Veiligheidsanalyse en prioriteiten Katwijks veiligheidsbeleid

Aan de gemeenteraad
Zaaknummer : 2008-10174
Programma : Veiligheid
Onderwerp : Veiligheidsanalyse en prioriteiten Katwijlts
Veiligheidsbeleid
Katwijk, 22 april 2008
Inleiding
In het collegeprogramma "Samen aan de slag" is het thema veiligheid als één van de pijlers onder de beleidsambities
van het college geplaatst. Hiermee continueert het college de inzet die de gemeente Katwijk voor de fusie met
Rijnsburg en Valltenburg op dit thema had.
In het nieuwe bestuursakkoord tussen rijk en gemeenten is opgenomen dat de regievoering op het gebied van
veiligheid zal worden vastgelegd in de Gemeentewet. Dit betekent dat in principe alle gemeenten op i januari 2008
dienen te beschikken over integraal veiligheidsbeleid.
Beoogd resultaat
Het beoogde resultaat is om de beleidsprioriteiten vast te stellen en in het veiligheidsbeleid de samenhang tussen het
beleid en de uitvoering te verzekeren, waarbij organisatiebreed op de prioriteiten permanent wordt samengewerkt.
Zo wordt er door de organisatie als geheel invulling gegeven aan een programmatisch invulling van het
veiligheidsbeleid.
Argumenten
De oorzalten van inbreuken op de openbare veiligheid maar ook de oplossingen daarvoor worden gevonden op
uiteenlopende beleidsterreinen, die om hun betekenis voor de openbare veiligheid samenhang vertonen. De brede
programmatische aanpak door de organisatie als geheel moet hiermee worden versterltt.
Kanttekeningen
Geen
Middelen
Voor de uitvoering van het Veiligheidsbeleid is vanuit het collegeprogramma een budget beschikbaar van
€! 25.000,-- . De kosten moeten ten laste worden gebracht van dit budget.
Uitvoering
De prioriteiten worden, indien vastgesteld door gemeenteraad, uitgewerkt in actieplannen.
Bijlage(n)
Veiligheidsanalyse en prioriteiten Katwijlts Veiligheidsbeleid
Burgemeester en wethouders van Katwijk,
De secretaris De burgemeester

Raadsbesluit
Zaaknummer
Onderwerp
: 2008-10174
: Veiligheidsanalyse en prioriteiten Katwijks
Veiligheidsbeleid
De raad van de gemeente Katwijk;
gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van Katwijk van 22 april 2008;
gelet op het collegeprogramma "Samen aan de slag";
BESLUIT:
In te stemmen met de voorgestelde prioriteiten van het Katwijks Veiligheidsbeleid.
Aldus vastgesteld door de raad van de gemeente Katwijk
in zijn openbare vergadering van 17 juli 2008.
De griffier De voorzitter

Prioriteiten in het Katwijkse veiligheidsbeleid 2008-2010
Introductie
In het collegeprogramma 'Samen aan de slag' is het thema veiligheid als een van de
pijlers onder de beleidsambities van het college geplaatst. In de voorliggende notitie
richten we ons vooral op de keuze van de prioriteiten in het veiligheidsbeleid. Deze
worden hierna benoemd en ter bespreking en vaststelling voorgelegd aan,
achtereenvolgens, de lokale stuurgroep veiligheid, B&W en de Gemeenteraad.
De prioriteiten worden, indien vastgesteld door de Raad, uitgewerkt in actieplannen.
Aangenomen kan worden dat de actieplannen voor het zomerreces 2008 kunnen worden
vastgesteld.
Wat vooraf ging
Door 'veiligheid' als een van de dragende programma's van het collegebeleid te
benoemen, continueert het college de inzet die Katwijk voor de samenvoeging met
Rijnsburg en Valkenburg op dit thema ook al had. Destijds vastgelegd in een nota
(Integraal Veiligheidsbeleid 2004-2005), nu in de ontwikkeling van een actiegericht
samenwerkingsprogramma waarin partijen (gemeentelijke diensten, politie,
maatschappelijke organisatles) op zich zullen nemen (en deels ook al op zich hebben
genomen) een deel van de opgaven (mede) te realiseren. In de voorbije jaren is at veel
bereikt in een goede samenwerking tussen gemeente, politie en maatschappelijke
organisaties. Nu gaat het er om nog meer samenhang in beleid en uitvoering te
bewerkstelligen en rond de prioritelten permanent samen op te trekken waarbij het
uitgangspunt van die samenwerking ligt in de formule 'l + l= 3', oftewel samenwerklng
leidt tot meer dan louter de som der afzonderlijke delen.
