31.08.2013 Views

47004_20091210BKPKatwijk_klein_na verwerking amendement

47004_20091210BKPKatwijk_klein_na verwerking amendement

47004_20091210BKPKatwijk_klein_na verwerking amendement

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

BEELDKWALITEITPLAN<br />

BOULEVARD KATWIJK<br />

gemeente Gendringen<br />

Katwijk


Illustraties boven en links:<br />

verdeling Boulevard in deelgebieden<br />

I. bebouwingslint<br />

II. centrum<br />

III. Andreashof<br />

IV. vuurtorenplan<br />

V. hotel Savoy<br />

VI. Zeehospitium en zuidboulevard<br />

Rechts: uitbreidingsmogelijkheden<br />

achterterreinen bebouwingslint.<br />

Rechtsonder: vuurtorenplan.


samenvatting<br />

Dit beeldkwaliteitplan voor de Boulevard van Katwijk<br />

aan Zee geldt enerzijds als ontwikkelingsdocument,<br />

anderzijds als toetsingsinstrument. Ontwikkelen<br />

aan de Boulevard betekent <strong>na</strong>melijk toetsen: wat<br />

kan de bestaande omgeving verdragen wil men de<br />

kenmerkende opbouw van de Boulevard van Katwijk aan<br />

Zee behouden.<br />

Hoewel de bebouwing langs de Boulevard als geheel<br />

zeer specifi ek is voor de wederopbouwperiode, zijn er<br />

weinig individuele panden die grote maatschappelijke<br />

en/of culturele waarde bezitten. Vrijwel alle gebouwen<br />

die dat wel hebben worden reeds beschermd inzake<br />

de monumentenwet. Nieuw- en of herbouw is hier<br />

niet zonder meer toegestaan en veranderingen aan<br />

de huidige bebouwing worden volgens aparte regels<br />

getoetst (zie beleidsnota monumentenzorg 2006,<br />

gemeente Katwijk). Alleen hotel Noordzee (Boulevard nr.<br />

72) komt in aanmerking om aan deze monumentenlijst<br />

te worden toegevoegd, vanwege zijn unieke karakter en<br />

beeldbepalende uitstraling voor de Boulevard.<br />

In deze samenvatting wordt aangegeven waar de<br />

verruimingsmogelijkheden voor nieuw-, aan- en verbouw<br />

zitten. Per deelgebied worden deze kort samengevat.<br />

I bebouwingslint<br />

zijde Boulevard<br />

Om het beeld van de wederopbouwarchitectuur<br />

niet verder aan te tasten zijn hier in principe geen<br />

uitbreidingen mogelijk. Nieuw- of verbouwingen dienen in<br />

de stijl van het pand en de aangrenzende panden plaats<br />

te vinden.<br />

achtererven en bouwdiepte<br />

Indien achtererven aansluiten op de openbare weg, mag<br />

hier gebouwd worden in twee lagen met kap (nokhoogte<br />

maximaal 8 meter) met een maximale diepte van 7 meter<br />

en een minimale afstand tot het hoofdgebouw van 5<br />

meter.<br />

Bij de bepaling van de maximale bouwdiepte van de<br />

hoofdgebouwen wordt een differentiatie aangebracht,<br />

teneinde de ruimtelijke effecten voor de aangrenzende<br />

percelen te beperken. Waar dit geen belemmeringen<br />

oplevert geldt dat de bebouwing die zijn voorzijde heeft<br />

aan de Boulevard, va<strong>na</strong>f de Boulevard gemeten in<br />

principe max. 13 meter diep mag zijn als er hoger dan<br />

één bouwlaag wordt gebouwd. Bebouwing van maximaal<br />

één bouwlaag is als uitgangspunt op de gehele<br />

bouwkavel toegestaan. Tot maximaal 15 meter uit de<br />

voorgevelrooilijn zijn dakterrassen toegestaan.<br />

Bovenstaande uitgangspunten gelden ook voor de<br />

bebouwingslinten in het centrum.<br />

3


Linksboven: Mogelijke invulling<br />

bebouwingsmogelijkheden Koningin-<br />

Wilhelmi<strong>na</strong>straat- Waaigat.<br />

Rechts: bebouwingsmogelijkheden<br />

rondom Voorstraat.<br />

Onder: de kenmerkende façade van<br />

hotel Noordzee.<br />

Voorstraat


samenvatting<br />

II centrum<br />

In het centrumgebied zijn ruimere bouwmogelijkheden<br />

toegestaan. Hier is een intensivering van horeca<br />

mogelijk. Doordat het centrum een functionele en<br />

architectonische verbijzondering vormt binnen het<br />

doorgaande bebouwingslint van de Boulevard, zijn hier<br />

grotere veranderingen mogelijk, met behoud van de<br />

kenmerkende waarden van de Boulevard als geheel.<br />

Vanwege het gewenste hoge ambitieniveau voor<br />

ontwikkelingen in het centrum, waarin het streven <strong>na</strong>ar<br />

behoud van deze waarden en ruimte voor een invulling<br />

met een (deels) eigentijds karakter samen dienen te<br />

gaan, worden bouwplannen van enige omvang in dit<br />

gebied getoetst door een supervisor die toeziet op de<br />

uitstraling en (architectonische) samenhang. Dit geldt<br />

voor ontwikkelingen die verder gaan dan op-, aan- of<br />

verbouwingen hoger dan één bouwlaag en/of breder dan<br />

1 beukmaat en bij ophogingen van minimaal 1 bouwlaag.<br />

Met i<strong>na</strong>chtneming van bovenstaande geldt voor<br />

ontwikkelingen in het centrumgebied globaal het<br />

volgende:<br />

Tussen de Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat en het Waaigat,<br />

en tevens op de noordelijke punt van de Koningin<br />

Wilhelmi<strong>na</strong>straat, kan tot vier bouwlagen gebouwd<br />

worden (evt. met fl auwe kap) indien de samenhang van<br />

de panden gewaarborgd blijft. Het hoekpand aan het<br />

Waaigat bedraagt in uitzondering hierop maximaal vier<br />

lagen met een terugliggende vijfde bouwlaag. Tussen<br />

twee panden onderling mag het hoogteverschil in<br />

principe maximaal één bouwlaag bedragen.<br />

Aan herontwikkelingen in het centrumgebied, waarbij<br />

sprake is van verhoging van het aantal bouwlagen<br />

of een ingrijpende gevelwijziging kan de supervisor<br />

bovendien bepalen dat een toekomstvisie opgesteld<br />

dient te worden. Deze toekomstvisie dient een ruimtelijk<br />

samenhangend beeld te schetsen voor de gewenste<br />

ontwikkeling in relatie tot het aanpalende gebied.<br />

Tussen het Waaigat en de Voorstraat is bebouwing<br />

mogelijk zoals geschetst in de illustratie op pagi<strong>na</strong> 4.<br />

Het pand van hotel Noordzee (Boulevard 72) wordt als<br />

potentieel monument aangemerkt. Uitbreiding van de<br />

laagbouw ten noorden van het hoofdgebouw van hotel<br />

Noordzee met één laag is mogelijk. Deze bebouwing<br />

dient omwille van het zicht op het hoofdgebouw <strong>na</strong>ar<br />

achteren te liggen ten opzichte van de rooilijn.<br />

Bij de bebouwing aan weerszijden van de Voorstraat<br />

vormt poortwerking het uitgangspunt. Deze toegang<br />

vormt immers de verbinding met het achterliggende<br />

winkelgebied. Hotel Noordzee geeft hier met de<br />

markante gevel een eerste aanzet toe. De nieuwe<br />

bebouwing aan de andere zijde dient een dialoog aan<br />

te gaan met hotel Noordzee, dat als beeldmerk van<br />

de wederopbouwperiode geldt. De architectuur van<br />

het nieuwe pand moet hier recht aan doen, maar mag<br />

(deels) afwijkend en beeldbepalend zijn. De uitstraling<br />

van dit pand heeft zowel een belangrijke functie aan<br />

de zijde van de Boulevard alsook aan de zijde van de<br />

5


Andreashof<br />

onder: vuurtorenplan<br />

aangezicht Boulevard va<strong>na</strong>f het strand.


samenvatting<br />

Voorstraat. Het gebouw dient te worden voorzien van<br />

een transparante plint die qua functie (restaurant) en<br />

vorm mag afwijken van het hoofdgebouw. Het nieuwe<br />

hoekpand meet maximaal zes bouwlagen en heeft<br />

een gevelbreedte die smaller is dan het hoekpand<br />

van hotel Noordzee. De aansluiting op het zuidelijke<br />

bebouwingslint van drie lagen met fl auwe kap wordt<br />

gerealiseerd middels een passend intermediair tussen<br />

lint en hoekaccent. Ook dient een zorgvuldige aansluiting<br />

gezocht te worden met bestaande bebouwing in de<br />

Voorstraat.<br />

III Andreashof<br />

Dit hofje is een gemeentelijk monument.<br />

Voor bebouwingsmogelijkheden is een<br />

monumentenvergunning noodzakelijk.<br />

IV vuurtorenplan<br />

Het witgeschilderde complex bij de vuurtoren biedt geen<br />

mogelijkheden voor uitbreiding. Het pand op de hoek<br />

Boulevard-Seinpoststraat wordt op termijn gesloopt; hier<br />

zal nieuwbouw plaatsvinden in drie lagen.<br />

hotel Savoy<br />

Dit gebouw is een gemeentelijk monument.<br />

Voor bebouwingsmogelijkheden is een<br />

monumentenvergunning noodzakelijk.<br />

Zeehospitium en Zuidboulevard<br />

Vanwege het aparte karakter van dit gebied in de<br />

duinen als overgang <strong>na</strong>ar het <strong>na</strong>tuurlijke landschap is<br />

het niet logisch de bebouwingswand van de Boulevard<br />

hier door te zetten. Omdat het wederopbouwdeel<br />

van de Boulevard het meest kenmerkend is voor de<br />

badplaats Katwijk aan Zee en reeds een centrumgebied<br />

heeft met hogere bebouwing, heeft het de voorkeur<br />

om de bebouwingsmogelijkheden in dit gebied<br />

beperkt te houden. Achter de duinenrij zijn meerdere<br />

ontwikkelingsstrategieën denkbaar. Dit geldt zowel<br />

voor de bouwhoogte als voor de footprint van nieuwe<br />

bebouwing. Hiervoor is <strong>na</strong>der onderzoek in het kader<br />

van het project Zeehospitium noodzakelijk.<br />

Aan het zuidelijke uiteinde van de Boulevard zijn<br />

grootschalige uitbreidingen niet toegestaan. De<br />

bestaande woningen voegen zich in het landschap. Het<br />

appartementencomplex is wordt als iets te grootschalig<br />

gezien als overgang tussen het bebouwde Katwijk aan<br />

Zee en het <strong>na</strong>tuurlijke duinlandschap.<br />

openbare ruimte<br />

In de openbare ruimte wordt gezocht <strong>na</strong>ar<br />

verruimingsmogelijkheden voor de voetganger en het<br />

verminderen van de domi<strong>na</strong>ntie van (geparkeerde)<br />

auto’s in het straatbeeld. Vooral in het centrumgebied<br />

zou de auto te gast moeten zijn.<br />

7


inhoud<br />

samenvatting 3<br />

inleiding 11<br />

aanleiding 11<br />

doel 11<br />

leeswijzer 11<br />

beleidskader 13<br />

cultuurhistorische achtergronden 15<br />

tijdsbeeld 15<br />

de wederopbouw van Katwijk aan Zee 17<br />

uitgangspunten voor de uitwerking 25<br />

Zeehospitium 27<br />

deel 1 ruimtelijke a<strong>na</strong>lyse<br />

ruimtelijke a<strong>na</strong>lyse 33<br />

uitgangspunten wederopbouwplan Boulevard 33<br />

andere badplaatsen 33<br />

hoofdopzet 35<br />

bebouwing 35<br />

deelgebieden 37<br />

infrastructuur 41<br />

openbare ruimte 43<br />

achterliggend beleid 43<br />

ruimtelijke verkenning kust Katwijk 43<br />

deel 2 kenmerken en criteria<br />

I bebouwingslint 47<br />

II centrum 65<br />

III Andreashof 93<br />

IV vuurtorenplan 99<br />

V hotel Savoy 107<br />

VI Zeehospitium en Zuidboulevard 113<br />

openbare ruimte 129<br />

aanbevelingen 137<br />

bijlage: bronnen 139<br />

bijlage: <strong>amendement</strong> 143<br />

colofon 145<br />

9


Hotel Riche.<br />

Panden tussen Waaigat en hotel Noordzee.


inleiding<br />

aanleiding<br />

De Katwijkse Boulevard is in de samenhang en<br />

uitstraling van bebouwing een uniek stukje kust.<br />

Het cultuurhistorische belang en de waarde van de<br />

beeldkwaliteit van de Boulevard met haar panden uit<br />

de wederopbouwperiode worden door de gemeente<br />

onderkend. De badplaats Katwijk aan Zee heeft ook in<br />

relatie tot andere badplaatsen een geheel eigen gezicht<br />

dat gekoesterd dient te worden.<br />

Tegelijkertijd is het voor het voortbestaan van de<br />

voorzieningen aan de Boulevard van groot belang dat<br />

nieuwe ontwikkelingen mogelijk zijn. De wens <strong>na</strong>ar meer<br />

mogelijkheden voor het verblijfstoerisme vraagt een<br />

steeds groter en intensiever ruimtegebruik, dat vaak<br />

alleen aan de achterzijde van de panden te realiseren is.<br />

Ook de herontwikkeling van Hotel Riche, op de hoek<br />

van de Boulevard en de Voorstraat vormt een directe<br />

aanleiding voor een verkenning van de mogelijkheden.<br />

doel<br />

Het onderhavige beeldkwaliteitplan is bedoeld om in<br />

te zoomen op ontwikkelingsmogelijkheden langs de<br />

Boulevard, zowel voor bewoners als ondernemers, met<br />

behoud van de bestaande waardevolle structurerende<br />

elementen en de uitstraling van de bebouwing uit de<br />

wederopbouwperiode.<br />

leeswijzer<br />

In deze inleiding komen aanleiding, doel van het plan en<br />

het beleidskader aan bod. Hier<strong>na</strong> wordt ingegaan op de<br />

cultuurhistorische achtergronden van de Boulevard.<br />

Deze cultuurhistorische achtergronden vormen de<br />

basis van waaruit de bebouwing van Katwijk aan Zee<br />

is ontstaan. Zij geven de tijdgeest van de bebouwing<br />

uit met <strong>na</strong>me de wederopbouwperiode weer, maar<br />

ook wordt ingegaan op de achtergronden van het<br />

Zeehosterrein.<br />

Dit verhaal biedt een kader voor het beeldkwaliteitplan<br />

en kan als achtergrondinformatie worden gezien.<br />

Hier<strong>na</strong> volgt deel 1 van het beeldkwaliteitplan, de<br />

ruimtelijke a<strong>na</strong>lyse. Vanuit het huidige gebruik en met<br />

i<strong>na</strong>chtneming van de cultuurhistorische achtergronden<br />

wordt een opdeling van de Boulevard in deelgebieden<br />

gemaakt. Tevens wordt aandacht besteed aan de<br />

infrastructuur en de opzet van de openbare ruimte.<br />

In deel 2 worden de kenmerken en toetsingscriteria voor<br />

de verschillende deelgebieden weergegeven.<br />

De welstandscommissie kan deze criteria per deelgebied<br />

op zichzelf staand hanteren.<br />

Naast voorschriften voor bebouwing worden in dit<br />

hoofdstuk ook wensbeelden voor de openbare ruimte<br />

11


inleiding<br />

geschetst, deze dienen als uitgangspunt bij (nieuwe)<br />

plannen voor de inrichting van de openbare ruimte.<br />

Om de leesbaarheid te bevorderen hebben de<br />

verschillende delen in dit rapport een andere<br />

achtergrondkleur gekregen.<br />

Samenvatting oranje;<br />

Inleiding blauw;<br />

Cultuurhistorische achtergronden roze;<br />

Ruimtelijke a<strong>na</strong>lyse geel;<br />

Kenmerken en criteria grijs;<br />

beleidskader<br />

Indien nieuwe bouwplannen worden ingediend moeten<br />

deze allereerst voldoen aan het bestemmingsplan,<br />

maar daar<strong>na</strong>ast heeft het beeldkwaliteitplan een eigen<br />

werkingskracht, waar het gaat om de verschijningsvorm<br />

van gebouwen en uitstraling van de openbare ruimte.<br />

Alle criteria uit dit beeldkwaliteitplan kunnen toegepast<br />

worden op (licht) bouwvergunningplichtige bouwwerken.<br />

Voor bouwvergunningvrije bouwwerken dient dit<br />

beeldkwaliteitplan als inspiratiebron.<br />

Dit beeldkwaliteitplan is een uitwerking en specifi catie<br />

van het beeldkwaliteitplan Katwijk aan Zee, hoofdstuk<br />

3.3.1 “Boulevard”, uit januari 1998. Tussen het gebied<br />

langs de Boulevard van de Rijnmond tot de Sportlaan,<br />

dient dit plan als vervanging.<br />

Dit beeldkwaliteitplan kan op grond van artikel 12a van<br />

de Woningwet door de raad vastgesteld worden als<br />

aanvullend hoofdstuk op de welstandsnota Katwijk uit<br />

2004. Deze vormt dan een aanvulling op deelgebied 1,<br />

Katwijk aan Zee, subgebied Boulevard en Sportlaan e.o.<br />

Voor deelgebied II, centrum, wijken de toetsingscriteria<br />

af van de criteria zoals deze in de huidige welstandsnota<br />

worden geformuleerd. De bebouwingsmogelijkheden zijn<br />

hier verruimd. Voor de overige deelgebieden vormt dit<br />

beeldkwaliteitplan een aanvulling op de welstandsnota.<br />

13


Boven: strandleven voor de oorlog (foto collectie Katwijks<br />

Museum en www.allesoverkatwijk.nl).<br />

Rechtsboven: de Voorstraat (bron: www.allesoverkatwijk.nl).<br />

Rechtsonder: de Atlantikwall, 1943 (collectie Foto Knuyt).


cultuurhistorische achtergronden<br />

Dit hoofdstuk is gebaseerd op de bronnen en literatuur<br />

zoals opgenomen in de bijlage.<br />

tijdsbeeld<br />

de ontdekking van de badplaatsen<br />

Aan de Nederlandse kust lagen rond 1900 maar een<br />

paar slecht ontsloten vissersplaatsen. De aanleg van<br />

verharde wegen, de komst van de spoorwegen en de<br />

groeiende welvaart onder steeds bredere lagen van de<br />

bevolking leidden aan het einde van de negentiende<br />

eeuw tot een forse toe<strong>na</strong>me van de recreatie aan<br />

de kust. Hierdoor ontwikkelden de badplaatsen<br />

verschillende karakters. Scheveningen profi leerde zich<br />

als elitebadplaats, plaatsen als Domburg, Katwijk en<br />

Egmond aan Zee werden bezocht door de middenstand.<br />

Zandvoort en Hoek van Holland werden overspoeld door<br />

de arbeiders uit Amsterdam en Rotterdam.<br />

Door de massale stroom dagjesmensen waren<br />

verkeersopstoppingen toen al een bekend verschijnsel<br />

en de aanblik van de kuststrook wijzigde door de<br />

almaar voortgaande bouw van badvoorzieningen.<br />

Voor de oorlog ontstond zo een voor kustplaatsen<br />

haast wetmatige bebouwingstypologie van een<br />

aaneengesloten boulevardfront parallel aan de kustlijn,<br />

waardoor zee en duinen van elkaar werden gescheiden.<br />

de Atlantikwall<br />

De Tweede Wereldoorlog was allesbepalend voor de<br />

<strong>na</strong>oorlogse gedaante van de Nederlandse badplaatsen.<br />

De kustbebouwing werd systematisch gesloopt ten<br />

behoeve van de Duitse verdedigingslinie langs de<br />

Europese westkust. Deze Atlantikwall was een eindeloze<br />

rij bunkers, vestingen en mijnenvelden op en voor de<br />

duinenrij. Het strand verloor in één klap haar recreatieve<br />

betekenis. Zandvoort, Scheveningen en Katwijk aan Zee<br />

werden het zwaarst getroffen door de ingreep. In Katwijk<br />

aan Zee werd een complete wijk van 580 woningen,<br />

enkele hotels, scholen en andere openbare gebouwen<br />

weggevaagd. De oude dorpskerk en de vuurtoren bleven<br />

eenzaam achter in een desolaat verdedigingslandschap.<br />

De sloop van de vooroorlogse kustbebouwing<br />

bood stedenbouwkundigen <strong>na</strong> de oorlog echter de<br />

mogelijkheid af te rekenen met de verrommeling uit het<br />

verleden. Eindelijk kon de nieuwe, moderne badplaats<br />

“in schoonere vorm en grootscher opzet herrijzen”.<br />

de moderne badplaats: een nieuw perspectief<br />

In 1946 werd in een speciaal themanummer van het<br />

vakblad Bouw een pleidooi gehouden voor de moderne<br />

Nederlandse badplaats. Modernisering was noodzakelijk<br />

aangezien uitstapjes <strong>na</strong>ar de kust voortvloeiden uit het<br />

<strong>na</strong>oorlogse optimisme, de stijgende welvaart en de<br />

toe<strong>na</strong>me van de vrije tijd.<br />

Ook de overheid had, ondanks de woningnood<br />

15


De indeling van de Nederlandse badplaatsen uit<br />

de Badplaatsennota, 1947.


cultuurhistorische achtergronden<br />

en materiaalschaarste, oog voor het herstel van<br />

recreatieoorden. In 1947 verscheen de zoge<strong>na</strong>amde<br />

Badplaatsennota (“Beschouwingen betreffende<br />

de wederopbouw der Noordzeebadplaatsen”), die<br />

richtinggevend zou zijn voor de wederopbouw van de<br />

kuststrook. In de Badplaatsennota werden richtlijnen<br />

opgenomen voor de inrichting en ontsluiting van<br />

de badplaatsen: bredere toegangswegen voor het<br />

autoverkeer, openbaar vervoer langs het strand ten<br />

behoeve van spreiding van de badgasten, het reserveren<br />

van uitbreidingsmogelijkheden langs de kust en in de<br />

plaatsen zelf, het concentreren van het autoverkeer<br />

op grote parkeerplaatsen aan de uiteinden van de<br />

boulevard en een scheiding tussen volks en elitair<br />

badplaats- en strandgebruik.<br />

Er werden vier categorieën badplaatsen onderscheiden.<br />

a. luxe badplaatsen met mondain vertier;<br />

b. vakantiebadplaatsen;<br />

c. badplaatsen met vakantiehuizen;<br />

d. badplaatsen voor massaal dagbezoek.<br />

De functie en de wijze van exploitatie van de<br />

badplaats dienden tot uitdrukking te komen in de<br />

stedenbouwkundige structuur. Dit betekende onder<br />

andere dat er een scheiding aangebracht diende te<br />

worden tussen het seizoensgedeelte en de ‘bebouwde<br />

kern der vaste bewoners’ en dat de seizoenwinkels<br />

in aparte, alleen voor voetgangers toegankelijke<br />

winkelgebieden geconcentreerd dienden te worden. Voor<br />

de eerste en laatste categorie was verder een brede,<br />

voor alle vervoermiddelen toegankelijke boulevard<br />

vereist. Het beoogde karakter van Katwijk aan Zee<br />

bestond, zoals in de meeste andere badplaatsen, uit een<br />

combi<strong>na</strong>tie van de categorieën b (vakantiebezoek) en d<br />

(dagbezoek).<br />

De toekomstige functie van een badplaats werd<br />

bepaald door het karakter van de vooroorlogse<br />

logiesaccommodaties, de aard van de bezoekers en de<br />

verwachte toe<strong>na</strong>me van het dag- en vakantiebezoek. Het<br />

verwachte dagbezoek voor Katwijk aan Zee bedroeg nog<br />

geen kwart van dat van plaatsen als Scheveningen en<br />

Zandvoort. Door de ligging tussen twee luxe badplaatsen<br />

(Scheveningen en Noordwijk) werd verwacht dat de<br />

toe<strong>na</strong>me voor<strong>na</strong>melijk zou worden veroorzaakt door de<br />

