <strong>na</strong>ar de zee en de duinen.<br />
Overwegende dat:<br />
a) het college <strong>na</strong>der dient aan te tonen waarom het<br />
een hoger en groter gebouw op het terrein van het<br />
Zeehospitium voorstelt dan in 2004 is afgesproken;<br />
b) het gebied van het zeehospitium in de duinen uniek<br />
is, en bebouwing daarom beperkt dient te worden<br />
gehouden;<br />
c) de discussie in 2004 uitvoerig is geweest en niet al 5<br />
jaar later dient te worden geopend.<br />
Voegt aan het besluit toe:<br />
“met dien verstande dat in het onderdeel Zeehospitium<br />
en Zuidboulevard de passages en de illustraties over<br />
het solitaire gebouw met de voorgestelde hoogte van<br />
maximaal 30 meter + NAP en een maximale footprint<br />
van 1600 m2, worden geschrapt en op dit onderdeel niet<br />
wordt afgeweken van het stedenbouwkundig plan voor<br />
het Zeehospitium uit 2004”.<br />
C.E.L. Schoneberg,<br />
Gemeentebelangen,<br />
G.G. van Delft<br />
SGP,<br />
E.K.V. van Efferink<br />
VVD<br />
DOOR DE INDIENERS GEWIJZIGD<br />
Geschrapt:<br />
• Overweging c;<br />
• Het tweede deel van de voorgestelde toevoeging:<br />
“en op dit onderdeel niet wordt afgeweken van het<br />
stedenbouwkundig plan voor het Zeehospitium uit<br />
2004”
geschrapte passages Zeehospitium<br />
en Zuidboulevard<br />
Uit de samenvatting:<br />
Achter de duinenrij is ruimte voor één solitair gebouw<br />
met een alzijdige oriëntatie <strong>na</strong>ar de zee en de duinen.<br />
Dit gebouw dient in hoogte niet boven de hoogste<br />
Boulevardbebouwing (de vuurtoren) uit te komen en<br />
heeft derhalve een maximale hoogte van 30 meter<br />
+NAP. Dit in afwijking van het stedenbouwkundig plan<br />
voor het Zeehospitium uit 2004, waarin is uitgegaan<br />
van 21 meter +NAP. Hierdoor is een gebouw van vijf<br />
bouwlagen met een oplopende gevel mogelijk. Ten<br />
opzichte van dit plan is tevens een wat groter grondvlak<br />
van dit gebouw mogelijk. Hiervoor is in de illustratie<br />
op een zoekgebied aangeduid. De footprint van de<br />
bebouwing meet maximaal 1600 m2.<br />
Uit het ontwikkelingskader Zeehospitium en<br />
Zuidboulevard:<br />
De hoogte van mogelijke bebouwing op het terrein van<br />
het Zeehospitium wordt bepaald door de hoogte van de<br />
bebouwing aan de Boulevard. Dichtbij het gebied<br />
betreft de hoogste bebouwing de vuurtoren. Deze staat<br />
als solitair element tussen de lintbebouwing uit de<br />
wederopbouwperiode. De bebouwing achter de duinen<br />
van het Zeehosterrein dient niet boven dit hoogste punt<br />
van de Boulevard uit te komen.<br />
Uit criteria Zeehospitium en Zuidboulevard:<br />
massa en vorm<br />
De bebouwing is lager dan de vuurtoren maar mag hoger<br />
zijn dan in het stedenbouwkundig plan is aangegeven<br />
(max. +30 m NAP i.p.v. +21 m. NAP). Hierdoor is<br />
een gebouw van vijf lagen met een oplopende gevel<br />
mogelijk.<br />
Het gebouw is schuin oplopend of heeft een hoog en<br />
laag deel.<br />
Het grondvlak (de footprint) meet maximaal 1600m2 en<br />
bevindt zich in het zoekgebied zoals aangegeven op de<br />
kaart hieronder (gele vlek).<br />
boven: randvoorwaarden bebouwing Zeehosterrein.<br />
uiterst links: mogelijke bebouwing Zeehosterrein achter het<br />
duin.<br />
links: mogelijke schuin oplopende vorm bebouwingsmassa<br />
143
Linksboven: Ooghoogte va<strong>na</strong>f de Boulevard, met midde<strong>na</strong>chter mogelijk oplopende bebouwingsmassa op het Zeehosterrein<br />
Overig: 3D beelden mogelijke bebouwing Zeehosterrein: alzijdige oriëntatie.
Boulevard Katwijk<br />
Beeldkwaliteitplan<br />
47-004<br />
december 2009<br />
colofon<br />
colofon<br />
opdrachtgever<br />
Gemeente Katwijk<br />
Koningin Julia<strong>na</strong>laan 3<br />
Postbus 589<br />
2220 AN Katwijk<br />
T: 071 - 4065000 F: 071 - 4065065<br />
info@katwijk.nl<br />
www.katwijk.nl<br />
contactpersoon: S. van der Voort<br />
opdrachtgever opdrachtnemer<br />
Ontwikkelingsmaatschappij amer / ruimtelijke De ontwikkeling<br />
Drieslag Ommen<br />
Chevalleraustraat Zonnehof 2 43<br />
7731 EE Ommen 3811 ND Amersfoort<br />
Postbus 100T:<br />
033 - 4 621 623 F: 033 - 4 651 811<br />
7730 AC Ommen bureau@amer.nl<br />
T: 0529 - 459290 www.amer.nl F: 0529 - 456595<br />
h.hilberink@ommen.nl<br />
contactpersoon: A.M. Schuurman<br />
www.ommen.nl/de drieslag<br />
i.s.m.<br />
opdrachtnemer Van Meijel - adviseurs in cultuurhistorie<br />
Amer Adviseurs Mr. Franckenstraat b.v. Ruimtelijke 70 ordening<br />
Zonnehof 43 6522 AG Nijmegen<br />
3811 ND Amersfoort T: 024 - 3243261<br />
T: 033 - 4 621 vanmeijel@adviseursincultuurhistorie.nl<br />
623 F: 033 - 4 651 811<br />
bureau@amer.nl www.adviseursincultuurhistorie.nl<br />
www.amer.nl contactpersonen: L. van Meijel en F. Mulder<br />
Ommen bedrijvenpark De Rotbrink<br />
Beeldkwaliteitplan<br />
93-005<br />
maart 2006