Kernbeleid Veiligheid als stramien
Katwijk geeft het veiligheidsbeleid vorm aan de hand van de methode Kernbeleid
Veiligheid van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). De methode beschrijft
in twaalf stappen het proces om te komen tot integraal veiligheidsbeleid op lokaal niveau.
In het 'draaiboek' zijn de momenten van besluitvorming duidelijk benoemd. De methode
zet de taken en aFronderlijke verantwoordelijkheden van het lokale bestuur en die van
de (strategische) partners uiteen,
De VNG gaat in haar benadering van veiligheid uit van de 'brede' definitie van veiligheid.
Dat betekent dat veiligheid vanuit verschillende invalshoeken wordt benaderd. In de
methodiek wordt daartoe de veiligheidsvelden geordend. Men onderscheidt:
4 Veillge Woon- en Leefomgevlng
h Jeugd en Veiligheid
f Bedrijvigheid en Veiligheid
+ Fysieke Veiligheid
9 Veiligheid en Integriteit
Binnen de veiligheidsveiden worden afzonderlijke thema's uitgewerkt.
In de benadering van het veiligheidsbeleid voor Katwijk wordt deze methodiek (naar
inhoud en vorm) gevolgd.

Het actuele veiligheidsbeeld
Als bijlage bij deze notitie treft u de recente (dec. 2007) veiligheidsanalyse van Katwijk
aan.
Voor het actualiseren van het veiligheidsbeeld zijn meerdere bronnen geraadpleegd:
e:* Registratie incidenten en aangiften van de politie (tot medio 2007)
4 Monitor veiligheid en leefbaarheid Katwijk (nulmeting 2007)
C+ Gesprekken en ontmoetingen met in- en externe veiligheidspartners (waaronder
themabijeenkomsten met lokale specialisten)
Veiligheidsbele ving
Katwijk Is een relatief veilige gemeente. Je kunt er heel plezierig wonen, Een grote
meerderheid (89%) van de deelnemen aan het onderzoek naar leefbaarheid en
veiligheid zegt zich altijd veilig te voelen in Katwijk. Een op de 10 bewoners (11%) geeft
In datzelfde onderzoek aan zich wel eens onveilig te voelen. In de wijk Hoornes
Rijnsoever ligt het percentage inwoners dat zich wel eens onveilig voelt In de eigen buurt
iets hoger (op 13O/0). Duidelijk oorzaken voor het gevoel van onveiligheid komen uit het
onderzoek niet naar voeren. Wel geeft 6% van de ondervraagden in Hoornes Rijnsoever
aan dat de oorzaak moet worden gezocht bij 'groepen jongeren'. Uit de enquetes blijkt
dat hondenpoep, parkeeroverlast en verkeerconveiligheid de leefbaarheid en veijigheid
negatief beïnvloedt.
Woninginbraken
Tot en met de eerste helft van 2007 is het totaal aantal woninginbraken (37) en het
inbraakrisico gelijk gebleven in vergelijking met voorgaande jaren. Er zijn wel enkele
opmerkelijkheden: het aantal woninginbraken in Rijnsburg is in de eerste helft van 2007
fors toegenomen van 10 naar 34 en het aantal woninginbraken in Katwijk ZH is
daarentegen gehalveerd. Ook Valkenburg scoort wat betreR het inbraakrisico hoog. Het
aantal aangiften volgt het aantal incidenten. In de eerste helft van 2006 werden 32
incidenten geregistreerd en 32 aangiftes opgenomen. In de eerste helft van 2007 stond
de teller voor het aantal aangiften op 37 en het aantal incidenten op 39.
Geweld
Het aantal geweldsincidenten stijgt, zo blijkt uit de politiecijfers. Het aantal bedreigingen
is in de eente helft van 2007 fors gestegen. Wanneer deze trend zich In de tweede helft
van het jaar blijkt te hebben voortgezet, zal het aantal bedreigingen in 2007 ver boven
het aantal in 2006 uitkomen. De categorie 'overig geweid' is eveneens flink gestegen,
Katwijk ZH en Rijnsburg namen in 2006 het grootste aantal incidenten voor hun
rekening. In 2007 blijkt er een piek in het aantal geweldsincidenten in het voorjaar van
2007. Een mogelijk verklaring hiervoor is dat deze incidenten zich rondom een
voetbalwedstrijd hebben afgespeeld.