<strong>klein</strong>e middenstand.<br />

de wederopbouw van Katwijk aan Zee<br />

wederopbouwarchitectuur<br />

Door de grote schaal van de verwoestingen en de<br />

schaarste van materialen en fi <strong>na</strong>nciële middelen voerde<br />

een speciaal in het leven geroepen Ministerie van<br />

Wederopbouw de regie over het herstel van het land.<br />

Via provinciale directies werd de planvorming in de<br />

getroffen plaatsen aangestuurd. Omdat op veel plaatsen<br />

17


Boven: de zone van de Atlantikwall <strong>na</strong> de afbraak en het<br />

puinruimen, 1945 (foto collectie Katwijks Museum).<br />

Rechts: het afbraakgebied ten behoeve van de Atlantikwall (links)<br />

en het wederopbouwplan van 1946 (rechts) (bron: Katwijks<br />

Museum 2005).<br />

De aanpassingen in het wegenpatroon zijn duidelijk zichtbaar.


cultuurhistorische achtergronden<br />

pandsgewijs werd herbouwd, waren vaak veel verschillende<br />

architecten in één gebied actief. De planvorming<br />

stond daarom op lokaal niveau veelal onder leiding van<br />

een supervisor die de (lokale) architecten aanstuurde.<br />

In de <strong>na</strong>oorlogse architectuur zijn ruwweg drie<br />

stromingen te onderscheiden. De eerste jaren <strong>na</strong><br />

de oorlog werd bij de herbouw aangesloten bij<br />

de bouwtradities van voor de oorlog. Het ‘typisch<br />

Nederlandse’ werd belangrijk gevonden bij het herstel<br />

van het land. De archetypische vormen en traditionele<br />

bouwtechnieken van de Delftse School, met <strong>na</strong>tuurlijke<br />

materialen (baksteen, hout) en schuine pannendaken,<br />

bepaalden het beeld van de wederopbouw uit de eerste<br />

jaren. In de eerste <strong>na</strong>oorlogse jaren werd in Katwijk<br />

aan Zee de Andreashof gebouwd. De principes uit deze<br />

periode zijn hier duidelijk herkenbaar. Het grootste deel<br />

van de wederopbouw van Katwijk aan Zee werd echter<br />

later gerealiseerd.<br />

In de jaren vijftig maakten de woningnood en de<br />

slechte economische situatie standaardisatie en<br />

industrialisatie van ontwerp- en productieprocessen<br />

echter noodzakelijk. De esthetische vormgeving van<br />

gebouwen werd teruggebracht tot een schikking van<br />

het hoogst noodzakelijke. De invloed van moderne<br />

bouwtechnieken en -stromingen werd steeds groter.<br />

Bovendien kwam in de jaren vijftig het streven <strong>na</strong>ar<br />

modernisering van het huishouden op gang. Platte<br />

daken, meergezinswoningen, het toepassen van<br />

betonnen constructies en een ‘open’ gevelbeeld zijn<br />

kenmerkend voor de wederopbouw van de jaren vijftig<br />

en zestig van de vorige eeuw.<br />

Op veel plaatsen werd echter herbouwd in een<br />

tussenvorm waarin elementen van beide stromingen<br />

zijn terug te vinden. Zo ook in Katwijk aan Zee, waar de<br />

bebouwing aan de Boulevard een mengvorm werd van<br />

traditionele en modernistische ontwerpprincipes. Het<br />

gebruik van <strong>na</strong>tuurlijke materialen en moderne vormen<br />

en een zakelijk gevelbeeld gaan hand in hand.<br />

planvorming<br />

Hoewel de oorlog nog in volle hevigheid voortwoedde<br />

werd al op 7 januari 1943 gestart met het opstellen van<br />

een wederopbouwplan voor de Boulevard, zodat <strong>na</strong><br />

de oorlog direct met de wederopbouw begonnen kon<br />

worden. Eind 1943 kregen ir. A.H. van Leeuwen en ir.<br />

L.H.H. van der Kloot Meijburg jr. de opdracht zowel<br />

een ontwerp voor de toekomstige bebouwing aan de<br />

Boulevard als een uitbreidingsplan voor de gehele<br />

gemeente te maken.<br />

Waar de wederopbouw van Zandvoort en Scheveningen<br />

werd gekenmerkt door grote ambities, lag de <strong>na</strong>druk<br />

in Katwijk vooral op sanering van ongewenste<br />

woontoestanden en het aanpassen van het fi jnmazige<br />

wegenpatroon. De wederopbouw was, anders<br />

19


De Boulevard, gezien va<strong>na</strong>f de vuurtoren.<br />

Situatie in 1938, 1945 en 1959.<br />

(foto’s collectie Katwijks Museum)


cultuurhistorische achtergronden<br />

dan in Zandvoort en Scheveningen, geen aparte<br />

ontwerpopgave maar werd ingezet ten behoeve van<br />

een evenwichtige afronding van de voor de oorlog<br />

ingezette uitbreiding. Herstel, sanering en uitbreiding<br />

werden pragmatisch met elkaar gecombineerd.<br />

Gemeentebestuur en ontwerpers waren van mening dat<br />

Katwijk aan Zee <strong>na</strong>ar de aard van het oude dorp en de<br />

bevolking herbouwd diende te worden. Katwijk zou een<br />

eenvoudige en gemoedelijke familiebadplaats blijven.<br />

De sloop van de vooroorlogse Boulevard werd daarbij<br />

gezien als een unieke gelegenheid om Katwijk “aan den<br />

Boulevard met een fraai zeefront te verrijken”.<br />

uitgangspunten voor de wederopbouw<br />

• Handhaven en versterken van het dualistische<br />

karakter van Katwijk (vissersdorp en badplaats);<br />

• De wederopbouw diende zich te voegen <strong>na</strong>ar de<br />

vuurtoren en de Oude Kerk;<br />

• Nieuwe bebouwing moest aansluiten bij de<br />

oorspronkelijke <strong>klein</strong>schaligheid;<br />

• Ingrijpen in het karakteristieke stratenpatroon en de<br />

grillig verlopende rooilijnen diende met de grootste<br />

terughoudendheid te gebeuren;<br />

• -Bij de herschikking van het vooroorlogse<br />

stratenpatroon diende het eindpunt van tram- of<br />

autobuslijnen op een centraal plein uit te komen;<br />

• Het moest mogelijk zijn om bij slecht weer in het<br />

achter de Boulevard gelegen gebied in een meer<br />

beschutte omgeving te wandelen.<br />

De eerste schetsplannen waren al in april 1944 gereed.<br />

H. van der Kloot Meijburg sr. werd als supervisor voor de<br />

planuitwerking aangesteld. Op zijn aanraden selecteerde<br />

een architectenkeuzecommissie tien hoofdarchitecten,<br />

die de schetsplannen uitwerkten tot een basisplan<br />

waarin de stedenbouwkundige opzet werd vastgelegd.<br />

Hoewel alle hoofdarchitecten afkomstig waren uit<br />

het traditio<strong>na</strong>listische milieu van de Delftse School,<br />

werd gekozen voor architecten met verschillende<br />

achtergronden en persoonlijkheden. Zo kon in een<br />

korte periode een kwalitatief hoogwaardige bebouwing<br />

worden gegarandeerd binnen vooraf bepaalde kaders,<br />

maar zonder dat men gebonden was aan de opvattingen<br />

van één specifi eke architect. Door deze ‘eenheid in<br />

verscheidenheid’ werd aangesloten bij het karakter van<br />

het vooroorlogse Katwijk. Door de samenstelling van het<br />

team ontstond ook een omgeving waarbinnen belangrijke<br />

stedenbouwkundige vraagstukken werden opgelost<br />

zonder dat dit ten koste ging van de architectonische<br />

detaillering en de inrichting van de buitenruimte.<br />

Als hoofdarchitect werden benoemd: G.H.M. Holt, S.J.<br />

van Embden, A.P. Smits, J. Jonkman, A. Komter, J.<br />

Kuiper, A.J. van der Steur, L. van der Kloot Meijburg,<br />

J.H.W.C. Pot en B.J. Koldeweij.<br />

21


Hotel Noordzee in 1960. (foto collectie Katwijks Museum)


cultuurhistorische achtergronden<br />

Het basisplan werd in augustus 1945 door de adviseur<br />

van de Dienst voor de Wederopbouw, ir. J. van der<br />

Laan, goedgekeurd en in 1946 door de gemeenteraad<br />

vastgesteld.<br />

het basisplan<br />

Hoewel aangenomen werd dat Katwijk aan Zee voor<br />

westelijk Zuid-Holland een belangrijke recreatiefunctie<br />

zou vervullen, was de badplaatsfunctie van Katwijk<br />

aan Zee in het plan duidelijk ondergeschikt aan de<br />

lokale belangen. Het dualistische karakter van Katwijk<br />

aan Zee werd hierdoor gehandhaafd en versterkt. Het<br />

‘vissersdorp’ behield zijn eigen sfeer. De ‘badplaats’<br />

kreeg alleen rond de kruising met de Voorstraat de kans<br />

tot bloei te komen. Hier werd de Boulevard verbreed tot<br />

een ‘zeeplein’ dat een riant uitzicht over de kust moest<br />

bieden. Aan het zeeplein was ruimte gereserveerd voor<br />

enkele hotels, een bioscoop en een gebouw met een<br />

busstation en diverse openbare functies. Doordat alle<br />

verkeer op het plein werd geconcentreerd, zou hier de<br />

gewenste levendigheid ontstaan.<br />

Door de grote behoefte aan woningen, de beperkte<br />

uitbreidingsmogelijkheden en de bescheiden ambities<br />

ten aanzien van het toerisme overheerste ook aan de<br />

Boulevard de woonbebouwing. Daar<strong>na</strong>ast bleef het<br />

aantal hotels beperkt door het systeem van particuliere<br />

kamerverhuur, dat diep verankerd zat in de lokale<br />

traditie.<br />

Door het niveauverschil was het mogelijk ter hoogte van<br />

de vuurtoren de Boulevard te splitsen in een boven- en<br />

een benedenweg. De bovenweg bood plaats aan een<br />

terras, een hotel met appartementenvleugel en enkele<br />

vrijstaande zomerhuisjes. Aan de benedenweg konden<br />

enkele <strong>klein</strong>e paviljoens worden geplaatst. Hierdoor zou<br />

de oprichting van rommelige bouwsels op het strand<br />

worden tegengegaan en werd het badleven enigszins<br />

verspreid over het strand.<br />

De bovenweg kreeg uiteindelijk een andere invulling; de<br />

benedenweg werd daadwerkelijk gerealiseerd en dient<br />

ook nu nog ter ontsluiting van aangelegen paviljoens.<br />

Zowel het ‘vissersdorp’ als de Boulevard werd ontsloten<br />

door de Zeeweg – die werd verbeterd en doorgetrokken<br />

– de trambaan en de Voorstraat. Dit wegenpatroon<br />

sloot aan op een evenwijdig aan de Boulevard lopende<br />

winkelstraat. Deze winkelstraat diende tevens als<br />

verbinding tussen het vissersdorp en de badplaats en<br />

ook de weg uit Wasse<strong>na</strong>ar zou op deze weg aansluiten.<br />

De straat werd slechts op een paar plaatsen met de<br />

Boulevard verbonden om geen waardevolle bouwgrond<br />

verloren te laten gaan en de invloed van de zeewind te<br />

beperken. Deze straat met winkels, winkelpaviljoens en<br />

cafés zou zo ook bij ongunstig weer een aantrekkelijk<br />

verblijfsmilieu voor de badgasten zijn.<br />

Om de toe<strong>na</strong>me van het autoverkeer <strong>na</strong>ar Katwijk<br />

aan Zee op te vangen werd conform de voorschiften<br />

23


invoegen kaart met<br />

architectenverdeling<br />

Wederopbouw Katwijk - basisplan 1946, architectenverdeling.


cultuurhistorische achtergronden<br />

uit de Badplaatsennota aan beide uiteinden van de<br />

Boulevard ruimte voor parkeerterreinen opgenomen: in<br />

het noorden, dichtbij het centrum en bij de vuurtoren,<br />

waarvan vooral door verkeer vanuit Wasse<strong>na</strong>ar gebruik<br />

gemaakt zou worden.<br />

uitwerking van het basisplan<br />

Per zone bepaalde de hoofdarchitect in overleg met<br />

de supervisor de richtlijnen voor de architectonische<br />

uitwerking. De hoofdarchitect was tevens<br />

verantwoordelijk voor de keuze van de overwegend<br />

jonge, lokale architecten die binnen deze richtlijnen<br />

moesten werken. In afwijking van de voordien<br />

gebruikelijke gang van zaken konden de getroffenen dus<br />

niet zonder meer hun eigen architect kiezen. Het streven<br />

<strong>na</strong>ar behoud van het gevarieerde, individuele karakter<br />

van de Katwijkse bebouwing leidde ertoe dat ook binnen<br />

de zones gewerkt werd met een groot aantal architecten.<br />

De verdeling van de hoofdarchitecten over het<br />

plangebied was als volgt. Holt was verantwoordelijk<br />

voor het Vuurtorenplan, direct ten noorden van het<br />

zeehospitium. Van Embden voor het zuidelijke deel<br />

van de Boulevard, tussen vuurtoren en Oude Kerk,<br />

Smits voor de bebouwing bij de Oude Kerk en Jonkman<br />

voor de Boulevardbebouwing tussen de kerk en de<br />

Voorstraat. Vanwege zijn ‘neutrale’ stijl kreeg Komter de<br />

bebouwing aan het zeeplein toegewezen, Kuiper was<br />

verantwoordelijk voor de bebouwing tussen dit plein<br />

en de uitwatering van de Oude Rijn. De overige vier<br />

architecten werden belast met de verder landinwaarts<br />

gelegen locaties, aan de Oude Rijn (Van der Steur)<br />

en de verder oostelijk gelegen uitbreidingslocaties.<br />

De hoofdarchitecten maakten de schetsen voor de<br />

bebouwing van hun zone en voor markante objecten en<br />

bepaalden daarmee de architectonische norm voor de<br />

uitvoerende architecten.<br />

uitgangspunten voor de uitwerking<br />

• Binnen een zekere uniformiteit voor straatwanden<br />

en blokken werd een individuele bebouwingswijze<br />

aangehouden, waardoor afwisseling in het<br />

straatbeeld zou ontstaan en werd aangesloten bij het<br />

oorspronkelijke karakter van het dorp;<br />

• De panden aan de Boulevard dienden 6,50 meter<br />

breed te worden. Van deze norm is overigens ten<br />

tijde van de wederopbouw al op een aantal plaatsen<br />

afgeweken;<br />

• De goothoogte mocht maximaal 10,50 meter<br />

bedragen; alleen aan het noordelijke uiteinde van<br />

de Boulevard en rond de Voorstraat werd hogere<br />

bebouwing gerealiseerd;<br />

• Alle woningen zouden eengezinshuizen worden. Bij<br />

uitzondering konden boven- en benedenwoningen<br />

worden gebouwd. Appartementen werden over het<br />

25


De Boulevard in 1960, gezien va<strong>na</strong>f de kerktoren (foto collectie Katwijks Museum).


cultuurhistorische achtergronden<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

algemeen ongeschikt gevonden voor een plaats als<br />

Katwijk aan Zee. Op sommige plaatsen werd echter<br />

toch ruimte geboden voor appartementengebouwen;<br />

De bebouwing aan de Boulevard en enkele zijstraten<br />

kreeg een fl auwe dakhelling die varieerde van 15 tot<br />

20 graden met uitzondering van het centrumgebied<br />

(geen dakhelling en andere dakvormen toegestaan),<br />

het gebied rond de kerk (hellingshoek 40-60 graden)<br />

en het gebied rond de vuurtoren (plat);<br />

Er werden voor de Boulevard geen bindende<br />

voorschriften gehanteerd ten aanzien van materiaalen<br />

kleurgebruik; wel werd gestreefd <strong>na</strong>ar het gebruik<br />

van lichte tinten. Hierdoor is in gele of rode baksteen<br />

gebouwd en veel gebruik gemaakt van wit als kleur<br />

voor kozijnen en accenten;<br />

Variatie in de steensoort voor de gevels<br />

was onvermijdelijk als gevolg van de grote<br />

materiaalschaarste;<br />

Ook voor het bestraten van de Boulevard en<br />

omliggende straten werden de oorspronkelijke<br />

straatklinkers hergebruikt.<br />

een nieuwe supervisor<br />

Vanwege de hoge leeftijd van Van der Kloot Meijburg<br />

sr. werd in juni 1953 door Van Embden opgevolgd als<br />

supervisor voor de uitbreiding en wederopbouw van<br />

Katwijk aan Zee. Deze kreeg de opdracht een nieuw<br />

uitbreidingsplan te maken en werd tevens belast met<br />

het welstandstoezicht voor het wederopbouwgebied.<br />

Hoewel de wederopbouw een jaar later al grotendeels<br />

gerealiseerd was, zouden zijn ideeën bepalend zijn voor<br />

het karakter van het doorgaande gevelbeeld van de<br />

Boulevard.<br />

Zeehospitium<br />

Ten zuiden van de Boulevard ligt het terrein van het<br />

Rijnlands Zeehospitium (voorheen Rotterdamsch<br />

Zeehospitium geheten). Het terrein vormt van oudsher<br />

de overgang van bebouwd Katwijk <strong>na</strong>ar de zuidduinen.<br />

De eerste bebouwing dateert van 1908 en is één van de<br />

eerste Nederlandse openluchtscholen. Deze bebouwing<br />

is niet direct aan de Boulevard gelegen en daardoor<br />

bewaard gebleven in de oorlog.<br />

Aan het begin van de twintigste eeuw ontstonden de<br />

eerste openluchtscholen. Dit was het gevolg van de<br />

opvatting dat kinderen met een zwakke gezondheid<br />

niet op gewone scholen thuishoorden, maar medisch<br />

behandeld moesten worden op speciale scholen buiten<br />

de stad. Zwakke kinderen kregen hier een kuur van<br />

goede voeding, hygiëne, rust en zoveel mogelijk frisse<br />

lucht en zonlicht. Onderwijs maakte een vast deel uit van<br />

het dagprogramma.<br />

Sa<strong>na</strong>toria voor de behandeling van tuberculose<br />

speelden een voortrekkersrol bij de ontwikkeling van<br />

openluchtscholen in Nederland omdat gebleken was<br />

27


Links: de Waaier.<br />

Boven en onder: het Zeehospitium, begin 20e eeuw. Het<br />

afgebeelde gebouw is inmiddels gesloopt.


dat openluchtonderwijs een positieve invloed had op de<br />

behandeling van tuberculosepatiënten.<br />

Het Rijnlands Zeehospitium in Katwijk aan Zee (1908)<br />

was oorspronkelijk een sa<strong>na</strong>torium voor kinderen<br />

met tuberculose. In eerste instantie lag de <strong>na</strong>druk op<br />

de geneeskundige verzorging. Deze werd weliswaar<br />

gecombineerd met onderwijs, maar de voorzieningen<br />

hiervoor waren nog beperkt. Goed onderwijs voor de<br />

patiënten werd echter steeds belangrijker gevonden. In<br />

1933 werd daarom een nieuwe vleugel met leslokalen<br />

in gebruik genomen. De lokalen werden op het zuiden<br />

gericht en grensden aan een ruim zonneterras, voor<br />

onderwijs in de buitenlucht.<br />

Als gevolg van onder meer de veranderende opvattingen<br />

over de geestelijke en lichamelijke gezondheidszorg<br />

is het karakter van de openluchtscholen in de loop der<br />

jaren sterk veranderd. Slechts weinig openluchtscholen<br />

vervullen nog hun oorspronkelijke functie. Veel<br />

openluchtscholen zijn getransformeerd tot gewone<br />

basisschool of hebben een niet-onderwijsgerelateerde<br />

functie gekregen.<br />

Het Zeehospitium in Katwijk aan Zee was tot 2003<br />

een multifunctionele voorziening, die dienst deed als<br />

voorzieningen- en revalidatiecentrum, een wooncentrum<br />

voor volwassenen met een lichamelijke beperking en een<br />

school voor lichamelijk en/ of verstandelijk gehandicapte<br />

kinderen. In 2003 zijn het revalidatiecentrum en de<br />

school verhuisd <strong>na</strong>ar Leiden. Op dit moment vindt op<br />

het terrein van het Zeehospitium omgekeerde integratie<br />

plaats, waarbij dit gebied wordt omgevormd tot een<br />

woonbuurt. In deze woonbuurt komen 122 volwassenen<br />

met een lichamelijke beperking te wonen.<br />

In de loop der jaren zijn op het terrein verschillende<br />

gebouwen bijgebouwd en weer verdwenen. Hierbij<br />

varieerde de indeling van de bebouwing op het terrein<br />

tussen de duinen, maar het duinlandschap fungeerde<br />

wel altijd als aanknopingspunt voor het ontwerp. Van de<br />

oorspronkelijke hoofdopzet resten nog het Hoofdgebouw<br />

en de Waaier.<br />

Het hoofdgebouw is een markant gebouw ontworpen<br />

door architect Molenbroek. Het gebouw werd op een<br />

prominente plaats gesitueerd, centraal op het hoogste<br />

punt van het terrein, wat geaccentueerd werd door het<br />

dak. Het gebouw is duidelijk gericht op de zee. Het kent<br />

een robuuste structuur van stevig metselwerk, met diepe<br />

neggen en veranda en loggia op zee gericht. Op de<br />

verdieping wordt vanuit het gebouw een prachtig zicht op<br />

de zee, de duinen en Katwijk geboden.<br />

De Waaier is een markant gebouw, gelegen aan<br />

de Boulevard en kan ook als beëindiging van deze<br />

Boulevard worden gezien. Het gebouw dateert uit 1928<br />

en is ontworpen door architect M.C. van Straten (ligzaal<br />

voor 15-20 jonge tuberculosepatiëntjes).<br />

Het gebouw, ook bekend onder de <strong>na</strong>am Feyenoord<br />

paviljoen en daarvoor als de Zeehal, markeert het terrein<br />

en valt op door zijn detaillering in eenvoudige materialen,<br />

baksteen en beton in een sobere vormgeving. De<br />

afgeronde hoeken (als door de wind gevormd) zijn heel<br />

bijzonder. Het gebouw is aan de lijzijde zoveel mogelijk<br />

dicht, de loefzijde is open met grote deuren.<br />

29


Deel 1 ruimtelijke a<strong>na</strong>lyse<br />

31


uimtelijke a<strong>na</strong>lyse<br />

uitgangspunten wederopbouwplan<br />

Boulevard<br />

De uitgangspunten uit de wederopbouwperiode bepalen<br />

ook nu nog belangrijke kenmerken van de Boulevard.<br />

• Het karakter van het dorp staat voorop: eenvoud en<br />

gemoedelijkheid, geen grootschalige ontwikkelingen of<br />

beconcurreren van omliggende badplaatsen;<br />

• Wonen als belangrijkste functie langs de Boulevard;<br />

• Beperkte hotelontwikkeling door de traditie van<br />

particuliere kamerverhuur;<br />

• Ruimte voor levendigheid en een grovere korrel<br />

rond het plein aan het uiteinde van de Voorstraat<br />

(centrumfunctie, combi<strong>na</strong>tie met OV-halte);<br />

• Ruimte voor parkeren aan de uiteinden van de<br />

Boulevard;<br />

• Winkels geconcentreerd in parallelstraat achter de<br />

Boulevard;<br />

• versterkt dualistisch karakter van vissersdorp en<br />

badplaats door de scheiding tussen zee en dorp<br />

middels een aanééngesloten bebouwingswand (de<br />

Boulevard);<br />

• Individuele, pandsgewijze vormgeving; gevarieerd<br />

gevelbeeld (<strong>klein</strong>e korrel);<br />

• Bebouwing: fl auwe dakhelling en gebruik van lichte<br />

kleuren, met uitzondering van enkele specifi eke<br />

deelgebieden.<br />

andere badplaatsen<br />

Het contrast met andere badplaatsen met een <strong>na</strong> de<br />

oorlog herbouwde boulevard is opvallend.<br />

In plaatsen als Scheveningen en Noordwijk lagen de<br />

ambities <strong>na</strong> de oorlog hoog. In de decennia <strong>na</strong> de<br />

wederopbouw kreeg de commercie vrij baan waardoor<br />

een muur van hotels, appartementen en strandtenten<br />

verrees. De boulevards van Scheveningen en Noordwijk<br />

zijn daardoor pluriformer en grootschaliger van karakter<br />

en kennen een veel grotere diversiteit aan functies.<br />

In beide badplaatsen varieert de bebouwing aan<br />

de boulevard sterk in maat, schaal en bouwperiode<br />

waardoor een onsamenhangend beeld is ontstaan.<br />

De boulevard heeft hier desondanks een bijzonder<br />

stedelijk beeld waarin hoogbouw en grootschalige<br />

hotelaccommodaties domineren.<br />

Met <strong>na</strong>me in Scheveningen overheerst de stenigheid<br />

van de openbare ruimte, waar in Katwijk aan Zee en<br />

Noordwijk de duinenrij zorgt voor een veel <strong>na</strong>tuurlijker<br />

aanblik.<br />

Een kustplaats als Vlissingen was in de Badplaatsennota<br />

net als Katwijk aan Zee aangewezen als badplaats<br />

voor massaal dagbezoek. Ook hier werd onderscheid<br />

gemaakt tussen het oude centrum en de badplaats en<br />

diende de Boulevardbebouwing als windscherm voor<br />

33


oven:<br />

De Boulevard van Vlissingen.<br />

midden:<br />

De Boulevard van Scheveningen,<br />

pier en Kurhaus.<br />

onder:<br />

Noordwijk, zicht op de Boulevard,<br />

noordwaarts va<strong>na</strong>f de Hotels van<br />

Oranje.


uimtelijke a<strong>na</strong>lyse<br />

het achterliggende gebied. Soberheid en eenvoud<br />

domineerden het gevelbeeld.<br />

Toch werd ook in Vlissingen <strong>na</strong>drukkelijk gekozen voor<br />

hoogbouw, waardoor de Boulevardbebouwing een<br />

solitaire strook vormt tussen de zee en de kern. Het<br />

tegenwoordige beeld van deze Boulevard wordt net als<br />

in Noordwijk bepaald door een grote variatie in maat,<br />

schaal en bouwperiode.<br />

De lokale karakteristiek, saneringsopgave en de<br />

bescheiden ambities in het Katwijk van <strong>na</strong> de oorlog<br />

leidden tot een plan waarin <strong>klein</strong>schaligheid, een<br />

eenduidig beeld en de lokale identiteit bepalend<br />

waren. Het is opmerkelijk dat dit beeld nog steeds als<br />

zodanig herkenbaar is. De Boulevard van Katwijk aan<br />

Zee onderscheidt zich daardoor duidelijk van haar<br />

‘concurrenten’.<br />

hoofdopzet<br />

De Boulevard van Katwijk aan Zee bestaat voor<strong>na</strong>melijk<br />

uit rijen lintbebouwing evenwijdig aan de kustlijn van<br />

gemiddeld ongeveer drie lagen hoog. In het midden<br />

van de Boulevard is sprake van een schaalsprong in de<br />

bebouwingswand, doordat daar wat grotere en hogere<br />

bebouwing is geplaatst, met overwegend een hotel- en/<br />

of restaurantfunctie.<br />

De Boulevard is een lineair element dat de overgang<br />

vormt tussen het dorp en het strand van Katwijk aan<br />

Zee. Aan de Boulevard overheerst de woonfunctie<br />

met de blik gericht op de zee, afgewisseld met enkele<br />

hotels/restaurants en panden die zijn ingericht als<br />

pension. Het deel van de Boulevard va<strong>na</strong>f de Rijnmond<br />

tot de Seinpoststraat heeft met uitzondering van<br />

enkele <strong>klein</strong>ere gebieden (afzonderlijk behandeld<br />

in de hieropvolgende paragrafen) een eenduidig<br />

bebouwingsbeeld, hoofdvorm, dakhelling en opzet,<br />

met overwegend pandsgewijze verschillen in kleur- en<br />

materiaalgebruik, detaillering en or<strong>na</strong>mentiek. Daar waar<br />

zijstraten uitkomen op de Boulevard is een overgang<br />

<strong>na</strong>ar de achterliggende bebouwing gelegd door de<br />

ingangen van de hoekpanden in de zijstraten te plaatsen<br />

en/of het bebouwingsbeeld van de Boulevard door te<br />

zetten in de zijstraten. Hierdoor vormt de Boulevard van<br />

Katwijk aan Zee (in tegenstelling tot die van Vlissingen)<br />

een harmonieus geheel met de achterliggende<br />

bebouwing.<br />

Gezien va<strong>na</strong>f zee rijst Katwijks zeefront op als een<br />

tribune, opgebouwd uit het strand, de duinenrij, het<br />

maaiveld van de Boulevard en de bebouwingsstrook<br />

daarachter.<br />

Bijzondere bebouwing is te vinden in het centrum, rond<br />

de monding van de Voorstraat, en aan de uiteinden<br />

van de Boulevard (hotel Savoy aan de noordzijde en<br />

35


uimtelijke a<strong>na</strong>lyse<br />

het gebouw de Waaier aan de zuidzijde). Daar<strong>na</strong>ast<br />

vallen de Oude Kerk en de vuurtoren op, die de<br />

bebouwingswand ten zuiden van het centrum in twee<br />

ongeveer gelijke stukken verdelen.<br />

bebouwing<br />

Hoewel de huidige bebouwing als geheel van een<br />

afstand een redelijk eenduidige uitstraling heeft, blijken<br />

op een lager schaalniveau nog steeds de verschillende<br />

opvattingen van de hoofdarchitecten die de planvorming<br />

begeleidden.<br />

Om een zo goed mogelijke beschrijving van de<br />

uitbreidingsmogelijkheden te maken is een onderscheid<br />

gemaakt in zes verschillende samenhangende<br />

deelgebieden.<br />

Deze deelgebieden zijn grotendeels in overeenstemming<br />

met de tijdens de wederopbouw onderscheiden<br />

gebieden en blijken ook nu nog duidelijk verschillende<br />

karakters hebben.<br />

Binnen deze bebouwingstypologieën van de zes<br />

deelgebieden vormen de achterkanten van de<br />

bebouwing een belangrijk aandachtspunt als gevolg<br />

van de voor Katwijk aan Zee kenmerkende traditie van<br />

particuliere kamer- en woningverhuur en de gevraagde<br />

ruimte voor uitbreiding. Voor de deelgebieden I en II<br />

wordt hier apart aandacht aan besteed.<br />

Per deelgebied worden in deel II van dit document<br />

kenmerken en criteria weergegeven.<br />

deelgebieden<br />

I bebouwingslint<br />

Het noordelijk deel tussen Rijnmond en Koningin<br />

Wilhelmi<strong>na</strong>straat vertoont sterke overeenkomsten met<br />

een middendeel, globaal gelegen tussen Voorstraat en<br />

Andreasplein en een zuidelijk deel, gelegen tussen B.J.<br />

Blommerstraat en Vuurbaakplein. De handschriften van<br />

de coördinerende architecten Holt (noord), Jonkman<br />

(midden) en Van Embden (zuid) verschilden slechts<br />

op onderdelen. In al deze gebieden is sprake van een<br />

doorgaande wandbebouwing waarbij voor<strong>na</strong>melijk<br />

onderscheid is gemaakt op perceelsniveau. Deze<br />

drie gebieden vormen samen het eerste deelgebied;<br />

het bebouwingslint. Waar onderscheid is te maken<br />

in bebouwingskenmerken tussen de verschillende<br />

gebieden wordt dit in de kenmerken en criteria apart<br />

aangegeven.<br />

II centrum<br />

Het tweede deelgebied betreft de bebouwing in het<br />

centrumdeel, tussen Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat en<br />

Voorstraat. De bebouwing hier kenmerkt zich door<br />

grotere afwisseling in hoogte en breedte van de gevels.<br />

Tevens stamt de bebouwing uit verschillende bouw- en<br />

37


Verdeling Boulevard in deelgebieden<br />

I. bebouwingslint<br />

II. centrum<br />

III. andreashof<br />

IV. vuurtorenplan<br />

V. hotel Savoy<br />

VI. Zeehospitium en zuidboulevard


uimtelijke a<strong>na</strong>lyse<br />

stijlperioden en komen hier in tegenstelling tot de overige<br />

bebouwing langs de Boulevard veel platte daken voor.<br />

De rij woningen direct ten zuiden van de Koningin<br />

Wilhelmi<strong>na</strong>straat valt qua typologie onder het eerste<br />

deelgebied (bebouwingslint). Deze rij is echter opgevat<br />

als onderdeel van het centrumgebied doordat de<br />

bebouwing hier direct op aansluit en mede daardoor<br />

meer ontwikkelingsmogelijkheden biedt dan de rest<br />

van het bebouwingslint. Bovendien vormt het een<br />

helder afgebakend bouwblok, waardoor eventuele<br />

ontwikkelingen een duidelijke begrenzing krijgen.<br />

Centrumontwikkelingen in het bebouwingslint ten<br />

zuiden van het huidige centrum zullen daarentegen<br />

leiden tot verrommeling. Vanwege zijn functie en<br />

verschijningsvorm wordt wel het hoekpand ten zuiden<br />

van de Voorstraat (het huidige hotel Riche) bij de<br />

typologie van het centrumgebied ondergebracht.<br />

Ook het pand direct ten noorden van de Koningin<br />

Wilhelmi<strong>na</strong>straat kan bij het centrum worden betrokken<br />

indien het centrum aan de noordzijde wordt uitgebreid.<br />

III Andreashof<br />

Binnen de aaneengesloten wandbebouwing van<br />

de Boulevard neemt de solitaire bebouwing tussen<br />

Andreasplein en B.J. Blommerstraat een aparte positie<br />

in. De St. Andreaskerk, die in de Tweede Wereldoorlog<br />

met uitzondering van de toren gespaard is gebleven,<br />

vormt hier samen met de vroeg <strong>na</strong>oorlogse bebouwing<br />

aan het Andreashof een apart ensemble.<br />

IV vuurtorenplan<br />

Het vierde deelgebied langs de Boulevard betreft de<br />

bebouwing aan het zuidelijke deel, tussen Vuurbaakplein<br />

en Seinpoststraat. Hier vormt de (eveneens in de<br />

oorlog gespaard gebleven) vuurtoren een belangrijk<br />

oriëntatiepunt. Ten opzichte van de boulevardbebouwing<br />

is deze een vijftigtal meters verder <strong>na</strong>ar achteren<br />

gelegen waardoor er een voorplein is ontstaan.<br />

Eve<strong>na</strong>ls de bebouwing van het Andreashof is de<br />

bebouwing hier grotendeels wit geschilderd. De rooilijn<br />

van de meest zuidelijke (woon)bebouwing is in een hoek<br />

geplaatst ten opzichte van de doorgaande Boulevard.<br />

Daar<strong>na</strong>ast zorgen ook verspringingen in de gevel en de<br />

modernistische vormentaal voor een afwisselend beeld<br />

ten opzichte van de overige bebouwing.<br />

V hotel Savoy<br />

Aan de noordzijde van de Boulevard is een bijzonder<br />

object gelegen. Het betreft het vooroorlogse hotel Savoy.<br />

Dit gebouw maakt geen deel uit van de aaneengesloten<br />

bebouwingswand, maar vormt een solitaire beëindiging<br />

van de Boulevard.<br />

39


Overzicht deelgebieden in luchtfoto.<br />

1 2<br />

3 4<br />

3D beelden<br />

Bestaande bebouwing:<br />

1. bebouwingslint<br />

2. centrum<br />

3. Andreashof<br />

4. vuurtorenplan


uimtelijke a<strong>na</strong>lyse<br />

VI Zeehospitium en zuidboulevard<br />

In tegenstelling tot het bebouwde deel van de Boulevard,<br />

waar het grotendeels aaneengesloten bebouwingslint<br />

het beeld bepaalt, wordt de Boulevard ten zuiden<br />

van de Seinpoststraat in feite ingeklemd tussen twee<br />

duinenrijen. Deze dubbele duinenrij is kenmerkend<br />

voor dit deel van de Boulevard. Bebouwing direct aan<br />

de Boulevard is schaars, heeft een beperkte hoogte<br />

en is vrijstaand, zodat duidelijke doorzichten <strong>na</strong>ar<br />

het achterliggende landschap bestaan. Alleen het<br />

appartementencomplex op het meest zuidelijk deel van<br />

de Boulevard onttrekt zich uit dit beeld. De bebouwing<br />

van het Zeehospitium ligt verscholen achter het duin en<br />

is va<strong>na</strong>f de weg niet of <strong>na</strong>uwelijks zichtbaar. Uitzondering<br />

hierop vormt het gebouw ‘de Waaier’ dat door zijn ligging<br />

en bijzondere uitstraling zowel een beëindiging vormt<br />

van de bebouwingswand van de Boulevard als een<br />

markering voor het achterliggende duingebied met losse<br />

bebouwing.<br />

infrastructuur<br />

De Boulevard is, net als vroeger het geval was, in<br />

beide richtingen voor het autoverkeer toegankelijk. De<br />

belangrijkste toevoerwegen sluiten aan de noordzijde<br />

en de zuidzijde en halverwege bij de Koningin<br />

Wilhelmi<strong>na</strong>straat, aan op de Boulevard. Oorspronkelijk<br />

vervulde de inmiddels als voetgangersgebied ingerichte<br />

Voorstraat deze rol.<br />

De voetganger beschikt over een brede fl aneerstrook<br />

aan de zeezijde en een trottoir aan de Boulevardzijde.<br />

Dwarsstegen en enkele op regelmatige afstand van<br />

elkaar gelegen dwarsstraten verbinden de Boulevard met<br />

het achtergelegen (winkel)gebied. Bij de monding van de<br />

Voorstraat is de rijweg verbreed tot een plein en ook in<br />

het duin ter hoogte van de vuurtoren is een pleinruimte<br />

gerealiseerd. Door de inrichting van de Voorstraat als<br />

voetgangersgebied komt het op het centrale plein tot een<br />

confrontatie van het autoverkeer op de Boulevard en de<br />

voetgangers tussen het strand en de Voorstraat.<br />

De ontsluiting van de achtererven vindt plaats via<br />

achterpaden en -straten met een informeel karakter,<br />

waardoor een duidelijk onderscheid bestaat tussen de<br />

voorzijde aan de Boulevard en de achterzijde.<br />

openbare ruimte<br />

Bij de recente herinrichting van het openbaar gebied is<br />

de oorspronkelijke hoofdopzet in grote lijnen gevolgd.<br />

Op onderdelen is deze aangepast aan het hedendaags<br />

gebruik, zoals blijkt uit de grotere breedte van de<br />

fl aneerstrook, de parkeer- en stallingsmogelijkheden<br />

voor auto en fi ets en kleur- en materiaalgebruik. Het<br />

beeld van de openbare ruimte is rustig en heeft een<br />

continu karakter. De tijdloze uitstraling sluit goed aan<br />

bij de architectonische karakteristiek van de bebouwing<br />

enerzijds en het beeld van duinen en strand anderzijds.<br />

Opvallend is het hoogteverloop van de Boulevard. Aan<br />

41


links: schets hoogteverloop van de Boulevard in Katwijk, met<br />

daaronder de rechtlopende kustverdediging op 8m boven<br />

NAP in groen (overdreven voorgesteld).<br />

onder: werkelijk profi el en hoogteverloop Boulevard Katwijk<br />

huidige situatie gezien va<strong>na</strong>f het strand<br />

geheel onder: profi el en hoogteverloop Katwijk bij ophogen<br />

kust tot 8m boven NAP gezien va<strong>na</strong>f het strand (dijk in<br />

duinsce<strong>na</strong>rio).<br />

rechterpagi<strong>na</strong>: dijk in duinsce<strong>na</strong>rio kustversterking Katwijk,<br />

plattegrond en doorsnede


uimtelijke a<strong>na</strong>lyse<br />

de uiteinden ligt de Boulevard op + 11 meter boven NAP,<br />

in het centrumgebied slechts op 6 meter boven NAP. Het<br />

ruimtelijk effect van het verloop van de Boulevard wordt<br />

versterkt door de in hoogte tamelijk uniforme bebouwing:<br />

de noklijn volgt min of meer het hoogteverloop van het<br />

maaiveld.<br />

Op regelmatige afstand van elkaar zijn in het openbaar<br />

gebied pleinruimten aangelegd. Deze pleinen zijn<br />

gekoppeld aan bijzondere plekken of bebouwing: in<br />

het duin bij de vuurtoren en tussen de rijweg en de<br />

vuurtoren, de open ruimte rond de kerk, het Andreashof<br />

<strong>na</strong>ast de kerk en bij de monding van de Voorstraat.<br />

Langs de Boulevard zijn plaatsen voor (tijdelijke) kiosken<br />

gecreëerd.<br />

achterliggend beleid<br />

ruimtelijke verkenning kust Katwijk<br />

De beleidsnota “Ruimtelijke verkenning kust Katwijk”<br />

draagt ideeën aan voor kustversterkingsmaatregelen<br />

rond Katwijk. Op het tijdstip van het tot stand komen<br />

van dit document zijn de maatregelen die genomen<br />

zullen worden nog niet bekend. Wel is duidelijk dat voor<br />

het laagste deel van de Boulevard een ophoging wordt<br />

gerealiseerd, die va<strong>na</strong>f maaiveldniveau op de openbare<br />

weg het directe zicht op zee zal belemmeren. Hoewel dit<br />

ook het aanzicht van de Boulevard verandert, doet dit<br />

niets af aan de huidige bebouwingskenmerken van de<br />

wederopbouwperiode en zullen de kenmerken en criteria<br />

zoals opgesteld in deel 2 van dit beeldkwaliteitplan<br />

blijven gelden. Om het gebied van verderaf als centrum<br />

te herkennen en markeren kunnen deze maatregelen<br />

een extra argument zijn om de bebouwing hier wat<br />

volumineuzer en hoger te maken.<br />

Voor de inrichting van de openbare ruimte zullen aan de<br />

hand van nieuwe inpassingen op termijn wellicht andere<br />

voorwaarden moeten worden gesteld.<br />

43


Boulevard<br />

Andreasplein<br />

Rijnmond<br />

Jan Tooropstraat<br />

Te Brittenstraat<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

Bo<br />

B l<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ul<br />

ulev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

ev<br />

evar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ar<br />

ard<br />

Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat<br />

Waaigat<br />

Voorstraat<br />

Koningin Emmastraat<br />

Boulevard<br />

Andreashof


45<br />

deel 2 kenmerken en criteria<br />

Princestraat<br />

B.J. Blommerstraat<br />

Vuurbaakplein<br />

Seinpoststraat<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

Pr<br />

P in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

in<br />

ince<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

ce<br />

c st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

st<br />

s ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

ra<br />

r at<br />

at<br />

at<br />

at<br />

at<br />

at<br />

at<br />

at<br />

at<br />

at<br />

Boulevard<br />

Sportlaan


lok C<br />

blok B<br />

blok A<br />

blok A<br />

Bebouwingslint blok A - Rijnmond tot Jan Tooropstraat.<br />

Kenmerkende beelden bebouwingslint.<br />

Links: woonbebouwing. Rechts: <strong>klein</strong>schalig hotel.<br />

blok B<br />

blok C


I bebouwingslint kenmerken<br />

kenmerken<br />

bouwmassa archetype<br />

De bebouwing in de bebouwingslinten vormt een gesloten straatwand,<br />

die geplaatst is in één rooilijn, volgend aan de weg. De straatwand<br />

heeft een samengestelde massaopbouw van individuele panden. De<br />

gevelbreedte bedraagt overwegend ca. 6,5 meter.<br />

De individualiteit van de panden wordt be<strong>na</strong>drukt door het variërende<br />

kleurgebruik, de hoge gemetselde schoorstenen en de individuele<br />

verschillen in de gevelindeling. Daar<strong>na</strong>ast bestaan <strong>klein</strong>e verschillen in<br />

nok- en goothoogte als gevolg van het geaccidenteerde maaiveld. De<br />

hoogteverschillen worden geaccentueerd door grote dakoverstekken.<br />

varianten<br />

Verspringing in nok- en goothoogte per pand of groepsgewijs.<br />

Meer of minder sterk verhoogde terrassen aan voorzijden.<br />

gebruik archetype<br />

De panden in het bebouwingslint zijn in gebruik als woonhuis of<br />

pension. De panden op de hoek van een straat bevatten vrijwel<br />

allemaal appartementen.<br />

gevelopbouw archetype<br />

De bebouwing is uitgevoerd in drie bouwlagen. De fl auw hellende<br />

zadeldaken (helling maximaal 20 graden) hebben grote overstekken.<br />

De nokrichting is evenwijdig aan de straat.<br />

varianten<br />

De bovenste bouwlaag is vaak afwijkend van karakter: <strong>klein</strong>ere<br />

vensters of een terugspringende bovenverdieping accentueren de<br />

slaap- of zoldervertrekken.<br />

Uitzonderingen in twee of vier bouwlagen.<br />

bouwmassa<br />

dakhelling<br />

gevelcompositie<br />

47


Gevelwanden blok A.


I bebouwingslint kenmerken<br />

gevelcompositie archetype<br />

De panden hebben een duidelijke asymmetrische, tweebeukige<br />

indeling. Entree en stijgpunt bevinden zich in een smalle beuk, de<br />

woonvertrekken in een brede beuk (breedteverhouding ongeveer 1:2).<br />

De gevelopeningen in de smalle beuk zijn <strong>klein</strong>er dan die in de brede<br />

beuk.<br />

De entrees zijn in het gevelvlak geplaatst en springen niet in of uit.<br />

Voordeuren zijn altijd voorzien van één of meerdere ramen<br />

varianten<br />

De entrees van de hoekpanden bevinden zich ‘om de hoek’, in de<br />

zijstraat.<br />

De voorgevels zijn in de brede beuk wisselend voorzien van erkers<br />

en/of balkons. De bovenzijde van een erker dient als balkon voor de<br />

tweede bouwlaag, zodat een optimale beleving van strand en zee<br />

mogelijk is.<br />

Balkons komen zowel uitkragend als inpandig voor.<br />

or<strong>na</strong>mentiek archetype<br />

Het gevelbeeld is ingetogen en wordt gekenmerkt door een hoge mate<br />

van soberheid.<br />

varianten<br />

Indien aanwezig beperkt de or<strong>na</strong>mentiek zich tot motieven in de<br />

borstweringen en <strong>na</strong>men van woningen of pensions, in het hekwerk<br />

van balustrades of op de gevels. Zonder expliciet of fi guratief te<br />

worden maakt deze or<strong>na</strong>mentiek het beeld aange<strong>na</strong>am.<br />

erkers<br />

or<strong>na</strong>mentiek borstweringen<br />

or<strong>na</strong>mentiek hekwerk<br />

49


1 2 3<br />

4 5 6 7<br />

Rijnmond<br />

bebouwingslint A.<br />

Jan Tooropstraat<br />

Te Brittenstraat<br />

Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat<br />

1,2: Hotelbebouwing wijkt af van het<br />

doorgaande beeld. Met <strong>na</strong>me het hotel<br />

op foto 2 werkt verstorend door de<br />

grote schaalsprong en het platte dak.<br />

3,4: Hoekbebouwing heeft een entree<br />

aan de zijkant, hier bevinden zich<br />

appartementen.<br />

5,6: Detonerende verbouw door<br />

gebruik van niet passende detaillering,<br />

materiaal en kleuren.<br />

7: Het enige pand in het bebouwingslint<br />

met een dakopbouw op de vierde laag.<br />

Bebouwingslint blok A: Te Brittenstraat tot Koningin<br />

Wilhelmi<strong>na</strong>straat.