Ook het aantal gevallen van huiselijk geweld is flink gestegen (42 meldingen) in de
eerste helft van 2007 tegenover 17 incidenten over dezelfde periode in 2006. Het totaal
aantal incidenten huiseiijk geweld lag in 2006 op 31. Deels kan de stijging verklaard
worden door de toegenomen aandacht (incl. de aangiftebereidheid) voor dit verschijnsel,
zowel binnen de poiitleorganisatie ais in de samenleving.
Het monitoren van geweld moet beter, Geweld rond 'uitgaan' bijvoorbeeld wordt nog niet
specifiek geregistreerd naar aard, plaats, moment etc. 'Overig geweld' is teveel een
vergaarbak op grond waarvan geen specifieke ingrepen kunnen worden voorbereid. Dat
moet beter.
Vernieling
In de politieregistratie is onder vernieling een verzameling van feiten opgenomen zoals
vernieling aan auto's, openbaar vervoer, openbare gebouwen, vandalisme, baldadigheid,
dierenmishandeling, graffiti ed. Het aantal incidenten voor vernielingen in de eerste helft
van 2007 komt grosso modo overeen met het aantal in 2006. Opvallend is daarnaast de
vernielzucht in de tweede helft van december 2007, Daarmee was ook toen weer een

flink schadebedrag gemoeid. Waarom is volstrekt onduidelijk, maar dat preventief iets
moet worden gedaan om te voorkomen dat dit vernielen rond de jaarwisseling 'in' raakt,
lijkt voor de hand te liggen.
Voertuigcriminaliteit
Ook het aantal incidenten diefstal van /uit auto lag begin 2007 ver boven het aantal
incidenten in de voorgaande jaren. Het betreft hler pieken die uit het 'niets' lijken te
ontstaan en ook vanzelf weer verdwenen. Een nadere verklaring hiervoor is niet
voorhanden. Sommigen spreken over 'bendes' die 'rondtrekken'.
Alcohol- en drugsgebruik
De registratie van alcohol- en drugsoverlast laat zien dat 25 maal een incident met
softdrugs en 20 keer een incident met harddrugs in het eerste half jaar van 2007 heeft
plaatsgevonden. Politie en jongerenwerk geven aan in toenemende mate bij de
uitvoering van hun werkzaamheden hinder te ondervinden van drinkers en
drugsgebruikers die overmatig hebben gebruikt. Dit uit zich doorgaans in het niet meer
aanspreekbaar zljn en in normoverschrijdend gedrag. Excessen (geweld) doen zich
volgens de professionals ook steeds meer voor rond voetbalwedstrijden. Het feit dat In
Katwijk enkele belangrijke voetbaictubs 'wonen', heeft tot gevolg dat (o.a.) de lokale
derby's risico's voor de openbare orde met zich mee brengen (zeker wanneer alcohol en
drugs in het spel zijn).
In november jl werd bekend dat Katwijk twee extra mensen (boa's) kan aanstellen in het
kader van de pilot 'Toezicht drank- en Horecawet'via welke weg o.a. wordt onderzocht in
een 15-tal gemeenten hoe de verschillende handhavingstaken het beste kunnen worden
verdeeld.
Jeugd op straat
Uit het (digitale) systeem 'Samenleving in beeld' waarmee jongeren worden gevolgd
rondom hangplekken, blijkt dat er 54 hangplekken bestaan in Katwijk (zie ook de nota
'Hangjongeren'). Hiervan zijn er 10 a 15 actueel in gebruik. Hangplekken zijn plekken
waar jongeren op staat bij elkaar komen. In het registratiesysteem wordt een
onderscheid gemaakt tussen plekken die overlast veroorzaken, plekken waar geen
sprake is van overlast en plekken waar mogelijk criminele activiteiten plaatsvinden.
Ongeveer 2 á 3 groepen jongeren houden zich waarschijnlijk met criminaliteit bezig. De
politie stelt vast dat het gebruik van alcohol op de hangplekken toeneemt. Het aantal
alcoholdrinkende jongeren onder de 16 stijgt, aldus de politie. Ook de vervuiling op de
hangplekken neemt toe.
Meldingen van overlast van hangplekken zijn er niet of nauwelijks. Onduidelijk is waarom
dat zo is.
Diefstal in bedrijven
Het aantal aangiken van diefstal in een bedrijf enlof instelling lag in de eerste helft van
2006 op 56 en In dezelfde periode in 2007 op 82. Deze stijglng kan verklaard worden
doordat bedrijven vaker aangifte doen als gevolg van de afspraken binnen het Keurmerk
Veilig Ondernemen (KVO). Het aantal incidenten ligt in dezelfde periode in 2006 op 62 in
2007 op 86, Ondanks de inspanningen in het kader van het KVO toch nog een forse
stijging.