I bebouwingslint kenmerken<br />

materiaal en kleur archetype<br />

De gevels zijn uitgevoerd in gele of rode baksteen.<br />

Accenten (kozijnen, balustrades, dakranden) zijn wit van kleur en<br />

contrasteren met het metselwerk.<br />

De zadeldaken hebben een grijze bitumineuze toplaag (geen<br />

dakpannen).<br />

De borstweringen en balustrades zijn uitgevoerd in staal of beton of<br />

een combi<strong>na</strong>tie van beiden.<br />

varianten<br />

De bakstenen gevels zijn slechts bij uitzondering wit geschilderd.<br />

openbaar-privé archetype<br />

De overgang tussen privé en openbaar wordt gevormd door circa 3<br />

meter diepe terrassen, die worden begrensd door lage bakstenen<br />

tuinmuren.<br />

De scheiding tussen openbaar en privé wordt be<strong>na</strong>drukt door de<br />

verhoogde ligging van de terrassen ten opzichte van het trottoir.<br />

varianten<br />

Vlak verlopende of schuin oplopende tuinmuren (zie ook:<br />

verbijzonderingen).<br />

achterterreinen archetype<br />

De achterterreinen kennen een zeer gevarieerd en onrustig beeld door<br />

de geringe uniformiteit van de aanbouwen van één of twee lagen.<br />

Deze doen dienst als garage of tijdelijke woning.<br />

51


Voorstraat<br />

Bebouwingslint B.<br />

Andreasplein<br />

Bebouwingslint B in 1960.


I bebouwingslint verbijzonderingen<br />

verbijzonderingen<br />

bouwmassa blok A<br />

Verspringingen in nokhoogte vinden groepsgewijs plaats (per twee<br />

of drie panden). Sterker verhoogde terrassen met trap (hoogte<br />

eveneens verspringend per twee of drie panden).<br />

blok B<br />

Verspringingen in nokhoogte vinden overwegend per 2 panden<br />

plaats.<br />

blok C<br />

Verspringingen in nokhoogte vinden pandsgewijs plaats.<br />

gevelopbouw blok A<br />

Uitzonderingen in twee of vier lagen komen voor. Straathoeken<br />

zijn soms voorzien van bebouwing in vier lagen. Uitgezonderd het<br />

pand op de hoek met de Te Brittenstraat is een eventuele vierde<br />

bouwlaag <strong>na</strong>ar achteren geplaatst.De bovenste verdieping heeft<br />

overwegend een afwijkend karakter (schikking en grootte van<br />

vensters, loggia’s).<br />

blok B<br />

Aan de zuidzijde van blok B zijn kelders met vensters aan de<br />

voorzijde aangelegd.<br />

De bovenste verdieping heeft overwegend een afwijkend karakter<br />

(schikking en grootte van vensters). Slechts op de hoek met het<br />

Andreasplein komt bebouwing in twee lagen voor.<br />

blok C<br />

De bovenste verdieping heeft overwegend een afwijkend karakter<br />

(vooral bestaande uit een afwijkende schikking en grootte van<br />

vensters).<br />

53


B.J. Blommerstraat<br />

Bebouwingslint C.<br />

Vuurbaakplein


I bebouwingslint verbijzonderingen<br />

gevelcompositie blok A<br />

De entrees van de hoekpanden bevinden zich ‘om de hoek’.<br />

Op enkele plaatsen uitschieters <strong>na</strong>ar tweemaal de standaard<br />

gevelbreedte. Erkers aan zowel de eerste als de tweede woonlaag<br />

met daarop het balkon voor de bovenliggende woonlaag. Op<br />

één plaats zijn de balkons aan de smalle beuk (boven de entree)<br />

geplaatst. Veranda’s komen <strong>na</strong>uwelijks voor.<br />

blok B<br />

Op enkele plaatsen uitschieters <strong>na</strong>ar tweemaal de standaard<br />

gevelbreedte. Erkers zijn vrijwel afwezig, balkons en (in mindere mate)<br />

veranda’s bepalen het beeld.<br />

Erkers aan zowel de eerste als de tweede woonlaag met daarophet<br />

balkon voor de bovenliggende woonlaag. Op enkele plaatsen zijn de<br />

balkons aan de smalle beuk (boven de entree) geplaatst.<br />

blok C<br />

Op enkele plaatsen zijn de balkons aan de smalle beuk (boven de<br />

entree) geplaatst.<br />

or<strong>na</strong>mentiek blok A<br />

In betonnen borstweringen onder vensters en aan balkons, <strong>na</strong>men<br />

van woningen/pensions op de gevel.<br />

blok B<br />

In betonnen borstweringen en vormgeving ijzeren balustrades aan<br />

balkons, <strong>na</strong>men van woningen/pensions op de gevel.<br />

blok C<br />

In betonnen borstweringen en vormgeving ijzeren balustrades aan<br />

balkons, <strong>na</strong>men van woningen/pensions op de gevel.<br />

materiaal en kleur blok A<br />

Op enkele plaatsen is de bakstenen gevel witgeschilderd.<br />

55


1 2<br />

3 4<br />

5<br />

7<br />

6<br />

8<br />

illustraties:<br />

1,2,3: Balustrades zijn opgebouwd uit baksteen, (eventueel in<br />

combi<strong>na</strong>tie met beton) hout of ijzerwerk.<br />

4: Houten balustrades (links) of glazen platen (rechts) zijn voor<br />

aan- nieuw en verbouw niet meer toegestaan. Ook de detaillering<br />

van het balkon op foto 4 sluit niet aan bij de stijlkenmerken uit de<br />

wederopbouwperiode.<br />

5,6: De bebouwing heeft een bakstenen gevel. De baksteen is<br />

geel of rood in verschillende tinten. (<strong>na</strong>tuurlijke kleurstellingen).<br />

De gevel mag witgeverfd worden, andere kleurtinten zijn niet<br />

toegestaan.<br />

De dakrand heeft een overstek.<br />

7: Kenmerkende detaillering raamkozijn wederopbouwperiode,<br />

uitgevoerd in wit.<br />

8: Kenmerkende terrassen met afsluitende bakstenen muur.<br />

Balustrades in wit geverfd ijzerwerk.


I bebouwingslint verbijzonderingen<br />

Betonnen omlijstingen van entrees zijn witgeschilderd.<br />

blok B<br />

Op enkele plaatsen is de bakstenen gevel witgeschilderd.<br />

Betonnen omlijstingen van entrees zijn witgeschilderd.<br />

blok C<br />

Op één plaats is de bakstenen gevel witgeschilderd. Ook komt een<br />

witgeschilderde bovenverdieping voor.<br />

Op één plek is er sprake van een rode dakbedekking, deze is niet<br />

oorspronkelijk.<br />

openbaar-privé blok A<br />

De tuinmuren kennen een vlak verloop met een platte bovenkant.<br />

blok B<br />

De tuinmuren lopen op in de richting van de gevel.<br />

blok C<br />

De tuinmuren lopen op in de richting van de gevel.<br />

57


I bebouwingslint waardering<br />

waardering<br />

Gevelmateriaal en -kleur en de gevelcompositie van de bebouwing zijn beeldbepalend<br />

en dienen behouden c.q. versterkt te worden. Ook de fl auw hellende zadeldaken met<br />

grote overstekken zijn karakteristiek voor het beeld van het bebouwingslint. Het sterke<br />

samengestelde karakter van de gesloten wand is kenmerkend voor Katwijk als geheel en de<br />

Boulevard in het bijzonder.<br />

Het zuidelijke deel van het bebouwingslint is nog vrij gaaf. Het oorspronkelijke ritme van de<br />

straatwand is nog intact. Wel heeft op enkele plaatsen detonerende verbouw plaatsgevonden<br />

door gebruik van niet passende materialen en kleuren (zie foto’s 5 en 6 op pagi<strong>na</strong> 50)<br />

Daar<strong>na</strong>ast is het oorspronkelijke ritme en beeld in het noordelijke lint verstoord door<br />

nieuwbouw in een te grove korrel. Ook de achterzijde van dit pand breekt met het aan het<br />

achterpad overheersende beeld van lage aanbouwen in één bouwlaag (zie foto 2 op pagi<strong>na</strong><br />

50 en foto 1 op pagi<strong>na</strong> 62).<br />

Het huidige gebruik van de meeste panden als woonhuis of pension (bed & breakfast) maakt<br />

dat de individuele uitstraling behouden blijft. Vaak zijn het de grotere hotels die binnen dit<br />

plangebied uit de toon vallen.


I bebouwingslint criteria<br />

criteria bebouwing<br />

Met de bebouwingswand langs de Boulevard dient zeer zorgvuldig te worden omgegaan. Om de<br />

karakteristieke kenmerken van de wederopbouwarchitectuur te behouden zijn de volgende regels<br />

voor nieuw-, aan- en verbouw van panden binnen de bebouwingslinten opgesteld.<br />

algemeen De bebouwing sluit zich aan bij de archetypische kenmerken, haar varianten<br />

en verbijzonderingen per bouwblok, zoals beschreven in de kenmerken.<br />

Voor bouwaanvragen die van invloed zijn op de waterkering (bijvoorbeeld<br />

ten aanzien van souterrains) geldt dat voldaan moet worden aan het<br />

vigerende beleid van het Hoogheemraadschap van Rijnland.<br />

Daar<strong>na</strong>ast gelden in aanvulling en/of afwijking hierop de volgende criteria en bouwmogelijkheden:<br />

zeezijde Boulevard<br />

structuur De karakteristieke lineaire structuur van de Boulevard moet behouden<br />

blijven. Een verspringende rooilijn is niet toegestaan.<br />

Met uitzondering van de nu aanwezige doorgangen (zie verkeersstructuur)<br />

dient de bebouwingswand zoveel mogelijk gesloten te blijven.<br />

Binnen de bebouwingswand bestaan pandsgewijze verschillen.<br />

massa en vorm hoogte<br />

Hoekpanden meten maximaal vier bouwlagen met een fl auwe kap. Alleen de<br />

laatste bouwlaag mag terugspringen in de gevel.<br />

Alle overige panden aan de Boulevard in de deelgebieden van het<br />

bebouwingslint hebben een maximale hoogte van drie bouwlagen met kap,<br />

waarbij de bovenste bouwlaag niet wezenlijk terugspringt in de gevel. Een<br />

afwijkend karakter van de derde bouwlaag is wenselijk. Alle bouwlagen<br />

moeten over de volle breedte van een pand en/of beukmaat doorlopen.<br />

59


1<br />

1: Rode dakbedekking is bij nieuw- of verbouw niet meer<br />

toegestaan.<br />

2: Kenmerkende accenten zijn wit, draaiende delen mogen een<br />

andere kleurtoepassing hebben.<br />

3: Toepassen van plaatmateriaal in balustrades (woning links) is<br />

voor nieuwbouw niet meer toegestaan. Eventueel plaatmateriaal<br />

is wit (erker woning midden).<br />

2 3<br />

Binnen bebouwingslint<br />

A komt eenmaal een<br />

dakopbouw voor op de<br />

vierde bouwlaag (zie<br />

ook foto 7 pagi<strong>na</strong> 50). In<br />

nieuwe situaties is deze<br />

vorm van uitbreiding niet<br />

meer toegestaan.<br />

Platte dakopbouwen, zoals hierboven geschetst, zijn niet<br />

meer mogelijk (zie ook foto 2 pagi<strong>na</strong> 50).<br />

Ook de uitbouwen zijn niet toegestaan. Het pand moet een<br />

doorlopende verticale gevelopbouw hebben tot en met in<br />

dit geval de derde bouwlaag (pand is vier lagen hoog).<br />

In dit specifi eke geval is sprake van een uitzondering<br />

omdat de rooilijn hier een sprong maakt.


I bebouwingslint criteria<br />

breedte<br />

Indien meerdere kavels <strong>na</strong>ast elkaar gelijktijdig (her)ontwikkeld worden<br />

en het pand is groter dan twee oorspronkelijke kavelbreedtes, dan<br />

moet de oorspronkelijke pandsgewijze ritmiek behouden blijven en tot<br />

uitdrukking worden gebracht in het gevelbeeld.<br />

dak<br />

Bij nieuw-, aan- of verbouw zijn platte daken niet toegestaan. De daken<br />

hebben een hellingshoek tussen de 15 en 20 graden.<br />

or<strong>na</strong>mentiek De detaillering is eenvoudig, helder en licht vormgegeven. Overstekken<br />

lopen recht en hebben geen taps toelopende delen.<br />

Reclameuitingen sluiten aan bij de kenmerken van or<strong>na</strong>mentiek<br />

materiaal en kleur Elk pand moet ten minste aan één zijde worden begrensd door een<br />

pand dat niet wit geschilderd is om verlies van het samengestelde beeld<br />

te voorkomen.<br />

Het dak heeft een grijze dakbedekking, rood is niet toegestaan;<br />

De kenmerkende kleurtoepassing van accenten (kozijnen, hekwerken en<br />

dakrand) is wit.<br />

Vaste raamdelen zijn wit, draaiende delen mogen anders gekleurd zijn.<br />

Balustrades dienen te zijn opgebouwd uit baksteen (eventueel in<br />

combi<strong>na</strong>tie met beton) of ijzerwerk. Kunststof platen, glasplaten of<br />

houttoepassingen zijn voor nieuw- aan- of verbouw niet toegestaan.<br />

achterkanten en bouwdiepte Boulevard<br />

Veel bebouwingskavels langs de Boulevard grenzen met hun achterzijde aan de openbare<br />

weg. Om structuur aan te brengen in deze rommelige bebouwing en toch ruimte voor<br />

uitbreiding te creëren, gelden de volgende randvoorwaarden voor nieuw-, aan- en verbouw:<br />

61


1<br />

3<br />

5<br />

2<br />

4<br />

Huidige achterkanten Boulevardbebouwing Jan Tooropstraat tot<br />

Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat.<br />

1,2: Erfafscheidingen moeten gemetseld zijn (1 goed, 2, 3 fout).<br />

3: Garage deuren hebben donkere kleuren. Als alle deuren hier donker<br />

zijn geeft dat een rustiger beeld.<br />

4: Alle bebouwing hoger dan 3 meter moet worden voorzien van<br />

raamopeningen, die ten minste 20% van het geveloppervlak (boven<br />

deze 3 meter) uitmaken. Een blinde gevel zoals hier (2e pand) is voor<br />

nieuw/ of herbouw niet meer toegestaan).<br />

5: Goede toepassing van bovenstaande regel.<br />

onder: impressie achterkanten met uitbreidingsmogelijkheden.


I bebouwingslint criteria<br />

structuur Waar kavels grenzen aan een openbare straat geldt dat er over de volle<br />

breedte van de achtergevel gebouwd moet worden of een gemetselde<br />

erfafscheiding moet worden gerealiseerd (excl. deuropeningen).<br />

massa en vorm De hoogte van de bebouwing grenzend aan de openbare weg is maximaal<br />

twee lagen met kap (nokhoogte maximaal 8 meter);<br />

Alle bebouwing hoger dan 3 meter moet worden voorzien van raamopeningen,<br />

die ten minste 20% van het geveloppervlak (boven deze drie meter) uitmaken.<br />

Bebouwing hoger dan één bouwlaag dient minimaal 5 meter van het<br />

hoofdgebouw verwijderd te zijn en mag maximaal 7 meter diep zijn, gemeten<br />

va<strong>na</strong>f de rooilijn van de weg.<br />

Bij de bepaling van de maximale bouwdiepte van de hoofdgebouwen wordt<br />

een differentiatie aangebracht, teneinde de ruimtelijke effecten voor de<br />

aangrenzende percelen te beperken. Waar dit geen belemmeringen oplevert<br />

geldt dat de de bebouwing die zijn voorzijde heeft aan de Boulevard, va<strong>na</strong>f de<br />

Boulevard gemeten in principe max. 13 meter diep mag zijn als er hoger dan<br />

één bouwlaag wordt gebouwd. Bebouwing van maximaal één bouwlaag is als<br />

uitgangspunt op de gehele bouwkavel toegestaan. Dit geldt ook voor kavels<br />

die niet grenzen aan de openbare weg. Raamopeningen in deze bebouwing<br />

moeten ten minste 3 meter van het buurpand verwijderd zijn.<br />

Tot maximaal 15 meter uit de voorgevelrooilijn zijn dakterrassen toegestaan.<br />

materiaal en kleur De bebouwing heeft een bakstenen gevel. De baksteen is geel of rood in<br />

verschillende tinten (<strong>na</strong>tuurlijke kleurstellingen). Houten schuren zijn niet<br />

toegestaan.<br />

De gevel mag wit geschilderd zijn, andere kleuren zijn niet toegestaan.<br />

Vaste raamdelen zijn wit, draaiende delen mogen anders gekleurd zijn;<br />

Garagedeuren hebben donkere kleuren.<br />

63


Konigin Wilhelmi<strong>na</strong>straat<br />

2<br />

Waaigat<br />

Voorstraat<br />

1<br />

3


II centrum inleiding<br />

Het centrumgebied van de Boulevard wijkt in functioneel opzicht sterk af van de rest van<br />

de Boulevard. In het gebied rond de monding van de Voorstraat ligt de <strong>na</strong>druk van oudsher<br />

sterker dan in de rest van het plangebied op horeca en vermaak; in het gebied zijn nog altijd<br />

enkele grotere hotels en restaurants gevestigd. Dit heeft ook zijn weerslag op het ruimtelijk<br />

beeld van dit deelgebied.<br />

Door de grotere hoogte en de opvallende vooruitspringende pui met balkons aan de zeezijde<br />

vormt hotel Noordzee een duidelijke markering van het centrumgebied.<br />

De begrenzing van het centrumgebied is in de loop der jaren in noordelijke richting<br />

opgeschoven, waardoor het blok tussen Waaigat en Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat bij het<br />

centrumgebied is getrokken. Daar<strong>na</strong>ast is de belangrijkste route voor het autoverkeer <strong>na</strong>ar<br />

het centrum van de Boulevard in de jaren <strong>na</strong> de wederopbouw verlegd van de Voorstraat<br />

<strong>na</strong>ar de Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat. Door deze wijzigingen is een groter centrum ontstaan. Dit<br />

geeft een directe aanleiding om ook het gebied tussen Waaigat en Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat<br />

bij het centrumgebied te betrekken. Hiermee kan aan de gewenste vraag <strong>na</strong>ar uitbreiding<br />

van centrumfuncties (overwegend horeca) tegemoet worden gekomen zonder bestaande<br />

structuren te doorbreken.<br />

Ook de aanstaande kustversterking, welke de Boulevard va<strong>na</strong>f zee gezien gedeeltelijk aan het<br />

zich kan gaan onttrekken, kan aanleiding zijn voor meer bouwvolume in het centrumdeel. De<br />

bestaande karakteristiek van het centrum dient echter leidend te blijven.<br />

In deze paragraaf zal ingegaan worden op de ontwikkelingsmogelijkheden van het centrum.<br />

Hiervoor is een opdeling gemaakt in 3 deelgebieden; blok A Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat tot<br />

steeg voor het Waaigat, blok B tussen steeg voor het Waaigat en het Waaigat en blok C va<strong>na</strong>f<br />

het Waaigat tot en met de Voorstraat. De bebouwing van hotel Noordzee en het voormalige<br />

hotel Riche, waar concrete vraag is <strong>na</strong>ar uitbreidingsmogelijkheden vallen beiden in blok C.<br />

Per deelgebied zullen de kenmerken en criteria voor de beeldkwaliteit aan de orde komen.<br />

65


Illustraties vorige pagi<strong>na</strong>:<br />

1: Facade hotel Noordzee<br />

2: Kenmerkende bebouwing wederopbouwperiode bij Koningin<br />

Wilhelmi<strong>na</strong>straat.<br />

3: Uitgebouwde serres met (te) zware detaillering in daklijsten.<br />

Deze pagi<strong>na</strong>:<br />

4,5,6: Bebouwingsbeeld nieuwe bebouwing.<br />

7: Het centrumgebied, circa 1960.<br />

8: Afbakening deelgebied centrum.<br />

Konigin Wilhelmi<strong>na</strong>straat<br />

Koningin Emmastraat<br />

Waaigat<br />

Voorstraat<br />

8<br />

4<br />

6<br />

5<br />

7


II centrum ontwikkelingskader<br />

Blok A Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat - steeg voor het Waaigat<br />

De huidige bebouwing aan de Boulevard tussen de Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat en de steeg<br />

voor het Waaigat is grotendeels zeer karakteristiek voor de wederopbouwperiode. Het is<br />

een deel van de Boulevard dat nog redelijk goed intact is gebleven. Het is het enige deel<br />

van de Boulevard waar de bebouwing overwegend bestaat uit slechts twee bouwlagen.<br />

Uitzondering vormt het hoekpand aan de KoninginWilhelmi<strong>na</strong>straat dat bestaat uit 3<br />

bouwlagen met een fl auwe kap.<br />

De ligging van dit gebied zorgt er echter voor dat dit blok functioneel en qua vormgeving<br />

bij het bestaande centrum getrokken zou kunnen worden. Dit biedt ruimte voor uitbreiding.<br />

Een en ander dient echter wel zorgvuldig te gebeuren.<br />

Gezien de sterke architectonische samenhang tussen de bestaande bebouwing en de<br />

afbreuk die incidentele uitbreiding hieraan zou kunnen doen gelden specifi eke regels voor<br />

nieuwbouw en op-, aan-, en verbouwingen.<br />

Belangrijk bij eventuele nieuwbouw is een goede inpassing van volumes. Er dient<br />

een onderverdeling van de gevels in beukmaten te worden gemaakt, die zo typerend<br />

is voor de wederopbouwarchitectuur langs de Boulevard. De bebouwing mag<br />

maximaal vier bouwlagen hoog worden, waarbij als uitgangspunt tussen de panden<br />

onderling een verschil van maximaal één bouwlaag per beukmaat mag bestaan. Bij<br />

nieuwbouwontwikkelingen kan de kapvorm zowel plat zijn als met een <strong>klein</strong>e hellingshoek.<br />

Eventuele nieuw- of herbouw dient zowel in hoogte als architectonische expressie<br />

ondergeschikt dient te zijn aan bebouwing in het gebied rondom hotel Noordzee. Dit is en<br />

blijft het belangrijkste centrumgebied van de Boulevard; deze functie dient ook als zodanig<br />

afl eesbaar te zijn aan de opbouw van de Boulevard.<br />

Indien op de zuidelijke hoek van de Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat hogere bebouwing van<br />

maximaal vier bouwlagen (met eventueel een fl auwe kap) wordt ontwikkeld, dan kan dit<br />

<strong>na</strong>volging krijgen aan de overzijde van deze straat, waar dan ook een accent gebouwd<br />

67


kan worden van maximaal vier bouwlagen met een fl auwe kap. Hierdoor wordt ook dit pand<br />

betrokken bij (de overgang <strong>na</strong>ar) het centrum. Eenzelfde situatie geldt voor de bebouwing<br />

langs de Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat. De maximale bouwhoogte voor deze bebouwing<br />

bedraagt bij nieuwe centrumontwikkelingen dan drie bouwlagen, plat afgedekt of met fl auwe<br />

kap evenwijdig aan de weg. Door deze ‘opschaling’ vindt een geleidelijker overgang van de<br />

bebouwingslinten <strong>na</strong>ar het centrum plaats.<br />

Om de eenheid in dit deelgebied (blok A) te behouden dienen ontwikkelingen betreffende<br />

nieuwbouw, op- aan- of verbouw van een gehele bouwlaag of meer beoordeeld te worden<br />

door een supervisor die toeziet op de uitstraling en (architectonische) samenhang in het<br />

deelgebied.<br />

Indien in blok A sprake is van een verhoging van de bouwmassa van tenminste één<br />

bouwlaag en/ of een ingrijpende gevelwijziging over meer dan één bouwlaag en/ of<br />

meer dan één oorspronkelijke beukmaat kan de supervisor bovendien bepalen dat een<br />

samenhangende, ruimtelijk onderbouwde visie voor de gewenste ontwikkeling in relatie tot<br />

het aanpalende gebied moet worden opgesteld. Hierin dient ook een oplossing gevonden te<br />

worden voor een eventuele toe<strong>na</strong>me van de parkeerbehoefte.<br />

Afhankelijk van de aard en grootte van de gewenste ingreep wordt de plangrens van het<br />

gebied bepaald dat in de ruimtelijke visie moet worden meegenomen.<br />

Voor <strong>klein</strong>ere ingrepen die niet onder de hierboven genoemde ontwikkelingen vallen gelden<br />

bij be<strong>na</strong>dering dezelfde beeldkwaliteiteisen als voor de bebouwingslinten. Dit wil globaal<br />

zeggen: (vrijwel) geen uitbreidingsmogelijkheden aan de voorzijde van de panden, wel<br />

uitbreidingsmogelijkheden aan de achterzijde (zie kenmerken en criteria).<br />

Blok B Steeg voor het Waaigat - Waaigat<br />

De bebouwing van dit blok vormt een samengestelde massa-opbouw van individuele<br />

panden en geeft als gevolg van nieuwbouw een minder uniform beeld dan blok A. In de<br />

huidige situatie is hier al sprake van een zeker centrumontwikkeling.<br />

Belangrijk bij eventuele nieuwbouw is een goede inpassing van volumes. Er dient een<br />

onderverdeling van de gevels in beukmaten te worden gemaakt. De bebouwing bedraagt<br />

maximaal 4 lagen met eventueel een fl auwe kap. Het hoekpand aan het Waaigat bedraagt<br />

maximaal vijf bouwlagen hwaarbij de vijfde bouwlaag is teruggelegen. Tussen de panden<br />

onderling mag als uitgangspunt een verschil van maximaal één bouwlaag per beukmaat


II centrum ontwikkelingskader<br />

bestaan (dit geldt ook voor de bebouwing aan beide zijden van de steeg voor het<br />

Waaigat). Bij nieuwbouwontwikkelingen kan de kapvorm zowel plat zijn als met een <strong>klein</strong>e<br />

hellingshoek.<br />

Eventuele nieuw- of herbouw dient in architectonische expressie ondergeschikt te zijn<br />

aan bebouwing in het gebied rondom hotel Noordzee. Dit is en blijft het belangrijkste<br />

centrumgebied van de Boulevard; deze functie dient ook als zodanig afl eesbaar te zijn aan<br />

de opbouw van de Boulevard.<br />

Om de eenheid in dit deelgebied (blok B) te behouden dienen ontwikkelingen betreffende<br />

nieuwbouw, op- aan- of verbouw van een gehele bouwlaag of meer beoordeeld te worden<br />

door een supervisor die toeziet op de uitstraling en (architectonische) samenhang in het<br />

deelgebied.<br />

Indien pandsgewijze verschillen ontstaan van meer dan 1 bouwlaag of indien aanbouwen<br />

worden voorgesteld buiten de huidige rooilijn kan door de supervisor worden besloten dat<br />

alsnog een samenhangende visie over dit bouwblok en aanpalende panden noodzakelijk<br />

is. Afhankelijk van de gewenste ingreep wordt de grootte van het gebied bepaald dat in de<br />

ruimtelijke visie moet worden meegenomen.<br />

Indien sprake is van een toe<strong>na</strong>me van de parkeerbehoefte dient hier door de ontwikkelende<br />

partij een oplossing voor gevonden te worden.x<br />

Naast bovengenoemde aspecten gelden de criteria zoals verderop beschreven.<br />

Blok C rondom de Voorstraat/hotel Noordzee en (voormalig)<br />

hotel Riche<br />

Gezien de beeldbepalende functie van hotel Noordzee, de vraag om het benoemen van<br />

uitbreidingsmogelijkheden en de toekomstige nieuwbouw op de plek van het <strong>na</strong>astgelegen<br />

hotel Riche, worden in dit ontwikkelingskader mogelijkheden geschetst voor een verandering<br />

van het bouwvolume. Bij eventuele ingrepen dient respectvol omgegaan te worden met<br />

de kenmerken van de omliggende panden uit de wederopbouwperiode en de prominente<br />

positie die hotel Noordzee inneemt langs de Boulevard.<br />

69


Uitbreidingsmogelijkheden centrum zuid, blok C


II centrum ontwikkelingskader<br />

Hotel Noordzee is het enige individuele pand in dit deelgebied dat als kenmerkend voor<br />

de wederopbouwarchitectuur kan worden aangemerkt en waarvoor een monumentale<br />

status niet ondenkbaar geacht wordt.<br />

Indien wordt voorzien in een toe<strong>na</strong>me van bouwvolume van hotel Noordzee, dan dient<br />

dit daarom op een passende wijze te gebeuren, die recht doet aan de huidige positie van<br />

het gebouw als blikvanger voor de gehele Boulevard. De waardevolle kenmerken van<br />

het gebouw dienen hierbij gerespecteerd te worden. Mogelijkheden om het bouwvolume<br />

te vergroten liggen daardoor in de laagbouw direct ten noorden van het hoofdgebouw.<br />

Hier is verhoging met één bouwlaag met platte kap toegestaan, waarbij de bebouwing<br />

enigszins terugliggend dient te zijn ten opzichte van de voorgevelrooilijn. Naast deze<br />

uitbreidingsmogelijkheden voor hotel Noordzee kan ook de bebouwing tussen Waaigat en<br />

hotel Noordzee met maximaal één laag worden opgetopt.<br />

Bij de bebouwing aan weerszijden van de Voorstraat vormt poortwerking het uitgangspunt.<br />

Deze toegang vormt immers de verbinding met het achterliggende winkelgebied. Hotel<br />

Noordzee geeft hier met de markante gevel een eerste aanzet toe. De nieuwe bebouwing<br />

aan de andere zijde dient een dialoog aan te gaan met hotel Noordzee, dat als beeldmerk<br />

van de wederopbouwperiode geldt. De architectuur van het nieuwe pand moet hier<br />

recht aan doen, maar mag (deels) afwijkend en beeldbepalend zijn. De uitstraling van<br />

dit pand heeft zowel een belangrijke functie aan de zijde van de Boulevard alsook aan<br />

de zijde van de Voorstraat. Het gebouw dient te worden voorzien van een transparante<br />

plint die qua functie (restaurant) en vorm mag afwijken van het hoofdgebouw. Het nieuwe<br />

hoekpand meet maximaal zes bouwlagen en heeft een gevelbreedte die smaller is dan<br />

het hoekpand van hotel Noordzee. De aansluiting op het zuidelijke bebouwingslint van<br />

drie lagen met fl auwe kap wordt gerealiseerd middels een passend intermediair tussen lint<br />

en hoekaccent.<br />

71


1 2<br />

Illustraties:<br />

1. huidige kenmerkende bebouwing wederopbouwperiode <strong>na</strong>bij Koningin<br />

Wilhelmi<strong>na</strong>straat<br />

2. hoekpand Waaigat<br />

3. hotel Noordzee en hotel Riche<br />

4: Achterkanten: Volledig achtererf mag worden bebouwd.<br />

5,6: Bebouwingsbeeld winkelcentrum achter Boulevard.<br />

4 5 6<br />

3


II centrum kenmerken<br />

blok A Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat - steeg voor Waaigat<br />

algemeen De bebouwing vormt een gesloten straatwand, die geplaatst is in één<br />

rooilijn, volgend aan de weg. De straatwand heeft een samengestelde<br />

massaopbouw van individuele panden. Het blok heeft desondanks<br />

een zeer uniform beeld door de herhaling van vrijwel identieke<br />

panden. Nok- en goothoogte variëren doordat deze de hoogte van het<br />

maaiveld volgen.<br />

gebruik De panden zijn allen in gebruik als woning.<br />

gevelopbouw Hoekpand drie bouwlagen met kap. Overige panden twee bouwlagen<br />

met kap. Eén pand is bovendien voorzien van een kelderverdieping<br />

met vensters aan de straatzijde.<br />

Zadeldaken met fl auwe helling (maximaal 20 graden). De nokrichting<br />

loopt evenwijdig aan straat.<br />

Geen afwijkend karakter van de tweede bouwlaag (zoals bij de<br />

bebouwingslinten).<br />

gevelcompositie De panden hebben een duidelijke tweebeukige asymmetrische<br />

indeling: entree en stijgpunt in een smalle beuk, woonvertrekken in<br />

een brede beuk. De brede beuk is aan de voorzijde van de tweede<br />

bouwlaag voorzien van balkons. Eén hoekpand is voorzien van een<br />

erker met balkon (beide in ongeschilderd beton).<br />

or<strong>na</strong>mentiek Sober gevelbeeld zonder toevoegingen.<br />

73


Illustraties:<br />

Boven: huidige situatie<br />

Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat-<br />

Waaigat.<br />

Onder: mogelijke uitbreidingen<br />

Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat -<br />

Waaigat.


II centrum kenmerken<br />

materiaal en kleur De gevels zijn uitgevoerd in gele baksteen.<br />

Balustrades van de balkons zijn oorspronkelijk van staal.<br />

Accenten (kozijnen, daklijsten) zijn witgeschilderd. Accenten aan<br />

erkers of balkons zijn wit of onbeschilderd (indien beton).<br />

De zadeldaken hebben een grijze bitumeuze toplaag (geen<br />

dakpannen).<br />

openbaar-privé De overgang tussen privé en openbaar wordt gevormd door circa 3<br />

meter diepe terrassen, die worden begrensd door lage bakstenen<br />

tuinmuren.<br />

De scheiding tussen openbaar en privé wordt be<strong>na</strong>drukt door de<br />

verhoogde ligging van de terrassen ten opzichte van het trottoir.<br />

achterterreinen Vrijwel gesloten bouwblok, achterterreinen met lage vrijstaande<br />

bijgebouwen.<br />

blok B Steeg voor Waaigat - Waaigat<br />

algemeen De bebouwing vormt een gesloten straatwand, die geplaatst is in één<br />

rooilijn, volgend aan de weg. De straatwand heeft een samengestelde<br />

massaopbouw van individuele panden en als gevolg van nieuwbouw<br />

een minder uniform beeld dan blok A.<br />

gevelopbouw Het blok vormt qua bouwhoogte de opmaat <strong>na</strong>ar het hogere<br />

centrumgebied en bestaat uit drie bouwlagen met fl auw hellende kap.<br />

Het meest zuidelijke pand is van recenter datum en meet 4 bouwlagen<br />

met een 5e terugliggende bouwlaag en is gedekt met een platte kap.<br />

gevelcompositie Geen verticale geleding in een smalle en brede beuk maar stapeling<br />

75


Illustraties:<br />

Boven: huidige situatie hotel Noordzee<br />

en aangrenzende panden<br />

Onder: mogelijke uitbreidingen hotel<br />

Noordzee en aangrenzende panden


II centrum kenmerken<br />

van vrijwel identieke verdiepingen.<br />

Bij een aantal panden zijn balkons over de gehele breedte van de<br />

gevel geplaatst.<br />

or<strong>na</strong>mentiek Sober gevelbeeld zonder toevoegingen.<br />

materiaal en kleur Balustrades van de balkons zijn oorspronkelijk van staal, sommige<br />

balkons zijn aangepast en hebben een borstwering bestaande uit<br />

glazen panelen. Idem voor de nieuwbouw.<br />

openbaar-privé De overgang tussen privé en openbaar wordt gevormd door circa 3<br />

meter diepe terrassen, die worden begrensd door lage bakstenen<br />

tuinmuren.<br />

De scheiding tussen openbaar en privé wordt be<strong>na</strong>drukt door de<br />

verhoogde ligging van de terrassen ten opzichte van het trottoir.<br />

gebruik De panden zijn allen in gebruik als woning (appartement). Horeca in<br />

de onderbouw van één pand.<br />

achterterreinen Bebouwd<br />

blok C Waaigat - Voorstraat<br />

algemeen Min of meer symmetrische opbouw met een laag middendeel<br />

en hoogteaccenten aan weerszijden: hotel Noordzee en<br />

appartementengebouw. Laatstgenoemde is echter niet oorspronkelijk.<br />

77


Boulevard bij hotel Noordzee. Trottoir bij hotel Noordzee.<br />

Bebouwingsmogelijkheden rondom de Voorstraat, aangezicht va<strong>na</strong>f het strand.<br />

Mogelijkheden ter plaatse van voormalig hotel Riche schematisch vormgegeven


II centrum kenmerken<br />

gebruik Appartementen, hotels en andere horeca.<br />

gevelopbouw De bebouwing in dit blok heeft een plint met grote vensters en een<br />

restaurant- of caféfunctie. De begane grond is aan de voorzijde veelal<br />

uit- of dichtgebouwd door middel van serres. De verdiepingen van elk<br />

pand zijn identiek. De daken zijn plat.<br />

Hotel Noordzee vormt binnen dit blok een markant herkenningspunt<br />

aan de Boulevard door de ver uitkragende tweede bouwlaag met<br />

grote vensters voor een weids uitzicht op zee. Daarboven bevindt<br />

zich een stapeling van identieke verdiepingen met appartementen of<br />

hotelkamers. Het dak van hotel Noordzee is <strong>na</strong>ar de zeezijde toe licht<br />

oplopend, de gevel aan de Boulevard helt licht <strong>na</strong>ar voren.<br />

gevelcompositie Op de benedenverdieping is een aantal identieke verdiepingen<br />

gestapeld met hotelkamers of appartementen.<br />

Hotel Noordzee kent aan de Boulevardzijde desondanks een verticale<br />

geleding in drie beuken met hotelkamers: twee bredere beuken met<br />

daartussen een smallere. Aan de Voorstraat is de geleding juist<br />

sterk horizontaal, bestaande uit drie identieke verdiepingen en een<br />

terugliggende vierde verdieping.<br />

Hotel Noordzee en de aanpalende nieuwbouw zijn voorzien van<br />

balkons en terrassen voor een optimale beleving van strand en zee.<br />

Elke hotelkamer of appartement heeft zijn eigen balkon.<br />

Het voormalige hotel Riche bestaat boven de plint uit vier even<br />

brede beuken De linker- en rechterhelft van de gevel vormen elkaars<br />

spiegelbeeld, met inpandige balkons in de middelste twee beuken.<br />

Daar<strong>na</strong>ast bevindt zich nog een smalle beuk met stijgpunt. Aan<br />

de gevel aan de Voorstraat zijn <strong>na</strong>ast het stijgpunt twee balkons<br />

geplaatst.<br />

79


Voorstraat.<br />

Hotel Riche.


II centrum kenmerken<br />

or<strong>na</strong>mentiek Het gevelbeeld is ingetogen en wordt gekenmerkt door een hoge mate<br />

van soberheid. De aanwezige or<strong>na</strong>mentiek beperkt zich tot de <strong>na</strong>men<br />

van horecabedrijven op de gevels (in het oorspronkelijke beeld slechts<br />

de or<strong>na</strong>mentiek op de gevels van hotel Noordzee) en de kenmerkende<br />

vlaggenmasten bove<strong>na</strong>an de voorgevel (aan weerszijden) van hotel<br />

Noordzee.<br />

materiaal en kleur Gevels zijn opgetrokken in gele baksteen, ook die van latere<br />

bebouwing.<br />

De omlijsting van de pui van hotel Noordzee is uitgevoerd in<br />

<strong>na</strong>tuursteen. De balkons zijn uitgevoerd in beton en voorzien van<br />

stalen balustrades (aan de voorzijde van hotel Noordzee vernieuwd en<br />

voorzien van glas en kunststof plaatmateriaal).<br />

openbaar-privé De bebouwing grenst direct aan het trottoir. In het seizoen wordt<br />

de scheiding tussen openbare en private ruimte geaccentueerd<br />

door terrassen. Bij het voormalige hotel Riche is het voor het<br />

bebouwingslint kenmerkende verhoogde terras met tuinmuren<br />

dichtgebouwd, waardoor de serre op de begane grond doorloopt tot<br />

aan het trottoir.<br />

achterterreinen Bebouwd.<br />

81


II centrum waardering<br />

waardering<br />

Gevelmateriaal en -kleur zijn bepalend voor het beeld van het centrumgebied. Voor<br />

de bebouwing ten noorden van het Waaigat kan daar de gevelcompositie aan worden<br />

toegevoegd.<br />

Het blok met lage woonbebouwing tussen Waaigat en Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat is nog erg<br />

gaaf. Desondanks is sprake van een onlogisch grote overgang in maat en schaal door de<br />

uitbreiding van het centrumgebied in noordelijke richting.<br />

De bebouwing direct ten noorden van hotel Noordzee is ingrijpend uitgebouwd en/of<br />

vernieuwd. Hotel Noordzee zelf is desondanks nog in redelijk oorspronkelijke staat (gevels).<br />

De huidige, min of meer symmetrische opbouw van het blok is tevens niet oorspronkelijk, het<br />

hogere volume met de appartementen is later toegevoegd.<br />

Hotel Riche staat leeg, hier zal op termijn een herontwikkeling plaatsvinden. Aantasting of<br />

versterking van het beeld is sterk afhankelijk van de gekozen invulling.<br />

Hotel Noordzee is het enige pand in het centrum dat als specifi ek voor de<br />

wederopbouwarchitectuur aangemerkt kan worden en zelfs als herkenningspunt voor de<br />

Boulevard van Katwijk fungeert, met haar omhooglopende gevel. Om dit aantrekkelijke beeld<br />

in stand te houden wordt aangeraden dit deel van het hotel een monumentale status te<br />

verlenen.


II centrum criteria<br />

zeezijde Boulevard<br />

De criteria voor het centrumgebied blok A zijn weergegeven in een basiskader en een<br />

ontwikkelingskader. De beoordeling vindt plaats <strong>na</strong>ar gelang de specifi eke situatie.<br />

blok A Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat - steeg voor Waaigat , basiskader<br />

Onderliggende criteria gelden indien pandsgewijze ontwikkeling plaatsvindt in het bouwblok<br />

tussen Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat en de steeg ten zuiden van het Waaigat, waarbij geen sprake is<br />

van verhoging van het aantal bouwlagen (met uitzondering van de hoekpanden aan de Koningin<br />

Wilhelmi<strong>na</strong>straat) of ingrijpende gevelwijzigingen. In alle andere gevallen gelden de criteria zoals<br />

weergegeven in criteria centrum blok A, B, C.<br />

algemeen De bebouwing sluit zich aan bij de kenmerken zoals hiervoor benoemd.<br />

Voor bouwaanvragen die van invloed zijn op de waterkering (bijvoorbeeld<br />

ten aanzien van souterrains) geldt dat voldaan moet worden aan het<br />

vigerende beleid van het Hoogheemraadschap van Rijnland.<br />

Daar<strong>na</strong>ast gelden in aanvulling en/of afwijking hierop de volgende criteria en bouwmogelijkheden:<br />

structuur De karakteristieke lineaire structuur van de Boulevard moet behouden<br />

blijven. Een verspringende rooilijn is niet toegestaan.<br />

De bebouwingswand dient zoveel mogelijk gesloten te blijven.<br />

Binnen de bebouwingswand bestaan pandsgewijze verschillen.<br />

massa en vorm hoogte<br />

Hoekpanden mogen maximaal 3 bouwlagen met een fl auwe kap hebben.<br />

Alle overige panden hebben een maximale hoogte van twee lagen met kap.<br />

Alle bouwlagen moeten over de volle breedte van een pand en/ of beukmaat<br />

doorlopen.<br />

breedte<br />

Indien meerdere kavels <strong>na</strong>ast elkaar gelijktijdig (her)ontwikkeld worden en<br />

83


het pand is groter dan twee oorspronkelijke kavelbreedtes, dan moet de<br />

oorspronkelijke pandsgewijze ritmiek behouden blijven en tot uitdrukking<br />

worden gebracht in het gevelbeeld.<br />

dak<br />

Bij nieuw-, aan- of verbouw zijn binnen dit basiskader platte daken niet<br />

toegestaan. De daken hebben een hellingshoek tussen de 15 en 20<br />

graden.<br />

or<strong>na</strong>mentiek De detaillering is eenvoudig, helder en licht vormgegeven. Overstekken<br />

lopen recht en hebben geen taps toelopende delen.<br />

Reclameuitingen sluiten aan bij de kenmerken van or<strong>na</strong>mentiek.<br />

materiaal en kleur Elk pand moet ten minste aan één zijde worden begrensd door een<br />

pand dat niet wit geschilderd is om verlies van het samengestelde beeld<br />

te voorkomen.<br />

het dak heeft een grijze dakbedekking, rood is niet toegestaan.<br />

De kenmerkende kleurtoepassing van accenten (kozijnen, hekwerken en<br />

dakrand) is wit.<br />

Balustrades dienen te zijn opgebouwd uit baksteen (eventueel in<br />

combi<strong>na</strong>tie met beton) of ijzerwerk. Kunststof platen, glasplaten of<br />

houttoepassingen zijn voor nieuw-, aan- of verbouw niet toegestaan<br />

criteria centrum (blok A, B en C), ontwikkelingskader<br />

algemeen Voor bouwaanvragen die van invloed zijn op de waterkering<br />

(bijvoorbeeld ten aanzien van souterrains) geldt dat voldaan moet<br />

worden aan het vigerende beleid van het Hoogheemraadschap van<br />

Rijnland<br />

Blok A (Wilhelmi<strong>na</strong>straat- steeg voor het waaigat)<br />

De lage bebouwing tussen de Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat en steeg voor<br />

het Waaigat biedt ruimte voor uitbreiding, zowel in functioneel opzicht<br />

(centrumgerelateerde bebouwing) als in volume. Voor ontwikkelingen<br />

in blok A betreffende nieuwbouw, op- aan- of verbouw van een gehele<br />

bouwlaag of meer dienen bouwplannen beoordeeld te worden door een


II centrum criteria<br />

supervisor die toeziet op de uitstraling en (architectonische) samenhang in<br />

het deelgebied.<br />

Indien sprake is van een verhoging van de bouwmassa van tenminste één<br />

bouwlaag en/ of een ingrijpende gevelwijziging over meer dan één bouwlaag<br />

en/ of meer dan één oorspronkelijke beukmaat kan de supervisor bovendien<br />

bepalen dat een samenhangende, ruimtelijk onderbouwde visie voor de<br />

gewenste ontwikkeling in relatie tot het aanpalende gebied moet worden<br />

opgesteld. Hierin dient ook een ruimtelijke oplossing aangedragen te worden<br />

voor een eventuele toe<strong>na</strong>me van de parkeerbehoefte. Afhankelijk van de<br />

aard en grootte van de gewenste ingreep wordt de plangrens van het gebied<br />

bepaald dat in de ruimtelijke visie moet worden meegenomen.<br />

De visie dient goedgekeurd te worden door de supervisor van het centrum en<br />

de welstandscommissie.<br />

Voor <strong>klein</strong>ere ingrepen die niet onder de hierboven genoemde ontwikkelingen<br />

vallen gelden de criteria zoals weergegeven in het basiskader voor blok A.<br />

Blok B (Steeg voor het waaigat - waaigat)<br />

Om de eenheid in dit deelgebied (blok B) te behouden dienen ontwikkelingen<br />

betreffende nieuwbouw, op- aan- of verbouw van een gehele bouwlaag of<br />

meer beoordeeld te worden door een supervisor die toeziet op de uitstraling<br />

en (architectonische) samenhang in het deelgebied.<br />

Indien pandsgewijze verschillen ontstaan van meer dan 1 bouwlaag of<br />

indien aanbouwen worden voorgesteld buiten de huidige rooilijn kan door de<br />

supervisor worden besloten dat een samenhangende visie over dit bouwblok<br />

en aanpalende panden noodzakelijk is. Afhankelijk van de aard en grootte<br />

van de gewenste ingreep wordt de plangrens van het gebied bepaald dat in<br />

de ruimtelijke visie moet worden meegenomen. De visie dient goedgekeurd<br />

te worden door de supervisor van het centrum en de welstandscommissie.<br />

85


Blok C (Waaigat - Voorstraat)<br />

Om de eenheid in dit deelgebied (blok C) te behouden dienen<br />

ontwikkelingen betreffende nieuwbouw, op- aan- of verbouw van een gehele<br />

bouwlaag of meer beoordeeld te worden door een supervisor die toeziet op<br />

de uitstraling en (architectonische) samenhang in het deelgebied. Tevens<br />

dient bij herontwikkeling een ruimtelijke oplossing aangedragen te worden<br />

voor een eventuele toe<strong>na</strong>me van de parkeerbehoefte.<br />

De gevel van het hoofdgebouw van hotel Noordzee moet als kenmerkend<br />

element in de Boulevard aanwezig blijven. Het perceel van het voormalige<br />

hotel Riche biedt ruimte voor vernieuwing van het horeca-aanbod in het<br />

centrumgebied. De begane grond dient een horecafunctie te houden.<br />

Uitbreiding van deze functie <strong>na</strong>ar de overige bouwlagen is toegestaan.<br />

Uitbreidingsmogelijkheden zijn weergegeven in de tekeningen op p 70 en<br />

88.<br />

De nieuwe bebouwing aan de zuidzijde van de Voorstraat dient een<br />

dialoog aan te gaan met hotel Noordzee, dat als beeldmerk van de<br />

wederopbouwperiode geldt. De architectuur van het nieuwe pand moet hier<br />

recht aan doen, maar mag zeker (deels) afwijkend en beeldbepalend zijn.<br />

De uitstraling van dit pand heeft zowel een belangrijke functie aan de zijde<br />

van de Boulevard alsook aan de zijde van de Voorstraat.<br />

aanvulling hotel Noordzee (Boulevard 72, hoek Boulevard/Voorstraat)<br />

Indien dit pand een monumentale status krijgt zal hier volgens de<br />

monumentenverordening op getoetst worden.<br />

Daar<strong>na</strong>ast gelden in aanvulling en/of afwijking hierop de volgende criteria en bouwmogelijkheden:<br />

criteria centrum (blok A, B en C)<br />

massa en vorm Voor de bebouwing tussen Koningin Wilhelmi<strong>na</strong>straat en het Waaigat (blok<br />

A en B) geldt een maximale bouwhoogte van vier lagen met eventueel een<br />

fl auwe kap. Uitzondering hierop vormt het hoekpand aan het Waaigat (blok<br />

B), hier geldt een maximum bouwhoogte van vijf lagen, waarvan de vijfde<br />

laag is teruggelegen;<br />

De bouwhoogte voor blok C is weergegeven op de illustratie op pagi<strong>na</strong> 88.