Overige bestuurlijke ambities
Zoals eerder gezegd, veiligheid staat hoog op zowel de politieke als de publieke agenda.
In de maatschappelijke beleving is en blijft onveiligheid een van de belangrijkste
kwesties. De burger hecht veel waarde aan een vellige leefomgeving en spreekt de
overheid daarop aan. Veiligheid is daarom ook voor de gemeente Katwijk nadrukkelijk
een priorlteit. In het vorige meerjarenprogramma was er een vijftal prioriteiten die de
grootste aandacht kregen in het veiligheidsbeleid: veilige woonomgeving, bedrijvigheid
en veiligheid, jeugd en veiligheid, fysieke velligheid, integriteit en veiligheid.

Deze prioriteiten vormden de grondslag voor het recente vertamelen van feiten en
gegevens om daamee te kunnen zien of voor deze thema's van overheidszijde
onverminderde aandacht moet zijn, aangezien op die aspecten een nog beter niveau
bereikt moet worden,
Vast staat dat 'toezicht en handhaving' moet worden toegevoegd aan de vijf
oorspronkelijke thema's, aangezien het bestuur, maar ook de andere veiligheidspartners
er van overtuigd zijn dat een goed niveau van aandacht en controle van invloed is op het
niveau van veiligheid en de veiligheldsbeleving. Het gaat immers niet alleen om het
stellen van regels, maar ook om het handhaven ervan.
In het collegeprogramma lezen we: 'Voor de periode 2006-2010 wordt een toenemende
vraag naar handhaving in de openbare buitenruimte op gemeentelijk niveau voorzien, Dit
komt door ontwikkelingen als de introductie van de bestuurlijke boete, mogelijke
uitbreiding van het gereguleerd parkeergebied en aanhoudende aandacht voor een
kwalitatief hoogwaardige openbare ruimte..,..'. De nota Integraal handhavingsbeleid zal
in 2008 aan de raad ter vaststelling worden voorgelegd.
Een volgende ambitie van het bestuur is, dat: veiligheidsbeleid tot ontwikkeling komt in
'samenspraak met burgerc', Nu kan dat niet in alle facetten van het veiligheidsbeleid,
maar vast staat dat bewoners een scherpe kijk hebben op (en ervaringsdeskundige zijn
in -) de veiligheid in de eigen buurt. Die kennis moet worden benut. Daarvan is het
college overtulgd.
Het college is van oordeel dat daar ook op moet worden ingezet: koersbepalend overleg
met bewoners van wijken en/of buurten over toekomstig beleid op het vlak van
leefbaarheid en veiiigheid. De kans op verankeren van leefbaarheid en veiligheid (zowel
objectief als subjectief) in buurten en wijken is daardoor aanzienlijk groter.
Daar ligt, naar het oordeel van het bestuur, ook een kans voor het elkaar kunnen
herinneren aan - en wijzen op 'burger'verantwoordelijkheden. Een teer thema (normen
en waarden), maar wel een thema dat In toenemende mate In de belangstelling staat en
breed wordt gezien als een nieuwe kans om de leefbaarheid op 'straatniveau' tot stand te
brengen. B&W wil in dit verband ook nadenken over de mogelijkheden die
buurtpreventieprogramma's zouden kunnen bieden,
Organisatie en samenhang
Gegeven de beleidsprogramma's van B&W zal het veiligheidsbeleid in de nadere
uitwerking (lees: in de actleprogramma's) ook samenhang moeten hebben met
tenminste een viertal andere beleidsprogramma's: het programma 'wijk', het programma
'wegen, verkeer en vervoer', het programma 'groen, water en milieu' en het programma
'burger en bestuur'.
Voor de aansturing van het veiligheidsbeleid zal met de afdelingen die aan het
vellfgheidsprogramma bijdragen, helder worden afgesproken hoe deze programmatische
veillgheidslijn uit de eigen sector wordt gevoed, mede-ontwlkkeld &n aangestuurd.
Transparantie, samenhang en doelgerichtheid zijn daarbij essentiële randvoorwaarden.
Samengevat
Het veillgheidsbeeld overziend en de bestuurlijke ambities in acht nemend, kunnen in de
verschillende veiligheidsvelden een aantal prioriteiten worden gemarkeerd. Die
prioriteiten zouden voor de periode 2008 - 2010 moeten worden uitgewerkt in
actieplannen.