II centrum criteria<br />

Bij de bebouwing aan weerszijden van de Voorstraat vormt<br />

poortwerking het uitgangspunt. De bebouwing direct <strong>na</strong>ast het<br />

hoofdgebouw van hotel Noordzee (aan de noordzijde) dient lager te<br />

blijven (maximaal drie bouwlagen) teneinde de markante uitspringende<br />

façade van het hoofdgebouw niet aan het zicht te onttrekken.<br />

Het hoekpand ten zuiden van de Voorstraat dient te worden voorzien<br />

van een transparante plint die qua vorm mag afwijken van het<br />

hoofdgebouw. Het nieuwe hoekpand meet maximaal zes bouwlagen<br />

en heeft een gevelbreedte die smaller is dan het hoekpand van<br />

hotel Noordzee. De aansluiting op het zuidelijke bebouwingslint van<br />

drie lagen met fl auwe kap wordt gerealiseerd middels een passend<br />

intermediair tussen lint en hoekaccent.<br />

Bij herontwikkeling in het centrumgebied (blok A, B, C) wordt de<br />

oorspronkelijke pandsgewijze ritmiek tot uitdrukking gebracht in het<br />

gevelbeeld. Tussen 2 panden onderling zijn sprongen in principe niet<br />

groter dan 1 bouwlaag met uitzondering van de hoekaccenten. De<br />

uiteindelijke mogelijkheden zijn sterk afhankelijk van het ontwerp van<br />

de nieuwbouw en ter beoordeling door de supervisor;<br />

aanvulling Waaigat - Voorstraat en ten zuiden van Voorstraat<br />

Uitbreidingen aan de voorzijde van de bebouwing lopen in lijn met de<br />

rooilijnen van de bestaande éénlaagse bebouwing.<br />

or<strong>na</strong>mentiek Reclameuitingen worden terughoudend vormgegeven en passen in<br />

het gevelbeeld. Vaste reclameuitingen zijn alleen toegestaan aan de<br />

bovenzijde van de eerste bouwlaag en mogen geen fl uorescerende<br />

kleurstelling hebben. De maximale hoogte van bebording is 80 cm.<br />

Raamvlakken in de gevel zijn niet bedoeld om reclameuitingen op te<br />

projecteren. Door middel van vlaggen en/of zonneschermen kunnen<br />

extra reclameuitingen worden toegepast.<br />

87


II centrum criteria<br />

kleur- en materiaal<br />

Nieuw/verbouw over meer dan één bouwlaag, bij verhoging van het pand en/of over<br />

meer dan één beukmaat:<br />

Voor herontwikkelingen in het gehele centrumgebied groter dan één<br />

bouwlaag en/ of breder dan één beukmaat gelden geen specifi eke eisen<br />

aan kleur- en materiaalgebruik. Uitzondering op deze regel vormt de<br />

plint van het hoekpand ten zuiden van de Voorstraat, welke transparant<br />

moet worden vormgegeven, en de uitbreidingen aan de voorzijde van<br />

de bebouwing tussen Waaigat en Voorstraat, welke in stijl, kleur- en<br />

materiaalgebruik dienen aan te sluiten bij de aanwezige uitbouwen.<br />

Uitgangspunt voor overig kleur- en materiaalgebruik vormt de samenhang<br />

van de Boulevard als geheel. Hierdoor kunnen de hieronder weergegeven<br />

criteria voor <strong>klein</strong>e uitbreidingen als handreiking worden gezien voor<br />

grootschaliger ingrepen.<br />

Door de supervisor voor het centrumgebied wordt toegezien op samenhang<br />

en uitstraling van eventuele nieuwe ontwikkelingen.<br />

Nieuw/verbouw over maximaal 1 bouwlaag binnen de bestaande hoogte en/of<br />

maximaal één beukmaat:<br />

Binnen het centrumgebied is de overheersende gevelbekleding gele<br />

baksteen. Overig kleur- en materiaalgebruik is in afstemming met het kleur-<br />

en materiaalgebruik van de omliggende centrumbebouwing.<br />

De gevel mag wit geschilderd worden, andere verfkleuren zijn niet<br />

toegestaan.<br />

Stucwerk is niet toegestaan.<br />

Elk pand moet tenminste aan één zijde worden begrensd door een pand<br />

dat niet wit geschilderd is om verlies van het samengestelde beeld te<br />

voorkomen.<br />

Het dak heeft een grijze dakbedekking, rood is niet toegestaan;<br />

De kenmerkende kleurtoepassing van accenten (kozijnen, hekwerken en<br />

89


dakrand) is wit.<br />

Vaste raamdelen zijn wit, draaiende delen mogen anders gekleurd zijn.<br />

Balustrades zijn opgebouwd uit baksteen (eventueel in combi<strong>na</strong>tie met<br />

beton) hout of ijzerwerk. Plaatmateriaal als balustrade is niet toegestaan.<br />

Plaatmateriaal in de gevel wordt zoveel mogelijk voorkomen. Indien<br />

plaatmateriaal wordt toegepast is dit wit of in de kleur van de gebruikte<br />

baksteen.<br />

Indien een hellend dak wordt toegepast dan heeft dit een maximale<br />

hellingshoek van 20 graden en heeft de dakrand heeft een overstek dat<br />

ongeveer even ver uitsteekt als het dakoverstek van de buurpanden.<br />

De detaillering is eenvoudig, helder en licht vormgegeven. Overstekken<br />

lopen recht en hebben geen taps toelopende delen.<br />

De voorgevels kunnen wisselend voorzien zijn van erkers (over één of twee<br />

lagen) en (inpandige) balkons.<br />

uitbreidingen aan de voorzijde van de bebouwing tussen Waaigat en<br />

Voorstraat dienen in stijl aan te sluiten bij de aanwezige uitbouwen.


achterkanten en bouwdiepte Boulevard - centrumgebied<br />

(blok A, B en C)<br />

algemeen Bij de bepaling van de maximale bouwdiepte van de<br />

hoofdgebouwen wordt een differentiatie aangebracht, teneinde de<br />

ruimtelijke effecten voor de aangrenzende percelen te beperken.<br />

Waar dit geen belemmeringen oplevert geldt dat de de bebouwing<br />

die zijn voorzijde heeft aan de Boulevard, va<strong>na</strong>f de Boulevard<br />

gemeten in principe max. 13 meter diep mag zijn als er hoger dan<br />

één bouwlaag wordt gebouwd. Bebouwing van maximaal één<br />

bouwlaag is als uitgangspunt op de gehele bouwkavel toegestaan..<br />

Raamopeningen in deze bebouwing moeten ten minste 3 meter van<br />

het buurpand verwijderd zijn<br />

Indien ontwikkelingen plaatsvinden conform de hiervoor genoemde<br />

criteria, zijn met instemming van de stedenbouwkundig supervisor<br />

andere bouwmogelijkheden toegestaan, mits buurpanden geen<br />

onevenredige schade wordt berokkend.<br />

91


1. Andreashof, binnenterrein. 2. Sint Andreaskerk.


III Andreashof kenmerken<br />

Het beeld van de bebouwing rond de St. Andreaskerk werd ten tijde van de wederopbouw<br />

van Katwijk afgestemd op de kerk. Bewust werd gekozen voor witgeschilderde rijwoningen<br />

in een meer traditionele bouwstijl met sterk hellende zadeldaken rond een open en groen<br />

binnenterrein. Uitzondering vormen de woningen langs de boulevard. Deze zijn opgebouwd uit<br />

een donkere baksteen.<br />

Het Andreashof is het eerste bouwplan dat <strong>na</strong> de oorlog werd gerealiseerd. Omdat het hier om<br />

een complex gaat is het gehele ensemble opgenomen in dit beeldkwaliteitplan.<br />

algemeen Er is sprake van een duidelijke overgang tussen het bebouwingslint<br />

en de bebouwing rond Andreaskerk (Andreashof) door de afwijkende<br />

bouwhoogte, zadeldaken met pannen, de sterke dakhelling en het<br />

kleurgebruik. De samenhang met de <strong>na</strong>astgelegen kerk is groot.<br />

Verspringende nokhoogten zorgen voor een zekere individualiteit maar<br />

collectief karakter overheerst door uniformiteit in kleur en herhaling van<br />

identieke gevelonderdelen.<br />

gebruik Woningen.<br />

gevelopbouw Eén bouwlaag met pannen zadeldak aan de B.J. Blommersstraat<br />

en de Koninginneweg. Aan de Boulevardzijde wordt aangesloten bij<br />

de aangrenzende Boulevardbebouwing doordat is gebouwd in twee<br />

bouwlagen met kap. De nokrichting is evenwijdig aan de straten. De<br />

panden hebben opvallend hoge schoorstenen.<br />

gevelcompositie Symmetrische gevelopbouw van de begane grond met driebeukige<br />

indeling. Centraal in de gevel geplaatste Vlaamse gevel (doorlopend<br />

geveldeel va<strong>na</strong>f eerste bouwlaag in de kap) met entree, gefl ankeerd<br />

door twee even grote vensters.<br />

93


1 2 3<br />

4 5<br />

Andreasplein<br />

B.J. Blommerstraat<br />

boven: uitzicht va<strong>na</strong>f de vuurtoren in 1915 en 1970 (foto’s collectie Katwijks Museum)<br />

6<br />

Illustraties:<br />

1,2: Langs Boulevard:<br />

rode baksteen.<br />

3,4,5: Kenmerkende witte<br />

gevels in en om het hof.<br />

6: B.J. Blommerstraat:<br />

Vlaamse gevel centraal in<br />

tweede bouwlaag.


III Andreashof kenmerken<br />

Aan de zijde van de hof dakkapellen in het dakvlak boven de eerste<br />

woonlaag.<br />

or<strong>na</strong>mentiek Het gevelbeeld is ingetogen en wordt gekenmerkt door een hoge mate<br />

van soberheid. Gevelor<strong>na</strong>menten zijn niet aanwezig.<br />

materiaal en kleur Witgeschilderde bakstenen rijwoningen met rood bakstenen trasramen<br />

in één bouwlaag in de zijstraten en rond de kerk (B.J. Blommersstraat<br />

en Koninginneweg). Aan de Boulevardzijde wordt aangesloten bij het<br />

beeld van het bebouwingslint (onbeschilderde baksteen). De kozijnen<br />

zijn witgeschilderd, de draaiende delen in donkere kleuren (blauw<br />

bij wit geschilderde rijwoningen). De daken zijn gedekt met donkere<br />

dakpannen.<br />

openbaar-privé Voortuinen aan Boulevard worden afgescheiden door middel van<br />

bakstenen muurtjes, aan de B.J. Blommersstraat en Koninginneweg<br />

grenzen de gevels direct aan het trottoir.<br />

Onderscheid tussen formele voorgevels aan de straatzijde en<br />

achtergevels aan de openbare maar meer informele hofzijde.<br />

95


III Andreashof waardering<br />

waardering<br />

Gevelmateriaal en -kleur, gevelcompositie en gevelopbouw van de laagbouwwoningen rond de<br />

kerk zijn van groot belang voor het beeld van dit deelgebied.<br />

Aan de Boulevard is de gevelopbouw bepalend.<br />

Het complex is zeer gaaf bewaard gebleven, waardoor de Andreashof nog altijd een goed<br />

herkenbaar ensemble vormt tussen het zuidelijke en middelste bebouwingslint aan de<br />

Boulevard.<br />

Het complex is aangewezen als gemeentelijk monument. De kerk werd in de oorlog deels<br />

verwoest door de bezetter en direct <strong>na</strong> de oorlog weer hersteld. Kerk en toren zijn een<br />

Rijksmonument.


III Andreashof criteria<br />

Dit hofje is een gemeentelijk monument. Voor bebouwingsmogelijkheden is een<br />

monumentenvergunning noodzakelijk. Huidige kenmerken vormen uitgangspunt bij aan- ver-<br />

of nieuwbouw.<br />

97


1 Vuurtoren. 2 Boulevardbebouwing vuurtorenplan.


IV vuurtorenplan kenmerken<br />

De bebouwing in het zoge<strong>na</strong>amde vuurtorenplan wijkt sterk af van het beeld van de<br />

bebouwingslinten. De bebouwing aan de Boulevard bestaat <strong>na</strong>ast een vierkantige vuurtoren<br />

uit een wit geschilderd appartementencomplex in drie bouwlagen met balkons aan de<br />

voorzijde. Enkel in het laatste pand is de oorspronkelijke roodbruine baksteen nog zichtbaar.<br />

Dit pand zal worden gesloopt en vervangen door een gebouw met een gelijk volume maar is<br />

hieronder wel beschreven.<br />

Binnen het vuurtorenplan komen geen panden met een horecafunctie voor.<br />

algemeen Verspringende, in een hoek liggende rooilijnen aan de Boulevard.<br />

De vuurtoren is ten opzichte van Boulevard <strong>na</strong>ar achteren geplaatst en<br />

vormt het hoogste punt in het zuidelijk deel van de Boulevardbebouwing.<br />

gebruik Woningen (appartementen).<br />

gevelopbouw Strak en modernistisch gevelbeeld. Geen doorgaande verticale<br />

gevelopbouw. Drie bouwlagen met overwegend een terugliggende<br />

eerste en verder terugliggende tweede verdieping. De ruimten die<br />

hierdoor ontstaan zijn gebruikt als balkons.<br />

Het zuidelijke hoekpand kent een vlakke gevelopbouw met <strong>klein</strong>e stalen<br />

balkons.<br />

Platte daken, in afwijking van de andere woonbebouwing langs de<br />

Boulevard.<br />

gevelcompositie De gevels kennen een regelmatige onderverdeling tussen raamvlakken<br />

en stijlen.<br />

De gevels springen per twee à drie woningen in. In tegenstelling tot de<br />

bebouwing van de bebouwingslinten zijn bij de witgeschilderde blokken<br />

in het vuurtorenplan individuele woningen niet uit het gevelbeeld af te<br />

lezen.<br />

99


4<br />

1<br />

Vuurbaakplein<br />

Seinpoststraat<br />

2<br />

Illustraties:<br />

1. Gevelbeeld hoekpand Boulevard -<br />

Seinpoststraat met uitstekende balkons<br />

voorzien van ijzeren hekwerken.<br />

2,3 Hoekpand Boulevard - Seinpoststraat.<br />

4. Schets nieuw hoekpand Boulevard/<br />

Seinpoststraat<br />

5. Vuurtoren.<br />

Onder: situatie rond het vuurtorenplan<br />

omstreeks 1970 5<br />

3


IV vuurtorenplan kenmerken<br />

or<strong>na</strong>mentiek Het gevelbeeld is ingetogen en wordt gekenmerkt door een hoge mate<br />

van soberheid. Gevelor<strong>na</strong>menten zijn <strong>na</strong>uwelijks aanwezig.<br />

materiaal en kleur De gevels zijn witgeschilderd, in aansluiting op de vuurtoren. De gevels<br />

van het hoekpand op de zuidpunt bestaan deels ook uit onbeschilderde<br />

rode baksteen. De bakstenen tuinmuren zijn eveneens witgeschilderd.<br />

Accenten (balustrades, kozijnen) in wit. Draaiende delen zijn<br />

overwegend witgeschilderd, de hier en daar voorkomende bruin<br />

geschilderde draaiende delen zijn waarschijnlijk oorspronkelijk.<br />

openbaar-privé De afscheiding van de terrassen voor de woningen geschiedt door<br />

rechte bakstenen tuinmuren. De terrassen bevinden zich iets boven<br />

maaiveld en zijn bereikbaar middels enkele treden. De overgang tussen<br />

openbaar en privé wordt hierdoor be<strong>na</strong>drukt.<br />

101


IV vuurtorenplan waardering<br />

waardering<br />

Gevelmateriaal en -kleur en gevelopbouw zijn sterk beeldbepalend.<br />

De bebouwing in het vuurtorenplan verkeert aan de buitenzijde nog in een goede<br />

originele toestand. De afwijkende vorm aan de Boulevardzijde maakt het tot een duidelijk<br />

onderscheidbaar deelgebied. Aan de andere zijden van het blok is het beeld meer in<br />

overeenstemming met de omliggende bebouwing.<br />

Doordat het blok net als hotel Savoy aan het noordelijke uiteinde van de Boulevard is wit<br />

geschilderd vormt niet de Waaier (zie Zeehospitium en zuidboulevard) maar dit blok een<br />

markering van het uiteinde van het <strong>na</strong> de oorlog herbouwde deel van de Boulevard.


IV vuurtorenplan criteria<br />

criteria bebouwing<br />

Omdat de vuurtoren is aangemerkt als monument worden bouwplannen volgens de monumentenwet<br />

getoetst. Huidige kenmerken vormen uitgangspunt bij aan-, ver- of nieuwbouw.<br />

Voor het overige deel van het vuurtorenplan gelden de volgende criteria:<br />

algemeen De bebouwing sluit zich aan bij de kenmerken zoals hiervoor benoemd.<br />

Voor bouwaanvragen die van invloed zijn op de waterkering geldt dat voldaan<br />

moet worden aan het vigerende beleid van het Hoogheemraadschap van<br />

Rijnland.<br />

Daar<strong>na</strong>ast gelden in aanvulling en/of afwijking hierop de volgende criteria en bouwmogelijkheden:<br />

structuur De vuurtoren staat solitair in de ruimte.<br />

De karakteristieke structuur van dit deel van de Boulevard moet behouden<br />

blijven. De verspringende rooilijn moet in stand worden gehouden.<br />

De bebouwingswand dient zoveel mogelijk gesloten te blijven.<br />

massa en vorm hoogte<br />

Woningen langs de Boulevard hebben geen doorgaande verticale<br />

gevelopbouw. Bebouwing bestaat uit drie bouwlagen met overwegend een<br />

terugliggende eerste en verder terugliggende tweede verdieping. Een vierde<br />

bouwlaag is niet toegestaan.<br />

Een bouwlaag op de begane grond meet maximaal 3,5 m, een hoger gelegen<br />

bouwlaag meet maximaal 3 meter.<br />

breedte<br />

Indien meerdere kavels <strong>na</strong>ast elkaar gelijktijdig (her)ontwikkeld worden en<br />

het pand is groter dan twee oorspronkelijke kavelbreedtes, dan moet de<br />

oorspronkelijke ritmiek in de rooilijn behouden blijven en tot uitdrukking worden<br />

gebracht in het gevelbeeld.<br />

dak<br />

Het dak is plat.<br />

103


Bebouwingsbeeld 3D vuurtorenplan bestaande situatie.<br />

Hoekpand Boulevard / Seinpoststraat


IV vuurtorenplan criteria<br />

Hoekpand<br />

Het hoekpand mag een afwijkende vorm hebben ten opzichte van de<br />

belendende panden. Hier mag de ligging van het pand als beëindiging en-of<br />

begin van de Boulevard tot uitdrukking worden gebracht. De maximale hoogte<br />

blijft drie bouwlagen.<br />

or<strong>na</strong>mentiek Reclameuitingen zijn alleen toegestaan boven deurposten en worden<br />

terughoudend vormgegeven.<br />

kleur- en materiaal De bebouwing wordt wit geschilderd. Wit stucwerk is ook toegestaan.<br />

Balustrades zijn opgebouwd uit ijzerwerk, eventueel in combi<strong>na</strong>tie met glas.<br />

Plaatmateriaal als balustrade is niet toegestaan.<br />

Accenten (balustrades, kozijnen) in wit. Draaiende delen overwegend wit, soms<br />

donker.<br />

De dakrand heeft geen overstek groter dan 10 cm.<br />

De detaillering is eenvoudig, helder en licht vormgegeven.<br />

De gevelopbouw sluit aan bij het oorspronkelijke beeld.<br />

Bij nieuw- of verbouw moet dezelfde detaillering worden toegepast als bij een<br />

aangrenzend buurpand.<br />

achterkanten<br />

algemeen Bij de bepaling van de maximale bouwdiepte van de hoofdgebouwen wordt<br />

een differentiatie aangebracht, teneinde de ruimtelijke effecten voor de<br />

aangrenzende percelen te beperken. Waar dit geen belemmeringen oplevert<br />

geldt dat de de bebouwing die zijn voorzijde heeft aan de Boulevard, va<strong>na</strong>f de<br />

Boulevard gemeten in principe max. 13 meter diep mag zijn als er hoger dan<br />

één bouwlaag wordt gebouwd. Bebouwing van maximaal één bouwlaag is als<br />

uitgangspunt op de gehele bouwkavel toegestaan. Raamopeningen in deze<br />

bebouwing moeten ten minste 3 meter van het buurpand verwijderd zijn.<br />

Tot maximaal 15 meter uit de voorgevelrooilijn zijn dakterrassen toegestaan.<br />

105


Hotel Savoy.


V. hotel Savoy kenmerken<br />

De Boulevard wordt aan beide uiteinden gemarkeerd of beëindigd door solitaire gebouwen.<br />

aan de noordzijde is dat hotel Savoy; aan de zuidzijde het gebouw de Waaier.<br />

algemeen Solitair wit gepleisterd blok van drie bouwlagen. Het gebouw vormt een<br />

domi<strong>na</strong>nt aanwezige markering van de Boulevard en is ondanks de<br />

geringe hoogte ook va<strong>na</strong>f Rijnmond goed zichtbaar. Het pand is één van<br />

de weinige aan de Boulevard overgebleven vooroorlogse gebouwen<br />

(1901). In 1916 is het ingrijpend verbouwd door J.J.P. Oud, daar<strong>na</strong> nog<br />

enkele malen gewijzigd. Desondanks is veel van het ontwerp van Oud<br />

nog aanwezig: plattegrond, de architectonisch en ruimtelijk interessante<br />

noord- en oostgevels en de in maat variërende bouwmassa’s. Het<br />

gebouw is een gemeentelijk monument.<br />

gebruik Hotel/restaurant/partycentrum.<br />

gevelopbouw Duidelijke horizontale geleding door verschillende karakters van de<br />

openingen op elke bouwlaag en de uitgesproken horecafunctie op de<br />

begane grond. Plat dak.<br />

gevelcompositie Blokvormig gebouw met uitspringende volumes op de begane grond.<br />

Sterke <strong>na</strong>druk op horizontale gelaagdheid, geen verticale accenten.<br />

or<strong>na</strong>mentiek Sober gevelbeeld zonder or<strong>na</strong>mentiek, uitgezonderd de gebogen<br />

vormen in de betonnen balustrade aan de zuidgevel.<br />

materiaal en kleur De gevels zijn witgepleisterd. De balustrade aan de tweede bouwlaag is<br />

107


3<br />

1<br />

Rijnmond<br />

Het noordelijke uiteinde van de<br />

Boulevard in 1905 en 1950 (bron:<br />

Katwijks Museum 2005).


Hotel Savoy kenmerken<br />

van onbeschilderd beton.<br />

Accenten (kozijnen en draaiende delen) zijn wit geschilderd met<br />

uitzondering van de bovenste verdieping, hier zijn de kozijnen<br />

donkerblauw en de draaiende delen wit.<br />

openbaar-privé Het gebouw grenst direct aan de openbare ruimte. In het seizoen<br />

vormen de terrassen een overgang tussen openbaar en privé.<br />

109


hotel Savoy waardering<br />

waardering<br />

Gevelmateriaal en -kleur en gevelopbouw zijn van essentieel belang voor het beeld van dit<br />

gebouw.<br />

Vanwege de status van gemeentelijk monument, de importantie van het werk van Oud en<br />

omdat het een van de weinige aan de Boulevard resterende vooroorlogse gebouwen is, dient<br />

op deze locatie zeer terughoudend te worden omgegaan met ontwikkelingsvragen. Voor het<br />

functioneren als eindemarkering is een grotere hoogte niet nodig, de afwijkende vorm en kleur,<br />

de solitaire ligging en de uitgesproken horecafunctie verlenen het gebouw voldoende status.


hotel Savoy criteria<br />

criteria<br />

Hotel Savoy is een gemeentelijk monument. Voor bebouwingsmogelijkheden is een<br />

monumentenvergunning noodzakelijk. Bebouwingsmogelijkheden sluiten in principe aan bij de<br />

kenmerken zoals beschreven in dit hoofdstuk.<br />

111


Deelgebied VI. Zeehospitium en Zuidboulevard.


Zeehospitium en Zuidboulevard inleiding<br />

In tegenstelling tot het bebouwde deel van de Boulevard, waar het grotendeels<br />

aaneengesloten bebouwingslint het beeld bepaalt, wordt de Boulevard ten zuiden van<br />

de Seinpoststraat in feite ingeklemd tussen twee duinenrijen. Deze dubbele duinenrij is<br />

kenmerkend voor dit deel van de Boulevard.<br />

Voor wat betreft de kenmerken en de criteria is het gebied op te splitsen in vier <strong>klein</strong>ere<br />

deelgebieden; te weten het gebouw de Waaier, het gebied van het Zeehospitium, de<br />

vrijstaande woningen aan de zuidkant van de duinen en het appartementengebouw op de<br />

hoek van de Boulevard met de Sportlaan.<br />

In dit hoofdstuk wordt eerst een ontwikkelingskader geschetst voor het gebied van het<br />

Zeehospitium, waar<strong>na</strong> voor de reeds bebouwde delen de kenmerken en criteria volgen.<br />

113


Voorlopige stedenbouwkundige opzet<br />

Zeehosterrein (bron: stedenbouwkundig<br />

plan / beeldkwaliteitplan voor het Rijnlands<br />

Zeehospitiumterrein te Katwijk, 2004).


Zeehospitium en Zuidboulevard ontwikkelingskader<br />

ontwikkelingskader Zeehospitium<br />

Het gebied ten zuiden van de Boulevard staat bekend als het Zeehospitium.<br />

Het terrein vormt de overgang van bebouwd Katwijk aan Zee <strong>na</strong>ar de zuidduinen.<br />

De eerste bebouwing van het RVC-terrein dateert van 1908 en is sindsdien als<br />

zorgcentrum in gebruik.<br />

Voor verdere achtergronden wordt verwezen <strong>na</strong>ar het hoofdstuk ‘cultuurhistorische<br />

achtergronden’.<br />

Het bebouwingslint van de Boulevard bepaalt het karakter van de badplaats<br />

Katwijk aan Zee; een <strong>klein</strong>schalige badplaats met eenvoudige hotelletjes en<br />

pensions direct gericht op zee.<br />

De Boulevard kent aan beide uiteinden een duidelijke beëindiging door middel<br />

van wit geschilderde of gepleisterde, duidelijk afwijkende bebouwing (Hotel Savoy<br />

aan de noordzijde en de panden van het vuurtorenplan aan de zuidzijde), welke<br />

desalniettemin duidelijk deel uit maken van de specifi eke <strong>klein</strong>schalige jaren ’50<br />

bebouwing.<br />

Het karakter, de vormentaal en het kleurgebruik van de bestaande bebouwing op<br />

het terrein van het Zeehospitium zijn wezenlijk anders dan dat van de Boulevard.<br />

Bebouwing ten zuiden van het bebouwingslint aan de Boulevard is schaars en is<br />

vrijstaand, zodat duidelijke doorzichten <strong>na</strong>ar het achterliggende landschap bestaan.<br />

De bebouwing van het Zeehospitium ligt grotendeels verscholen achter het duin<br />

en is va<strong>na</strong>f de weg niet zichtbaar. Het duinlandschap is bepalend, zowel voor het<br />

karakter van het Zeehospitium als voor de inkadering van de Boulevard.<br />

Deze afwisseling tussen de Boulevard in het noorden en het duin met <strong>klein</strong>schalige<br />

115


Zeehospitium en Zuidboulevard ontwikkelingskader<br />

bebouwing aan de zuidzijde is wat Katwijk aan Zee haar specifi eke karakter geeft<br />

en waarvoor mensen <strong>na</strong>ar Katwijk afreizen om vakantie te vieren.<br />

Deze zaken pleiten ervoor om niet te streven <strong>na</strong>ar het ‘doortrekken’ van het<br />

bebouwingslint van de Boulevard maar aan te sluiten bij het beeld en de<br />

functie van het nieuwe Zeehosterrein, waarvoor door Kuiper Compagnons een<br />

stedenbouwkundig- en beeldkwaliteitplan is opgesteld. ‘<br />

Dit plan betreft een ontwikkeling in fases waarbij met uitzondering van de zone<br />

evenwijdig aan de Boulevard de bebouwing al haar defi nitieve positionering kent.<br />

Boulevard en Zeehospitium blijven ruimtelijk en functioneel twee duidelijk<br />

begrensde gebieden.<br />

De bebouwing op het Zeehosterrein maakt een verbinding tussen zee en<br />

landschap, strand en duinen. Zij is dan ook alzijdig georiënteerd en kent geen<br />

duidelijke voor- en achterkanten.<br />

Uitgangspunt bij de totstandkoming van het oude hoofdgebouw was dat het met<br />

zijn positie op de hoogste duintop uit kon kijken over de zee. Het is gewenst<br />

om bij verdere nieuwbouwontwikkelingen zoveel mogelijk het uitzicht vanuit dit<br />

hoofdgebouw over zee te blijven bieden, ook va<strong>na</strong>f de begane grond.<br />

Tevens is het gewenst om nieuwbouw achter de duinen geen monumentale entree<br />

va<strong>na</strong>f de Boulevard te geven, zodat de duinenrij visueel doorgezet kan worden en<br />

de huidige beleving gewaarborgd kan blijven.<br />

Grootschalige hoogbouw is niet gewenst. Ook hiermee wordt de eigenheid van<br />

Katwijk aan Zee geweld aan gedaan. Het aan de zuidpunt gelegen grootschalige<br />

appartementenhotel doet reeds afbreuk aan de samenhang van bebouwing in<br />

het gebied, mede door het feit dat het niet achter de duinenrij is neergezet. Voor<br />

grootschalige hotels is ruimte in Zandvoort, Scheveningen en Noordwijk.


Zeehospitium en Zuidboulevard ontwikkelingskader<br />

Naast deze ruimtelijke kaders is het ook vanuit functioneel oogpunt niet wenselijk<br />

om aan deze zuidzijde grote hotels en/ of appartementengebouwen te situeren.<br />

De huidige Boulevard heeft al een duidelijk centrumgebied met voorzieningen.<br />

Grootschalige ontwikkeling in dit deel betekent concurrentie voor het centrum.<br />

Toeristenhotels passen tevens niet bij de functie van het terrein. Zowel in<br />

het verleden als in het heden worden er in dit gebied verschillende zorg- en<br />

woonfuncties ondergebracht. Vroeger voor tuberculosepatientjes, tegenwoordig<br />

wordt bredere zorg voor verschillende mensen met een functiebeperking<br />

aangeboden in combi<strong>na</strong>tie met wonen voor zowel deze groep als voor niet<br />

beperkten.<br />

Verdere bebouwing op het Zeehospitium terrein achter de duinrand is mogelijk,<br />

maar dit dient terughoudend te zijn in schaal en vormgeving en zich in te passen<br />

in het landschap. Hierbij past een ‘<strong>na</strong>tuurlijk’ kleur- en materiaalgebruik.<br />

Voor wat betreft de exacte situering, de hoogte en de grootte van de footprint van<br />

nieuwe bebouwing zijn meerdere ontwikkelingsstrategieën denkbaar. Hiervoor<br />

is <strong>na</strong>der onderzoek noodzakelijk, dat valt binnen het kader van het pro-ject<br />

Zeehospitium.<br />

117


Seinpoststraat


Zeehospitium en Zuidboulevard kenmerken<br />

kenmerken overig gebied Zuidboulevard<br />

Naast het nog te ontwikkelen gebied van het Zeehospitium terrein bevindt zich aan de<br />

noordzijde nog het gebouw de Waaier (deel uitmakend van het Zeehosterrein) en aan de<br />

zuidzijde een drietal woningen en een appartementengebouw.<br />

de Waaier<br />

algemeen Waaiervormig gebouw, met de punt <strong>na</strong>ar de Boulevard, uitwaaierend<br />

richting Zeehospitium. Solitair, als zodanig markering van het<br />

uiteinde van de verder vooral uit collectieve/samengestelde wanden<br />

opgebouwde Boulevard.<br />

gebruik Niet bekend.<br />

gevelopbouw Eén bouwlaag met plat dak.<br />

gevelcompositie Duidelijk onderscheid tussen een benedendeel (met grote vensters)<br />

en een bovendeel met <strong>klein</strong>e vensters, hetgeen wordt be<strong>na</strong>drukt door<br />

de goed zichtbare horizontale betonnen constructie. De regelmatig<br />

uitspringende accenten op het benedendeel zorgen hier tevens voor<br />

een verticale geleding.<br />

or<strong>na</strong>mentiek Ontbreekt.<br />

materiaal en kleur Onbeschilderde baksteen. De betonnen constructiedelen van<br />

vloer en dak zijn zichtbaar gelaten en witgeschilderd. Tuinmuren in<br />

onbeschilderde baksteen. Kozijnen in afwijking van vrijwel alle overige<br />

bebouwing aan de Boulevard in blauw en groen.<br />

119


Zeehospitium en Zuidboulevard kenmerken<br />

openbaar-privé Scheiding tussen openbaar en privé middels platte bakstenen<br />

tuinmuren<br />

woningen in de duinrand<br />

algemeen Vrijstaande woningen gericht op zee<br />

gebruik Woningen<br />

gevelopbouw Twee bouwlagen met platte of licht hellende kap.<br />

gevelcompositie Aymmetrische indeling in twee of drie ongeveer even brede beuken.<br />

Grote vensters in de woonvertrekken, <strong>klein</strong>ere in de slaapvertrekken.<br />

Voordeuren zijn in het gevelvlak geplaatst en springen niet in of uit.<br />

Balkons zijn inpandig en gericht op zee.<br />

or<strong>na</strong>mentiek Ingetogen gevelbeeld waarin or<strong>na</strong>mentiek ontbreekt.<br />

materiaal en kleur Lichte bakstenen gevels (mogelijk witgeschilderd).<br />

Geen eenduidige kleurstelling van de accenten.<br />

openbaar-privé De bebouwing licht half in het duin. De duinen vormen zo een<br />

<strong>na</strong>tuurlijke scheiding tussen openbare en private ruimte. Deze is<br />

bereikbaar via de inritten <strong>na</strong>ar de entrees en garages.<br />

appartementengebouw<br />

algemeen Samengesteld volume parallel aan de Boulevard.<br />

gebruik Appartementen<br />

121


Zeehospitium en Zuidboulevard kenmerken<br />

gevelopbouw Het noordelijke deel van het gebouw is uitgevoerd in drie bouwlagen<br />

met platte kap. De onderste bouwlaag springt enkele meters <strong>na</strong>ar<br />

voren, het dak van deze bouwlaag vormt het balkon voor de tweede<br />

bouwlaag. Het zuidelijke deel bestaat uit vijf bouwlagen met parallel aan<br />

de straat gebogen kap. Elke bouwlaag springt terug ten opzichte van de<br />

ondergelegen laag waardoor ruimte is gecreëerd voor balkons.<br />

gevelcompositie Asymmetrische indeling in een laag en een hoog deel. De verdiepingen<br />

van het lage bouwdeel liggen <strong>na</strong>ar achteren en wijken hierdoor af van<br />

de onderste bouwlaag.<br />

Duidelijke verticale geleding door de herhaling van identieke<br />

appartementen met een inpandig balkon in de linker beuk. Het hoge<br />

bouwdeel bestaat uit een aantal verspringende blokken waaraan en<br />

waarop balkons zijn gerealiseerd.<br />

or<strong>na</strong>mentiek Sober gevelbeeld zonder or<strong>na</strong>mentiek.<br />

materiaal en kleur Witte bakstenen gevels.<br />

Dak met grijze bitumeuze dakbedekking en geel geschilderde daklijsten.<br />

Hekwerk van de balustrades zijn voorzien van een blauwe coating en<br />

blauw getinte glazen panelen. Kozijnen en deuren zijn witgeschilderd.<br />

De bovenste verdieping van de gevel van het hoge bouwdeel is voorzien<br />

van wit plaatmateriaal.<br />

openbaar-privé Het gebouw ligt bovenop het duin, die een <strong>na</strong>tuurlijke scheiding vormt<br />

tussen openbaar en privé. De entree, op de uiterste zuidwestpunt van<br />

het gebouw grenst direct aan de straat.<br />

123


Zeehospitium en Zuidboulevard waardering<br />

waardering<br />

Zeehosterrein<br />

De inpassing in de <strong>na</strong>tuurlijke omgeving van het duinlandschap is de belangrijkste kwaliteit<br />

van de bebouwing van het Zeehospitium van Katwijk aan Zee. Het duinlandschap, de (zicht)<br />

relatie met de zee en de o<strong>na</strong>angetaste bovenste duinenrij zijn bepalend voor het karakter van<br />

dit gebied.<br />

de Waaier<br />

Gevelmateriaal en gevelopbouw zijn kenmerkend voor dit gebouw.<br />

De Waaier vormt in principe de markering van het zuidelijke uiteinde van de Boulevard.<br />

De veel verder zuidelijk gelegen bebouwing heeft geen relatie met de Boulevard. Doordat<br />

de bebouwing van het <strong>na</strong>astgelegen vuurtorenplan aan de zijde van de Boulevard is wit<br />

geschilderd, hebben aan de zuidzijde niet het lage en van grotere afstand slecht zichtbare<br />

gebouw ‘de Waaier’ de markering, maar de appartementen in het vuurtorenplan. De Waaier<br />

vormt niet de expliciete markering van het uiteinde zoals hotel Savoy dat doet. De Waaier is<br />

daardoor voor de inkadering van de Boulevard van minder belang.<br />

woningen en appartementengebouw<br />

De modernistische vormgeving en platte kappen zijn kenmerkend voor de bebouwing in<br />

dit gebied. Kenmerkend voor de lagere woonbebouwing is verder de vrijstaande ligging,<br />

halfverdiept in het duin.<br />

Een relatie met de aaneengesloten bebouwing langs de Boulevard ontbreekt door de grote<br />

afstand.<br />

Door de grote afwijkingen in vorm, hoogte en materiaalgebruik ten opzichte van de overige<br />

bebouwing langs de kuststrook is het appartementengebouw van ondergeschikt belang voor<br />

de bebouwingsstructuur. Het gebouw valt eigenlijk uit de toon.


Zeehospitium en Zuidboulevard criteria<br />

criteria<br />

de Waaier<br />

De Waaier is een gemeentelijk monument. Nieuwbouw, maar ook aan-, uit- of verbouw<br />

wordt getoetst volgens regels van de monumentenwet en sluit in principe aan bij de<br />

kenmerken zoals beschreven in dit hoofdstuk.<br />

Zeehospitium<br />

algemeen De bebouwing voldoet aan de beeldkwaliteiteisen zoals<br />

gesteld in het stedenbouwkundig plan voor het Rijnlands<br />

Zeehospitium te Katwijk van Kuiper Compagnons. Daar<strong>na</strong>ast<br />

dienen nieuwe ontwikkelingen binnen een nog <strong>na</strong>der te bepalen<br />

ontwikkelingsstrategie te passen in het kader van het project<br />

zeehospitium.<br />

structuur Bebouwing is meerzijdig georiënteerd.<br />

Een doorzicht van het Hoofdgebouw uit 1908 <strong>na</strong>ar zee dient<br />

behouden te blijven. Een eventuele entree va<strong>na</strong>f Boulevardzijde<br />

wordt informeel vormgegeven. De duinenrij moet visueel doorgezet<br />

worden zonder grote onderbrekingen.<br />

massa en vorm Zowel wat betreft bouwhoogte als footprint zijn meerdere<br />

ontwikkelingsstrategieën denkbaar. Deze dienen in het kader van<br />

het project zeehospitium <strong>na</strong>der onderzocht te worden.<br />

kleur en materiaal In architectuur en materiaalkeuze dient aangesloten te worden bij<br />

de rest van de bebouwing op het Zeehosterrein.<br />

125


Zeehospitium en Zuidboulevard criteria<br />

woningen / appartementencomplex<br />

algemeen De bebouwing sluit zich aan bij de kenmerken zoals hiervoor<br />

genoemd.<br />

Voor bouwaanvragen die van invloed zijn op de waterkering<br />

geldt dat voldaan moet worden aan het vigerende beleid van het<br />

Hoogheemraadschap van Rijnland.<br />

Daar<strong>na</strong>ast gelden in aanvulling en/of afwijking hierop de volgende criteria en<br />

uitbreidingsmogelijkheden:<br />

structuur De bebouwing mag niet aan elkaar groeien tot een bebouwingslint,<br />

bebouwing is hier ‘te gast’ in het landschappelijk beeld en dient<br />

vrijstaand te blijven.<br />

massa en vorm Uitbreidingen in de hoogte zijn niet toegestaan.<br />

kleur- en materiaal Kleur en materiaalkeuze sluiten aan bij de bestaande bebouwing.<br />

Bij voorkeur wordt gebruik gemaakt van lichte kleuren. Uitbreidingen<br />

kunnen ook hoofdzakelijk in glas worden gerealiseerd.<br />

127


Huidig uitzicht op strand en zee va<strong>na</strong>f Voorstraat / centrumgebied Boulevard, in de toekomst zal hier een pleinruimte ontstaan.


openbare ruimte kenmerken<br />

algemeen Het openbaar gebied rond de Boulevard is recent heringericht.<br />

Het beeld van de openbare ruimte is rustig en heeft een continu<br />

karakter. De tijdloze uitstraling sluit goed aan bij de architectonische<br />

karakteristiek van de bebouwing enerzijds en het beeld van duinen en<br />

strand anderzijds. Op enkele plekken (met <strong>na</strong>me het Zeeplein voor het<br />

centrumgebied) is de herinrichting nog niet voltooid, hiervoor zijn al<br />

defi nitieve plannen ontwikkeld door ontwerpbureau Marlies van Diest.<br />

profi lering Het profi el van de Boulevard is opgebouwd uit een dubbele rijstrook,<br />

aan de zijde van de Boulevard gefl ankeerd door een parkeerstrook<br />

met trottoir en aan de zijde van de zee door een fi etspad en een brede<br />

wandelprome<strong>na</strong>de. De weg is voorzien van een donkergrijze afdeklaag,<br />

(voor<strong>na</strong>melijk asfalt, aan de zuidzijde van de Boulevard ook betonsteen).<br />

Het fi etspad is zandkleurig. Zowel aan de strandzijde als aan de<br />

bebouwingszijde zijn de voetpaden voorzien van een gemêleerd patroon<br />

in lichte kleurstellingen.<br />

pleinruimtes Langs de Boulevard komen verschillende pleinruimtes voor. Va<strong>na</strong>f de<br />

Rijnmond <strong>na</strong>ar het zuiden betreft dat eerst een terrasruimte voor hotel<br />

Savoy. De tweede pleinruimte is een verbreding van het trottoir bij<br />

het centrumdeel van de Boulevardbebouwing. Hier staan ook enkele<br />

terrassen. Aan de overzijde is een parkeerterrein gelegen, waardoor het<br />

zicht op de zee en het strand wordt belemmerd.<br />

In het op stapel staande ontwerp voor dit Zeeplein worden deze<br />

parkeerplaatsen verwijderd en krijgt het plein een nieuwe inrichting.<br />

Ook het Sint Andreasplein zal opnieuw worden ingericht en in stijl<br />

aansluiten bij de rest van de openbare ruimte.<br />

129


openbare ruimte kenmerken<br />

Tegenover de B.J. Blommerstraat (in de buurt van de St. Andreaskerk)<br />

is een ontworpen pleinruimte gesitueerd, met tegels in verschillende<br />

mozaiekpatronen. De kleurstellingen sluiten aan bij de inrichting van de<br />

openbare ruimte.<br />

Bij de vuurtoren is het Vuurbaakplein gelegen. Dit plein heeft een sobere<br />

inrichting en zorgt voor een onderbreking van het bebouwingsbeeld<br />

waardoor de vuurtoren, die op een voetstuk is geplaatst, beter tot zijn<br />

recht komt.<br />

kiosken Op regelmatige afstand zijn langs de Boulevard plaatsen voor (tijdelijke)<br />

kiosken gecreëerd. Met hun vlaggen en parasols dragen zij bij aan een<br />

positieve toeristisch-recreatieve uitstraling van de Boulevard.<br />

straatmeubilair Binnen de herinrichting van de openbare ruimte is langs de Boulevard<br />

gekozen voor een vast palet van banken, fi etsenrekken, lantaarnpalen,<br />

prullenbakken en andere or<strong>na</strong>menten. Deze worden over de gehele<br />

Boulevardzone toegepast. Af en toe is een accent geplaatst in de vorm<br />

van bijvoorbeeld een afwijkende bank.<br />

131


openbare ruimte waardering<br />

waardering<br />

De inrichting van de openbare ruimte langs de Boulevard is karakteristiek voor<br />