Uitgaande van de VNG-veiligheidsvelden én met toevoeging van 'toezicht en handhaving'
als apart veiligheidsinstrument, kunnen de volgende prioriteiten worden benoemd:
*:e Een veilige woon- en leefomgeving: 'n communicatiecampagne met als oogmerk
het betrekken van burgers bij hun eigen woon- en leefomgeving in die zin zij zich
daarvoor primair verantwoordelijk voelen ... Motto: 'wat kan ik er aan doen..?'
Daarmee samenhangend een programma voor de bevordering van de
aangiftebereidheid.

Anderzijds kan ook van de zijde van de overheden nadrukkelijker
gecommuniceerd worden over behaalde veiligheidsresultaten.
Een derde thema dat centraal zou moeten staan is 'reductie van geweld: Op
grond van een te maken analyse, zou een degelijk plan gemaakt moeten worden
dat zich richt op het terugdringen van alle vormen van geweld
Tot slot het thema alcohol- en drugsmisbruik. In termen van volksgezondheid is er
al veel ondernomen, maar de overlast- en criminaliteitsaspecten van dit
wangedrag vragen meer planmatige aanpak en inzet.
*B Bedrijvigheid en veiligheid: Het is zaak om in samenwerking met de horeca het
overmatig alcohol gebruik terug te dringen. Daartoe moeten initiatieven worden
genomen, niet alleen uit het oogpunt van de volksgezondheid, maar ook vanuit
overlast en criminaiiteitsperspectief.
In het kader van dit veiligheidsveld zal ook het wangedrag rond
voetbalwedstrijden en het alcohol- en drankmisbruik moeten worden bestreden op
grond van een samenstel van maatregelen. Daar moet een goed 'aanvalsplan'
voor worden opgesteld,
Veiligheid en jeugd: Een helder en doelgerichtjeugdbeleid is elders in de
gemeentelijke organisatie nog in ontwikkeling. Vanuit veiligheidsoptiek zal daar
een bijdrage aan worden geleverd, waarbij 'hangplekken' (voor zover oorzaak van
overlast en criminaliteit) een specifiek aandachtspunt zijn. De overlast van drugs-
en alcoholmisbruik door jeugdigen, is onder de andere veiligheidsvelden
geprioriteerd.
*:* Veiligheid en integriteit: er is geen reden hiervoor naast de bestaande
inspanningen, extra activiteiten te ontwikkelen. Wel Is het nodig enkele regelingen
te actualiseren.
Fysieke veiligheid: Risicocommunicatie vraagt aandacht. Het verdient aanbeveling
een communicatieplan in het kader van rampenbestrijding te ontwikkelen en uit te
voeren.
e:* Toezicht en handhaving: een nota 'integrale handhaving'en een daaraan gehecht
handhavingsplan is als sturingsdocurnent van belang voor Katwijk. Voorzien is in
2008 de vaststelling van een samenhangend handhavingsbeleid.
Deze thema's zullen in samenwerking met de veiligheidspartnets nader worden
uitgewerkt in 'actieptannen' per veiligheidsveld en per thema. Dat zal in de eerste helft
van 2008 gebeuren.
Wel zullen, meer dan voorheen nog, in de actieplannen accenten worden gelegd. Te
denken valt daarbij aan thema's als 'het gebruik van alcohol onder zeer jeugdigen', 'de
overlast/het geweld rond sommige voetbalwedstrijden', het 'criminele gedrag op
bepaalde hangplekken' etc.
Een tweede accent zal in de actieplannen ook worden gelegd op de 'samenspraak met
burgers', Veiligheid is primair het resuttaat van fatsoenlijk/normconform omgaan met
elkaar, Dat is geen overheidstaak. In de dialoog tussen overheid en burgers zal dit
wezenlijke aspect van veiligheid en leefbaarheid een kernpositie moeten hebben. En,
daar waar burgers het voortouw kunnen nemen in de correctie van normoverschrijdend
gedrag, zal Katwijk dat toejuichen en ondersteunen.
Een derde accent betreft het 'actieaccent' in de plannen. Veel papier is al bedrukt met
goede plannen. Nu gaat het er om alle betrokkenen zodanig actiebereid te hebben, dat
het papieren plan ook daadwerkelijk handen en voeten krijgt. In dat opzicht gaat het dus
de komende maanden heel nadrukkelijk om een (lokaal) proces, veel meer dan om een
product.
Tot slot zal bij wijze van 'eerste oefening' (in Hoornes/Rijnsoever) in samenspraak met
bewoners en professionals het actieplan voor het veiligheidsveld 'veilige woon- en

leefomgeving' worden uitgewerkt. Dit schept de mogelijkheid een dergelijke benadering
te beoefenen en toepasbaar te maken voor de andere wijken in de gemeente
Katwijk, januari 2008
A.M. & P,B.