Katwijk aan Zee. Met veel oog voor detail is gekeken <strong>na</strong>ar profi lering en kleur- en<br />

materiaalgebruik van zowel bestrating als or<strong>na</strong>menten.<br />

Vooral het trottoir <strong>na</strong>ast de duinen en het strand is een aange<strong>na</strong>me fl aneerstrook<br />

met uitzicht op zee.<br />

Ondanks deze goede kwaliteiten ontbreekt juist bij het centrumgedeelte (omgeving<br />

Voorstraat) de directe relatie met de zee. Hoewel hier de Boulevard veel lager is<br />

gelegen (bij<strong>na</strong> op zeeniveau) dan meer <strong>na</strong>ar het noorden of het zuiden, is door de<br />

aanwezigheid van veel auto’s het zicht op het strand en de duinen vrijwel nihil. Dit<br />

geldt zowel langs de weg als op het aansluitende parkeerterrein.<br />

In de nieuwe plannen voor de openbare ruimte van Marlies van Diest is dit probleem<br />

al meegenomen en wordt dit gebied grotendeels autovrij nieuw ingericht.<br />

kustversterking<br />

De aanstaande kustversterking zal consequenties hebben voor de huidige en<br />

toekomstige inrichting van de openbare ruimte. Bij herinrichting van (delen van) de<br />

Boulevard zal in stijl en sfeer zoveel als mogelijk aansluiting worden gezocht bij de<br />

uitstraling van de nieuw ingerichte delen van de openbare ruimte.


openbare ruimte criteria<br />

criteria<br />

algemeen De inrichting van de Boulevard moet als één samenhangend geheel<br />

worden gezien.<br />

Bij kustversterkingsmaatregelen is het van belang de (zicht)relatie<br />

tussen Boulevard en zee zo veel mogelijk in stand te houden.<br />

De Boulevard en het duinlandschap moet weer één samenhangend<br />

geheel worden.<br />

Voor bouwaanvragen die van invloed zijn op de waterkering<br />

geldt dat voldaan moet worden aan het vigerende beleid van het<br />

Hoogheemraadschap van Rijnland.<br />

profi lering Het profi el langs de Boulevard moet helder en duidelijk worden<br />

vormgegeven. Vooral de ruimte voor voetganger en fi etser moet<br />

voldoende zijn en duidelijk worden vormgegeven.<br />

In de openbare ruimte wordt gezocht <strong>na</strong>ar verruimingsmogelijkheden<br />

voor de voetganger en het verminderen van de domi<strong>na</strong>ntie van<br />

(geparkeerde) auto’s in het straatbeeld, met <strong>na</strong>me in het centrumgebied<br />

van de Boulevard. Dit kan gerealiseerd worden door het gebied rond de<br />

Voorstraat in te richten als verblijfsgebied, waar de auto ‘te gast’ is.<br />

Voor de remming van het verkeer dienen er oversteekplaatsen in het<br />

wegprofi el te komen.<br />

pleinruimtes Pleinruimtes dienen voor<strong>na</strong>melijk voor rust en openheid in de hectiek<br />

van het fl aneren langs de Boulevard.<br />

Voor het centrumgebied is een open ruimte richting het strand<br />

gewenst, om Katwijk hier direct bij de zee te betrekken en in de buurt<br />

van het centrum een groter functioneel plein te hebben voor markten,<br />

133


Open ruimtes Boulevard


openbare ruimte criteria<br />

manifestaties en dergelijke.<br />

Ook bij eventuele kustversterkingsmaatregelen zal in de ruimte voor<br />

het centrumdeel van de Boulevard een zichtbare verbinding voor<br />

voetgangers met het water moeten worden gerealiseerd.<br />

Eventueel kan de pleinruimte in de buurt van de kerk worden ingericht<br />

als parkeerterrein. Deze ruimte is te ver van het centrum gelegen om<br />

optimaal te kunnen benutten.<br />

Het Andreasplein wordt opnieuw ingericht en gaat in stijl aansluiten bij<br />

de openbare ruimte van de Boulevard.<br />

kiosken Verrijdbare kiosken/s<strong>na</strong>ckwagens staan op regelmatige afstand van<br />

elkaar op daarvoor door de gemeente aangewezen plekken.<br />

Een kiosk heeft inclusief reclamebord een maximale hoogte van 4 meter.<br />

De hoofdkleur van de kiosk is wit. Vaste kiosken zijn wit of (indien<br />

opgebouwd uit hout) houtkleurig danwel wit geschilderd.<br />

Elke kiosk/s<strong>na</strong>ckwagen heeft maximaal één uitklapbord binnen een<br />

straal van maximaal 10 meter van zijn verkooppunt;<br />

In reclameuitingen en vlaggen worden geen fl uorescerende kleuren<br />

toegepast.<br />

straatmeubilair Straatmeubilair zoals fi etsenstallingen, prullenbakken, lantaarnpalen en<br />

banken dienen voor de gehele Boulevard op elkaar afgestemd te zijn en<br />

dienen een terughoudende vormgeving te hebben, zodat de eigenheid<br />

van Katwijk aan Zee niet wordt overstemd.<br />

Voor bijzondere plekken (langs pleinen en inhammen) kan af en<br />

toe gebruik gemaakt worden van andere or<strong>na</strong>menten dan voor de<br />

begeleiding van de Boulevard.<br />

135


Zicht over de Boulevard.


aanbevelingen<br />

Om de beeldkwaliteitaspecten die in dit plan zijn<br />

benoemd in de toekomst van de Boulevard(bebouwing)<br />

in te bedden zijn de volgende zaken aan te bevelen.<br />

• De ‘eenheid in verscheidenheid’ van de<br />

bebouwingslinten van de Boulevard dient gekoesterd<br />

te worden.<br />

• Het duidelijke onderscheid in deelgebieden binnen<br />

het geheel van de Boulevard tussen Rijnmond en<br />

Seinpoststraat dient behouden te blijven.<br />

• Binnen dit grotere geheel kan het hoofdgebouw<br />

van hotel Noordzee (aan de Boulevard nr. 72)<br />

worden aangewezen als gemeentelijk monument.<br />

Dit pand op deze plek is van grote kenmerkende<br />

waarde voor de wederopbouwarchitectuur langs de<br />

Boulevard en stijgt individueel uit boven de overige<br />

bebouwing. Vervangende nieuwbouw of grootschalige<br />

aanpassingen zijn hier niet gewenst. Om deze reden<br />

wordt toetsing op basis van de monumentenwet<br />

voorgesteld.<br />

• In de bestemmingsplannen die gelden voor dit gebied,<br />

te weten Bestemmingsplan ‘Centrum’ uit 1999,<br />

‘Centrum 1e herziening’ uit 2005, Bestemmingsplan<br />

Katwijk aan Zee 2004, Bestemmingsplan ‘Katwijk<br />

aan Zee 1982’ (gedeeltelijk) en het bestemmingsplan<br />

‘Dakopbouwen’ uit 2001 zijn specifi eke maten<br />

opgegeven voor bijvoorbeeld dakhoogtes,<br />

panddieptes etc. Met <strong>na</strong>me in het deelgebied II<br />

Centrum uit dit beeldkwaliteitplan worden ruimere<br />

bouwmogelijkheden gegeven, eve<strong>na</strong>ls voor<br />

•<br />

•<br />

•<br />

bebouwing op de achterterreinen van de kavels.<br />

Voor het benutten van de mogelijkheden uit dit<br />

beeldkwaliteitplan is (gedeeltelijke) herziening van<br />

deze bestemmingsplannen noodzakelijk.<br />

Bij aanpassing van de bestemmingsplannen<br />

is voor het centrumgebied zoveel mogelijk een<br />

hotel- of andere horecafunctie gewenst. Buiten het<br />

centrumgebied geldt voor<strong>na</strong>melijk een woonfunctie,<br />

waarbij pensions zijn toegestaan. In het gebied dat in<br />

dit beeldkwaliteitplan is ondergebracht in deelgebied I,<br />

Bebouwingslint heeft de bebouwing de uitstraling van<br />

eengezinswoningen (appartementencomplexen zijn<br />

niet gewenst).<br />

Indien opnieuw gekeken wordt <strong>na</strong>ar de inrichting<br />

van de openbare ruimte langs de Boulevard is het<br />

wenselijk de auto zoveel mogelijk uit het centrumdeel<br />

te blijven weren en het gebied hiervoor als<br />

verblijfsgebied in te richten, waar de auto ‘te gast’ is.<br />

Ook bij eventuele kustversterkingsmaatregelen is het<br />

belangrijk dat va<strong>na</strong>f het centrumgebied een zo direct<br />

mogelijke verbinding met de zee wordt gelegd voor<br />

de voetganger. Bijvoorbeeld door de aanleg van een<br />

panoramaterras.<br />

137


ijlage: bronnen<br />

archief gemeente Katwijk<br />

Het archief van het gemeentebestuur van Katwijk, 1932-<br />

1945, 1b Wederopbouw en herstellen van werken:<br />

- Dossier inzake het voorbereiden van het<br />

wederopbouwplan, dossiernr. 370<br />

Het archief van het gemeentebestuur van Katwijk, 1946-<br />

1959, I Openbare werken, 1a Bebouwing van gronden:<br />

- Stukken betreffende het bouwrijp maken van gronden,<br />

1945-1960, Terreinen langs de Boulevard, 1945-<br />

1951, dossiernr. 534<br />

Het archief van het gemeentebestuur van Katwijk, 1946-<br />

1959, I Openbare werken, 1b Wederopbouw en herstel<br />

van werken:<br />

- Dossiers inzake de overneming van inschrijvingen in<br />

het grootboek voor de wederopbouw en de<br />

vaststelling van het kernplan voor de wederopbouw,<br />

1948-1954, dossiernr. 545;<br />

- Dossiers inzake het uitoefenen van de supervisie<br />

door architecten over de wederopbouwwerken, 1944-<br />

1955, dossiernr. 546<br />

Het archief van het gemeentebestuur van Katwijk, 1946-<br />

1959, 7 Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting, 7a<br />

Uitbreidingsplannen:<br />

- Raadsbesluit tot vaststelling van het uitbreidingsplan<br />

1946, waarin opgenomen het wederopbouwplan en<br />

de regeling van de bebouwde kom van de gemeente,<br />

met bijlagen, 1944-1948, dossiernr. 674;<br />

- Raadsbesluit tot partiële herziening van het<br />

uitbreidings- en wederopbouwplan 1946 voor de<br />

omgeving van de vuurtoren, met bijlagen, 1947-1950,<br />

dossiernr. 675;<br />

- Dossiers inzake het beëindigen van de<br />

stedebouwkundige werkzaamheden van de heer H.<br />

van der Kloot Meijburg alsmede de aanwijzing van de<br />

heer ir. S.J. van Embden tot zijn opvolger, 1952-1959,<br />

dossiernr. 678;<br />

- Verslagen van besprekingen met het<br />

architectenbureau S.J. van Embden te Delft inzake<br />

verschillende stedebouwkundige aanlegenheden, met<br />

bijlagen, 1953-1958, dossiernr. 679;<br />

- Raadsbesluit tot intrekking van het uitbreidingsplan<br />

1946 in hoofdzaken, met bijlagen, 1958-1959,<br />

dossiernr. 681;<br />

Het archief van het gemeentebestuur van Katwijk, 1946-<br />

1959, 7 Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting, 7b<br />

Volkshuisvesting; woningbouw:<br />

- Stukken betreffende de bouw van woningen in het<br />

oude dorp Katwijk aan Zee, 1946-1968, Andreashof<br />

<strong>na</strong>bij de Oude Kerk, dossiernr. 696;<br />

- Stukken betreffende de bouw van woningen in het<br />

139


ijlage: bronnen<br />

oude dorp Katwijk aan Zee, 1946-1968, 59 woningen<br />

in het zgn. “Vuurtorenplan”, 1948-1955, dossiernr.<br />

698<br />

boeken<br />

K. Bosma en C. Wage<strong>na</strong>ar (red.), Een geruisloze<br />

doorbraak, de geschiedenis van architectuur en<br />

stedebouw tijdens de bezetting en de wederopbouw<br />

van Nederland, Rotterdam: NAi Uitgevers 1995. Hieruit:<br />

hoofdstuk 9 De kuststrook - De verloren droom. De<br />

wederopbouw van de kustplaatsen, pp. 462-468, 475-<br />

477<br />

E. van Es, De modernisering van Scheveningen-Bad.<br />

Wederopbouwplannen voor de badplaats 1945-1971,<br />

afstudeerscriptie Kunstgeschiedenis, Vrije Universiteit,<br />

Amsterdam maart 2002<br />

Rijksdienst voor het Natio<strong>na</strong>le Plan (S.E. Kouwe,<br />

G.H.L. Zeegers e.a.), Beschouwingen betreffende de<br />

wederopbouw der Noordzeebadplaatsen, Den Haag:<br />

Staatsdrukkerij 1947 (Rijksuniversiteit Nijmegen,<br />

Universiteitsbibliotheek, Tz b 860)<br />

K. Bosma, A. Mekking, K. Ottenheym en A. van<br />

der Woud (red.), Bouwen in Nederland. 600-2000,<br />

Waanders, Zwolle 2007<br />

D. Broekhuizen, Openluchtscholen in Nederland.<br />

Architectuur, onderwijs en gezondheidszorg 1905-2005,<br />

Uitgeverij 010, Rotterdam 2005<br />

artikelen<br />

W.E. Boerman e.a., Badplaatsen, monografi e van de<br />

Stichting Bouw, oktober 1946<br />

S.J. van Embden, Woningbouw aan de Rijnmond te<br />

Katwijk aan Zee, in: Bouwkundig Weekblad, orgaan<br />

van de Koninklijke Maatschappij tot bevordering<br />

der Bouwkunst, Bond van Nederlandse Architecten<br />

B.N.A., 1963 pp. 173-175 (Rijksuniversiteit Nijmegen,<br />

Univertsiteitsbibliotheek Tz b 4953)<br />

Herstel- en uitbreidingsplan Katwijk, in: Bouw, centraal<br />

weekblad voor het bouwwezen, 12 januari 1946, p. 54<br />

H. van der Kloot Meijburg, Katwijk, herstel gecombineerd<br />

met een uitbreidingsplan, in: Bouw, centraal weekblad<br />

voor het bouwwezen, 6 april 1946, pp. 341-345<br />

A.J. van der Steur, Samenwerking der architecten bij den<br />

wederopbouw van Katwijk, in: Bouw, centraal weekblad<br />

voor het bouwwezen, 6 april 1946, p. 346


ijlage: bronnen<br />

V.O.F. Architectenbureau Piet Onderwater & partners,<br />

gevelbeelden bestaande situatie.<br />

Zeehos Getij, <strong>na</strong>tuurlijk samen wonen. Nieuwsbrief over<br />

de bouw op het Zeehosterrein, nr 1, mei 2006, nr.2,<br />

november 2006<br />

beleidsnota’s<br />

BRO, Gemeente Katwijk, Bestemmingsplan ‘Centrum’, 4<br />

maart 1999<br />

Gemeente Katwijk, Bestemmingsplan ‘Centrum’,<br />

september 2005<br />

Gemeente Katwijk, Bestemmingsplan dakopbouwen, juli<br />

2001<br />

Gemeente Katwijk, bestemmingsplan Katwijk aan Zee,<br />

augustus 1982<br />

Gemeente Katwijk, bestemmingsplan Katwijk aan Zee<br />

2004, december 2005<br />

ArchitectenCie, Katwijk, een zee aan mogelijkheden.<br />

Brede structuurvisie 2005-2020, mei 2007<br />

Zandvoort Ordening en Advies, Beeldkwaliteitplan<br />

Katwijk aan Zee, januari 1998<br />

Marlies van Diest Tuin Stad Landschap, Boulevard<br />

Katwijk aan Zee (inrichtingsplan), mei 2005<br />

Gemeente Katwijk, Discussienota Beeldkwaliteit<br />

Katwijkse Boulevardbebouwing, januari 2007<br />

Projectgroep Zwakke Schakel Katwijk / gemeente<br />

Katwijk, / Hoogheemraadschap van Rijnland / Provincie<br />

Zuid Holland, Ruimtelijke verkenning kustveiligheid en<br />

Ruimtelijke kwaliteit Katwijk aan Zee, januari 2007<br />

Royal Haskoning Utrecht, Welstandsnota Katwijk, maart<br />

2004<br />

Gemeente Den Haag, Dienst Stedelijke Ontwikkeling,<br />

Bestemmingsplan Strand (voorontwerp), maart 2006<br />

Soeters Van Eldonk Ponec Architecten,<br />

Beeldkwaliteitplan Noordwijk aan Zee, september 2005<br />

KuiperCompagnons, stedenbouwkundig plan /<br />

beeldkwaliteitplan voor het Rijnlands Zeehospitium<br />

terrein te Katwijk, september 2004<br />

141


ijlage: Amendement<br />

Amendement bij Rraadsbesluit<br />

Beeldkwaliteitplan Boulevard Katwijk,<br />

met algemene stemmen aangenomen.<br />

De raad van de gemeente Katwijk, bijeen op 2 juli 2009,<br />

Constaterende dat:<br />

a) het Beeldkwaliteitplan Boulevard Katwijk een afwijking<br />

van het stedenbouwkundig plan voor het Zeehospitium<br />

uit 2004 mogelijk maakt, <strong>na</strong>melijk door een solitair<br />

gebouw met een voorgestelde hoogte van maximaal 30<br />

meter + NAP en een maximale footprint van 1600 m2 toe<br />

te staan (samenvatting, pagi<strong>na</strong> 7);<br />

b) het Beeldkwaliteitplan Boulevard Katwijk in het gebied<br />

Zeehospitium en Zuidboulevard achter de duinen ruimte<br />

laat voor één solitair gebouw met een alzijdige oriëntatie<br />

<strong>na</strong>ar de zee en de duinen;<br />

c) Er in het betreffende gebied in de <strong>na</strong>bije toekomst 4<br />

hogere gebouwen worden gerealiseerd met een alzijdige<br />

oriëntatie <strong>na</strong>ar de zee en de duinen.<br />

Overwegende dat:<br />

a) het college <strong>na</strong>der dient aan te tonen waarom het<br />

een hoger en groter gebouw op het terrein van het<br />

Zeehospitium voorstelt dan in 2004 is afgesproken;<br />

b) het gebied van het zeehospitium in de duinen uniek<br />

is, en bebouwing daarom beperkt dient te worden<br />

gehouden;<br />

c) de discussie in 2004 uitvoerig is geweest en niet al 5<br />

jaar later dient te worden geopend.<br />

Voegt aan het besluit toe:<br />

“met dien verstande dat in het onderdeel Zeehospitium<br />

en Zuidboulevard de passages en de illustraties over<br />

het solitaire gebouw met de voorgestelde hoogte van<br />

maximaal 30 meter + NAP en een maximale footprint<br />

van 1600 m2, worden geschrapt en op dit onderdeel niet<br />

wordt afgeweken van het stedenbouwkundig plan voor<br />

het Zeehospitium uit 2004”.<br />

C.E.L. Schoneberg,<br />

Gemeentebelangen,<br />

G.G. van Delft<br />

SGP,<br />

E.K.V. van Efferink<br />

VVD<br />

DOOR DE INDIENERS GEWIJZIGD<br />

Geschrapt:<br />

• Overweging c;<br />

• Het tweede deel van de voorgestelde toevoeging:<br />

“en op dit onderdeel niet wordt afgeweken van het<br />

stedenbouwkundig plan voor het Zeehospitium uit<br />

2004”


geschrapte passages Zeehospitium<br />

en Zuidboulevard<br />

Uit de samenvatting:<br />

Achter de duinenrij is ruimte voor één solitair gebouw<br />

met een alzijdige oriëntatie <strong>na</strong>ar de zee en de duinen.<br />

Dit gebouw dient in hoogte niet boven de hoogste<br />

Boulevardbebouwing (de vuurtoren) uit te komen en<br />

heeft derhalve een maximale hoogte van 30 meter<br />

+NAP. Dit in afwijking van het stedenbouwkundig plan<br />

voor het Zeehospitium uit 2004, waarin is uitgegaan<br />

van 21 meter +NAP. Hierdoor is een gebouw van vijf<br />

bouwlagen met een oplopende gevel mogelijk. Ten<br />

opzichte van dit plan is tevens een wat groter grondvlak<br />

van dit gebouw mogelijk. Hiervoor is in de illustratie<br />

op een zoekgebied aangeduid. De footprint van de<br />

bebouwing meet maximaal 1600 m2.<br />

Uit het ontwikkelingskader Zeehospitium en<br />

Zuidboulevard:<br />

De hoogte van mogelijke bebouwing op het terrein van<br />

het Zeehospitium wordt bepaald door de hoogte van de<br />

bebouwing aan de Boulevard. Dichtbij het gebied<br />

betreft de hoogste bebouwing de vuurtoren. Deze staat<br />

als solitair element tussen de lintbebouwing uit de<br />

wederopbouwperiode. De bebouwing achter de duinen<br />

van het Zeehosterrein dient niet boven dit hoogste punt<br />

van de Boulevard uit te komen.<br />

Uit criteria Zeehospitium en Zuidboulevard:<br />

massa en vorm<br />

De bebouwing is lager dan de vuurtoren maar mag hoger<br />

zijn dan in het stedenbouwkundig plan is aangegeven<br />

(max. +30 m NAP i.p.v. +21 m. NAP). Hierdoor is<br />

een gebouw van vijf lagen met een oplopende gevel<br />

mogelijk.<br />

Het gebouw is schuin oplopend of heeft een hoog en<br />

laag deel.<br />

Het grondvlak (de footprint) meet maximaal 1600m2 en<br />

bevindt zich in het zoekgebied zoals aangegeven op de<br />

kaart hieronder (gele vlek).<br />

boven: randvoorwaarden bebouwing Zeehosterrein.<br />

uiterst links: mogelijke bebouwing Zeehosterrein achter het<br />

duin.<br />

links: mogelijke schuin oplopende vorm bebouwingsmassa<br />

143


Linksboven: Ooghoogte va<strong>na</strong>f de Boulevard, met midde<strong>na</strong>chter mogelijk oplopende bebouwingsmassa op het Zeehosterrein<br />

Overig: 3D beelden mogelijke bebouwing Zeehosterrein: alzijdige oriëntatie.


Boulevard Katwijk<br />

Beeldkwaliteitplan<br />

47-004<br />

december 2009<br />

colofon<br />

colofon<br />

opdrachtgever<br />

Gemeente Katwijk<br />

Koningin Julia<strong>na</strong>laan 3<br />

Postbus 589<br />

2220 AN Katwijk<br />

T: 071 - 4065000 F: 071 - 4065065<br />

info@katwijk.nl<br />

www.katwijk.nl<br />

contactpersoon: S. van der Voort<br />

opdrachtgever opdrachtnemer<br />

Ontwikkelingsmaatschappij amer / ruimtelijke De ontwikkeling<br />

Drieslag Ommen<br />

Chevalleraustraat Zonnehof 2 43<br />

7731 EE Ommen 3811 ND Amersfoort<br />

Postbus 100T:<br />

033 - 4 621 623 F: 033 - 4 651 811<br />

7730 AC Ommen bureau@amer.nl<br />

T: 0529 - 459290 www.amer.nl F: 0529 - 456595<br />

h.hilberink@ommen.nl<br />

contactpersoon: A.M. Schuurman<br />

www.ommen.nl/de drieslag<br />

i.s.m.<br />

opdrachtnemer Van Meijel - adviseurs in cultuurhistorie<br />

Amer Adviseurs Mr. Franckenstraat b.v. Ruimtelijke 70 ordening<br />

Zonnehof 43 6522 AG Nijmegen<br />

3811 ND Amersfoort T: 024 - 3243261<br />

T: 033 - 4 621 vanmeijel@adviseursincultuurhistorie.nl<br />

623 F: 033 - 4 651 811<br />

bureau@amer.nl www.adviseursincultuurhistorie.nl<br />

www.amer.nl contactpersonen: L. van Meijel en F. Mulder<br />

Ommen bedrijvenpark De Rotbrink<br />

Beeldkwaliteitplan<br />

93-005<br />

maart 2006

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!